*مینا*
13th February 2010, 06:42 PM
http://www.aftab.ir/articles/science_education/aerospace/images/e8ee2610491c4f44fdf5a66d89d8499a.jpg
آیا موجودات فضایی وجود دارند؟ آیا امکان دارد همین حالا که شما سرگرم خواندن این کلمات هستید، موجودات اندیشمندی در سیاره‌هایی دوردست که حتی از وجود آنها نیز آگاه نیستیم به ما خیره‌شده باشند؟ آیا میلیاردها تمدن ناشناخته در گوشه و کنار این جهان وسیع و پهناور، پراکنده‌اند؟
آیا موجودات فضایی وجود دارند؟ آیا امکان دارد همین حالا که شما سرگرم خواندن این کلمات هستید، موجودات اندیشمندی در سیاره‌هایی دوردست که حتی از وجود آنها نیز آگاه نیستیم به ما خیره‌شده باشند؟ آیا میلیاردها تمدن ناشناخته در گوشه و کنار این جهان وسیع و پهناور، پراکنده‌اند؟
از زمانی که نخستین کنجکاوی‌های بشر آغاز شد و شروع به تفکر در باره محیط اطرافش کرد، این سوال نیز با او بوده است اما پاسخ به این پرسش چندان کار ساده‌ای نیست و در ابتدای قرن ۲۱ میلادی ما هنوز نتوانسته‌ایم پاسخی قطعی به این پرسش دهیم و حتی نتوانسته‌ایم از این موضوع مطمئن شویم که آیا غیر از ما حیات ابتدایی و کوچکی در حد حیات میکروبی ممکن است در جایی از جهان وجود داشته باشد یا ما تنها هستیم؟ بسیاری در مقابل این ایده که شاید ما واقعا تنها موجودات زنده یا هوشمند کیهان باشیم این سوال را مطرح می‌کنند که آیا در این صورت فضای زیادی آن بالا به هدر نرفته است؟
امروزه نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند که نزدیک به نیمی از مردم اروپا و آمریکا به وجود موجودات فضایی باور دارند. شاید بسیاری از آنها به واسطه تماشای فیلم‌ها و نمایش‌های تلویزیونی به این نتیجه رسیده باشند. در بسیاری از این فیلم‌ها موجودات فضایی از سیاره‌های دیگر به زمین هجوم می‌آورند تا بر سیاره ما حاکم شده یا درگیر نبردهای فضایی با نسل‌های پس از ما بشوند، البته در برخی از این مجموعه‌ها مانند ET نیز این موجودات رفتاری کاملا بشردوستانه دارند و حتی برای کمک به انسان یا سیاره زمین به دیدار زمینیان می‌آیند، با وجود این نمی‌توان به این دلیل که موجودات فضایی بکرات بر پرده نقره‌ای سینما ظاهر می‌شوند، به این نتیجه رسید که می‌توان آنها را در فضا هم پیدا کرد. علم به چیزی بیش از ایده‌های خام و تصورهای خلاقانه نیاز دارد و آن شواهد تجربی است و ما هنوز با وجود این که بیش از ۲۰۰۰ سال پس از یونانیان باستان زندگی می‌کنیم، نتوانسته‌ایم برای این پرسش که آیا ما در این جهان تنهاییم یا نه، پاسخ بهتری از حدس‌های اولیه خود پیدا کنیم. اما دانستن حقیقت در باره پاسخ این پرسش، از اهمیتی شایان برای ما برخوردار است. برای نمونه، اگر می‌فهمیدیم که جوامع پیشرفته فراوان و رو به گسترشی در کهکشان ما وجود دارند، دست‌کم می‌توانستیم دورنمایی از وضعیت خود و نحوه عملکردمان به دست بیاوریم، ضمن آن که شاید می‌توانستیم نکات شگفت‌آور بسیاری از تمدن‌های پیشرفته منظومه‌های فراخورشیدی رابیاموزیم و شاید به سوی آینده‌ای بسیار بهتر پیش می‌رفتیم. از آن سو، اگر معلوم شود که زمین تنها سیاره‌ای است که موجوداتی اندیشمند در آن ساکنند، آنگاه با این واقعیت دلهره‌آور رو‌به‌رو می‌شویم که کیهان و آینده آن را اگر کسی بتواند رقم بزند تنها ما هستیم.
البته داستان ما تفاوت‌های ویژه‌ای با گذشته کرده است، امروز می‌توانیم از فناوری‌های نوین برای بررسی امکان وجود یا عدم وجود موجودات فضایی بهره ببریم می‌توانیم سفینه‌های خود را به گوشه و کنار منظومه‌شمسی روانه کنیم و می‌توانیم به بررسی دقیق آسمان در طول‌موج‌های مختلف بپردازیم. می‌توانیم اثرات گذر سیاره‌های فراخورشیدی از مقابل ستاره‌های مادرشان را ببینیم و با استفاده از فناوری‌های طیف‌سنجی، ترکیب عناصر موجود در جو هر یک از این سیاره‌ها را تخمین بزنیم و از سوی دیگر روی زمین به جستجوی شرایط غیرعادی میزبان حیات بپردازیم و در بستر چشمه‌های آب گرم یا در اعماق دریا ربات‌های ما نشانه‌های حیات اولیه را ردیابی کنند.
با وجود همه اینها هنوز به جایی نرسیده‌ایم که با قطعیت بگوییم در این راه حتما به موفقیت خواهیم رسید یا اگر دست به جستجوی فضایی‌ها بزنیم در فاصله زمانی کوتاهی بتوانیم آنها را بیابیم، اما به هر حال این احتمال وجود دارد که روزی بزرگترین کشف تاریخ بشر محقق شود و ما مدرکی مستقیم از حیات را در جایی غیر از سیاره مادری پیدا کنیم، اما نخستین گام برای پاسخ دادن به این پرسش نگاه کردن به آسمان‌هاست.
تحقیقات ما درباره حیات هوشمند فرازمینی، ما را به سمت ستاره‌ها می‌کشاند؛ اما کدام یک از آنها برای بررسی و تحقیق در این زمینه مناسبند؟ در کجای این وسعت بی‌پایان ستاره‌ها می‌توانیم امیدوار به یافتن سیاره‌های مناسب باشیم، واحه‌هایی که در آن بذر حیات ریشه دوانده باشد و سبزه‌زار تمدن هوشمند رخ نموده باشد؟ می‌دانیم که حیات روی زمین مقاوم و پایدار است. برای رسیدن به نقطه‌ای که بتواند میزبانی حیات را در جای دیگری غیر از زمین به عهده داشته باشد، باید در اولین گام و پیش از آن که به دنبال سیارات مناسب برویم، در جستجوی ستاره‌هایی باشیم که می‌توانند سیارات میزبان حیات را در اطراف خود میزبانی کنند.
یافتن چنین ستاره‌هایی باعث توسعه روش‌ها و تکنیک‌های جستجوی سیارات فراخورشیدی شده است. پیدا کردن سیاراتی مانند زمین که در محدوده کمربند حیات ستاره‌های مادر قرار گرفته باشند، یکی از اولویت‌های سال‌های آینده دنیای ستاره‌شناسی به شمار می‌رود.
امروز می‌توانیم از فناوری‌های نوین برای بررسی امکان وجود یا عدم وجود موجودات فضایی بهره ببریم
شکار چنین سیاره‌هایی اما با مشکلات فراوانی همراه خواهد بود. مشکل نخست ضعف ابزارهای امروزی ما هستند. ما امکان رصد مستقیم سیارات فراخورشیدی عظیم را هم به زحمت در اختیار داریم، چه رسد به سیارات سنگی و زمین مانند، اما در چند سال آینده با پیشرفت پروژه رصدخانه ۳۰ متری اروپا و ماموریت کپلر در مدار زمین، شانس رصد مستقیم چنین سیاراتی افزایش یافته است. ولی بررسی و تحلیل سیستم‌های سیاره‌ای که پیدا می‌شود وطیف سنجی‌های دقیق پیش‌زمینه بررسی احتمال حیات در این منظومه‌ها به شمار می‌روند.
اما در همان حال که جستجوی سیارات احتمالی مناسب برای شکل‌گیری حیات در دستور کارگروه‌‌های تحقیقاتی قرار دارد باید در کنار آن به فکر روش‌های احتمالی دیگر در این زمینه بود.
یکی از روش‌های مبتکرانه‌ای که چند سالی است در این زمینه آغاز شده است و با جدیت ادامه دارد، پروژه جستجوی هوشمندان فرازمینی است. در این روش با این استدلال که اگر تمدنی به مرحله هوشمندی رسیده باشد، حتما موفق به کشف امواج الکترومغناطیسی و استفاده از آن شده و به این ترتیب امواجی را در محیط پراکنده کرده است که به طور طبیعی در جهان وجود ندارد. بنابراین با گوش کردن به عالم می‌توان نشانه‌های از امواجی یافت که حاصل دستکاری موجودی هوشمند در طبیعت است. این کار سال‌ها پیش آغاز شده، اما هنوز به نتیجه نرسیده است که البته این موضوع را به هیچ وجه نمی‌توان نشانه‌هایی از شکست این طرح خلاقانه ارزیابی کرد. گستردگی فضا به قدری زیاد است که اگر در مدت کوتاهی نتوانسته‌ایم نتیجه‌ای قطعی دریافت کنیم، تنها به این دلیل می‌تواند باشد که هنوز جستجوی خود را کامل نکرده‌ایم.
ما راهی طولانی برای یافتن نشانه‌های حیات در پیش داریم؛ جستجوی سیارات فراخورشیدی، رصد طیفی آسمان، گوش کردن به صداهایی که از آسمان به سوی ما می‌آیند یا حتی ارسال پیام برای جاهایی که مشکوک به وجود حیات در آن باشیم. در کنار آن، جستجوی دقیق سیارات یا اقمار منظومه شمسی که ممکن است میزبان حیات غیرهوشمند باشند نیز در دستور کار قرار دارد. قمر تیتان در اطراف زحل، قمر اروپا به دور مشتری و سیاره مریخ هنوز در رده مظنونان همیشگی برای میزبانی حیات در گذشته، حال یا آینده بوده‌اند و ده‌ها ماموریت برای بررسی آن در حال طراحی و انجام است.
اگر روزی یکی از این طرح‌ها به نتیجه برسد و ما نشانه‌هایی از حیات هوشمند یا حتی میکروبی و ساده در جای دیگری از کیهان پیدا کنیم، به بزرگترین دستاورد تاریخ بشریت دست یافته‌ایم. این کشفی خواهد بود که دید ما را درباره جهان دگرگون خواهد کرد.
http://www.aftab.ir/images/article/break.gif صدای آسمان ( news.hrcglobal.net )
آیا موجودات فضایی وجود دارند؟ آیا امکان دارد همین حالا که شما سرگرم خواندن این کلمات هستید، موجودات اندیشمندی در سیاره‌هایی دوردست که حتی از وجود آنها نیز آگاه نیستیم به ما خیره‌شده باشند؟ آیا میلیاردها تمدن ناشناخته در گوشه و کنار این جهان وسیع و پهناور، پراکنده‌اند؟
آیا موجودات فضایی وجود دارند؟ آیا امکان دارد همین حالا که شما سرگرم خواندن این کلمات هستید، موجودات اندیشمندی در سیاره‌هایی دوردست که حتی از وجود آنها نیز آگاه نیستیم به ما خیره‌شده باشند؟ آیا میلیاردها تمدن ناشناخته در گوشه و کنار این جهان وسیع و پهناور، پراکنده‌اند؟
از زمانی که نخستین کنجکاوی‌های بشر آغاز شد و شروع به تفکر در باره محیط اطرافش کرد، این سوال نیز با او بوده است اما پاسخ به این پرسش چندان کار ساده‌ای نیست و در ابتدای قرن ۲۱ میلادی ما هنوز نتوانسته‌ایم پاسخی قطعی به این پرسش دهیم و حتی نتوانسته‌ایم از این موضوع مطمئن شویم که آیا غیر از ما حیات ابتدایی و کوچکی در حد حیات میکروبی ممکن است در جایی از جهان وجود داشته باشد یا ما تنها هستیم؟ بسیاری در مقابل این ایده که شاید ما واقعا تنها موجودات زنده یا هوشمند کیهان باشیم این سوال را مطرح می‌کنند که آیا در این صورت فضای زیادی آن بالا به هدر نرفته است؟
امروزه نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند که نزدیک به نیمی از مردم اروپا و آمریکا به وجود موجودات فضایی باور دارند. شاید بسیاری از آنها به واسطه تماشای فیلم‌ها و نمایش‌های تلویزیونی به این نتیجه رسیده باشند. در بسیاری از این فیلم‌ها موجودات فضایی از سیاره‌های دیگر به زمین هجوم می‌آورند تا بر سیاره ما حاکم شده یا درگیر نبردهای فضایی با نسل‌های پس از ما بشوند، البته در برخی از این مجموعه‌ها مانند ET نیز این موجودات رفتاری کاملا بشردوستانه دارند و حتی برای کمک به انسان یا سیاره زمین به دیدار زمینیان می‌آیند، با وجود این نمی‌توان به این دلیل که موجودات فضایی بکرات بر پرده نقره‌ای سینما ظاهر می‌شوند، به این نتیجه رسید که می‌توان آنها را در فضا هم پیدا کرد. علم به چیزی بیش از ایده‌های خام و تصورهای خلاقانه نیاز دارد و آن شواهد تجربی است و ما هنوز با وجود این که بیش از ۲۰۰۰ سال پس از یونانیان باستان زندگی می‌کنیم، نتوانسته‌ایم برای این پرسش که آیا ما در این جهان تنهاییم یا نه، پاسخ بهتری از حدس‌های اولیه خود پیدا کنیم. اما دانستن حقیقت در باره پاسخ این پرسش، از اهمیتی شایان برای ما برخوردار است. برای نمونه، اگر می‌فهمیدیم که جوامع پیشرفته فراوان و رو به گسترشی در کهکشان ما وجود دارند، دست‌کم می‌توانستیم دورنمایی از وضعیت خود و نحوه عملکردمان به دست بیاوریم، ضمن آن که شاید می‌توانستیم نکات شگفت‌آور بسیاری از تمدن‌های پیشرفته منظومه‌های فراخورشیدی رابیاموزیم و شاید به سوی آینده‌ای بسیار بهتر پیش می‌رفتیم. از آن سو، اگر معلوم شود که زمین تنها سیاره‌ای است که موجوداتی اندیشمند در آن ساکنند، آنگاه با این واقعیت دلهره‌آور رو‌به‌رو می‌شویم که کیهان و آینده آن را اگر کسی بتواند رقم بزند تنها ما هستیم.
البته داستان ما تفاوت‌های ویژه‌ای با گذشته کرده است، امروز می‌توانیم از فناوری‌های نوین برای بررسی امکان وجود یا عدم وجود موجودات فضایی بهره ببریم می‌توانیم سفینه‌های خود را به گوشه و کنار منظومه‌شمسی روانه کنیم و می‌توانیم به بررسی دقیق آسمان در طول‌موج‌های مختلف بپردازیم. می‌توانیم اثرات گذر سیاره‌های فراخورشیدی از مقابل ستاره‌های مادرشان را ببینیم و با استفاده از فناوری‌های طیف‌سنجی، ترکیب عناصر موجود در جو هر یک از این سیاره‌ها را تخمین بزنیم و از سوی دیگر روی زمین به جستجوی شرایط غیرعادی میزبان حیات بپردازیم و در بستر چشمه‌های آب گرم یا در اعماق دریا ربات‌های ما نشانه‌های حیات اولیه را ردیابی کنند.
با وجود همه اینها هنوز به جایی نرسیده‌ایم که با قطعیت بگوییم در این راه حتما به موفقیت خواهیم رسید یا اگر دست به جستجوی فضایی‌ها بزنیم در فاصله زمانی کوتاهی بتوانیم آنها را بیابیم، اما به هر حال این احتمال وجود دارد که روزی بزرگترین کشف تاریخ بشر محقق شود و ما مدرکی مستقیم از حیات را در جایی غیر از سیاره مادری پیدا کنیم، اما نخستین گام برای پاسخ دادن به این پرسش نگاه کردن به آسمان‌هاست.
تحقیقات ما درباره حیات هوشمند فرازمینی، ما را به سمت ستاره‌ها می‌کشاند؛ اما کدام یک از آنها برای بررسی و تحقیق در این زمینه مناسبند؟ در کجای این وسعت بی‌پایان ستاره‌ها می‌توانیم امیدوار به یافتن سیاره‌های مناسب باشیم، واحه‌هایی که در آن بذر حیات ریشه دوانده باشد و سبزه‌زار تمدن هوشمند رخ نموده باشد؟ می‌دانیم که حیات روی زمین مقاوم و پایدار است. برای رسیدن به نقطه‌ای که بتواند میزبانی حیات را در جای دیگری غیر از زمین به عهده داشته باشد، باید در اولین گام و پیش از آن که به دنبال سیارات مناسب برویم، در جستجوی ستاره‌هایی باشیم که می‌توانند سیارات میزبان حیات را در اطراف خود میزبانی کنند.
یافتن چنین ستاره‌هایی باعث توسعه روش‌ها و تکنیک‌های جستجوی سیارات فراخورشیدی شده است. پیدا کردن سیاراتی مانند زمین که در محدوده کمربند حیات ستاره‌های مادر قرار گرفته باشند، یکی از اولویت‌های سال‌های آینده دنیای ستاره‌شناسی به شمار می‌رود.
امروز می‌توانیم از فناوری‌های نوین برای بررسی امکان وجود یا عدم وجود موجودات فضایی بهره ببریم
شکار چنین سیاره‌هایی اما با مشکلات فراوانی همراه خواهد بود. مشکل نخست ضعف ابزارهای امروزی ما هستند. ما امکان رصد مستقیم سیارات فراخورشیدی عظیم را هم به زحمت در اختیار داریم، چه رسد به سیارات سنگی و زمین مانند، اما در چند سال آینده با پیشرفت پروژه رصدخانه ۳۰ متری اروپا و ماموریت کپلر در مدار زمین، شانس رصد مستقیم چنین سیاراتی افزایش یافته است. ولی بررسی و تحلیل سیستم‌های سیاره‌ای که پیدا می‌شود وطیف سنجی‌های دقیق پیش‌زمینه بررسی احتمال حیات در این منظومه‌ها به شمار می‌روند.
اما در همان حال که جستجوی سیارات احتمالی مناسب برای شکل‌گیری حیات در دستور کارگروه‌‌های تحقیقاتی قرار دارد باید در کنار آن به فکر روش‌های احتمالی دیگر در این زمینه بود.
یکی از روش‌های مبتکرانه‌ای که چند سالی است در این زمینه آغاز شده است و با جدیت ادامه دارد، پروژه جستجوی هوشمندان فرازمینی است. در این روش با این استدلال که اگر تمدنی به مرحله هوشمندی رسیده باشد، حتما موفق به کشف امواج الکترومغناطیسی و استفاده از آن شده و به این ترتیب امواجی را در محیط پراکنده کرده است که به طور طبیعی در جهان وجود ندارد. بنابراین با گوش کردن به عالم می‌توان نشانه‌های از امواجی یافت که حاصل دستکاری موجودی هوشمند در طبیعت است. این کار سال‌ها پیش آغاز شده، اما هنوز به نتیجه نرسیده است که البته این موضوع را به هیچ وجه نمی‌توان نشانه‌هایی از شکست این طرح خلاقانه ارزیابی کرد. گستردگی فضا به قدری زیاد است که اگر در مدت کوتاهی نتوانسته‌ایم نتیجه‌ای قطعی دریافت کنیم، تنها به این دلیل می‌تواند باشد که هنوز جستجوی خود را کامل نکرده‌ایم.
ما راهی طولانی برای یافتن نشانه‌های حیات در پیش داریم؛ جستجوی سیارات فراخورشیدی، رصد طیفی آسمان، گوش کردن به صداهایی که از آسمان به سوی ما می‌آیند یا حتی ارسال پیام برای جاهایی که مشکوک به وجود حیات در آن باشیم. در کنار آن، جستجوی دقیق سیارات یا اقمار منظومه شمسی که ممکن است میزبان حیات غیرهوشمند باشند نیز در دستور کار قرار دارد. قمر تیتان در اطراف زحل، قمر اروپا به دور مشتری و سیاره مریخ هنوز در رده مظنونان همیشگی برای میزبانی حیات در گذشته، حال یا آینده بوده‌اند و ده‌ها ماموریت برای بررسی آن در حال طراحی و انجام است.
اگر روزی یکی از این طرح‌ها به نتیجه برسد و ما نشانه‌هایی از حیات هوشمند یا حتی میکروبی و ساده در جای دیگری از کیهان پیدا کنیم، به بزرگترین دستاورد تاریخ بشریت دست یافته‌ایم. این کشفی خواهد بود که دید ما را درباره جهان دگرگون خواهد کرد.
http://www.aftab.ir/images/article/break.gif صدای آسمان ( news.hrcglobal.net )