engeneer_19
18th November 2009, 03:03 PM
ای آر پی (ERP) چیست؟ تعاریف و توضیحاتی پیرامون Enterprise Resource planning
رشد غير قابل پيش بيني فناوري اطلاعات و ارتباطات در دهه هاي گذشته که با تکيه بر توسعه صنايع مختلفي ازجمله الکترونيک، کامپيوتر، مخابرات و ... صورت گرفته بر جنبه هاي مختلف عملکرد سازمانها تاثيرات شگرفي داشته است. همزمان با اين تغييرات، محيط فعاليت سازمانهاي مختلف پيچيده تر شده و به همين جهت نياز به سيستمهاي مختلفي که بتواند ارتباط بهتري بين اجزاي مختلف سازماني برقرار کرده و جريان اطلاعات را در بين آنها تسهيل کند، افزايش چشمگيري يافته است. اين سيستمها كه در مجموع به سيستمهاي سازماني Enterprise Systems (ES) معروف هستند، زمينه اي را فراهم آورده اند که مديران بتوانند در تصميم گيري هاي مختلف خود از اطلاعات مناسب در هر جا و در زمان مناسب استفاده نمايند.
از اوايل دهه 1990 ميلادي، ظهور نرم افزارهاي يکپارچه اي تحت عنوان Enterprise Resource Planning (ERP) با هدف قراردادن سازمانهاي بزرگ، توسعه بسيار زيادي پيدا کردند. اين نرم افزارهاي بسيار قدرتمند، پيچيده و گران قيمت، سيستمهاي از پيش طراحي شده اي هستند که پس از اندك تغييراتي در آنها توسط مشاوران پياده ساز و مشاوران تحليل فرايندهاي سازماني، پياده سازي و اجرا مي شوند. در بسياري از موارد سازمانها به دليل اجبار در تبعيت از منطق حاکم بر اين نرم افزارها، مجبور به اصلاح و بازبيني مجدد فرايندهاي خود هستند. اين نرم افزارها بر خلاف نرم افزارهاي قديمي که در سازمانها و از طريق واحدهاي مختلف سازماني توسعه پيدا مي کردند، مجموعه اي يکپارچه هستند که داراي ماژولهاي مختلف بوده و هرزمان که نياز به اضافه کردن ماژول ديگري به آنها باشد، اين کار به راحتي صورت مي پذيرد.
تامين کنندگان نرم افزار هاي ERP امروزه با چالش جديدي به نام اينترنت در طراحي نرم افزارهاي خود مواجه بوده و مجبور به طراحی بسته هاي نرم افزاري خود بگونه اي هستند كه امكان اجراي آنها بر روي شبكه جهاني اينترنت وجود داشته باشد. همين امر موقعيتي را فراهم آورده که ERP که در حال حاضر بصورت يک نرم افزار داخلي در سازمان مطرح است، با سيستمهاي ديگري همچون CRM و SCM ارتباطي تنگاتنگ پيدا نموده و به عنوان ستون فقرات e-Business مطرح شود.
ERP را مي توان به عنوان نرم افزار يکپارچه اي تعريف نمود که داراي اجزا و يا ماژولهايي براي برنامه ريزي، توليد، فروش، بازاريابي، توزيع، حسابداري، مديريت منابع انساني، مديريت پروژه، مديريت موجودي، مديريت خدمات و نگهداري و تعميرات، مديريت حمل و نقل و بازرگاني الکترونيک است. معماري و ساختار ERP بگونه اي است که يکپارچگي و جامعيت اطلاعات سطح سازمان را فراهم نموده و جريان روان اطلاعات بين بخشهاي مختلف سازمان را فراهم مي آورد.
انجمن کنترل توليد و موجودي آمريکا ERP را به صورت زير تعريف مي نمايد:
• "روشي براي برنامه ريزي و کنترل موثر تمامي منابع مورد نياز براي دريافت، توليد، ارسال و پاسخگويي به نيازهاي مشتريان، در شرکتهاي توليدي، توزيعي و خدماتي."
تعاريف بسيار زياد ديگري براي ERP ارائه شده است از جمله:
• "ERP يک بسته نرم افزاري تجاري است که هدف آن يکپارچگي اطلاعات و جريان اطلاعات بين تمامي بخشهاي سازمان از جمله مالي، حسابداري، منابع انساني، زنجيره عرضه و مديريت مشتريان است." (Davenport, 1998)
• "سيستمهاي ERP سيستمهاي اطلاعاتي قابل تغيير و تنظيمي هستند که اطلاعات و فرايندهاي مبتني بر اطلاعات در سازمان را در درون واحدهاي سازماني و بين آنها يکپارچه مي نمايد." (Kumar & Hilsgersberg, 2000)
• "ERP يک پايگاه داده، يک برنامه کاربردي و يک واسط يکپارچه در تمامي سازمان است." (Tadjer, 1998)
• "ERP سيستمهايي مبتني بر کامپيوتر هستند که براي پردازش تراکنشهاي سازمان طراحي شده اند و هدف آنها تسهيل برنامه ريزي، توليد و پاسخگويي به موقع به مشتريان در محيطي يکپارچه است." (O’Leary, 2001)
• ERP يک بسته نرم افزاري استاندارد مشتمل بر چندين ماژول مرتبط و يکپارچه است که کليه فرآيندهاي تجاري يک سازمان را اعم از توليد ، منابع انساني ، مالي ، بازاريابي و فروش و ... پشتيباني مي نمايد و منجر به يکپارچگي وظايف ( Functions ) در سازمان مي شود.
• يک راه حل سيستمي مبتني بر فناوري اطلاعات است که منابع سازمان را توسط يک سيستم به هم پيوسته، به سرعت و با دقت و کيفيت بالا در کنترل مديران سطوح مختلف سازمان قرار مي دهد تا به طور مناسب فرايند برنامه ريزي و عمليات سازمان را مديريت نمايد.
• ERP به مثابه ستون فقرات اطلاعاتي يک سازمان از لحاظ بانک هاي اطلاعاتي و فرآيندهاي سازماني محسوب شده و به منزله نرم افزاري براي پشتيباني فرآيندهاي داخلي سازمان است.
آنچه در همه اين تعاريف مهم است، توجه و تمرکز بيشتر بر روي عبارت Enterprise در اختصار ERP است تا توجه به عبارات ديگر اختصار از جمله Planning و Resource. چراکه اين سيستم فراتر از برنامه ريزي عمل کرده و با وجود تمرکز بر روي منابع سازمان، عناصري فراتر ازآن را پوشش مي دهد.
آنچه که در اين تعاريف بيش از همه نمود دارد، يکپارچگي و استاندارد بودن سيستم ERP است و همين دو جنبه مهم از ERP آنرا از ساير سيستمهاي اطلاعاتي يکپارچه متمايز مي سازد.
آنچه مهم است در اين بخش به آن اشاره شود اين است که سيستم ERP بصورت کامل در هر دو بخش آن (Core Application , Business Analysis Application) سطوح مختلف سيستمي سازمان را پوشش مي دهد به اين صورت که هسته مرکزي پوشش دهنده سطوح TPS و MIS مي باشد و ابزار هاي تحليل و تجزيه تجاري پوشش دهنده سطوح DSS و EIS در سازمان هستند. البته لازم به ذکر است که اين تقسيم بندي چندان شفاف نبوده و مرز مشخصي بين اين سطوح و دو بخش اصلي ERP قابل ترسيم نيست و همپوشانيهايي در اين بين وجود دارد
رشد غير قابل پيش بيني فناوري اطلاعات و ارتباطات در دهه هاي گذشته که با تکيه بر توسعه صنايع مختلفي ازجمله الکترونيک، کامپيوتر، مخابرات و ... صورت گرفته بر جنبه هاي مختلف عملکرد سازمانها تاثيرات شگرفي داشته است. همزمان با اين تغييرات، محيط فعاليت سازمانهاي مختلف پيچيده تر شده و به همين جهت نياز به سيستمهاي مختلفي که بتواند ارتباط بهتري بين اجزاي مختلف سازماني برقرار کرده و جريان اطلاعات را در بين آنها تسهيل کند، افزايش چشمگيري يافته است. اين سيستمها كه در مجموع به سيستمهاي سازماني Enterprise Systems (ES) معروف هستند، زمينه اي را فراهم آورده اند که مديران بتوانند در تصميم گيري هاي مختلف خود از اطلاعات مناسب در هر جا و در زمان مناسب استفاده نمايند.
از اوايل دهه 1990 ميلادي، ظهور نرم افزارهاي يکپارچه اي تحت عنوان Enterprise Resource Planning (ERP) با هدف قراردادن سازمانهاي بزرگ، توسعه بسيار زيادي پيدا کردند. اين نرم افزارهاي بسيار قدرتمند، پيچيده و گران قيمت، سيستمهاي از پيش طراحي شده اي هستند که پس از اندك تغييراتي در آنها توسط مشاوران پياده ساز و مشاوران تحليل فرايندهاي سازماني، پياده سازي و اجرا مي شوند. در بسياري از موارد سازمانها به دليل اجبار در تبعيت از منطق حاکم بر اين نرم افزارها، مجبور به اصلاح و بازبيني مجدد فرايندهاي خود هستند. اين نرم افزارها بر خلاف نرم افزارهاي قديمي که در سازمانها و از طريق واحدهاي مختلف سازماني توسعه پيدا مي کردند، مجموعه اي يکپارچه هستند که داراي ماژولهاي مختلف بوده و هرزمان که نياز به اضافه کردن ماژول ديگري به آنها باشد، اين کار به راحتي صورت مي پذيرد.
تامين کنندگان نرم افزار هاي ERP امروزه با چالش جديدي به نام اينترنت در طراحي نرم افزارهاي خود مواجه بوده و مجبور به طراحی بسته هاي نرم افزاري خود بگونه اي هستند كه امكان اجراي آنها بر روي شبكه جهاني اينترنت وجود داشته باشد. همين امر موقعيتي را فراهم آورده که ERP که در حال حاضر بصورت يک نرم افزار داخلي در سازمان مطرح است، با سيستمهاي ديگري همچون CRM و SCM ارتباطي تنگاتنگ پيدا نموده و به عنوان ستون فقرات e-Business مطرح شود.
ERP را مي توان به عنوان نرم افزار يکپارچه اي تعريف نمود که داراي اجزا و يا ماژولهايي براي برنامه ريزي، توليد، فروش، بازاريابي، توزيع، حسابداري، مديريت منابع انساني، مديريت پروژه، مديريت موجودي، مديريت خدمات و نگهداري و تعميرات، مديريت حمل و نقل و بازرگاني الکترونيک است. معماري و ساختار ERP بگونه اي است که يکپارچگي و جامعيت اطلاعات سطح سازمان را فراهم نموده و جريان روان اطلاعات بين بخشهاي مختلف سازمان را فراهم مي آورد.
انجمن کنترل توليد و موجودي آمريکا ERP را به صورت زير تعريف مي نمايد:
• "روشي براي برنامه ريزي و کنترل موثر تمامي منابع مورد نياز براي دريافت، توليد، ارسال و پاسخگويي به نيازهاي مشتريان، در شرکتهاي توليدي، توزيعي و خدماتي."
تعاريف بسيار زياد ديگري براي ERP ارائه شده است از جمله:
• "ERP يک بسته نرم افزاري تجاري است که هدف آن يکپارچگي اطلاعات و جريان اطلاعات بين تمامي بخشهاي سازمان از جمله مالي، حسابداري، منابع انساني، زنجيره عرضه و مديريت مشتريان است." (Davenport, 1998)
• "سيستمهاي ERP سيستمهاي اطلاعاتي قابل تغيير و تنظيمي هستند که اطلاعات و فرايندهاي مبتني بر اطلاعات در سازمان را در درون واحدهاي سازماني و بين آنها يکپارچه مي نمايد." (Kumar & Hilsgersberg, 2000)
• "ERP يک پايگاه داده، يک برنامه کاربردي و يک واسط يکپارچه در تمامي سازمان است." (Tadjer, 1998)
• "ERP سيستمهايي مبتني بر کامپيوتر هستند که براي پردازش تراکنشهاي سازمان طراحي شده اند و هدف آنها تسهيل برنامه ريزي، توليد و پاسخگويي به موقع به مشتريان در محيطي يکپارچه است." (O’Leary, 2001)
• ERP يک بسته نرم افزاري استاندارد مشتمل بر چندين ماژول مرتبط و يکپارچه است که کليه فرآيندهاي تجاري يک سازمان را اعم از توليد ، منابع انساني ، مالي ، بازاريابي و فروش و ... پشتيباني مي نمايد و منجر به يکپارچگي وظايف ( Functions ) در سازمان مي شود.
• يک راه حل سيستمي مبتني بر فناوري اطلاعات است که منابع سازمان را توسط يک سيستم به هم پيوسته، به سرعت و با دقت و کيفيت بالا در کنترل مديران سطوح مختلف سازمان قرار مي دهد تا به طور مناسب فرايند برنامه ريزي و عمليات سازمان را مديريت نمايد.
• ERP به مثابه ستون فقرات اطلاعاتي يک سازمان از لحاظ بانک هاي اطلاعاتي و فرآيندهاي سازماني محسوب شده و به منزله نرم افزاري براي پشتيباني فرآيندهاي داخلي سازمان است.
آنچه در همه اين تعاريف مهم است، توجه و تمرکز بيشتر بر روي عبارت Enterprise در اختصار ERP است تا توجه به عبارات ديگر اختصار از جمله Planning و Resource. چراکه اين سيستم فراتر از برنامه ريزي عمل کرده و با وجود تمرکز بر روي منابع سازمان، عناصري فراتر ازآن را پوشش مي دهد.
آنچه که در اين تعاريف بيش از همه نمود دارد، يکپارچگي و استاندارد بودن سيستم ERP است و همين دو جنبه مهم از ERP آنرا از ساير سيستمهاي اطلاعاتي يکپارچه متمايز مي سازد.
آنچه مهم است در اين بخش به آن اشاره شود اين است که سيستم ERP بصورت کامل در هر دو بخش آن (Core Application , Business Analysis Application) سطوح مختلف سيستمي سازمان را پوشش مي دهد به اين صورت که هسته مرکزي پوشش دهنده سطوح TPS و MIS مي باشد و ابزار هاي تحليل و تجزيه تجاري پوشش دهنده سطوح DSS و EIS در سازمان هستند. البته لازم به ذکر است که اين تقسيم بندي چندان شفاف نبوده و مرز مشخصي بين اين سطوح و دو بخش اصلي ERP قابل ترسيم نيست و همپوشانيهايي در اين بين وجود دارد