استان کردستان

[آبجی]

استان کردستان هرچندکه تمام استانهای غربی ایران زیباوپرشکوهند، امازیبایی کردستان چیزدیگری است که بامیهمان نوازی مردمانش هر کسی رابرای دیدارازاین استان وسوسه می کند. دیدنی های کردستان دریک کلام عبارتندازآنچه شماازلحظه ورودبه استان تا خروج ازآن به چشم می بینید! ازکوه وجنگل ورودومرتع گرفته تاشهرهاوروستاهایی که دردل آنها جای گرفته اند. اورامان معروف ورؤیای درنزدیکی مریوان راازیادنبریدودرشمال همین شهر، زیباترین جلوه های طبیعی کردستان رادردریاچه زریوار (= زریبار) وپیرامونش ببینید. شهرسنندج به تمامی زیباست، اما برای گردش بیشتردرآن موزه سنندج راپیشنهادمی کنیم که در یک خانه تاریخی150ساله معروف به منزل«سالارسعید» دایرشده وشامل دوبخش تاریخ وباستان شناسی است. بازارقدیمی سنندج هم باصنایع دستی کردی درانتظارشماست. این بازاررادرزمان صفویه ساخته اند. ازاینکه نمی توانیم انبوه خانه های تاریخی، پلها، قلعه ها، حمامها، بازارهاومساجدتاریخی کردستان راکه درسراسر این استان پراکنده اند، معرفی کنیم یک دنیا شرمنده ایم!

[آبجی]

در نيمه بهار و نيمه زمستان، به ياد پيرشاليار، مغي كه چهارصد سال پس از ظهور اسلام به تبليغ دين زرتشت مي پرداخته، تمامي اهالي روستا جمع مي شوند، دور هم حلقه مي زنند، تسبيح و كلاش _ كفش پيرشاليان _ و كتاب مغرقه الپيرشاليان را دست به دست مي دهند و به دعا و نيايش مي پردازند.
در هر مراسم عروسي پيرشاليان، حدود چهارصد نفر در حلقه نيايش مي نشينند و حدود 200 نفر كف مي زنند. از روستاهاي اطراف هم همه براي تماشاي اين مراسم به اورامان تخت مي آيند و فراز پشت بام ها به نظاره مي نشينند.
در عروسي پيرشاليان آش مخصوص هم پخته مي شود و به اهالي روستا داده مي شود. مردم عقيده محكمي به پيرشاليان دارند و بيمارانشان را براي شفا گرفتن به اين مراسم مي آورند.
مراسم دعا و نيايش در مقبره پيرشاليان برگزار مي شود. پس از دعا و نيايش مردم به داخل قبرستان مي روند و با ميله آهني به سنگ بزرگي كه در قبرستان است مي زنند و تكه اي از آن را مي شكنند و خرده هاي سنگ را بين مردم تقسيم مي كنند. مردم معتقدند سنگ مي رويد و تا عروسي ديگر «پيرشاليان» جاي سنگ كنده شده پر مي شود.
پیرشالیار کیست ؟
در افسانه هاي مردم منطقه اورامانات پيري اسطوره اي به نام «پير شاليار» هست كه مي گويند صاحب كرامات بوده است. از جمله اين كرامات عجيبي كه درباره او روايت مي كنند ماجراي شفا يافتن «شاه بهار خاتون» دختر شاه بخارا است كه «پير شاليار» او را شفا مي دهد. ماجرا از اين قرار بوده است كه «شاه بهار خاتون» كر و لال است و تمام طبيبان از مداواي او عاجز مي مانند تا اينكه آوازه «پير شاليار اورامي» به بخارا مي رسد. پادشاه بخارا هم شرط كرده است كه هر كسي دخترش را شفا دهد او را به عقد وي درمي آورد؛ بالاخره عموي پادشاه با عده اي از اطرافيان پادشاه به سمت اورامان به راه مي افتند تا دختر را به نزد «پير شاليار» ببرند. وقتي كه نزديك روستاي «اورامان تخت» مي رسند گوش هاي دختر به طوري آني شنوا مي گردند و وقتي هم به نزديكي هاي خانه «پير شاليار» مي رسند صداي نعره ديوي توجه آنها را جلب مي كند و سريع ديو از تنوره اي كه هم اكنون اهالي به آن «تنوره ديوها» مي گويند و نزديك خانه «پير شاليار» هست _ بر زمين مي افتد و كشته مي شود، در اين اثنا زبان «شاه بهار خاتون» هم باز مي شود و شروع به صحبت كردن مي كند.
منبع: سايت هاي Howraman، nitishmani kurdistan و paveh.itgo
هر چند كه فقط مردها در اين مراسم شركت مي كنند اما من فيلمش رو ديدم واقعاً زيباست.

[آبجی]

موزه‌ سنندج، گنجينه تاريخ زاگرس

موزه سنندج كه در مركز شهر سنندج در خيابان امام خميني(ره) واقع شده و در مجاورت آن بناهايي چون خانه كرد، مسجد جامع و خانه مجتهدين قرار دارد.
ساختمان موزه در اصل بخش بيروني عمارت ملالطف الله شيخ الاسلام است، اين عمارت از عمارت هاي باشكوه و اعياني شهر سنندج است كه حدود ۱۵۰ سال پيش از سوي ملالطف الله كه يكي از علماي بزرگ آن دوره و معاصر ناصرالدين شاه بوده، ساخته شده است.
اين ساختمان در سال ۱۳۵۱ از طرف وزارت فرهنگ و هنر وقت براي تأسيس موزه تملك شد و پس از مرمت و آماده سازي در مهر ۱۳۵۴ با نام موزه سنندج گشايش يافت. بخش اندروني اين عمارت در سال ۱۳۷۱ به تملك اداره ميراث فرهنگي درآمد و اكنون محل سازمان ميراث فرهنگي صنايع دستي و گردشگري استان كردستان است.
این موزه از ابتداي تأسيس داراي ۲ بخش باستان شناسي و مردم شناسي بوده است. در بخش باستان شناسي آن اشيا دوره هاي مختلف از ماقبل تاريخ تا دوره قاجار نگهداري مي شود كه بخشي از اين اشيا متعلق به استان كردستان و برخي متعلق به استان هاي همجوار و برخي ديگر متعلق به استان هاي ديگر يا مكشوفه از قاچاقچيان است.
بخش مردم شناسي موزه در قبل از انقلاب به صورت نمايشگاه موقت اداره مي شد و هر چند مدت يك بار اشياي يكي از استان هاي كشور را در اين بخش به نمايش مي گذاشتند، ليكن پس از انقلاب اين بخش صرفاً به نمايش آثار مردم شناسي كردستان اختصاص داده شد و با تأسيس خانه كرد در سال ۱۳۸۲ اشياي مردم شناسي موزه به خانه كرد منتقل شد و تمام فضاي موزه به نمايش اشياي باستان شناسي و تاريخي اختصاص يافت.
موزه سنندج شامل ۴ بخش است: بخش پيش از تاريخ، بخش تاريخي، بخش اسلامي و بخش نمايش موقت.

[آبجی]

خانه کرد(موزه مردم شناسی)

در محل یکی از خانه های قدیمی سنندج که خانه آصف هم گفته میشه، آداب و رسوم، لباسهای محلی و شیوه زندگی مردم کردستان به نمایش در آمده که یکسری از عکسهای این خانه رو اینجا میگذارم (متأسفانه دوربین همرام نداشتم و عکسها رو با دوربین موبایل گرفتم که کیفیت خوبی ندارند http://www.forum.banowan.com/images/smilies/blushing.gif )


http://i38.tinypic.com/35kuddd.jpg


http://i33.tinypic.com/33o41hh.jpg


http://i35.tinypic.com/12510dd.jpg


http://i37.tinypic.com/2l8b6ud.jpg


http://i38.tinypic.com/34hubmu.jpg


http://i35.tinypic.com/ok36f5.jpg

[آبجی]

قرآن نگل


در جاده سنندج به مریوان و تقریباً در 70 کیلومتری سنندج روستایی به اسم نو گل قرار داره که در تلفظ محلی بهش نگل میگن. مسجدی در این روستاست(مسجد اهل سنت) که در اون یک قرآن خطی قدیمی نگهداری میشه و اونطور که به دیوار مسجد نوشته شده بود یکی از 4 قرآنیست که در زمان عثمان نوشته شده و معلوم نیست که چطور به این منطقه رسیده. تا به حال سه بار این قرآن دزدیده شده. آخرین بار در مرداد 83 بوده که 5 ماه بعد(دی ماه) پیدا شده و عکس استقبال مردم روستا هنگام برگرداندن قرآن به دیوارهای مسجد نصب شده.



http://i37.tinypic.com/29kubyr.jpg

[آبجی]

دریاچه زریوار


وقتی مسیر سخت و پر پیچ و خم(و البته زیبا و پوشیده از جنگل) سنندج به مریوان رو پشت سر میگذارید و چشم انداز دریاچه آب شیرین زریوار روبروی شما قرار میگیره تمام خستگی مسیر رو فراموش می کنید و اعتراف می کنید که به طی کردن 2 ساعته این راه می ارزیده.



http://i37.tinypic.com/vrg12w.jpg


امکان قایقرانی روی دریاچه وجود داره و می تونید قایق پدالی اجاره کنید. دو هتل و همچنین کمپ های اجاره ای هم وجود دارند که مسافرها می تونند در اونها اقامت کنند. تا مرز فاصله کمی داره (شاید کمتر از 20 کیلومتر) و اگر حوصله داشته باشید با دو ساعت رانندگی به سمت شمال به شهر بانه می رسید و می تونید از بازارچه های مرزی اونجا با قیمتهای مناسب خرید کنید.

[بانوثریا]

کلیسای سنندج


این بنا در ضلع غربی خیابان نمكی و در محله قدیمی (آغه زمان) ‌كه محله ای مسیحی نشین است قرار دارد. اواخر صفویه (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%81%D9%88%DB%8C%D9%87) در زمان حكومت شاه عباس دوم (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%AF %D9%88%D9%85) هنگامی كه ارامنه توسط دولت عثمانی به ایران (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86) تبعید شدند، گروهی از آنها در شهر سنندج ساكن و احتمالا در همان زمان به ساخت كلیسا اقدام نمودند. شیوه ساخت و نوع معماری كلیسای سنندج تحت تاثیر معماری سبك اصفهانی است و تلفیقی از نماسازی سبك بومی مانند طاق نما و ستون های آجری در آن به كار رفته كه به فرم مشعل در بخش فوقانی به صورت سه تركی آجركاری شده است. خطوط عمودی در نمای بیرونی ساختمان تاكید بر ارتفاع كلیساست . در گل دسته ناقوس كلیسا كاشی های معقلی و گره چینی قابل ملاحظه است. حجاری سنگ های سردر ورودی كه دارای نقش گل لوتوس و ترنج است،‌ كار استادان سنندجی است. این كلیسا دارای قناتی فعال است و آب نمای زیبایی نیز در داخل حیاط آن در ضلع جنوبی دیده می شود

[بانوثریا]

عمارت امجدالاشراف

این عمارت از بناهای معروف دوره قاجار است كه توسط میرابوطالب تاجر اصفهانی در دوره امان الله خان والی بزرگ ساخته شده است و در خیابان صلاح الدین ایوبی شهر سنندج بنا به دعوت امان الله خان از اصفهان به كردستان آمده است. این بنا دارای حیاط سنگ فرش شده حوض، حمانم، تالار و حسینیه است. حسینیه كه از جالب ترین قسمت های بنا است، كاشی كاری های بی نظیر و ظریف، نقاشی ها و گچ بری های زیبایی بر روی دیوارها دارد. تمام تزیینات بنا به دست استادكاران اصفهانی طراحی و اجرا شده اند. مصالح به كار رفته در بنا شامل گچ، آجر و آهك و ملات ساروج و كاه گل است كه قسمتی از گچ و آهك مصرفی را از اصفهان آورده اند. سیستم آب رسانی عمارت از طریق قنات و تنبوشه های سفالی است

[بانوثریا]

عمارت مشیر دیوان


عمارت مشیر دیوان در محله قدیمی سرتپوله سنندج (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%86%D9%86%D8%AF%D8%AC)، در خیابان شهدا قرار دارد از بناهاي مشهور دوره قاجاري (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D9% 8A&action=edit&redlink=1) است و مجموعه ای از فضاهای متعدد است. این ساختمان با شیوه و اسلوب معماری ایران به ویژه محوطه ی یك ایوانی،در دوره قاجاریه توسط " میرزا یوسف مشیر دیوان" ديوان مشاور و جانشين حاكم منطقه به نام" میرزا رضای وزیر كردستانی" ساخته شد. این عمارت كه سالياني چند محل استانداري كردستان بود، هفت حیاط دارد كه هر یك از آنها دارای آب نمایی جداگانه با طرح متفاوت و در عین حال مرتبط با دیگرآب نماها است و شامل بخش هاي خصوصي،عمومي، تشريفاتي، خدماتي و بهداشتي است در بخش اصلي ساختمان، ايوان ستون دار، تالار، حياط و آب نما قرار گرفته و درب و پنجره هاي آن از تلفيق گرده چيني چوب و شيشه رنگي اتاق ها را زينت داده است. سردر ورودی بنا با محوطه نیم هشتی و تزیینات آجری، سقف شیروانی، تالار تشریفات و ایوان ستون دار جلوی آن با طرح كلاه فرنگی ، گچ بری و مقرنس (آنچه به شكل نردبان و پله پله ساخته شده ؛ بنای بلند مدور و ایوان آراسته و مزین با صورت ها و نقوش كه بر آن با نردبان پایه روند ؛ قسمی زینت كه در اتاق و ایوانها به شكل های گوناگون گچبری كنند؛ كنگره دار) های گچی و اُرُسی هایی با طرح های اسلیمی، از جمله خصوصیات بارز این بنا است. حجاری روی سنگ ازاره (آن قسمت ا ز دیوار اتاق و یا ایوان كه از كف طاقچه تا روی زمین بود) و ستون هایی با تزیینات گچ بری طنابی و مقرنس كاری از جمله تزیینات بسیار شاخص عمارت است. محوطه عمارت و طراحی و ساخت تمام بخش های آن در یك زمان، با رعایت تمامی اصول معماری ایرانی، ویژگی منحصر به فردی به عمارت مشیر دیوان بخشیده است و دروازه ورودی عمارت بطور خاصی جذاب می باشد. ابتکار در صنعت گره چيني چوب وارسي سازي به نحوچشمگير در فضاهاي بازشو و دعوت کننده و حدفاصل فضاهاي بسته و نيمه باز و باز توسط استادکاران سنندجي انجام يافته و در مجموع تفکيک سازي براساس شئونات اسلامي است.

[بانوثریا]

حمام عمارت آصف


در جنوب غربی مجموعه عمارت آصف وزیری (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8 %A2%D8%B5%D9%81_%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DB%8C(%D8 %AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%DA%A9%D8%B1%D8%AF)&action=edit&redlink=1) حمام کوچکی وجود دارد که یکی از زیبا ترین حمام‌های غرب کشور است.این بنا به سبک معماری اصفهانی و مانند سایر حمام‌های استان اما در مقیاس کوچک تر ساخته شده و دارای ورودی، محل انتظار، حمام سرد، رخت کن، میان در، حمام گرم، خزینه خلوتی، تون، سرویس بهداشتی و فضای اضافی برای منبع آب است. این بنا دارای شش ستون سنگی با تزیینات طنابی است و از تزیینات آهک بری پرکار، کاشی‌های خشتی آبی رنگ، حجاری روی سرستون‌ها و ستون‌های سنگی برخوردار است. تزیینات طنابی ستون‌ها و سرستون‌های این حمام، از ویژگی منحصر به فرد آن است. این حمام فقط مورد استفاده اختصاصی خانواده آصف بود.

[بانوثریا]

پل قشلاق


این پل در شرق سنندج (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%86%D9%86%D8%AF%D8%AC)، بر روی رودخانه قشلاق ساخته شده و از آثار دوره صفویه (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%81%D9%88%DB%8C%D9%87) و زندیه (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%87) است كه در دوره های بعد به ویژه در دوره قاجاریه (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1) تعمیر و بازسازی شده است.این پل به سفارش شاه صفی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%B5%D9%81%DB%8C) و توسط «سلیمان خان اردلان»، سال ۱۰۴۶ هجری قمری در مسیر سنندج (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%86%D9%86%D8%AF%D8%AC) به همدان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86) ساخته شده است. پل در زمان «امان الله خان اردلان»، تعمیر و مرمت كامل شد و بعد به دلیل خرابی و ویرانی بیش از حد، دوباره در سال ۱۲۶۸هجری قمری، توسط «میرزا رضا وزیر كردستانی» پل باز سازی شد. وجود یك سنگ نبشته بر سینه كوه مجاور پل سال ۱۲۸۹هـجری قمری، حكایت از تعمیر و مرمت پل در زمان «ناظم الایاله میرزا غلام حسین خان» دارد

معماری پل

پل به خط مستقیم ساخته شده و دارای حدود ۷۸ متر درازا، ۳ متر پهنا و شش دهانه است. از نظر استحكام و توجه به عناصر مختلف تشكیل دهنده آن پل قشلاق از نمونه های خوب پل سازی دوره صفوی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%81%D9%88%DB%8C) است. ۶ دهانه پل با طاق های جناغی پوشش یافته اند. عرض دهانه ها از شرق به غرب افزایش می یابد و از ۲۰/۲ متر به ۲۰/۴ متر می رسد. ارتفاع پل در بالاترین نقطه آن، از كف رودخانه به حدود ۶/۴ متر می رسد. هم چنین ارتفاع تیزه طاق از كف رودخانه از ۵/۱ متر تا ۵/۲ متر متغیر است. در دو سوی معبر روی پل، دو جان پناه به ارتفاع نیم متر كار شده است. پایه های پل از دو طرف به صورت آب بر و مثلثی، شكل داده شده اند و بر روی انها آبگذرهای كوچك تری به ارتفاع ۲۰/۱ و عرض ۸/۰ متر تعبیه شده است. كف پل سنگ فرش شده است. پایه های سنگی پل از كف سنگ فرش ۱ متر ارتفاع دارد. ساختمان اصلی پل با آجر اجرا شده است

[بانوثریا]

مسجد دومناره


مسجد دومناره از آثار تاریخی شهر سقز (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%82%D8%B2) در غرب ایران است.
تاریخ احتمالی ساخت آن را پایان دوره افشاری و آغاز دوره زند دانسته‌اند. اهالی محل ساخت آن را به شیخ حسن مولان‌آباد نسبت می‌دهند.
مسجد دارای شبستانی با چهار ستون قطور چوبی به نشانه چهار خلیفه اهل سنت است. در ضلع جنوب غربی، ایوان ستوان دار (مصلای تابستانی) ساخته شده. در دیوارهای مسجد از کاشی‌های صابونکی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D8%B4%DB%8C%E2%80%8C% D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%86%D A%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1) با طرح سرو (درخت زندگی)، کار استاد علی اصفهانی برای تزئین استفاده شده‌است.
بالای مسجد، دو مناره بلند قرار دارد و به همین دلیل به مسجد دومناره شهرت دارد

[بانوثریا]

مسجد دارالاحسان

‌این مسجد در ضلع شمالی خیابان امام خمینی و در بافت قدیم سنندج (http://njavan.com/forum/redirector.php?url=http%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2 Fwiki%2F%25D8%25B3%25D9%2586%25D9%2586%25D8%25AF%2 5D8%25AC) قرار دارد. این خیابان که مسجد اکنون در کنار آن واقع شده است از سال ۱۳۱۰ شمسی به بعد ایجاد شده است. بر اساس كتیبه های موجود ،‌ بنای مسجد در سال ۱۲۲۷ هجری قمری توسط امان الله خان اردلان والی كردستان ساخته شد. این بنا شامل دو ایوان شرقی و جنوبی، گل دسته های بالای ایوان شرقی، صحن مركزی، ۱۲ حجره در اطراف، شبستان ستون دار با ۲۴ ستون سنگی مارپیچ است. این مسجد را می توان مسجد – مدرسه دانست، زیرا بخشی از مسجد به حجره های طلاب علوم دینی اختصاص دارد و بخش جنوبی آن صحن اصلی مسجد است. این بنا دارای تزیینات كاشی كاری هفت رنگ مینایی فوق العاده پركار، ظریف، ازاره های مرمرین، آجركاری لعاب دار و معقلی، حوض سنگی و فواره های زیبا و همچنین ستونهایی با تزیینات طنابی است.
اطراف شبستان و سر ستون ها با دو سوم قرآن تزئین شده است که آیات را با کاشی، به خطی که شبیه به خط کوفی است نوشته‌اند. این مسجد در گذشته یكی از مهم ترین دارالعلم های دینی بوده و بسیاری از علما در این دارالعلم به كسب علوم مختلف پرداخته اند. مسجد دارالاحسان، یكی از ارزشمند ترین مساجد استان كردستان از نظر معماری و تزیینات معماری است. برجسته‏ترین ویژگی‏های هنری این بنا کاشیکاری زیبای آن است. . بعلاوه کتیبه‏های زیبای مسجد به روی سنگ مرمر و حجاری گل و گیاه در حواشی آنها ازجمله تزئینات حجاری منحصر به فرد محسوب می‏گردند.

[بانوثریا]

مسجد و زیارتگاه هاجره خاتون


این امامزاده در خیابان صلاح الدین ایوبی ،‌در محله قدیمی سرتپوله شهر سنندج (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%86%D9%86%D8%AF%D8%AC) واقع است. این امامزاده به صورت مجموعه شامل سه حیاط با فضاهای مجاور، مقبره، مسجد و آرامگاه مشایخ و بزرگان سنندج (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%86%D9%86%D8%AF%D8%AC) است. مقابر مشایخ با گچ بری های زیبا و نقوش گل و گیاه، كار استادان و هنرمندان بزرگ تزیین شده است. در این مجموعه در كنار مسجد، حجره هایی بریا آموزش علوم دینی به طلاب ساخته شده است. بر اساس روایات موجود، این امامزاده شریفه، خواهر امام رضا (ع) است كه در سفر آن بزرگوار به خراسان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86) در كردستان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86) فوت نمود و در این مكان به خاك سپرده شد

[بانوثریا]

آبیدر


آبیدَر (کردی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%DB%8C) : ئاویه‌ر) نام کوهی است مشرف به شهر سنندج (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%86%D9%86%D8%AF%D8%AC) در غرب ایران (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86) با ارتفاعی حدود ۲۵۵۰ متر.
کوه آبیدر به عنوان یکی از تفرجگاه‌های اصلی مردم شهر سنندج به شمار می‌رود. برخی از مکانهای گردشگری مشهور آن عبارت‌اند از کاني شفا، ماماتکه، گویزه کویر، خضر زنده (خیرزنه)، تاقه‌دار، امیریه، هفت آسياب، بان شلانه، كچك(سنگ) قرآن، كاني كچك و قله آبيدر كه پناهگاهي هم براي كوهنوردان در آنجا ساخته شده است. آن چه مورد محبوبیت این کوه شده‌است، نزدیکی آن به شهر سنندج، بلند بودن آن نسبت به تپه‌های اطراف و از همه مهم‌تر، وجود چشمه‌های زیر زمینی فراوان آن می‌باشد. در واقع واژه آبیدر (آب‌به‌در) به معنی جایی است که از آن آب فراوان تراوش می‌کند. نزدیکی این کوه به شهر تا آن حد است که در دامنهٔ آن احداث مسکن صورت گرفته و هم اکنون نیز در جریان است. افراد بسیاری (به ویژه در تعطیلات) به این تفرجگاه می‌روند و از منظره شهر سنندج دیدن می‌کنند.
ارتفاع آن ۲۰۵۰ متر از سطح دریا می‌باشد که در بالای قله تخت آن یک جان‌پناه برای استفاده کوهنوردان احداث شده‌است و در حال حاضر مشغول به ساخت تله‌کابین (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%84%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D8%A8%DB%8 C%D9%86) در مسیر بین پارک کودک و قله آن می‌باشند. وبلاگ جغرافیایی آبیدرabidargeo.blogfa.com (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=Abidargeo.blogfa.com&action=edit&redlink=1)

[بانوثریا]

کَرَفتو (به کردی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AF%DB%8C): ئه‌شکه‌وتی که‌ره‌فتوو، Eşkewti Kereftû) نام یکی از غارهای (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%B1) مهم ایران است.
این غار در فاصله 64 کیلومتری شهر باستاني سقز در نزدیکی روستای یوزش‌باش کندی، استان کردستان قرار دارد و از جاذبه‌های گردشگری این استان است.کتیبه‌ای یونانی بر سر در یکی از اتاقهای طبقه سوم این غار وجود دارد که از این غار به عنوان معبد هراکلس (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%84%D8%B3) نام برده‌است. در معماری این غار علاوه بر ایجاد اتاقها و راهروهای عبوری، سعی شده تا اتاقها با هم مرتبط باشند. نورگیرهایی به سمت بیرون تعبیه شده‌اند و بر دیوارهای غار در بعضی از اتاقها نقوشی به صورت تجریدی از حیوانات، انسان و گیاه حجاری شده‌است.
با توجه به پژوهشهای به عمل آمده، در دوران میان‌زیستی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C% D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1) کرفتو در زیر آب بوده‌است و در اواخر این دوره ارتفاعات آن از آب خارج شده‌است. غار کرفتو از غارهای آهکی و طبیعی است که در ادوار مختلف تغییرات و دگرگونی‌های عمده و دخل و تصرفات بسیار در آن به وجود آمده‌است. در حال حاضر طول غار حدود ۷۵۰ متر است و راههای فرعی متعددی از آن منشعب می‌شود. غار چهار طبقه دارد و حجاران هنرمند، به زیبایی فضاهایی را در مدخلهای غار تراشیده و اتاقها، راهرو و دالانهای متعددی را به وجود آورده‌اند.
این غار در سال ۱۳۷۹ گمانه زنی شد و با بررسی‌های باستان‌شناختی در محوطه بیرون و داخل غار آثاری از دوران‌های مختلف به دست آمد. کشف تراشه‌ای سنگی در طبقه چهارم و محوطه بیرون غار می‌تواند نشانه‌ای از استفاده انسان‌ها در دوران پیش از تاریخ از این غار باشد.کشف تراشه‌های سنگی در طبقه چهارم و محوطه بیرون غار می‌تواند نشانه‌ای از استفاده انسان در دوران پیش از تاریخ از این غار باشد. همچنین نمونه سفال‌ها و اشیای به دست آمده، ادامه سکونت انسان را در طول دوران تاریخی اشکانی و ساسانی و دوران اسالمی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8 %A7%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1) یعنی سده‌های ششم تا هشتم ه. ق مسجل می‌سازد. اقداماتی در طول سال‌های ۱۳۷۸ و ۱۳۷۹ انجام شده که شامل سامان دهی محوطه بیرون غار، پله بندی، سکوهای استراحت، پارکینگ، سرایداری، سرویس‌های بهداشتی و برق کشی غار است
برگرفته از «http://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%81%D8%AA%D9%88 (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%81%D8%AA%D9%88)»

[بانوثریا]

عمارت خسروآباد
عمارت خسروآباد در بلوار خسرو آباد «شبلی» شهر سنندج (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1_%D8%B3%D9%86%D9%86%D8%AF%D8%AC) قرار دارد. این عمارت در نوع خود بی نظیر و مركز.حكومت اردلان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%84%D8%A7%D9%86) به ویژه خسروخان اردلان بوده است. مجموعه عمارت و باغ خسروآباد افزون بر دو بخش اصلی ، یعنی قصر سلطنتی با ورودی ستون دار،باغ خسرو آباد نیز از اهمیت خاصی برخوردار بوده است این باغ که بوسیله ۴ خیابان روبرو و اطراف عمارت خسرو آباد عملاً به ۴ باغ خسرو اباد تبدیل شده بود و اطراف آن بوسیله ۴ خندق در طرفین باغ و کاخ خسرو آباد با انواع درختان مختلف احاطه شده جلوه خاصی را به این مجموعه داده است. در حال حاضر تنها درختان ۴ باغ و بخش هایی از ۴ خیابان آن باقی مانده است. عمارت خسروآباد كتيبه اي دارد كه اسم فتحعلي شاه قاجار (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%AA%D8%AD%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%B4%D8%A7% D9%87_%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1) و والي كردستان امان الله خان و تاريخ ۱۲۲۳ ه. ق بر روي آن حك شده است. عمارت خسروآباد شاخص ترين بناى استان كردستان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%83%D8%B1%D8%AF% D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86) است كه به عنوان مقر حكومت واليان اردلان مورد استفاده قرار مى گرفت. از سال ۱۳۷۳ عملیات مرمت این بنای تاریخی آغاز گردید اگر چه در سال ۱۳۷۹ بیشترین مرمت و باز سازی این بنا انجام گردید. عمارت خسرو اباد با شماره ۱۴۹۱ در فهرست آثار ملی ایران ثبت گردیده است

[بانوثریا]

عمارت سالار سعید (موزه سنندج)


این موزه در خیابان امام كوچه حبیبی و در بخش برونی عمارت ملا لطف الله شیخ الاسلام (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D9%85%D9%84%D8%A7_ %D9%84%D8%B7%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B4 %DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7% D9%85) قرار دارد و در آن آثار و اشیاء تاریخی كشف شده از استان و سایر نقاط ایران (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86) به نمایش گذاشته شده است. اروسی موزه سنندج یكی ا نمونه های بی نظیر هنر اروسی سازی و كار استادكاران سنندجی می باشد

[بانوثریا]

سنگ‌نبشته اورامان



در ۴۵ كیلومتری شمال غربی كامیاران (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%83%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86)� � در حدود ۵۰۰ متری شمال غرب روستای «تنگیور» در تنگه كوه های «زینانه»، در بلند ترین نقطه صخره كوه، بقایای كتیبه و نقش برجسته ای به چشم می خورد كه به خط میخی آشوری (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C) است و در یك طاق نما به ارتفاع ۱۲۰ و پهنای ۱7۰ و عمق ۳۵ سانتی متر حجاری و نقش شده است.
درون طاق نما و درغرب آن، نقش برجسته انسانی به طول نیم متروعرض ۳۵ سانتی متر حك شده كه احتمالا تصویر « سارگن دوم» پادشاه آشوری (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C) است. نقش شاه به صورت نیم رخ، با كلاهی استوانه ای و شبیه باشلاق، پای راست خود را در جلو و پای چپ را عقب قرار داده است. دست راست شاه به طرف بالا بلند شده و دست چپ در مقابل شكم قرار دارد.
در كنار این نقش برجسته، كتیبه ای به خط میخی با حدود ۵۰ سطر نوشته، در كادری به ابعاد ۱۲۰× ۱۲۰ سانتیمتر دیده می شود. این كتیبه به خط میخی و به زبان آشوری (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C) باستان است كه پس از ستایش خدایان آشوری مانند خدای آشور، مردوك،‌ نابو، سین، ‌شمش و ایشتار به شرح پیروزی های خود پرداخته است و در ادامه به نقاط مختلف شهرها، روستاها و مناطقی كه در این جنگ تصرف و ویران نموده،‌اشاره دارد. تاریخ كتیبه احتمالا مربوط به ا واخر هزاره دوم و اوایل هزاره اول پیش از میلاد است

[بانوثریا]

سد وحدت



سد مخزنی وحدت (قشلاق) بر روی رودخانه قشلاق در در فاصله 20كیلومتری شمال سنندج (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%86%D9%86%D8%AF%D8%AC) در مسیر جاده سقز (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%82%D8%B2)، روی كوه های منطقه «ساتله و تیرگرا» احداث شده است. دریاچه پشت این سد 11 كیلومتر درازا دارد و وسعتی معادل 934 هكتار را در بر می گیرد و با توجه به سطح دریا و حجم آب، زمینه مناسبی برای انواع ورزش های آبی به وجود آورده است. این دریاچه هم چنین محل زیست ماهیان مختلف از خانواده كپور ماهیان است كه از آن جمله می توان به ماهی عروس، شاه كولی، سیاه ماهی، آلبورنوس كاپیتو، ماهی سیاه و سس ماهی اشاره كرد. به همین دلیل شرایط ماهی گیری تفریحی نیز فراهم شده است. دریاچه پشت سد با فضای سبز و جنگل كاری اطراف از دیدنی های جالب توجه شهر محسوب می شود. هم چنین امكانات تفریحی و اسكله قایق رانی دریاچه هر ساله تعداد زیادی علاقمندان به ورزش های آبی را به سوی این مكان جذب می كند.

[بانوثریا]

عمارت آصف وزیری (خانه کرد)



عمارت آصف که با نام خانه کرد در سنندج (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%86%D9%86%D8%AF%D8%AC) معروف است، به عنوان نمادی از هویت فرهنگی اقوام کرد (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AF) و گنجینه مردم شناسی مردم کرد از با ارزشترین آثار فرهنگی و تاریخی استان کردستان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%B1%D8%AF% D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86) است. عمارت آصف که امروز در برگیرنده بخشی از پروژه فرهنگی خانه کرد، شامل فضاها و غرفه های نمایشی موزه است، که یکی از قدیمی ترین بناهای شهر سنندج محسوب میشود و در خیابان امام خمینی ، نزدیک مسجد دارالاحسان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7% D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D9%86) قرار دارد. این عمارت توسط «آصف اعظم» (میرزا علی نقی خان لشکر نویس) در دوره صفویه (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%81%D9%88%DB%8C) احداث شد.

[بانوثریا]

قلعه تاریخی قمچقای بیجار


این قلعه در چهل و پنج کیلومتری بیجار (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%B1) و روی یكی از كوه‌های بلند منطقه قرار دارد، موقعیت جغرافیایی این قلعه به دو دلیل از عظمت خاص برخوردار است، نخست آن كه از یك سو به دره‌ای مشرف است كه در قدیم به دره شاهان شهرت داشت و تیغه‌های بلند و هولناك این كوه با پرتگاه‌های مخوف و بلند، بالا رفتن از آن و رسیدن به دژ را بسیار دشوار میكند. از سوی دیگر، از جنوب غربی، جنوب شرقی و شرق نیز به پرتگاهی دیگر مشرف است . از این رو، ایجاد استحكامات برای این قلعه لازم نبود، اما در سمت شمال كه پشته از ارتفاع كم تری برخوردار است، بقایای دیواری عریض و محكم از سنگ لاشه با ملات و برجهای نیم استوانه موجود است . دروازه قلعه در این سمت قرار دارد، بقایای این حصار یادآور دیوارهای تخت سلیمان است و احتمالا به دوره ساسانی تعلق دارد . در پای پشته سنگی، حصارهای دیگری از قرون وسطی، عمود بر بستر رودخانه كشیده شده است، استحكام قلعه و نشانه‌های ساختاری بنا از جمله پی‌های خانه- هایی كه مشهود است نیز این گمان را تقویت می‌كند كه این قلعه ساسانی باشد. ‪آب انباری و راهرویی كه آن را هم در دل كوه حفر كرده‌اند، نشانه‌های دیگری از اهمیت ویژه این قلعه و آب انبار آن است سنگهای تراش خورده "قم چقای" دارای مشخصاتی نیست كه بر مبنای آن بتوان زمان ساخت بنای قلعه را به دقت تعیین كرد، با این حال به احتمال قوی می‌توان آن را متعلق به دوره‌های پیش از میلاد مسیح، مثلا دوره مانایی و ماد دانست كه تا دوره‌های ساسانی و اسلامی نیز مورد استفاده بود. منابع ذخیره آب كه توسط تونل پله‌داری به پایین راه می‌یابد، تا حدودی به آب انباری كه در زندان سلیمان وجود دارد شبیه است و نشانه دیگری از قدمت قلعه تا دوره مانایی است

[بانوثریا]

عمارت وکیل الملک


از جمله بناهای دیدنی و قدیمی شهر سنندج عمارتی معروف به عمارت وكیل است كه در خیابان كشاورز قرار گرفته است. این عمارت، ملك موروثی و شخصی خانواده «وكیل » می باشد که همیشه در تاریخ کردستان مسند قدرت را در دست داشتند. این بنا و مجموعه‌ای بزرگ شامل یك بخش اصلی در وسط و قسمت‌های دیگر در پیرامون آن است

[بانوثریا]

اورامان (شهرستان سروآباد)


اورامان یا هورامان تخت از روستاهای شهرستان سروآباد (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3% D8%B1%D9%88%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF) در استان کردستان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%B1%D8%AF% D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86) ایران است. این روستا در منطقه هورامان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86) واقع شده‌است.
اورامان مرکز دهستان اورامانات با هفت هزار نفر جمعیت از شرق با کرمانشاه، از غرب با عراق، از شمال با کردستان و از جنوب با جوانرود محدود می‌شود و جاده‌ای به طول ۷۵ کیلومتر آن را به شهر مریوان متصل می‌نماید. این روستا در دره‌ای شرقی- غربی و در شیب تندی روبه روی کوه « تخت» واقع شده‌است. خانه‌های روستا به طور کلی از سنگ و اغلب به صورت خشکه چین و به صورت پلکانی ساخته شده‌است که به همین دلیل آن را « هزار ماسوله » نیز می‌نامند. این روستا در بین اهالی روستاهای منطقه به شهر اورامان معروف است. بنا به اعتقاد مردم منطقه این روستا زمانی شهری بزرگ بود و مرکزیتی خاص داشت و به همین خاطر از آن به عنوان تخت یا مرکز ( حکومت) ناحیه اورامان یاد می‌کردند. مردم اورامان تخت که به لهجه اورامی {هورامی}- که در گذشته زبان کتابت به شمار می‌آمده و لهجه رسمی بوده - سخن می‌گویند، مسلمان بوده و سنی مذهب ولی با این وجود آیین‌های باستانی ایرانی هنوز در حافظه تاریخی برخاسته از نیاکان مردم این منطقه، جای دارد و آن را پاس می‌دارند

[بانوثریا]

مراسم پیرشالیار


مراسمی به نام «پیرشالیار» در اورامان تخت (هورامان) کردستان، هر سال دو بار در نیمه بهار و نیمه زمستان عروسی «پیر شالیار» را در سه روز جشن می گیرند. این مقبره در انتهای جاده آسفالته اورامان است. در این مراسم از باغ پیرشالیار گردوهایی چیده شده و برای اهالی فرستاده میشود

[بانوثریا]

پیر شالیار که یکی از روحانیان بزرگ زرتشتی بوده است که به تبلیغ دین زرتشت می پرداخته و بعدها به دین اسلام گرویده.پیرشالیار فرزند جاماسب، یکی از رهبران و مُغان آیین زردشت بوده که در اورامان می‌زیسته است، در افسانه های مردم منطقه اورامانات پیری اسطوره ای به نام «پیر شالیار» هست كه می گویند صاحب كرامات بوده است. از جمله این كرامات عجیبی كه درباره او روایت می كنند ماجرای شفا یافتن «شاه بهار خاتون» دختر شاه بخارا است كه «پیر شالیار» او را شفا می دهد. ماجرا از این قرار بوده است كه «شاه بهار خاتون» كر و لال است و تمام طبیبان از مداوای او عاجز می مانند تا اینكه آوازه «پیر شالیار اورامی» به بخارا می رسد. پادشاه بخارا هم شرط كرده است كه هر كسی دخترش را شفا دهد او را به عقد وی درمی آورد؛ بالاخره عموی پادشاه با عده ای از اطرافیان پادشاه به سمت اورامان به راه می افتند تا دختر را به نزد «پیر شالیار» ببرند. وقتی كه نزدیك روستای «اورامان تخت» می رسند گوش های دختر به طوری آنی شنوا می گردند و وقتی هم به نزدیكی های خانه «پیر شالیار» می رسند صدای نعره دیوی توجه آنها را جلب می كند و سریع دیو از تنوره ای كه هم اكنون اهالی به آن «تنوره دیوها» می گویند و نزدیك خانه «پیر شالیار» هست، بر زمین می افتد و كشته می شود، در این اثنا زبان «شاه بهار خاتون» هم باز می شود و شروع به صحبت كردن می كند. پادشاه دخترش را به عقد وی در می آورد و مردم جشن عروسی بزرگی برای پیرشالیار و بهار خاتون برپا میکنند که مراسمی که امروز برگزار برگزار می شود سالگرد همان روز است.

[بانوثریا]

شروع مراسم روز چهارشنبه است. این مراسم سه روز به طول می انجامد. از همان صبح روز اول دامدارانی که دامهای خود را برای قربانی در این مراسم نذر کرده اند دامهای خود را به جلو در خانه پیرشالیار می آورند تا به دست متولین مراسم ذبح شوند. پس از ذبح قسمتی از گوشتها را بعنوان تبرک در بین مردم پخش می کنند و بعضی از آن را هم برای غذای مراسم به داخل خانه پیر انتقال می دهند.
بعد از ظهر دفها را برای لحظاتی دیگر آماده می کنند. نزدیکی های ساعت ۲ الی ۳ مراسم شروع می شود. و نوجوانان و جوانان و پیران دست در دست هم زنجیره ای بزرگ تشکیل می دهند و با تسلسل جسم و درون اتحاد و همبستگی همیشگی خود را به نمایش می گذارند. در حین این رقص شادی (که به نوعی رقص عرفانی هم هست) عده ای دف می نوازند و عده ای به خواندن قصیده هایی در مدح پیامبر و ... می خوانند و گروه بزرگ رقص هم لفظ جلاله الله را زمزمه می کنند. در این سه روزه مردم هورامان تخت تمام کارهای خود را تعطیل می کنند و فقط و فقط وقت خودشان را در این جشن باستانی صرف می کنند. غذای مراسم (آش جو یا "هولوشینه تشی") همان غذایی است که ۹۵۰ سال پیش در مراسم پیر شالیارپخت شده است. بعد ازخوردن غذا مردم به خانه های خود می روند و غذایی که اضافی است به خانه ها می برند تا سایر اعضای خانواده بعنوان تبرک از آن بخورند. درروز آخر (بر خلاف دوروز پیش از آن که تا عصر مراسم برپاست) مردم تا شب به رقص می پردازند و ساعاتی از شب را نیز در خانه پیرشالیارمیگذرانند (که به این شب (شب نشست"شه وونیشتی") گفته میشود. در این شب سخنرانان به سخنرانی درمورد پیر شالیار و بحثهای مذهبی و عرفانی می پردازند .بعد از آن سرودی یا قصیده ای خوانده می شود وپایان جلسه با دعا ختم می شود.

[بانوثریا]

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ee/New_Iran_locator.PNG