آبجی
5th October 2009, 03:30 PM
در طول سالیان اخیر مرورگرهای وب گوناگونی به وجود آمده‌اند. اولین مرورگری که به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفت «موزائیک NCSA» بود.پس از آن، گروه برنامه‌نویسی موزائیک، اولین مرورگر وب تجاری را با نام Net Scape Navigator به بازار فرستاد، که پس از مدتی تغییر نام یافت اما چندی بعد مجدداً نام آن به نت اسکیپ برگردانده شد. مرورگر نت اسکیپ در بین کاربران بیشترین محرومیت را داشت تا آنکه اینترنت اکسپلورر (IE) در سال ۱۹۹۹ با مزایای روزافزون خود از آن پیشی گرفت. یک نسخه مرجع باز (open source) از نت اسکیپ با نام موزیلا (Mozilla) در سال ۲۰۰۲ مجدداً نظرها را به خود جلب کرد. از آن زمان موزیلا در مسیر پیشرفت قرار گرفته و به خصوص بر روی سیستم عامل‌های غیر ویندوز (شاید به خاطر ساختار مرجع باز آن) مورد استقبال قرار گرفته است. اما این دو مرورگر وب مشهور، همچون سایر فرآورده های تکنولوژیکی بر پایه اسلاف گمنام و بعضاً ناموفقی پی‌ریزی شده‌اند که شاید اکنون جز نامی از آنها باقی نمانده باشد. برخی از مهم‌ترین آنها به شرح زیرند:
• World Wide Web
"تیم برنرزلی" اولین مرورگر را در اولین روز سال میلادی ۱۹۹۰ بر روی یک کامپیوتر Next نوشت که تار جهان گستر (world wide web) نام گرفت. او در مارس سال بعد نسخه هایی از برنامه‌اش را در اختیار عموم قرار داد و پس از آن، انتشار این نرم‌افزار فزونی گرفت.
• Libwww
برنرزلی و یک دانشجو به نام جین فرانکوئیس گراف، نرم‌افزار تار جهان گستر را به نحوی ارتقا دادند تا فقط مخصوص محیط‌های Next نباشد و در تمام محیط‌هایی که با زبان برنامه‌نویسی C نوشته شده اند، قابل اجرا باشد. آنها این مرورگر را Lib www نامیدند. گراف بعداً اولین شرکت طراحی وب را تاسیس کرد.
• Line-mode
نیکولا پیلو، دانشجوی رشته ریاضیات که در CERN کارآموزی می کرد، مرورگر وبی را طراحی کرد که در هر محیطی، حتی با تله تایپ (teletype) نیز کار می‌کرد. در سال ۱۹۹۱ نیکولا پیلو و تیم برنرزلی، این مرورگر را برای طیف گسترده ای از کامپیوترها، از یونیکس گرفته تا داس مایکروسافت سازگار ساختند و بدین سان دسترسی به صفحات وب بیش از پیش برای عموم آسان‌تر شد.
• Erwise
گروهی از دانشجویان دانشگاه فنی هلسینکی، گردهم آمدند تا یک مرورگر وب را به عنوان پایان‌نامه خود بنویسند. از آنجا که نام دپارتمان آنها به اختصار "OTH" بود آنها به شوخی نام پروژه خود را erwise گذاشتند تا از ترکیب این دو other wise (در غیر این صورت) بوجود آید! نگارش نهایی در آوریل ۱۹۹۲ آماده شد و ویژگی‌های بارز متعددی داشت، اما پس از آن به حال خود رها شد و اعضای تیم پس از اتمام دوره متفرق شدند.
• Viola www
در ماه مه ۱۹۹۲ یک دانشجوی دانشگاه برکلی به نام پی وی، دومین مرورگر را برای سیستم عامل Unix ارائه داد. این مرورگر که Viola www نام داشت، مزایای برجسته ای داشت که از آن جمله توانایی نمایش تصاویر گرافیکی و دانلود نرم‌افزارها بود.
• Midas
در تابستان سال ۱۹۹۲ تونی جانسون سومین مرورگر را برای سیستم‌های یونیکس ابداع کرد. او میداس را به این خاطر نوشت تا به پخش اطلاعات حاصل از تحقیقات خود در رابطه با فیزیک در بین همکارانش کمک کند.
• Samba
رابرت کالیائو کار نگارش اولین مرورگر وب برای سیستم های مکینتاش را آغاز کرد. حاصل کار Samba بود که توسط نیکولا پیلو بهبود یافته بود تا پایان ۱۹۹۲ آماده بهره‌برداری شد.
• Mosaic
مارک اندرسون و اریک بیتا از NCSA نخستین نگارش موازئیک سازگار با یونیکس و ویندوز (هر ویندوزی) را در فوریه ۱۹۹۳ ارائه دادند. چند ماه بعد الکس تاتیک نگارش موزائیک برای مکینتاش را هم ارائه داد. بدین سان موزائیک نخستین مرورگر وبی بود که برای کار بر روی سیستم ها و سیستم عامل های گوناگون پشتیبانی می‌شد. موزائیک مقدمه‌ای بود برای پشتیبانی اصوات، ویدئوکلیپ، فرم ها، بوک مارک و فایل‌های تاریخ (history files) و بدین سان به سرعت تبدیل به محبوب ترین مرورگر وب غیرتجاری شد.
در اوت ۱۹۹۴ NCSA قوانین تجاری استفاده از موزائیک را به اجرا درآورد که متعاقب آن بسیاری از شرکت‌ها از جمله مایکروسافت (به خاطر استفاده از موزاییک در طراحی) IE به دردسر افتادند با این حال NCSA گسترش و بهبود موزائیک را در ژانویه ۱۹۹۷ متوقف کرد.
• Arena
در سال ۱۹۹۳دیوراجت در شعبه بریستول انگلیس شرکت هولت پاکارد، مرورگری را به نام Arena ارائه داد که ویژگی‌های قدرتمندی برای جای‌دهی جدول ها و تصاویر گرافیکی داشت.
• Lynxb
در دانشگاه کانزاس مرورگری فرامتنی (hypertext (browser بر پایه وب نوشته شده بود که Lynx نام داشت و برای انتشار اطلاعات ریاضیاتی به کار می رفت. دانشجویی به نام لومونتولی، رابطی برای اینترنت را به برنامه اضافه کرد و مرورگر وب Lynx۲/۰ را در مارس ۱۹۹۳ ارائه کرد. این مرورگر به سرعت برای پایانه‌های بدون گرافیک تبدیل به مرورگری محبوب شد و تاکنون نیز باقی مانده است.
• Cello
تام بروس یکی از بنیانگذاران "موسسه اطلاعات حقوقی" دریافت که اکثر حقوقدانان از سیستم های مایکروسافت استفاده می کنند و بنابراین مرورگر وبی را برای این پلت فورم طراحی کرد که سلو نام گرفت و در تابستان ۱۹۹۳ ارائه شد.
• Opera
در ۱۹۹۴ تیمی از پژوهشگران کمپانی ارتباطات تلنور در اسلوی نروژ، مرورگر اپرا را عرضه کردند، سال بعد دو تن از اعضای همان گروه، تلنور را ترک کردند تا نرم‌افزار اپرا را پس از ارتقا و بهسازی به صورت تجاری روانه بازار کنند.
اپرا نسخه ۲.۱ نخستین بار در تابستان ۱۹۹۶ بر روی اینترنت در دسترس قرار گرفت.
• Internet in a box
در ژانویه ۱۹۹۴ محصولی که "اینترنت در یک بسته" نام گرفته بود به بازار آمد و چیزی نبود مگر مجموعه‌ای از نرم‌افزارهای مورد نیاز و مفید برای مرورگری وب. این محصول کاربران را از دان لود یا خرید نرم‌افزارهای گوناگون برای کاربری کامل بی نیاز می کرد و به ویژه برای کاربران خانگی بسیار مناسب و مفید بود.
• Navipress
در فوریه ۱۹۹۴ شرکت ناوی سافت مرورگری به نام ناوی پرس را برای کامپیوترهای شخصی و مکینتاش ارائه کرد. بعد از نرم‌افزار world wide web این اولین مرورگری بود که با یک ویرایشگر (editor) ادغام شده بود و بنابراین کاربر می توانست همزمان با مرورگری، محتویات صفحات را ویرایش کند. ناوی پرس بعداً تبدیل به Aolpress شد و هنوز نیز در دسترس است هر چند که از سال ۱۹۹۷ تغییری نیافته است.
• Mozilla
در اکتبر سال ۱۹۹۴ نت اسکیپ اولین نگارش بتای مرورگرش را با نام موزیلا b ۹۶/? بر روی اینترنت منتشر کرد. نیمه دسامبر، نسخه نهایی به نام موزیلا ۰/۱ به بازار آمد. نگارش مرجع باز مرورگر نت اسکیپ، در سال ۲۰۰۲ به احترام موزیلا، به این نام انتشار یافت.
• Internet Explorer
۲۳ اوت ۱۹۹۵ مایکروسافت ویندوز ۹۵ را به همراه مرورگر وبی که اینترنت اکسپلورر نام داشت، راهی بازار کرد. تا پاییز ۱۹۹۶ این مرورگر توانست در بازار مربوطه تا رتبه سوم صعود کند و تا سال ۱۹۹۹با پشت سر گذاشتن نت‌اسکیپ به مقام نخست برسد.
علاوه بر اینها مرورگرهای فراوانی در دهه ۱۹۹۰ ارائه شدند که از شهرت و محبوبیت کمتری برخوردار بودند و دوامی نیافتند. اسامی برخی از آنها بدین قرار است:
Active worlds - NetAttache- Air_Mosic - NET COM plete- Amiya Netcruiser -EI*Net -Mac web -IWENG -WWWC - Hot Java - Get Right - Planet Web.
• World Wide Web
"تیم برنرزلی" اولین مرورگر را در اولین روز سال میلادی ۱۹۹۰ بر روی یک کامپیوتر Next نوشت که تار جهان گستر (world wide web) نام گرفت. او در مارس سال بعد نسخه هایی از برنامه‌اش را در اختیار عموم قرار داد و پس از آن، انتشار این نرم‌افزار فزونی گرفت.
• Libwww
برنرزلی و یک دانشجو به نام جین فرانکوئیس گراف، نرم‌افزار تار جهان گستر را به نحوی ارتقا دادند تا فقط مخصوص محیط‌های Next نباشد و در تمام محیط‌هایی که با زبان برنامه‌نویسی C نوشته شده اند، قابل اجرا باشد. آنها این مرورگر را Lib www نامیدند. گراف بعداً اولین شرکت طراحی وب را تاسیس کرد.
• Line-mode
نیکولا پیلو، دانشجوی رشته ریاضیات که در CERN کارآموزی می کرد، مرورگر وبی را طراحی کرد که در هر محیطی، حتی با تله تایپ (teletype) نیز کار می‌کرد. در سال ۱۹۹۱ نیکولا پیلو و تیم برنرزلی، این مرورگر را برای طیف گسترده ای از کامپیوترها، از یونیکس گرفته تا داس مایکروسافت سازگار ساختند و بدین سان دسترسی به صفحات وب بیش از پیش برای عموم آسان‌تر شد.
• Erwise
گروهی از دانشجویان دانشگاه فنی هلسینکی، گردهم آمدند تا یک مرورگر وب را به عنوان پایان‌نامه خود بنویسند. از آنجا که نام دپارتمان آنها به اختصار "OTH" بود آنها به شوخی نام پروژه خود را erwise گذاشتند تا از ترکیب این دو other wise (در غیر این صورت) بوجود آید! نگارش نهایی در آوریل ۱۹۹۲ آماده شد و ویژگی‌های بارز متعددی داشت، اما پس از آن به حال خود رها شد و اعضای تیم پس از اتمام دوره متفرق شدند.
• Viola www
در ماه مه ۱۹۹۲ یک دانشجوی دانشگاه برکلی به نام پی وی، دومین مرورگر را برای سیستم عامل Unix ارائه داد. این مرورگر که Viola www نام داشت، مزایای برجسته ای داشت که از آن جمله توانایی نمایش تصاویر گرافیکی و دانلود نرم‌افزارها بود.
• Midas
در تابستان سال ۱۹۹۲ تونی جانسون سومین مرورگر را برای سیستم‌های یونیکس ابداع کرد. او میداس را به این خاطر نوشت تا به پخش اطلاعات حاصل از تحقیقات خود در رابطه با فیزیک در بین همکارانش کمک کند.
• Samba
رابرت کالیائو کار نگارش اولین مرورگر وب برای سیستم های مکینتاش را آغاز کرد. حاصل کار Samba بود که توسط نیکولا پیلو بهبود یافته بود تا پایان ۱۹۹۲ آماده بهره‌برداری شد.
• Mosaic
مارک اندرسون و اریک بیتا از NCSA نخستین نگارش موازئیک سازگار با یونیکس و ویندوز (هر ویندوزی) را در فوریه ۱۹۹۳ ارائه دادند. چند ماه بعد الکس تاتیک نگارش موزائیک برای مکینتاش را هم ارائه داد. بدین سان موزائیک نخستین مرورگر وبی بود که برای کار بر روی سیستم ها و سیستم عامل های گوناگون پشتیبانی می‌شد. موزائیک مقدمه‌ای بود برای پشتیبانی اصوات، ویدئوکلیپ، فرم ها، بوک مارک و فایل‌های تاریخ (history files) و بدین سان به سرعت تبدیل به محبوب ترین مرورگر وب غیرتجاری شد.
در اوت ۱۹۹۴ NCSA قوانین تجاری استفاده از موزائیک را به اجرا درآورد که متعاقب آن بسیاری از شرکت‌ها از جمله مایکروسافت (به خاطر استفاده از موزاییک در طراحی) IE به دردسر افتادند با این حال NCSA گسترش و بهبود موزائیک را در ژانویه ۱۹۹۷ متوقف کرد.
• Arena
در سال ۱۹۹۳دیوراجت در شعبه بریستول انگلیس شرکت هولت پاکارد، مرورگری را به نام Arena ارائه داد که ویژگی‌های قدرتمندی برای جای‌دهی جدول ها و تصاویر گرافیکی داشت.
• Lynxb
در دانشگاه کانزاس مرورگری فرامتنی (hypertext (browser بر پایه وب نوشته شده بود که Lynx نام داشت و برای انتشار اطلاعات ریاضیاتی به کار می رفت. دانشجویی به نام لومونتولی، رابطی برای اینترنت را به برنامه اضافه کرد و مرورگر وب Lynx۲/۰ را در مارس ۱۹۹۳ ارائه کرد. این مرورگر به سرعت برای پایانه‌های بدون گرافیک تبدیل به مرورگری محبوب شد و تاکنون نیز باقی مانده است.
• Cello
تام بروس یکی از بنیانگذاران "موسسه اطلاعات حقوقی" دریافت که اکثر حقوقدانان از سیستم های مایکروسافت استفاده می کنند و بنابراین مرورگر وبی را برای این پلت فورم طراحی کرد که سلو نام گرفت و در تابستان ۱۹۹۳ ارائه شد.
• Opera
در ۱۹۹۴ تیمی از پژوهشگران کمپانی ارتباطات تلنور در اسلوی نروژ، مرورگر اپرا را عرضه کردند، سال بعد دو تن از اعضای همان گروه، تلنور را ترک کردند تا نرم‌افزار اپرا را پس از ارتقا و بهسازی به صورت تجاری روانه بازار کنند.
اپرا نسخه ۲.۱ نخستین بار در تابستان ۱۹۹۶ بر روی اینترنت در دسترس قرار گرفت.
• Internet in a box
در ژانویه ۱۹۹۴ محصولی که "اینترنت در یک بسته" نام گرفته بود به بازار آمد و چیزی نبود مگر مجموعه‌ای از نرم‌افزارهای مورد نیاز و مفید برای مرورگری وب. این محصول کاربران را از دان لود یا خرید نرم‌افزارهای گوناگون برای کاربری کامل بی نیاز می کرد و به ویژه برای کاربران خانگی بسیار مناسب و مفید بود.
• Navipress
در فوریه ۱۹۹۴ شرکت ناوی سافت مرورگری به نام ناوی پرس را برای کامپیوترهای شخصی و مکینتاش ارائه کرد. بعد از نرم‌افزار world wide web این اولین مرورگری بود که با یک ویرایشگر (editor) ادغام شده بود و بنابراین کاربر می توانست همزمان با مرورگری، محتویات صفحات را ویرایش کند. ناوی پرس بعداً تبدیل به Aolpress شد و هنوز نیز در دسترس است هر چند که از سال ۱۹۹۷ تغییری نیافته است.
• Mozilla
در اکتبر سال ۱۹۹۴ نت اسکیپ اولین نگارش بتای مرورگرش را با نام موزیلا b ۹۶/? بر روی اینترنت منتشر کرد. نیمه دسامبر، نسخه نهایی به نام موزیلا ۰/۱ به بازار آمد. نگارش مرجع باز مرورگر نت اسکیپ، در سال ۲۰۰۲ به احترام موزیلا، به این نام انتشار یافت.
• Internet Explorer
۲۳ اوت ۱۹۹۵ مایکروسافت ویندوز ۹۵ را به همراه مرورگر وبی که اینترنت اکسپلورر نام داشت، راهی بازار کرد. تا پاییز ۱۹۹۶ این مرورگر توانست در بازار مربوطه تا رتبه سوم صعود کند و تا سال ۱۹۹۹با پشت سر گذاشتن نت‌اسکیپ به مقام نخست برسد.
علاوه بر اینها مرورگرهای فراوانی در دهه ۱۹۹۰ ارائه شدند که از شهرت و محبوبیت کمتری برخوردار بودند و دوامی نیافتند. اسامی برخی از آنها بدین قرار است:
Active worlds - NetAttache- Air_Mosic - NET COM plete- Amiya Netcruiser -EI*Net -Mac web -IWENG -WWWC - Hot Java - Get Right - Planet Web.