matrix
5th January 2010, 09:05 PM
بیماری اوریون یا (گوشك) یك بیماری قدیمی و ویروسی است كه از قدیم الایام هر كودكی كه به آن مبتلا میشد، با دادن استراحت كامل به وی، دوره آن به پایان میرسید.
این بیماری به همان اندازه كه گذرا و كماهمیت جلوه میكند، میتواند در مواقعی فرد را دچار عوارض غیرقابل برگشتی همچون كری و یا حتی ناباروری كند، به همین دلیل اگر فرزندتان به این بیماری مبتلا شده است، آن را یك بیماری پیش پا افتاده تلقی نكنید و جدی بگیرید.
دكتر محمد صادق ملكی، متخصص گوش و حلق و بینی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی ایران در گفتگو با جامجم در این باره میگوید: این بیماری ویروسی است و اغلب كودكان بالای یك سال را درگیر میكند.
به گفته وی، اوریون در نوجوانان و افراد بالغ نیز مشاهده میشود و شایعترین فصلی كه بیماری در آن مشاهده میشود زمستان و اویل فصل بهار است.
این متخصص گوش و حلق و بینی میافزاید: این شدیدا مسری است و معمولا تظاهرات بیماری خود را به صورت سردرد، گلودرد خفیف، تب بالا، كم اشتهایی، خستگی و درد عضلانی نشان میدهد.دكتر ملكی با اشاره به این كه شایعترین تظاهرات بالینی در افراد را تورم غدد بزاقی (بخصوص غدد بزاقی بناگوش) تشكیل میدهد، یادآور میشود: تورم غدد بزاقی بناگوشی دردناك هستند و جویدن و غذا خوردن (به دلیل ترشح بزاق) مزید بر علت میشود.
این عضو هیات علمی دانشگاه، نحوه انتشار بیماری را از هوا و دهان عنوان كرده و میافزاید: اشیاء آلوده به این ویروس نیز میتوانند فرد یا افراد دیگری را به بیماری مبتلا كنند.به گفته دكتر ملكی معمولا دوره نهفته این بیماری حدود ۲ الی ۳ هفته است و از یك هفته قبل از بروز علائم بالینی تا ۱۰روز پس از بروز، بیماری قابل سرایت است، یعنی وقتی فردی بیماری اوریون گرفته است، ممكن است در مدت آن ۶ روز ابتدایی، ناقل ویروس اوریون باشد و بیماری را به دیگران سرایت دهد.
ولی آنچه مهم است این كه بیماری دارای پیش آگهی خوبی است و معمولا پس از گذشت دوره یك هفتهای، فروكش میكند، بنابراین اگر كودكان دبستانی و پیش دبستانی، دچار این بیماری شدند، بایستی به محض مشاهده علائم بالینی، به آنها استراحت داده شود و تا ۱۰ روز از رفتن آنها به مدرسه و مهدكودك خودداری كرد.
● درمان
این پزشك متخصص میافزاید: درمان خاصی برای این بیماری وجود ندارد و درمان آن علامتی است، به این صورت كه به فرد استراحت داده میشود و سعی میشود از مایعات به مقدار كافی استفاده شود و گهگاه هنگام بروز گلودرد و سردرد، از مسكن به جای آنتیبیوتیك استفاده میشود.
● چه كنیم مبتلا نشویم؟
دكتر ملكی با عنوان این كه واكسیناسیون میتواند یكی از راههای مهم پیشگیری محسوب شود، خاطرنشان میكند: این واكسن از ویروس زنده گرفته شده است و به صورت واكسن سهگانه با نام (mmr) در كودكان، مورد استفاده قرار میگیرد و اگر ضرورتی در تجدید آن باشد، در سنین ۴ الی ۵ سالگی، مجددا تكرار میشود.
طبق تحقیقات انجام شده كودكی كه در دو نوبت واكسینه شده باشد، از این بیماری به صورت دائم یا طولانی مدت، مصون خواهد ماند كه این مصونیت در مورد افرادی كه یك بار به این بیماری مبتلا شدهاند، نیز صدق میكند.وی خاطرنشان میكند: ویروس این بیماری وارد خون میشود و از خون به نقاط مختلف بدن منتشر میشود و ممكن است باعث گرفتاری بقیه ارگانها همچون پرده مغز، گوش، لوزالمعده، بیضه در پسران و تخمدان در دختران شود.به گفته دكتر ملكی، به طور متوسط، ۲۰ درصد از افرادی كه به این بیماری مبتلا میشوند، عوارض بیماری را در بیضه و یا تخمدان خود مشاهده میكنند كه هر یك از آنها دارای علائم خاصی است، به عنوان مثال اگر بیضهها در این بیماری درگیر شوند با تورم و درد شدید بیضه همراه خواهد بود، كه طبق بررسیهای انجام شده، این عارضه در مردان بالغ بسیار شایع است و ممكن است این دسته از بیماران دچار ناباروری شوند، بنابراین توصیه میشود این بیماران به محض مشاهده علایم بیماری، تا جایی كه میتوانند استراحت كنند و با مصرف مواد خوراكی، سیستم ایمنی بدن خود را تقویت كنند.وی میافزاید: هرگاه دختران در این بیماری، دچار عوارض دل درد در ناحیه زیر شكم شدند، بایستی پی به درگیری تخمدانها برد كه گهگاه منجر به نازایی آنها خواهد شد.
گاهی بیماری لوزالمعده افراد را درگیر خود میكند كه با بیاشتهایی، تهوع و دل درد همراه خواهد بود.این پزشك متخصص متذكر میشود: در برخی مواقع بیماری پرده مغز را تحت تاثیر قرار میدهد كه مننژیت و آنسفالیت (تورم نسج مغز) را به همراه خواهد داشت و با علایمی همچون سردرد، سفتی گردن و تهوع همراه خواهد بود.
به گفته دكتر ملكی، در این بیماری بسیاری از كودكان با كاهش شنوایی شدید و ناشنوایی یك گوش مراجعه میكنند كه یكی از علل بسیار شایع در ایجاد ناشنوایی و كری یك طرفه است.
● توصیه بهداشتی
وی خاطرنشان میكند: این بیماری پرهیز غذایی ندارد ولی بهتر است بیمار در طول این مدت از مصرف غذاهایی كه باعث افزایش بزاق (ترشیجات) میشود، خودداری كند و از تماس بزاق و ترشحات دهانی خود به دیگران بپرهیزد.
این بیماری به همان اندازه كه گذرا و كماهمیت جلوه میكند، میتواند در مواقعی فرد را دچار عوارض غیرقابل برگشتی همچون كری و یا حتی ناباروری كند، به همین دلیل اگر فرزندتان به این بیماری مبتلا شده است، آن را یك بیماری پیش پا افتاده تلقی نكنید و جدی بگیرید.
دكتر محمد صادق ملكی، متخصص گوش و حلق و بینی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی ایران در گفتگو با جامجم در این باره میگوید: این بیماری ویروسی است و اغلب كودكان بالای یك سال را درگیر میكند.
به گفته وی، اوریون در نوجوانان و افراد بالغ نیز مشاهده میشود و شایعترین فصلی كه بیماری در آن مشاهده میشود زمستان و اویل فصل بهار است.
این متخصص گوش و حلق و بینی میافزاید: این شدیدا مسری است و معمولا تظاهرات بیماری خود را به صورت سردرد، گلودرد خفیف، تب بالا، كم اشتهایی، خستگی و درد عضلانی نشان میدهد.دكتر ملكی با اشاره به این كه شایعترین تظاهرات بالینی در افراد را تورم غدد بزاقی (بخصوص غدد بزاقی بناگوش) تشكیل میدهد، یادآور میشود: تورم غدد بزاقی بناگوشی دردناك هستند و جویدن و غذا خوردن (به دلیل ترشح بزاق) مزید بر علت میشود.
این عضو هیات علمی دانشگاه، نحوه انتشار بیماری را از هوا و دهان عنوان كرده و میافزاید: اشیاء آلوده به این ویروس نیز میتوانند فرد یا افراد دیگری را به بیماری مبتلا كنند.به گفته دكتر ملكی معمولا دوره نهفته این بیماری حدود ۲ الی ۳ هفته است و از یك هفته قبل از بروز علائم بالینی تا ۱۰روز پس از بروز، بیماری قابل سرایت است، یعنی وقتی فردی بیماری اوریون گرفته است، ممكن است در مدت آن ۶ روز ابتدایی، ناقل ویروس اوریون باشد و بیماری را به دیگران سرایت دهد.
ولی آنچه مهم است این كه بیماری دارای پیش آگهی خوبی است و معمولا پس از گذشت دوره یك هفتهای، فروكش میكند، بنابراین اگر كودكان دبستانی و پیش دبستانی، دچار این بیماری شدند، بایستی به محض مشاهده علائم بالینی، به آنها استراحت داده شود و تا ۱۰ روز از رفتن آنها به مدرسه و مهدكودك خودداری كرد.
● درمان
این پزشك متخصص میافزاید: درمان خاصی برای این بیماری وجود ندارد و درمان آن علامتی است، به این صورت كه به فرد استراحت داده میشود و سعی میشود از مایعات به مقدار كافی استفاده شود و گهگاه هنگام بروز گلودرد و سردرد، از مسكن به جای آنتیبیوتیك استفاده میشود.
● چه كنیم مبتلا نشویم؟
دكتر ملكی با عنوان این كه واكسیناسیون میتواند یكی از راههای مهم پیشگیری محسوب شود، خاطرنشان میكند: این واكسن از ویروس زنده گرفته شده است و به صورت واكسن سهگانه با نام (mmr) در كودكان، مورد استفاده قرار میگیرد و اگر ضرورتی در تجدید آن باشد، در سنین ۴ الی ۵ سالگی، مجددا تكرار میشود.
طبق تحقیقات انجام شده كودكی كه در دو نوبت واكسینه شده باشد، از این بیماری به صورت دائم یا طولانی مدت، مصون خواهد ماند كه این مصونیت در مورد افرادی كه یك بار به این بیماری مبتلا شدهاند، نیز صدق میكند.وی خاطرنشان میكند: ویروس این بیماری وارد خون میشود و از خون به نقاط مختلف بدن منتشر میشود و ممكن است باعث گرفتاری بقیه ارگانها همچون پرده مغز، گوش، لوزالمعده، بیضه در پسران و تخمدان در دختران شود.به گفته دكتر ملكی، به طور متوسط، ۲۰ درصد از افرادی كه به این بیماری مبتلا میشوند، عوارض بیماری را در بیضه و یا تخمدان خود مشاهده میكنند كه هر یك از آنها دارای علائم خاصی است، به عنوان مثال اگر بیضهها در این بیماری درگیر شوند با تورم و درد شدید بیضه همراه خواهد بود، كه طبق بررسیهای انجام شده، این عارضه در مردان بالغ بسیار شایع است و ممكن است این دسته از بیماران دچار ناباروری شوند، بنابراین توصیه میشود این بیماران به محض مشاهده علایم بیماری، تا جایی كه میتوانند استراحت كنند و با مصرف مواد خوراكی، سیستم ایمنی بدن خود را تقویت كنند.وی میافزاید: هرگاه دختران در این بیماری، دچار عوارض دل درد در ناحیه زیر شكم شدند، بایستی پی به درگیری تخمدانها برد كه گهگاه منجر به نازایی آنها خواهد شد.
گاهی بیماری لوزالمعده افراد را درگیر خود میكند كه با بیاشتهایی، تهوع و دل درد همراه خواهد بود.این پزشك متخصص متذكر میشود: در برخی مواقع بیماری پرده مغز را تحت تاثیر قرار میدهد كه مننژیت و آنسفالیت (تورم نسج مغز) را به همراه خواهد داشت و با علایمی همچون سردرد، سفتی گردن و تهوع همراه خواهد بود.
به گفته دكتر ملكی، در این بیماری بسیاری از كودكان با كاهش شنوایی شدید و ناشنوایی یك گوش مراجعه میكنند كه یكی از علل بسیار شایع در ایجاد ناشنوایی و كری یك طرفه است.
● توصیه بهداشتی
وی خاطرنشان میكند: این بیماری پرهیز غذایی ندارد ولی بهتر است بیمار در طول این مدت از مصرف غذاهایی كه باعث افزایش بزاق (ترشیجات) میشود، خودداری كند و از تماس بزاق و ترشحات دهانی خود به دیگران بپرهیزد.