میکروبیولوژی

[nafise sadeghi]

میکروبیولوژی (Microbiology) علمی است که درباره میکروارگانیسمها یا جانداران ذره ‌بینی بحث و گفتگو می‌کند. جانداران ذره‌ بینی به کلیه موجوداتی اطلاق می‌شوند که به علت کوچک بودن ابعاد فقط با ذره بین (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%B0%D8%B1%D9%87+%D8%A8%DB%8C%D9% 86) یا میکروسکوپ (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%B 3%DA%A9%D9%88%D9%BE+%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C) قابل مشاهده هستند.

دید کلی

تنوع بیولوژیکی در میکروارگانیسمها بیش از سایر موجودات می‌باشد. میکروارگانیسمها موجوداتی هستند که با چشم غیر مسلح مشاهده نمی‌شوند. شکل ، عمل و خصوصیات بیوشیمیایی یا مکانیزم ژنتیکی آنها ، بر اساس محدودیتهای مولکولی بنا شده است. میکروبیولوژی راههای مفیدی را برای شناسایی میکروارگانیسمها فراهم ساخته است. در طبقه بندی موجودات زنده ، ارگانیسمهایی را که حاوی هسته (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87+%D8%B3%D9% 84%D9%88%D9%84) بوده و هسته توسط غشایی احاطه شده است، از پروکاریوتها که DNA (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%85%D8%A 7%D9%86+DNA) آنها بطور فیزیکی از سیتوپلاسم جدا نشده است، مجزا کرده‌اند. بطور کلی میکروبیولوژی درباره ویروسها ، میکروارگانیسمهای پروکاریوتی و میکروارگانیسمهای یوکاریوتی بحث می‌کند.

تاریخچه

علم میکروبیولوژی از سال 1674 هنگامی که آنتوان لوون هوک ، با عدسی شیشه‌ای خود دنیایی از موجودات ریز را در قطره آب برکه مشاهده کرد. در اواخر قرن 17 نظریه تولید خودبخودی مورد بحث قرار گرفت. در این زمان بسیاری از دانشمندان از جمله فرانسیکوردی ، فکر می‌کردند میکروارگانیسمها از مواد غیر زنده ایجاد شده‌اند. در سال 1766 اسپالانزانی نتیجه گرفت که میکروبها از هوای غیرسترون وارد محلولهای غذایی شده و آنها را فاسد می‌کنند. دو ابرمرد دنیای علم که به کنار گذاشتن نظریه خلق‌الساعه کمک شایانی کردند شیمیدان فرانسوی به نام پاستور و پزشک انگلیسی به نام تندال بود. در 100 سال گذشته میکروب شناسان موفق به دریافت چند جایزه نوبل شده‌اند.



عکس پیدا نشد

ویروسها

ویروسها (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3) به علت داشتن خصوصیات خاصی با سایر موجودات زنده تفاوت دارند. یک ذره ویروس دارای مولکول اسید نوکلئیک (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF+%D9%86%D9% 88%DA%A9%D9%84%D8%A6%DB%8C%DA%A9) DNA یا RNA بوده که توسط پوشش پروتئینی یا کپسید احاطه شده است. اسید نوکلئیک ویروس برای تکثیر در درون سلول به آنزیمهای سلول میزبان وابسته است. از تجمع اسید نوکلئیک و قطعات پروتئینی که به تازگی سنتز شده‌اند، ذرات کامل ویروسی تشکیل می‌شود که به محیط خارج سلول رها می‌گردند. ویروسها بسیار متنوع بوده و از نظر ساختمان ، تشکیلات ژنوم ، بیان ژنوم ، راههای تکثیر (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%AA%DA%A9%D8%AB%DB%8C%D8%B1+%D9% 88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%87%D8%A7) و سرایت باهم تفاوت زیادی دارند. ویروسها قادرند باکتریها (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8 C) ، گیاهان و جانوران را آلوده کنند.

پریونها

برخی کشفیات قابل توجه در سه دهه گذشته منجر به شناسایی خصوصیات مولکولی و ژنتیکی عاملی قابل انتقال به نام عامل بیماری اسکراپی که نوعی بیماری تخریب کننده سیستم عصبی مرکزی در گوسفندان است، شده است. ساختمان پریونها فقط از پروتئین ساخته شده و فاقد اسید نوکلئیک است. بیماریهای ناشی از پریون در انسان به علت اینکه به صورت بیماریهای ژنتیکی و عفونی بروز می‌کند کاملا اختصاصی هستند. بررسی بر روی بیولوژی پریونها ، ضرورتی در تحقیقات پزشکی محسوب می‌شود.



عکس پیدا نشد

باکتریها

باکتریها (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8 C) متنوع‌ترین و مهمترین میکروارگانیسمها هستند. تعداد کمی از آنها در انسان و حیوانات و گیاهان بیماریزا است. بطور کلی بدون فعالیت آنها ، حیات بر روی زمین مختل می‌گردد. بطور یقین یوکاریوتها از موجودات زنده باکتری مانند بوجود آمده‌اند. نظر به اینکه باکتریها ساختمان ساده‌ای داشته و می‌توان به آسانی بسیاری از آنها را در شرایط آزمایشگاه کشت داد و تحت کنترل درآورد، میکروب شناسان مطالعه وسیعی درباره فرایندهای حیاتی آنها انجام داده‌اند. درباره نحوه رشد و مرگ باکتریها ، متابولیسم باکتریها ، ژنتیک باکتریها ، ارتباط آنها با ویروسها و ... مطالعات گسترده‌ای صورت گرفته است.

قارچها

قارچها دسته جداگانه‌ای از یوکاریوتها را تشکیل می‌دهند. این دسته از میکروارگانیسمها همگی هتروتروف بوده و برای رشد و تکثیر به ترکیبات آلی جهت اخذ انرژی و کربن (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%86) نیاز دارند. قارچها هوازی و یا بیهوازی اختیاری هستند. اکثر قارچها ساپروفیت بوده و در خاک (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%AE%D8%A7%DA%A9) و آب (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%A2%D8%A8) به سر می‌برند و در این نواحی ، بقایای گیاهی و جانوری را تجزیه می‌نمایند. قارچها مانند باکتریها در تجزیه مواد و گردش عناصر در طبیعت دخالت داشته و حائز اهمیت هستند. علم مطالعه قارچهای انگل برای انسان را قارچ شناسی پزشکی گویند. که این انگلها بیماریهای زیادی را بوجود می‌آورند.

پروتوزوئرها

پروتوزوئرها جانداران یوکاریوتیک تک سلولی هستند که به قلمرو آغازیان تعلق دارند. پروتوزوئرها از نظر ساختمان تفاوت بسیاری با یکدیگر دارند. این دسته از جانداران ساکن آب و خاک بوده و از ذرات مواد غذایی و باکتریها تغذیه می‌کنند. عده‌ای از آنها بخشی از فلور طبیعی بدن جانداران را تشکیل می‌دهند. مطالعات این جانداران در محدوده علم میکروبیولوژی قرار دارد.

میکروبیولوژی خاک

خاک یکی از مخازن عمده میکروارگانیسمها محسوب می‌شود. فراوانترین میکروارگانیسمها در خاک ، باکتریها هستند. خاک باغچه در هر گرم محتوی میلیونها باکتری است. در جاهای عمیق تعداد آنها کاهش می‌یابد. قارچها به تعداد کمتر از باکتریها در خاک یافت می‌شوند. شاید مهمترین نقش میکروارگانیسمهای خاک ، شرکت آنها در چرخه‌های بیو- ژئوشیمیایی است که به گردش برخی عناصر شیمیایی در طبیعت کمک کرده و آنها را قابل مصرف می‌سازد. میکروبیولوژیستها در این زمینه تحقیقات زیادی انجام داده‌اند.

میکروبیولوژی آب

در میکروبیولوژی آب ، میکروارگانیسمها و فعالیت آنها در آبهای طبیعی نظیر دریاچه‌ها ، برکه‌ها ، رودخانه‌ها و دریاها مورد مطالعه قرار می‌گیرد. و میکروارگانیسمهای مفید و مضر برای انسان و سایر جانداران شناسایی می‌شوند.

میکروبیولوژی مواد غذایی

میکروارگانیسمها تغییرات مطلوب و نامطلوب در مواد غذایی پدید می‌آورند. و از طرف دیگر تهیه بسیاری از فرآورده‌های غذایی بدون کمک میکروارگانیسمها ، امکان‌پذیر نیست. مانند کلم شور ، زیتون رسیده و پنیر. اسیدهای حاصل توسط میکروارگانیسمها و اضافه کردن آنها به مواد غذیی مانند خیار شور آنها را از گزند میکروارگانیسمهای نامطلوب حفظ می‌کند. این بخش از میکروبیولوژی ، امروزه کاربرد زیادی دارد.



http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/img/daneshnameh_up/9/9e/b.Mic.15.gif

عوامل ضد میکروبی

مواد دارویی موادی هستند که برای درمان بیماریهای عفونی (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8 C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B9%D9%81%D9%88%D9%86%DB%8C ) یا جلوگیری از وقوع بیماری بکار می‌روند . این مواد معمولا از باکتریها و قارچها بدست می‌آیند و اخیرا برخی از آنها را در کارخانجات می‌سازند. از مواد شیمیایی هنگامی می‌توان برای درمان بیماریهای عفونی استفاده کرد که دارای اثر سمی انتخابی باشند. یعنی ضمن متوقف کردن رشد یا نابودی عامل مولد بیماری ، به سلول میزبان آسیبی نرسانند. علاوه بر سمیت انتخابی ، داروها باید بتوانند به داخل بافتها و سلولهای میزبان نفوذ کننده و تغییری در مکانیزم دفاعی طبیعی میزبان بوجود نیاورند. از عوامل ضد میکروبی می‌توان به آنتی بیوتیکها (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C+%D8%A8%DB% 8C%D9%88%D8%AA%DB%8C%DA%A9) اشاره کرد.

ارتباط میکروبیولوژی با سایر علوم

میکروبیولوژی یک علم کاربردی است که با بسیاری از شاخه‌های علوم رابطه نزدیک دارد. از جمله می‌توان به ژنتیک (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9) ، پزشکی (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C) ، زیست شناسی سلولی (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA+%D8%B4%D9% 86%D8%A7%D8%B3%DB%8C+%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8 C) ، انگل شناسی (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84+%D8%B4%D9% 86%D8%A7%D8%B3%DB%8C) ، قارچ شناسی پزشکی و بیوشیمی (http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%8 5%DB%8C) اشاره کرد
http://daneshnameh.roshd.ir

[mrezakarimi]

هدف اين شاخه شناخت جانداران ميكروسكوپي و مسائل مختلف مربوط به زندگي آنهاست.

علم ميكروبيولوژي در مورد چگونگي استفاده بهينه از ميكروارگانيسم ها و جلوگيري از ضررها و زيانهايي كه ميكروارگانيسم ها مي توانند به حيات انسانها، دامها و نباتات وارد كنند، بحث مي كند.

در گذشته به ميكروبها شيطانهاي نامرئي مي گفتند اما امروزه بايد به آنها فرشته هاي نامرئي بگوييم چرا كه اگر ميكروارگانيسم ها در چرخه حيات، وظيفه خويش را انجام ندهند، زندگي تمام موجودات از نباتات و حيوانات گرفته تا انسان به زوال كشيده مي شود.

و باز بخشي از اين ميكروارگانيسم ها هستند كه با ايجاد انواع بيماريهاي عفوني زندگي بشر را به خطر مي اندازند مانند "ابولا" كه يك بيماري ويروسي ناشناخته بود و در آفريقا تعداد زيادي از افراد را به كشتن داد و يا "ايدز" كه بشر را تا آستانه سال 2000 عاجز و ناتوان كرده است. بي شك نمي توان به نقش مهم ميكروارگانيسم ها در هستي اعتقاد داشت و از اهميت كاربرد رشته ميكروبيولوژي كه به عنوان بررسي ميكروارگانيسم ها مي پردازد، غافل ماند.

ماهيت:

اما ميكروارگانيسم ها كه اساس و پايه علم ميكروبيولوژي را تشكيل مي دهند، چه هستند؟

ميكروارگانيسم ها موجودات ريز ذره بيني مانند: باكتريها، ويروسها، قارچهاي ميكروسكوپي و ژرتوزوئرها هستند كه با چشم غيرمسلح ديده نمي شوند.

علم ميكروبيولوژي كه گرايشي از علم زيست شناسي است به بررسي و مطالعه ميكروارگانيسم ها مي پردازد. در اين علم ارتباط ميكروارگانيسم ها با خودشان و همچنين با موجودات عالي تر مانند انسان، حيوانات و گياهان مورد بررسي قرار مي گيرد.

رشته ميكروبيولوژي كه با ميكروارگانيسم ها يعني موجودات ريز ذره بيني سروكار دارد، دو جنبه مهم دارد. يكي مبارزه با ميكروارگانيسم هاي خطرناك و بيماري زا كه حيات انسانها، حيوانات و گياهان را به خطر مي اندازند و ميكروبيولوژيست با شناسايي روش و مسير ايجاد بيماري ها مي تواند اين مسير را متوقف كرده و از چرخه و سير بيماري جلوگيري كند و جنبه ديگر استفاده بهينه و مناسب از ميكروارگانيسم ها براي توليد مواد غذايي و تبديل بهينه صنايع غذايي مثل تهيه پنير، ماست و يا حتي نان و همچنين توليد داروهاي پزشكي و دامپزشكي مي باشد.

اهميت اين رشته با توجه به نياز صنايع غذايي و تخميري به كارشناسان اين رشته، نياز علوم پزشكي و دارويي، نياز سازمان هاي محيط زيست و مبارزه با آلودگي آن، نياز كشاورزي و دام پروري، نياز دانشگاه ها به مدرس و محقق و ... به خوبي روشن مي شود.

گرايش هاي مقطع ليسانس:

گرانش ميكروبيولوژي يكي از پنج گرايش رشته زيست شناسي سلولي و ملكولي است. اما لازم به توضيح است كه ...

علم ميكروبيولوژي گرايشهاي مختلفي دارد كه عبارتند از:

الف) گرايش پزشكي. در اين گرايش ميكروبهايي كه براي انسان بيماري زا هستند و چگونگي فعاليت آنها بررسي مي شود. البته اين گرايش قسمت كوچكي از علم ميكروبيولوژي را به خود اختصاص مي دهد چرا كه از ميان ميكروبهاي شناخته شده فقط حدود 170 نوع ميكروب، بيماري زا هستند و بقيه ميكروبها تاكنون شناخته شده اند، ميكروبهايي مفيد مي باشند.

ب) ميكروبيولوژي غذايي. بسياري از مواد غذايي مثل ماست يا پنير به ياري ميكروبها توليد مي شوند.

ج) ميكروبيولوژي صنعتي. در اين گرايش از ميكروبيولوژي از ميكروبهاي مفيد براي توليد مواد صنعتي مانند اسيدها و كمپوست ميكروبي (تهيه كود به ياري مواد زايد و زباله ها) استفاده مي شود. همچنين از ميكروبها در رفع آلودگي هاي محيط زيست استفاده مي گردد.

آينده شغلي، بازار كار، درآمد:

دكتر يحيي همتي مدير گروه ميكروبيولوژي دانشكده پزشكي دانشگاه شهيد بهشتي در اين باره مي گويد: ميكروبيولوژي پايه و اساس بسياري از علوم از قبيل: بيوشيمي، بيوتكنولوژي، زنتيك و پزشكي است.

براي مثال يكي از پايه هاي مستحكمي كه پزشكي بر روي آن استوار است، ميكروبشناسي است. چون علم ميكروبشناسي است كه توانسته است در مقابل حملات سهمگين بيماري هاي بسيار خطرناك و جهانگير مانند فلج اطفال و يا طاعون با تشخيص، درمان و يا تهيه واكسن و راههاي اساسي و موثر در اختيار بشر قرار دهد و باز علم ميكروبشناسي است كه بايد راهي براي نجات انسان از چنگال بيماريهاي عفوني جديد پيدا بكند.

يكي از كاربرهاي رشته ميكروبيولوژي حداقل در بعد سنتي، تشخيص بيماري است چون در آزمايشگاههاي تشخيص طبي محققان عمدتاً با بيماريهاي عفوني ميكروارگانيسم ها سروكار دارند يعني يا بطور مستقيم به تشخيص ميكروارگانيسم ها مي پردازند يا به تشخيص آثار حياتي آنها مي پردازند كه نهايتاً اين آثار حياتي ما را به سوي يك ميكروارگانيسم هدايت مي كند مثل ترشح يك آنزيم يا تبديل قند به اسيد كه در اين موارد ما خود ميكروارگانسم را نمي بينيم اما از آثار حياتي آن مي توانيم تشخيص دهيم كه با چه ميكروارگانيسمي سروكار داريم و اين ميكروارگانيسم چه بيماري را ايجاد كرده است. با توجه به اينكه متاسفانه امروزه دنيا با خطر شيوع مجدد بيماريهاي ميكروبي قديمي و شيوع بيماريهاي جديد روبرو است رشته ميكروبيولوژي در پيشگيري و جلوگيري از بيماري كاربرد دارد مثل علم واكسينه لوژي كه علم جديدي است و وظيفه آن ساخت واكسنها و سرمهاي مختلف مي باشد. مواد غذايي و توليد مواد غذايي مختلف اثر ميكروارگانيسم ها بسيار قابل توجه است. همچنين رشته ميكروبيولوژي در كشاورزي بطور بسيار وسيعي در تشخيص آفات گياهي، مبارزه با آفات گياهي و ايجاد مقاومت گياهي نسبت به آفات (ايجاد گياهاني مقاوم به آفات و حشرات) مورد استفاده قرار مي گيرد.

در صنايع و معادن نيز براي استخراج فلزات سنگين و در تصفيه نفت در گوگردزدايي از نفت مورد استفاده قرار مي گيرند. همين استفاده از رشته ميكروبيولوژي در گوگردزدايي بسيار مهم است چون در تصفيه نفت مرحله گوگردزدايي بسيار گران تمام مي شود. اما ميكروارگانيسم هايي هستند كه گوگرد را در خودشان تثبيت مي كنند و جدا مي شوند و به اين وسيله مي توان بهترين نفت بدون گوگرد را خيلي ارزان به دست آورد.

در محافظت از محيط زيست نيز ميكروارگانيسم هايي هستند كه تصفيه فاضلابها و مبارزه بيولوژيك با عفونتها آلودگي هاي فاضلابي مورد استفاده قرار مي گيرند و آب سالم و در حقيقت بدون آلودگي تحويل مي دهند همچنين در آلودگيهاي نفتي ميكروبهاي نفت خواري هستند كه پارافين و خود نفت را به عنوان مواد غذايي استفاده مي كنند و توده اي سلولي مي سازند كه مورد مصرف تغذيه آبزيان را از بين مي برد، تبديل به يك ماده غذايي مي كنند كه مورد استفاده آبزيان قرار مي گيرد. تبديل به يك ماده غذايي مي كنند كه مورد استفاده آبزيان را از بين مي برد، تبديل به يك ماده غذايي مي كنند كه مورد استفاده آبزيان قرار مي گيرد. تا حدودي نيز همين كار در خليج فارس براي تصفيه آلودگي چاههاي نفتي كويت انجام گرفت.

حتي در صنعت نساجي نيز اين علم به ياري بشر آمده است و به تازگي در صنعت نساجي از ميكروارگانيسم ها براي تثبيت نشاسته و آهار دادن پارچه استفاده مي شود.

فعاليت در مراكز ميكروب شناسي، كارشناسي علوم آزمايشگاهي، بررسي آلودگي هاي ميكروبي مواد غذايي اعم از فرآورده هاي گياهي و دامي، صنايع غذايي مراكز تشخيص بيماري ميكروبي، ويروس، عوامل و فرآورده هاي تخميري و ... نمونه هايي از توانايي هاي فارغ التحصيلان گرايش ميكروبيولوژي است.

سازمان ها و مراكزي مانند وزارت بهداشت و درمان، آزمايشگاه هاي پاتولوژي و ميكروب شناسي بيمارستان ها، بيماري هاي دامي (دام پزشكي). آزمايشگاه هاي تشخيص طبي، صنايع غذايي مختلف و كارخانه هاي كنسروسازي، نوشابه سازي، عصاره گيري ميوه ها، عرقيات و صنايع گوشتي و ...

همه و همه محل هايي هستند كه فارغ التحصيلان اين رشته مي توانند در آنها مشغول به كار شوند.

ظرفيت پذيرش كل و گرايش مختلف:

طي سه سال تحصيلي 75 تا 78 بطور متوسط در هر سال 28 نفر داوطلب در رشته ميكروبيولوژي پذيرفته شده اند.

[mrezakarimi]

توانايي هاي جسمي، علمي، رواني و ... مورد نياز و قابل توصيه


الف) توانايي علمي: آقاي محمد آموزگار نيز در اين باره مي گويد: دانشجوي اين رشته بايد در درس زيست شناسي بخصوص در بخشهايي كه به علوم سلولي مولكولي مي پردازد و شيمي قوي و توانا باشد.


به هر حال فارغ التحصيلان ديپلم تجربي در اين رشته موفق ترند.


ب) توانايي جسمي:


ج) علاقمنديها: صبر و حوصله و عشق و علاقه دو نكته اساسي براي موفقيت در رشته ميكروبيولوژي است كه تمام استادان و دانشجويان اين رشته به آن اشاره مي كنند چرا كه تحقيق در آزمايشگاههاي ميكروبيولوژي و كشت دادن يك ميكروب نيازمند صبر و حوصله است و تحقيق در مورد بيماريهاي ميكروبي و مبارزه با آنها عشق و علاقه اي وافر مي طلبد. اين علاقه بايد از دو جهت باشد، يكي علقه به مسائل زيستي و ديگري علاقه به كارهاي آزمايشگاهي (نظير كشت ميكروارگانيسم ها)


اما علاوه بر نكات فوق دكتر محمدي در مورد ويژگي هاي دانشجوي موفق اين رشته مي گويد: دانشجوي اين رشته بايد از دو توانايي مهم برخوردار باشد كه يكي از آنها حافظه اي قوي است چون بيشتر مطالب اين رشته تئوري است و دوم قدرت تجزيه و تحليل است چرا كه اگر دانشجويي نتواند از اطلاعاتي كه در حافظه اش جمع كرده است، بهره برداري مناسب كرده و تحليل مناسبي داشته باشد، مثل يك كامپيوتر خاموش مي ماند كه هيچ استفاده اي از آن نمي شود.





د) وضعيت نياز كشور به اين رشته در حال حاضر:


وي در ادامه در مورد موقعيتهاي شغلي اين رشته در ايران مي گويد: در حال حاضر كارشناسان ميكروبيولوژي به عنوان نيروهايي كه مسلط به تكنيكهاي ميكروبيولوژي هستند در پژوهشگاه نفت براي تحقيق بر روي ميكروبهاي نفت خوار يا گوگردزدايي، در بخش صنايع غذايي در كارخانه هاي كنسروسازي و كمپوت سازي و در صنايع بهداشتي مشغول به كار هستند اما مسلم است كسي كه در رشته ميكروب شناسي مدرك ليسانس دارد، بايد در كنار يك كارشناس يا متخصص كه داراي تحصيلات عالي تري است كار بكند اما اگر دانشجوي اين رشته به مدارج بالاتر تحصيلي دست پيدا كند، علاوه بر به دست آوردن اطلاعات جديدتر، مي تواند موقعيتهاي شغلي بهتر و متنوع تري داشته باشد.


دكتر همتي نيز با اشاره به موارد فوق مي گويد: كاربرد اين رشته آنقدر گسترده است كه قابل ذگر نيست براي مثال محقق اين رشته از يك سوي مي تواند به بررسي كاربرد سلاحهاي ميكروبي و راههاي پيشگيري از اين سلاحها بپردازد و از سوي ديگر مي تواند در كارخانه هاي عطرسازي به ساخت عطرهاي خوشبو به ياري ميكروبها مشغول باشد.


دكتر همتي همچنين در مورد امكان داشتن شغل آزاد در اين رشته مي گويد: تهيه لوازم آزمايشگاهي مورد نياز در اين رشته يكي از شغلهايي است كه بعضي از فارغ التحصيلان ميكروبيولوژي جذب آن مي شوند و در اين زمينه خدمات شايسته اي انجام مي دهند.


طيبه جليلي دانشجوي كارشناسي ارشد ميكروبيولوژي دانشگاه تهران نيز در مورد موقعيتهاي شغلي اين رشته مي گويد: رشته ميكروبيولوژي موقعيتهاي شغلي متنوعي دارند كه از ان جمله مي توان به فعاليت در موسسه استاندارد و يا آزمايشگاههاي كارخانجات تهيه مواد بهداشتي و غذايي در جهت تشخيص كيفيت و سلامت اين مواد از نظر عدم آلودگي ميكروبي (بيماري زا يا مولد فساد) اشاره كرد.


همچنين عده اي از فارغ التحصيلان در مراكز تهيه مواد دارويي مانند تهيه آنتي بيوتيك ها كار مي كنند چرا كه از برخي ميكروارگانيسم ها مانند كپكها و اكتيوميست ها مي توان براي تهيه بعضي از آنتي بيوتيك ها مثل پني سيلين ها و استرپتومايسين استفاده كرد و بالاخره كارخانجات تهيه اسيدها مانند اسيد بوتريك و اسيد استيك و حلال ها مانند الكل و استون و مراكز تهيه واكسن مانند موسسه رازي و انستيتو پاستور ايران مي توانند مراكز جذب فارغ التحصيلان اين رشته باشند.