AvAstiN
8th December 2009, 09:00 PM
اين بيماري در گوشتخواران بيشتر ديده ميشود البته نه هميشه زيرا برخي از افراد هستند كه از بد روزگار به آن مبتلا شدهاند و از آن رنج ميبرند. ميپرسيد چرا؟ براي اينكه به وسيله عوامل وراثتي در افراد گوناگون بروز كرده و آنها را مبتلا ميكند. حالا حدس ميزنيد، اين چه بيماري است؟ درست حدس زديد، اين بيماري همان نقرس خودمان است.
بيماري مردان
نقرس بيماري است كه خود را با علايم افزايش اسيد اوريك خون، التهاب مفصلي دردناك و رسوب كريستالهاي اورات سديم و سنگهاي كليوي اسيداوريكي نشان ميدهد. طبق آمار موجود، از هر هزار مرد حدود هفت نفر و از هر هزار زن حدود يك نفر به اين بيماري مبتلا ميشوند.
ميزان بروز اين بيماري در مردان با ميزان اسيد اوريك خون ارتباط دارد، به طوري كه در اسيد اوريك كمتر از هفت ميليگرم در دسيليتر، اين ميزان 1.0 و در اسيد اوريك بالاي 9 ميليگرم در دسيليتر، ميزان بروز اين بيماري به پنج درصد ميرسد.
حتماً ميپرسيد كه ميزان طبيعي اين فاكتور در خون ما چهقدر است؟
در جواب بايد بگوييم كه عدد طبيعي اسيد اوريك در خانمها بين 6.2 تا 6و در آقايان 5.3 تا 2.7ميليگرم در دسيليتر است كه در صورت بيشتر شدن اين اعداد احتمال زيادي وجود دارد كه شما به اين بيماري مبتلا شويد.
عاملان بيماري
نقرس در اثر توليد بيش از حد يا دفع كمتر از حد اسيد اوريك يا حتي هر دو اين موارد بروز ميكند.
از ميزان600 تا 700 ميليگرم اسيد اوريكي كه روزانه دفع ميشود، يكسوم از رژيم غذايي (پورين موجود در مواد غذايي مصرفي) و دوسوم از منابع داخلي بدن حاصل ميشود. ده درصد موارد نقرس در افراد بر اثر توليد بيش از حد اسيداوريك و 90 درصد آن بر اثر كاهش دفع اسيداوريك است.
برخي از داروها و اختلالات و بيماريها هم ميتوانند عامل افزايش غلظت سرمي اسيد اوريك باشند.
داروهايي كه ميتوانند در اين زمينه نقش داشته باشند عبارتند از مصرف طولاني مدت و زياد داروهاي مدر، لوودوپا، اسيد نيكوتينيك، پيرازيناميد و ... . مصرف الكل و مشروبات الكلي نيز از عوامل افزايش اسيد اوريك خون به حساب ميآيند.
از اختلالاتي كه به افزايش اسيد اوريك خون منجر ميشوند ميتوان به لوسميها (سرطان خون)، لنفوم، نارسايي كليه، گرسنگيهاي طولاني و مفرط، چاقي، مسموميت با سرب و ... اشاره كرد.
شايعترين علامت بيماري نقرس در كنار افزايش سطح اسيد اوريك خون، التهاب مفصلي دردناك است كه معمولا به صورت درد در مفصل اندام تحتاني و در درجه اول انگشت شست پا است كه البته ساير محلهاي درگير به ترتيب شيوع، بعد از مفصل انگشت شست پا، ميتواند مچ پا، پاشنهها، زانوها، مچ انگشتان دستها و آرنج باشد.
نبايدهاي نقرسيها
همانطور كه گفته شد، نقرس حاصل از يك ناهنجاري در متابوليسم پورين بوده كه علامت مشخصه آن سطوح غيرطبيعي و بالاي اسيد اوريك در خون و رسوبات اورات سديم در بافتهاي نرم و استخواني نظير مفاصل و غضروفها و تاندونها است. بنابراين، يكي از مهمترين مسائل در رژيم غذايي اين بيماري اعمال برخي محدوديتها در پورين برنامه غذايي روزانه است، خصوصا در مراحل حاد اين بيماري. رژيم محدود از پورين به عنوان يك كمك فرعي براي درمان دارويي جهت كاهش ترشح اسيد اوريك تا ميزان 200 تا 400 ميلي گرم در روز ميتواند كمك كننده باشد (همان طور كه گفته شد حدود 600 تا 700 ميليگرم اسيداوريك روزانه از يك فرد عادي دفع ميشود) و ميزان سطح اسيد اوريك را تا يك ميليگرم در دسيليتر پايين آورد.
در رژيم محدود از پورين، دريافت اين تركيب به حدود 120 تا 150 ميليگرم در مقايسه با دريافت روزانه معمولي آن كه عددي بين 600 تا 1000 ميليگرم در روز است، محدود ميشود. اين رژيم به عنوان يك عامل كمكي در بيماري نقرس و ساير ناهنجاريهاي موثر بر متابوليسم پورين تجويز شده و براي پايين آوردن سطح اسيد اوريك در بدن طراحي شده است. در اين رژيم منابع غذايي سرشار از پورين نظير جگر، گوشت قرمز، لوبيا، نخود، قارچ خوراكي، گل كلم و اسفناج با توجه به شرايط بيمار محدود ميشود. مصرف اين غذاها طي حمله حاد نقرس مجاز نبوده و هنگاميكه مرحله حاد فروكش ميكند، فرد مجاز به مصرف يك سهم غذايي 60 گرمياز اين غذاها خواهد بود.
بيماران ميتوانند...
در اين شرايط بيماران ميتوانند غذاهايي را كه اساسا عاري از پورين است به دلخواه مصرف كنند. اين غذاها عبارتند از نان و غلات، شير و فرآوردههاي لبني، تخممرغ، ميوهها، سبزيها و نوشيدنيهاي غيرالكلي. مصرف روزانه پروتئين به حدود 8.0 گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن محدود ميشود (ميزان مصرف پروتئين يك فرد عادي حدود يك گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن است.) به طور مثال، يك فرد 70 كيلوگرمي به 70 گرم پروتئين نيازمند است.) مطالعات نشان داده است، مصرف روزانه گوشت در اين بيماران نبايد از 90 تا120 گرم در روز بيشتر شود.
براي افزايش دفع اسيد اوريك لازم است بيماران رژيم غذايي سرشار از كربوهيدرات (مثل نان، برنج، ماكاروني، غلات و ...) و كمچربي داشته باشند و به خصوص در وعدههاي شام از خوردن غذاهاي سنگين و زياد پرهيز كنند.
كنترل و حفظ وزن مطلوب براي اين بيماران از اهميت خاصي برخوردار است، بنابراين بايد سعي كنند با رعايت رژيم غذايي متعادل و داشتن يك برنامه ورزشي منظم به خصوص پيادهروي، وزن خود را در حد ايدهآل حفظ كنند.
براي رقيق كردن ادرار و تسريع دفع اسيد اوريك و پيشگيري از رسوب اورات در كليهها و تشكيل سنگهاي كليوي، نوشيدن آب و مايعات به مقدار فراوان براي اين بيماران توصيه ميشود، بهطوري كه روزانه نوشيدن حدود 3 ليتر مايعات براي اين بيماران ضروري و لازم دانسته شده است.
بيماران بايد از نوشيدن نوشيدنيهاي حاوي الكل اجتناب كنند. زيرا الكل ترشح دفع اورات توسط كليهها را مهار ميكند.
در انتها قابل ذكر است كه داشتن وزن ايدهآل و رژيم غذايي مطلوب و مناسب ميتواند تا حدود زيادي بيماران را از مصرف دارو و عوارض حاصل از بيماري محفوظ نگه دارد.
تهیه و تنظیم : سامانه اینترنتی سایت روز
بيماري مردان
نقرس بيماري است كه خود را با علايم افزايش اسيد اوريك خون، التهاب مفصلي دردناك و رسوب كريستالهاي اورات سديم و سنگهاي كليوي اسيداوريكي نشان ميدهد. طبق آمار موجود، از هر هزار مرد حدود هفت نفر و از هر هزار زن حدود يك نفر به اين بيماري مبتلا ميشوند.
ميزان بروز اين بيماري در مردان با ميزان اسيد اوريك خون ارتباط دارد، به طوري كه در اسيد اوريك كمتر از هفت ميليگرم در دسيليتر، اين ميزان 1.0 و در اسيد اوريك بالاي 9 ميليگرم در دسيليتر، ميزان بروز اين بيماري به پنج درصد ميرسد.
حتماً ميپرسيد كه ميزان طبيعي اين فاكتور در خون ما چهقدر است؟
در جواب بايد بگوييم كه عدد طبيعي اسيد اوريك در خانمها بين 6.2 تا 6و در آقايان 5.3 تا 2.7ميليگرم در دسيليتر است كه در صورت بيشتر شدن اين اعداد احتمال زيادي وجود دارد كه شما به اين بيماري مبتلا شويد.
عاملان بيماري
نقرس در اثر توليد بيش از حد يا دفع كمتر از حد اسيد اوريك يا حتي هر دو اين موارد بروز ميكند.
از ميزان600 تا 700 ميليگرم اسيد اوريكي كه روزانه دفع ميشود، يكسوم از رژيم غذايي (پورين موجود در مواد غذايي مصرفي) و دوسوم از منابع داخلي بدن حاصل ميشود. ده درصد موارد نقرس در افراد بر اثر توليد بيش از حد اسيداوريك و 90 درصد آن بر اثر كاهش دفع اسيداوريك است.
برخي از داروها و اختلالات و بيماريها هم ميتوانند عامل افزايش غلظت سرمي اسيد اوريك باشند.
داروهايي كه ميتوانند در اين زمينه نقش داشته باشند عبارتند از مصرف طولاني مدت و زياد داروهاي مدر، لوودوپا، اسيد نيكوتينيك، پيرازيناميد و ... . مصرف الكل و مشروبات الكلي نيز از عوامل افزايش اسيد اوريك خون به حساب ميآيند.
از اختلالاتي كه به افزايش اسيد اوريك خون منجر ميشوند ميتوان به لوسميها (سرطان خون)، لنفوم، نارسايي كليه، گرسنگيهاي طولاني و مفرط، چاقي، مسموميت با سرب و ... اشاره كرد.
شايعترين علامت بيماري نقرس در كنار افزايش سطح اسيد اوريك خون، التهاب مفصلي دردناك است كه معمولا به صورت درد در مفصل اندام تحتاني و در درجه اول انگشت شست پا است كه البته ساير محلهاي درگير به ترتيب شيوع، بعد از مفصل انگشت شست پا، ميتواند مچ پا، پاشنهها، زانوها، مچ انگشتان دستها و آرنج باشد.
نبايدهاي نقرسيها
همانطور كه گفته شد، نقرس حاصل از يك ناهنجاري در متابوليسم پورين بوده كه علامت مشخصه آن سطوح غيرطبيعي و بالاي اسيد اوريك در خون و رسوبات اورات سديم در بافتهاي نرم و استخواني نظير مفاصل و غضروفها و تاندونها است. بنابراين، يكي از مهمترين مسائل در رژيم غذايي اين بيماري اعمال برخي محدوديتها در پورين برنامه غذايي روزانه است، خصوصا در مراحل حاد اين بيماري. رژيم محدود از پورين به عنوان يك كمك فرعي براي درمان دارويي جهت كاهش ترشح اسيد اوريك تا ميزان 200 تا 400 ميلي گرم در روز ميتواند كمك كننده باشد (همان طور كه گفته شد حدود 600 تا 700 ميليگرم اسيداوريك روزانه از يك فرد عادي دفع ميشود) و ميزان سطح اسيد اوريك را تا يك ميليگرم در دسيليتر پايين آورد.
در رژيم محدود از پورين، دريافت اين تركيب به حدود 120 تا 150 ميليگرم در مقايسه با دريافت روزانه معمولي آن كه عددي بين 600 تا 1000 ميليگرم در روز است، محدود ميشود. اين رژيم به عنوان يك عامل كمكي در بيماري نقرس و ساير ناهنجاريهاي موثر بر متابوليسم پورين تجويز شده و براي پايين آوردن سطح اسيد اوريك در بدن طراحي شده است. در اين رژيم منابع غذايي سرشار از پورين نظير جگر، گوشت قرمز، لوبيا، نخود، قارچ خوراكي، گل كلم و اسفناج با توجه به شرايط بيمار محدود ميشود. مصرف اين غذاها طي حمله حاد نقرس مجاز نبوده و هنگاميكه مرحله حاد فروكش ميكند، فرد مجاز به مصرف يك سهم غذايي 60 گرمياز اين غذاها خواهد بود.
بيماران ميتوانند...
در اين شرايط بيماران ميتوانند غذاهايي را كه اساسا عاري از پورين است به دلخواه مصرف كنند. اين غذاها عبارتند از نان و غلات، شير و فرآوردههاي لبني، تخممرغ، ميوهها، سبزيها و نوشيدنيهاي غيرالكلي. مصرف روزانه پروتئين به حدود 8.0 گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن محدود ميشود (ميزان مصرف پروتئين يك فرد عادي حدود يك گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن است.) به طور مثال، يك فرد 70 كيلوگرمي به 70 گرم پروتئين نيازمند است.) مطالعات نشان داده است، مصرف روزانه گوشت در اين بيماران نبايد از 90 تا120 گرم در روز بيشتر شود.
براي افزايش دفع اسيد اوريك لازم است بيماران رژيم غذايي سرشار از كربوهيدرات (مثل نان، برنج، ماكاروني، غلات و ...) و كمچربي داشته باشند و به خصوص در وعدههاي شام از خوردن غذاهاي سنگين و زياد پرهيز كنند.
كنترل و حفظ وزن مطلوب براي اين بيماران از اهميت خاصي برخوردار است، بنابراين بايد سعي كنند با رعايت رژيم غذايي متعادل و داشتن يك برنامه ورزشي منظم به خصوص پيادهروي، وزن خود را در حد ايدهآل حفظ كنند.
براي رقيق كردن ادرار و تسريع دفع اسيد اوريك و پيشگيري از رسوب اورات در كليهها و تشكيل سنگهاي كليوي، نوشيدن آب و مايعات به مقدار فراوان براي اين بيماران توصيه ميشود، بهطوري كه روزانه نوشيدن حدود 3 ليتر مايعات براي اين بيماران ضروري و لازم دانسته شده است.
بيماران بايد از نوشيدن نوشيدنيهاي حاوي الكل اجتناب كنند. زيرا الكل ترشح دفع اورات توسط كليهها را مهار ميكند.
در انتها قابل ذكر است كه داشتن وزن ايدهآل و رژيم غذايي مطلوب و مناسب ميتواند تا حدود زيادي بيماران را از مصرف دارو و عوارض حاصل از بيماري محفوظ نگه دارد.
تهیه و تنظیم : سامانه اینترنتی سایت روز