آبجی
5th January 2010, 12:05 PM
نخستين اشاره در تاريخ اساطير ايران به وجود پرچم، به قيام كاوه آهنگر عليه ظلم و ستم آژدهاك (ضحاک) برمي گردد. در آن هنگام كاوه براي آنكه مردم را عليه ضحاك بشوراند، پيش بند چرمي خود را بر سر چوبي كرد و آن را بالا گرفت تا مردم گرد او جمع شدند. سپس كاخ فرمانرواي خونخوار را در هم كوبيد و فريدون را بر تخت شاهي نشانيد. فريدون نيز پس از آن كه فرمان داد تا پاره چرم پيش بند كاوه را با ديباهاي زرد، سرخ و بنفش آراستند و درّ و گوهر به آن افزودند، آن را درفش شاهي خواند و بدين سان "درفش كاويان" پديد آمد. نخستين رنگ هاي پرچم ايران زرد، سرخ و بنفش بود، بدون آن كه نشانه اي ويژه بر روي آن وجود داشته باشد. درفش كاويان صرفا افسانه نبوده است و به استناد تاريخ تا پيش از حمله اعراب به ايران، به ويژه در زمان ساسانيان و هخامنشيان پرچم ملي و نظامي ايران را درفش كاويان مي گفتند و اين درفش كاوياني اساطيري نبوده است.
محمد بن جرير طبري در كتاب تاريخ خود " الامم و الملوك" مي نويسد: درفش كاويان از پوست پلنگ درست شده و به درازي دوازده ارش (هر ارش برابر فاصله بين نوك انگشتان يك دست تا بندگاه آرنج است) بوده است. يعني تقريبا پنج متر عرض و هفت متر طول داشته است. ابوالحسن مسعودي نيز در "مروج اهب" به همين موضوع اشاره مي كند.
به روايت اكثر كتب تاريخي، درفش كاويان از پوست شير يا پلنگ ساخته شده بود، بدون آن كه نقش جانوري بر روي آن باشد. هر پادشاهي كه به قدرت مي رسيد تعدادي جواهر بر آن مي افزود. به هنگام حمله اعراب به ايران، در جنگي كه اطراف شهر نهاوند در گرفت درفش كاويان به دست اعراب افتاد و چون آن را همراه با فرش مشهور "بهارستان" نزد عمر خطاب، خليفه اعراب، بردند وي از بسياري از گوهرها، درها و جواهراتي كه به درفش آويزان شده بود، دچار شگفتي شد و به نوشته فضل اله حسيني قزويني در كتاب المعجم : "اميرلمومنين سپس بفرمود تا آن گوهرها را برداشتند و آن پوست را سوزانيدند."
پس از فتح ايران توسط اعراب، ايرانيان تا دويست سال هيچ درفش يا پرچمي نداشتند مگر پرچم دو تن از قهرمانان ملي ايران زمين: ابو مسلم خراساني و بابك خرم دين.
ابومسلم پرچمي يكسره سياه رنگ داشت و بابك سرخ رنگ. به همين روي طرفداران اين دو را سياه جامگان و سرخ جامگان مي خواندند.
تا اين مدت هيچ نقش و نگاري بر روي پرچم ايران زمين ديده نمي شد.
نخستين تصوير بر روي پرچم ايران
در سال 355 خورشيدي (976 ميلادي) غزنويان با شكست سامانيان زمام امور را در دست گرفتند و سلطان محمود غزنوي دستور داد براي نخستين بارنقش يك ماه را بر روي پرچم خود؛ كه يكسره سياه بود، زردوزي كنند. سپس در سال 410 خورشيدي (1031 ميلادي) سلطان مسعود غزنوي به انگيزه دلبستگي به شكار شير، دستور داد نقش و نگار يك شير جايگزين ماه شود و از آن پس تا حدود يك هزار سال بعد يعني تا زمان انقلاب اسلامي ايران در سال1357 (1979 ميلادي) تصوير شير از روي پرچم ملي ايران برداشته نشد.
افزوده شدن نقش خورشيد بر روي شير
در زمان خوارزمشاهيان يا سلجوقيان، سكه هايي زده شد كه بر روي آن نقش خورشيد بر پشت شير آمده بود، رسمي كه به سرعت در مورد پرچم ها نيز رعايت شد. در مورد علت استفاده از خورشيد دو ديدگاه وجود دارد، يكي اين كه چون شير گذشته از نماد دلاوري و قدرت، نشانه مرداد (اسد) هم بوده و خورشيد در ماه مرداد در اوج قدرت و گرماي خود است، به اين ترتيب همبستگي ميان خانه شير (برج اسد) با ميانه تابستان نشان داده مي شود. نظريه ديگر به تاثير آيين مهر پرستي و ميتراييسم در ايران دلالت دارد و حكايت از آن دارد كه به دليل تقديس خورشيد در اين آيين، ايرانيان كهن ترجيح دادند خورشيد بر روي سكه ها و در پرچم بر پشت شير قرار گيرد.
پرچم در دوران صفويان
در ميان شاهان سلسله صفوي، كه حدود 230 سال بر ايران حاكم بودند، پرچم شاه اسماعيل يك سره سبز رنگ بود و بر بالاي آن تصوير ماه قرار داشت. شاه طهماسب نيز كه خود زاده ماه فروردين (برج حمل) بود دستور داد به جاي شير و خورشيد، تصوير گوسفند (نماد برج حمل) را بر روي پرچم ها و سكه ها نصب و ضرب كنند. پرچم ايران در بقيه دوران حاكميت صفويان سبز رنگ بود و شير و خورشيد را بر روي آن زر اندوزي مي كردند. البته موقعيت و طرز قرار گرفتن شير در همه اين موقعيت ها يكسان نبوده و شير، گاه نشسته بوده و گاه نيم رخ و گاه به سوي بيننده. در بعضي موارد هم خورشيد از شير جدا بوده و گاهی هم چسبيده به آن.
به استناد سياحت نامه ژان شاردن، جهانگرد فرانسوي، استفاده از بيرق هاي نوك تيز و باریک همراه با آيه اي از قرآن روی آن و تصوير شمشير دو سر حضرت علي(ع) يا شير و خورشيد بوده، در دوران صفويان رسم بوده است.به نظر مي آيد كه پرچم ايران تا زمان قاجار ها مانند پرچم اعراب سه گوش بوده نه چهارگوش.
پرچم در عهد نادرشاه افشار
نادر كه مردي خود ساخته بود، توانست با كوششي عظيم ايران را از حكومت ملوك الطوايفي رها ساخته، بار ديگر يك پارچه و متحد كند. سپاه او از سوي جنوب تا دهلي، از شمال تا خوارزم، سمرقند و بخارا، از غرب تا موصل، كركوك و بغداد و از شرق تا مرز چين پيشروي كرد. همين دوره بود كه تغييراتي در خور در پرچم ملي و نظامي ايران به وجود آمد.
درفش شاهي بيرق سلطنتي دوران نادر شاه از ابريشم سرخ و زرد ساخته مي شد و بر روي آن تصوير شير و خورشيد هم وجود داشت، اما درفش ملي ايرانيان در اين زمان سه رنگ سبز، سفيد و سرخ بود كه شيري در حالت نيم رخ و در حال راه رفتن داشت كه خورشيدي نيمه در آمده بر پشت آن بود و دردرون دايره خورشيد نوشته شده بود: "الملك لله".
سپاهيان نادر در تصويري كه از جنگ وي با محمد گوركاني، پادشاه هند، كشيده شده است، بيرقي سه گوش با رنگ سفيد در دست دارند كه در گوشه بالاي آن نواري سبز رنگ و در قسمت پايين نواري سرخ دوخته شده است. شيري با قامت برافراشته به صورت نيمرخ در حال راه رفتن است و درون دايره خورشيد آن باز هم "الملك لله" آمده است. بر اين اساس مي توان گفت پرچم سه رنگ عهد نادر شاه، مادر پرچم سه رنگ فعلي ايران است، زيرا در اين زمان بود كه براي نخستين بار سه رنگ بر روي پرچم هاي نظامي و ملي آمد، هرچند كه هنوز پرچم ها سه گوش بودند.
دوره قاجارها، پرچم چهارگوش
در دوران آقامحمد خان قاجار، سر سلسله قاجاريان، چند تغيير اساسي در شكل و رنگ پرچم داده شد. يكي اين كه شكل آن براي نخستين بار از سه گوش به چهارگوش تغيير يافت و دوم اين كه آقامحمدخان به دليل دشمني كه با نادر داشت سه رنگ سبز و سفيد و سرخ پرچم ايران را برداشت و تنها رنگ سرخ را روي پرچم گذارد. دايره سفيد رنگ بزرگي در ميان اين پرچم بود كه در آن تصوير شير و خورشيد به رسم معمول وجود داشت، با اين تفاوت بارز كه براي نخستين بار شمشيري در دست شير قرار داده شده بود.
در عهد فتحعلي شاه قاجار، ايران داراي پرچم دوگانه شد. يكي پرچمي يكسره سرخ رنگ با شيري نشسته و خورشيد بر پشت كه پرتوهايي سراسر آن را پوشانده بود. نكته شگفتي آور اينكه شير پرچم زمان صلح شمشير به دست داشت در حاليكه در پرچم زمان جنگ چنين نبود! در زمان فتحعليشاه بود كه استفاده از پرچم سفيد رنگ براي مقاصد ديپلماتيك و سياسي مرسوم شد. در تصويري كه يك نقاش روس از ورود سفير ايران "ابولحسن خان شيرازي" به دربار تزار روس كشيده پرچمي سفيدرنگ منقوش به شير و خورشيد و شمشير، پيشاپيش سفير در حركت است. سالها بعد، اميركبير از اين ويژگي پرچمهاي سه گانه دوره فتحعليشاه استفاده كرد و طرح پرچم امروزي را ريخت.
براي نخستين بار در زمان محمد شاه قاجار (جانشين فتحعليشاه) تاجي بر بالاي خورشید قرار داده شد. در اين دوره هم دو درفش يا پرچم به كار مي رفته است. كه بر روي يكي شمشير دو سر حضرت علي(ع) و بر روي ديگري شيرو خورشيد قرار داشت. كه پرچم اول درفش شاهي و دومي درفش ملي و نظامي بوده است.
امير كبير و پرچم ايران
ميرزا تقي خان اميركبير، بزرگ مرد تاريخ ايران، دلبستگي ويژه اي به نادرشاه داشت و به همين سبب بود كه پيوسته به ناصرالدين شاه توصيه مي كرد كه زندگينامه نادر را بخواند. اميركبير همان رنگ هاي پرچم نادر را پذيرفت اما، دستور داد شكل پرچم مستطيل باشد (بر خلاف شكل سه گوش در زمان نادرشاه) و سراسر زمينه پرچم سفيد، با يك نوار سبز به عرض تقريبي ده سانتي متر در گوشه بالايي و نواري سرخ رنگ به همان اندازه در قسمت پايين پرچم دوخته شود و نشان شير و خورشيد و شمشير در ميان پرچم قرار گيرد بدون آنكه تاجي بربالاي خورشید گذاشته شود. بدين ترتيب پرچم ايران تقريبا به شكل و فرم پرچم امروزي ايران درآمد.
انقلاب مشروطيت و پرچم ايران
با پيروزي جنبش مشروطه خواهي در ايران و گردن نهادن مظفرالدين شاه به تشكيل مجلس، نمايندگان مردم در مجلس هاي اول و دوم به كار تدوين قانون اساسي و متمم آن مي پردازند. در اصل پنجم متمم قانون اساسي آمده بود: "الوان رسمي بيرق ايران، سبز، سفيد و سرخ و علامت شير و خورشيد است". در توضيح علت رنگ هاي به كار رفته در پرچم نيز چنين آمده بود: "رنگ سبز رنگ دلخواه پيامبر و رنگ اسلام است. رنگ سفيد رنگ مورد علاقه زرتشتيان است كه هزاران سال در ايران با صلح و صفا زندگي كرده اند و اين كه سفيد نماد نماد صلح و آشتي و پاك دامني است و رنگ سرخ نيز به نشان احترام به خون شهداي مشروطيت و پاسداشت خون شهيدان ميهن در پايين پرچم قرار گرفت".
در اين هنگام نوانديشان حاضر در مجلس، سخن را به موضوع شيروخورشيد كشاندند و اين موضوع نيز به اين ترتيب عنوان شد كه انقلاب مسروطيت در مرداد سال 285 هجري شمسي (1906 ميلادي) به پيروزي رسيد يعني در برج اسد (شير). از سوي ديگر چون اكثر ايرانيان مسلمان شيعه و پيرو علي(ع) هستند و اسدالله از القاب حضرت علي (ع) است و شير نشانه مرداد و حضرت علي(ع) است در ميان پرچم باقي مي ماند. همچنين براي باقي ماندن خورشيد بر پشت شير چنين استدلال شد كه چون انقلاب مشروطه در ميانه ماه مرداد به پيروزي رسيد و خورشيد در اين ایام در اوج نيرومندي و گرماي خود است پيشنهاد مي كنيم خورشيد را نيز پشت شير سوار كنيم كه اين شير و خورشيد هم نشانه علي(ع) باشد هم نشانه ماه مرداد و هم نشانه چهاردهم مرداد يعني روز پيروزي مشروطه خواهان است. و لازم است شمشير ذوالفقار را نيز به دستش بدهيم. بدين ترتيب براي اولين بار پرچم ملي ايران به طور رسمي در قانون اساسي به عنوان نماد استقلال و حاكميت ملي مطرح شد.
در سال 1336 منوچهر اقبال نخست وزير وقت به پيشنهاد هياتي از نمايندگان وزارتخانه هاي خارجه، آموزش و پرورش و جنگ طي بخش نامه اي ابعاد و جزييات ديگر پرچم را مشخص كرد. بخش نامه ديگري نیز در سال 1337 در مورد تناسب طول و عرض پرچم صادر شد و طي آن مقرر شد طول پرچم اندكي بيش از يك برابر و نيم عرضش باشد.
http://www.microrayaneh.com/Articles/Aimages/flag1.jpg
پرچم بعد از انقلاب اسلامي
در اصل هجدهم قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران مصوب سال 1358 (1979 ميلادي) در مورد پرچم گفته شده است كه پرچم جمهوري اسلامي از سه رنگ سبز، سفيد و سرخ تشكيل مي شود و نشانه جمهوري اسلامي (تشكيل شده با حروف الله اكبر) در وسط آن قرار دارد.
محمد بن جرير طبري در كتاب تاريخ خود " الامم و الملوك" مي نويسد: درفش كاويان از پوست پلنگ درست شده و به درازي دوازده ارش (هر ارش برابر فاصله بين نوك انگشتان يك دست تا بندگاه آرنج است) بوده است. يعني تقريبا پنج متر عرض و هفت متر طول داشته است. ابوالحسن مسعودي نيز در "مروج اهب" به همين موضوع اشاره مي كند.
به روايت اكثر كتب تاريخي، درفش كاويان از پوست شير يا پلنگ ساخته شده بود، بدون آن كه نقش جانوري بر روي آن باشد. هر پادشاهي كه به قدرت مي رسيد تعدادي جواهر بر آن مي افزود. به هنگام حمله اعراب به ايران، در جنگي كه اطراف شهر نهاوند در گرفت درفش كاويان به دست اعراب افتاد و چون آن را همراه با فرش مشهور "بهارستان" نزد عمر خطاب، خليفه اعراب، بردند وي از بسياري از گوهرها، درها و جواهراتي كه به درفش آويزان شده بود، دچار شگفتي شد و به نوشته فضل اله حسيني قزويني در كتاب المعجم : "اميرلمومنين سپس بفرمود تا آن گوهرها را برداشتند و آن پوست را سوزانيدند."
پس از فتح ايران توسط اعراب، ايرانيان تا دويست سال هيچ درفش يا پرچمي نداشتند مگر پرچم دو تن از قهرمانان ملي ايران زمين: ابو مسلم خراساني و بابك خرم دين.
ابومسلم پرچمي يكسره سياه رنگ داشت و بابك سرخ رنگ. به همين روي طرفداران اين دو را سياه جامگان و سرخ جامگان مي خواندند.
تا اين مدت هيچ نقش و نگاري بر روي پرچم ايران زمين ديده نمي شد.
نخستين تصوير بر روي پرچم ايران
در سال 355 خورشيدي (976 ميلادي) غزنويان با شكست سامانيان زمام امور را در دست گرفتند و سلطان محمود غزنوي دستور داد براي نخستين بارنقش يك ماه را بر روي پرچم خود؛ كه يكسره سياه بود، زردوزي كنند. سپس در سال 410 خورشيدي (1031 ميلادي) سلطان مسعود غزنوي به انگيزه دلبستگي به شكار شير، دستور داد نقش و نگار يك شير جايگزين ماه شود و از آن پس تا حدود يك هزار سال بعد يعني تا زمان انقلاب اسلامي ايران در سال1357 (1979 ميلادي) تصوير شير از روي پرچم ملي ايران برداشته نشد.
افزوده شدن نقش خورشيد بر روي شير
در زمان خوارزمشاهيان يا سلجوقيان، سكه هايي زده شد كه بر روي آن نقش خورشيد بر پشت شير آمده بود، رسمي كه به سرعت در مورد پرچم ها نيز رعايت شد. در مورد علت استفاده از خورشيد دو ديدگاه وجود دارد، يكي اين كه چون شير گذشته از نماد دلاوري و قدرت، نشانه مرداد (اسد) هم بوده و خورشيد در ماه مرداد در اوج قدرت و گرماي خود است، به اين ترتيب همبستگي ميان خانه شير (برج اسد) با ميانه تابستان نشان داده مي شود. نظريه ديگر به تاثير آيين مهر پرستي و ميتراييسم در ايران دلالت دارد و حكايت از آن دارد كه به دليل تقديس خورشيد در اين آيين، ايرانيان كهن ترجيح دادند خورشيد بر روي سكه ها و در پرچم بر پشت شير قرار گيرد.
پرچم در دوران صفويان
در ميان شاهان سلسله صفوي، كه حدود 230 سال بر ايران حاكم بودند، پرچم شاه اسماعيل يك سره سبز رنگ بود و بر بالاي آن تصوير ماه قرار داشت. شاه طهماسب نيز كه خود زاده ماه فروردين (برج حمل) بود دستور داد به جاي شير و خورشيد، تصوير گوسفند (نماد برج حمل) را بر روي پرچم ها و سكه ها نصب و ضرب كنند. پرچم ايران در بقيه دوران حاكميت صفويان سبز رنگ بود و شير و خورشيد را بر روي آن زر اندوزي مي كردند. البته موقعيت و طرز قرار گرفتن شير در همه اين موقعيت ها يكسان نبوده و شير، گاه نشسته بوده و گاه نيم رخ و گاه به سوي بيننده. در بعضي موارد هم خورشيد از شير جدا بوده و گاهی هم چسبيده به آن.
به استناد سياحت نامه ژان شاردن، جهانگرد فرانسوي، استفاده از بيرق هاي نوك تيز و باریک همراه با آيه اي از قرآن روی آن و تصوير شمشير دو سر حضرت علي(ع) يا شير و خورشيد بوده، در دوران صفويان رسم بوده است.به نظر مي آيد كه پرچم ايران تا زمان قاجار ها مانند پرچم اعراب سه گوش بوده نه چهارگوش.
پرچم در عهد نادرشاه افشار
نادر كه مردي خود ساخته بود، توانست با كوششي عظيم ايران را از حكومت ملوك الطوايفي رها ساخته، بار ديگر يك پارچه و متحد كند. سپاه او از سوي جنوب تا دهلي، از شمال تا خوارزم، سمرقند و بخارا، از غرب تا موصل، كركوك و بغداد و از شرق تا مرز چين پيشروي كرد. همين دوره بود كه تغييراتي در خور در پرچم ملي و نظامي ايران به وجود آمد.
درفش شاهي بيرق سلطنتي دوران نادر شاه از ابريشم سرخ و زرد ساخته مي شد و بر روي آن تصوير شير و خورشيد هم وجود داشت، اما درفش ملي ايرانيان در اين زمان سه رنگ سبز، سفيد و سرخ بود كه شيري در حالت نيم رخ و در حال راه رفتن داشت كه خورشيدي نيمه در آمده بر پشت آن بود و دردرون دايره خورشيد نوشته شده بود: "الملك لله".
سپاهيان نادر در تصويري كه از جنگ وي با محمد گوركاني، پادشاه هند، كشيده شده است، بيرقي سه گوش با رنگ سفيد در دست دارند كه در گوشه بالاي آن نواري سبز رنگ و در قسمت پايين نواري سرخ دوخته شده است. شيري با قامت برافراشته به صورت نيمرخ در حال راه رفتن است و درون دايره خورشيد آن باز هم "الملك لله" آمده است. بر اين اساس مي توان گفت پرچم سه رنگ عهد نادر شاه، مادر پرچم سه رنگ فعلي ايران است، زيرا در اين زمان بود كه براي نخستين بار سه رنگ بر روي پرچم هاي نظامي و ملي آمد، هرچند كه هنوز پرچم ها سه گوش بودند.
دوره قاجارها، پرچم چهارگوش
در دوران آقامحمد خان قاجار، سر سلسله قاجاريان، چند تغيير اساسي در شكل و رنگ پرچم داده شد. يكي اين كه شكل آن براي نخستين بار از سه گوش به چهارگوش تغيير يافت و دوم اين كه آقامحمدخان به دليل دشمني كه با نادر داشت سه رنگ سبز و سفيد و سرخ پرچم ايران را برداشت و تنها رنگ سرخ را روي پرچم گذارد. دايره سفيد رنگ بزرگي در ميان اين پرچم بود كه در آن تصوير شير و خورشيد به رسم معمول وجود داشت، با اين تفاوت بارز كه براي نخستين بار شمشيري در دست شير قرار داده شده بود.
در عهد فتحعلي شاه قاجار، ايران داراي پرچم دوگانه شد. يكي پرچمي يكسره سرخ رنگ با شيري نشسته و خورشيد بر پشت كه پرتوهايي سراسر آن را پوشانده بود. نكته شگفتي آور اينكه شير پرچم زمان صلح شمشير به دست داشت در حاليكه در پرچم زمان جنگ چنين نبود! در زمان فتحعليشاه بود كه استفاده از پرچم سفيد رنگ براي مقاصد ديپلماتيك و سياسي مرسوم شد. در تصويري كه يك نقاش روس از ورود سفير ايران "ابولحسن خان شيرازي" به دربار تزار روس كشيده پرچمي سفيدرنگ منقوش به شير و خورشيد و شمشير، پيشاپيش سفير در حركت است. سالها بعد، اميركبير از اين ويژگي پرچمهاي سه گانه دوره فتحعليشاه استفاده كرد و طرح پرچم امروزي را ريخت.
براي نخستين بار در زمان محمد شاه قاجار (جانشين فتحعليشاه) تاجي بر بالاي خورشید قرار داده شد. در اين دوره هم دو درفش يا پرچم به كار مي رفته است. كه بر روي يكي شمشير دو سر حضرت علي(ع) و بر روي ديگري شيرو خورشيد قرار داشت. كه پرچم اول درفش شاهي و دومي درفش ملي و نظامي بوده است.
امير كبير و پرچم ايران
ميرزا تقي خان اميركبير، بزرگ مرد تاريخ ايران، دلبستگي ويژه اي به نادرشاه داشت و به همين سبب بود كه پيوسته به ناصرالدين شاه توصيه مي كرد كه زندگينامه نادر را بخواند. اميركبير همان رنگ هاي پرچم نادر را پذيرفت اما، دستور داد شكل پرچم مستطيل باشد (بر خلاف شكل سه گوش در زمان نادرشاه) و سراسر زمينه پرچم سفيد، با يك نوار سبز به عرض تقريبي ده سانتي متر در گوشه بالايي و نواري سرخ رنگ به همان اندازه در قسمت پايين پرچم دوخته شود و نشان شير و خورشيد و شمشير در ميان پرچم قرار گيرد بدون آنكه تاجي بربالاي خورشید گذاشته شود. بدين ترتيب پرچم ايران تقريبا به شكل و فرم پرچم امروزي ايران درآمد.
انقلاب مشروطيت و پرچم ايران
با پيروزي جنبش مشروطه خواهي در ايران و گردن نهادن مظفرالدين شاه به تشكيل مجلس، نمايندگان مردم در مجلس هاي اول و دوم به كار تدوين قانون اساسي و متمم آن مي پردازند. در اصل پنجم متمم قانون اساسي آمده بود: "الوان رسمي بيرق ايران، سبز، سفيد و سرخ و علامت شير و خورشيد است". در توضيح علت رنگ هاي به كار رفته در پرچم نيز چنين آمده بود: "رنگ سبز رنگ دلخواه پيامبر و رنگ اسلام است. رنگ سفيد رنگ مورد علاقه زرتشتيان است كه هزاران سال در ايران با صلح و صفا زندگي كرده اند و اين كه سفيد نماد نماد صلح و آشتي و پاك دامني است و رنگ سرخ نيز به نشان احترام به خون شهداي مشروطيت و پاسداشت خون شهيدان ميهن در پايين پرچم قرار گرفت".
در اين هنگام نوانديشان حاضر در مجلس، سخن را به موضوع شيروخورشيد كشاندند و اين موضوع نيز به اين ترتيب عنوان شد كه انقلاب مسروطيت در مرداد سال 285 هجري شمسي (1906 ميلادي) به پيروزي رسيد يعني در برج اسد (شير). از سوي ديگر چون اكثر ايرانيان مسلمان شيعه و پيرو علي(ع) هستند و اسدالله از القاب حضرت علي (ع) است و شير نشانه مرداد و حضرت علي(ع) است در ميان پرچم باقي مي ماند. همچنين براي باقي ماندن خورشيد بر پشت شير چنين استدلال شد كه چون انقلاب مشروطه در ميانه ماه مرداد به پيروزي رسيد و خورشيد در اين ایام در اوج نيرومندي و گرماي خود است پيشنهاد مي كنيم خورشيد را نيز پشت شير سوار كنيم كه اين شير و خورشيد هم نشانه علي(ع) باشد هم نشانه ماه مرداد و هم نشانه چهاردهم مرداد يعني روز پيروزي مشروطه خواهان است. و لازم است شمشير ذوالفقار را نيز به دستش بدهيم. بدين ترتيب براي اولين بار پرچم ملي ايران به طور رسمي در قانون اساسي به عنوان نماد استقلال و حاكميت ملي مطرح شد.
در سال 1336 منوچهر اقبال نخست وزير وقت به پيشنهاد هياتي از نمايندگان وزارتخانه هاي خارجه، آموزش و پرورش و جنگ طي بخش نامه اي ابعاد و جزييات ديگر پرچم را مشخص كرد. بخش نامه ديگري نیز در سال 1337 در مورد تناسب طول و عرض پرچم صادر شد و طي آن مقرر شد طول پرچم اندكي بيش از يك برابر و نيم عرضش باشد.
http://www.microrayaneh.com/Articles/Aimages/flag1.jpg
پرچم بعد از انقلاب اسلامي
در اصل هجدهم قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران مصوب سال 1358 (1979 ميلادي) در مورد پرچم گفته شده است كه پرچم جمهوري اسلامي از سه رنگ سبز، سفيد و سرخ تشكيل مي شود و نشانه جمهوري اسلامي (تشكيل شده با حروف الله اكبر) در وسط آن قرار دارد.