moji5
25th October 2009, 02:39 AM
پرندگان- گروه محيط‌زيست - اسدالله‌افلاكي:
زيستگاه‌هاي ايران هر سال پذيراي حدود 5 ميليون پرنده‌اي است كه از سرزمين‌هاي شمالي براي زمستان گذراني به كشورما روي مي‌آورند. حركت اين پرندگان از مبدا بسته به آغاز سرما و شدت آن درمناطق شمالي دارد. كارشناسان مي‌گويند امسال سرماي زودرس در نقاط مبدا از جمله سيبري، قزاقستان (http://www.hamshahrionline.ir/News/?id=35601)وتركمنستان (http://www.hamshahrionline.ir/News/?id=35480)، سبب شده پرندگان كوچنده كمي زودتر دست به مهاجرت هر ساله بزنند.
اكنون يك ماه از ورود خوتكاي ابرو سفيد به تالاب‌هاي ميانكاله و انزلي مي‌گذرد. همچنان‌كه اين روزها تالاب‌هاي امير كلايه، سلكه و ديگر محل‌هاي زمستان گذر، ميزبان انواع پرندگان كوچنده نظير كاكايي لب آبچر هستند، فلامينگوها، اردك‌هاي كله سبز، قوها، حواصيل‌ها، ماهي خورها و ديگر پرندگان هم از راه مي‌رسند.
شكار غيرمجاز، دلسوزي‌هاي غيرمسئولانه، تخريب زيستگاه‌ها و خشك شدن تالاب‌ها عواملي است كه هرسال حيات اين پرندگان را تهديد مي‌كند به همين دليل هر سال ازشمار اين پرندگان كاسته مي‌شود.
دكتر اسماعيل كهرم، استاد محيط‌زيست و پرنده شناس، در اين باره به همشهري گفت: آنچه امروز امنيت پرندگان كوچنده را تهديد مي‌كند شكار بيش از حد مجاز پرندگان است به‌طوري كه سال گذشته با وجود آنكه سازمان محيط‌زيست، صيد پرندگان را ممنوع اعلام كرده بود اما شاهدان عيني و محلي‌ها گزارش دادند كه شكارچيان غيرمجاز بي‌توجه به قوانين به جان پرندگان افتاده‌اند به‌طوري كه در حوالي آشوراده- يكي ازمكان‌هاي زمستان‌گذراني پرندگان مهاجر – صداي گلوله شكارچيان در ساعات اوليه صبح، لحظه‌اي قطع نمي‌شده است.
البته صيد بي‌رويه، سال‌هاست كه گريبان پرندگان مهاجر را گرفته به همين دليل است كه سال گذشته تعداد فلامينگوها، قوها و مرغابي‌هاي مهاجر در زيستگاه‌هاي شمالي 5 هزار بال سرشماري شد در حالي كه اين تعداد، سه دهه پيش بالغ بر 70 هزار بال گزارش شده است.
دلسوزي، بلاي جان پرندگان كوچنده
وي دلسوزي‌هاي غيرمسئولانه را از ديگر عوامل تهديد‌كننده پرندگان كوچنده عنوان كرد و افزود: سال گذشته بالغ بر 4 هزار قوي مهاجر در اطراف فريدونكنار فرود آمدند. در اين ميان جمعي از مردم علاقه‌مند به محيط‌زيست از روي دلسوزي با جمع كردن پول از طرفداران حيوانات، براي اين پرندگان دانه تهيه كردند.
اين كار گرچه قابل ستايش است اما از نظر علمي درست نيست و تبعات ناگواري دارد. از جمله سبب مي‌شود اين پرندگان در محل باقي بمانند زيرا يكي از دلايل مهاجرت كمبود غذاست. درحالي كه اگر قوها به حال خود رها مي‌شدند به زيستگاه‌هاي نواحي مركزي و جنوبي كشور روي مي‌آوردند و اين سبب مي‌شد تا فشاري روي يك زيستگاه نباشد.
نكته ديگر اينكه ماندن قوها دريك نقطه سبب تجمع حيوانات شكارچي در منطقه مي‌شود. از سوي ديگر، اين پرندگان در مواردي با سيم‌هاي فشار قوي برخورد كردند و در نتيجه شماري از آنها تلف شدند. اين نشان مي‌دهد كه نبايد سرخود دست به اقداماتي از اين قبيل زد بلكه بايد اين امور را به طبيعت سپرد.
كهرم، از خشك شدن تالاب‌هاي كشور به‌عنوان يكي ديگر از عوامل تهديد‌كننده محل‌هاي امن پرندگان مهاجر ياد كرد و گفت: ايران يكي از كريدورهاي اصلي پرندگان مهاجر است اما خشك شدن تالاب‌ها يكي پس از ديگري اين كريدور را ناامن كرده است.
براي نمونه، گاوخوني به كلي خشك شده، همچنان‌كه پريشان، هامون، بختگان و تالاب‌هاي ديگري كه هر سال ميزبان هزاران پرنده بود اكنون قابليت خود را براي ميزباني از دست داده است.
ضرورت پايش زيستگاه‌ها
مهندس پرويز بختياري، مدرس پرنده نگري نيز در اين باره به همشهري گفت: مهم‌ترين مسئله‌اي كه متأسفانه تاكنون ناديده گرفته شده، مديريت پرندگان كوچنده در فصل مهاجرت است.
در حالي كه ضروري است در زمان مهاجرت، هر روز تالاب‌ها و ديگر محل‌هاي زمستان گذراني پايش شود تا درصورت مشاهده هر نوع بيماري به‌خصوص آنفلوانزاي مرغي، مديريت ويژه اعمال شود.
وي در ادامه گفت: چند سالي است كه تعداد برخي گونه‌هاي مهاجر به كشور كم شده كه با پايش زيستگاه‌ها مي‌توان اين‌گونه‌ها را شناسايي و عوامل كاهش جمعيت آنها را بررسي كرد. براي نمونه، گونه عروس‌غاز بسياركم و نادر شده و علت اين كاهش هم مشخص نيست.
بختياري تصريح كرد: پرنده‌هاي كنار آبزي و آبزي به لحاظ بين‌المللي و ملي از اهميت ويژه‌اي برخوردارند در حالي كه در كشور ما چندان به اين پرنده‌ها اهميت نمي‌دهيم، تا آنجا كه اصلا براي ما مهم نيست كه چرا «گيلانشاه خالدار» اين‌گونه نادر، سال‌هاست در ميان پرندگان مهاجر ديده نشده؛ شايد هم منقرض شده است؛
پرنده‌اي كه از مناطق شمالي به ايران مي‌آمد و با عبور از كشور ما به آفريقا مهاجرت مي‌كرد. خروس كولي دشتي هم از گونه‌هايي است كه وضعيت بحراني دارد. پايش مي‌تواند به بسياري از پرسش‌ها پاسخ دهد و زمينه را براي حفاظت از اين پرندگان نادر فراهم سازد.
اين مدرس طبيعت گردي هم در بخشي از سخنان خود از دلسوزي‌هاي غيرمسئولانه انتقاد كرد وگفت: ما خيلي وقت‌ها قصد خدمت به حيوانات وحيات وحش داريم اما براثر ناآگاهي در واقع باعث نابودي آنها مي‌شويم.
براساس مطالعات علمي هر چيزي در طبيعت بايد سير طبيعي خود را طي كند زيرا دخل و تصرف باعث برهم زدن نظم مي‌شود. اگر پرنده‌اي براثر كم غذايي مي‌ميرد اين قانون طبيعت است.
ما نبايد با اقداماتي نظير دانه دادن به پرندگان آن را جبران كنيم. بهترين حمايت فقط وفقط حفاظت از زيستگاه‌ها به دور از دخل و تصرف است. مطمئن باشيد طبيعت كار خودش را بهتر از ما انجام مي‌دهد.
زيستگاه‌هاي ايران هر سال پذيراي حدود 5 ميليون پرنده‌اي است كه از سرزمين‌هاي شمالي براي زمستان گذراني به كشورما روي مي‌آورند. حركت اين پرندگان از مبدا بسته به آغاز سرما و شدت آن درمناطق شمالي دارد. كارشناسان مي‌گويند امسال سرماي زودرس در نقاط مبدا از جمله سيبري، قزاقستان (http://www.hamshahrionline.ir/News/?id=35601)وتركمنستان (http://www.hamshahrionline.ir/News/?id=35480)، سبب شده پرندگان كوچنده كمي زودتر دست به مهاجرت هر ساله بزنند.
اكنون يك ماه از ورود خوتكاي ابرو سفيد به تالاب‌هاي ميانكاله و انزلي مي‌گذرد. همچنان‌كه اين روزها تالاب‌هاي امير كلايه، سلكه و ديگر محل‌هاي زمستان گذر، ميزبان انواع پرندگان كوچنده نظير كاكايي لب آبچر هستند، فلامينگوها، اردك‌هاي كله سبز، قوها، حواصيل‌ها، ماهي خورها و ديگر پرندگان هم از راه مي‌رسند.
شكار غيرمجاز، دلسوزي‌هاي غيرمسئولانه، تخريب زيستگاه‌ها و خشك شدن تالاب‌ها عواملي است كه هرسال حيات اين پرندگان را تهديد مي‌كند به همين دليل هر سال ازشمار اين پرندگان كاسته مي‌شود.
دكتر اسماعيل كهرم، استاد محيط‌زيست و پرنده شناس، در اين باره به همشهري گفت: آنچه امروز امنيت پرندگان كوچنده را تهديد مي‌كند شكار بيش از حد مجاز پرندگان است به‌طوري كه سال گذشته با وجود آنكه سازمان محيط‌زيست، صيد پرندگان را ممنوع اعلام كرده بود اما شاهدان عيني و محلي‌ها گزارش دادند كه شكارچيان غيرمجاز بي‌توجه به قوانين به جان پرندگان افتاده‌اند به‌طوري كه در حوالي آشوراده- يكي ازمكان‌هاي زمستان‌گذراني پرندگان مهاجر – صداي گلوله شكارچيان در ساعات اوليه صبح، لحظه‌اي قطع نمي‌شده است.
البته صيد بي‌رويه، سال‌هاست كه گريبان پرندگان مهاجر را گرفته به همين دليل است كه سال گذشته تعداد فلامينگوها، قوها و مرغابي‌هاي مهاجر در زيستگاه‌هاي شمالي 5 هزار بال سرشماري شد در حالي كه اين تعداد، سه دهه پيش بالغ بر 70 هزار بال گزارش شده است.
دلسوزي، بلاي جان پرندگان كوچنده
وي دلسوزي‌هاي غيرمسئولانه را از ديگر عوامل تهديد‌كننده پرندگان كوچنده عنوان كرد و افزود: سال گذشته بالغ بر 4 هزار قوي مهاجر در اطراف فريدونكنار فرود آمدند. در اين ميان جمعي از مردم علاقه‌مند به محيط‌زيست از روي دلسوزي با جمع كردن پول از طرفداران حيوانات، براي اين پرندگان دانه تهيه كردند.
اين كار گرچه قابل ستايش است اما از نظر علمي درست نيست و تبعات ناگواري دارد. از جمله سبب مي‌شود اين پرندگان در محل باقي بمانند زيرا يكي از دلايل مهاجرت كمبود غذاست. درحالي كه اگر قوها به حال خود رها مي‌شدند به زيستگاه‌هاي نواحي مركزي و جنوبي كشور روي مي‌آوردند و اين سبب مي‌شد تا فشاري روي يك زيستگاه نباشد.
نكته ديگر اينكه ماندن قوها دريك نقطه سبب تجمع حيوانات شكارچي در منطقه مي‌شود. از سوي ديگر، اين پرندگان در مواردي با سيم‌هاي فشار قوي برخورد كردند و در نتيجه شماري از آنها تلف شدند. اين نشان مي‌دهد كه نبايد سرخود دست به اقداماتي از اين قبيل زد بلكه بايد اين امور را به طبيعت سپرد.
كهرم، از خشك شدن تالاب‌هاي كشور به‌عنوان يكي ديگر از عوامل تهديد‌كننده محل‌هاي امن پرندگان مهاجر ياد كرد و گفت: ايران يكي از كريدورهاي اصلي پرندگان مهاجر است اما خشك شدن تالاب‌ها يكي پس از ديگري اين كريدور را ناامن كرده است.
براي نمونه، گاوخوني به كلي خشك شده، همچنان‌كه پريشان، هامون، بختگان و تالاب‌هاي ديگري كه هر سال ميزبان هزاران پرنده بود اكنون قابليت خود را براي ميزباني از دست داده است.
ضرورت پايش زيستگاه‌ها
مهندس پرويز بختياري، مدرس پرنده نگري نيز در اين باره به همشهري گفت: مهم‌ترين مسئله‌اي كه متأسفانه تاكنون ناديده گرفته شده، مديريت پرندگان كوچنده در فصل مهاجرت است.
در حالي كه ضروري است در زمان مهاجرت، هر روز تالاب‌ها و ديگر محل‌هاي زمستان گذراني پايش شود تا درصورت مشاهده هر نوع بيماري به‌خصوص آنفلوانزاي مرغي، مديريت ويژه اعمال شود.
وي در ادامه گفت: چند سالي است كه تعداد برخي گونه‌هاي مهاجر به كشور كم شده كه با پايش زيستگاه‌ها مي‌توان اين‌گونه‌ها را شناسايي و عوامل كاهش جمعيت آنها را بررسي كرد. براي نمونه، گونه عروس‌غاز بسياركم و نادر شده و علت اين كاهش هم مشخص نيست.
بختياري تصريح كرد: پرنده‌هاي كنار آبزي و آبزي به لحاظ بين‌المللي و ملي از اهميت ويژه‌اي برخوردارند در حالي كه در كشور ما چندان به اين پرنده‌ها اهميت نمي‌دهيم، تا آنجا كه اصلا براي ما مهم نيست كه چرا «گيلانشاه خالدار» اين‌گونه نادر، سال‌هاست در ميان پرندگان مهاجر ديده نشده؛ شايد هم منقرض شده است؛
پرنده‌اي كه از مناطق شمالي به ايران مي‌آمد و با عبور از كشور ما به آفريقا مهاجرت مي‌كرد. خروس كولي دشتي هم از گونه‌هايي است كه وضعيت بحراني دارد. پايش مي‌تواند به بسياري از پرسش‌ها پاسخ دهد و زمينه را براي حفاظت از اين پرندگان نادر فراهم سازد.
اين مدرس طبيعت گردي هم در بخشي از سخنان خود از دلسوزي‌هاي غيرمسئولانه انتقاد كرد وگفت: ما خيلي وقت‌ها قصد خدمت به حيوانات وحيات وحش داريم اما براثر ناآگاهي در واقع باعث نابودي آنها مي‌شويم.
براساس مطالعات علمي هر چيزي در طبيعت بايد سير طبيعي خود را طي كند زيرا دخل و تصرف باعث برهم زدن نظم مي‌شود. اگر پرنده‌اي براثر كم غذايي مي‌ميرد اين قانون طبيعت است.
ما نبايد با اقداماتي نظير دانه دادن به پرندگان آن را جبران كنيم. بهترين حمايت فقط وفقط حفاظت از زيستگاه‌ها به دور از دخل و تصرف است. مطمئن باشيد طبيعت كار خودش را بهتر از ما انجام مي‌دهد.