Admin
8th February 2010, 12:44 AM
برجهاي چند منظوره ساري
حسن محرابي
«ساري» مركز ايالت تاريخي طبرستان بوده و داراي بناهاي تاريخي متعددي از دوران پيش و پس از اسلام است. در ميان اين بناها، قلاع و استحكامات فراواني نيز ساخته شده‌اند. اني بناها، بخشي از تاسيسات دفاعي مازندران به شمار مي‌آمده كه به منظور مقابله با هجوم بيگانگان ساخته و طراحي شده‌اند . نكته قابل توجه آن است كه اين برجها نه تنها كاربرد نظامي داشته‌اند، بلكه قابليت بهره گيري از آن در موارد متعددد ديگر نيز مورد توجه بوده است.
برج رسكت
يكي از اين برجها، برج رسكت است كه در بخش دو دانگه شهرستان ساري و روي تپه‌اي بنا شده است. از اين بنا هم به عنوان يك پايگاه نظامي و هم مقبره يكي از شهربياران ال باوند(احتمالا هرمز) و ينز به عنوان ميل راهنما استفاده مي‌شده است. از جمله ويژگي‌هاي اين بنا علاوه بر تاريخ معماري و تزيينات آجري، كتيبه تزييني آن است كه به خط كوفي مشجر در بدنه مشاهده مي‌شود. اين برج متعلق به اوايل اسلام و از اولين بناهاي اسلامي در خطه شمال ايران است.
برج امامزاده عباس
از ديگر برجهاي چند منظوره، برج مقبره يا امامزاده عباس شهر ساري است. اين بنا در محله آزاد گله در شرق رودخانه تتجن واقع است. رج متعلق به قرن نهم هجري قمري و مدفن 3 تن از سادات است. ساختمان اصلي مقبره داراي نقشه هشت ضلعي است و با گند رك دوپوش ساخته شده است. از تزيينات مهم اين مجموعه علاوه بر تزيينات معماري ساختمان برج مي‌توان به كاربرد تزيينات منبت كاري روي در و صندوق آن اشاره كرد. منبت كاري زيباي صندوق چوبي آن از كم نظير‌ترين يادگارهاي به جامانده عصر تيموري در مازندران است. اين صندوق توسط شمس الدين احمد نجار ساروي ساخته شده است.
برج آرامگاهي امامزاده يحيي
اين بنا نمونه‌اي از معماري زيباي به كار رفته در برجهاي آرامگاهي است. برج امامزاده يحيي در مركز شهر ساري قرار دارد. برج روي قبور يحيي، حسين و خواهرشان سكينه از فرزندان امير قوام الدين مرعشي، با نقشه مدور و گنبد دو پوش كه پوشش خارجي آن به شكل رك يا هشت ترك است، ساخته شده است. از تزيينات اين بنا مي‌توان به قرنيس‌هاي سينه كفتري و طاق‌هاي تزييني اشاره كرد. تزيينات وابسته به معماري اين برج آرامگاهي در نورگير و صندوق منبت كاري شده آن است كه مورد اخير با دو شيوه نقاشي روغني (لاكي) و هنر منبت كاري تزيين شده كه احتمالا مي‌توان آن را از اولين نمونه‌هاي باقي مانده نقاشي چوب در ايران نام برد.
برج سلطان زين العابدين
برج آرامگاهي ياد شده، در مركز شهر ساري و در كنار برج امامزاده يحيي قرار گرفته و متعلق به قرن نهم هجري است. در داخل اين بنا قبر سلطان زين العابدين مرعشي و چند نفر ديگر از نوادگان مير قوم الدين مرعشي قرار دارد، برج مذكور با نقشه مربع و گنبد رك و به صورت روپوش ساخته شده است. قسمت‌هايي از كاشي آبي فيروزه‌اي در قمست داخلي و بيروني بنا باقي مائده كه حكايت از كاربرد فراوان آن در بناهاي عصر تيموري مازندران دارد. صندوق چوبي منبت كاري شده از ديگر تزيينات وابسته به معماري اين بنا بوده كه در جريان آتش سوزي دهه‌هاي گذشته دچار آسيب ديدگي شديد شده است.
منبع: www.e-resaneh.com
حسن محرابي
«ساري» مركز ايالت تاريخي طبرستان بوده و داراي بناهاي تاريخي متعددي از دوران پيش و پس از اسلام است. در ميان اين بناها، قلاع و استحكامات فراواني نيز ساخته شده‌اند. اني بناها، بخشي از تاسيسات دفاعي مازندران به شمار مي‌آمده كه به منظور مقابله با هجوم بيگانگان ساخته و طراحي شده‌اند . نكته قابل توجه آن است كه اين برجها نه تنها كاربرد نظامي داشته‌اند، بلكه قابليت بهره گيري از آن در موارد متعددد ديگر نيز مورد توجه بوده است.
برج رسكت
يكي از اين برجها، برج رسكت است كه در بخش دو دانگه شهرستان ساري و روي تپه‌اي بنا شده است. از اين بنا هم به عنوان يك پايگاه نظامي و هم مقبره يكي از شهربياران ال باوند(احتمالا هرمز) و ينز به عنوان ميل راهنما استفاده مي‌شده است. از جمله ويژگي‌هاي اين بنا علاوه بر تاريخ معماري و تزيينات آجري، كتيبه تزييني آن است كه به خط كوفي مشجر در بدنه مشاهده مي‌شود. اين برج متعلق به اوايل اسلام و از اولين بناهاي اسلامي در خطه شمال ايران است.
برج امامزاده عباس
از ديگر برجهاي چند منظوره، برج مقبره يا امامزاده عباس شهر ساري است. اين بنا در محله آزاد گله در شرق رودخانه تتجن واقع است. رج متعلق به قرن نهم هجري قمري و مدفن 3 تن از سادات است. ساختمان اصلي مقبره داراي نقشه هشت ضلعي است و با گند رك دوپوش ساخته شده است. از تزيينات مهم اين مجموعه علاوه بر تزيينات معماري ساختمان برج مي‌توان به كاربرد تزيينات منبت كاري روي در و صندوق آن اشاره كرد. منبت كاري زيباي صندوق چوبي آن از كم نظير‌ترين يادگارهاي به جامانده عصر تيموري در مازندران است. اين صندوق توسط شمس الدين احمد نجار ساروي ساخته شده است.
برج آرامگاهي امامزاده يحيي
اين بنا نمونه‌اي از معماري زيباي به كار رفته در برجهاي آرامگاهي است. برج امامزاده يحيي در مركز شهر ساري قرار دارد. برج روي قبور يحيي، حسين و خواهرشان سكينه از فرزندان امير قوام الدين مرعشي، با نقشه مدور و گنبد دو پوش كه پوشش خارجي آن به شكل رك يا هشت ترك است، ساخته شده است. از تزيينات اين بنا مي‌توان به قرنيس‌هاي سينه كفتري و طاق‌هاي تزييني اشاره كرد. تزيينات وابسته به معماري اين برج آرامگاهي در نورگير و صندوق منبت كاري شده آن است كه مورد اخير با دو شيوه نقاشي روغني (لاكي) و هنر منبت كاري تزيين شده كه احتمالا مي‌توان آن را از اولين نمونه‌هاي باقي مانده نقاشي چوب در ايران نام برد.
برج سلطان زين العابدين
برج آرامگاهي ياد شده، در مركز شهر ساري و در كنار برج امامزاده يحيي قرار گرفته و متعلق به قرن نهم هجري است. در داخل اين بنا قبر سلطان زين العابدين مرعشي و چند نفر ديگر از نوادگان مير قوم الدين مرعشي قرار دارد، برج مذكور با نقشه مربع و گنبد رك و به صورت روپوش ساخته شده است. قسمت‌هايي از كاشي آبي فيروزه‌اي در قمست داخلي و بيروني بنا باقي مائده كه حكايت از كاربرد فراوان آن در بناهاي عصر تيموري مازندران دارد. صندوق چوبي منبت كاري شده از ديگر تزيينات وابسته به معماري اين بنا بوده كه در جريان آتش سوزي دهه‌هاي گذشته دچار آسيب ديدگي شديد شده است.
منبع: www.e-resaneh.com