diamonds55
3rd November 2008, 01:22 AM
جبران پیامدهای منفی طرح تحول اقتصادی وعده‌ای است كه وزیر امور اقتصادی و دارایی به ۷۰ درصد جامعه كه تحت تاثیر تبعات نامطلوب آن قرار خواهند گرفت داده است. پیامدهایی كه تاكنون كارشناسان بارها از آن سخن گفته و نسبت به اثرات جهشی قیمت‌ها به واسطه اجرای این طرح هشدار داده‌اند. اما ظاهرا دامنه نگرانی‌ها با افت قیمت نفت به اعضای دولت هم رسیده است. گرچه رئیس‌كل بانك مركزی و وزیر امور اقتصادی و داریی طی روز‌های اخیر سعی داشتند خیال همه را از بابت آثار بحران مالی جهان بر اقتصاد ایران راحت سازند و تاكید كنند نگرانی در این رابطه وجود ندارد اما پیش از این معاون ارزی بانك مركزی تبعات چنین بحرانی را در اقتصاد ایران به سبب كاهش قیمت نفت به مصرف درآمدهای شش‌ماهه اول سال آتی ارتباط داد. راعی در این خصوص گفت: با ادامه روند كاهش قیمت نفت، كاهش درآمدهای ارزی امری طبیعی است و اگر افزایش قیمت نفت ادامه داشت میتوانستیم از درآمدهای آتی استفاده كنیم و ۲۵ میلیارد دلار همچنان به صورت ذخیره ارزی نگهداری میشد اما با توجه به شرایط فعلی ممكن است مجبور باشیم از درآمدهای شش‌ماهه اول سال آتی نیز استفاده كنیم این در حالی است كه رئیس كل بانك‌مركزی چندی‌پیش از كاهش ۵۴ میلیارد دلاری در آمد‌های ارزی به سبب كاهش قیمت نفت خبر داده بود. وزیر اقتصاد نیز در دومین همایش استانی با اعلام اینكه پیامدهای منفی طرح تحول اقتصادی برای ۷۰ درصد جامعه جبران خواهد شد اشاره به طیف گسترده ۷۰درصدی جمعیتی داشت كه با اجرای طرح تحول متضرر خواهند شد. گرچه او به جبران پیامدهای منفی آن برای این قشر تاكید كرد اما در ادامه موضع‌گیری برخی نمایندگان مجلس به این شائبه دامن زد كه اجرای طرح تحول به دلیل فراهم نبودن زمینه‌های اجرایی مورد تصویب یك فوریت نمایندگان مجلس قرار نخواهد گرفت و به سال‌جاری نخواهد رسید. نگرانی‌ها از آنجا ناشی می‌شود كه بحران مالی جهان و به افت قیمت نفت از ۱۲۰ دلار به ۵۷ دلار فعلی سناریوی دولت را برای اجرای این طرح تحت تاثیر قرار داده و تهدید می‌كند. با این حال شمس‌الدین حسینی با اشاره به اختصاص یك‌سوم از منابع كشور به یارانه‌ها تاكید می‌كند: این در هر حالی است كه منابع مذكور هیچ كمكی به اهداف اقتصادی و توزیع درآمد در كشور نمی‌كند. وزیر امور اقتصادی و دارایی اظهار داشت: در طرح تحولات اقتصادی مهم‌ترین موضوع كلیدی، نظام هدفمندكردن یارانه‌ها در كشور است كه دولت در این ارتباط لایحه اصلاح این بخش را با رویكرد حركت از یارانه باز به سمت یارانه هدفمند تدوین و به زودی تقدیم مجلس خواهد كرد. وی با بیان اینكه لایحه هدفمندكردن یارانه از محورهایی چون اصلاح قیمت‌ها، جبران هزینه‌ها و اصلاح ساختارها تشكیل یافته است افزود: در لایحه پیشنهادی برای اصلاح قیمت‌ها یك افق سه‌ساله پیش‌بینی شده است كه در بخش‌های برق و گاز به دلیل كنترل‌های موجود می‌توانیم قیمت‌های ترجیحی وضع كرده و در بخش حامل‌های انرژی روش‌های دیگری در نظر گرفته شده است. حسینی اظهار داشت: در بخش جبران هزینه‌ها در لایحه پیش‌بینی شده است افزایش هزینه‌های زندگی ۷ دهك جامعه متاثر از اصلاح قیمت‌ها جبران شود. وی با اشاره به بازتوزیع بخشی از این منابع به صورت نقدی ادامه داد: البته جبران بخشی از این هزینه‌ها نیز در قالب تامین اجتماعی و كمك به طرح‌های مربوط به اشتغال تحقق می‌یابد؛ همچنین حمایت هدفمند از تولیدكنندگان و صادركنندگان از طریق منابع حاصله از هدفمندكردن یارانه‌ها در برنامه‌های دولت قرار دارد.
● نقدی‌سازی یارانه‌ها تورم‌زا نیست!
گرچه تقریبا همه بر اثرات جهش قیمتی طرح تحول تاكید می‌كنند اما سخنگوی كارگروه طرح تحول اقتصادی معتقد است: طرح تحول تورم‌زا نیست. به گفته او دولت قصد دارد در نیمه دوم سال جدید به علت آثار تلقینی طرح هدفمندكردن یارانه‌ها را در كشور اجرایی كند. فرزین، سخنگوی كارگروه طرح تحول اقتصادی در دولت در برنامه گفت‌وگوی ۴۵ دقیقه‌ای شبكه خبر گفت: دولت در اجرای طرح تحول اقتصادی چهار هدف را دنبال می‌كند، تحقق عدالت، مدیریت مصرف صحیح انرژی، تخصیص منابع كه اسراف و صرف ناكارایی انرژی در كشور می‌شود و در نهایت اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی است. سخنگوی كارگروه طرح تحول اقتصادی در دولت درباره افزایش تورم‌زایی ناشی از اصلاح قیمت‌ها یا آزاد كردن قیمت حامل‌های انرژی تصریح كرد: منشأ اصلی تورم وابستگی دولت به درآمد حاصل از نفت در بودجه‌های جاری است. در حال حاضر تورم در كشور دو رقمی است كه این امر از برنامه‌های اول تا پنجم توسعه كشور بوده است. فرزین گفت: اصلاح قیمت‌ها در ظاهر تورم‌زا به نظر می‌آید ولی با اجرای صحیح آن تورم‌زا نخواهد بود. ارزان بودن انرژی باعث مصرف شدید شده است و این منابع ارزان قیمت بدون مدیریت اتلاف انرژی را باعث شده است. دولت قصد دارد تورم را از دو رقم به یك رقم برساند. وی در دفاع از تورم‌زا نبودن این طرح افزود: تزریق نقدینگی یعنی خلق پول اما این طرح كه خلق پول نمی‌كند. در این طرح تركیب تقاضا به نفع دهك‌های پایین جامعه خواهد بود
● مردم را برای جهش قیمتی آماده كنیم
در ادامه برنامه ۴۵ دقیقه‌ای مصباحی‌مقدم رئیس كمیسیون ویژه بررسی طرح تحول اقتصادی درباره هدفمندكردن یارانه‌ها به جهش یكباره قیمت‌ها اشاره كرد و گفت: باید در این خصوص مردم را آماده كرد. او گفت: هدف از اجرای این طرح پرداخت نقدی به خانوارها نیست بلكه در اصل از كسانی كه مصرف بیشتری دارند گرفته می‌شود به افراد كم‌درآمد پرداخت می‌شود. مصباحی‌مقدم درباره چالش‌ها و دغدغه‌های این طرح گفت: آزادسازی قیمت‌های حامل انرژی مرحله به مرحله انجام می‌شود. هریك از حامل‌های انرژی در دستور كار كمیسیون قرار می‌گیرد و چگونگی هدفمندكردن اعتبارات و درآمدهای ناشی از حذف یارانه ها، بررسی می‌شود و با همكاری و موافقت مجلس مرحله به مرحله این طرح اجرا می‌شود. وی گفت: در حال حاضر یارانه‌ها به‌صورت پنهان است. اجرای این طرح دو اثر مستقیم و غیرمستقیم دارد. اثر مستقیم آن بر مصرف‌كننده و خانوارهای كم‌درآمد و اثر دیگر آن روی كالاهاست. مصباحی‌مقدم با اشاره به نگرانی مردم درباره آثار تورمی طرح تحول اقتصادی مصباحی افزود: باید درباره اثرات جهشی افزایش قیمت‌ها، در مردم آمادگی ایجاد كنیم. البته عامل تورم را از اصلاح قیمت‌ها خواهیم داشت. تقاضا به‌شدت افزایش می‌یابد. وی تصریح كرد: با اجرای این طرح در كوتاه‌مدت افزایش جهشی قیمت‌ها ایجاد خواهد شد. و این یك شوك سنگین است اما به علت منافع بعدی آن مردم باید سعی كنند آن را بپذیرند. مصباحی‌مقدم اظهار داشت: اجرای غلط طرح پرداخت یارانه‌ها می‌تواند آثار تورمی شدیدی بر اقتصاد ایجاد كند و منجر به خلق پول جدید و نقدیندگی در كشور شود. كمیسیون ویژه قصد دارد با ارزیابی صحیح و بررسی كارشناسی بیشترین فواید و كمترین پیامد منفی را در این طرح ایجادكند. باید تدبیری اندیشیده شود كه كمترین اثر تورمی را برای جامعه داشته باشد.
● توصیه‌های مكزیكی برای عدم‌حذف یارانه‌ها
خوزه مانوئل دلریو، عضو هیات رئیسه پارلمان مكزیك در گفت‌وگو با ایلنا، در خصوص موضوع حذف یارانه‌های انرژی در مكزیك گفت: در مكزیك قصد داشتیم یارانه‌های بنزین و برخی سوختهای دیگر را به طور كامل حذف كنیم اما این موضوع موجب بروز اعتراضات داخلی و اعتصابات گسترده شد. این اقتصاددان مكزیكی افزود: موضوع حذف یارانه‌های انرژی در مكزیك موجب شد تا دولت حاكم در انتخابات بعد رأی نیاورد و مرتكب شكست سیاسی شد؛ این در حالی است كه دولت تنها بخش كوچكی از یارانه‌های انرژی را توانست آزاد كند. وی با اشاره به یارانه‌های پرداختی توسط دولت مكزیك در حال حاضر گفت: مكزیك یك روش متفاوت پرداخت یارانه برای هریك از بخش‌های اقتصادی دارد. در حال حاضر مزارع و تولیدات كشاورزی یارانه دریافت می‌كنند و حتی به شركت‌های خصوصی هم یارانه پرداخت می‌شود. سیاست پرداخت یارانه در مكزیك در سال ۱۹۹۴ تحول اساسی پیدا كرد. از آن سال سیستم پرداخت یارانه به سمت از بین بردن فقر هدایت شد و برنامه جدیدی تحت عنوان برنامه «آزادی» كه بعدا به طرح «اصلاحات» تغییر نام یافت، اجرایی شد. بر این اساس هماكنون یك یارانه كلان به خانم‌هایی كه دارای فرزند بوده و همسرشان درآمدی نداشته و یا درآمد كمی دارند، به میزان ۵۰ دلار در ماه، پرداخت میكنیم. مانوئل دلریو اظهار داشت: كنترل تبعات حذف یارانه‌ها عملا غیرممكن است و تنها اقدامی كه برای كاهش اعتراضات میتوان انجام داد، تغییر دولت و جایگزین كردن دولت دیگر است. در مكزیك شكست در این زمینه برای دولت و افرادی بود كه خواستار اجرای حذف یارانه‌ها بودند. وقتی مردم به قیمت‌های پایین و وجود یارانه‌ها عادت می‌كنند، نمیتوان آنها را از دریافت یارانه محروم كرد و قطعا اعتراض خواهند كرد. عضو هیات رئیسه پارلمان مكزیك به دولت ایران نیز پیشنهاد كرد در كوتاه‌مدت یارانه‌های انرژی را به طور كامل حذف نكند.
تفسیر : روزنامه کارگزاران
● نقدی‌سازی یارانه‌ها تورم‌زا نیست!
گرچه تقریبا همه بر اثرات جهش قیمتی طرح تحول تاكید می‌كنند اما سخنگوی كارگروه طرح تحول اقتصادی معتقد است: طرح تحول تورم‌زا نیست. به گفته او دولت قصد دارد در نیمه دوم سال جدید به علت آثار تلقینی طرح هدفمندكردن یارانه‌ها را در كشور اجرایی كند. فرزین، سخنگوی كارگروه طرح تحول اقتصادی در دولت در برنامه گفت‌وگوی ۴۵ دقیقه‌ای شبكه خبر گفت: دولت در اجرای طرح تحول اقتصادی چهار هدف را دنبال می‌كند، تحقق عدالت، مدیریت مصرف صحیح انرژی، تخصیص منابع كه اسراف و صرف ناكارایی انرژی در كشور می‌شود و در نهایت اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی است. سخنگوی كارگروه طرح تحول اقتصادی در دولت درباره افزایش تورم‌زایی ناشی از اصلاح قیمت‌ها یا آزاد كردن قیمت حامل‌های انرژی تصریح كرد: منشأ اصلی تورم وابستگی دولت به درآمد حاصل از نفت در بودجه‌های جاری است. در حال حاضر تورم در كشور دو رقمی است كه این امر از برنامه‌های اول تا پنجم توسعه كشور بوده است. فرزین گفت: اصلاح قیمت‌ها در ظاهر تورم‌زا به نظر می‌آید ولی با اجرای صحیح آن تورم‌زا نخواهد بود. ارزان بودن انرژی باعث مصرف شدید شده است و این منابع ارزان قیمت بدون مدیریت اتلاف انرژی را باعث شده است. دولت قصد دارد تورم را از دو رقم به یك رقم برساند. وی در دفاع از تورم‌زا نبودن این طرح افزود: تزریق نقدینگی یعنی خلق پول اما این طرح كه خلق پول نمی‌كند. در این طرح تركیب تقاضا به نفع دهك‌های پایین جامعه خواهد بود
● مردم را برای جهش قیمتی آماده كنیم
در ادامه برنامه ۴۵ دقیقه‌ای مصباحی‌مقدم رئیس كمیسیون ویژه بررسی طرح تحول اقتصادی درباره هدفمندكردن یارانه‌ها به جهش یكباره قیمت‌ها اشاره كرد و گفت: باید در این خصوص مردم را آماده كرد. او گفت: هدف از اجرای این طرح پرداخت نقدی به خانوارها نیست بلكه در اصل از كسانی كه مصرف بیشتری دارند گرفته می‌شود به افراد كم‌درآمد پرداخت می‌شود. مصباحی‌مقدم درباره چالش‌ها و دغدغه‌های این طرح گفت: آزادسازی قیمت‌های حامل انرژی مرحله به مرحله انجام می‌شود. هریك از حامل‌های انرژی در دستور كار كمیسیون قرار می‌گیرد و چگونگی هدفمندكردن اعتبارات و درآمدهای ناشی از حذف یارانه ها، بررسی می‌شود و با همكاری و موافقت مجلس مرحله به مرحله این طرح اجرا می‌شود. وی گفت: در حال حاضر یارانه‌ها به‌صورت پنهان است. اجرای این طرح دو اثر مستقیم و غیرمستقیم دارد. اثر مستقیم آن بر مصرف‌كننده و خانوارهای كم‌درآمد و اثر دیگر آن روی كالاهاست. مصباحی‌مقدم با اشاره به نگرانی مردم درباره آثار تورمی طرح تحول اقتصادی مصباحی افزود: باید درباره اثرات جهشی افزایش قیمت‌ها، در مردم آمادگی ایجاد كنیم. البته عامل تورم را از اصلاح قیمت‌ها خواهیم داشت. تقاضا به‌شدت افزایش می‌یابد. وی تصریح كرد: با اجرای این طرح در كوتاه‌مدت افزایش جهشی قیمت‌ها ایجاد خواهد شد. و این یك شوك سنگین است اما به علت منافع بعدی آن مردم باید سعی كنند آن را بپذیرند. مصباحی‌مقدم اظهار داشت: اجرای غلط طرح پرداخت یارانه‌ها می‌تواند آثار تورمی شدیدی بر اقتصاد ایجاد كند و منجر به خلق پول جدید و نقدیندگی در كشور شود. كمیسیون ویژه قصد دارد با ارزیابی صحیح و بررسی كارشناسی بیشترین فواید و كمترین پیامد منفی را در این طرح ایجادكند. باید تدبیری اندیشیده شود كه كمترین اثر تورمی را برای جامعه داشته باشد.
● توصیه‌های مكزیكی برای عدم‌حذف یارانه‌ها
خوزه مانوئل دلریو، عضو هیات رئیسه پارلمان مكزیك در گفت‌وگو با ایلنا، در خصوص موضوع حذف یارانه‌های انرژی در مكزیك گفت: در مكزیك قصد داشتیم یارانه‌های بنزین و برخی سوختهای دیگر را به طور كامل حذف كنیم اما این موضوع موجب بروز اعتراضات داخلی و اعتصابات گسترده شد. این اقتصاددان مكزیكی افزود: موضوع حذف یارانه‌های انرژی در مكزیك موجب شد تا دولت حاكم در انتخابات بعد رأی نیاورد و مرتكب شكست سیاسی شد؛ این در حالی است كه دولت تنها بخش كوچكی از یارانه‌های انرژی را توانست آزاد كند. وی با اشاره به یارانه‌های پرداختی توسط دولت مكزیك در حال حاضر گفت: مكزیك یك روش متفاوت پرداخت یارانه برای هریك از بخش‌های اقتصادی دارد. در حال حاضر مزارع و تولیدات كشاورزی یارانه دریافت می‌كنند و حتی به شركت‌های خصوصی هم یارانه پرداخت می‌شود. سیاست پرداخت یارانه در مكزیك در سال ۱۹۹۴ تحول اساسی پیدا كرد. از آن سال سیستم پرداخت یارانه به سمت از بین بردن فقر هدایت شد و برنامه جدیدی تحت عنوان برنامه «آزادی» كه بعدا به طرح «اصلاحات» تغییر نام یافت، اجرایی شد. بر این اساس هماكنون یك یارانه كلان به خانم‌هایی كه دارای فرزند بوده و همسرشان درآمدی نداشته و یا درآمد كمی دارند، به میزان ۵۰ دلار در ماه، پرداخت میكنیم. مانوئل دلریو اظهار داشت: كنترل تبعات حذف یارانه‌ها عملا غیرممكن است و تنها اقدامی كه برای كاهش اعتراضات میتوان انجام داد، تغییر دولت و جایگزین كردن دولت دیگر است. در مكزیك شكست در این زمینه برای دولت و افرادی بود كه خواستار اجرای حذف یارانه‌ها بودند. وقتی مردم به قیمت‌های پایین و وجود یارانه‌ها عادت می‌كنند، نمیتوان آنها را از دریافت یارانه محروم كرد و قطعا اعتراض خواهند كرد. عضو هیات رئیسه پارلمان مكزیك به دولت ایران نیز پیشنهاد كرد در كوتاه‌مدت یارانه‌های انرژی را به طور كامل حذف نكند.
تفسیر : روزنامه کارگزاران