AvAstiN
22nd October 2008, 10:39 PM
پس از گرفتن شرح حال و پرسش درباره علايم مصدوم، بايد شخص را به‌طور مفصل مورد معاينه قرار دهيد. طي اين اقدام، ممكن است مجبور به حركت دادن مصدوم يا خارج كردن لباس‌هاي وي باشيد، اما اطمينان حاصل كنيد كه او را بيش از حدي كه واقعاً ضروري است، حركت نمي‌دهيد. هميشه، معاينه را از سر شروع كنيد و به سمت پايين ادامه دهيد؛ اين روش «سر تا پا» هم به خوبي به خاطر سپرده مي‌شود و هم كامل و جامع است.
ارزيابي سر تا پا
1) دست‌هاي خود را به دقت روي پوست سر حركت دهيد تا هر گونه خونريزي، تورم يا فشردگي را كه ممكن است نشانه شكستگي احتمالي باشد، لمس كنيد. در صورتي كه مشكوك به آسيب گردني هستيد، مراقب باشيد كه مصدوم را حركت ندهيد.
2) از راه هر دو گوش و به‌طور واضح با مصدوم صحبت كنيد تا بفهميد كه آيا به شما پاسخ مي‌دهد و يا مي‌تواند بشنود. هريك از گوش‌ها را از لحاظ خروج خون يا مايع زلال (يا هر دو) بررسي كنيد. اين ترشحات مي‌توانند نشانه‌هاي آسيب در داخل جمجمه باشند.
3) هر دو چشم را معاينه كنيد. توجه كنيد كه آيا هر دو چشم باز هستند يا خير. به اندازه مردمك‌ها توجه كنيد، آيا اندازه آنها برابر است (همان‌طور كه بايد باشد) و آيا به نور واكنش نشان مي‌دهند (وقتي نور روي مردمك‌ها مي‌افتد، بايد تنگ شوند). در سفيدي چشم‌ها به دنبال اجسام خارجي، خون يا كبودي بگرديد.
4) بيني را هم مثل دو گوش از نظر وجود ترشحات بررسي كنيد. هريك از سوراخ‌هاي بيني را از نظر خروج خون يا مايع زلال (يا تركيب اين دو) معاينه كنيد. هريك از اين ترشحات مي‌تواند به معناي آسيبي در داخل جمجمه باشد.
5) به سرعت، عمق و نوع تنفس (راحت يا سخت، صدادار يا آرام) توجه كنيد. به بوي تنفس توجه كنيد. داخل دهان را به آرامي نگاه و لمس كنيد و دنبال هر چيزي كه ممكن است راه تنفسي را مسدود كند، بگرديد. اگر مصدوم دندان مصنوعي دارد و اين دندان‌ها سالم هستند و در محل خود قرار دارند، به آنها دست نزنيد. به دنبال زخم در دهان يا نامنظمي در دندان‌ها بگرديد. لب‌ها را از نظر سوختگي بررسي كنيد.
6) به رنگ، درجه حرارت و وضعيت پوست توجه كنيد: آيا پوست مصدوم، رنگ‌پريده، برافروخته يا خاكستري ـ آبي (كبود) است؟ آيا گرم يا سرد، خشك يا مرطوب است؟ به عنوان مثال، پوست رنگ‌پريده، سرد و عرق كرده به معناي شوك است؛ صورت گرم و برافروخته، حاكي از تب يا ضعف ناشي از گرما است. ته‌رنگ آبي نشانه كمبود اكسيژن است؛ اين نشانه را خصوصاً در لب‌ها، گوش‌ها و صورت جستجو كنيد.
7) لباس‌هاي پوشاننده گردن مصدوم را شل كنيد و به دنبال نشانه‌هايي مثل پلاك حاوي هشدار طبي يا يك سوراخ به جا مانده از عمل جراحي (دريچه) در راه‌هاي تنفسي بگرديد. دست‌هاي خود را به ملايمت در طول ستون فقرات (از قاعده جمجمه به سمت پايين تا جايي كه امكان دارد) بدون بهم زدن وضعيت مصدوم، حركت دهيد؛ به هر گونه نامنظمي، تورم يا حساسيت در لمس توجه كنيد.
8) از مصدوم بخواهيد كه نفس عميقي بكشد و دقت كنيد كه آيا قفسه سينه به‌طور يكنواخت، راحت و يكسان در دو طرف، باز مي‌شود يا خير. قفسه سينه را براي بررسي وجود تغيير شكل، نامنظمي يا حساسيت و درد، لمس كنيد. از مصدوم بپرسيد كه آيا ضمن تنفس، احساس غژغژ دارد و صداهاي غيرطبيعي را سمع كنيد. دقت كنيد كه آيا مصدوم ضمن تنفس درد دارد يا خير. به دنبال خونريزي بگرديد.
9) با ملايمت هر دو استخوان ترقوه و شانه‌ها را لمس كرده، هرگونه تغيير شكل، نامنظمي يا حساسيت در لمس را مدنظر قرار دهيد.
10) از مصدوم بخواهيد كه اندام بالايي خود را در هريك از مفاصل آرنج، مچ و مفاصل انگشتان، تا و سفت كند و از اين طريق حركات اين مفاصل را بررسي كنيد. حس انگشتان مصدوم را از نظر طبيعي بودن كنترل كنيد و دقت كنيد كه آيا وي احساس غيرطبيعي در اندام‌هايش دارد يا خير. به رنگ انگشتان توجه كنيد: اگر نوك انگشتان رنگ‌پريده يا خاكستري ـ آبي باشند، احتمالاً مشكلي در گردش خون وجود دارد. محل‌هاي تزريق با سوزن را در روي ساعد جستجو كنيد و به دنبال دستبند حاوي هشدار طبي بگرديد. نبض مصدوم را در ناحيه مچ يا گردن بگيريد.
11) اگر حركات اندام‌ها مختل شده يا حس آنها از بين رفته است، براي معاينه ستون فقرات مصدوم را جابه‌جا نكنيد زيرا اين نشانه‌ها به معناي آسيب نخاع هستند. در غير اين صورت، دست خود را به ملايمت به پشت مصدوم برده، با لمس ستون فقرات در طول آن، به دنبال تورم يا حساسيت در لمس بگرديد.
12) براي يافتن شواهدي از خونريزي و تشخيص سفتي ديواره عضلاني شكم يا وجود حساسيت در لمس آن، به آرامي شكم مصدوم را لمس كنيد.
13) دو طرف استخوان لگن را لمس كرده، با حركت دادن لگن به‌طور ملايم، به دنبال نشانه‌هاي شكستگي بگرديد. لباس‌هاي مصدوم را از نظر وجود شواهدي از بي‌اختياري ادرار يا مدفوع يا خونريزي از سوراخ‌هاي بدن، كنترل كنيد.
14) از مصدوم بخواهيد كه هريك از اندام‌هاي پاييني خود را به نوبت بلند كند و مچ پا و زانوي خود را حركت دهد. با مشاهده اندام و لمس آن، به دنبال خونريزي، تورم، تغيير يا حساسيت در لمس بگرديد.
15) حركات و حس انگشتان پا را بررسي كنيد. به رنگ پوست انگشتان نگاه كنيد: پوست خاكستري ـ آبي مي‌تواند نشانه‌اي از مختل شدن گردش خون يا آسيب ناشي از سرما باشد.
پس از گرفتن شرح حال و پرسش درباره علايم مصدوم، بايد شخص را به‌طور مفصل مورد معاينه قرار دهيد. طي اين اقدام، ممكن است مجبور به حركت دادن مصدوم يا خارج كردن لباس‌هاي وي باشيد، اما اطمينان حاصل كنيد كه او را بيش از حدي كه واقعاً ضروري است، حركت نمي‌دهيد. هميشه، معاينه را از سر شروع كنيد و به سمت پايين ادامه دهيد؛ اين روش «سر تا پا» هم به خوبي به خاطر سپرده مي‌شود و هم كامل و جامع است.
ارزيابي سر تا پا
1) دست‌هاي خود را به دقت روي پوست سر حركت دهيد تا هر گونه خونريزي، تورم يا فشردگي را كه ممكن است نشانه شكستگي احتمالي باشد، لمس كنيد. در صورتي كه مشكوك به آسيب گردني هستيد، مراقب باشيد كه مصدوم را حركت ندهيد.
2) از راه هر دو گوش و به‌طور واضح با مصدوم صحبت كنيد تا بفهميد كه آيا به شما پاسخ مي‌دهد و يا مي‌تواند بشنود. هريك از گوش‌ها را از لحاظ خروج خون يا مايع زلال (يا هر دو) بررسي كنيد. اين ترشحات مي‌توانند نشانه‌هاي آسيب در داخل جمجمه باشند.
3) هر دو چشم را معاينه كنيد. توجه كنيد كه آيا هر دو چشم باز هستند يا خير. به اندازه مردمك‌ها توجه كنيد، آيا اندازه آنها برابر است (همان‌طور كه بايد باشد) و آيا به نور واكنش نشان مي‌دهند (وقتي نور روي مردمك‌ها مي‌افتد، بايد تنگ شوند). در سفيدي چشم‌ها به دنبال اجسام خارجي، خون يا كبودي بگرديد.
4) بيني را هم مثل دو گوش از نظر وجود ترشحات بررسي كنيد. هريك از سوراخ‌هاي بيني را از نظر خروج خون يا مايع زلال (يا تركيب اين دو) معاينه كنيد. هريك از اين ترشحات مي‌تواند به معناي آسيبي در داخل جمجمه باشد.
5) به سرعت، عمق و نوع تنفس (راحت يا سخت، صدادار يا آرام) توجه كنيد. به بوي تنفس توجه كنيد. داخل دهان را به آرامي نگاه و لمس كنيد و دنبال هر چيزي كه ممكن است راه تنفسي را مسدود كند، بگرديد. اگر مصدوم دندان مصنوعي دارد و اين دندان‌ها سالم هستند و در محل خود قرار دارند، به آنها دست نزنيد. به دنبال زخم در دهان يا نامنظمي در دندان‌ها بگرديد. لب‌ها را از نظر سوختگي بررسي كنيد.
6) به رنگ، درجه حرارت و وضعيت پوست توجه كنيد: آيا پوست مصدوم، رنگ‌پريده، برافروخته يا خاكستري ـ آبي (كبود) است؟ آيا گرم يا سرد، خشك يا مرطوب است؟ به عنوان مثال، پوست رنگ‌پريده، سرد و عرق كرده به معناي شوك است؛ صورت گرم و برافروخته، حاكي از تب يا ضعف ناشي از گرما است. ته‌رنگ آبي نشانه كمبود اكسيژن است؛ اين نشانه را خصوصاً در لب‌ها، گوش‌ها و صورت جستجو كنيد.
7) لباس‌هاي پوشاننده گردن مصدوم را شل كنيد و به دنبال نشانه‌هايي مثل پلاك حاوي هشدار طبي يا يك سوراخ به جا مانده از عمل جراحي (دريچه) در راه‌هاي تنفسي بگرديد. دست‌هاي خود را به ملايمت در طول ستون فقرات (از قاعده جمجمه به سمت پايين تا جايي كه امكان دارد) بدون بهم زدن وضعيت مصدوم، حركت دهيد؛ به هر گونه نامنظمي، تورم يا حساسيت در لمس توجه كنيد.
8) از مصدوم بخواهيد كه نفس عميقي بكشد و دقت كنيد كه آيا قفسه سينه به‌طور يكنواخت، راحت و يكسان در دو طرف، باز مي‌شود يا خير. قفسه سينه را براي بررسي وجود تغيير شكل، نامنظمي يا حساسيت و درد، لمس كنيد. از مصدوم بپرسيد كه آيا ضمن تنفس، احساس غژغژ دارد و صداهاي غيرطبيعي را سمع كنيد. دقت كنيد كه آيا مصدوم ضمن تنفس درد دارد يا خير. به دنبال خونريزي بگرديد.
9) با ملايمت هر دو استخوان ترقوه و شانه‌ها را لمس كرده، هرگونه تغيير شكل، نامنظمي يا حساسيت در لمس را مدنظر قرار دهيد.
10) از مصدوم بخواهيد كه اندام بالايي خود را در هريك از مفاصل آرنج، مچ و مفاصل انگشتان، تا و سفت كند و از اين طريق حركات اين مفاصل را بررسي كنيد. حس انگشتان مصدوم را از نظر طبيعي بودن كنترل كنيد و دقت كنيد كه آيا وي احساس غيرطبيعي در اندام‌هايش دارد يا خير. به رنگ انگشتان توجه كنيد: اگر نوك انگشتان رنگ‌پريده يا خاكستري ـ آبي باشند، احتمالاً مشكلي در گردش خون وجود دارد. محل‌هاي تزريق با سوزن را در روي ساعد جستجو كنيد و به دنبال دستبند حاوي هشدار طبي بگرديد. نبض مصدوم را در ناحيه مچ يا گردن بگيريد.
11) اگر حركات اندام‌ها مختل شده يا حس آنها از بين رفته است، براي معاينه ستون فقرات مصدوم را جابه‌جا نكنيد زيرا اين نشانه‌ها به معناي آسيب نخاع هستند. در غير اين صورت، دست خود را به ملايمت به پشت مصدوم برده، با لمس ستون فقرات در طول آن، به دنبال تورم يا حساسيت در لمس بگرديد.
12) براي يافتن شواهدي از خونريزي و تشخيص سفتي ديواره عضلاني شكم يا وجود حساسيت در لمس آن، به آرامي شكم مصدوم را لمس كنيد.
13) دو طرف استخوان لگن را لمس كرده، با حركت دادن لگن به‌طور ملايم، به دنبال نشانه‌هاي شكستگي بگرديد. لباس‌هاي مصدوم را از نظر وجود شواهدي از بي‌اختياري ادرار يا مدفوع يا خونريزي از سوراخ‌هاي بدن، كنترل كنيد.
14) از مصدوم بخواهيد كه هريك از اندام‌هاي پاييني خود را به نوبت بلند كند و مچ پا و زانوي خود را حركت دهد. با مشاهده اندام و لمس آن، به دنبال خونريزي، تورم، تغيير يا حساسيت در لمس بگرديد.
15) حركات و حس انگشتان پا را بررسي كنيد. به رنگ پوست انگشتان نگاه كنيد: پوست خاكستري ـ آبي مي‌تواند نشانه‌اي از مختل شدن گردش خون يا آسيب ناشي از سرما باشد.