آبجی
17th October 2009, 05:35 PM
اهميت موضوع ارتباطات و فناوري اطلاعات در جهان و دست يابي به تجارت الكترونيكي با هدف ايجاد و تثبيت دولت الكترونيكي در راستاي تحقق جامعه ي اطلاعاتي ، برنامه ريزان ، سياستگذاران و قانونگذاران كشورهاي در حال توسعه را بر آن داشته تا با توجه ويژه به اين حوزه ، آن را در سرلوحه ي امور مديريتي كشور قرار دهد و به همين منظور با ايجاد معاونت هاي فناوري اطلاعات در بالاترين رده ي مديريتي سازمان ها و وزارتخانه ها بر ضرورت برنامه ريزي همه جانبه دولت در اين زمينه تاكيد نمايد . در سده اي كه جنگ ديپلماتيك بين دولت ها بر سر دست يابي ، مهار و مديريت منابع انرژي موجود در كشور هاي داراي ذخاير غني انرژي مانند نفت ، گاز و اورانيم از يك سو و همچنين در اختيار گيري ذخاير غني اقتصادي مانند طلا ، نقره ، مس ، آهن و ديگر عناصر با ارزش در دل خاك و استخراج مرواريد و مرواريد سياه ( خاويار ) در اعماق آب هاي نيلگون خليج هميشه فارس و بزرگترين درياي جهان ، خزر ، است ، كشوري به وسعت ايران اسلامي سرشار از اين منابع خدادادي به واسطه ي قرار گرفتن در كانون تمدن كهن بين النهرين شامل تمدن هاي سومر، آكد ، بابل و آشور مي باشد كه در اين ميان وظيفه تك تك ما است تا براي اعتلاي خود و نسل آينده كشور در راستاي حفاظت ، نگهداري و استفاده ي درست و هدفمند اين منابع حياتي اهتمام ورزيم .
ايجاد بسترهاي توسعه ي همه جانبه ي فناوري اطلاعات و در اختيار قرار گرفتن چنين ابزارهاي پيشرفته اي در عصر حاضر ، راه را براي مديريت و سازمان دهي هر چه بهتر منابع مورد اشاره براي امروز و فرداي كشور فراهم مي سازد .
در چنين شرايطي است كه نبود و حتي كمبود راهبرد مديريتي و برنامه ريزي اصولي در مراتب : سياستگذاري ، اجرايي و نظارتي ، به هر شكل و انگيزه اي كه باشد ، موجب اتلاف منابع انرژي و اقتصادي كلان كشور شده و تبعاتي چون عقب افتادگي در تمام زمينه ها ي اجتماعي ، اقتصادي ، سياسي و به ويژه فرهنگي را در پي خواهد داشت .
به تحقيق ، در جهان امروز فناوري اطلاعات به عنوان تكنولوژي برتر اين تهديد را به فرصت تبديل كرده تا مديران خوش فكر و داراي شعور اجتماعي و با وجدان آگاه با هدايت زيركانه و هوشمندانه ي خود ، خروجي اتاق فكر كارشناسان توانمند و روشمند متخصص را در حوزه هاي مختلف در اسرع وقت و با بالاترين شاخص هاي كيفيتي و امنيتي بر روي ميز كار تكنسين هاي پرتوان و غيرتمند قرار دهند تا توليدات و خدمات با استاندارد بالا بدون صرف هزينه هاي ميلياردي براي تبليغات ، در اقصي نقاط جهان رضايت كامل مشتريان را حاصل نمايد .
موانع موجود در فراگيري اينترنت در كشور
در طي فرايند ظهور ، تثبيت و توسعه ي ارتباطات داده ها ، از برقراري خطوط خصوصي براي ايجاد يك ارتباط داده اي بين دو مشترك به منظور تبادل اطلاعات كه با اجاره ي يك خط اختصاصي در دو نقطه ي A و B و اختصاص دو دستگاه رايانه به همراه مودم عملياتي مي شود ، تا پيوستن ميليون ها مشترك ثابت و متحرك اينترنت براي انجام امور روزمره ، به شبكه يكپارچه ي web جهاني و پايان دوره ي جامعه ي غير اطلاعاتي ، اكنون در آستانه ي شكل گيري هر چه سريعتر جامعه اطلاعاتي با مقياس ها و معيار هاي جهاني هستيم ولي به دليل وجود موانع زير توسعه اينترنت در كشور ما با محدوديت هايي روبرو شده است كه مرور مي كنيم .
• ضرورت بسته شدن پرونده مديريت سنتي و تشكيل سازماني جديد بر پايه مديريت فناوري اطلاعات.
• اين نكته را بايد همواره مد نظر داشت كه سازمان جديد با راهبرد مديريت فناوري اطلاعات شكل نخواهد گرفت مگر آنكه مديريت به ضرورت اين تغيير پي ببرد و آن را براساس روش هاي علمي عملياتي كند و به طور فراگير و ملي آن را به كار ببندد .
• كمبود برنامه ريزي در خصوص هماهنگي زيرساخت هاي فرهنگي و فني لازم . به اين معنا كه قبل از ورود فناوري هاي مورد نظر، آموزش هاي لازم و زمينه هاي مورد نياز در جامعه بايد فراهم شود به عنوان مثال كودكان را از سنين كودكي با ابزارهاي ارتباطي و همچنين ضرورت استفاده از آن آشنا كنيم .
متاسفانه هم اكنون عده بيشماري از افراد جامعه حتي برخي از مديران و كاركنان در زمينه استفاده درست و اصولي از ابزار هاي فناوري اطلاعات در حوزه هاي كاري خود مطلع نيستند ، تا آنجا كه ايشان روش سنتي را به روش هاي نوين فناوري اطلاعات ترجيح مي دهند ، در اين ميان برخي نيز فكر سودجويي هاي معمول در روش هاي سنتي هستند ، چون در روش هاي نوين فناوري اطلاعات به دليل بالا بودن سرعت در انجام حجم بالايي از كارو پردازش اطلاعات در زمان كم ، كاهش خطاي انساني و حذف واسطه ها و واسطه گري ها و همچنين از بعد نظارتي و امنيتي ، همواره دست افراد سود جو و منفعت طلب بسته خواهد بود و در نتيجه با كاهش هزينه ها ي دستگاه ها و افزايش بهره وري آنان روبرو خواهيم بود و فرصت مناسبي براي استفاده هر چه بهتر نيروي انساني مبتكر و خلاق در اتاق فكر و به منظور طرح ايده هاي نو و ارزشمند آنان خواهد بود .
• در همين راستا ، عدم استقبال برخي از سازمان ها در راه اندازي نشريه الكترونيك ، و علاقه مندي آنان به روش هاي سنتي چاپ و توزيع نشريه كه هم هزينه و وقت بسياري را صرف خواهد كرد و هم نيروي انساني بسياري را در گير اين موضوع خواهد كرد .
• عدم استقبال برخي از سازمان ها در زمينه راه اندازي دبيرخانه ي بدون كاغذ و علاقه مندي آنان به ادامه ي روش سنتي نامه نگاري اداري .
• عدم در اختيار قرار گرفتن اينترنت پر سرعت و حتي اينترنت با سرعت پايين براي استفاده كارشناسان و ساير كاركنان در برخي از سازمان ها .
• عدم در اختيار قرار گرفتن تجهيزات رايانه اي براي استفاده ي كارشناسان و ساير كاركنان در برخي از سازمان ها ، و اين در صورتي است كه رايانه به عنوان يكي از ابزار ضروري براي كار كاركنان محسوب مي شود و همين موضوع از مهم ترين مباحث مطرح اتحاديه جهاني مخابرات است كه يكي از شاخصه هاي توسعه ي IT را در آن مي دانند .
• در حوزه ي تجارت نيز به دليل وجود خرده فرهنگ واسطه گري و دلالي در اكثر بخش ها ي اقتصادي ، به طوري كه اين حرفه كاذب در برخي از زمينه ها حتي به عنوان يك شغل با اسم و رسم مطرح مي شود ، و اين موضوع با اصالت تجارت الكترونيكي و در يك نگاه وسيع ، تجارت جهاني منافات جدي دارد ،
• عدم آشنايي اكثريت مردم جامعه با موضوعات فناوري اطلاعات و كاركردهاي آن .
• به دليل وجود شرايط خاص كشور از نظر قرارگرفتن در شرايط تحريم و به دنبال آن تبليغات منفي برخي از قدرت هاي بيگانه ي مخالف جمهوري اسلامي ايران در برخي از سايت ها ي بيگانه و همچنين دسترسي آسان به برخي از سايت هاي غير اسلامي كه شئونات اسلامي را رعايت نمي كنند ، كه به دنبال آن فيلتر سازي طيف وسيعي از اين سايت ها صورت مي گيرد .
• آنچه مسلم است اگر فردي از امكانات شبكه و ظرفيت هاي موجود در كشور مطلع باشد و نيازمند واقعي سرويس خاصي باشد ، باتوجه به اينكه وي به اهميت اين سرويس واقف است با خريد تجهيزات و درخواست آن سرويس به راحتي از مزاياي آن استفاده خواهد كرد و مطمئنا سود حاصله براي اين فرد به مراتب بيشتر از هزينه هاي احتمالي جانبي خواهد بود.
• پس مي توان به اين نتيجه ي مهم رسيد كه با توجه به عدم استقبال و نياز اكثريت مردم از امكانات شبكه اينترنت كشور مانند اينترنت پرسرعت ، ADSL و اينترنت بيسيم و...وحتي Dail up با سرعت هاي پايين ، در برخي از موارد و همچنين با توجه به محدوديت هاي برشمرده بالا، پيام وزيرICT كه مورد هجمه برخي از رسانه ها قرار گرفت، به دور از واقعيت نيست و وزير محترم ارتباطات و فناوري اطلاعات به دور از هر گونه اغراق و درشت نمايي اين مطلب را با خلوص نيت و از سر بالا بردن توقع مردم و مسوولان ، مطرح كرده است .
سخن آخر
البته آنچه مسلم است همگي بايد تلاش كنيم تا :
• اكثر مديران دولتي را با فضاي جديد كشور و جهان آشنا كنيم و در صورت عدم پذيرش آنان با شرايط جديد به هر دليل پيشنهاد مي شود براي جلوگيري از اتلاف منابع مورد اشاره در ابتداي بحث ، آنان داوطلبانه از كار خود كناره گيري كنند تا افراد شايسته تر در اين حوزه وارد شوند .
• بهتر است اين كار را از معاونت هاي فناوري اطلاعات در سازمان ها آغاز كنيم زيرا برخي از آنان احتمالا به اهميت ايجاد اين حوزه در سازمان خود واقف نيستند . زيرا عملكرد قابل توجهي از سوي آنان ديده نمي شود .
• وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات مي تواند نقش مهمي در اين زمينه ايفا كند .
• به هر حال چه بخواهيم و چه نخواهيم ما در جغرافياي تاريخي جامعه ي اطلاعاتي واقع شده ايم هر چه زودتر اين مهم را بپذيريم سرعت رشد فناوري اطلاعات و در نتيجه توسعه ي كشور بيشتر خواهد شد و در نتيجه نسبت به وجدان خود و آينده ي فرزندان اين آب و خاك مديون نخواهيم بود.
• بيائيد از همين الان شروع كنيم .
* كارشناس و مسوول پژوهش و برنامه ريزي روابط عمومي و امور بين الملل شركت مخابرات ايران
ايجاد بسترهاي توسعه ي همه جانبه ي فناوري اطلاعات و در اختيار قرار گرفتن چنين ابزارهاي پيشرفته اي در عصر حاضر ، راه را براي مديريت و سازمان دهي هر چه بهتر منابع مورد اشاره براي امروز و فرداي كشور فراهم مي سازد .
در چنين شرايطي است كه نبود و حتي كمبود راهبرد مديريتي و برنامه ريزي اصولي در مراتب : سياستگذاري ، اجرايي و نظارتي ، به هر شكل و انگيزه اي كه باشد ، موجب اتلاف منابع انرژي و اقتصادي كلان كشور شده و تبعاتي چون عقب افتادگي در تمام زمينه ها ي اجتماعي ، اقتصادي ، سياسي و به ويژه فرهنگي را در پي خواهد داشت .
به تحقيق ، در جهان امروز فناوري اطلاعات به عنوان تكنولوژي برتر اين تهديد را به فرصت تبديل كرده تا مديران خوش فكر و داراي شعور اجتماعي و با وجدان آگاه با هدايت زيركانه و هوشمندانه ي خود ، خروجي اتاق فكر كارشناسان توانمند و روشمند متخصص را در حوزه هاي مختلف در اسرع وقت و با بالاترين شاخص هاي كيفيتي و امنيتي بر روي ميز كار تكنسين هاي پرتوان و غيرتمند قرار دهند تا توليدات و خدمات با استاندارد بالا بدون صرف هزينه هاي ميلياردي براي تبليغات ، در اقصي نقاط جهان رضايت كامل مشتريان را حاصل نمايد .
موانع موجود در فراگيري اينترنت در كشور
در طي فرايند ظهور ، تثبيت و توسعه ي ارتباطات داده ها ، از برقراري خطوط خصوصي براي ايجاد يك ارتباط داده اي بين دو مشترك به منظور تبادل اطلاعات كه با اجاره ي يك خط اختصاصي در دو نقطه ي A و B و اختصاص دو دستگاه رايانه به همراه مودم عملياتي مي شود ، تا پيوستن ميليون ها مشترك ثابت و متحرك اينترنت براي انجام امور روزمره ، به شبكه يكپارچه ي web جهاني و پايان دوره ي جامعه ي غير اطلاعاتي ، اكنون در آستانه ي شكل گيري هر چه سريعتر جامعه اطلاعاتي با مقياس ها و معيار هاي جهاني هستيم ولي به دليل وجود موانع زير توسعه اينترنت در كشور ما با محدوديت هايي روبرو شده است كه مرور مي كنيم .
• ضرورت بسته شدن پرونده مديريت سنتي و تشكيل سازماني جديد بر پايه مديريت فناوري اطلاعات.
• اين نكته را بايد همواره مد نظر داشت كه سازمان جديد با راهبرد مديريت فناوري اطلاعات شكل نخواهد گرفت مگر آنكه مديريت به ضرورت اين تغيير پي ببرد و آن را براساس روش هاي علمي عملياتي كند و به طور فراگير و ملي آن را به كار ببندد .
• كمبود برنامه ريزي در خصوص هماهنگي زيرساخت هاي فرهنگي و فني لازم . به اين معنا كه قبل از ورود فناوري هاي مورد نظر، آموزش هاي لازم و زمينه هاي مورد نياز در جامعه بايد فراهم شود به عنوان مثال كودكان را از سنين كودكي با ابزارهاي ارتباطي و همچنين ضرورت استفاده از آن آشنا كنيم .
متاسفانه هم اكنون عده بيشماري از افراد جامعه حتي برخي از مديران و كاركنان در زمينه استفاده درست و اصولي از ابزار هاي فناوري اطلاعات در حوزه هاي كاري خود مطلع نيستند ، تا آنجا كه ايشان روش سنتي را به روش هاي نوين فناوري اطلاعات ترجيح مي دهند ، در اين ميان برخي نيز فكر سودجويي هاي معمول در روش هاي سنتي هستند ، چون در روش هاي نوين فناوري اطلاعات به دليل بالا بودن سرعت در انجام حجم بالايي از كارو پردازش اطلاعات در زمان كم ، كاهش خطاي انساني و حذف واسطه ها و واسطه گري ها و همچنين از بعد نظارتي و امنيتي ، همواره دست افراد سود جو و منفعت طلب بسته خواهد بود و در نتيجه با كاهش هزينه ها ي دستگاه ها و افزايش بهره وري آنان روبرو خواهيم بود و فرصت مناسبي براي استفاده هر چه بهتر نيروي انساني مبتكر و خلاق در اتاق فكر و به منظور طرح ايده هاي نو و ارزشمند آنان خواهد بود .
• در همين راستا ، عدم استقبال برخي از سازمان ها در راه اندازي نشريه الكترونيك ، و علاقه مندي آنان به روش هاي سنتي چاپ و توزيع نشريه كه هم هزينه و وقت بسياري را صرف خواهد كرد و هم نيروي انساني بسياري را در گير اين موضوع خواهد كرد .
• عدم استقبال برخي از سازمان ها در زمينه راه اندازي دبيرخانه ي بدون كاغذ و علاقه مندي آنان به ادامه ي روش سنتي نامه نگاري اداري .
• عدم در اختيار قرار گرفتن اينترنت پر سرعت و حتي اينترنت با سرعت پايين براي استفاده كارشناسان و ساير كاركنان در برخي از سازمان ها .
• عدم در اختيار قرار گرفتن تجهيزات رايانه اي براي استفاده ي كارشناسان و ساير كاركنان در برخي از سازمان ها ، و اين در صورتي است كه رايانه به عنوان يكي از ابزار ضروري براي كار كاركنان محسوب مي شود و همين موضوع از مهم ترين مباحث مطرح اتحاديه جهاني مخابرات است كه يكي از شاخصه هاي توسعه ي IT را در آن مي دانند .
• در حوزه ي تجارت نيز به دليل وجود خرده فرهنگ واسطه گري و دلالي در اكثر بخش ها ي اقتصادي ، به طوري كه اين حرفه كاذب در برخي از زمينه ها حتي به عنوان يك شغل با اسم و رسم مطرح مي شود ، و اين موضوع با اصالت تجارت الكترونيكي و در يك نگاه وسيع ، تجارت جهاني منافات جدي دارد ،
• عدم آشنايي اكثريت مردم جامعه با موضوعات فناوري اطلاعات و كاركردهاي آن .
• به دليل وجود شرايط خاص كشور از نظر قرارگرفتن در شرايط تحريم و به دنبال آن تبليغات منفي برخي از قدرت هاي بيگانه ي مخالف جمهوري اسلامي ايران در برخي از سايت ها ي بيگانه و همچنين دسترسي آسان به برخي از سايت هاي غير اسلامي كه شئونات اسلامي را رعايت نمي كنند ، كه به دنبال آن فيلتر سازي طيف وسيعي از اين سايت ها صورت مي گيرد .
• آنچه مسلم است اگر فردي از امكانات شبكه و ظرفيت هاي موجود در كشور مطلع باشد و نيازمند واقعي سرويس خاصي باشد ، باتوجه به اينكه وي به اهميت اين سرويس واقف است با خريد تجهيزات و درخواست آن سرويس به راحتي از مزاياي آن استفاده خواهد كرد و مطمئنا سود حاصله براي اين فرد به مراتب بيشتر از هزينه هاي احتمالي جانبي خواهد بود.
• پس مي توان به اين نتيجه ي مهم رسيد كه با توجه به عدم استقبال و نياز اكثريت مردم از امكانات شبكه اينترنت كشور مانند اينترنت پرسرعت ، ADSL و اينترنت بيسيم و...وحتي Dail up با سرعت هاي پايين ، در برخي از موارد و همچنين با توجه به محدوديت هاي برشمرده بالا، پيام وزيرICT كه مورد هجمه برخي از رسانه ها قرار گرفت، به دور از واقعيت نيست و وزير محترم ارتباطات و فناوري اطلاعات به دور از هر گونه اغراق و درشت نمايي اين مطلب را با خلوص نيت و از سر بالا بردن توقع مردم و مسوولان ، مطرح كرده است .
سخن آخر
البته آنچه مسلم است همگي بايد تلاش كنيم تا :
• اكثر مديران دولتي را با فضاي جديد كشور و جهان آشنا كنيم و در صورت عدم پذيرش آنان با شرايط جديد به هر دليل پيشنهاد مي شود براي جلوگيري از اتلاف منابع مورد اشاره در ابتداي بحث ، آنان داوطلبانه از كار خود كناره گيري كنند تا افراد شايسته تر در اين حوزه وارد شوند .
• بهتر است اين كار را از معاونت هاي فناوري اطلاعات در سازمان ها آغاز كنيم زيرا برخي از آنان احتمالا به اهميت ايجاد اين حوزه در سازمان خود واقف نيستند . زيرا عملكرد قابل توجهي از سوي آنان ديده نمي شود .
• وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات مي تواند نقش مهمي در اين زمينه ايفا كند .
• به هر حال چه بخواهيم و چه نخواهيم ما در جغرافياي تاريخي جامعه ي اطلاعاتي واقع شده ايم هر چه زودتر اين مهم را بپذيريم سرعت رشد فناوري اطلاعات و در نتيجه توسعه ي كشور بيشتر خواهد شد و در نتيجه نسبت به وجدان خود و آينده ي فرزندان اين آب و خاك مديون نخواهيم بود.
• بيائيد از همين الان شروع كنيم .
* كارشناس و مسوول پژوهش و برنامه ريزي روابط عمومي و امور بين الملل شركت مخابرات ايران