سید لفته فردزاده
4th August 2015, 06:37 PM
هدف آزمایش
در این کاوش به مشاهده برخی از تک‌یاختگان جانوری و گیاهی زنده و رنگ‌آمیزی شده با رنگهای غیرزیستی می‌پردازیم و بعضی از اجزا و ضمایم آنها را بررسی می‌کنیم. هدف آموزشی این کاوش این است که نهایت بتوانید کارهای زیر را انجام دهید:
ویژگیهای اساسی تک یاخته‌های جانوری و گیاهی را شرح دهید و آنها را با یکدیگر مقایسه کنید.
با استفاده از نمونه آب مناسب به مشاهده تک یاختگان بپردازید.
به کمک رنگ‌آمیزی زیستی و غیرزیستی ، برخی از اجزای یاخته را تشخیص دهید.
با استفاده از نمونه مناسب ، تک یاختگان گیاهی را مشاهده کنید.
فعالیت 1: مشاهده تک یاختگان زنده
دو قطره آب حاوی تک یاختگان را روی لام تمیز قرار دهید و پس از پوشاندن آن با لامل ، زیر میکروسکوپ مشاهده کنید. در صورتی که حرکت تک یاختگان خیلی سریع و دنبال کردن آنها با چشم دشوار باشد، می‌توانید یک قطره کوچک از محلول رقیق سولفات مس را زیر لامل بریزید. این ماده اثر سمی دارد و حرکت یاخته‌ها را کند می‌کند و در نتیجه امکان تشخیص ساختار آنها را بیشتر میسر می‌سازد.
پس از قرار دادن نمونه آبهای مختلف ، روی لام و تشخیص انواع تک یاختگان تاژک‌دار و مژک‌دار و ریشه‌پا از یکدیگر ، مشاهدات خود را به طریق زیر ادامه دهید.
سعی کنید در یکی از لام‌ها یک آمیب بیابید و تشکیل پاهای کاذب آن را ببنید و شکل آن را بکشید.
چند تاژک‌دار و مژک‌دار را در زیر میکروسکوپ بیابید و به چگونگی حرکت آنها توجه کنید، سپس یک رشته نخ را به آرامی و زیر لامل بر سر راه این موجودات به عنوان مانع قرار دهید و اکنون حرکات آنها را زیر نظر بگیرید.
قطره‌ای از رنگ بسیار رقیق آبی‌متیلن را روی نمونه حاوی تک یاختگان مژک‌دار و تاژک‌دار بریزید و آنها را به دقت بنگرید.
پرسشها
وقتی مانعی مانند نخ بر سر راه این مژک‌داران و یا تاژک‌داران قرار می‌دهید، چه نوع حرکتی را مشاهده می‌کنید؟
پس از ریختن رنگ آبی‌متیلن ، جانور تک یاخته‌ای چه وضعی پیدا می‌کنند؟
فعالیت 2: مشاهده تک یاختگان گیاهی
مشاهده دیاتومها
قطره آب حاوی دیاتوم را از ظروف نمونه مختلف مثل نمونه آب استخر یا برکه بردارید و روی لام قرار دهید و پس از پوشاندن آن را با لامل و زیر میکروسکوپ ببینید.
شکل چند نوع دیاتوم را که تشخیص داده‌اید، بکشید.
پرسشها
آیا در بین دیاتومهایی که مشاهده می‌کنید، تقارن شعاعی و دو طرفی را در آنها تشخیص می‌دهید؟
آیا دیاتومها را تک‌تک و جدا از هم می‌بینید یا متصل بهم و رشته‌ای و یا به هر دو صورت؟
آیا کلروپلاستها را تشخیص می‌دهید؟ رنگ آنها چیست؟
مشاهده مخمرها
قطره‌ای از سوسپانسیون حاوی مخمر را روی لام قرار دهید و پس از گذراندن لامل ، نمونه را در زیر میکروسکوپ ببینید.
لام را زیر میکروسکوپ خارج کنید، لامل را بردارید و به نمونه یک قطره رنگ آبی‌متیلن بیفزاید و پس از چند دقیقه لام را مجددا در زیر میکروسکوپ ببنید.
پرسشها
آیا بعضی از مخمرها در حال جوانه زدن هستند؟ شکل آنها را بکشید.
پس از رنگ‌آمیزی با آبی‌متیلن ، هسته مخمرها به چه رنگی دیده می‌شود؟ آیا دیواره مخمر نیز تا حدودی با این رنگ مشخص می‌شود؟
هسته‌ها چه حجمی از مخمرها را اشغال کرده‌اند؟
در این کاوش به مشاهده برخی از تک‌یاختگان جانوری و گیاهی زنده و رنگ‌آمیزی شده با رنگهای غیرزیستی می‌پردازیم و بعضی از اجزا و ضمایم آنها را بررسی می‌کنیم. هدف آموزشی این کاوش این است که نهایت بتوانید کارهای زیر را انجام دهید:
ویژگیهای اساسی تک یاخته‌های جانوری و گیاهی را شرح دهید و آنها را با یکدیگر مقایسه کنید.
با استفاده از نمونه آب مناسب به مشاهده تک یاختگان بپردازید.
به کمک رنگ‌آمیزی زیستی و غیرزیستی ، برخی از اجزای یاخته را تشخیص دهید.
با استفاده از نمونه مناسب ، تک یاختگان گیاهی را مشاهده کنید.
فعالیت 1: مشاهده تک یاختگان زنده
دو قطره آب حاوی تک یاختگان را روی لام تمیز قرار دهید و پس از پوشاندن آن با لامل ، زیر میکروسکوپ مشاهده کنید. در صورتی که حرکت تک یاختگان خیلی سریع و دنبال کردن آنها با چشم دشوار باشد، می‌توانید یک قطره کوچک از محلول رقیق سولفات مس را زیر لامل بریزید. این ماده اثر سمی دارد و حرکت یاخته‌ها را کند می‌کند و در نتیجه امکان تشخیص ساختار آنها را بیشتر میسر می‌سازد.
پس از قرار دادن نمونه آبهای مختلف ، روی لام و تشخیص انواع تک یاختگان تاژک‌دار و مژک‌دار و ریشه‌پا از یکدیگر ، مشاهدات خود را به طریق زیر ادامه دهید.
سعی کنید در یکی از لام‌ها یک آمیب بیابید و تشکیل پاهای کاذب آن را ببنید و شکل آن را بکشید.
چند تاژک‌دار و مژک‌دار را در زیر میکروسکوپ بیابید و به چگونگی حرکت آنها توجه کنید، سپس یک رشته نخ را به آرامی و زیر لامل بر سر راه این موجودات به عنوان مانع قرار دهید و اکنون حرکات آنها را زیر نظر بگیرید.
قطره‌ای از رنگ بسیار رقیق آبی‌متیلن را روی نمونه حاوی تک یاختگان مژک‌دار و تاژک‌دار بریزید و آنها را به دقت بنگرید.
پرسشها
وقتی مانعی مانند نخ بر سر راه این مژک‌داران و یا تاژک‌داران قرار می‌دهید، چه نوع حرکتی را مشاهده می‌کنید؟
پس از ریختن رنگ آبی‌متیلن ، جانور تک یاخته‌ای چه وضعی پیدا می‌کنند؟
فعالیت 2: مشاهده تک یاختگان گیاهی
مشاهده دیاتومها
قطره آب حاوی دیاتوم را از ظروف نمونه مختلف مثل نمونه آب استخر یا برکه بردارید و روی لام قرار دهید و پس از پوشاندن آن را با لامل و زیر میکروسکوپ ببینید.
شکل چند نوع دیاتوم را که تشخیص داده‌اید، بکشید.
پرسشها
آیا در بین دیاتومهایی که مشاهده می‌کنید، تقارن شعاعی و دو طرفی را در آنها تشخیص می‌دهید؟
آیا دیاتومها را تک‌تک و جدا از هم می‌بینید یا متصل بهم و رشته‌ای و یا به هر دو صورت؟
آیا کلروپلاستها را تشخیص می‌دهید؟ رنگ آنها چیست؟
مشاهده مخمرها
قطره‌ای از سوسپانسیون حاوی مخمر را روی لام قرار دهید و پس از گذراندن لامل ، نمونه را در زیر میکروسکوپ ببینید.
لام را زیر میکروسکوپ خارج کنید، لامل را بردارید و به نمونه یک قطره رنگ آبی‌متیلن بیفزاید و پس از چند دقیقه لام را مجددا در زیر میکروسکوپ ببنید.
پرسشها
آیا بعضی از مخمرها در حال جوانه زدن هستند؟ شکل آنها را بکشید.
پس از رنگ‌آمیزی با آبی‌متیلن ، هسته مخمرها به چه رنگی دیده می‌شود؟ آیا دیواره مخمر نیز تا حدودی با این رنگ مشخص می‌شود؟
هسته‌ها چه حجمی از مخمرها را اشغال کرده‌اند؟