ghasem motamedi
30th December 2009, 07:09 AM
تاریخچه نانو تکنولوژِی :
استفاده از نانو تکنولوژی برخلاف تصور عمومی دارای سابقه تاریخی طولانی است.تفهيم اينكه نانوتكنولوژي چگونه اولين اثرات خود را بر زندگي بشريت گذاشت و اينكه از آن زمان تاكنون چگونه موجب زندگي بهتر و گشودن درهايي براي اكتشافات بيشتر بوده است کار چندان آسانی نیست.
کشفیات باستان شناسان روشنگر استفاده از نانو تکنولوژی حتی در دوران قبل از میلاد مسیح است. يك محصول معروف که از آن دوره به جا مانده و در کاوش های اخیر به دست آمده ، جام لیکورگوس است که در موزه بریتانیا نگه داری می شود. ماده اصلي اين جام از شيشه است و مربوط به قرن چهارم قبل از میلاد است.
این جام داراي بدنه برنزي با لبه هاي برجسته است و آن چيزي كه اين جام را بي همتا مي سازد اين است كه در برابر نورهای با رنگ های مختلف ، رنگ های مختلف را از خود نشان می دهد.
http://www.nanotech-now.com/columns/images/423.jpg
http://people.hsc.edu/drjclassics/mythology2004/chapter_13/Lycurgus.jpg
مطالعات ميكروسكوپي روشن نموده كه شيشه اين جام داراي ذرات نانو از جنس طلا و نقره است اين ذرات خواصي را بروز مي دهند كه از ذرات درشت موجود در آن متفاوت است.بعد ها در قرون وسطی از این روش برای ساخت شیشه کلیسا ها استفاده شد.
همچنین شواهدی مبنی بر نانوساختاری بودن رنگ آبی بکاربرده شده توسط قوم مایا موجود است.
شيشه هاي رنگي (400-1500) :
علي رغم نا آگاهي از دليل آن ، در ساخت شيشه هاي رنگي در زمان هاي بسيار دور ازذرات نانو استفاده مي شده است. رنگ سرخ ياقوتي بعضي از شيشه هاي رنگي به دليل نانو ذرات طلا بدام انداخته شده در ماده زمينه آن مي باشد . به همان ترتيب رنگ زرد پررنگ بدليل نانو ذرات نقره است . اندازه متفاوت نانوذرات ،دليل رنگ هاي الوان و متنوع بوده است . اين مثال از تعويض خواص ظاهر شده در مواد ( در مورد رنگ ها ) در ذرات نانو كلياتي از خواص اين ذرات است
دروتا ( ظروف سفالین) (1450- 1600 ) :
دروتا و اُمبريا ظروف سفالين با رنگ آميزي هنرمندانه در قرون 15 و 16 با بكار گيري اشكال ابتدايي از نانو تكنولوژي هستند . سراميك دروتا با رنگين كمان هاي شورانگيز يا لعاب هاي متاليك كه در قرون 15 و 16 در سراسر اروپا متقاضيان فراوان داشت . براي دستيابي به رنگهاي طلايي و قرمزاز نانو ذراتي از فلز مس و نقره به اندازه پنج ميليونيوم متر استفاده مي شد كه در عوض پخش كردن نور از سطح اجسام موجب مي گشت تا نور هايي با طول موج هاي متفاوت ساتع گردد كه موجب بوجود آمدن حالت رنگين كمان يا متاليك مي گشت.
http://www.courtial-italy.com/english/Umbria/piatto_deruta.jpg http://www.bellaumbria.net/Deruta/deruta_pottery_ceramics.jpg
كشف كلوئيد هاي طلا 1857
گرچه كلمه "نانو" در آن زمان استفاده نمي شد اما ميشل فارادي اولين كلوئيد هاي فلزي را در1856 كشف كرد .
كلوئيد ها ذراتي هستند كه در يك محلول معلق اند ( مابين ذرات حل شونده و آنهايي كه در حلال رسوب مي كنند).
كلوئيد هاي طلايي فارادي خواص الكترونيكي و شيميايي مخصوصي داشتند و الآن بعنوان يكي از بهترين نانو ذرات فلزي شناخته می شوند. بنا به تشخيص بسياري ، يكي از بهترين آزمايشگرها و شيميست ها و فيزيسين هايي كه تابحال بدنيا آمده دانشمند انگليسي فارادي بوده كه داراي تحصيلات ابتدايي بود و در 14 سالگي شاگرد يك صحاف كتاب بوده . در آنجا اوبه كارهاي شيمي و فيزيك علاقه مند بود و بعد از شنيدن سخنراني شيميست معروف هامفري ديوي يادداشتهايي از سخنراني ديوي را برايش ارسال مي كند و به اين ترتيب معاون ديوي در آزمايشگاه رويال در انسيتو لندن مي شود . در سن 21سالگي بيش از 600 آزمايش توسط او انجام مي گيرد .
1908 تئوري مـاي (Mie):
فيزيكدان آلماني گوستاو ماي نقش مؤثري در نانو تكنولوژي با طرح تئوري پراكندگي نور توسط ذرات داشت . او نشان داد كه امواج كوتاه در پراكندگي نور مؤثر تر از امواج با طول موج بلند است . ما آسمان را آبي مي بينيم چرا كه مولكولهاي هوا ( كه بسيار ريز هستند) در فاصله كوتاه نور را بيشتر در طول موج آبي مي شكنند تا زرد يا قرمز چرا كه نور آبي امواج كوتاه تري دارد . وقتي خورشيد غروب مي كند نسبت به وسط روز فاصله بيشتري از ما مي گيرد ،در اين مورد پراكندگي بيشتر توسط ذرات گرد و غبار صورت مي گيرد . اين ذرات هنوز اثر بيشتري بر امواج آبي دارد تا زرد و قرمز ، بنابراين نوري كه هنوز شكسته نشده به ما مي رسد كه مخلوطي از رنگهاي زرد و قرمز است . پس رنگ آسمان در هنگام غروب قرمز و زرد به نظر مي رسد.
تئوري ماي به دانشمندان كمك كرد تا به اين نتيجه برسند كه اندازه ذرات مشخص كننده رنگي است كه ما مي بينيم . ماي اندازه تعداد زيادي از ذرات را بوسيله تشخيص نورهايي كه آنها را مي شكند بدست آورد . براي اندازه گيري نانو ذرات و ذرات بزرگتر اين تئوري مستلزم محاسبات هنگفتي است بنابر اين تا حدود 20 سال پيش - كه سوپر كامپيوتر ها توانمند شدند - بندرت بكار برده مي شد . هم اكنون تئوري ماي (بخوبي پيشرفت هاي اخير ديگر ) به پژوهشگران كمك مي كند تا اندازه نانو ذرات را محاسبه كنند.
ريچارد فيمن 1959
شاید بتوان بزرگترین تحول در تاریخ نانوتکنولوژی را در سخنرانی فیزیکدانی به نام ریچارد فیمن (استاد فيزيك انستيتو كالتك ) در کنفرانس انجمن فیزیک آمریکا در سال 1959 دانست.در این کنفرانس ایشان با ارائه مقاله ای با عنوان (( فضای کافی در پایین وجود دارد))، در باره دستکاری مواد در ابعاد اتمی صحبت نمود.این مقاله امروزه به عنوان بخشی از آیین نامه انجمن های نانو تکنولوژی در آمده است.
او سال 2000 را سال ورود به دنياي ريز ناميد .اوبا انجام محاسباتی نشان داد که می توان با استفاده از پرتوی الکترونی کل اطلاعات نسخه 25000 صفحه ای دایره المعارف بریتانیکا را بروی یک سر سوزن جای داد و به حاضرين در جلسه قول داد به اولين كسي این کار را انجام دهد، يك هزار دلار جايزه خواهد داد ( اين جايزه را تام نیومن در سال 1985 دريافت كرد).
بخشی از سخنرانی فیمن در آن جلسه به این شرح است:
من ضد جاذبه اختراع نمی کنم ، چیزی که ممکن است روزی اتفاق بیفتد تنها اگر قوانین ، قوانینی نباشد که ما فکر می کنیم . من در باره آن چیزی صحبت می کنم که می تواند رخ دهد، اگر قوانین آن چیزی باشند که ما فکر می کنیم ؛ و این به سادگی امکان پذیر است زیرا ما هنوز به آن وارد نشده ایم.
http://www.theapplecollection.com/various/Celebrity/images/DrRichardFeynman.jpg
فيمن بعدها در سال 1965جايزه نوبل را در رشته فيزيك دريافت كرد.
اولين استفاده از كلمه نانوتكنولوژي 1974
كلمه نانو تكنولوژي اولين بار توسط نوريو تانيگوچي (Norio Taniguchi ) از دانشگاه علوم توكيو بكار برده شد . او اين كلمه را در ارتباط با " تكنوژي محصولات براي دستيابي به دقت بالا و بهترين اندازه ها بعنوان مثال دقيق ترين و عالي ترين در حد يك نانو متر " بكار برد .
نانولوله هاي كربني 1991
سوميو ليجيما (Somio Ligima ) از NEC در ژاپن شكل جديدي از كربن با نام لوله هاي نانو را كشف كرد كه شامل تعدادزيادي لوله است كه در كنار يكديگر لانه گزيده اند .دوسال بعد از ليجيمتا ،دونالد بتون (Donald Bethune ) و ديگران در IBM آمريكا نانوتيوبهاي تك ديواره با ضخامت 1-2 نانومتر را كشف كردند . نانو تيوب ها رفتاري شبيه فلزات يا نيمه رسانا داشتند اما مي توانستند الكترونها را بهتر از مس و گرما را بهتر از الماس عبور دهند و جزو مواد مستحكم شناخته شدند .نانو تيوبها خواهند توانست نقش محوري در فعاليت هاي كاربردي داشته باشند و در نانو تكنولوژي باتوجه به ويژگي الكتريكي قابل ملاحظه و خواص مكانيكي آنها قابل بهره برداري گردند .
میکروسکوپ ها:
در این بین ساخت و اختراع میکروسکوپ های مختلف (اولين ميكروسكوپ الكتروني 1931 ، ميكروسكوپ الكتروني با زمينه يوني اروين مولر 1951، ميكروسكوپ اسكنينگ تونلينگ 1981 ،ميكروسكوپ نيروي اتمي 1986) نقش عمده ای در شناخت و پیشرفت نانوتکنولوژیِ ایفا کردند.
هدف در نانو تکنولوژِی:
هدف اصلی در نانو تکنولوژی ، ساخت و تولید موادی با خصوصیاتی است که ما می خواهیم و نه آنچه طبیعت به ما تحمیل می کند.
نگاهی بر فناوری نانو در ترکیه
فناوري‌نانو يكي از حوزه‌هاي تحقيقاتي راهبردي محسوب مي‌شود. انجام تحقيقات در اين زمينه يكي از شاخص‌هاي نشان‌دهنده سطح توسعه صنعتی هر كشوري است. تركيه از كشورهاي عضو اتحاديه اروپا با جمعيت 65 ميليون نفر است. اين كشور در سالهاي اخير شاهد توسعه چشمگير علم و فناوري‌نانو بوده است. در این كشور بيشتر تحقيقات فناوري‌نانو در مرحله تئوري بوده و اغلب آنها بصورت فردي انجام مي‌شوند. با آغاز برنامه 6 توسعه علم و فناوري اتحاديه اروپا (FP6)، محققان فناوري‌نانو در اين كشور به دنبال طراحي رويكردهاي جديد در تحقيق و توسعه فناوري‌نانو هستند. اولين همايش فناوري‌نانو در كشور تركيه توسط دانشگاه بيلكنت در آنكارا در سال 2005 سازماندهي شد. تعداد علاقمندان به شركت در اين همايش غير قابل‌انتظار بود. تعداد زيادي از محققان، متخصصان، كارشناسان علم و فناوري در اين همايش شركت كردند.
تاكنون دانشگاه‌هاي دولتي و خصوصي شروع به سرمايهگذاري در تحقيقات علم و فناوري‌نانو كرده‌اند و سازمان‌هاي دولتي و خصوصي نیز از تحقيقات فناوري‌نانو حمايت مي‌كنند. بعلاوه تركيه در برنامه 6 توسعه علم و فناوري اتحاديه اروپا مشاركت كرده و طرح‌هاي تحقيقاتي اين كشور در زمينه علم و فناوري‌نانو در چارچوب اين برنامه نيز حمايت مي‌شوند.
در چارچوب اين برنامه مركز ملي تحقيقات فناوري‌نانو (UNAM) با همكاري دانشگاه بيلكنت و سازمان برنامه‌ريزي دولتي تركيه تأسيس شد. مركز تحقيقات فناوري‌نانو در دانشگابيلكنت در تحقيق و توسعه علم و فناوري‌نانو با تأكيد بر آموزش و پژوهش فعاليت مي‌كند. زمينه‌هاي تحقيقاتي مورد توجه اين مركز، انجام تحقيقات در زمينه مسائل نظري و استفاده از كاربردهاي فناوري‌نانو در زمينه‌هاي نانولوله‌ها، نانوسيم‌ها، نقاط كوانتومي، ملكول‌هاي مغناطيسي و سطوح است. اين مركز، يك مركز تحقيقات بين‌رشته‌اي بوده و مركز انجام فعاليت‌هاي تحقيقاتي فناوري‌نانو در دانشكده‌هاي علم و مهندسي اين دانشگاه و ساير دانشگاه‌هاي علاقمند به دسترسی به امكانات اين مركز است. ساير دانشگاه‌هاي تركيه كه به دنبال رقابت در حوزه‌هاي تحقيقاتي بين‌المللي هستند، در حال تأسيس مراكز تحقيق و توسعه فناوري‌نانوي خود هستند. اين دانشگاه‌ها بيشتر در زمينه‌هاي سراميك‌هاي پيشرفته، فيلم‌هاي نازك نانوساختار، نيمه‌هادي‌ها، نانوكامپوزيت‌ها و پليمرهاي پيشرفته فعاليت مي‌كنند.
دانشگاه خصوصي سابانك (sabanc) در استانبول يكي از پيشگامان فعاليت در زمينه تحقيقات فناوري‌نانو است. اين دانشگاه از طريق انجام تحقيقات مشترك در چارچوب برنامه‌هاي شيمي، مواد و مهندسي، مهندسي ميكروالكترونيك و مهندسي زيستي، فعاليت‌هاي تحقيقاتي گسترده‌اي در زمينه نانواسنفج‌ها و نانو‌لوله‌هاي‌كربني، فناوري حسگرها و ژل، سراميك، مواد اپتيك، كريستالهاي مايع و پليمرهاي نوري غيرخطي، پليمرهاي رسانا و ... انجام مي‌دهد. دانشگاه فني خاورميانه، دانشگاه كتپ در آنكارا و دانشگاه باسفوروس (Bosphorus) در استانبول، نيز در زمينه تحقيقات فناوري‌نانو فعاليت مي‌كنند. در دانشگاه فني خاورميانه يك آزمايشگاه مركزي (METU) و مركز تحقيق و توسعه وجود داشته و تحقيقات فناوري‌نانو در اين مركز عمدتاً بر حوزه مواد زيستي، موادهوشمند و نانوكامپوزيت‌ها تمركز دارند. دانشگاه هاكتپ (Hacettepe) با دارا بودن بخش شيمي و مهندسي شيمي در حوزه نانوپليمرها، نانوكامپوزيت‌ها و نانومواد زيستي فعاليت مي‌كند. دانشگاه Bosphorus در زمينه علم و فناوري‌نانو با مركز بين‌المللي تحقيق و توسعه فناوري‌هاي پيشرفته، مواد هوشمند و فناوري‌نانو همكاري مي‌كند.
علاوه بر دانشگاه ها، مؤسساتي چون موسسه فناوری‌نانو نیز در این کشور در زمینه تحقیق و توسعه فناوری‌نانو بسيار فعال هستند. برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در زمینه علم و فناوری‌نانو در کشور ترکیه توسط كميته تحقيقات علمي و فناورانه این کشور (TUBITAK) انجام می‌شود. اهداف این کمیته که در سال 1963 تاسیس شده است عبارتند از: سازماندهی، هماهنگی و ارتقای تحقیقات بنیادی و کاربردی؛ جهت‌دهی فعالیت‌های تحقیقاتی در راستای اهداف برنامه توسعه ملی و تعیین اولویت‌های تحقیقاتی.
کمیته عالی علم و فناوری (SCST) در سال 2000 اعلام کرد که سیاست‌های علم و فناوری جدید باید تدوین شده و حوزه‌های اولویت‌دار ترکیه در این زمینه بین سال‌های 2002 تا 2023 مشخص شوند. TUBITAK به عنوان دبیرخانه SCST انجام این پروژه را بر عهده گرفت. TUBITAK برای تدوین برنامه علم و فناوری جدید از ابزار آینده‌نگاری استفاده کرد. بدین ترتیب برنامه آینده‌نگاری فناوری ترکیه با اهداف زیر آغاز شد: 1) ایجاد چشم‌انداز علم و فناوری برای ترکیه؛ 2) تعیین فناوری‌های راهبردی و حوزه های اولویت‌دار علم وفناوری؛ 3) تدوین سیاست‌های علم و فناوری برای 20 سال آتی؛ 4) مشارکت ذینفعان مختلف در تدوین برنامه علم و فناوری جهت جلب مشارکت آنها در اجرای این برنامه؛ و 5) افزایش آگاهی مردم در زمینه علم وفناوی برای توسعه اقتصادی و اجتماعی. بعد از برگزاری کارگاه‌ها و جلسات مختلف کمیته راهبری 9 فناوری و بخش‌های مرتبط را، به عنوان اولویت‌های این کشور در زمینه علم و فناوری انتخاب کرد. فناوری‌نانو نیز در این چشم‌انداز، در زیرمجموعه‌های این 9 اولویت انتخاب شد.
طبق گزارش راهبردهاي علم و فناوري‌نانو كه توسط TUBITAK و در چارچوب چشم انداز 2023 اين كشور منتشر شده است، حوزه‌هاي اولويت دار اين كشور در حوزه علم و فناوري نانو عبارتند از:
• نانوفتونيك؛ نانو الكتريك و نانومغناطيس با هدف تبديل شدن به مركز بين‌المللي توليد سيستم‌هاي مدار مجتمع با استفاده از نانوساختارها
• نانو مواد؛ با هدف توليد مواد نانوكامپوزيت پيشرفته، كاتاليست‌ها و مواد زيستي هوشمند، توليد ادوات نانوالكترونيك و نانو مكانيك به روش خودمونتاژي
• پيل‌هاي سوختي و انرژي؛ برنامه‌ريزي براي توليد پيل‌هاي سوختي با كارآيي بالا
• تعيين مشخصات فناوري‌نانو؛ با هدف بهبود كارايي ميكروسكوپ‌هاي پروب‌روبشي و ميكروسكوپ‌هاي نيروي اتمي
• نانو ساخت؛ با هدف توليد نانوساختارها و سيستم‌هاي مدار مجتمع
• پردازش اطلاعات كوانتومي با اندازه نانو؛ با هدف پيشگامي در طراحي، شبيه‌سازي وتوليد واحدهاي نانو مقياس
• نانو زيست فناوري؛ برنامه‌ريزي برای بهبود تشخيص DNA
توسعه‌ها و راهبردهاي جديد، به همراه دانشمندان مطرح، تركيه را در جايگاهي مناسب قرار داده و انتظار مي رود كه اين كشور در آينده از پيشگامان توسعه علم و فناوري‌نانو در دنيا باشد.
تلاش روسيه براي جلب مشاركت بانك‌ها در زمينه فناوري‌نانو
آناتولي چيوبايس، رييس ستاد فناوري‌نانوي روسيه (RUSNANO)، با نمايندگان بانك‌هاي سرمايهگذاري بزرگ كه در حوزه‌ي نوآوري‌ها و فناوري‌هاي نوين سرمايهگذاري مي‌كنند، ديدار كرد. در اين نشست، وي با نمايندگان بانك‌هاي آلِمار، سيتي‌بانك، كرديت سوييس، گودلمن ساچ، جي‌پي‌مورگان، يو‌بي‌اِس، رنسانس كَپيتال و تروكيا دايالوگ، راهكارهاي ارتقاي سرمايهگذاري در پروژههاي فناوري‌هاي نوين از جمله فناوري‌نانو را بررسي كردند.
هدف اين نشست مشترك، جذب سرمايه‌گذاران براي سرمايهگذاري در فرصت‌هاي كسب و كاري جديد در زمينه فناوري‌هاي نوين در خارج از روسيه و تامين مالي پروژههاي فعلي ستاد فناوري‌نانوي اين كشور بود.
نمايندگان بانك‌ها، زمينه‌هاي مهم فعاليت‌هاي ستاد فناوري‌نانوي روسيه را با توجه به فرصت‌هاي سرمايهگذاري موجود و رويكرد ستاد براي انجام سرمايهگذاريهاي مشترك كه دربرگيرنده منافع هر دو طرف ميباشد، را بررسي كردند.
RUSNANO خواهان افزايش همكاري با تمام بانك‌هاي علاقمند به سرمايهگذاري در پروژههاي اين ستاد بوده و در اين راستا تلاش مي‌كند به جنبه‌هاي مختلف اين همكاري‌ها توجه كرده و بستر مناسب همكاري در پروژههاي مختلف را فراهم كند.
به اعتقاد چيوبايس، همكاري بانك‌هاي سرمايهگذاري با RUSNANO، به اين ستاد امكان مي‌دهد تا تعداد پروژههاي خود را توسعه داده و كارايي فعاليت‌هاي ستاد را ارتقا دهد.
ستاد فناوري‌نانوي روسيه به دنبال افزايش همكاري با تعداد بيشتري از شركت‌هاي روسي و بين‌المللي بوده تا بتواند طرح‌هاي تحقيقاتي بيشتري را در زمينه‌هاي مختلف اجرا كند.
رويكرد سرمايهگذاري RUSNANO تقسيم ريسك سرمايهگذاري بانك‌هاي همكار است و از اين طريق تلاش مي‌كند تا تعداد شركت‌هاي كوچك و متوسط فعال در زمينه فناوري‌نانو را افزايش دهد.
همكاري روسيه و فنلاند در زمينه فناوري‌نانو
در روزهاي 28 و 29 آوريل سال جاري ميلادي، نمايندگان ستاد فناوري‌نانوي روسيه (RUSNANO) و سازمان توسعه فناوري‌نانوي فنلاند ("FinNano")، در سن‌پيترزبورگ، راهكارهاي انجام پروژههاي مشترك در حوزه فناوري‌نانو را بررسي كردند.
به گفته دميتري ليسنكوف،دبير ستاد فناوري‌نانوي روسيه، اين ستاد پروژه‌هايي را كه در حال حاضر ارزيابي مي‌شوند را به همتاي فنلاندي معرفي كرده است تا آنها در زمينه كمك به تامين مالي آنها تصميم‌گيري كنند. همچنين طرف فنلاندي نيز پروژههاي خود را كه نيازمند همكاري طرف روسي در آنها است، ارائه كرده است. ليسنكوف خاطرنشان كرده است كه آنها در كوتاه مدت به دنبال سازماندهي بحث‌هاي نظري در زمينه‌هاي مختلف سرمايهگذاري هستند.
استفاده از تجربه كشور فنلاند در زمينه تجاري‌سازي محصولات و خدمات ابداعي، بخصوص در زمينه علم و فناوري‌نانو براي روسيه كه در سالهاي اخير سرمايهگذاريهاي كلاني در اين زمينه انجام داده است، بسيار حايز اهميت است.
برخي از اهداف اصلي اين توافق‌نامه همكاري عبارتند از:
• اجراي سياست‌هاي دولتي در زمينه فناوري‌نانو؛
• تجاري‌سازي فعاليت‌هاي علمي و فني در قلمرو فناوري‌نانو؛
• ارتقاي پروژههاي زيرساختي در جهت توسعه و تجاري‌سازي كاربردهاي فناوري‌نانو؛
• آموزش متخصصان فعال در اين زمينه.
تعداد شركت‌هاي فعال فنلاند در زمينه فناوري‌نانو به بيش از سه برابر افزايش يافته و طي 4 سال تعداد آنها از 65 شركت به بيش از 200 شركت افزايش يافته است. سرمايهگذاري خصوصي در زمينه فناوري‌نانو در اين كشور بيشتر از ميزان سرمايهگذاري دولت در اين زمينه است. بيشتر شركت‌هاي فناوري‌نانوي فنلاند نيز در زمينه‌هاي پزشكي، صنايع شيميايي، فناوري اطلاعات و ارتباطات و ذخيره انرژي فعاليت مي‌كنند.
پروژه جامع اروپا براي توسعه آموزش فناوري‌نانو
كشورهاي اروپايي در قالب پروژه NANOYOU بيش از 30هزار دانش‌آموز خود را در زمينه علم و فناوري‌نانو آموزش مي‌دهند. هدف از طراحي اين پروژه، ارتقاي سطح آگاهي جوانان اروپايي در زمينه فناوري‌نانو است. اين پروژه افراد 11 تا 18 سال را از طريق برنامه‌هاي مدارس در 20 كشور عضو اتحاديه اروپا و دولت‌هاي مربوطه، پوشش خواهد داد. البته برنامه‌هاي ديگري نيز براي آموزش افراد بين 19 تا 25 سال، در مراكز علمي مختلف اروپا ارائه خواهد شد.
در حالي كه برنامه ششم توسعه تحقيقات و فناوري اتحاديه اروپا (FP6)، طرح‌هاي بسيار خوبي براي آگاه كردن مردم از علم و فناوري‌نانو ارائه كرده است، اما هيچ كدام از آنها به طور خاص بر قشر جوان تمركز نكرده‌اند و فعاليت‌هاي آنها در سطح مدارس انجام نشده است.
NANOYOU با برپايي نمايشگاه‌هاي موقتي، بازي‌هاي رايانه‌اي ابداعي، طرح‌هاي تجربي و آنلاين و برگزاري كارگاه‌ها، به دنبال ارتقاي بحث‌هاي عمومي در زمينه فناوري‌نانو بوده و تلاش مي‌كند آگاهي شركت‌كنندگان در اين پروژه را در زمينه جنبه‌هاي اخلاقي، اجتماعي و قانوني فناوري‌نانو ارتقا دهد.
محتواي برنامه‌هاي NANOYOU متعادل و به روز شده، و با تهيه مواد آموزشي براي معلمان، سطح دانش علمي آنها و ساير پرسنل همكار ارتقا يافته، تا بتوانند به طور اثربخش برنامه‌هاي NANOYOU را اجرا كنند.
NANOYOU، كنسرسيوم قدرتمندي از همكاران با تجربه در زمينه فناوري‌نانو، متدولوژي آموزشي، ارتباطات علمي و سازمان‌هاي برتر و با تجربه در زمينه فعاليت‌هاي ارتباطاتي در سطح مدارس و مراكز علمي است.
عوامل موفقيت شرکت‌هاي نوپاي ميکرو و نانو در آلمان
خلاصه :
موفقيت شرکت‌هاي نوپاي ميکرو و نانو به مجموعه عواملي مانند کيفيت، قوه ابتکار و قابليت کاربرد فناوري بستگي دارد؛ اما جدا از جهت‌گيري‌هاي شخصي هر شرکت و گرايش‌هاي بازار جهاني، شرايطي ساختاري، اقتصادي و سياسي کلي وجود دارد که تأثير بسزايي بر شروع و ادامة سرمايهگذاريهاي جديد دارد. پروژه دورتموند و تحقيقات IVAM، در رابطه با اين شرايط و عوامل موفقيت شرکت‌هاي نوپاي ميکرو و نانو، تجزيه و تحليلي را انجام دادند که در گزارش بررسي شرکت‌هاي نوپاي ميکرو و نانو در سال 2006 به چاپ رسيده است.
خلاصه
موفقيت شرکت‌هاي نوپاي ميکرو و نانو به مجموعه عواملي مانند کيفيت، قوه ابتکار و قابليت کاربرد فناوري بستگي دارد؛ اما جدا از جهت‌گيري‌هاي شخصي هر شرکت و گرايش‌هاي بازار جهاني، شرايطي ساختاري، اقتصادي و سياسي کلي وجود دارد که تأثير بسزايي بر شروع و ادامه سرمايهگذاري هاي جديد دارد. پروژه دورتموند و تحقيقات IVAM، در رابطه با اين شرايط و عوامل موفقيت شرکت‌هاي نوپاي ميکرو و نانو، تجزيه و تحليلي را انجام دادند که در گزارش "بررسي شرکت‌هاي نوپاي ميکرو و نانو در سال 2006 " به چاپ رسيده است. در اين پروژه، مطالعات جامعي براي به دست آوردن اطلاعات دقيقي از انگيزه‌ها، تقاضاها و فرصت‌هاي شرکت‌هاي نوپاي ميکرو و نانو انجام شد و نيز سود و زيان شرکت‌هاي پيشرو در اين زمينه در آلمان که از نقطه نظر توسعه و بهبود مي‌تواند موجب افزايش موفقيت شرکت‌هاي جوان گردد بررسي شد.
مطالعات نشان داد كه برخي از اين شرايط، همچون حمايت رو به رشد از خدمات مشاوره‌اي و زيربنايي از طريق اعتبارات ملي، مي‌تواند به طور نسبي براي شركت‌هاي نوپاي فناروي‌هاي برتر آلمان مثبت باشد. نقص در امر سرمايهگذاري، آموزش و اجرا نيز از ديگر مواردي است كه در خلال مطالعات به دست آمد.
تجزيه و تحليل عوامل موفقيت شرکت‌هاي نوپاي ميکرو و نانو ارتباطي بين رشد شرکتها (بر حسب قدمت، تعداد کارمندان و حجم معاملات سالانه) و پيشينه حرفه‌اي/ آموزشي مؤسسان، وضعيت سرمايهگذاري اوليه، انگيزه مؤسسان و موقعيت تجاري آنها آشکار ساخت.
شكل1: تأسيس شركت هاي ميكرو و نانو در آلمان بين سالهاي 1985 تابش دهي 2005 (سال هاي 2004 و 2005 ) http://nano.ir/images/newsletter/n110/3141-1.jpg آگاهي از سختي‌ها و مشکلات شرکت‌هاي تأسيس شده قبلي نيز مي‌تواند براي بقاي شرکت‌هاي جوان ضروري باشد.
1. معرفي گزارش بررسي شرکت‌هاي نوپاي ميکرو و نانو،
شرايط کلي و عوامل موفقيت اين شرکتها را در آلمان بررسي کرده و نتايج به دست آمده از مصاحبه با مؤسسان شرکت‌هايي که در خلال سالهاي 2000 تا 2005 در اين حوزه سرمايهگذاري نموده‌اند را تنظيم نموده است. اين مطالعه بر پايه SMEهايي (شرکت‌هاي سرمايهگذاري کوچک و متوسط) که در فناوري‌هاي کوچک‌سازي (مينياتوري کردن) شامل فرآيندهاي توليد و تجهيزات ميکروني (اغلب فرآيندها و محصولات فناوري نانوي بالا به پايين) و نيز خدمات فني و غيرفني فعال بوده‌اند استوار ميباشد. 48 پرسش‌نامه از ميان 154 پرسش‌نامه فرستاده شده براي مؤسسان، تکميل و بازگردانده شد. طبق اين آمار 2/31 درصد از مؤسسان در اين تحقيق شرکت نمودند. به منظور بازبيني نتايج به دست‌آمده از اطلاعات آماري، اين نتايج با کارشناساني که در زمينه راه‌اندازي شرکت‌هاي high-tech (فناوري‌هاي برتر) فعاليت دارند، به شيوه‌هاي مختلف به بحث گذارده شد.
.2داده‌هاي آماري:
تحقيقات انجام شده در پايگاه اطلاعاتي شرکتها، کنفرانس‌ها و نمايشگاه‌هاي تجاري، پروژههاي با سرمايهگذاري دولتي، آمارهاي تجاري و ديگر منابع نشان داد که بين سالهاي 1985 تا 2005، بيش از 400 شرکت ميکرو و نانو در آلمان تأسيس شده و به عنوان SEMهاي مستقل باقي مانده‌اند. بعد از روند رو به رشد تأسيس اين شرکتها در نيمه دوم 1995 ، افت قابل ملاحظه‌اي در سال 2002 اتفاق افتاد؛ اين امر با رکود اقتصادي حاصل از سقوط بازار جديد مرتبط است. بيش از 60 درصد شرکت‌هايي که بين سالهاي 1985 تا 2005 به وجود آمدند در چهار ايالت فدرال North Rhine-Westphalia, Thurigia, Bavaria, Baden-Wurttenberg تأسيس شدند. در اغلب ايالت‌هاي فدرال، تعداد شرکت‌هاي ميکرو و نانو به وضوح با سهم بودجه تحقيق و توسعه هر ايالت مرتبط است.
شكل 2: موانع تأسيس شركت هاي نوپاي ميكرو و نانو در آلمان http://nano.ir/images/newsletter/n110/3141-2.jpg 3. انگيزه مؤسسان
حدود نيمي از مؤسسان شرکت‌هاي ميکرو و نانو در آلمان به جاي ورود به بازار، بر توسعه فني متمركز شده‌اند. فقط 50 درصد مؤسسان انتظار دارند که به افزايش رقم فروش در بازارهاي در حال رشد دست يابند و تنها 60 درصد آنها ابراز مي‌کنند که يک تقاضاي واقعي براي محصولاتشان وجود دارد. اين تحقيق آشکار ساخت که تفاوتي در طرز تفکر مؤسسان اين شرکتها در آلمان و ساير کشورها مانند ايالات متحده وجود دارد، زيرا شرکت‌هاي مؤسس در ساير کشورها مشتاقند با استفاده از سود و فروش بيشتر يک شرکت موفق، شرکت جديد ديگري راه‌اندازي کنند.
شكل 3: عوامل مؤثر بر انتخاب محل شركت http://nano.ir/images/newsletter/n110/3141-3.jpg شرکتها در آلمان و ساير کشورها مانند ايالات متحده وجود دارد، زيرا شرکت‌هاي مؤسس در ساير کشورها مشتاقند با استفاده از سود و فروش بيشتر يک شرکت موفق، شرکت جديد ديگري راه‌اندازي کنند.
4. شرايط و موانع اساسي
به علت افزايش خدمات مشاوره‌اي و ساير خدماتي که از سهم اعتبارات ملي تأمين مي‌شود، مؤسسان شرکت‌هاي ميکرو و نانو با مشکلات کمتري روبرو هستند. فقط 3/6 درصد اظهار داشته‌اند که تهيه يک طرح تجاري، مانعي براي تأسيس شرکت است؛ که البته رقم بسيار کوچکي است و ممکن است به علت تصورات غلط مؤسسان در مورد توقعات خود از سرمايه‌داراني به وجود آمده باشد که تصميمات سرمايه‌اي خود را بر اساس کيفيت طرح‌هاي تجاري اتخاذ مي‌کنند. تلاش‌هاي مورد نياز براي ايجاد رويه‌هاي اجرايي، مانعي براي يک چهارم مؤسسان شرکت‌هاي ميکرو و نانو محسوب مي‌شود. به هر حال تشکيل اين مؤسسات ندرتاً به خاطر موانع اجرايي با شکست روبرو مي‌شود. اين شرکتها در فاز راه‌اندازي، زماني که منابع انساني، زيرساخت‌هاي فني و زيرساخت‌هاي اقتصادي مورد نياز است، با موانع بزرگتر و بيشتري مواجه هستند (سه مقوله‌اي که شرکت‌هاي ميکرو و نانو نياز مبرم به آنها دارند). در مورد منابع انساني به نظر مي‌رسد پيدا کردن متخصصان مناسب و واجد شرايط، مشکلات کمتري در مقايسه با آموزش خود مؤسسان، به خصوص در مورد مديريت بازرگاني و دانش بازاريابي دارد. به وضوح مشخص است که مؤسسان دانشگاهي با پيشينه علمي يا فني، فرصت کافي براي کسب دانش در حوزه مديريت بازرگاني را در طي دوره دانشگاهي خود نداشته‌اند. به هر حال، يک مديريت حرفه‌اي، درست مانند يک طرح تجاري براي ترغيب سرمايه‌گذاران جهت سرمايهگذاري در شرکت ضروري است. جلب سرمايهگذاري، بزرگ‌ترين مانع بر سر راه شرکت‌هاي نوپاي ميکرو و نانو در کشور آلمان است؛ تقريباً 70 درصد مؤسسان براي تأمين منابع مالي جهت تأسيس شرکتها با مشکلاتي مواجه هستند و تقريباً يک سوم سرمايه‌گذاري‌ها (معمولاً سرمايه‌هاي متمرکز) از طريق سرمايه‌هاي خصوصي تأمين مي‌شود، نه از طريق سرمايه‌هاي خطرپذير، وام‌هاي بانکي يا سرمايه‌هاي ملي.
شكل 4: انتخاب محل كسب وكار براي كساني كه محل تأسيس را آناليز نكرده اند (چپ) و كساني كه محل تأسيس را آناليز كرده اند(راست). http://nano.ir/images/newsletter/n110/3141-4.jpg .5 عوامل محلي (محيطي):
انتخاب مکان‌هاي تجاري شرکت‌هاي ميکرو و نانو عمدتاً بر پايه عوامل محيطي سخت، مانند نزديکي به مؤسسات تحقيقاتي، دسترسي به نيروهاي متخصص و تأسيسات زيربنايي استوار است. عوامل محيطي نرم، مانند نزديکي محل کار به محل زندگي و کيفيت زندگي اهميت کمتري دارد. به هر حال وقتي مؤسسان شرکت‌هاي ميکرو و نانو با تعيين مکان تجاري‌شان، آماده استقرار در آن مکان مي‌شوند، فقط 46 درصد از آنها مکان‌هاي تجاري خود را بررسي و تجزيه و تحليل مي‌کنند. بيشتر شرکت‌هاي انشعابي (Spin- off) در کنار مؤسسات يا شرکت‌هاي مادر خود باقي مي‌مانند.
شكل 5: تأثير حاستگاه مؤسسان بر توسعه شركت ها
http://nano.ir/images/newsletter/n110/3141-5.jpg
جابه‌جايي اندک براي دانشگاه‌ها و مؤسساتي که شرکت‌هاي زيادي از آنها منشعب شده‌است، يک مزيت بزرگ محسوب مي‌شود. با اين حال، مجموعه‌هاي پيشگامي اشتراکي (Communal Cluster initiatives) که زيرساخت‌ها و خدمات ويژه‌اي براي شرکت‌هاي فناوري‌هاي برتر ارائه مي‌کنند، در جذب شرکت‌هاي نوپا موفقند؛ 90 درصد مؤسساتي که موقعيت تجاري خود را تجزيه و تحليل كرده‌اند، کسب‌و‌کار خود را در مجموعه‌هاي (خوشه‌هاي) ميکرو و نانوي موجود برپا نموده‌اند. مؤسسان تمايل دارند مکان تجاري خود را در خوشه‌هايي انتخاب كنند كه بيش از 30 شرکت ميکرو و نانو در آن مستقر باشد.
6. عوامل موفقيت
بيش از سه‌چهارم شرکت‌هاي ميکرو و نانو که بين سالهاي 2000 تا 2005 تأسيس شده‌اند از شرکت‌هاي از پيش تأسيس شده، مؤسسات تحقيقاتي يا دانشگاه‌ها منشعب شده‌اند. در مورد حجم معاملات و کارمندان، بايد گفت كه رشد شرکت‌هاي منشعب از مؤسسات تحقيقاتي و شرکتها، سريع‌تر از شرکت‌هاي منشعب از دانشگاه‌ها بوده است. شرکت‌هاي منشعب از دانشگاه‌ها بيشتر از مشکلات اقتصادي رنج مي‌برند. به طور کلي سرمايهگذاري ناقص و ناکافي بر رشد شرکتها تأثير منفي دارد. شرکت‌هاي نوپايي که سرمايه‌هاي خطرپذير يا بودجه ملي دريافت مي‌کنند، در مقايسه با شرکت‌هايي که از چنين منابع مالي استفاده نمي‌کنند رشد سريع‌تري دارند. به علاوه، انگيزه تأسيس شرکت نيز مي‌تواند بر موفقيت آن تأثيرگذار باشد. شرکت‌هاي نوپايي که انتظار حجم معاملات بالا و تقاضاي واقعي دارند، نسبت به شرکت‌هايي که مخاطبشان بازارهاي موجود است، سريع‌تر رشد مي‌کنند.
تأسيس شرکت نيز مي‌تواند بر موفقيت آن تأثيرگذار باشد. شرکت‌هاي نوپايي که انتظار حجم معاملات بالا و تقاضاي واقعي دارند، نسبت به شرکت‌هايي که مخاطبشان بازارهاي موجود است، سريع‌تر رشد مي‌کنند. به هر حال انگيزه مؤسسان ممکن است بر تصميمات تأمين‌کنندگان سرمايه‌هاي خطرپذير (VC) تأثير بگذارد. انتخاب مکان تجاري نيز بر توسعه شرکت تأثير دارد. اغلب شرکت‌هاي سريع توسعه‌يافته، کسب‌و‌کار خود را در خوشه‌ها و مجموعه‌هاي بزرگ (شامل مکان‌هايي با بيش از بيست شرکت ميکرو و نانو) راه‌اندازي نموده‌اند. به طور حتم، به دليل وجود نوسانات سريع و غيرقابل محاسبه در اين شركت‌ها، همسو ساختن فعاليت‌هاي شركت با بازارهاي موجود و پيش‌بيني‌هاي فروش بازار، ضامن موفقيت شركت نيست. (برخلاف آن چه در بازارهايي مانند مخابرات وجود دارد) . علاوه بر اين اگر تأخيري اتفاق نيفتد توسعه محصولات و روانه‌سازي آنها به بازار اغلب به طور انبوه صورت مي‌گيرد. کمتر از نيمي از مؤسسان مصاحبه شده، طرح تجاري خود را مطابق با برنامه زمان‌بندي محقق ساخته‌اند. در نتيجه هنگام ورود محصول به بازار، ممكن است موقعيت آن به طور اساسي تغيير يابد و کاملاً از موقعيتي که در هنگام آماده‌سازي طرح تجاري متصور بود متفاوت باشد
استفاده از نانو تکنولوژی برخلاف تصور عمومی دارای سابقه تاریخی طولانی است.تفهيم اينكه نانوتكنولوژي چگونه اولين اثرات خود را بر زندگي بشريت گذاشت و اينكه از آن زمان تاكنون چگونه موجب زندگي بهتر و گشودن درهايي براي اكتشافات بيشتر بوده است کار چندان آسانی نیست.
کشفیات باستان شناسان روشنگر استفاده از نانو تکنولوژی حتی در دوران قبل از میلاد مسیح است. يك محصول معروف که از آن دوره به جا مانده و در کاوش های اخیر به دست آمده ، جام لیکورگوس است که در موزه بریتانیا نگه داری می شود. ماده اصلي اين جام از شيشه است و مربوط به قرن چهارم قبل از میلاد است.
این جام داراي بدنه برنزي با لبه هاي برجسته است و آن چيزي كه اين جام را بي همتا مي سازد اين است كه در برابر نورهای با رنگ های مختلف ، رنگ های مختلف را از خود نشان می دهد.
http://www.nanotech-now.com/columns/images/423.jpg
http://people.hsc.edu/drjclassics/mythology2004/chapter_13/Lycurgus.jpg
مطالعات ميكروسكوپي روشن نموده كه شيشه اين جام داراي ذرات نانو از جنس طلا و نقره است اين ذرات خواصي را بروز مي دهند كه از ذرات درشت موجود در آن متفاوت است.بعد ها در قرون وسطی از این روش برای ساخت شیشه کلیسا ها استفاده شد.
همچنین شواهدی مبنی بر نانوساختاری بودن رنگ آبی بکاربرده شده توسط قوم مایا موجود است.
شيشه هاي رنگي (400-1500) :
علي رغم نا آگاهي از دليل آن ، در ساخت شيشه هاي رنگي در زمان هاي بسيار دور ازذرات نانو استفاده مي شده است. رنگ سرخ ياقوتي بعضي از شيشه هاي رنگي به دليل نانو ذرات طلا بدام انداخته شده در ماده زمينه آن مي باشد . به همان ترتيب رنگ زرد پررنگ بدليل نانو ذرات نقره است . اندازه متفاوت نانوذرات ،دليل رنگ هاي الوان و متنوع بوده است . اين مثال از تعويض خواص ظاهر شده در مواد ( در مورد رنگ ها ) در ذرات نانو كلياتي از خواص اين ذرات است
دروتا ( ظروف سفالین) (1450- 1600 ) :
دروتا و اُمبريا ظروف سفالين با رنگ آميزي هنرمندانه در قرون 15 و 16 با بكار گيري اشكال ابتدايي از نانو تكنولوژي هستند . سراميك دروتا با رنگين كمان هاي شورانگيز يا لعاب هاي متاليك كه در قرون 15 و 16 در سراسر اروپا متقاضيان فراوان داشت . براي دستيابي به رنگهاي طلايي و قرمزاز نانو ذراتي از فلز مس و نقره به اندازه پنج ميليونيوم متر استفاده مي شد كه در عوض پخش كردن نور از سطح اجسام موجب مي گشت تا نور هايي با طول موج هاي متفاوت ساتع گردد كه موجب بوجود آمدن حالت رنگين كمان يا متاليك مي گشت.
http://www.courtial-italy.com/english/Umbria/piatto_deruta.jpg http://www.bellaumbria.net/Deruta/deruta_pottery_ceramics.jpg
كشف كلوئيد هاي طلا 1857
گرچه كلمه "نانو" در آن زمان استفاده نمي شد اما ميشل فارادي اولين كلوئيد هاي فلزي را در1856 كشف كرد .
كلوئيد ها ذراتي هستند كه در يك محلول معلق اند ( مابين ذرات حل شونده و آنهايي كه در حلال رسوب مي كنند).
كلوئيد هاي طلايي فارادي خواص الكترونيكي و شيميايي مخصوصي داشتند و الآن بعنوان يكي از بهترين نانو ذرات فلزي شناخته می شوند. بنا به تشخيص بسياري ، يكي از بهترين آزمايشگرها و شيميست ها و فيزيسين هايي كه تابحال بدنيا آمده دانشمند انگليسي فارادي بوده كه داراي تحصيلات ابتدايي بود و در 14 سالگي شاگرد يك صحاف كتاب بوده . در آنجا اوبه كارهاي شيمي و فيزيك علاقه مند بود و بعد از شنيدن سخنراني شيميست معروف هامفري ديوي يادداشتهايي از سخنراني ديوي را برايش ارسال مي كند و به اين ترتيب معاون ديوي در آزمايشگاه رويال در انسيتو لندن مي شود . در سن 21سالگي بيش از 600 آزمايش توسط او انجام مي گيرد .
1908 تئوري مـاي (Mie):
فيزيكدان آلماني گوستاو ماي نقش مؤثري در نانو تكنولوژي با طرح تئوري پراكندگي نور توسط ذرات داشت . او نشان داد كه امواج كوتاه در پراكندگي نور مؤثر تر از امواج با طول موج بلند است . ما آسمان را آبي مي بينيم چرا كه مولكولهاي هوا ( كه بسيار ريز هستند) در فاصله كوتاه نور را بيشتر در طول موج آبي مي شكنند تا زرد يا قرمز چرا كه نور آبي امواج كوتاه تري دارد . وقتي خورشيد غروب مي كند نسبت به وسط روز فاصله بيشتري از ما مي گيرد ،در اين مورد پراكندگي بيشتر توسط ذرات گرد و غبار صورت مي گيرد . اين ذرات هنوز اثر بيشتري بر امواج آبي دارد تا زرد و قرمز ، بنابراين نوري كه هنوز شكسته نشده به ما مي رسد كه مخلوطي از رنگهاي زرد و قرمز است . پس رنگ آسمان در هنگام غروب قرمز و زرد به نظر مي رسد.
تئوري ماي به دانشمندان كمك كرد تا به اين نتيجه برسند كه اندازه ذرات مشخص كننده رنگي است كه ما مي بينيم . ماي اندازه تعداد زيادي از ذرات را بوسيله تشخيص نورهايي كه آنها را مي شكند بدست آورد . براي اندازه گيري نانو ذرات و ذرات بزرگتر اين تئوري مستلزم محاسبات هنگفتي است بنابر اين تا حدود 20 سال پيش - كه سوپر كامپيوتر ها توانمند شدند - بندرت بكار برده مي شد . هم اكنون تئوري ماي (بخوبي پيشرفت هاي اخير ديگر ) به پژوهشگران كمك مي كند تا اندازه نانو ذرات را محاسبه كنند.
ريچارد فيمن 1959
شاید بتوان بزرگترین تحول در تاریخ نانوتکنولوژی را در سخنرانی فیزیکدانی به نام ریچارد فیمن (استاد فيزيك انستيتو كالتك ) در کنفرانس انجمن فیزیک آمریکا در سال 1959 دانست.در این کنفرانس ایشان با ارائه مقاله ای با عنوان (( فضای کافی در پایین وجود دارد))، در باره دستکاری مواد در ابعاد اتمی صحبت نمود.این مقاله امروزه به عنوان بخشی از آیین نامه انجمن های نانو تکنولوژی در آمده است.
او سال 2000 را سال ورود به دنياي ريز ناميد .اوبا انجام محاسباتی نشان داد که می توان با استفاده از پرتوی الکترونی کل اطلاعات نسخه 25000 صفحه ای دایره المعارف بریتانیکا را بروی یک سر سوزن جای داد و به حاضرين در جلسه قول داد به اولين كسي این کار را انجام دهد، يك هزار دلار جايزه خواهد داد ( اين جايزه را تام نیومن در سال 1985 دريافت كرد).
بخشی از سخنرانی فیمن در آن جلسه به این شرح است:
من ضد جاذبه اختراع نمی کنم ، چیزی که ممکن است روزی اتفاق بیفتد تنها اگر قوانین ، قوانینی نباشد که ما فکر می کنیم . من در باره آن چیزی صحبت می کنم که می تواند رخ دهد، اگر قوانین آن چیزی باشند که ما فکر می کنیم ؛ و این به سادگی امکان پذیر است زیرا ما هنوز به آن وارد نشده ایم.
http://www.theapplecollection.com/various/Celebrity/images/DrRichardFeynman.jpg
فيمن بعدها در سال 1965جايزه نوبل را در رشته فيزيك دريافت كرد.
اولين استفاده از كلمه نانوتكنولوژي 1974
كلمه نانو تكنولوژي اولين بار توسط نوريو تانيگوچي (Norio Taniguchi ) از دانشگاه علوم توكيو بكار برده شد . او اين كلمه را در ارتباط با " تكنوژي محصولات براي دستيابي به دقت بالا و بهترين اندازه ها بعنوان مثال دقيق ترين و عالي ترين در حد يك نانو متر " بكار برد .
نانولوله هاي كربني 1991
سوميو ليجيما (Somio Ligima ) از NEC در ژاپن شكل جديدي از كربن با نام لوله هاي نانو را كشف كرد كه شامل تعدادزيادي لوله است كه در كنار يكديگر لانه گزيده اند .دوسال بعد از ليجيمتا ،دونالد بتون (Donald Bethune ) و ديگران در IBM آمريكا نانوتيوبهاي تك ديواره با ضخامت 1-2 نانومتر را كشف كردند . نانو تيوب ها رفتاري شبيه فلزات يا نيمه رسانا داشتند اما مي توانستند الكترونها را بهتر از مس و گرما را بهتر از الماس عبور دهند و جزو مواد مستحكم شناخته شدند .نانو تيوبها خواهند توانست نقش محوري در فعاليت هاي كاربردي داشته باشند و در نانو تكنولوژي باتوجه به ويژگي الكتريكي قابل ملاحظه و خواص مكانيكي آنها قابل بهره برداري گردند .
میکروسکوپ ها:
در این بین ساخت و اختراع میکروسکوپ های مختلف (اولين ميكروسكوپ الكتروني 1931 ، ميكروسكوپ الكتروني با زمينه يوني اروين مولر 1951، ميكروسكوپ اسكنينگ تونلينگ 1981 ،ميكروسكوپ نيروي اتمي 1986) نقش عمده ای در شناخت و پیشرفت نانوتکنولوژیِ ایفا کردند.
هدف در نانو تکنولوژِی:
هدف اصلی در نانو تکنولوژی ، ساخت و تولید موادی با خصوصیاتی است که ما می خواهیم و نه آنچه طبیعت به ما تحمیل می کند.
نگاهی بر فناوری نانو در ترکیه
فناوري‌نانو يكي از حوزه‌هاي تحقيقاتي راهبردي محسوب مي‌شود. انجام تحقيقات در اين زمينه يكي از شاخص‌هاي نشان‌دهنده سطح توسعه صنعتی هر كشوري است. تركيه از كشورهاي عضو اتحاديه اروپا با جمعيت 65 ميليون نفر است. اين كشور در سالهاي اخير شاهد توسعه چشمگير علم و فناوري‌نانو بوده است. در این كشور بيشتر تحقيقات فناوري‌نانو در مرحله تئوري بوده و اغلب آنها بصورت فردي انجام مي‌شوند. با آغاز برنامه 6 توسعه علم و فناوري اتحاديه اروپا (FP6)، محققان فناوري‌نانو در اين كشور به دنبال طراحي رويكردهاي جديد در تحقيق و توسعه فناوري‌نانو هستند. اولين همايش فناوري‌نانو در كشور تركيه توسط دانشگاه بيلكنت در آنكارا در سال 2005 سازماندهي شد. تعداد علاقمندان به شركت در اين همايش غير قابل‌انتظار بود. تعداد زيادي از محققان، متخصصان، كارشناسان علم و فناوري در اين همايش شركت كردند.
تاكنون دانشگاه‌هاي دولتي و خصوصي شروع به سرمايهگذاري در تحقيقات علم و فناوري‌نانو كرده‌اند و سازمان‌هاي دولتي و خصوصي نیز از تحقيقات فناوري‌نانو حمايت مي‌كنند. بعلاوه تركيه در برنامه 6 توسعه علم و فناوري اتحاديه اروپا مشاركت كرده و طرح‌هاي تحقيقاتي اين كشور در زمينه علم و فناوري‌نانو در چارچوب اين برنامه نيز حمايت مي‌شوند.
در چارچوب اين برنامه مركز ملي تحقيقات فناوري‌نانو (UNAM) با همكاري دانشگاه بيلكنت و سازمان برنامه‌ريزي دولتي تركيه تأسيس شد. مركز تحقيقات فناوري‌نانو در دانشگابيلكنت در تحقيق و توسعه علم و فناوري‌نانو با تأكيد بر آموزش و پژوهش فعاليت مي‌كند. زمينه‌هاي تحقيقاتي مورد توجه اين مركز، انجام تحقيقات در زمينه مسائل نظري و استفاده از كاربردهاي فناوري‌نانو در زمينه‌هاي نانولوله‌ها، نانوسيم‌ها، نقاط كوانتومي، ملكول‌هاي مغناطيسي و سطوح است. اين مركز، يك مركز تحقيقات بين‌رشته‌اي بوده و مركز انجام فعاليت‌هاي تحقيقاتي فناوري‌نانو در دانشكده‌هاي علم و مهندسي اين دانشگاه و ساير دانشگاه‌هاي علاقمند به دسترسی به امكانات اين مركز است. ساير دانشگاه‌هاي تركيه كه به دنبال رقابت در حوزه‌هاي تحقيقاتي بين‌المللي هستند، در حال تأسيس مراكز تحقيق و توسعه فناوري‌نانوي خود هستند. اين دانشگاه‌ها بيشتر در زمينه‌هاي سراميك‌هاي پيشرفته، فيلم‌هاي نازك نانوساختار، نيمه‌هادي‌ها، نانوكامپوزيت‌ها و پليمرهاي پيشرفته فعاليت مي‌كنند.
دانشگاه خصوصي سابانك (sabanc) در استانبول يكي از پيشگامان فعاليت در زمينه تحقيقات فناوري‌نانو است. اين دانشگاه از طريق انجام تحقيقات مشترك در چارچوب برنامه‌هاي شيمي، مواد و مهندسي، مهندسي ميكروالكترونيك و مهندسي زيستي، فعاليت‌هاي تحقيقاتي گسترده‌اي در زمينه نانواسنفج‌ها و نانو‌لوله‌هاي‌كربني، فناوري حسگرها و ژل، سراميك، مواد اپتيك، كريستالهاي مايع و پليمرهاي نوري غيرخطي، پليمرهاي رسانا و ... انجام مي‌دهد. دانشگاه فني خاورميانه، دانشگاه كتپ در آنكارا و دانشگاه باسفوروس (Bosphorus) در استانبول، نيز در زمينه تحقيقات فناوري‌نانو فعاليت مي‌كنند. در دانشگاه فني خاورميانه يك آزمايشگاه مركزي (METU) و مركز تحقيق و توسعه وجود داشته و تحقيقات فناوري‌نانو در اين مركز عمدتاً بر حوزه مواد زيستي، موادهوشمند و نانوكامپوزيت‌ها تمركز دارند. دانشگاه هاكتپ (Hacettepe) با دارا بودن بخش شيمي و مهندسي شيمي در حوزه نانوپليمرها، نانوكامپوزيت‌ها و نانومواد زيستي فعاليت مي‌كند. دانشگاه Bosphorus در زمينه علم و فناوري‌نانو با مركز بين‌المللي تحقيق و توسعه فناوري‌هاي پيشرفته، مواد هوشمند و فناوري‌نانو همكاري مي‌كند.
علاوه بر دانشگاه ها، مؤسساتي چون موسسه فناوری‌نانو نیز در این کشور در زمینه تحقیق و توسعه فناوری‌نانو بسيار فعال هستند. برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در زمینه علم و فناوری‌نانو در کشور ترکیه توسط كميته تحقيقات علمي و فناورانه این کشور (TUBITAK) انجام می‌شود. اهداف این کمیته که در سال 1963 تاسیس شده است عبارتند از: سازماندهی، هماهنگی و ارتقای تحقیقات بنیادی و کاربردی؛ جهت‌دهی فعالیت‌های تحقیقاتی در راستای اهداف برنامه توسعه ملی و تعیین اولویت‌های تحقیقاتی.
کمیته عالی علم و فناوری (SCST) در سال 2000 اعلام کرد که سیاست‌های علم و فناوری جدید باید تدوین شده و حوزه‌های اولویت‌دار ترکیه در این زمینه بین سال‌های 2002 تا 2023 مشخص شوند. TUBITAK به عنوان دبیرخانه SCST انجام این پروژه را بر عهده گرفت. TUBITAK برای تدوین برنامه علم و فناوری جدید از ابزار آینده‌نگاری استفاده کرد. بدین ترتیب برنامه آینده‌نگاری فناوری ترکیه با اهداف زیر آغاز شد: 1) ایجاد چشم‌انداز علم و فناوری برای ترکیه؛ 2) تعیین فناوری‌های راهبردی و حوزه های اولویت‌دار علم وفناوری؛ 3) تدوین سیاست‌های علم و فناوری برای 20 سال آتی؛ 4) مشارکت ذینفعان مختلف در تدوین برنامه علم و فناوری جهت جلب مشارکت آنها در اجرای این برنامه؛ و 5) افزایش آگاهی مردم در زمینه علم وفناوی برای توسعه اقتصادی و اجتماعی. بعد از برگزاری کارگاه‌ها و جلسات مختلف کمیته راهبری 9 فناوری و بخش‌های مرتبط را، به عنوان اولویت‌های این کشور در زمینه علم و فناوری انتخاب کرد. فناوری‌نانو نیز در این چشم‌انداز، در زیرمجموعه‌های این 9 اولویت انتخاب شد.
طبق گزارش راهبردهاي علم و فناوري‌نانو كه توسط TUBITAK و در چارچوب چشم انداز 2023 اين كشور منتشر شده است، حوزه‌هاي اولويت دار اين كشور در حوزه علم و فناوري نانو عبارتند از:
• نانوفتونيك؛ نانو الكتريك و نانومغناطيس با هدف تبديل شدن به مركز بين‌المللي توليد سيستم‌هاي مدار مجتمع با استفاده از نانوساختارها
• نانو مواد؛ با هدف توليد مواد نانوكامپوزيت پيشرفته، كاتاليست‌ها و مواد زيستي هوشمند، توليد ادوات نانوالكترونيك و نانو مكانيك به روش خودمونتاژي
• پيل‌هاي سوختي و انرژي؛ برنامه‌ريزي براي توليد پيل‌هاي سوختي با كارآيي بالا
• تعيين مشخصات فناوري‌نانو؛ با هدف بهبود كارايي ميكروسكوپ‌هاي پروب‌روبشي و ميكروسكوپ‌هاي نيروي اتمي
• نانو ساخت؛ با هدف توليد نانوساختارها و سيستم‌هاي مدار مجتمع
• پردازش اطلاعات كوانتومي با اندازه نانو؛ با هدف پيشگامي در طراحي، شبيه‌سازي وتوليد واحدهاي نانو مقياس
• نانو زيست فناوري؛ برنامه‌ريزي برای بهبود تشخيص DNA
توسعه‌ها و راهبردهاي جديد، به همراه دانشمندان مطرح، تركيه را در جايگاهي مناسب قرار داده و انتظار مي رود كه اين كشور در آينده از پيشگامان توسعه علم و فناوري‌نانو در دنيا باشد.
تلاش روسيه براي جلب مشاركت بانك‌ها در زمينه فناوري‌نانو
آناتولي چيوبايس، رييس ستاد فناوري‌نانوي روسيه (RUSNANO)، با نمايندگان بانك‌هاي سرمايهگذاري بزرگ كه در حوزه‌ي نوآوري‌ها و فناوري‌هاي نوين سرمايهگذاري مي‌كنند، ديدار كرد. در اين نشست، وي با نمايندگان بانك‌هاي آلِمار، سيتي‌بانك، كرديت سوييس، گودلمن ساچ، جي‌پي‌مورگان، يو‌بي‌اِس، رنسانس كَپيتال و تروكيا دايالوگ، راهكارهاي ارتقاي سرمايهگذاري در پروژههاي فناوري‌هاي نوين از جمله فناوري‌نانو را بررسي كردند.
هدف اين نشست مشترك، جذب سرمايه‌گذاران براي سرمايهگذاري در فرصت‌هاي كسب و كاري جديد در زمينه فناوري‌هاي نوين در خارج از روسيه و تامين مالي پروژههاي فعلي ستاد فناوري‌نانوي اين كشور بود.
نمايندگان بانك‌ها، زمينه‌هاي مهم فعاليت‌هاي ستاد فناوري‌نانوي روسيه را با توجه به فرصت‌هاي سرمايهگذاري موجود و رويكرد ستاد براي انجام سرمايهگذاريهاي مشترك كه دربرگيرنده منافع هر دو طرف ميباشد، را بررسي كردند.
RUSNANO خواهان افزايش همكاري با تمام بانك‌هاي علاقمند به سرمايهگذاري در پروژههاي اين ستاد بوده و در اين راستا تلاش مي‌كند به جنبه‌هاي مختلف اين همكاري‌ها توجه كرده و بستر مناسب همكاري در پروژههاي مختلف را فراهم كند.
به اعتقاد چيوبايس، همكاري بانك‌هاي سرمايهگذاري با RUSNANO، به اين ستاد امكان مي‌دهد تا تعداد پروژههاي خود را توسعه داده و كارايي فعاليت‌هاي ستاد را ارتقا دهد.
ستاد فناوري‌نانوي روسيه به دنبال افزايش همكاري با تعداد بيشتري از شركت‌هاي روسي و بين‌المللي بوده تا بتواند طرح‌هاي تحقيقاتي بيشتري را در زمينه‌هاي مختلف اجرا كند.
رويكرد سرمايهگذاري RUSNANO تقسيم ريسك سرمايهگذاري بانك‌هاي همكار است و از اين طريق تلاش مي‌كند تا تعداد شركت‌هاي كوچك و متوسط فعال در زمينه فناوري‌نانو را افزايش دهد.
همكاري روسيه و فنلاند در زمينه فناوري‌نانو
در روزهاي 28 و 29 آوريل سال جاري ميلادي، نمايندگان ستاد فناوري‌نانوي روسيه (RUSNANO) و سازمان توسعه فناوري‌نانوي فنلاند ("FinNano")، در سن‌پيترزبورگ، راهكارهاي انجام پروژههاي مشترك در حوزه فناوري‌نانو را بررسي كردند.
به گفته دميتري ليسنكوف،دبير ستاد فناوري‌نانوي روسيه، اين ستاد پروژه‌هايي را كه در حال حاضر ارزيابي مي‌شوند را به همتاي فنلاندي معرفي كرده است تا آنها در زمينه كمك به تامين مالي آنها تصميم‌گيري كنند. همچنين طرف فنلاندي نيز پروژههاي خود را كه نيازمند همكاري طرف روسي در آنها است، ارائه كرده است. ليسنكوف خاطرنشان كرده است كه آنها در كوتاه مدت به دنبال سازماندهي بحث‌هاي نظري در زمينه‌هاي مختلف سرمايهگذاري هستند.
استفاده از تجربه كشور فنلاند در زمينه تجاري‌سازي محصولات و خدمات ابداعي، بخصوص در زمينه علم و فناوري‌نانو براي روسيه كه در سالهاي اخير سرمايهگذاريهاي كلاني در اين زمينه انجام داده است، بسيار حايز اهميت است.
برخي از اهداف اصلي اين توافق‌نامه همكاري عبارتند از:
• اجراي سياست‌هاي دولتي در زمينه فناوري‌نانو؛
• تجاري‌سازي فعاليت‌هاي علمي و فني در قلمرو فناوري‌نانو؛
• ارتقاي پروژههاي زيرساختي در جهت توسعه و تجاري‌سازي كاربردهاي فناوري‌نانو؛
• آموزش متخصصان فعال در اين زمينه.
تعداد شركت‌هاي فعال فنلاند در زمينه فناوري‌نانو به بيش از سه برابر افزايش يافته و طي 4 سال تعداد آنها از 65 شركت به بيش از 200 شركت افزايش يافته است. سرمايهگذاري خصوصي در زمينه فناوري‌نانو در اين كشور بيشتر از ميزان سرمايهگذاري دولت در اين زمينه است. بيشتر شركت‌هاي فناوري‌نانوي فنلاند نيز در زمينه‌هاي پزشكي، صنايع شيميايي، فناوري اطلاعات و ارتباطات و ذخيره انرژي فعاليت مي‌كنند.
پروژه جامع اروپا براي توسعه آموزش فناوري‌نانو
كشورهاي اروپايي در قالب پروژه NANOYOU بيش از 30هزار دانش‌آموز خود را در زمينه علم و فناوري‌نانو آموزش مي‌دهند. هدف از طراحي اين پروژه، ارتقاي سطح آگاهي جوانان اروپايي در زمينه فناوري‌نانو است. اين پروژه افراد 11 تا 18 سال را از طريق برنامه‌هاي مدارس در 20 كشور عضو اتحاديه اروپا و دولت‌هاي مربوطه، پوشش خواهد داد. البته برنامه‌هاي ديگري نيز براي آموزش افراد بين 19 تا 25 سال، در مراكز علمي مختلف اروپا ارائه خواهد شد.
در حالي كه برنامه ششم توسعه تحقيقات و فناوري اتحاديه اروپا (FP6)، طرح‌هاي بسيار خوبي براي آگاه كردن مردم از علم و فناوري‌نانو ارائه كرده است، اما هيچ كدام از آنها به طور خاص بر قشر جوان تمركز نكرده‌اند و فعاليت‌هاي آنها در سطح مدارس انجام نشده است.
NANOYOU با برپايي نمايشگاه‌هاي موقتي، بازي‌هاي رايانه‌اي ابداعي، طرح‌هاي تجربي و آنلاين و برگزاري كارگاه‌ها، به دنبال ارتقاي بحث‌هاي عمومي در زمينه فناوري‌نانو بوده و تلاش مي‌كند آگاهي شركت‌كنندگان در اين پروژه را در زمينه جنبه‌هاي اخلاقي، اجتماعي و قانوني فناوري‌نانو ارتقا دهد.
محتواي برنامه‌هاي NANOYOU متعادل و به روز شده، و با تهيه مواد آموزشي براي معلمان، سطح دانش علمي آنها و ساير پرسنل همكار ارتقا يافته، تا بتوانند به طور اثربخش برنامه‌هاي NANOYOU را اجرا كنند.
NANOYOU، كنسرسيوم قدرتمندي از همكاران با تجربه در زمينه فناوري‌نانو، متدولوژي آموزشي، ارتباطات علمي و سازمان‌هاي برتر و با تجربه در زمينه فعاليت‌هاي ارتباطاتي در سطح مدارس و مراكز علمي است.
عوامل موفقيت شرکت‌هاي نوپاي ميکرو و نانو در آلمان
خلاصه :
موفقيت شرکت‌هاي نوپاي ميکرو و نانو به مجموعه عواملي مانند کيفيت، قوه ابتکار و قابليت کاربرد فناوري بستگي دارد؛ اما جدا از جهت‌گيري‌هاي شخصي هر شرکت و گرايش‌هاي بازار جهاني، شرايطي ساختاري، اقتصادي و سياسي کلي وجود دارد که تأثير بسزايي بر شروع و ادامة سرمايهگذاريهاي جديد دارد. پروژه دورتموند و تحقيقات IVAM، در رابطه با اين شرايط و عوامل موفقيت شرکت‌هاي نوپاي ميکرو و نانو، تجزيه و تحليلي را انجام دادند که در گزارش بررسي شرکت‌هاي نوپاي ميکرو و نانو در سال 2006 به چاپ رسيده است.
خلاصه
موفقيت شرکت‌هاي نوپاي ميکرو و نانو به مجموعه عواملي مانند کيفيت، قوه ابتکار و قابليت کاربرد فناوري بستگي دارد؛ اما جدا از جهت‌گيري‌هاي شخصي هر شرکت و گرايش‌هاي بازار جهاني، شرايطي ساختاري، اقتصادي و سياسي کلي وجود دارد که تأثير بسزايي بر شروع و ادامه سرمايهگذاري هاي جديد دارد. پروژه دورتموند و تحقيقات IVAM، در رابطه با اين شرايط و عوامل موفقيت شرکت‌هاي نوپاي ميکرو و نانو، تجزيه و تحليلي را انجام دادند که در گزارش "بررسي شرکت‌هاي نوپاي ميکرو و نانو در سال 2006 " به چاپ رسيده است. در اين پروژه، مطالعات جامعي براي به دست آوردن اطلاعات دقيقي از انگيزه‌ها، تقاضاها و فرصت‌هاي شرکت‌هاي نوپاي ميکرو و نانو انجام شد و نيز سود و زيان شرکت‌هاي پيشرو در اين زمينه در آلمان که از نقطه نظر توسعه و بهبود مي‌تواند موجب افزايش موفقيت شرکت‌هاي جوان گردد بررسي شد.
مطالعات نشان داد كه برخي از اين شرايط، همچون حمايت رو به رشد از خدمات مشاوره‌اي و زيربنايي از طريق اعتبارات ملي، مي‌تواند به طور نسبي براي شركت‌هاي نوپاي فناروي‌هاي برتر آلمان مثبت باشد. نقص در امر سرمايهگذاري، آموزش و اجرا نيز از ديگر مواردي است كه در خلال مطالعات به دست آمد.
تجزيه و تحليل عوامل موفقيت شرکت‌هاي نوپاي ميکرو و نانو ارتباطي بين رشد شرکتها (بر حسب قدمت، تعداد کارمندان و حجم معاملات سالانه) و پيشينه حرفه‌اي/ آموزشي مؤسسان، وضعيت سرمايهگذاري اوليه، انگيزه مؤسسان و موقعيت تجاري آنها آشکار ساخت.
شكل1: تأسيس شركت هاي ميكرو و نانو در آلمان بين سالهاي 1985 تابش دهي 2005 (سال هاي 2004 و 2005 ) http://nano.ir/images/newsletter/n110/3141-1.jpg آگاهي از سختي‌ها و مشکلات شرکت‌هاي تأسيس شده قبلي نيز مي‌تواند براي بقاي شرکت‌هاي جوان ضروري باشد.
1. معرفي گزارش بررسي شرکت‌هاي نوپاي ميکرو و نانو،
شرايط کلي و عوامل موفقيت اين شرکتها را در آلمان بررسي کرده و نتايج به دست آمده از مصاحبه با مؤسسان شرکت‌هايي که در خلال سالهاي 2000 تا 2005 در اين حوزه سرمايهگذاري نموده‌اند را تنظيم نموده است. اين مطالعه بر پايه SMEهايي (شرکت‌هاي سرمايهگذاري کوچک و متوسط) که در فناوري‌هاي کوچک‌سازي (مينياتوري کردن) شامل فرآيندهاي توليد و تجهيزات ميکروني (اغلب فرآيندها و محصولات فناوري نانوي بالا به پايين) و نيز خدمات فني و غيرفني فعال بوده‌اند استوار ميباشد. 48 پرسش‌نامه از ميان 154 پرسش‌نامه فرستاده شده براي مؤسسان، تکميل و بازگردانده شد. طبق اين آمار 2/31 درصد از مؤسسان در اين تحقيق شرکت نمودند. به منظور بازبيني نتايج به دست‌آمده از اطلاعات آماري، اين نتايج با کارشناساني که در زمينه راه‌اندازي شرکت‌هاي high-tech (فناوري‌هاي برتر) فعاليت دارند، به شيوه‌هاي مختلف به بحث گذارده شد.
.2داده‌هاي آماري:
تحقيقات انجام شده در پايگاه اطلاعاتي شرکتها، کنفرانس‌ها و نمايشگاه‌هاي تجاري، پروژههاي با سرمايهگذاري دولتي، آمارهاي تجاري و ديگر منابع نشان داد که بين سالهاي 1985 تا 2005، بيش از 400 شرکت ميکرو و نانو در آلمان تأسيس شده و به عنوان SEMهاي مستقل باقي مانده‌اند. بعد از روند رو به رشد تأسيس اين شرکتها در نيمه دوم 1995 ، افت قابل ملاحظه‌اي در سال 2002 اتفاق افتاد؛ اين امر با رکود اقتصادي حاصل از سقوط بازار جديد مرتبط است. بيش از 60 درصد شرکت‌هايي که بين سالهاي 1985 تا 2005 به وجود آمدند در چهار ايالت فدرال North Rhine-Westphalia, Thurigia, Bavaria, Baden-Wurttenberg تأسيس شدند. در اغلب ايالت‌هاي فدرال، تعداد شرکت‌هاي ميکرو و نانو به وضوح با سهم بودجه تحقيق و توسعه هر ايالت مرتبط است.
شكل 2: موانع تأسيس شركت هاي نوپاي ميكرو و نانو در آلمان http://nano.ir/images/newsletter/n110/3141-2.jpg 3. انگيزه مؤسسان
حدود نيمي از مؤسسان شرکت‌هاي ميکرو و نانو در آلمان به جاي ورود به بازار، بر توسعه فني متمركز شده‌اند. فقط 50 درصد مؤسسان انتظار دارند که به افزايش رقم فروش در بازارهاي در حال رشد دست يابند و تنها 60 درصد آنها ابراز مي‌کنند که يک تقاضاي واقعي براي محصولاتشان وجود دارد. اين تحقيق آشکار ساخت که تفاوتي در طرز تفکر مؤسسان اين شرکتها در آلمان و ساير کشورها مانند ايالات متحده وجود دارد، زيرا شرکت‌هاي مؤسس در ساير کشورها مشتاقند با استفاده از سود و فروش بيشتر يک شرکت موفق، شرکت جديد ديگري راه‌اندازي کنند.
شكل 3: عوامل مؤثر بر انتخاب محل شركت http://nano.ir/images/newsletter/n110/3141-3.jpg شرکتها در آلمان و ساير کشورها مانند ايالات متحده وجود دارد، زيرا شرکت‌هاي مؤسس در ساير کشورها مشتاقند با استفاده از سود و فروش بيشتر يک شرکت موفق، شرکت جديد ديگري راه‌اندازي کنند.
4. شرايط و موانع اساسي
به علت افزايش خدمات مشاوره‌اي و ساير خدماتي که از سهم اعتبارات ملي تأمين مي‌شود، مؤسسان شرکت‌هاي ميکرو و نانو با مشکلات کمتري روبرو هستند. فقط 3/6 درصد اظهار داشته‌اند که تهيه يک طرح تجاري، مانعي براي تأسيس شرکت است؛ که البته رقم بسيار کوچکي است و ممکن است به علت تصورات غلط مؤسسان در مورد توقعات خود از سرمايه‌داراني به وجود آمده باشد که تصميمات سرمايه‌اي خود را بر اساس کيفيت طرح‌هاي تجاري اتخاذ مي‌کنند. تلاش‌هاي مورد نياز براي ايجاد رويه‌هاي اجرايي، مانعي براي يک چهارم مؤسسان شرکت‌هاي ميکرو و نانو محسوب مي‌شود. به هر حال تشکيل اين مؤسسات ندرتاً به خاطر موانع اجرايي با شکست روبرو مي‌شود. اين شرکتها در فاز راه‌اندازي، زماني که منابع انساني، زيرساخت‌هاي فني و زيرساخت‌هاي اقتصادي مورد نياز است، با موانع بزرگتر و بيشتري مواجه هستند (سه مقوله‌اي که شرکت‌هاي ميکرو و نانو نياز مبرم به آنها دارند). در مورد منابع انساني به نظر مي‌رسد پيدا کردن متخصصان مناسب و واجد شرايط، مشکلات کمتري در مقايسه با آموزش خود مؤسسان، به خصوص در مورد مديريت بازرگاني و دانش بازاريابي دارد. به وضوح مشخص است که مؤسسان دانشگاهي با پيشينه علمي يا فني، فرصت کافي براي کسب دانش در حوزه مديريت بازرگاني را در طي دوره دانشگاهي خود نداشته‌اند. به هر حال، يک مديريت حرفه‌اي، درست مانند يک طرح تجاري براي ترغيب سرمايه‌گذاران جهت سرمايهگذاري در شرکت ضروري است. جلب سرمايهگذاري، بزرگ‌ترين مانع بر سر راه شرکت‌هاي نوپاي ميکرو و نانو در کشور آلمان است؛ تقريباً 70 درصد مؤسسان براي تأمين منابع مالي جهت تأسيس شرکتها با مشکلاتي مواجه هستند و تقريباً يک سوم سرمايه‌گذاري‌ها (معمولاً سرمايه‌هاي متمرکز) از طريق سرمايه‌هاي خصوصي تأمين مي‌شود، نه از طريق سرمايه‌هاي خطرپذير، وام‌هاي بانکي يا سرمايه‌هاي ملي.
شكل 4: انتخاب محل كسب وكار براي كساني كه محل تأسيس را آناليز نكرده اند (چپ) و كساني كه محل تأسيس را آناليز كرده اند(راست). http://nano.ir/images/newsletter/n110/3141-4.jpg .5 عوامل محلي (محيطي):
انتخاب مکان‌هاي تجاري شرکت‌هاي ميکرو و نانو عمدتاً بر پايه عوامل محيطي سخت، مانند نزديکي به مؤسسات تحقيقاتي، دسترسي به نيروهاي متخصص و تأسيسات زيربنايي استوار است. عوامل محيطي نرم، مانند نزديکي محل کار به محل زندگي و کيفيت زندگي اهميت کمتري دارد. به هر حال وقتي مؤسسان شرکت‌هاي ميکرو و نانو با تعيين مکان تجاري‌شان، آماده استقرار در آن مکان مي‌شوند، فقط 46 درصد از آنها مکان‌هاي تجاري خود را بررسي و تجزيه و تحليل مي‌کنند. بيشتر شرکت‌هاي انشعابي (Spin- off) در کنار مؤسسات يا شرکت‌هاي مادر خود باقي مي‌مانند.
شكل 5: تأثير حاستگاه مؤسسان بر توسعه شركت ها
http://nano.ir/images/newsletter/n110/3141-5.jpg
جابه‌جايي اندک براي دانشگاه‌ها و مؤسساتي که شرکت‌هاي زيادي از آنها منشعب شده‌است، يک مزيت بزرگ محسوب مي‌شود. با اين حال، مجموعه‌هاي پيشگامي اشتراکي (Communal Cluster initiatives) که زيرساخت‌ها و خدمات ويژه‌اي براي شرکت‌هاي فناوري‌هاي برتر ارائه مي‌کنند، در جذب شرکت‌هاي نوپا موفقند؛ 90 درصد مؤسساتي که موقعيت تجاري خود را تجزيه و تحليل كرده‌اند، کسب‌و‌کار خود را در مجموعه‌هاي (خوشه‌هاي) ميکرو و نانوي موجود برپا نموده‌اند. مؤسسان تمايل دارند مکان تجاري خود را در خوشه‌هايي انتخاب كنند كه بيش از 30 شرکت ميکرو و نانو در آن مستقر باشد.
6. عوامل موفقيت
بيش از سه‌چهارم شرکت‌هاي ميکرو و نانو که بين سالهاي 2000 تا 2005 تأسيس شده‌اند از شرکت‌هاي از پيش تأسيس شده، مؤسسات تحقيقاتي يا دانشگاه‌ها منشعب شده‌اند. در مورد حجم معاملات و کارمندان، بايد گفت كه رشد شرکت‌هاي منشعب از مؤسسات تحقيقاتي و شرکتها، سريع‌تر از شرکت‌هاي منشعب از دانشگاه‌ها بوده است. شرکت‌هاي منشعب از دانشگاه‌ها بيشتر از مشکلات اقتصادي رنج مي‌برند. به طور کلي سرمايهگذاري ناقص و ناکافي بر رشد شرکتها تأثير منفي دارد. شرکت‌هاي نوپايي که سرمايه‌هاي خطرپذير يا بودجه ملي دريافت مي‌کنند، در مقايسه با شرکت‌هايي که از چنين منابع مالي استفاده نمي‌کنند رشد سريع‌تري دارند. به علاوه، انگيزه تأسيس شرکت نيز مي‌تواند بر موفقيت آن تأثيرگذار باشد. شرکت‌هاي نوپايي که انتظار حجم معاملات بالا و تقاضاي واقعي دارند، نسبت به شرکت‌هايي که مخاطبشان بازارهاي موجود است، سريع‌تر رشد مي‌کنند.
تأسيس شرکت نيز مي‌تواند بر موفقيت آن تأثيرگذار باشد. شرکت‌هاي نوپايي که انتظار حجم معاملات بالا و تقاضاي واقعي دارند، نسبت به شرکت‌هايي که مخاطبشان بازارهاي موجود است، سريع‌تر رشد مي‌کنند. به هر حال انگيزه مؤسسان ممکن است بر تصميمات تأمين‌کنندگان سرمايه‌هاي خطرپذير (VC) تأثير بگذارد. انتخاب مکان تجاري نيز بر توسعه شرکت تأثير دارد. اغلب شرکت‌هاي سريع توسعه‌يافته، کسب‌و‌کار خود را در خوشه‌ها و مجموعه‌هاي بزرگ (شامل مکان‌هايي با بيش از بيست شرکت ميکرو و نانو) راه‌اندازي نموده‌اند. به طور حتم، به دليل وجود نوسانات سريع و غيرقابل محاسبه در اين شركت‌ها، همسو ساختن فعاليت‌هاي شركت با بازارهاي موجود و پيش‌بيني‌هاي فروش بازار، ضامن موفقيت شركت نيست. (برخلاف آن چه در بازارهايي مانند مخابرات وجود دارد) . علاوه بر اين اگر تأخيري اتفاق نيفتد توسعه محصولات و روانه‌سازي آنها به بازار اغلب به طور انبوه صورت مي‌گيرد. کمتر از نيمي از مؤسسان مصاحبه شده، طرح تجاري خود را مطابق با برنامه زمان‌بندي محقق ساخته‌اند. در نتيجه هنگام ورود محصول به بازار، ممكن است موقعيت آن به طور اساسي تغيير يابد و کاملاً از موقعيتي که در هنگام آماده‌سازي طرح تجاري متصور بود متفاوت باشد