*مینا*
9th February 2010, 10:59 PM
http://www.aftab.ir/articles/science_education/technology/images/5abeedf813c1efb28a738f16c5a2584e.jpg
متن زیر از آقای پیتر هاتو، رئیس کمیته فنی فناوری نانو در سازمان جهانی استانداردسازی در شماره آوریل مجله Nature Nanotechnology چاپ شده است و جوابیه‌ی آقایان ولادیمیر موراشوف و جان هوارد نیز در ادامه آن آمده است. به منظور انتقال بهتر مفهوم نامه‌ها، آنها را به‌صورت کامل و بدون دخالت در ساختار ترجمه کرده‌ایم.
خطاب به سردبیر - جای خوشحالی است، که ولادیمیر موراشوف و جان هوارد مقاله‌ای را با عنوان «آمریکا باید به ایجاد استانداردهای بین‌المللی فناوری نانو کمک کند» به چاپ رسانده‌اند. این مقاله بر نقش استانداردهای بین المللی داوطلبانه و مورد اجماع در مدیریت مخاطرات فناوری نانو تأکید دارد.
اینجانب به عنوان رئیس کمیته فنی فناوری نانو سازمان جهانی استانداردسازی (ISO) تأیید می‌کنم که آمریکا مدتی است فعالیت بسیار زیادی در این کمیته (ISO TC ۲۲۹) وچهار کارگروه آن انجام می‌دهد. در حال حاضر، کمیته حدود ۳۰ پروژه فعال داشته و نقش کلیدی را در هماهنگی تلاش‌های مرتبط با این قضیه در تمام کمیته‌های بین المللی و منطقه‌ای دیگر ایفا می‌کند.
با این حال، هدف این جوابیه صرفاً یادآوری اقدامات مهم کمیته نیست، بلکه توضیح سوءتفاهم جدی موراشوف و هوارد نسبت به روال‌های دقیق تکامل یافته در دستورالعمل‌هایISO/IEC - که همه ۱۶۰ عضوISO بر آن صحه گذاشته‌اند- است. موراشوف و هوارد پیشنهاد کرده‌اند، که انگلیس می‌تواند یک استاندارد ملی اختیاری خود (استاندارد BSI با شماره PD۶۶۹۹-۲) را به راحتی و برخلاف نظر ۳۲ عضو دیگر کمیته به یک استاندارد بین المللی تبدیل کند. به عنوان رئیس کمیته فوق‌الذکر، اشاره به دو نکته را لازم می‌دانم:
اولاً گزارش مذکور شکل یک استاندارد بریتانیایی کامل را هم ندارد. مقدمه آن بیان می‌دارد: «به عنوان یک راهنما، این سند چاپ شده شکلی از راهنمایی و پیشنهادها را دربرمی‌گیرد. بدیهی است مطالب از قطعیت کافی برخوردار نیستند و باید دقت شود ادعاهای مطرح شده گمراه‌کننده نباشند».
ثانیاً، در حوزه مورد بحث نیز، این گزارش می‌پذیرد که «پیرامون جنبه‌های متعدد ارزیابی خطر نانومواد ازجمله قابلیت خطرآفرین انواع مختلف نانوذرات و غلظت مجاز و ایمن آنها، عدم قطعیت قابل ملاحظه‌ای وجود دارد. بنابراین این راهنما راهبرد محتاطانه‌ای را در زمینه جابه‌جایی و دفع نانومواد توصیه می‌کند».
این راهکار کاملاً با منش همه سازمان‌های بین‌المللی ازجمله مؤسسه ملی ایمنی وسلامت حرفه‌ای آمریکا (NlOSH) همخوانی دارد. راهنمای فوق مشخص می‌کند، که پروتکل‌های کنونی مدیریت خطر بر «گردآوری اطلاعات مناسب از طبیعت خطرآفرین مواد، عملکرد راهکارهای کنترلی، و راه‌های عملی و مناسب پایش تماس» متکی هستند. همچنین تأکید می‌کند «با توجه به فقدان کنونی دانش پیرامون سمیت نانومواد و دغدغه‌های مربوط به کافی نبودن داده‌برگ‌های ایمنی ، پیشنهاد می‌شود همه نانومواد به صورت بالقوه خطرناک در نظر گرفته شوند، مگر خلاف آن به صورت روشنی اثبات شود».
در بررسی صورت گرفته در بخش ۸-۳ این گزارش روی اثرات چهار نوع خاص نانوذره آمده است: «هدف از انجام این بررسی‌ها تعیین منطقی سطوح احتیاط است و همه موارد بر پایه‌ی این فرض است که قابلیت خطرآفرین نانوذرات بیشتر از شکل بزرگ مقیاس آن باشد. با این حال این فرض همیشه صادق نیست. گرچه این بررسی‌ها با میزان مجاز فعلی مرتبط است، هنوز چندان توسعه یافته {دقیق} نیستند. در واقع این دادها بیشتر به عنوان یک راهنمای موقت هستند، تا مبنایی برای یک محیط کار ایمن».
در واقع در شرایط فقدان پروتکل‌ها و مقررات مرتبط با سم‌شناسی نانوذرات، گزارش فوق آماده شده است، تا توصیه‌هایی را به صنعت و سازمان‌های دخیل در مورد احتیاط‌های ضروری هنگام جابه‌جایی و دفع نانوذرات مهندسی شده ارائه دهد. مثل همه استانداردها، این گزارش نیز در معرض بازنگری و به‌روزرسانی منظم قراردارد، تا شامل‌آخرین پیشرفت‌های عملی باشد. برای مشاهده گزارش فوق و هشت گزارش مرتبط می‌توان به وب سایتBSI (www.bsigroup.com/nano (http://njavan.com/forum/redirector.php?url=http%3A%2F%2Fwww.bsigroup.com%2 Fnano)) مراجعه کرد.
بنابراین مبنا قرارگرفتن راهنمایBSI برای ویرایش یک پیشنهادنامه به کمیته ایزو نباید به این معنا باشد، که فقط یک «مهر تأیید» ایزو ذیل پیشنهادهای آن اضافه شود. بلکه هدف باید تشویق اعضای ایزو برای توسعه یک راهنمای شفاف و عملیاتی پیرامون «جابه‌جایی و دفع نانومواد در حجم انبوه» باشد. پشتوانه چنین راهنمایی، اصل بنیادین اجماع بین‌المللی است، که پایه همه استانداردهای چاپ شده سه سازمان بین المللی استاندارد (ایزو، کمیسیون بین‌المللی الکتروتکنیک، و اتحادیه بین‌المللی مخابرات) است.
پیتر هاتو
▪ جوابیه موراشوف و هوارد
ما از پیتر هاتو برای یادآوری اصل اجماع به عنوان اساس روال‌های ایزو قدردانی می‌کنیم. درواقع هدف اصلی مقاله ما اطمینان یافتن از آن بود، که چنین اجماعی بر پایه تصمیمات آگاهانه بوده و همچنین فرآیند ایزو بر پایه مشارکت فعالانه همه ذی‌نفعان و خبرگان جامعه جهانی شکل گرفته باشد.
ما علاقمندیم مجدداً یادآورشویم در حالتی که اطلاعات ما از خطرات نانومواد ناکافی است، برای به حداقل رساندن مخاطرات در محیط‌کار، گریزی از اتخاذ معیارهای محتاطانه نیست. با این حال انجام اقدامات عملی روی نانومواد الزاماً نیازمند تعیین {دقیق} سطوح مجاز حرفه‌ای (OELها) نانومواد نیست. با توجه به محدودیت داده‌های سلامت، توصیهOELها برای نانومواد خاص می‌تواند اقدامی خام باشد. مشکلOELهای «فرضی» (ازجمله موارد مندرج درBSI PD ۶۶۹۹-۲) آن است، که درصورت استفاده از نانومواد در قالب‌های مدیریت خطر مرسوم، امکان بروز اثرات سوء انسانی و اجتماعی وجود دارد.از سوی دیگر بیش از حد سخت‌گیرانه بودن استاندارد می‌تواند به افزایش نامعقول هزینه‌های تولید و لذا افت ابداعات منجرشود؛ یا پوشیدن لباس‌های بیش از حد محافظ می‌تواند خود منجر به مخاطرات سلامتی و ایمنی جدیدی شوند. به علاوه ممکن است برای ارزیابی شاخص مورد علاقه OEL «فرضی» فناوری مناسبی وجود نداشته باشد.
با این حال تا زمان حصول داده‌های سم‌شناسی کافی جهت ارزیابی کمی خطر، کنترل انتشار نانومواد مناسب‌ترین رویکرد است. به عنوان مثال، صنعت داروسازی راهکارهای عملکردی را برای کنترل تماس با داروهای دارای داده‌های سم‌شناسی محدود توسعه داده است. در این راهکار داده‌های پایش هوا و تست روبش برای ارزیابی اثربخشی کنترل‌های عملکردی و در نتیجه تعیین عملکرد بهینه به کار می‌روند. علیرغم موفقیت‌آمیز بودن این راهکار در صنعت داروسازی، برای حفاظت از نیروی کار درگیر با نانومواد مهندسی شده، راهکارهای مدیریت خطر پویای دیگری نیز تجویز شده‌اند، که بر داده‌های مربوط به پتانسیل خطرآفرینی نانومواد، خواص فیزیکی و شیمیایی و نیز احتمال تماس نیروی کار با مواد تکیه دارد.
در پایان، منظور ما پیشنهاد به انگلیس برای تبدیل استاندارد ملی خود به یک استاندارد بین‌المللی، علیرغم خواست جامعه بین‌المللی نبوده است؛ هر چند وب سایت BSI فهرستی تاریخی از استانداردهای BSI را منتشر کرده، که به استانداردهای ایزو مبدل شده‌اند.
کمیته فنی فناوری‌های نانو (ISO TC ۲۲۹) نقشی کلیدی در برقراری اجزای یک ارزیابی خطر پیشدستانه و قالب‌های مدیریت خطر مناسب محیط‌های کار فناوری نانو ـ که برپایه دانش و نیز اجماع همه اعضای دخیل باشند- دارد. بنابراین ما انتظار داریم تعاملات فعالانه ما با کمیته همچنان تداوم یابد.
http://www.aftab.ir/images/article/break.gif مترجم : مرتضی مغربی ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ( www.nano.ir (http://njavan.com/forum/redirector.php?url=http%3A%2F%2Fwww.nano.ir) )
متن زیر از آقای پیتر هاتو، رئیس کمیته فنی فناوری نانو در سازمان جهانی استانداردسازی در شماره آوریل مجله Nature Nanotechnology چاپ شده است و جوابیه‌ی آقایان ولادیمیر موراشوف و جان هوارد نیز در ادامه آن آمده است. به منظور انتقال بهتر مفهوم نامه‌ها، آنها را به‌صورت کامل و بدون دخالت در ساختار ترجمه کرده‌ایم.
خطاب به سردبیر - جای خوشحالی است، که ولادیمیر موراشوف و جان هوارد مقاله‌ای را با عنوان «آمریکا باید به ایجاد استانداردهای بین‌المللی فناوری نانو کمک کند» به چاپ رسانده‌اند. این مقاله بر نقش استانداردهای بین المللی داوطلبانه و مورد اجماع در مدیریت مخاطرات فناوری نانو تأکید دارد.
اینجانب به عنوان رئیس کمیته فنی فناوری نانو سازمان جهانی استانداردسازی (ISO) تأیید می‌کنم که آمریکا مدتی است فعالیت بسیار زیادی در این کمیته (ISO TC ۲۲۹) وچهار کارگروه آن انجام می‌دهد. در حال حاضر، کمیته حدود ۳۰ پروژه فعال داشته و نقش کلیدی را در هماهنگی تلاش‌های مرتبط با این قضیه در تمام کمیته‌های بین المللی و منطقه‌ای دیگر ایفا می‌کند.
با این حال، هدف این جوابیه صرفاً یادآوری اقدامات مهم کمیته نیست، بلکه توضیح سوءتفاهم جدی موراشوف و هوارد نسبت به روال‌های دقیق تکامل یافته در دستورالعمل‌هایISO/IEC - که همه ۱۶۰ عضوISO بر آن صحه گذاشته‌اند- است. موراشوف و هوارد پیشنهاد کرده‌اند، که انگلیس می‌تواند یک استاندارد ملی اختیاری خود (استاندارد BSI با شماره PD۶۶۹۹-۲) را به راحتی و برخلاف نظر ۳۲ عضو دیگر کمیته به یک استاندارد بین المللی تبدیل کند. به عنوان رئیس کمیته فوق‌الذکر، اشاره به دو نکته را لازم می‌دانم:
اولاً گزارش مذکور شکل یک استاندارد بریتانیایی کامل را هم ندارد. مقدمه آن بیان می‌دارد: «به عنوان یک راهنما، این سند چاپ شده شکلی از راهنمایی و پیشنهادها را دربرمی‌گیرد. بدیهی است مطالب از قطعیت کافی برخوردار نیستند و باید دقت شود ادعاهای مطرح شده گمراه‌کننده نباشند».
ثانیاً، در حوزه مورد بحث نیز، این گزارش می‌پذیرد که «پیرامون جنبه‌های متعدد ارزیابی خطر نانومواد ازجمله قابلیت خطرآفرین انواع مختلف نانوذرات و غلظت مجاز و ایمن آنها، عدم قطعیت قابل ملاحظه‌ای وجود دارد. بنابراین این راهنما راهبرد محتاطانه‌ای را در زمینه جابه‌جایی و دفع نانومواد توصیه می‌کند».
این راهکار کاملاً با منش همه سازمان‌های بین‌المللی ازجمله مؤسسه ملی ایمنی وسلامت حرفه‌ای آمریکا (NlOSH) همخوانی دارد. راهنمای فوق مشخص می‌کند، که پروتکل‌های کنونی مدیریت خطر بر «گردآوری اطلاعات مناسب از طبیعت خطرآفرین مواد، عملکرد راهکارهای کنترلی، و راه‌های عملی و مناسب پایش تماس» متکی هستند. همچنین تأکید می‌کند «با توجه به فقدان کنونی دانش پیرامون سمیت نانومواد و دغدغه‌های مربوط به کافی نبودن داده‌برگ‌های ایمنی ، پیشنهاد می‌شود همه نانومواد به صورت بالقوه خطرناک در نظر گرفته شوند، مگر خلاف آن به صورت روشنی اثبات شود».
در بررسی صورت گرفته در بخش ۸-۳ این گزارش روی اثرات چهار نوع خاص نانوذره آمده است: «هدف از انجام این بررسی‌ها تعیین منطقی سطوح احتیاط است و همه موارد بر پایه‌ی این فرض است که قابلیت خطرآفرین نانوذرات بیشتر از شکل بزرگ مقیاس آن باشد. با این حال این فرض همیشه صادق نیست. گرچه این بررسی‌ها با میزان مجاز فعلی مرتبط است، هنوز چندان توسعه یافته {دقیق} نیستند. در واقع این دادها بیشتر به عنوان یک راهنمای موقت هستند، تا مبنایی برای یک محیط کار ایمن».
در واقع در شرایط فقدان پروتکل‌ها و مقررات مرتبط با سم‌شناسی نانوذرات، گزارش فوق آماده شده است، تا توصیه‌هایی را به صنعت و سازمان‌های دخیل در مورد احتیاط‌های ضروری هنگام جابه‌جایی و دفع نانوذرات مهندسی شده ارائه دهد. مثل همه استانداردها، این گزارش نیز در معرض بازنگری و به‌روزرسانی منظم قراردارد، تا شامل‌آخرین پیشرفت‌های عملی باشد. برای مشاهده گزارش فوق و هشت گزارش مرتبط می‌توان به وب سایتBSI (www.bsigroup.com/nano (http://njavan.com/forum/redirector.php?url=http%3A%2F%2Fwww.bsigroup.com%2 Fnano)) مراجعه کرد.
بنابراین مبنا قرارگرفتن راهنمایBSI برای ویرایش یک پیشنهادنامه به کمیته ایزو نباید به این معنا باشد، که فقط یک «مهر تأیید» ایزو ذیل پیشنهادهای آن اضافه شود. بلکه هدف باید تشویق اعضای ایزو برای توسعه یک راهنمای شفاف و عملیاتی پیرامون «جابه‌جایی و دفع نانومواد در حجم انبوه» باشد. پشتوانه چنین راهنمایی، اصل بنیادین اجماع بین‌المللی است، که پایه همه استانداردهای چاپ شده سه سازمان بین المللی استاندارد (ایزو، کمیسیون بین‌المللی الکتروتکنیک، و اتحادیه بین‌المللی مخابرات) است.
پیتر هاتو
▪ جوابیه موراشوف و هوارد
ما از پیتر هاتو برای یادآوری اصل اجماع به عنوان اساس روال‌های ایزو قدردانی می‌کنیم. درواقع هدف اصلی مقاله ما اطمینان یافتن از آن بود، که چنین اجماعی بر پایه تصمیمات آگاهانه بوده و همچنین فرآیند ایزو بر پایه مشارکت فعالانه همه ذی‌نفعان و خبرگان جامعه جهانی شکل گرفته باشد.
ما علاقمندیم مجدداً یادآورشویم در حالتی که اطلاعات ما از خطرات نانومواد ناکافی است، برای به حداقل رساندن مخاطرات در محیط‌کار، گریزی از اتخاذ معیارهای محتاطانه نیست. با این حال انجام اقدامات عملی روی نانومواد الزاماً نیازمند تعیین {دقیق} سطوح مجاز حرفه‌ای (OELها) نانومواد نیست. با توجه به محدودیت داده‌های سلامت، توصیهOELها برای نانومواد خاص می‌تواند اقدامی خام باشد. مشکلOELهای «فرضی» (ازجمله موارد مندرج درBSI PD ۶۶۹۹-۲) آن است، که درصورت استفاده از نانومواد در قالب‌های مدیریت خطر مرسوم، امکان بروز اثرات سوء انسانی و اجتماعی وجود دارد.از سوی دیگر بیش از حد سخت‌گیرانه بودن استاندارد می‌تواند به افزایش نامعقول هزینه‌های تولید و لذا افت ابداعات منجرشود؛ یا پوشیدن لباس‌های بیش از حد محافظ می‌تواند خود منجر به مخاطرات سلامتی و ایمنی جدیدی شوند. به علاوه ممکن است برای ارزیابی شاخص مورد علاقه OEL «فرضی» فناوری مناسبی وجود نداشته باشد.
با این حال تا زمان حصول داده‌های سم‌شناسی کافی جهت ارزیابی کمی خطر، کنترل انتشار نانومواد مناسب‌ترین رویکرد است. به عنوان مثال، صنعت داروسازی راهکارهای عملکردی را برای کنترل تماس با داروهای دارای داده‌های سم‌شناسی محدود توسعه داده است. در این راهکار داده‌های پایش هوا و تست روبش برای ارزیابی اثربخشی کنترل‌های عملکردی و در نتیجه تعیین عملکرد بهینه به کار می‌روند. علیرغم موفقیت‌آمیز بودن این راهکار در صنعت داروسازی، برای حفاظت از نیروی کار درگیر با نانومواد مهندسی شده، راهکارهای مدیریت خطر پویای دیگری نیز تجویز شده‌اند، که بر داده‌های مربوط به پتانسیل خطرآفرینی نانومواد، خواص فیزیکی و شیمیایی و نیز احتمال تماس نیروی کار با مواد تکیه دارد.
در پایان، منظور ما پیشنهاد به انگلیس برای تبدیل استاندارد ملی خود به یک استاندارد بین‌المللی، علیرغم خواست جامعه بین‌المللی نبوده است؛ هر چند وب سایت BSI فهرستی تاریخی از استانداردهای BSI را منتشر کرده، که به استانداردهای ایزو مبدل شده‌اند.
کمیته فنی فناوری‌های نانو (ISO TC ۲۲۹) نقشی کلیدی در برقراری اجزای یک ارزیابی خطر پیشدستانه و قالب‌های مدیریت خطر مناسب محیط‌های کار فناوری نانو ـ که برپایه دانش و نیز اجماع همه اعضای دخیل باشند- دارد. بنابراین ما انتظار داریم تعاملات فعالانه ما با کمیته همچنان تداوم یابد.
http://www.aftab.ir/images/article/break.gif مترجم : مرتضی مغربی ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ( www.nano.ir (http://njavan.com/forum/redirector.php?url=http%3A%2F%2Fwww.nano.ir) )