moji5
30th March 2010, 01:59 PM
دانش > نجوم - دیدن تصویر رودها، مسیری که میپیمایند و اثری که بر اطراف خود میگذارند، از روی زمین، با آن چه از ماهوارههای فضایی دیده میشود بسیار متفاوت است.
بهنوش خرمروز: رودها، کوهها و دریاچههای کره زمین را به اقیانوسهایش متصل میکنند و در مسیر خود، با تامین آب، غذا و امکان جابهجایی، خطی از زندگی به وجود میآورند. رودهایی مثل نیل، زندگی را به منطقهای آوردهاند که اگر رودی در آن جاری نمیبود، خالی از سکنه میماند.
مسیری که هر یک از این رودها میپیماید، تصویری منحصر به فرد را خلق میکند که تنها میتوان از بالا آن را دید. در این گزارش تصویری که از وایرد گرفته شده، تصاویر برخی از بلندترین و بزرگترین رودهای زمین که توسط ماهوارهها گرفته شده را با هم میبینیم.
ریونگرو، آرژانتین
ریونگرو مثال زیبایی از تحرک و جابهجایی یک رود است و یکی از پرپیچ و خم ترین رودهای آمریکای جنوبی است. چنان که تصویر نشان میدهد، این رود با جابهجایی و تغییر مسیر خود، آثار فراوانی در دشت سیلابی به جای گذاشته است. برخی از کانالهای این رود هنوز هم آب دارند و به عنوان دریاچههای طوق گاو نر شناخته میشوند.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_1a.jpg
رود میسیسیپی
این رود طی 10،000 سال گذشته حدود 200 مایل کنار خط ساحلی را پیموده و هر هزارسال، دهانه تازهای در خلیج مکزیک باز کرده است. اگر آن را به حال خود بگذارند، همچنان به این پیشروی خود ادامه خواهد داد. میسیسیپی با 2،320 مایل طول، بلندترین رود آمریکا محسوب میشود. در این تصویر میتوانید جلگه آن را که به شکل پای پرنده است ببینید. تصویر دوم، طغیان میسیسیپی را در سال 2008/ 1387 نشان میدهد که دست کم دو خاکریز ساحلی را در شهر گلفپورت شکست.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_2a.jpg
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_2b.jpg
گنگ، هندوستان
این تصویر با رنگهای غیرواقعی، جلگه رود گنک را در سال 2000/ 1378 نشان میدهد. زمینهای ماسهای و عریان با رنگ سفید و جنگلهای مردابی منطقه، زادگاه ببر سلطنتی بنگال، به رنگ سبز نشان داده شده است. گنگ 1560 مایل طول دارد و از هیمالیا سرچشمه میگیرد. سپس با گذشتن از ایالت اوتاراخاند هندوستان، به خلیج بنگال میریزد.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_3a.jpg
رود سان جوآن، کلرادو
این رود مسافتی 400 مایلی را از کلرادو تا نیومکزیکو طی میکند و در یوتا به رود کلرادو میپیوندد. این عکس مربوط به پارک ایالتی گردن غاز واقع در یوتا است که به دلیل شکل پر خم رودخانه، این نام را روی آن گذاشتهاند. قسمتهایی از این رود در نیومکزیکو به دلیل ماهیهای پرندهاش مشهور است.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_4a.jpg
رود نیل، مصر
رود نیل در دل زمینهای خشک و لمیزرع این منطقه از مصر، ردپای حاصلخیزی به جای گذاشته که باعث به وجود آمدن یک خط زندگی شده است. زمینهای کشاورزی، دشت سیلابی اطراف رودخانه را ، که در قسمتی که در این عکس میبینید به 6 مایل میرسد، پر کردهاند. مرز دو رنگ سبز و بژ در این تصویر، دیوارههای دره نیل را نشان میدهد. در تصویر دوم میتوانید دلتای نیل را در جایی که نیل به دریای مدیترانه میریزد ببینید. تصویر سوم هم نمای نزدیکتری از این دهانه است.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_5a.jpg
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_5c.jpg
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_5b.jpg
رود لنا، سیبری
رود لنا دهمین رود بلند دنیا است که 2800 مایل طول دارد و از حدود یک میلیون مایل مربع سیبری عبور میکند. دلتای لنا که در این تصویر با رنگهای غیرواقعی نشان داده شده است، 11،000 مایل مربع را میپوشاند. این دلتا 7 ماه سال یخزده است و تنها ماههای کمی از سال، زمینهای خیسش به عنوان یک منطقه حفاظتشده، محل زندگی حیوانات وحشی است.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_6a.jpg
رودهای سبز و کلرادو، یوتا
رود سبز (سمت چپ) اواسط پارک ملی کانیونلند واقع در یوتا، به رود کلرادو میرسد. آبشار بزرگ کانیون درست در پایین محل تلاقی این دو رود قرار دارد و محل معروفی در بین علاقهمندان به قایقرانی است.
ساختار دایرهای که در گوشه بالایی سمت چپ تصویر میبینید، یوفیوال دام (به معنای برجستگی که از زمین بالا آمده است-م) نامیده میشود، چون به اعتقاد زمینشناسان، بستهای سبک از نمک، لایههای زمین را رو به بالا هل داده و موجب پدید آمدن این ساختار شده است. پیش از این تصور میشد که این ساختار، اثر برخورد جرمی فضایی با زمین است. یوفیوال دام را میتوانید در تصویر دوم بهتر ببینید.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_7ax.jpg
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_7b.jpg
آلوویال فان، تبت
برکه موراری واقع در فلات تبت از رود یخ زدهای تغذیه میشود که به مرور زمان محوطه وسیعی از رسوب پدید آورده است که به نام پره رسوبی شناخته میشود. این پره رسوبی به قدری بزرگ شده که رودخانه را مسدود کرده و دریاچه را ساخته است. آب رود برای رسیدن به دهانهای که سمت چپ تصویر میبینید، باید از میان پره رسوبی عبور کند.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_8a.jpg
رود مکنزی، کانادا
مکنزی بلندترین رود کانادا و دومین رود بلند آمریکای شمالی است که 2،635 مایل طول دارد. این تصویر دلتای رود مکنزی را با رنگهای غیرواقعی نشان میدهد که در حقیقت مرداب بسیار بزرگی است که دریاچههایی پراکنده را درون خود جای داده است. یک منحنی از این رود، که نزدیکی بالای این تصویر قرار دارد، تقریبا به طور کامل از کانال اصلی جدا شده و یک دریاچه طوق گاو نر ساخته است.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_9a.jpg
آبشار نیاگارا
با این که عکسی که با زاویه عمودی از یک ماهواره گرفته میشود، تصویری کاملا مسطح از زمین به دست نمیدهد، اما این تصویر از نیاگارا واقعا تاثیرگذار است. رود نیاگارا از ارتفاع 170 فوتی (8/51) به پایین میریزد و یکی از بزرگترین آبشارهای دنیا را خلق میکند. در هر ثانیه، بیش از 7/1 میلیون گالن آب از لبه این آبشار سرازیر میشود و با فرسایش صخرهای که در زیر آن قرار گرفته، سالانه 20 فوت (حدود 6 متر) آن را عقبتر میراند. در تصویر بعدی نمای نزدیکتری از آبشار و در تصویر بعد، آن را بین دو دریاچه اونتاریو در شمال و دریاچه اری در جنوب میبینید.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_10a.jpg
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_10c.jpg
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_10b.jpg
رود ساسکاچوان، کانادا
دلتای این رود که به شکل پای پرنده است، از گل و لایی که رود با خود آورده تشکیل شده و باعث شده که رود مجبور شود بستر خود را چندین بار جابهجا نماید. عرض این دلتا 8 مایل است، در حالی که معروفترین دلتای به شکل پای پرنده دنیا، یعنی دلتای میسیسیپی، 30 مایل عرض دارد. رسوبات این رود حاوی فسیلهای کهربایی فراوانی از 80 میلیون سال پیش است.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_11a.jpg
رود کاککوم، سیبری
این رود زمینهای یخزده فلات مرکزی سیبری را میپیماید تا به جنگلهای همیشه سبز کاج تایگا برسد. این رود برای امکان مطالعه بر روی انواع اکوسیستمهایی که احتمالا تحت تاثیر گرمایش زمین قرار میگیرند، مورد توجه است.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_12a.jpg
رود ایراودی، میانمار
ایراودی درون دلتای خود در کنار خلیج بنگال به آبگیرهای متعددی تقسیم میشود و محیطی ایدهآل برای رشد گونه خاصی از گیاهان شاهپسند ایجاد میکند. اما بسیاری از این گیاهان برای کشت برنج در منطقه از بین رفتهاند و این مسئله، حفاظتی که این گیاهان آبی فراهم میآوردند را کم کرده است. طوفان شدید سال 2008/ 1387 با تخریب این منطقه، تامین غذای کل کشور را با مخاطره مواجه کرده است.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_13a.jpg
http://www.khabaronline.ir/
بهنوش خرمروز: رودها، کوهها و دریاچههای کره زمین را به اقیانوسهایش متصل میکنند و در مسیر خود، با تامین آب، غذا و امکان جابهجایی، خطی از زندگی به وجود میآورند. رودهایی مثل نیل، زندگی را به منطقهای آوردهاند که اگر رودی در آن جاری نمیبود، خالی از سکنه میماند.
مسیری که هر یک از این رودها میپیماید، تصویری منحصر به فرد را خلق میکند که تنها میتوان از بالا آن را دید. در این گزارش تصویری که از وایرد گرفته شده، تصاویر برخی از بلندترین و بزرگترین رودهای زمین که توسط ماهوارهها گرفته شده را با هم میبینیم.
ریونگرو، آرژانتین
ریونگرو مثال زیبایی از تحرک و جابهجایی یک رود است و یکی از پرپیچ و خم ترین رودهای آمریکای جنوبی است. چنان که تصویر نشان میدهد، این رود با جابهجایی و تغییر مسیر خود، آثار فراوانی در دشت سیلابی به جای گذاشته است. برخی از کانالهای این رود هنوز هم آب دارند و به عنوان دریاچههای طوق گاو نر شناخته میشوند.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_1a.jpg
رود میسیسیپی
این رود طی 10،000 سال گذشته حدود 200 مایل کنار خط ساحلی را پیموده و هر هزارسال، دهانه تازهای در خلیج مکزیک باز کرده است. اگر آن را به حال خود بگذارند، همچنان به این پیشروی خود ادامه خواهد داد. میسیسیپی با 2،320 مایل طول، بلندترین رود آمریکا محسوب میشود. در این تصویر میتوانید جلگه آن را که به شکل پای پرنده است ببینید. تصویر دوم، طغیان میسیسیپی را در سال 2008/ 1387 نشان میدهد که دست کم دو خاکریز ساحلی را در شهر گلفپورت شکست.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_2a.jpg
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_2b.jpg
گنگ، هندوستان
این تصویر با رنگهای غیرواقعی، جلگه رود گنک را در سال 2000/ 1378 نشان میدهد. زمینهای ماسهای و عریان با رنگ سفید و جنگلهای مردابی منطقه، زادگاه ببر سلطنتی بنگال، به رنگ سبز نشان داده شده است. گنگ 1560 مایل طول دارد و از هیمالیا سرچشمه میگیرد. سپس با گذشتن از ایالت اوتاراخاند هندوستان، به خلیج بنگال میریزد.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_3a.jpg
رود سان جوآن، کلرادو
این رود مسافتی 400 مایلی را از کلرادو تا نیومکزیکو طی میکند و در یوتا به رود کلرادو میپیوندد. این عکس مربوط به پارک ایالتی گردن غاز واقع در یوتا است که به دلیل شکل پر خم رودخانه، این نام را روی آن گذاشتهاند. قسمتهایی از این رود در نیومکزیکو به دلیل ماهیهای پرندهاش مشهور است.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_4a.jpg
رود نیل، مصر
رود نیل در دل زمینهای خشک و لمیزرع این منطقه از مصر، ردپای حاصلخیزی به جای گذاشته که باعث به وجود آمدن یک خط زندگی شده است. زمینهای کشاورزی، دشت سیلابی اطراف رودخانه را ، که در قسمتی که در این عکس میبینید به 6 مایل میرسد، پر کردهاند. مرز دو رنگ سبز و بژ در این تصویر، دیوارههای دره نیل را نشان میدهد. در تصویر دوم میتوانید دلتای نیل را در جایی که نیل به دریای مدیترانه میریزد ببینید. تصویر سوم هم نمای نزدیکتری از این دهانه است.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_5a.jpg
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_5c.jpg
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_5b.jpg
رود لنا، سیبری
رود لنا دهمین رود بلند دنیا است که 2800 مایل طول دارد و از حدود یک میلیون مایل مربع سیبری عبور میکند. دلتای لنا که در این تصویر با رنگهای غیرواقعی نشان داده شده است، 11،000 مایل مربع را میپوشاند. این دلتا 7 ماه سال یخزده است و تنها ماههای کمی از سال، زمینهای خیسش به عنوان یک منطقه حفاظتشده، محل زندگی حیوانات وحشی است.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_6a.jpg
رودهای سبز و کلرادو، یوتا
رود سبز (سمت چپ) اواسط پارک ملی کانیونلند واقع در یوتا، به رود کلرادو میرسد. آبشار بزرگ کانیون درست در پایین محل تلاقی این دو رود قرار دارد و محل معروفی در بین علاقهمندان به قایقرانی است.
ساختار دایرهای که در گوشه بالایی سمت چپ تصویر میبینید، یوفیوال دام (به معنای برجستگی که از زمین بالا آمده است-م) نامیده میشود، چون به اعتقاد زمینشناسان، بستهای سبک از نمک، لایههای زمین را رو به بالا هل داده و موجب پدید آمدن این ساختار شده است. پیش از این تصور میشد که این ساختار، اثر برخورد جرمی فضایی با زمین است. یوفیوال دام را میتوانید در تصویر دوم بهتر ببینید.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_7ax.jpg
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_7b.jpg
آلوویال فان، تبت
برکه موراری واقع در فلات تبت از رود یخ زدهای تغذیه میشود که به مرور زمان محوطه وسیعی از رسوب پدید آورده است که به نام پره رسوبی شناخته میشود. این پره رسوبی به قدری بزرگ شده که رودخانه را مسدود کرده و دریاچه را ساخته است. آب رود برای رسیدن به دهانهای که سمت چپ تصویر میبینید، باید از میان پره رسوبی عبور کند.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_8a.jpg
رود مکنزی، کانادا
مکنزی بلندترین رود کانادا و دومین رود بلند آمریکای شمالی است که 2،635 مایل طول دارد. این تصویر دلتای رود مکنزی را با رنگهای غیرواقعی نشان میدهد که در حقیقت مرداب بسیار بزرگی است که دریاچههایی پراکنده را درون خود جای داده است. یک منحنی از این رود، که نزدیکی بالای این تصویر قرار دارد، تقریبا به طور کامل از کانال اصلی جدا شده و یک دریاچه طوق گاو نر ساخته است.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_9a.jpg
آبشار نیاگارا
با این که عکسی که با زاویه عمودی از یک ماهواره گرفته میشود، تصویری کاملا مسطح از زمین به دست نمیدهد، اما این تصویر از نیاگارا واقعا تاثیرگذار است. رود نیاگارا از ارتفاع 170 فوتی (8/51) به پایین میریزد و یکی از بزرگترین آبشارهای دنیا را خلق میکند. در هر ثانیه، بیش از 7/1 میلیون گالن آب از لبه این آبشار سرازیر میشود و با فرسایش صخرهای که در زیر آن قرار گرفته، سالانه 20 فوت (حدود 6 متر) آن را عقبتر میراند. در تصویر بعدی نمای نزدیکتری از آبشار و در تصویر بعد، آن را بین دو دریاچه اونتاریو در شمال و دریاچه اری در جنوب میبینید.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_10a.jpg
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_10c.jpg
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_10b.jpg
رود ساسکاچوان، کانادا
دلتای این رود که به شکل پای پرنده است، از گل و لایی که رود با خود آورده تشکیل شده و باعث شده که رود مجبور شود بستر خود را چندین بار جابهجا نماید. عرض این دلتا 8 مایل است، در حالی که معروفترین دلتای به شکل پای پرنده دنیا، یعنی دلتای میسیسیپی، 30 مایل عرض دارد. رسوبات این رود حاوی فسیلهای کهربایی فراوانی از 80 میلیون سال پیش است.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_11a.jpg
رود کاککوم، سیبری
این رود زمینهای یخزده فلات مرکزی سیبری را میپیماید تا به جنگلهای همیشه سبز کاج تایگا برسد. این رود برای امکان مطالعه بر روی انواع اکوسیستمهایی که احتمالا تحت تاثیر گرمایش زمین قرار میگیرند، مورد توجه است.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_12a.jpg
رود ایراودی، میانمار
ایراودی درون دلتای خود در کنار خلیج بنگال به آبگیرهای متعددی تقسیم میشود و محیطی ایدهآل برای رشد گونه خاصی از گیاهان شاهپسند ایجاد میکند. اما بسیاری از این گیاهان برای کشت برنج در منطقه از بین رفتهاند و این مسئله، حفاظتی که این گیاهان آبی فراهم میآوردند را کم کرده است. طوفان شدید سال 2008/ 1387 با تخریب این منطقه، تامین غذای کل کشور را با مخاطره مواجه کرده است.
http://khabaronline.ir/images/2010/3/rivers_13a.jpg
http://www.khabaronline.ir/