Dna اسب‌های باستانی آشکار کننده تاثیر نسل گیری انسان بر این حیوان

[سید لفته فردزاده]

پوشش سفید با خال‌های سیاه: شاید بعضی‌ها یاد کارتون Pippi جوراب بلند و اسب او یعنی Lilla Gubben بیافتند. اما دلیل محبوبیت اسب‌های خال دار (اسب پلنگی) در طول قرون گذشته چه بوده است؟ محققان متوجه شده اند که حضور این اسب‌ها در طول تاریخ دارای نوسان زیادی بوده است.یک گروه بین المللی از محققان تحت سرپرستی دانشمندان پژوهشکده Leibniz آلمان در زمینه تحقیق حیات وحش (IZW)، فنوتیپ (ظاهر) ۹۶ استخوان و دندان باستانی اسب‌هایی متعلق به اواخر دوره چهارم زمین شناسی (Pleistocene) تا قرون وسطی را مورد آزمایش ژنتیکی قرار دادند. اگرچه مشخص شد تعداد بسیار زیادی از اسب‌های مربوط به اوایل دوره برنز (۲۷۰۰ تا ۲۰۰۰ پیش از میلاد مسیح) دارای نقوش پلنگی بودند اما این پوشش ظاهری تقریبا در اواخر همین دوره کاملا از میان رفته است. یکی از دلایل ممکن می‌تواند این باشد که اسب‌های خالص یا هموزیگوت (مانند Appaloosa و اسب مینیاتوری آمریکایی) دارای شب کوری هستند. توانایی دیدن برای برقراری ارتباط، جهت یابی، جستجوی غذا و فرار از مهاجمین ضروری است. در نتیجه حیوانات شب کور شانس پایینی را برای زنده ماندن در حیات وحش دارند. اسب‌های شب کور در اسارت انسان‌ها به عنوان حیوانات عصبی و ترسو شناخته می‌شوند که کنترل آنها در هوای گرگ و میش و تاریکی دشوار است.در ادامه مطلب همراه بیونت باشیدحدود ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ سال بعد ظاهر پلنگی مجددا به میزان زیادی افزایش داشته است. این رنگ پوشش از حیوانات وحشی متعددی که در آن روزگار وجود داشته اند مجددا به خزانه ژنی حیوانات اهلی وارد شده است. ظاهر متفاوت نژاد‌های اسب در طول اعصار تایید کننده اهمیت تنوع ژنتیکی حیوانات اهلی است. در صورتی که حیات وحش طبیعی اسب و گاو مدت مدیدی است که منقرض شده و جفت گیری با نژاد‌های قبلی غیر ممکن می‌باشد، روش‌های جدید جفت گیری حیوانات منجر به از میان رفتن تنوع ژنتیکی می‌شود. کاهش چشمگیر در تنوع به میزان زیادی تغییرات آینده را در نسل گیری محدود کرده و ما را تنها به تعدادی از نژاد‌های با کارایی بالا وابسته می‌سازد.پس از عصر آهن شکوفایی مجددی در اسب‌های پلنگی گزارش شده است. سرپرست این مطالعه Arne Ludwig از IZW می‌گوید:" خصوصیات و ظاهر نژاد‌ها در طول زمان تغییر کرده است همانطور که اکنون این اتفاق رخ می‌دهد."تغییر علاقه نسبت به اسب‌های با ظاهر پلنگی را نیز می‌تواند در قرون وسطی مشاهده کرد همانطور که در نقاشی‌ها و نوشته‌های آن دوران قابل مشاهده است. آنها جزو حیوانات مورد علاقه اشراف بوده و نماد پاکدامنی بودند. این علاقه در دوران باروک (Baroque) نیز تا پیش از مد افتادن وجود داشت. امروزه پوشش با طرح خال دار در بسیاری از نژاد‌ها وجود دارد و علاقمندان بسیاری را نیز پیدا کرده است.دکتر Ludwig می‌افزاید:"اگر تئوری انتخاب متناوب (alternative selection) را قبول داشته باشیم می‌تواند توضیح دهنده این واقعیت باشد که چگونه تنوع ژنتیکی در جمعیت‌های اهلی علی رغم انتخاب وابسته برای یک خصوصیت مشخص می‌تواند محافظت شود. مشکل نسل گیری در امروز این است که نمی‌توانیم به گونه‌های وحشی مناسب در گذشته بازگردیم زیرا آنها به راحتی از میان رفته اند یا گونه وحشی به دلیل انتخاب حذف شده است. این واقعه باید به عنوان یک عامل منفی در خزانه ژنی نژاد‌های حیوانات اهلی امروزی در نظر گرفته شود. از دست رفتن تنوع ژنتیکی به میزان زیادی احتمال نسل گیری در آینده را محدود می‌سازد."منبعhttp://bionet.ir/dna-%d8%a7%d8%b3%d8%a8%e2%80%8c%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%a8%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%a2%d8%b4%da%a9%d8%a7%d8%b1-%da%a9%d9%86%d9%86%d8%af%d9%87-%d8%aa%d8%a7%d8%ab%db%8c%d8%b1-%d9%86%d8%b3/