آبجی
11th October 2009, 03:10 PM
اینترنت امکانات و ابزارهای متعددی را به منظور ارائه خدمات وسرویس ها در اختیار علاقه مندان قرار می دهد . یکی از ویژگی های بسیار جذاب اینترنت ارائه سرویس ها و خدماتی است که شما را قادر می سازد با مخاطبان خود ارتباطی پویا و متقابل برقرار نموده و از نقطه نظرات آنان در رابطه با یک مطلب ، آگاه شوید .
در این راستا هر یک از کاربران می توانند دانش و تجارب خود را در اختیار دیگران قرار داده و خود نیز به عنوان عضوی از یک جامعه شبکه ای مطرح گردند ( اشتراک دانش ) . فرض کنید ابزاری ارزان قیمت برای انتشار مطلب در اختیار هر نویسنده و یا صاحب قلمی باشد که بتواند با استفاده از آن عقاید، اخبار ، دیدگاهها و نقطه نظرات خود را در رابطه با موضوعات مورد علاقه ، بدون محدودیت های مرسوم بیان نماید.آیا شما علاقه مند به استفاده از چنین ابزاری می باشید ؟ آیا تمایل به داشتن یک روزنامه شخصی دارید که در آن بتوانید مطالب خود را در ارتباط با موضوعات مورد علاقه ، بیان نمائید؟ بشریت درطی چند سال گذشته قدم در دنیای جدیدی گذاشته است که بدون شک یکی از مهمترین دستاوردهای آن تحول و دگرگونی اساسی در ارتباط با نحوه نشر اطلاعات است. وبلاگ ( Weblog ) و یا بلاگ ( Blog ) نمونه ای در این زمنیه بوده که با توجه به ماهیت اینترنت ، ویژگی دو طرفه بودن وب و تنوع خواسته استفاده کنندگان، در کانون توجه علاقه مندان قرار گرفته و ما امروزه شاهد رشد و گسترش چشمگیر آن می باشیم . واژه " بلاگ " ، از جمله واژه های جدیدی است که قدم در عرصه ادبیات جهانی اینترنت گذاشته است .در این مقاله قصد داریم به بررسی این پدیده جدید! اینترنت پرداخته و با ابعاد متفاوت آن بیشتر آشنا شویم .
تاریخچه وبلاگ و وبلاگ نویسی
برخی بر این عقیده هستند که اولین وبلاگ توسط " تیم . برنرزلی " ( مخترع وب ) ایجاد که در آن وی به سایت های جدیدی که در آن زمان ایجاد و بر روی اینترنت فعال می شدند ، اشاره می نمود ( http://info.cern.ch ) . دومین وبلاگ توسط "Marc Andreessen" درNCSA ایجاد که وی نیز در آن عملیاتی مشابه وبلاگ "برنرزلی " را انجام می داد( تا اواسط ۱۹۹۶ ) .در فاصله بین سال های ۱۹۹۶ تا ۱۹۹۷ که از آن به عنوان " انفجار وب " ، نام برده می شود ، چندین وبلاگ جدید دیگر نیز ایجاد گردید . از وبلاگ های اولیه می توان به وبلاگ متعلق به Dave Winer ( اخبار مربوط Scripting ) ، وبلاگ Barger و Cameron Barrett ، اشاره نمود . محتویات وبلاگ های اولیه اغلب شامل مجموعه ای از لینک ها و توضیحاتی بود که متناسب با علاقه نویسنده ، ایجاد می گردید. در ادامه وبلاگ نویسان ، علاقه مند به ایجاد وبلاگ هائی شدند که در آن مطالبی را درج می نمودند که خود تمایل به خواندن آن را در آینده داشتند ( نظیر دفترچه خاطرات شخصی ) . بدین ترتیب ، وبلاگ ها دارای شخصیتی خاص برای خود شدند که این شخصیت را مستقیما" از مولف خود به ارث می بردند . ( شما با مطالعه دفترچه خاطرات شخصی هر فرد می توانید با ابعاد متفاوت شخصیتی وی نیز تا اندازه ای که امکان دارد ، آشنا شوید ) .گسترش و عمومی شدن وبلاگ ها : اکثر وبلاگ های اولیه توسط طراحان وب و نرم افزار و به عنوان یک فعالیت جانبی که در منزل دنبال می نمودند ، ایجاد و محتوی و ماهیت اطلاعاتی آنان در رابطه با توانمندی و پتانسیل های فن آوری هائی بود که در آن زمان یکی پس از دیگری مطرح می شدند . تعداد وبلاگ ها در ابتدا بسیار اندک و محدود بود تا این که در سال ۱۹۹۹ با راه اندازی چندین سرویس رایگان و یا ارزان قیمت دررابطه با وبلاگ و وبلاگ نویسی ، تعداد آنان رو به افزایش نهاد . سرویس هائی نظیر : Pitas, Livejournal ، Blogger و EditThisPage.com ، نمونه هائی در این زمینه می باشند . استفاده از سرویس های فوق،مستلزم دانش فنی بالائی نبود و علاقه مندان به ایجاد وبلاگ می توانستند به سرعت اقدام به ایجاد وبلاگ مورد نظر خود نمایند . ( رشد چشمگیر وبلاگ و وبلاگ نویسی ) .تا اواسط سال ۲۰۰۰ ، بیش از یکهزار وبلاگ ایجاد و این رقم تا اواسط سال ۲۰۰۲ به بیش از نیم میلیون رسید. بر اساس آمار موجود، تعداد وبلاگ های ایجا د شده توسط سیستم های وبلاگ نویسی به بیش از چندصدهزار رسیده و هر چهل ثانیه یک وبلاگ جدید ، ایجاد می گردد ( بیش از شصت هزار وبلاگ در هر ماه . منبع ) .یکی از مهمترین تحولات مهم در ارتباط با وبلاگ ها ، تبدیل آن به یک رسانه محاوره ای بود. تعداد زیادی از مولفین و نویسندگان وبلاگ ها از وبلاگ خود برای بحث در ارتباط با موضوعات مورد علاقه و یا موضوعات گفته شده توسط سایر نویسندگان در وبلاگ های دیگر استفاده و با بکارگیری لینک های متعدد،امکان دنبال نمودن مباحث مورد نظر را در اختیار خوانند گان قرار می دهند. بدین ترتیت ، خوانند گان علاقه مند ، می توانستند در مباحثه مورد نظر شرکت و علاوه بر آگاهی از سایر دیدگاههای موجود ، نقطه نظرات خود را بیان و یا شخصا" اقدام به ایجاد وبلاگ و دنبال نمودن مباحث مورد نظر در وبلاگ خود نمایند . از لحاظ ظاهری ، شاید وضعیت فوق را بتوان مشابه ارتباطات "چندین نفربا چندین نفر" در نظر گرفت که تاکنون به اشکال متفاوتی نظیر newsgroups ( گروه های خبری ) و یا mailing lists ( لیست های نامه ) ، پیاده سازی شده است . در این رابطه یک تفاوت اساسی وجود دارد : با توجه به اینکه نطرات ارائه شده بر روی فصای متعلق به مولف وبلاگ ارسال می گردد ، پاسخ به سایر افراد ضروری نبوده و آنان پاسخ خود را با مراجعه به وبلاگ ، مشاهده خواهند کرد. یکی دیگر از تحولاتی که همزمان با رشد و گسترش وبلاگ ها محقق گردید ، مطالعه وبلاگ ها توسط سایر وبلاگ نویسان بود که باعث ایجاد پدیده ای با نام blogrolling ، گردید . ( بخشی از یک وبلاگ که لیست سایت هائی را که مولف وبلاگ - بلاگر - ، آنان را بطور منظم و همیشه مطالعه و اصطلاحا" به آنان سر می زند را مشخص می نماید. این بخش معمولا" در بخش سمت راست و یا چپ صفحه بلاگر ویا در یک صفحه مجزاء قرار می گیرد ) . یکی از خصایص جالب این لینک ها ، ایجاد یک جامعه ارتباطی ( شبکه ای ) بین وبلاگ نویسان می باشد . وضعیت اخیر وبلاگ و وبلاگ نویسی : وبلاگ و وبلاگ نویسی همچنان روند توسعه و گسترش خود را ادامه داده و هر روز بر تعداد وبلاگ نویسان افزوده می گردد .جامعه وبلاگ نویسان را اقشار متفاوت جامعه تشکیل می دهند .( پیاده کنندگان نرم افزار ، طراحان وب ، متخصصین و کارشناسان فن آوری های اطلاعات و ارتباطات ، معماران اطلاعاتی ، روزنامه نگاران ، وکلاء ، متخصصین آموزشی ، مشاوران و محققین فن آوری اطلاعات ، سیاستمداران و ... ) . با توجه به جایگاه بسیار مهم وبلاگ نویسی برای روزنامه نگاران ، دانشگاه MIT در پائیز سال ۲۰۰۲ ، اقدام به ارائه یک واحد خاص برای دانشجویان نموده است .
وبلاگ چیست ؟
وبلاگ ، یک صفحه وب ( مشابه یک روزنامه شخصی ) و با قابلیت دستیابی عموم کاربران به آن است . وبلاگ ها ، بر اساس یک نظم خاص بهنگام و محتوی بلاگ نشاندهنده شخصیت مولف و یا مولفان آن می باشد . اولویت استقرار و یا نشر مطلب بر اساس یک ساختار زمانی شکل می گیرد. در این حالت خوانندگان بلاگ ها همواره در ابتدا جدیدترین مطلب و یا مطالب منتشر شده را مشاهده و در صورت تمایل آن را مطالعه می نمایند .اکثر وبلاگ ها دارای یک خط فکری خاص بوده و به نوعی آن را دنبال می نمایند . مثلا" در صورتی که یک بلاگر علاقه مند به فن آوری باشد ، با جمع آوری مطلب از منابع متفاوتی نظیر : نمایشگاه ها ، سمینارها و یا سایت های دیگر ، آنان را با فرمت مورد نظر در بلاگ خود ثبت و در اختیار مخاطبان خود قرار دهد . درصورتی که یک بلاگر علاقه مند به یک بیماری خاص بوده و مسائل علمی آن را به نوعی دنبال می نماید ، می تواند مقالات و موضوعات جدید منتشر شده در رابطه با بیماری مورد نظر را بر روی بلاگ خود منتشر نماید . در صورتی که یک بلاگر , علاقه مند به مسائل اقتصادی می باشد ، می تواند با جستجو و یافتن مقالات جدید در رابطه با اقتصاد، آنان را بر روی بلاگ خود منتشر نماید . برخی از وبلاگ نویسان از بلاگ خود به منزله یک آلبوم عکس و یا بریده روزنامه ها ( شکل خاصی از یک حافظه online ) استفاده می نمایند. زمانی که بلاگر یک لینک مناسب را در این خصوص پیدا نماید و یا اطلاعاتی خاصی را که قصد دارد آنان را بخاطر بسپارد ، آنان را بر روی بلاگ خود قرار می دهد .بلاگ یک محیط الکترونیکی قابل جستجو را فراهم که علاقه مندان می توانند با استفاده از یک مرورگر وب و در هر نقطه ای از جهان به محتویات آنان دستیابی داشته باشند.
یکی از ویژگی هائی که در تمامی بلاگ ها به نوعی رعایت می شود ، ماهیت انتشار و استقرار اطلاعات بر روی بلاگ بر اساس یک نظم زمانی خاص است ( تقویم اطلاعاتی ) . وبلاگ مشابه یک مجله و یا روزنامه online می باشد که مولف آن می تواند در ارتباط با موضوعات متفاوت در زمان دلخواه ، در آن اطلاعاتی را درج و منتشر نماید. تعداد زیادی از بلاگ ها دارای مجموعه ای جالب و ارزشمند از لینک ها به سایر بلاگ ها ویا سایت هائی می باشند که مولف بلاگ آنان را مثبت و مفید ارزیابی می نماید.
برخی از ویژگی های وبلاگ ها عبارتند از :
سبک و شیوه بلاگ ها عموما" شخصی ، غیررسمی و یا خودمانی است . با استفاده از ابزارهای رایگان موجود بر روی وب می توان به سادگی اقدام به ایجاد و نشر اطلاعات بر روی وبلاگ ، نمود.
وبلاگ ها از لحاظ کیفیت ، محتوی و اهداف دارای گونه های متعددی بوده و هر یک می توانند مخاطبان خاص خود را دارا باشند ( نظیر تیراژ روزنامه ) . وبلاگ ها در اواسط دهه ۹۰ مطرح و به سرعت و همزمان با ارائه ابزارهای ساده نشر و ایجاد وبلاگ ،نظیر Blogger.com رشد و مورد استقبال قرار گرفتند. در این راستا وبلاگ ها ی متعددی ، ایجاد گردیده است (از بلاگ هائی که شامل دفترچه خاطرات online بوده که منعکس کننده فعالیت ها و تجارب روزانه نویسنده بوده تا بلاگ هائی خصوصی و یا کوچک که صرفا" شامل توضیحاتی اندک و لینک به سایر موضوعات است ) .اکثر وبلاگ ها مبتنی بر متن می باشند .در این رابطه وبلاگ هائی نیز وجود دارد که علاوه بر استفاده متن از سایر اقلام اطلاعاتی نظیر صوت ، تصاویر و کلیپ های ویدئوئی نیز استفاده می نمایند( بلاگ تصویری ( Photoblog ) ، بلاگ ویدئوئی ( Videoblogs ) ، بلاگ های صوتی ( Audioblog ) ) . هر موجودیت در یک وبلاگ بنوعی به سایر اطلاعات ، اشاره می نماید. مولفین وبلاگ ها به سایر وبلاگ ها لینک و بگونه ای آنان را بر اساس موضوعات متفاوتی تقسیم بندی نموده تا امکان استفاده مناسب و سریع از سایر وبلاگ ها باتوجه به موضوعات مربوطه در اختیار کاربران قرار گیرد. خوانندگان یک وبلاگ می توانند از هر نقطه ای در وبلاگ که تمایل دارند ، مطالعه خود را شروع نمایند :در ابتدا مطالب و نوشته های جدید منتشر شده بر روی بلاگ را مشاهده نمایند و یا با استفاده از امکان جستجو و یا لینک به سایر بلاگ ها ، اطلاعات قدیمی منتشر شده را مطالعه نمایند . در زمان مطالعه یک بلاگ ، خوانندگان می تواند آن را با اولویت های متفاوتی مطالعه نمایند : زمانی ( مطالعه بر اساس زمان و تاریخ انتشار مطلب ) ، موضوعی و یا جستجو بر اساس کلید واژه های خاصی . وبلاگ ها ، اغلب شامل یک Blogroll بوده که شامل لیستی از لینک ها به سایر وبلاگ هائی است که مولف وبلاگ آنان را پیشنهاد ، می نماید . تعداد زیادی از وبلاگ ها این امکان را برای خوانندگان خود فراهم می نمایند که نقطه نظرات خود را در رابطه با موضوع منتشر شده بر روی سایت اعلام نمایند . یکی از نکات جالب در رابطه با بلاگ ها ، سادگی آنان می باشد . وب سایت ها معمولا" دارای یک صفحه اصلی به همراه مجموعه ای از لینک ها به سایر صفحات برای مشاهده اطلاعات تکمیلی ،می باشند. سایت Srco به این سبک ایجاد شده است و ده ها صفحه اطلاعاتی تحت یک صفحه اصلی سازماندهی ، می شوند. اکثر وب سایت ها دارای چنین ساختاری می باشند . یک وبلاگ دارای ساختاری به مراتب ساده تر است :
- یک وبلاگ شامل صفحه ای مشتمل بر مجموعه ای از Entry ، است. یک وبلاگ ممکن است دارای آرشیو مطالب منتشر شده قدیمی نیز باشد، ولی صفحه اصلی یک بلاگ دارای جایگاهی خاص بوده و توجه تمامی مخاطبان را به خود جلب می نماید .
- یک وبلاگ معولا" حالت عمومی داشته و امکان مشاهده و مطالعه آن در اختیار عموم خواهد بود .
- موجودیت ها ی موجود در بلاگ معمولا" متعلق به یک و یا چندین مولف می باشد .
- موجودیت های منتشر شده در یک بلاگ از تفکری هوشمندانه ، تبعیت می نمایند. مثلا" در صورتی که مولف یک بلاگ، لینک مناسبی را پیدا نماید ، می تواند در صورت تمایل آن را در وبلاگ خود معرفی نماید .
- ابزارهای استفاده شده توسط مولفین وبلاگ ها ،عموما" ساده بوده و امکان افزودن موجودیت های متفاوت در زمان دلخواه ، وجود خواهد داشت .
- یک وبلاگ بر اساس اولویت و نظم زمانی خاصی سازماندهی می شود ( از جدید ترین مطالب منتشر شده به سمت قدیمی ترین مطالب منتشر شده ) در حال حاضر وبلاگ های متعدد و در زمینه هائی گوناگون نظیر : سیاسی ، حقوقی ، اجتماعی ، فرهنگی ، علمی و سایر موارد وجود دارد .ایجاد وبلاگ متعلق به یک قشر خاص از جامعه نبوده و اقشار متفاوت جامعه با موقعیت شغلی متفاوت اقدام به ایجاد وبلاگ می نمایند ( رئیس جمهور برخی کشورها ، دانشجویان ،اساتید دانشگاه، هنرمندان ، روزنامه نگاران ) شاید این سوال مطرح گردد که چرا وبلاگ ها تا این اندازه متدوال شده اند ؟ یکی از تولید کنندگان نرم افزار بلاگر در این رابطه می گوید که " من فکر می کنم علت این موضوع به این مطلب برمی گردد که آنان چیزی برای گفتن دارند. در دنیائی که شاید فرصتی برای گفتن به آنان داده نمی شود و یا امکان بیان عقاید و نقطه نظرات خود را ندارند ولی می دانند که می بایست بگویند. شاید وبلاگ بهترین گزینه در این رابطه باشد." وبلاگ ها بسرعت متدوال و برخی از وبلاگ ها دارای صدها هزار خواننده در طی یک روز می باشند. خوانند گان متعددی اخبار مورد نظر خود را قبل از مطالعه روزنامه از طریق وبلاگ ها بدست می آورند . مثلا" می توان با مراجعه به یک وبلاگ از آخرین اخبار مربوط به چاپ کتب جدید و دنبال نمودن آخرین پیشرفت ها و اکتشافات ایجاد شده در زمینه های متفاوت علوم ، آگاه گردید .برخی وبلاگ ها صرفا" دارای یک مولف می باشند و برخی دیگر به صورت گروهی اداره می شوند . عملکرد برخی از وبلاگ ها نظیر پرتال بوده و خوانندگان را به سایر وبلاگ ها هدایت می نمایند. یک بلاگر خوب می بایست هم دارای مهارت در زمینه نوشتن و هم مهارت های خاصی در زمینه ویرایش باشد .بلاگرها اغلب مجموعه ای از اطلاعات و مهارت ها را در زمینه های متفاوتی در اختیار علاقه مندان قرار می دهند (باستان شناسی :( http://www.cronaca.com/ ) ، علوم متفاوت ( http://www.futurepundit.com/ ) ، ادبیات معاصر ( http://www.۲blowhards.com/ ) . وبلاگ ها از مجلات و روزنامه ها دارای کارآئی بمراتب بیشتری بوده و و تعداد زیادی از بلاگ ها دارای یک بخش با نام " نقطه نطرات " بوده که خوانند گان می توانند نقطه نظرات ارائه شده توسط سایر خوانند گان را مطالعه و نظر خود در این رابطه بیان نمایند . با توجه به ویژگی فوق ، نویسنده یک وبلاگ علاوه بر ارائه نظر و دیدگاه خود می تواند پس از گذشت چندین ساعت ، بازخورد آن را داشته باشد و در صورت لزوم نقد و بررسی مجدد در ارتباط با یک مطلب را ارائه نماید . blogosphere ، محلی غیرمتمرکز ، خودجوش و قدرتمند برای ارائه یک موضوع و تمرکز بر آن را به خوبی ارائه می نماید.وبلاگ ها یک ساختار عقلانی و منطقی برای ارائه نقطه نظرات میلیون ها خواننده را فراهم می نمایند .یک وبلاگ بندرت اهداف مالی را دنبال می نماید. از جمله اهداف وبلاگ نویسان می توان به تمایل آنان به منظور برقراری ارتباط با دیگران ، معرفی توانمندی ها و سرگرمی ، اشاره نمود (شاید هم ترکیبی از سه مورد) . بلاگ ها ، تبعیض ها و محدودیت های موجود در ارتباط با منابع رسانه ای دیگر را از میان بر می دارند . تعداد زیادی از خوانند گان روزنامه ها بر این اعتقاد هستند که روزنامه ها و ایستگاههای سخن پراکنی ، دارای شرایط بهینه و مناسبی برای آزادهای مدنی نمی باشند .این موضوع در رابطه با وبلاگ ها صدق نمی نماید . وبلاگ ها در عرصه های متفاوتی و در ارتباط با مسائل متفاوت سیاسی ، احتماعی و فرهنگی ،اقدام به نشر اطلاعات نموده و مخاطبان با رویکردی کاملا" آزادنه قادر به مطالعه مطالب منتشر شده و در صورت تمایل بیان دیدگاه خود در ارتباط با آن می باشند.متداولترین وبلاگ ها به منزله بهترین وبلاگ نبوده و این موضوع کاملا" نسبی است .از امکانات ارائه شده توسط مراکز متعددی می توان به منظور ایجاد یک وبلاگ رایگان استفاده نمود(: http://www.blogger.com ) اولین نرم افزار جامع و سیستمایتک به منظور ایجاد و بلاگ در سال ۱۹۹۹ ارائه و از آن زمان تاکنون ، میلیون ها بلاگ جدید ایجاد شده است .
کاربرد وبلاگ ها
وبلاگ ها دارای مزایا و دستاوردهای متعددی می باشند که به برخی از آنان اشاره می گردد :
انتخاب مطلب ( داده ) : میزان تولید و نشر اطلاعات در سطح جهان به سرعت در حال پیشرفت بوده و روندی کاملا" تصاعدی را طی می نماید . بدیهی است در چنین وضعیتی ، حتی امکان مطالعه بخش اندکی از آنان نیز وجود نداشته و ما مستلزم استفاده از روش ها و مکانیزمهائی به منظور فیلترینگ اطلاعات و یافتن اطلاعات مورد نظر در یک رابطه خاص بدون از دست دادن منبع ارزشمند و محدود زمان می باشیم . وبلاگ ها با تمرکز بر روی یک موضوع خاص می توانند بستری مناسب برای ارائه اطلاعات را فراهم نمایند . با مطالعه و خواندن مطالب منتشر شده بر روی یک وبلاگ که توسط فردی با علایق مشترک با شما تهیه و منشتر شده است ، احتمال یافتن مطالب مورد نظر در زمانی معقول فراهم می گردد. با ترکیب و جمع بندی مطالب منتشر شده در ارتباط با یک موضوع خاص از چندین وبلاگ انتخابی، می توان به مجموعه ای از اطلاعات مورد علاقه، دست یافت . با توجه به اینکه وبلاگ ها خلاصه ای از سایر موضوعات مربوط به دیگران را نیز ارائه می نمایند ، آنان یک دید اطلاعاتی مناسب در ارتباط با یک موضوع را به مخاطب خود منتقل می نمایند. مطالب و موضوعاتی که در چندین وبلاگ مورد توجه قرار می گیرد به خواننده امکان آگاهی از نقطه نظرات چندین وبلاگ نویس را در ارتباط با یک موضوع خاص ، خواهد داد . بدین ترتیب خواننده قبل از مطالعه تمام مطلب ، دید مناسبی نسبت به آن را پیدا نماید . به فرآیند فوق ، triangulation گفته می شود .
مدیریت دانش و تجارب شخصی : محتویات وبلاگ به منزله یک بایگانی از افکار و اندیشه های وبلاگ نویسان آن بوده که در مقاطع زمانی متفاوتی نوشته شده و در صورت نیاز به اطلاعاتی خاص می توان با استفاده از مراکز جستجو و بر اساس یک کلید واژه خاص به آنان مراجعه نمود. وجود لینک ها ی متعدد مرتبط با یک موضوع خاص که توسط مولف یک وبلاگ مشخص می گردد ، امکان دنبال نمودن وضعیت موجود در رابطه با یک موضوع خاص را در اختیآر علاقه مندان قرار می دهد .
ارتباط دو سویه : همانگونه که در بخش قبل اشاره گردید ، وبلاگ ها به محیط و یا رسانه محاوره ای برای مباحث عمومی و تخصصی تبدیل و امکان تعامل اطلاعاتی بین وبلاگ نویسان و خوانندگان از یکطرف و خوانندگان با خوانندگان از طرف دیگر فراهم می گردد . ویژگی فوق از ماهیت دوطرفه بودن وب به نحو احسن استفاده و آن را در جهت اهداف خود بکار می گیرد.
جامعه شبکه ای : پدیده وبلاگ نویسی فرصت ها و پتانسیل های مناسبی را در جامعه شبکه ای ، ایجاد می نماید. نویسندگان وبلاگ ها به مرور زمان توسط خوانندگان خود شناخته خواهند شد. بدین ترتیب آنان در معرض فرصت هائی قرار خواهند گرفت که شاید هرگز تصور آن را نمی کردند. در جامعه شبکه ای هر شخص می تواند دارای سهمی در تولید و ارائه اطلاعات داشته باشد و خود نیز می تواند از دستاوردهای اطلاعاتی دیگران استفاده نماید. شبکه فوق نظیر شبکه های نظیر به نظیر بوده که یک کامپیوتر می تواند در یک لحظه از منابع موجود بر روی سایر کامپیوترها استفاده نماید و هم می تواند منابع مورد نظر بر روی سیستم خود را جهت استفاده در اختیار سایر کامپیوترها قرار دهد . جامعه شبکه ای دارای ایستگاههائی ( انسان ) است که در آن هر یک سهمی در تولید و ارائه اطلاعات و استفاده از اطلاعات دیگران را بر عهده خواهند داشت .
روتینگ اطلاعات : وبلاگ ها دارای تاثیری مثبت در خصوص چرخش آزادنه اطلاعات در یک جامعه اطلاعاتی می باشند . خواننده و نویسنده یک وبلاگ اغلب به یک جامعه و یا سازمان یکسان تعلق نداشته و برای ارتباط بین آنان مرز خاصی وجود نخواهد داشت . بدین ترتیب ما شاهد تقابل افکار ، اندیشه ها در یک مقیاس گسترده و جهانی بوده که زمنیه یک جامعه اطلاعاتی را ایجاد می نماید . ایجاد چنین روابطی در دنیای خارج از وبلاگ امری مشکل و گاها" غیر ممکن است .
فن آوری و وبلاگ
فن آوری ها و مهارت های لازم در خصوص وبلاگ ها به سرعت در حال تغییر و تحول می باشد.علت این همه سرعت را می توان در عوامل زیر جستجو نمود :
عدم وجود انحصار :عملیات یک وبلاگ به یک نرم افزار خاص و انحصاری و یا امکاناتی که صرفا" در اختیار یک سازمان خاص است ، وابسته نمی باشد. وبلاگ نویسان در حوزه عملکرد وبلاگ خود دارای آزادی عمل مناسبی می باشند و در هر زمان می توانند شکل ظاهری ، لی اوت و یا محتویات آن را تغییر داده و یا ویژگی های جدیدی را بدون کسب اجازه یک مقام خاص به آن اضافه نمایند. .وبلاگ ها بستر لازم برای خلاقیت انسان را در تمامی زمنیه ها ارائه نموده و هر یک از ساکنین این کره خاکی قادر به شکوفائی خلاقیت خود و آفرینش محصولات متفاوت اطلاعاتی ، خواهند بود. تعداد و تنوع گسترده کاربران : تمامی افرادی که در یک جامعه مدرن اطلاعاتی زندگی می کنند ، تمایل به انتشار تجارب خود ، استفاده از تجارب دیگران ، دریافت بازخورد سریع نسبت به موارد منتشر شده ، ارزیابی نتایج و بهبود دانش و تجارب خود را دارند( فردایمان بهتر از امروز و امروزمان بهتر از دیروز ) . وبلاگ ها یک شبکه ارتباطی قدرتمند را ایجاد نموده و پس از طرح یک ایده و یا موضوع جدید در وبلاگ ، شاهد حرکت سریع آن در شبکه ارتباطی خواهیم بود. بدین تریتب درصورت ارائه یک مطلب ارزشمند و صحیح ، امکان استفاده از آن در سریعترین زمان ممکن برای دیگران فراهم شده و در صورتی که مطلب منتشر شده نادرست باشد ، نویسنده آن با دریافت سریع بازخوردهای مورد نظر و بررسی آنان ، می تواند اشتباه خود را در اسرع وقت تصحیح نماید. ارتباط شغلی وبلاگ نویسان : تعداد زیادی از وبلاگ نویسان خود پیاده کنندگان نرم افزار می باشند . در چینین مواردی آنان به عنوان وبلاگ نویس قادر به تشریح ویژگی های جدید یک محصول با کیفیتی مطلوبتر و با استفاده از فن آورهای متعدد خواهند بود .
چه تعداد بلاگ وجود دارد ؟
Blogcount.com ، از جمله مراکزی است که اطلاعات مناسب و دقیقی در رابطه با وبلاگ ها در سراسر جهان را جمع آوری و گزارشات متعددی را در این خصوص ارائه می نماید. در ژوئن سال ۲۰۰۳ ، تعداد وبلاگ ها بین ۴ / ۲ تا ۹ / ۲ میلیون ، برآورد شده است . در صورتی که ظرفیت هر وبلاگ را معادل پنجاه کیلو بایت در نظر بگیریم ، blogosphere ظرفیتی معادل ۸۱ گیگابایت را خواهد داشت .
وبلاگ ها متعلق به چه افرادی هستند ؟
بر اساس بررسی انجام شده توسط موسسه تحقیقاتی Jupiter ، تقریبا" دو درصد کاربران اینترنت دارای بلاگ می باشند. اکثریب قریب به اتفاق افرادی که دارای وبلاگ می باشند به صورت Dial-up به اینترنت دستیابی نموده و بیش از نیمی از آنان دارای درآمدی پائین تر از شصت هزار دلار در سال! می باشند.هفتاد درصد بلاگ ها متعلق به افرادی است که بیش از پنج سال است که از اینترنت استفاده می نمایند . ( منبع Blogging by the number ) . بیش از پنجاه درصد وبلاگ هائی که توسط موسسه بین المللی تکنولوژی و علوم انسانی ، پیمایش شده است نشاندهنده این واقعیت است که آنان به زبان انگلیسی نوشته شده و ده زبان برتری که وبلاگ ها با آنان نوشته شده اند به ترتیب : پرتقالی ، لهستانی ، فارسی ، فرانسوی ،اسپانیائی ، آلمانی ، ایتالیائی ، هلندی و ایسلندی می باشند .
چه کسانی وبلاگ ها را مطالعه می نمایند ؟
موسسه تحقیقاتی Jupiter در بررسی خود اعلام نموده است که صرفا" چهار درصد از کاربران اینترنت ، اقدام به مطالعه و خواندن وبلاگ ها می نمایند . وبلاگ ها ، عموما" توسط مردان خوانده می شوند ( شصت درصد مردان و چهل درصد زنان ) . کاربران خانگی اینترنت که مجموع درآمد آنان بیش از شصت هزار دلار در سال می باشد ، شصت و یک درصد از خوانند گان وبلاگ ها را تشکیل می دهند . بیش از پنجاه و چهار درصد از گزینه Dial-up و چهل و شش درصد از گزینه Broadband برای دستیابی به اینترنت استفاده می نمایند . هفتاد و سه درصد از خوانند گان وبلاگ ها بیش از پنج سال است که از اینترنت استفاده می نمایند( منبع : Blogging by the Numbers )
نکاتی جالب در رابطه با وبلاگ ها
بیش از ده هزار Domain ثبت شده در ریجستری whois دارای واژه "blog" می باشد .
بلاگ ها بطور متوسط در هر سه روز یک مرتبه بهنگام می گردند . ( بر اساس مطالعه غیررسمی ارائه شده توسط BlogCount )
بر اساس بررسی موسسه تحقیقاتی Nielsen/NetRatings ، در ماه می سال ۲۰۰۳ ، LiveJournal ، شصت و پنجاهمین رتبه را در بین سایت های متداول بر روی اینترنت به خود اختصاص داده بود . ( هر ده روز یکصد د و هشتاد و چهار هزار بازدید کننده )
خلاصه
اشتراک دانش یکی از مهمترین دستاوردهای فن آوری اطلاعات و ارتباطات می باشد. بدین منظور می توان از روش های متفاوتی نظیر شرکت در همایش ها ، مباحث علمی ، کتاب ، روزنامه ها و سایر موارد دیگر ، استفاده نمود. هر یک از روش های فوق دارای مزایا و محدودیت های مختص به خود می باشند . محدودیت زمانی ، مکانی و میزان تعامل اطلاعاتی با مخاطبان از جمله چالش های اساسی در ارتباط با هر یک از روش های فوق می باشد . نشر اطلاعات و دانش شخصی با استفاده از پتانسیل های وب ( نظیر انتشار مقالات ) و وبلاگ ها ، ضمن غلبه بر محدودیت های زمانی و مکانی ، حق انتخاب مخاطب را ارج نهاده و بستری مناسب برای تعاملات اطلاعاتی دوسویه را فراهم نماید. انتشار دانش و تجارب شخصی در قالب وبلاگ ها ، گزینه ای پیشرفته و مناسب در ارتباط با امر تحقیقات و اطلاع رسانی صحیح و به موقع می باشد. توسعه پایدار در هر کشوری مستلزم ارج نهادن به امر تحقیق و پژوهش و اطلاع رسانی سریع و صحیح است . در صورتی که پدیده وبلاگ نویسی را از این زاویه مورد توجه قرار دهیم به جایگاه ارزشمند آنان در ایجاد شبکه های گسترده نشر دانش و ارتباطی بیشتر پی خواهیم برد( دریافت سریع بازخوردها در ارتباط با ایده های ارائه شده ، تسهیل در ارتباط بین محققین ، طبقه بندی محتوی در زمنیه های مختلف ) .
در این راستا هر یک از کاربران می توانند دانش و تجارب خود را در اختیار دیگران قرار داده و خود نیز به عنوان عضوی از یک جامعه شبکه ای مطرح گردند ( اشتراک دانش ) . فرض کنید ابزاری ارزان قیمت برای انتشار مطلب در اختیار هر نویسنده و یا صاحب قلمی باشد که بتواند با استفاده از آن عقاید، اخبار ، دیدگاهها و نقطه نظرات خود را در رابطه با موضوعات مورد علاقه ، بدون محدودیت های مرسوم بیان نماید.آیا شما علاقه مند به استفاده از چنین ابزاری می باشید ؟ آیا تمایل به داشتن یک روزنامه شخصی دارید که در آن بتوانید مطالب خود را در ارتباط با موضوعات مورد علاقه ، بیان نمائید؟ بشریت درطی چند سال گذشته قدم در دنیای جدیدی گذاشته است که بدون شک یکی از مهمترین دستاوردهای آن تحول و دگرگونی اساسی در ارتباط با نحوه نشر اطلاعات است. وبلاگ ( Weblog ) و یا بلاگ ( Blog ) نمونه ای در این زمنیه بوده که با توجه به ماهیت اینترنت ، ویژگی دو طرفه بودن وب و تنوع خواسته استفاده کنندگان، در کانون توجه علاقه مندان قرار گرفته و ما امروزه شاهد رشد و گسترش چشمگیر آن می باشیم . واژه " بلاگ " ، از جمله واژه های جدیدی است که قدم در عرصه ادبیات جهانی اینترنت گذاشته است .در این مقاله قصد داریم به بررسی این پدیده جدید! اینترنت پرداخته و با ابعاد متفاوت آن بیشتر آشنا شویم .
تاریخچه وبلاگ و وبلاگ نویسی
برخی بر این عقیده هستند که اولین وبلاگ توسط " تیم . برنرزلی " ( مخترع وب ) ایجاد که در آن وی به سایت های جدیدی که در آن زمان ایجاد و بر روی اینترنت فعال می شدند ، اشاره می نمود ( http://info.cern.ch ) . دومین وبلاگ توسط "Marc Andreessen" درNCSA ایجاد که وی نیز در آن عملیاتی مشابه وبلاگ "برنرزلی " را انجام می داد( تا اواسط ۱۹۹۶ ) .در فاصله بین سال های ۱۹۹۶ تا ۱۹۹۷ که از آن به عنوان " انفجار وب " ، نام برده می شود ، چندین وبلاگ جدید دیگر نیز ایجاد گردید . از وبلاگ های اولیه می توان به وبلاگ متعلق به Dave Winer ( اخبار مربوط Scripting ) ، وبلاگ Barger و Cameron Barrett ، اشاره نمود . محتویات وبلاگ های اولیه اغلب شامل مجموعه ای از لینک ها و توضیحاتی بود که متناسب با علاقه نویسنده ، ایجاد می گردید. در ادامه وبلاگ نویسان ، علاقه مند به ایجاد وبلاگ هائی شدند که در آن مطالبی را درج می نمودند که خود تمایل به خواندن آن را در آینده داشتند ( نظیر دفترچه خاطرات شخصی ) . بدین ترتیب ، وبلاگ ها دارای شخصیتی خاص برای خود شدند که این شخصیت را مستقیما" از مولف خود به ارث می بردند . ( شما با مطالعه دفترچه خاطرات شخصی هر فرد می توانید با ابعاد متفاوت شخصیتی وی نیز تا اندازه ای که امکان دارد ، آشنا شوید ) .گسترش و عمومی شدن وبلاگ ها : اکثر وبلاگ های اولیه توسط طراحان وب و نرم افزار و به عنوان یک فعالیت جانبی که در منزل دنبال می نمودند ، ایجاد و محتوی و ماهیت اطلاعاتی آنان در رابطه با توانمندی و پتانسیل های فن آوری هائی بود که در آن زمان یکی پس از دیگری مطرح می شدند . تعداد وبلاگ ها در ابتدا بسیار اندک و محدود بود تا این که در سال ۱۹۹۹ با راه اندازی چندین سرویس رایگان و یا ارزان قیمت دررابطه با وبلاگ و وبلاگ نویسی ، تعداد آنان رو به افزایش نهاد . سرویس هائی نظیر : Pitas, Livejournal ، Blogger و EditThisPage.com ، نمونه هائی در این زمینه می باشند . استفاده از سرویس های فوق،مستلزم دانش فنی بالائی نبود و علاقه مندان به ایجاد وبلاگ می توانستند به سرعت اقدام به ایجاد وبلاگ مورد نظر خود نمایند . ( رشد چشمگیر وبلاگ و وبلاگ نویسی ) .تا اواسط سال ۲۰۰۰ ، بیش از یکهزار وبلاگ ایجاد و این رقم تا اواسط سال ۲۰۰۲ به بیش از نیم میلیون رسید. بر اساس آمار موجود، تعداد وبلاگ های ایجا د شده توسط سیستم های وبلاگ نویسی به بیش از چندصدهزار رسیده و هر چهل ثانیه یک وبلاگ جدید ، ایجاد می گردد ( بیش از شصت هزار وبلاگ در هر ماه . منبع ) .یکی از مهمترین تحولات مهم در ارتباط با وبلاگ ها ، تبدیل آن به یک رسانه محاوره ای بود. تعداد زیادی از مولفین و نویسندگان وبلاگ ها از وبلاگ خود برای بحث در ارتباط با موضوعات مورد علاقه و یا موضوعات گفته شده توسط سایر نویسندگان در وبلاگ های دیگر استفاده و با بکارگیری لینک های متعدد،امکان دنبال نمودن مباحث مورد نظر را در اختیار خوانند گان قرار می دهند. بدین ترتیت ، خوانند گان علاقه مند ، می توانستند در مباحثه مورد نظر شرکت و علاوه بر آگاهی از سایر دیدگاههای موجود ، نقطه نظرات خود را بیان و یا شخصا" اقدام به ایجاد وبلاگ و دنبال نمودن مباحث مورد نظر در وبلاگ خود نمایند . از لحاظ ظاهری ، شاید وضعیت فوق را بتوان مشابه ارتباطات "چندین نفربا چندین نفر" در نظر گرفت که تاکنون به اشکال متفاوتی نظیر newsgroups ( گروه های خبری ) و یا mailing lists ( لیست های نامه ) ، پیاده سازی شده است . در این رابطه یک تفاوت اساسی وجود دارد : با توجه به اینکه نطرات ارائه شده بر روی فصای متعلق به مولف وبلاگ ارسال می گردد ، پاسخ به سایر افراد ضروری نبوده و آنان پاسخ خود را با مراجعه به وبلاگ ، مشاهده خواهند کرد. یکی دیگر از تحولاتی که همزمان با رشد و گسترش وبلاگ ها محقق گردید ، مطالعه وبلاگ ها توسط سایر وبلاگ نویسان بود که باعث ایجاد پدیده ای با نام blogrolling ، گردید . ( بخشی از یک وبلاگ که لیست سایت هائی را که مولف وبلاگ - بلاگر - ، آنان را بطور منظم و همیشه مطالعه و اصطلاحا" به آنان سر می زند را مشخص می نماید. این بخش معمولا" در بخش سمت راست و یا چپ صفحه بلاگر ویا در یک صفحه مجزاء قرار می گیرد ) . یکی از خصایص جالب این لینک ها ، ایجاد یک جامعه ارتباطی ( شبکه ای ) بین وبلاگ نویسان می باشد . وضعیت اخیر وبلاگ و وبلاگ نویسی : وبلاگ و وبلاگ نویسی همچنان روند توسعه و گسترش خود را ادامه داده و هر روز بر تعداد وبلاگ نویسان افزوده می گردد .جامعه وبلاگ نویسان را اقشار متفاوت جامعه تشکیل می دهند .( پیاده کنندگان نرم افزار ، طراحان وب ، متخصصین و کارشناسان فن آوری های اطلاعات و ارتباطات ، معماران اطلاعاتی ، روزنامه نگاران ، وکلاء ، متخصصین آموزشی ، مشاوران و محققین فن آوری اطلاعات ، سیاستمداران و ... ) . با توجه به جایگاه بسیار مهم وبلاگ نویسی برای روزنامه نگاران ، دانشگاه MIT در پائیز سال ۲۰۰۲ ، اقدام به ارائه یک واحد خاص برای دانشجویان نموده است .
وبلاگ چیست ؟
وبلاگ ، یک صفحه وب ( مشابه یک روزنامه شخصی ) و با قابلیت دستیابی عموم کاربران به آن است . وبلاگ ها ، بر اساس یک نظم خاص بهنگام و محتوی بلاگ نشاندهنده شخصیت مولف و یا مولفان آن می باشد . اولویت استقرار و یا نشر مطلب بر اساس یک ساختار زمانی شکل می گیرد. در این حالت خوانندگان بلاگ ها همواره در ابتدا جدیدترین مطلب و یا مطالب منتشر شده را مشاهده و در صورت تمایل آن را مطالعه می نمایند .اکثر وبلاگ ها دارای یک خط فکری خاص بوده و به نوعی آن را دنبال می نمایند . مثلا" در صورتی که یک بلاگر علاقه مند به فن آوری باشد ، با جمع آوری مطلب از منابع متفاوتی نظیر : نمایشگاه ها ، سمینارها و یا سایت های دیگر ، آنان را با فرمت مورد نظر در بلاگ خود ثبت و در اختیار مخاطبان خود قرار دهد . درصورتی که یک بلاگر علاقه مند به یک بیماری خاص بوده و مسائل علمی آن را به نوعی دنبال می نماید ، می تواند مقالات و موضوعات جدید منتشر شده در رابطه با بیماری مورد نظر را بر روی بلاگ خود منتشر نماید . در صورتی که یک بلاگر , علاقه مند به مسائل اقتصادی می باشد ، می تواند با جستجو و یافتن مقالات جدید در رابطه با اقتصاد، آنان را بر روی بلاگ خود منتشر نماید . برخی از وبلاگ نویسان از بلاگ خود به منزله یک آلبوم عکس و یا بریده روزنامه ها ( شکل خاصی از یک حافظه online ) استفاده می نمایند. زمانی که بلاگر یک لینک مناسب را در این خصوص پیدا نماید و یا اطلاعاتی خاصی را که قصد دارد آنان را بخاطر بسپارد ، آنان را بر روی بلاگ خود قرار می دهد .بلاگ یک محیط الکترونیکی قابل جستجو را فراهم که علاقه مندان می توانند با استفاده از یک مرورگر وب و در هر نقطه ای از جهان به محتویات آنان دستیابی داشته باشند.
یکی از ویژگی هائی که در تمامی بلاگ ها به نوعی رعایت می شود ، ماهیت انتشار و استقرار اطلاعات بر روی بلاگ بر اساس یک نظم زمانی خاص است ( تقویم اطلاعاتی ) . وبلاگ مشابه یک مجله و یا روزنامه online می باشد که مولف آن می تواند در ارتباط با موضوعات متفاوت در زمان دلخواه ، در آن اطلاعاتی را درج و منتشر نماید. تعداد زیادی از بلاگ ها دارای مجموعه ای جالب و ارزشمند از لینک ها به سایر بلاگ ها ویا سایت هائی می باشند که مولف بلاگ آنان را مثبت و مفید ارزیابی می نماید.
برخی از ویژگی های وبلاگ ها عبارتند از :
سبک و شیوه بلاگ ها عموما" شخصی ، غیررسمی و یا خودمانی است . با استفاده از ابزارهای رایگان موجود بر روی وب می توان به سادگی اقدام به ایجاد و نشر اطلاعات بر روی وبلاگ ، نمود.
وبلاگ ها از لحاظ کیفیت ، محتوی و اهداف دارای گونه های متعددی بوده و هر یک می توانند مخاطبان خاص خود را دارا باشند ( نظیر تیراژ روزنامه ) . وبلاگ ها در اواسط دهه ۹۰ مطرح و به سرعت و همزمان با ارائه ابزارهای ساده نشر و ایجاد وبلاگ ،نظیر Blogger.com رشد و مورد استقبال قرار گرفتند. در این راستا وبلاگ ها ی متعددی ، ایجاد گردیده است (از بلاگ هائی که شامل دفترچه خاطرات online بوده که منعکس کننده فعالیت ها و تجارب روزانه نویسنده بوده تا بلاگ هائی خصوصی و یا کوچک که صرفا" شامل توضیحاتی اندک و لینک به سایر موضوعات است ) .اکثر وبلاگ ها مبتنی بر متن می باشند .در این رابطه وبلاگ هائی نیز وجود دارد که علاوه بر استفاده متن از سایر اقلام اطلاعاتی نظیر صوت ، تصاویر و کلیپ های ویدئوئی نیز استفاده می نمایند( بلاگ تصویری ( Photoblog ) ، بلاگ ویدئوئی ( Videoblogs ) ، بلاگ های صوتی ( Audioblog ) ) . هر موجودیت در یک وبلاگ بنوعی به سایر اطلاعات ، اشاره می نماید. مولفین وبلاگ ها به سایر وبلاگ ها لینک و بگونه ای آنان را بر اساس موضوعات متفاوتی تقسیم بندی نموده تا امکان استفاده مناسب و سریع از سایر وبلاگ ها باتوجه به موضوعات مربوطه در اختیار کاربران قرار گیرد. خوانندگان یک وبلاگ می توانند از هر نقطه ای در وبلاگ که تمایل دارند ، مطالعه خود را شروع نمایند :در ابتدا مطالب و نوشته های جدید منتشر شده بر روی بلاگ را مشاهده نمایند و یا با استفاده از امکان جستجو و یا لینک به سایر بلاگ ها ، اطلاعات قدیمی منتشر شده را مطالعه نمایند . در زمان مطالعه یک بلاگ ، خوانندگان می تواند آن را با اولویت های متفاوتی مطالعه نمایند : زمانی ( مطالعه بر اساس زمان و تاریخ انتشار مطلب ) ، موضوعی و یا جستجو بر اساس کلید واژه های خاصی . وبلاگ ها ، اغلب شامل یک Blogroll بوده که شامل لیستی از لینک ها به سایر وبلاگ هائی است که مولف وبلاگ آنان را پیشنهاد ، می نماید . تعداد زیادی از وبلاگ ها این امکان را برای خوانندگان خود فراهم می نمایند که نقطه نظرات خود را در رابطه با موضوع منتشر شده بر روی سایت اعلام نمایند . یکی از نکات جالب در رابطه با بلاگ ها ، سادگی آنان می باشد . وب سایت ها معمولا" دارای یک صفحه اصلی به همراه مجموعه ای از لینک ها به سایر صفحات برای مشاهده اطلاعات تکمیلی ،می باشند. سایت Srco به این سبک ایجاد شده است و ده ها صفحه اطلاعاتی تحت یک صفحه اصلی سازماندهی ، می شوند. اکثر وب سایت ها دارای چنین ساختاری می باشند . یک وبلاگ دارای ساختاری به مراتب ساده تر است :
- یک وبلاگ شامل صفحه ای مشتمل بر مجموعه ای از Entry ، است. یک وبلاگ ممکن است دارای آرشیو مطالب منتشر شده قدیمی نیز باشد، ولی صفحه اصلی یک بلاگ دارای جایگاهی خاص بوده و توجه تمامی مخاطبان را به خود جلب می نماید .
- یک وبلاگ معولا" حالت عمومی داشته و امکان مشاهده و مطالعه آن در اختیار عموم خواهد بود .
- موجودیت ها ی موجود در بلاگ معمولا" متعلق به یک و یا چندین مولف می باشد .
- موجودیت های منتشر شده در یک بلاگ از تفکری هوشمندانه ، تبعیت می نمایند. مثلا" در صورتی که مولف یک بلاگ، لینک مناسبی را پیدا نماید ، می تواند در صورت تمایل آن را در وبلاگ خود معرفی نماید .
- ابزارهای استفاده شده توسط مولفین وبلاگ ها ،عموما" ساده بوده و امکان افزودن موجودیت های متفاوت در زمان دلخواه ، وجود خواهد داشت .
- یک وبلاگ بر اساس اولویت و نظم زمانی خاصی سازماندهی می شود ( از جدید ترین مطالب منتشر شده به سمت قدیمی ترین مطالب منتشر شده ) در حال حاضر وبلاگ های متعدد و در زمینه هائی گوناگون نظیر : سیاسی ، حقوقی ، اجتماعی ، فرهنگی ، علمی و سایر موارد وجود دارد .ایجاد وبلاگ متعلق به یک قشر خاص از جامعه نبوده و اقشار متفاوت جامعه با موقعیت شغلی متفاوت اقدام به ایجاد وبلاگ می نمایند ( رئیس جمهور برخی کشورها ، دانشجویان ،اساتید دانشگاه، هنرمندان ، روزنامه نگاران ) شاید این سوال مطرح گردد که چرا وبلاگ ها تا این اندازه متدوال شده اند ؟ یکی از تولید کنندگان نرم افزار بلاگر در این رابطه می گوید که " من فکر می کنم علت این موضوع به این مطلب برمی گردد که آنان چیزی برای گفتن دارند. در دنیائی که شاید فرصتی برای گفتن به آنان داده نمی شود و یا امکان بیان عقاید و نقطه نظرات خود را ندارند ولی می دانند که می بایست بگویند. شاید وبلاگ بهترین گزینه در این رابطه باشد." وبلاگ ها بسرعت متدوال و برخی از وبلاگ ها دارای صدها هزار خواننده در طی یک روز می باشند. خوانند گان متعددی اخبار مورد نظر خود را قبل از مطالعه روزنامه از طریق وبلاگ ها بدست می آورند . مثلا" می توان با مراجعه به یک وبلاگ از آخرین اخبار مربوط به چاپ کتب جدید و دنبال نمودن آخرین پیشرفت ها و اکتشافات ایجاد شده در زمینه های متفاوت علوم ، آگاه گردید .برخی وبلاگ ها صرفا" دارای یک مولف می باشند و برخی دیگر به صورت گروهی اداره می شوند . عملکرد برخی از وبلاگ ها نظیر پرتال بوده و خوانندگان را به سایر وبلاگ ها هدایت می نمایند. یک بلاگر خوب می بایست هم دارای مهارت در زمینه نوشتن و هم مهارت های خاصی در زمینه ویرایش باشد .بلاگرها اغلب مجموعه ای از اطلاعات و مهارت ها را در زمینه های متفاوتی در اختیار علاقه مندان قرار می دهند (باستان شناسی :( http://www.cronaca.com/ ) ، علوم متفاوت ( http://www.futurepundit.com/ ) ، ادبیات معاصر ( http://www.۲blowhards.com/ ) . وبلاگ ها از مجلات و روزنامه ها دارای کارآئی بمراتب بیشتری بوده و و تعداد زیادی از بلاگ ها دارای یک بخش با نام " نقطه نطرات " بوده که خوانند گان می توانند نقطه نظرات ارائه شده توسط سایر خوانند گان را مطالعه و نظر خود در این رابطه بیان نمایند . با توجه به ویژگی فوق ، نویسنده یک وبلاگ علاوه بر ارائه نظر و دیدگاه خود می تواند پس از گذشت چندین ساعت ، بازخورد آن را داشته باشد و در صورت لزوم نقد و بررسی مجدد در ارتباط با یک مطلب را ارائه نماید . blogosphere ، محلی غیرمتمرکز ، خودجوش و قدرتمند برای ارائه یک موضوع و تمرکز بر آن را به خوبی ارائه می نماید.وبلاگ ها یک ساختار عقلانی و منطقی برای ارائه نقطه نظرات میلیون ها خواننده را فراهم می نمایند .یک وبلاگ بندرت اهداف مالی را دنبال می نماید. از جمله اهداف وبلاگ نویسان می توان به تمایل آنان به منظور برقراری ارتباط با دیگران ، معرفی توانمندی ها و سرگرمی ، اشاره نمود (شاید هم ترکیبی از سه مورد) . بلاگ ها ، تبعیض ها و محدودیت های موجود در ارتباط با منابع رسانه ای دیگر را از میان بر می دارند . تعداد زیادی از خوانند گان روزنامه ها بر این اعتقاد هستند که روزنامه ها و ایستگاههای سخن پراکنی ، دارای شرایط بهینه و مناسبی برای آزادهای مدنی نمی باشند .این موضوع در رابطه با وبلاگ ها صدق نمی نماید . وبلاگ ها در عرصه های متفاوتی و در ارتباط با مسائل متفاوت سیاسی ، احتماعی و فرهنگی ،اقدام به نشر اطلاعات نموده و مخاطبان با رویکردی کاملا" آزادنه قادر به مطالعه مطالب منتشر شده و در صورت تمایل بیان دیدگاه خود در ارتباط با آن می باشند.متداولترین وبلاگ ها به منزله بهترین وبلاگ نبوده و این موضوع کاملا" نسبی است .از امکانات ارائه شده توسط مراکز متعددی می توان به منظور ایجاد یک وبلاگ رایگان استفاده نمود(: http://www.blogger.com ) اولین نرم افزار جامع و سیستمایتک به منظور ایجاد و بلاگ در سال ۱۹۹۹ ارائه و از آن زمان تاکنون ، میلیون ها بلاگ جدید ایجاد شده است .
کاربرد وبلاگ ها
وبلاگ ها دارای مزایا و دستاوردهای متعددی می باشند که به برخی از آنان اشاره می گردد :
انتخاب مطلب ( داده ) : میزان تولید و نشر اطلاعات در سطح جهان به سرعت در حال پیشرفت بوده و روندی کاملا" تصاعدی را طی می نماید . بدیهی است در چنین وضعیتی ، حتی امکان مطالعه بخش اندکی از آنان نیز وجود نداشته و ما مستلزم استفاده از روش ها و مکانیزمهائی به منظور فیلترینگ اطلاعات و یافتن اطلاعات مورد نظر در یک رابطه خاص بدون از دست دادن منبع ارزشمند و محدود زمان می باشیم . وبلاگ ها با تمرکز بر روی یک موضوع خاص می توانند بستری مناسب برای ارائه اطلاعات را فراهم نمایند . با مطالعه و خواندن مطالب منتشر شده بر روی یک وبلاگ که توسط فردی با علایق مشترک با شما تهیه و منشتر شده است ، احتمال یافتن مطالب مورد نظر در زمانی معقول فراهم می گردد. با ترکیب و جمع بندی مطالب منتشر شده در ارتباط با یک موضوع خاص از چندین وبلاگ انتخابی، می توان به مجموعه ای از اطلاعات مورد علاقه، دست یافت . با توجه به اینکه وبلاگ ها خلاصه ای از سایر موضوعات مربوط به دیگران را نیز ارائه می نمایند ، آنان یک دید اطلاعاتی مناسب در ارتباط با یک موضوع را به مخاطب خود منتقل می نمایند. مطالب و موضوعاتی که در چندین وبلاگ مورد توجه قرار می گیرد به خواننده امکان آگاهی از نقطه نظرات چندین وبلاگ نویس را در ارتباط با یک موضوع خاص ، خواهد داد . بدین ترتیب خواننده قبل از مطالعه تمام مطلب ، دید مناسبی نسبت به آن را پیدا نماید . به فرآیند فوق ، triangulation گفته می شود .
مدیریت دانش و تجارب شخصی : محتویات وبلاگ به منزله یک بایگانی از افکار و اندیشه های وبلاگ نویسان آن بوده که در مقاطع زمانی متفاوتی نوشته شده و در صورت نیاز به اطلاعاتی خاص می توان با استفاده از مراکز جستجو و بر اساس یک کلید واژه خاص به آنان مراجعه نمود. وجود لینک ها ی متعدد مرتبط با یک موضوع خاص که توسط مولف یک وبلاگ مشخص می گردد ، امکان دنبال نمودن وضعیت موجود در رابطه با یک موضوع خاص را در اختیآر علاقه مندان قرار می دهد .
ارتباط دو سویه : همانگونه که در بخش قبل اشاره گردید ، وبلاگ ها به محیط و یا رسانه محاوره ای برای مباحث عمومی و تخصصی تبدیل و امکان تعامل اطلاعاتی بین وبلاگ نویسان و خوانندگان از یکطرف و خوانندگان با خوانندگان از طرف دیگر فراهم می گردد . ویژگی فوق از ماهیت دوطرفه بودن وب به نحو احسن استفاده و آن را در جهت اهداف خود بکار می گیرد.
جامعه شبکه ای : پدیده وبلاگ نویسی فرصت ها و پتانسیل های مناسبی را در جامعه شبکه ای ، ایجاد می نماید. نویسندگان وبلاگ ها به مرور زمان توسط خوانندگان خود شناخته خواهند شد. بدین ترتیب آنان در معرض فرصت هائی قرار خواهند گرفت که شاید هرگز تصور آن را نمی کردند. در جامعه شبکه ای هر شخص می تواند دارای سهمی در تولید و ارائه اطلاعات داشته باشد و خود نیز می تواند از دستاوردهای اطلاعاتی دیگران استفاده نماید. شبکه فوق نظیر شبکه های نظیر به نظیر بوده که یک کامپیوتر می تواند در یک لحظه از منابع موجود بر روی سایر کامپیوترها استفاده نماید و هم می تواند منابع مورد نظر بر روی سیستم خود را جهت استفاده در اختیار سایر کامپیوترها قرار دهد . جامعه شبکه ای دارای ایستگاههائی ( انسان ) است که در آن هر یک سهمی در تولید و ارائه اطلاعات و استفاده از اطلاعات دیگران را بر عهده خواهند داشت .
روتینگ اطلاعات : وبلاگ ها دارای تاثیری مثبت در خصوص چرخش آزادنه اطلاعات در یک جامعه اطلاعاتی می باشند . خواننده و نویسنده یک وبلاگ اغلب به یک جامعه و یا سازمان یکسان تعلق نداشته و برای ارتباط بین آنان مرز خاصی وجود نخواهد داشت . بدین ترتیب ما شاهد تقابل افکار ، اندیشه ها در یک مقیاس گسترده و جهانی بوده که زمنیه یک جامعه اطلاعاتی را ایجاد می نماید . ایجاد چنین روابطی در دنیای خارج از وبلاگ امری مشکل و گاها" غیر ممکن است .
فن آوری و وبلاگ
فن آوری ها و مهارت های لازم در خصوص وبلاگ ها به سرعت در حال تغییر و تحول می باشد.علت این همه سرعت را می توان در عوامل زیر جستجو نمود :
عدم وجود انحصار :عملیات یک وبلاگ به یک نرم افزار خاص و انحصاری و یا امکاناتی که صرفا" در اختیار یک سازمان خاص است ، وابسته نمی باشد. وبلاگ نویسان در حوزه عملکرد وبلاگ خود دارای آزادی عمل مناسبی می باشند و در هر زمان می توانند شکل ظاهری ، لی اوت و یا محتویات آن را تغییر داده و یا ویژگی های جدیدی را بدون کسب اجازه یک مقام خاص به آن اضافه نمایند. .وبلاگ ها بستر لازم برای خلاقیت انسان را در تمامی زمنیه ها ارائه نموده و هر یک از ساکنین این کره خاکی قادر به شکوفائی خلاقیت خود و آفرینش محصولات متفاوت اطلاعاتی ، خواهند بود. تعداد و تنوع گسترده کاربران : تمامی افرادی که در یک جامعه مدرن اطلاعاتی زندگی می کنند ، تمایل به انتشار تجارب خود ، استفاده از تجارب دیگران ، دریافت بازخورد سریع نسبت به موارد منتشر شده ، ارزیابی نتایج و بهبود دانش و تجارب خود را دارند( فردایمان بهتر از امروز و امروزمان بهتر از دیروز ) . وبلاگ ها یک شبکه ارتباطی قدرتمند را ایجاد نموده و پس از طرح یک ایده و یا موضوع جدید در وبلاگ ، شاهد حرکت سریع آن در شبکه ارتباطی خواهیم بود. بدین تریتب درصورت ارائه یک مطلب ارزشمند و صحیح ، امکان استفاده از آن در سریعترین زمان ممکن برای دیگران فراهم شده و در صورتی که مطلب منتشر شده نادرست باشد ، نویسنده آن با دریافت سریع بازخوردهای مورد نظر و بررسی آنان ، می تواند اشتباه خود را در اسرع وقت تصحیح نماید. ارتباط شغلی وبلاگ نویسان : تعداد زیادی از وبلاگ نویسان خود پیاده کنندگان نرم افزار می باشند . در چینین مواردی آنان به عنوان وبلاگ نویس قادر به تشریح ویژگی های جدید یک محصول با کیفیتی مطلوبتر و با استفاده از فن آورهای متعدد خواهند بود .
چه تعداد بلاگ وجود دارد ؟
Blogcount.com ، از جمله مراکزی است که اطلاعات مناسب و دقیقی در رابطه با وبلاگ ها در سراسر جهان را جمع آوری و گزارشات متعددی را در این خصوص ارائه می نماید. در ژوئن سال ۲۰۰۳ ، تعداد وبلاگ ها بین ۴ / ۲ تا ۹ / ۲ میلیون ، برآورد شده است . در صورتی که ظرفیت هر وبلاگ را معادل پنجاه کیلو بایت در نظر بگیریم ، blogosphere ظرفیتی معادل ۸۱ گیگابایت را خواهد داشت .
وبلاگ ها متعلق به چه افرادی هستند ؟
بر اساس بررسی انجام شده توسط موسسه تحقیقاتی Jupiter ، تقریبا" دو درصد کاربران اینترنت دارای بلاگ می باشند. اکثریب قریب به اتفاق افرادی که دارای وبلاگ می باشند به صورت Dial-up به اینترنت دستیابی نموده و بیش از نیمی از آنان دارای درآمدی پائین تر از شصت هزار دلار در سال! می باشند.هفتاد درصد بلاگ ها متعلق به افرادی است که بیش از پنج سال است که از اینترنت استفاده می نمایند . ( منبع Blogging by the number ) . بیش از پنجاه درصد وبلاگ هائی که توسط موسسه بین المللی تکنولوژی و علوم انسانی ، پیمایش شده است نشاندهنده این واقعیت است که آنان به زبان انگلیسی نوشته شده و ده زبان برتری که وبلاگ ها با آنان نوشته شده اند به ترتیب : پرتقالی ، لهستانی ، فارسی ، فرانسوی ،اسپانیائی ، آلمانی ، ایتالیائی ، هلندی و ایسلندی می باشند .
چه کسانی وبلاگ ها را مطالعه می نمایند ؟
موسسه تحقیقاتی Jupiter در بررسی خود اعلام نموده است که صرفا" چهار درصد از کاربران اینترنت ، اقدام به مطالعه و خواندن وبلاگ ها می نمایند . وبلاگ ها ، عموما" توسط مردان خوانده می شوند ( شصت درصد مردان و چهل درصد زنان ) . کاربران خانگی اینترنت که مجموع درآمد آنان بیش از شصت هزار دلار در سال می باشد ، شصت و یک درصد از خوانند گان وبلاگ ها را تشکیل می دهند . بیش از پنجاه و چهار درصد از گزینه Dial-up و چهل و شش درصد از گزینه Broadband برای دستیابی به اینترنت استفاده می نمایند . هفتاد و سه درصد از خوانند گان وبلاگ ها بیش از پنج سال است که از اینترنت استفاده می نمایند( منبع : Blogging by the Numbers )
نکاتی جالب در رابطه با وبلاگ ها
بیش از ده هزار Domain ثبت شده در ریجستری whois دارای واژه "blog" می باشد .
بلاگ ها بطور متوسط در هر سه روز یک مرتبه بهنگام می گردند . ( بر اساس مطالعه غیررسمی ارائه شده توسط BlogCount )
بر اساس بررسی موسسه تحقیقاتی Nielsen/NetRatings ، در ماه می سال ۲۰۰۳ ، LiveJournal ، شصت و پنجاهمین رتبه را در بین سایت های متداول بر روی اینترنت به خود اختصاص داده بود . ( هر ده روز یکصد د و هشتاد و چهار هزار بازدید کننده )
خلاصه
اشتراک دانش یکی از مهمترین دستاوردهای فن آوری اطلاعات و ارتباطات می باشد. بدین منظور می توان از روش های متفاوتی نظیر شرکت در همایش ها ، مباحث علمی ، کتاب ، روزنامه ها و سایر موارد دیگر ، استفاده نمود. هر یک از روش های فوق دارای مزایا و محدودیت های مختص به خود می باشند . محدودیت زمانی ، مکانی و میزان تعامل اطلاعاتی با مخاطبان از جمله چالش های اساسی در ارتباط با هر یک از روش های فوق می باشد . نشر اطلاعات و دانش شخصی با استفاده از پتانسیل های وب ( نظیر انتشار مقالات ) و وبلاگ ها ، ضمن غلبه بر محدودیت های زمانی و مکانی ، حق انتخاب مخاطب را ارج نهاده و بستری مناسب برای تعاملات اطلاعاتی دوسویه را فراهم نماید. انتشار دانش و تجارب شخصی در قالب وبلاگ ها ، گزینه ای پیشرفته و مناسب در ارتباط با امر تحقیقات و اطلاع رسانی صحیح و به موقع می باشد. توسعه پایدار در هر کشوری مستلزم ارج نهادن به امر تحقیق و پژوهش و اطلاع رسانی سریع و صحیح است . در صورتی که پدیده وبلاگ نویسی را از این زاویه مورد توجه قرار دهیم به جایگاه ارزشمند آنان در ایجاد شبکه های گسترده نشر دانش و ارتباطی بیشتر پی خواهیم برد( دریافت سریع بازخوردها در ارتباط با ایده های ارائه شده ، تسهیل در ارتباط بین محققین ، طبقه بندی محتوی در زمنیه های مختلف ) .