وحید 0319
25th March 2016, 06:32 PM
پیتر آیزنمن: معماری سكولار
ساختمانها را با دو معیار می سنجد یكی اینكه چه مدت در تعلق به حال باقی می مانند و دیگر اینكه
چه مدت در تاریخ خودشان را حفظ می كنند او معتقد است كه: بعضی از ساختمانهای كنونی بودن خود را از دست میدهند و هرگز جزئی از تاریخ نمی شوند . ساختمانها می توانند 50 تا 100سال تعلق به حال داشته باشند .
او در حال حاضر تنها مبحثی را كه در دانشگاه تدرس می كند مر بوط به پالادیو است . در كار پالدیو چیزی است كه او شیفته آن است و آن اختراع تیپولوژی است . اختراع تیپولوژی اجتماعی و فرمی ساختمانی كه با دیگر كارهای زمانه اش در یك ردیف قرار نمیگیرند و باید اقرار كرد كه ما هنوز مشغول ساختن ویلاهای پالادیویی هستیم و این موضوع آیزنمن را برانگیخته كه پست مدن نیسم ها پالادیو را چون جایی در اصول فكری آنها ندارد او را سركوب كرده اند و پالادیو را در حاشیه گذاشته اند و گمانه می زنیم كه وجهه اشتراك پالادیو و آیزنمن در این است كه هر دو به عقیده منتقدانشان ارتباطشان با تاریخ قطع شده است .
پیتر آیزنمن در ۱۱ اگوست سال ۱۹۳۲ در نیوارك، ایالت نیوجرسی به دنیا آمد. او مدرك لیسانس معماری خود را از دانشگاه كرنل، مدرك فوق لیسانس خود را از دانشگاه كلمبیا و دكترای خود را از دانشگاه كمبریج دریافت كرد. به وی یك دكترای افتخاری هنرهای زیبا از طرف دانشگاه ایلینویز شیكاگو اهدا شد.
در سال ۱۹۸۰ پس از سالها تدریس و نوشتن كتاب و نوشتن تئوری های قابل قبول ،كار حرفه ای خود را در زمینه ی طراحی و ساختن آغاز كرد كه شامل خانه هایی با مقیاس بزرگ و پروژه های شهری و نیز فعالیتهایی در زمینه ی آموزش دانشگاهی و یك سری خانه های شخصی بود.
در سال ۱۹۸۵، آقای آیزنمن جایزه ی شیر سنگی را برای پروژه ی رومئوژولیت خود در سومین بینال معماری در ونیز دریافت كرد. در بینال پنجم هم او یكی از دو معماری بود كه به عنوان نماینده ی ایالات متحده شركت داشت و پروژه های ارائه شده توسط ایشان در موزه ها و گالری های سر تاسر دنیا نمایش داده شد. در ضمن تا سال ۱۹۸۲ به عنوان بنیانگذار و مدیر انستیتو معماری و شهرسازی بوده و به عنوان منبع تفكر و اندیشه برای نقد معماری به شمار می آمد.آیزنمن تعداد زیادی جایزه دریافت كرد: بورس تحصیلی گوین هایم (۱۹۷۶)، جایزه ی برانئر از آكادمی هنر و ادبیات و جایزه ی بین المللی برای هنر،جایزه ی افتخاری از انستیتو معماری آمریكا به خاطر مركزی در اهایو (۱۹۸۹)، جایزه ی بین المللی برای طراحی شركت مركزی كوزمیئی سانگیو در توكیوی ژاپن (۱۹۹۱).
نقطه شروع آیزنمن آیین افلاطونی است .نخست صورت ناب بود و ذهنی و كامل . كه از طریق هبوط پیوسته و متواتر به واقعیت نزدیك می شد . تفكر آیزنمن غیر دینی است و چنین تفكری در شرایط امروزین این احساس را به دست مس دهد كه كاملا از این گونه مسائل جداست .
معماری آیزنمن می كوشد تا در سایه تحریك تخیل و تصور و پذیرش نا متعارفها . از دام مالیخولیا بگریزد به این ترتیب كه اینها را به عنوان عناصری مثبت در ساختن مكان جدید ی برای لا مكانها یا مامنی كه در آن معمار اراده فرماتیو خود را باز شناسد . تلقی میكند . این محصول مصنوعی مكان . بنا بر همه آن دلایل . پاسخ متثبت اوست به لامكانی و به مالیخولیایی فقدان و از دست دادنهایی كه پیوسته در كمین و همرا با این لا مكانی هاست . در كارهای احیر او نشان از توهم ذهنی وجود ندارد . حتی از كمترین و دقیقترین نشانه ای از خود گول زنی نیز . چرا كه هنر مدرن – از تبار آیزنمن و بودلر – آگاهانه و هشیارانه مسخ شدگی غیر واقعیت را می پذیرد . استرا تژی نهفته در غوطه وری عمیق تحلیلی در هندسه كه پایه طرحهای او را می سازد هر گز نباید به عنوان بازی صرف فرم برداشت شود . و در ورای این هندسه ها كه پیوستگی ابعاد خود را تكثیر میكنند و یا مدولاسیونهایی را كاهش و افزایش می دهند .(فراكتال) شكفتگی و سرشاری وجود دارد كه بدان وسیله گریز از متعارفها . ساختار حفاظتی اشراقی خود را پی می ریزد .آیزنمن معمار فرمهای مكعبی و سری خانه های 1 تا 10 به سمتی پیش می رود كه مسئله مكان در پیش زمینه قرار گرفته است و با این حال او كاری به دیگران ندارد كه با روح نوستالژیك هوشمندانه و نبوغ آسای خود خیال می كند كه می تواند مكان را در تسلط خویش در آورد و معماری خویش را بر آن بنا نهد .
چنین به نظر می رسد كه معماری آیزنمن در سالهای اخیر بر موقعیت تبعیدی اش همچنان پای می فشارد این معماری اعم از اینكه در شهر ها ساخته شود یا در محیط های دانشگاهی و یا در توابع و حومه های شهری در آنچه كه خلق می كند ریشه ندارد به عبارت دیگر نه تنها از تداوم منطق درونی با تمام براهین و مظامین قومی و تاریخی كه ظاهرا باید نقطه غزیمتشان از توپو گرافی و خاطره ها كشف شود ناشی نمی شود بلكه برعكس نخستین وظیفه عبارتست از دریافت و شناخت این غریبگی و غیبت مناسبات سمپاتیك بین معماری و مكانی كه این معماری در آن ساخته می شود .
از زمان كانت به این سو . زیبایی شناسی مدرن با دگانگی مواجه بوده كه معماری روحانی نتیجه شكست در رویا رویی با مشكل فرم مفروض است معماری مورد علاقه آیزنمن معماری پالادیو – لوكوربوزیه – تراینی –مورتی-كاملا عكس این معماری است مقاوم در برابر زیبایی شناسی روحنی – كوشا در جهت حفظ و موجودیت فرم .
هوگو فرید ریش در تفسیر خود بر كتاب "فلسفه كمپوزیسیون"ادگار آلن پو به نكته ای بر می خورد كه تمام تازگی شعر آلن پو در آن است كه طرح پیشنهادی احساس شاعرانه كلاسیكی به پیش زمینه می برد آنچه كه در نتیجه ظاهر می شود عین فرم و در حقیقت جوهر شعر است و آنچه كه هدف آن جوهر به نظر می آید (معنا)در حقیقت حاصل فعالیت شاعرانه است معماری اخیر آیزنمن نیز همین روال را طی میكند معنی و دلالت اولیه كه بایستی از راه زبان فرمال به بیان در آید وجود ندارد .روش آیزنمن در عمل معماری . كاملا عكس درك كلاسیك گرته برداری. اصل تقلید به مثابه پایه های اساسی كار معماری است تقلیدی در كار نیست نه از آلونكی ابتدایی و نه از نظام طبیعت ونه از منابع عظیم زندگی مدرن اجتماعی. هیچ نشانی نیز از درك معماری مبتنی بر تكمیل مدلهای الگویی یا درسهای تاریخی وجود ندارد . شاید در عصر حاضر معمار دیگری نباشد كه چنین آشكا را از تمام مفاهیم تكاملی زیبایی شناسی معماری و پایه های تاریخی آن فاصله گرفته باشد و معماری او با كلماتی بی بدیل از بی نظمی جهان مدرن – ضعف عمل انسانی- ناتوانی و فتور دانش ما و بیگانگانمان از محیط سخن می گوید این خود اثر است كه به زبان سخن می گشاید اما این سخن قصه گویی به روال رایج نیست كه این خانه شبیه فلان است و این مكان مثل بهمان منتهای معماری او خودشان به عنوان مفهوم این مكانها – ثبات ساختاری – حقیقت هندسه- در برداشتی كه بر تاكید های و نفی ها و بر شك و ابهام استوار است پرسش بر انگیز هستند اما معماری او بعد تاویلی نیز دارد به گونهای كه تفسیر یك عمل به معنی اجرای آن است درست مثل پیانیستی كه متن نوشته شده موسیقی را می نوازد شرط تاویلی معماری آیزنمن در تولید و ساخت و بیان زمان و فضا شرط التزامی است.
ساختمانها را با دو معیار می سنجد یكی اینكه چه مدت در تعلق به حال باقی می مانند و دیگر اینكه
چه مدت در تاریخ خودشان را حفظ می كنند او معتقد است كه: بعضی از ساختمانهای كنونی بودن خود را از دست میدهند و هرگز جزئی از تاریخ نمی شوند . ساختمانها می توانند 50 تا 100سال تعلق به حال داشته باشند .
او در حال حاضر تنها مبحثی را كه در دانشگاه تدرس می كند مر بوط به پالادیو است . در كار پالدیو چیزی است كه او شیفته آن است و آن اختراع تیپولوژی است . اختراع تیپولوژی اجتماعی و فرمی ساختمانی كه با دیگر كارهای زمانه اش در یك ردیف قرار نمیگیرند و باید اقرار كرد كه ما هنوز مشغول ساختن ویلاهای پالادیویی هستیم و این موضوع آیزنمن را برانگیخته كه پست مدن نیسم ها پالادیو را چون جایی در اصول فكری آنها ندارد او را سركوب كرده اند و پالادیو را در حاشیه گذاشته اند و گمانه می زنیم كه وجهه اشتراك پالادیو و آیزنمن در این است كه هر دو به عقیده منتقدانشان ارتباطشان با تاریخ قطع شده است .
پیتر آیزنمن در ۱۱ اگوست سال ۱۹۳۲ در نیوارك، ایالت نیوجرسی به دنیا آمد. او مدرك لیسانس معماری خود را از دانشگاه كرنل، مدرك فوق لیسانس خود را از دانشگاه كلمبیا و دكترای خود را از دانشگاه كمبریج دریافت كرد. به وی یك دكترای افتخاری هنرهای زیبا از طرف دانشگاه ایلینویز شیكاگو اهدا شد.
در سال ۱۹۸۰ پس از سالها تدریس و نوشتن كتاب و نوشتن تئوری های قابل قبول ،كار حرفه ای خود را در زمینه ی طراحی و ساختن آغاز كرد كه شامل خانه هایی با مقیاس بزرگ و پروژه های شهری و نیز فعالیتهایی در زمینه ی آموزش دانشگاهی و یك سری خانه های شخصی بود.
در سال ۱۹۸۵، آقای آیزنمن جایزه ی شیر سنگی را برای پروژه ی رومئوژولیت خود در سومین بینال معماری در ونیز دریافت كرد. در بینال پنجم هم او یكی از دو معماری بود كه به عنوان نماینده ی ایالات متحده شركت داشت و پروژه های ارائه شده توسط ایشان در موزه ها و گالری های سر تاسر دنیا نمایش داده شد. در ضمن تا سال ۱۹۸۲ به عنوان بنیانگذار و مدیر انستیتو معماری و شهرسازی بوده و به عنوان منبع تفكر و اندیشه برای نقد معماری به شمار می آمد.آیزنمن تعداد زیادی جایزه دریافت كرد: بورس تحصیلی گوین هایم (۱۹۷۶)، جایزه ی برانئر از آكادمی هنر و ادبیات و جایزه ی بین المللی برای هنر،جایزه ی افتخاری از انستیتو معماری آمریكا به خاطر مركزی در اهایو (۱۹۸۹)، جایزه ی بین المللی برای طراحی شركت مركزی كوزمیئی سانگیو در توكیوی ژاپن (۱۹۹۱).
نقطه شروع آیزنمن آیین افلاطونی است .نخست صورت ناب بود و ذهنی و كامل . كه از طریق هبوط پیوسته و متواتر به واقعیت نزدیك می شد . تفكر آیزنمن غیر دینی است و چنین تفكری در شرایط امروزین این احساس را به دست مس دهد كه كاملا از این گونه مسائل جداست .
معماری آیزنمن می كوشد تا در سایه تحریك تخیل و تصور و پذیرش نا متعارفها . از دام مالیخولیا بگریزد به این ترتیب كه اینها را به عنوان عناصری مثبت در ساختن مكان جدید ی برای لا مكانها یا مامنی كه در آن معمار اراده فرماتیو خود را باز شناسد . تلقی میكند . این محصول مصنوعی مكان . بنا بر همه آن دلایل . پاسخ متثبت اوست به لامكانی و به مالیخولیایی فقدان و از دست دادنهایی كه پیوسته در كمین و همرا با این لا مكانی هاست . در كارهای احیر او نشان از توهم ذهنی وجود ندارد . حتی از كمترین و دقیقترین نشانه ای از خود گول زنی نیز . چرا كه هنر مدرن – از تبار آیزنمن و بودلر – آگاهانه و هشیارانه مسخ شدگی غیر واقعیت را می پذیرد . استرا تژی نهفته در غوطه وری عمیق تحلیلی در هندسه كه پایه طرحهای او را می سازد هر گز نباید به عنوان بازی صرف فرم برداشت شود . و در ورای این هندسه ها كه پیوستگی ابعاد خود را تكثیر میكنند و یا مدولاسیونهایی را كاهش و افزایش می دهند .(فراكتال) شكفتگی و سرشاری وجود دارد كه بدان وسیله گریز از متعارفها . ساختار حفاظتی اشراقی خود را پی می ریزد .آیزنمن معمار فرمهای مكعبی و سری خانه های 1 تا 10 به سمتی پیش می رود كه مسئله مكان در پیش زمینه قرار گرفته است و با این حال او كاری به دیگران ندارد كه با روح نوستالژیك هوشمندانه و نبوغ آسای خود خیال می كند كه می تواند مكان را در تسلط خویش در آورد و معماری خویش را بر آن بنا نهد .
چنین به نظر می رسد كه معماری آیزنمن در سالهای اخیر بر موقعیت تبعیدی اش همچنان پای می فشارد این معماری اعم از اینكه در شهر ها ساخته شود یا در محیط های دانشگاهی و یا در توابع و حومه های شهری در آنچه كه خلق می كند ریشه ندارد به عبارت دیگر نه تنها از تداوم منطق درونی با تمام براهین و مظامین قومی و تاریخی كه ظاهرا باید نقطه غزیمتشان از توپو گرافی و خاطره ها كشف شود ناشی نمی شود بلكه برعكس نخستین وظیفه عبارتست از دریافت و شناخت این غریبگی و غیبت مناسبات سمپاتیك بین معماری و مكانی كه این معماری در آن ساخته می شود .
از زمان كانت به این سو . زیبایی شناسی مدرن با دگانگی مواجه بوده كه معماری روحانی نتیجه شكست در رویا رویی با مشكل فرم مفروض است معماری مورد علاقه آیزنمن معماری پالادیو – لوكوربوزیه – تراینی –مورتی-كاملا عكس این معماری است مقاوم در برابر زیبایی شناسی روحنی – كوشا در جهت حفظ و موجودیت فرم .
هوگو فرید ریش در تفسیر خود بر كتاب "فلسفه كمپوزیسیون"ادگار آلن پو به نكته ای بر می خورد كه تمام تازگی شعر آلن پو در آن است كه طرح پیشنهادی احساس شاعرانه كلاسیكی به پیش زمینه می برد آنچه كه در نتیجه ظاهر می شود عین فرم و در حقیقت جوهر شعر است و آنچه كه هدف آن جوهر به نظر می آید (معنا)در حقیقت حاصل فعالیت شاعرانه است معماری اخیر آیزنمن نیز همین روال را طی میكند معنی و دلالت اولیه كه بایستی از راه زبان فرمال به بیان در آید وجود ندارد .روش آیزنمن در عمل معماری . كاملا عكس درك كلاسیك گرته برداری. اصل تقلید به مثابه پایه های اساسی كار معماری است تقلیدی در كار نیست نه از آلونكی ابتدایی و نه از نظام طبیعت ونه از منابع عظیم زندگی مدرن اجتماعی. هیچ نشانی نیز از درك معماری مبتنی بر تكمیل مدلهای الگویی یا درسهای تاریخی وجود ندارد . شاید در عصر حاضر معمار دیگری نباشد كه چنین آشكا را از تمام مفاهیم تكاملی زیبایی شناسی معماری و پایه های تاریخی آن فاصله گرفته باشد و معماری او با كلماتی بی بدیل از بی نظمی جهان مدرن – ضعف عمل انسانی- ناتوانی و فتور دانش ما و بیگانگانمان از محیط سخن می گوید این خود اثر است كه به زبان سخن می گشاید اما این سخن قصه گویی به روال رایج نیست كه این خانه شبیه فلان است و این مكان مثل بهمان منتهای معماری او خودشان به عنوان مفهوم این مكانها – ثبات ساختاری – حقیقت هندسه- در برداشتی كه بر تاكید های و نفی ها و بر شك و ابهام استوار است پرسش بر انگیز هستند اما معماری او بعد تاویلی نیز دارد به گونهای كه تفسیر یك عمل به معنی اجرای آن است درست مثل پیانیستی كه متن نوشته شده موسیقی را می نوازد شرط تاویلی معماری آیزنمن در تولید و ساخت و بیان زمان و فضا شرط التزامی است.