moji5
19th November 2009, 02:20 PM
مواد شیمیایی موجود در آزمایشگاه به سه حالت جامد، مایع و گاز موجود می‌باشند كه هر كدام از حالات فوق آثار مختلفی بر فیزیولوژی موجود زنده دارد كه در زیر آورده شده‌اند.
الف) مواد شیمیایی به حالت گازی، بخار یا ذرات معلقی دارند كه از راه تنفس وارد ریه‌ها می‌شوند و آثار فیزیولوژیك خود را به صورت زیر ظاهر می‌كنند:
1- مواد التهاب‌آور و محرك (آمونیاك و اسید هیدروكلریك)
2- مواد خفگی‌آور (ساده مثل دی‌اكسید كربن، شیمیایی مثل مونو اكسید كربن، اسید سیانیدریك)
3- مواد بیهوش كننده و مخدر (اتانل و دی اتیل اتر)
4- سموم سیستمیك (متانل، فنلها، بنزن و كربن دی سولفید)
5- ذرات معلق (آزبست و سیلیس)
ب) مواد شیمیایی مایع نیز به اشكال زیر آثار خود را بر فیزیولوژی موجود زنده بروز می‌دهند:
1- حلالهای آلی نظیر استون، كلروفرم، سیكلوهگزان، دی اتیل اتر، دی متیل سولفوكسید، اتیل الكل، هگزان، متانل، تولوئن، متیل كلراید و ... كه علاوه بر اشتعال‌پذیری آثار مسموم كنندگی دارند و برخی نیز خاصیت سرطانزایی و عقیمی نشان می‌دهند.
2- معرفهای معدنی محلول مانند اسید سولفوریك، اسید هیدروكلریدریك، آمونیاك، آب اكسیژنه و ... كه این تركیبات همگی سوزاننده و برخی خورنده می‌باشند و هر كدام اثر فیزیولوژیك متفاوتی دارند.
ج) مواد شیمیایی جامد نیز می‌توانند باعث مسمومیت یا آثار دیگر شوند. طبق قوانین مصوب جامعه سلطنتی بریتانیا مواد شیمیایی از لحاظ سمی بودن و زیان رساندن به یكی از 4 دسته زیر تقسیم می‌شوند:
1- مواد با زیان بسیار زیاد: شامل مواد سرطانزا، جهش‌زا یا مسموم كننده در تولیدمثل و حساسیت‌زاهای تنفسی
2- مواد با زیان زیاد: مواد بسیار سمی، مواد سوزاننده و حساسیت‌زاهای پوستی
3- مواد با زیان متوسط: مواد مضر، مواد محرك و سوزش‌آور
4- مواد با زیان كم: موادی كه بعنوان مواد خطرناك شناخته نمی‌شوند
گذشته از حالات ماده شركتهای سازنده مواد شیمیایی، علایم قراردادی خاصی را روی بسته‌بندیهای انجام شده چاپ می‌كنند كه هر كدام دارای معنا و مفهوم خاصی است.
اصول كار با pH متر آزمایشگاهی
http://sp1.yt-thm-a02.yimg.com/image/25/m3/2490666062
1- هیچگاه دستگاه pH متر را پس از اتمام كار خاموش نكنید
2- هرگز الكترود دستگاه را حتی در حد كمتر از 1 دقیقه كاملاً خشك نكنید.
3- بعد از اتمام كار از قرار گرفتن كامل الكترود در ویال حاوی KCl اشباع مطمئن شوید.
4- در صورت عدم دسترسی به KCl اشباع هرگز الكترود را در آب مقطر قرار ندهید در این حالت نخست از محلول استاندارد با اسیدیته 4 و در درجه بعدی از آب لوله‌كشی استفاده كنید.
5- از یكنواخت بودن محلول مورد بررسی اطمینان حاصل نمایید و در صورت لزوم از كاغذ صافی برای جدا كردن ذرات معلق استفاده كنید.
6- از تنظیم pH محلولهای محیط كشت همراه با آگار جامد یا ذوب شده اكیداً خودداری كنید.
7- pHهای بالاتر از 12 و پایینتر از 3 دارای خطای قلیایی و اسیدی است. در pHهای فوق آلارم دستگاه فعال خواهد شد كه باید فوراً الكترود را از محلول خارج كنید و pH محلول را به محدوده 12-3 بیاورید.
8- مشخصات محلول و pH آن را به همراه تاریخ و نام خود در دفتر دستگاه ثبت نمایید.
اصول كار با هودهای شیمیایی
1- در ابتدا برنامه كاری خود را تنظیم نموده و تمام وسایلی را كه مورد نیاز است قبل از شروع كار در داخل هود قرار دهید.
2- خوب كار كردن هود بستگی به سرعت جریان هوا در داخل هود دارد و فاكتورهای مختلفی در سرعت هوای قسمت جلوی هود و داخل آن موثر است.
3- مطمئن شوید كه هود در جای مناسب و بدور از جریانات هوا قرار گرفته باشد.
4- درب شیشه‌ای جلوی خود را همیشه در پایینترین حد ممكن قرار دهید كه در این صورت بهترین محافظت در برابر خارج شدن هوای داخل هود به بیرون است.
5- تمامی وسایل غیر لازم و شیشه‌های حاوی مواد شیمیایی را از درون هود خارج نموده و در قفسه‌های تعبیه شده در قسمت پایین هود قرار دهید. نگهداری و ذخیره‌سازی شیشه‌ها در زیر هود باعث تجمع بخارات سمی و اختلال در جریان طبیعی هود می‌گردد. البته ممكن است هودهایی را فقط برای ذخیره مواد در نظر بگیرند كه بطور مداوم تولید بخارات سمی می‌نماید.
6- بخاطر داشته باشید كه در هر زمان از انجام حركات سریع در زیر هود خودداری نمایید زیرا حركات سریع و ناگهانی دست یا جابجا نمودن وسایل باعث اختلال در جریان هوای داخل هود می‌گردد.
7- وسایل مورد نیاز را بگونه‌ای درون هود قرار دهید كه محلهای جریان هوا را محدود نكرده باشند و همچنین از قسمت انتهای هود كه محل خروج هوا است بدور باشند.
8- حداكثر 10 سانتیمتر از داخل لبه خارجی هود به بعد كار كنید و در هنگام استفاده از مواد شیمیایی و وزن كردن آنها دستها را در حد امكان در آخرین وضعیت در كنار بدن خود قرار دهید.
9- در مواقعی كه اطمینان كامل به كارآیی مناسب هود ندارید با یك تكه یخ خشك هود را مورد آزمایش قرار دهید در این حالت درب جلوی هود را در پایینترین وضعیت خود قرار دهید كه اگر بخارات متصاعد شده از یخ خشك در محوطه هود كمتر پخش شده و بیشتر از طریق مجاری خروج هوا حركت كنند می‌توانید از كارآیی هود اطمینان داشته باشید.
http://www.labds.com/images/exhaust-fume-hoods-image.jpg
الف) مواد شیمیایی به حالت گازی، بخار یا ذرات معلقی دارند كه از راه تنفس وارد ریه‌ها می‌شوند و آثار فیزیولوژیك خود را به صورت زیر ظاهر می‌كنند:
1- مواد التهاب‌آور و محرك (آمونیاك و اسید هیدروكلریك)
2- مواد خفگی‌آور (ساده مثل دی‌اكسید كربن، شیمیایی مثل مونو اكسید كربن، اسید سیانیدریك)
3- مواد بیهوش كننده و مخدر (اتانل و دی اتیل اتر)
4- سموم سیستمیك (متانل، فنلها، بنزن و كربن دی سولفید)
5- ذرات معلق (آزبست و سیلیس)
ب) مواد شیمیایی مایع نیز به اشكال زیر آثار خود را بر فیزیولوژی موجود زنده بروز می‌دهند:
1- حلالهای آلی نظیر استون، كلروفرم، سیكلوهگزان، دی اتیل اتر، دی متیل سولفوكسید، اتیل الكل، هگزان، متانل، تولوئن، متیل كلراید و ... كه علاوه بر اشتعال‌پذیری آثار مسموم كنندگی دارند و برخی نیز خاصیت سرطانزایی و عقیمی نشان می‌دهند.
2- معرفهای معدنی محلول مانند اسید سولفوریك، اسید هیدروكلریدریك، آمونیاك، آب اكسیژنه و ... كه این تركیبات همگی سوزاننده و برخی خورنده می‌باشند و هر كدام اثر فیزیولوژیك متفاوتی دارند.
ج) مواد شیمیایی جامد نیز می‌توانند باعث مسمومیت یا آثار دیگر شوند. طبق قوانین مصوب جامعه سلطنتی بریتانیا مواد شیمیایی از لحاظ سمی بودن و زیان رساندن به یكی از 4 دسته زیر تقسیم می‌شوند:
1- مواد با زیان بسیار زیاد: شامل مواد سرطانزا، جهش‌زا یا مسموم كننده در تولیدمثل و حساسیت‌زاهای تنفسی
2- مواد با زیان زیاد: مواد بسیار سمی، مواد سوزاننده و حساسیت‌زاهای پوستی
3- مواد با زیان متوسط: مواد مضر، مواد محرك و سوزش‌آور
4- مواد با زیان كم: موادی كه بعنوان مواد خطرناك شناخته نمی‌شوند
گذشته از حالات ماده شركتهای سازنده مواد شیمیایی، علایم قراردادی خاصی را روی بسته‌بندیهای انجام شده چاپ می‌كنند كه هر كدام دارای معنا و مفهوم خاصی است.
اصول كار با pH متر آزمایشگاهی
http://sp1.yt-thm-a02.yimg.com/image/25/m3/2490666062
1- هیچگاه دستگاه pH متر را پس از اتمام كار خاموش نكنید
2- هرگز الكترود دستگاه را حتی در حد كمتر از 1 دقیقه كاملاً خشك نكنید.
3- بعد از اتمام كار از قرار گرفتن كامل الكترود در ویال حاوی KCl اشباع مطمئن شوید.
4- در صورت عدم دسترسی به KCl اشباع هرگز الكترود را در آب مقطر قرار ندهید در این حالت نخست از محلول استاندارد با اسیدیته 4 و در درجه بعدی از آب لوله‌كشی استفاده كنید.
5- از یكنواخت بودن محلول مورد بررسی اطمینان حاصل نمایید و در صورت لزوم از كاغذ صافی برای جدا كردن ذرات معلق استفاده كنید.
6- از تنظیم pH محلولهای محیط كشت همراه با آگار جامد یا ذوب شده اكیداً خودداری كنید.
7- pHهای بالاتر از 12 و پایینتر از 3 دارای خطای قلیایی و اسیدی است. در pHهای فوق آلارم دستگاه فعال خواهد شد كه باید فوراً الكترود را از محلول خارج كنید و pH محلول را به محدوده 12-3 بیاورید.
8- مشخصات محلول و pH آن را به همراه تاریخ و نام خود در دفتر دستگاه ثبت نمایید.
اصول كار با هودهای شیمیایی
1- در ابتدا برنامه كاری خود را تنظیم نموده و تمام وسایلی را كه مورد نیاز است قبل از شروع كار در داخل هود قرار دهید.
2- خوب كار كردن هود بستگی به سرعت جریان هوا در داخل هود دارد و فاكتورهای مختلفی در سرعت هوای قسمت جلوی هود و داخل آن موثر است.
3- مطمئن شوید كه هود در جای مناسب و بدور از جریانات هوا قرار گرفته باشد.
4- درب شیشه‌ای جلوی خود را همیشه در پایینترین حد ممكن قرار دهید كه در این صورت بهترین محافظت در برابر خارج شدن هوای داخل هود به بیرون است.
5- تمامی وسایل غیر لازم و شیشه‌های حاوی مواد شیمیایی را از درون هود خارج نموده و در قفسه‌های تعبیه شده در قسمت پایین هود قرار دهید. نگهداری و ذخیره‌سازی شیشه‌ها در زیر هود باعث تجمع بخارات سمی و اختلال در جریان طبیعی هود می‌گردد. البته ممكن است هودهایی را فقط برای ذخیره مواد در نظر بگیرند كه بطور مداوم تولید بخارات سمی می‌نماید.
6- بخاطر داشته باشید كه در هر زمان از انجام حركات سریع در زیر هود خودداری نمایید زیرا حركات سریع و ناگهانی دست یا جابجا نمودن وسایل باعث اختلال در جریان هوای داخل هود می‌گردد.
7- وسایل مورد نیاز را بگونه‌ای درون هود قرار دهید كه محلهای جریان هوا را محدود نكرده باشند و همچنین از قسمت انتهای هود كه محل خروج هوا است بدور باشند.
8- حداكثر 10 سانتیمتر از داخل لبه خارجی هود به بعد كار كنید و در هنگام استفاده از مواد شیمیایی و وزن كردن آنها دستها را در حد امكان در آخرین وضعیت در كنار بدن خود قرار دهید.
9- در مواقعی كه اطمینان كامل به كارآیی مناسب هود ندارید با یك تكه یخ خشك هود را مورد آزمایش قرار دهید در این حالت درب جلوی هود را در پایینترین وضعیت خود قرار دهید كه اگر بخارات متصاعد شده از یخ خشك در محوطه هود كمتر پخش شده و بیشتر از طریق مجاری خروج هوا حركت كنند می‌توانید از كارآیی هود اطمینان داشته باشید.
http://www.labds.com/images/exhaust-fume-hoods-image.jpg