سید لفته فردزاده
4th August 2015, 05:35 PM
هدف آزمایش
در این کاوش به بررسی ساختار یاخته‌های چند نوع از بافتهای جانوری می‌پردازیم. هدف آموزشی این کاوش این است که نهایتا بتوانید کارهای زیر را انجام دهید:
مشخصات کلی یاخته‌های بافتهای پوششی ، ماهیچه‌ای مخطط و خونی را شرح دهید.
نمونه‌هایی از بافتهای جانوری تهیه کنید و یاخته‌های آنها را در زیر میکروسکوپ مشاهده کنید.
نمونه‌های بافتهای جانوری آماده را در زیر میکروسکوپ مشاهده کنید و نوع آنها را تشخیص دهید.
مفاهیم نظری
بافتهای جانوری که متنوع و متعددند ، سازنده دستگاهها و اندامهای مختلف مانند دستگاه گردش خون ، گوارش ، تناسلی ، عصبی و... در بدن موجود زنده هستند. برای مشاهده و تشخیص دقیق ویژگیهای بافتها و مشخصات یاخته‌ای نیاز به تفکیکهای دقیق نظیر برش‌گیری ، رنگ‌آمیزی و تهیه لامهای مناسب و ثابت از این بافتهاست. یکی از بافتهای بدن پوششی است. یاخته‌های این بافت به چند سنگفرشی ، مکعبی و استوانه‌ای دیده می‌شوند. بافت ماهیچه‌ای مخطط متشکل از تعداد زیادی یاخته‌های دراز استوانه‌ای به نام فیبرهای عضلانی است. فیبرهای ماهیچه‌ای مخطط در زیر میکروسکوپ نوری ، خطوط عرضی مشخص را به صورت نوارهای عرضی متناوب تیره و روشن نشان می‌دهند. بافت خونی یکی از انواع بافتهای پیوندی و دارای چند نوع یاخته است. این یاخته‌ها شامل گویچه‌های سفید و قرمز خون و پلاکتها هستند.
مشاهده 1: یاخته‌های پوششی مخاط دهان
به کمک یک لامل تمیز و یا یک قاشق چایخوری کمی از مخاط دهان خود را به آرامی بتراشید و یاخته‌های جدا شده را ابتدا در یک قطره آب و سپس در یک قطره رنگ لوگل یا آبی‌متیلن زیر میکروسکوپ مشاهده کنید. شکلی از مشاهدات خود بکشید.
پرسشها
این یاخته‌ها از چه نوع یاخته‌های پوششی هستند؟
هسته این یاخته‌ها به ترتیب با رنگهای آبی و لوگل به چه رنگی درمی‌آید؟
غیر از هسته ، سیتوپلاسم و غشا نیز رنگ می‌گیرند؟
مشاهده 2: یاخته‌های ماهیچه‌ای مخطط
قطعات بسیار نازک و کوچکی از گوشت قرمز را بریده و آنها را مدت ده دقیقه در اسید استیک 10 درصد قرار دهید. این عمل بافت نرم‌شدن بافت ماهیچه‌ای و رشته‌رشته شدن آن می‌گردد.
رشته‌ها را از اسید خارج کرده ابتدا با آب جاری بشوئید و سپس در ظرف کوچکی حاوی آب مقطر قرار دهید.
به کمک دو سوزن تشریح ، رشته‌های ماهیچه‌ای را به رشته‌های نازک‌تری تقسیم کنید بطوری که قطر آنها بیش از 0.1 تا 0.2 میلیمتر نباشد.
یکی از رشته‌های بسیار نازک را روی لام قرار دهید و یک قطره رنک آبی‌متیلن روی آن بریزید.
لام را با لامل بپوشانید و پس از 5 دقیقه آن را با عدسیهای 10 و 40 در زیر میکروسکوپ ببینید.
پرسشها
این رشته نازک ماهیچه‌ای از یک فیبر ساخته شده است یا از چند فیبر؟
تعداد هسته‌های درون هر یاخته کم است یا زیاد؟ هسته‌ها به چه رنگ و در کجای یاخته ماهیچه دیده می‌شوند؟
آیا خطوط عرضی تیره و روشن قابل تشخیص هستند ، خطوط چه رنگی هستند؟
در این کاوش به بررسی ساختار یاخته‌های چند نوع از بافتهای جانوری می‌پردازیم. هدف آموزشی این کاوش این است که نهایتا بتوانید کارهای زیر را انجام دهید:
مشخصات کلی یاخته‌های بافتهای پوششی ، ماهیچه‌ای مخطط و خونی را شرح دهید.
نمونه‌هایی از بافتهای جانوری تهیه کنید و یاخته‌های آنها را در زیر میکروسکوپ مشاهده کنید.
نمونه‌های بافتهای جانوری آماده را در زیر میکروسکوپ مشاهده کنید و نوع آنها را تشخیص دهید.
مفاهیم نظری
بافتهای جانوری که متنوع و متعددند ، سازنده دستگاهها و اندامهای مختلف مانند دستگاه گردش خون ، گوارش ، تناسلی ، عصبی و... در بدن موجود زنده هستند. برای مشاهده و تشخیص دقیق ویژگیهای بافتها و مشخصات یاخته‌ای نیاز به تفکیکهای دقیق نظیر برش‌گیری ، رنگ‌آمیزی و تهیه لامهای مناسب و ثابت از این بافتهاست. یکی از بافتهای بدن پوششی است. یاخته‌های این بافت به چند سنگفرشی ، مکعبی و استوانه‌ای دیده می‌شوند. بافت ماهیچه‌ای مخطط متشکل از تعداد زیادی یاخته‌های دراز استوانه‌ای به نام فیبرهای عضلانی است. فیبرهای ماهیچه‌ای مخطط در زیر میکروسکوپ نوری ، خطوط عرضی مشخص را به صورت نوارهای عرضی متناوب تیره و روشن نشان می‌دهند. بافت خونی یکی از انواع بافتهای پیوندی و دارای چند نوع یاخته است. این یاخته‌ها شامل گویچه‌های سفید و قرمز خون و پلاکتها هستند.
مشاهده 1: یاخته‌های پوششی مخاط دهان
به کمک یک لامل تمیز و یا یک قاشق چایخوری کمی از مخاط دهان خود را به آرامی بتراشید و یاخته‌های جدا شده را ابتدا در یک قطره آب و سپس در یک قطره رنگ لوگل یا آبی‌متیلن زیر میکروسکوپ مشاهده کنید. شکلی از مشاهدات خود بکشید.
پرسشها
این یاخته‌ها از چه نوع یاخته‌های پوششی هستند؟
هسته این یاخته‌ها به ترتیب با رنگهای آبی و لوگل به چه رنگی درمی‌آید؟
غیر از هسته ، سیتوپلاسم و غشا نیز رنگ می‌گیرند؟
مشاهده 2: یاخته‌های ماهیچه‌ای مخطط
قطعات بسیار نازک و کوچکی از گوشت قرمز را بریده و آنها را مدت ده دقیقه در اسید استیک 10 درصد قرار دهید. این عمل بافت نرم‌شدن بافت ماهیچه‌ای و رشته‌رشته شدن آن می‌گردد.
رشته‌ها را از اسید خارج کرده ابتدا با آب جاری بشوئید و سپس در ظرف کوچکی حاوی آب مقطر قرار دهید.
به کمک دو سوزن تشریح ، رشته‌های ماهیچه‌ای را به رشته‌های نازک‌تری تقسیم کنید بطوری که قطر آنها بیش از 0.1 تا 0.2 میلیمتر نباشد.
یکی از رشته‌های بسیار نازک را روی لام قرار دهید و یک قطره رنک آبی‌متیلن روی آن بریزید.
لام را با لامل بپوشانید و پس از 5 دقیقه آن را با عدسیهای 10 و 40 در زیر میکروسکوپ ببینید.
پرسشها
این رشته نازک ماهیچه‌ای از یک فیبر ساخته شده است یا از چند فیبر؟
تعداد هسته‌های درون هر یاخته کم است یا زیاد؟ هسته‌ها به چه رنگ و در کجای یاخته ماهیچه دیده می‌شوند؟
آیا خطوط عرضی تیره و روشن قابل تشخیص هستند ، خطوط چه رنگی هستند؟