*خانم معلم *
27th February 2015, 10:45 AM
با گذشت بيش از‌يك قرن از نهادينه شدن نظام آموزش رسمي در ايران، امتحانات هميشه نقش مهمي در تعيين سرنوشت تحصيلي دانش‌آموزان برعهده داشته است. در طول اين سال‌ها، استفاده از نمره به عنوان تنها شاخص‌يادگيري آموخته‌ها جهت تصميم‌گيري در مورد ارتقاي تحصيلي دانش‌آموزان به پايه‌هاي تحصيلي بالاتر و نيز ورود به دانشگاه به دليل اهميتي كه در تعيين سرنوشت آتي آنان ايفا مي‌كند، سبب شده است تا دانش‌آموزان در طول سال‌هاي تحصيلي نه تنها استرس‌هاي طاقت فرسا را تجربه كنند بلكه سطح‌يادگيري آموخته‌هاي آنان نيز از كيفي بودن به پايين ترين سطح آن‌يعني حفظ طوطي‌وار اطلاعات تنزل يابد .
در اين سال‌ها چالش‌هاي حاصل از امتحانات نه تنها بر رشد علمي دانش‌آموزان در آموزش و پرورش تاثير منفي گذاشت بلكه هزينه‌هاي هنگفتي را نيز از لحاظ اقتصادي جهت جبران افت تحصيلي بويژه تكرار پايه تحصيلي دانش‌آموزان بر بدنه‌ي آموزش و پرورش تحميل كرد. شوراي عالي آموزش و پرورش در واكنش به پيامدهاي منفي حاصل از امتحانات و نيز اصلاح نظام ارزشيابي، در تاريخ 30/8/81 مصوبه‌اي را در ششصدو هفتاد و نهمين جلسه خود تصويب كرد كه به موجب آن به آموزش و پرورش اجازه داده شده تا نسبت به تغيير مقياس كمي(20-0) به مقياس كيفي (توصيفي) در ارزشيابي از پيشرفت تحصيلي اقدام و آن را به صورت آزمايشي در تعدادي از مدارس دوره‌ي ابتدايي اجرا كند.
در اين رابطه معاونت وقت آموزش عمومي ماموريت‌يافت تا براساس مصوبه‌ي مذكور كليات طرحي را تدوين و براي بررسي به شوراي عالي آموزش و پرورش ارسال كند. طرح مذكور با عنوان " ارزشيابي توصيفي " توسط كارشناسان اين دفتر تدوين و پس از تاييد شوراي عالي با 5 هدف اصلي و 21 هدف رفتاري جهت اجرا درمدارس مشمول طرح ابلاغ شد. ارزشيابي توصيفي از ديدگاه مجريان وقت طرح به معناي " به كارگيري مقياس رتبه‌اي (كاملا تحقق‌يافته؛ نسبتاً تحقق‌يافته و تلاش بيشتري بايد نمايد) به جاي مقياس فاصله‌‌اي (20-0) دركارنامه‌هاي توصيفي نوبت اول و دوم و ابزارهايي براي سنجش پيشرفت تحصيلي دانش‌آموزان متناسب با مقياس مورد نظر" تعريف شد.
در سال بعد كميسيون معين شوراي عالي آموزش و پرورش در دويست و نود و هشتمين جلسه‌ي خود به تاريخ 12/6/82، اهداف مندرج در كليات طرح ارزشيابي توصيفي را به سه هدف و 9 ماده كاهش داد و به معاونت وقت (آموزش عمومي تربيتي و تحصيلي) ابلاغ كرد تا طرح را با رعايت اهداف فوق مجدداً در پايه‌هاي اول و دوم ابتدايي به
صورت آزمايشي اجرا كند. اهداف سه گانه كميسيون معين شوراي عالي كه به عنوان شاخص‌هاي كيفي اجراي ارزشيابي توصيفي محسوب مي‌شود به شرح ذيل است:
1) ارزشيابي توصيفي و تشريح جريان پيشرفت تحصيلي و تربيتي (تلاش و عملكرد) دانش‌آموزان به منظور اصلاح روند‌ياددهي ـ‌يادگيري در كلاس درس.
2) ارتقاي سطح بهداشت رواني از طريق كاهش نقش ارزشيابي پاياني و مقياس كمي (20-0) در سرنوشت تحصيلي و تربيتي دانش‌آموزان.
3) توجه به حيطه‌هاي مختلف شخصيت دانش‌آموزان (در ابعاد عاطفي، اجتماعي و جسماني) و سطوح بالاتر حيطه شناختي.
طرح ارزشيابي توصيفي با توجه به اهداف فوق در بين سال‌هاي تحصيلي 1381 تا 5 138 در پايه‌هاي اول تا سوم ابتدايي ودر سال 1389 در پايه ي پنجم برخي از مناطق آموزشي كشور به صورت آزمايشي به اجرا درآمد. ابعاد مختلف اين طرح در طول اين سال‌ها با توجه به اهداف سه گانه‌ي فوق الذكر سه بار توسط گروه اندازه‌گيري و ارزشيابي آموزشي پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش مورد ارزشيابي تكويني و تراكمي قرارگرفت.
نتايج مثبت
نتايج حاصل از اجراي ارزشيابي نشان داد كه:
1ـ پيشرفت تحصيلي (يادآوري آموخته‌ها) و كاربست آموخته‌هاي دانش‌آموزان پايه ي اول تا پنجم ابتدايي مشمول طرح در مقايسه با دانش‌آموزان غير مشمول تا اندازه‌اي در وضعيت بهتري قرار دارد. به عبارت ديگر با اجراي ارزشيابي توصيفي نه تنها در بين دانش‌آموزان مشمول افت تحصيلي پديد نيامده است بلكه‌يادگيري آنان تا اندازه‌اي از لحاظ كمي (يادآوري آموخته‌ها) و كيفي(ماندگاري و كاربست آموخته‌ها) ارتقا‌يافته است.
2- بااجراي طرح ارزشيابي توصيفي اضطراب امتحان (نمره) دانش‌آموزان پايه ي اول تا سوم ابندايي مشمول به طور قابل ملاحظه‌اي كاهش يافته است. طرح ارزشيابي توصيفي توانسته است در طول اجراي آزمايشي به معلمان، دانش‌آموزان و والدين آنان اين درس مهم را فرا دهد كه اضطراب حاصل از نمرة غيرواقعي و از همه مهمتر قابل كنترل است.
3ـ بهداشت رواني دانش‌آموزان پايه‌هاي چهارم و پنجم مشمول طرح ارزشيابي توصيفي كمي بهتر از دانش‌آموزان غيرمشمول طرح است. اين‌يافته با نتايج بدست آمده توسط پژوهشگاه در مورد دانش‌آموزان پايه‌ي اول تا سوم ابتدايي همسو است.
4ـ سطح خودكارآمدي دانش‌آموزان پنجم ابتدايي مشمول طرح‌يعني دانش‌آموزاني كه‌يك دوره‌ي كامل پنج ساله‌ي اجراي آزمايشي را تجربه كرده‌اند از دانش‌آموزان پنجم غيرمشمول طرح ارزشيابي تا اندازه‌اي بيشتر است.
5ـ معلمان و مديران مدارس مشمول طرح ارزشيابي توصيفي از نحوه‌ي اجراي آن در مدارس كاملاً رضايت دارند و نگرش آنان نسبت به طرح مثبت مي‌باشد. والدين دانش‌آموزان مشمول طرح نيز از اجراي طرح در مدارس ابراز رضايت خاصي دارند و نگرش آنان نسبت به مدرسه در مقايسه با والدين غيرمشمول مثبت مي‌باشد.
6ـ والدين مدارس مشمول طرح در مقايسه با والدين غيرمشمول از حساسيت كمتري نسبت به نمره برخوردارند و نگرش آنان نسبت به طرح مثبت مي‌باشد.
7ـ پوشه كار مورد استفاده در كلاس درس نسبت به سال‌هاي قبل، از لحاظ محتوايي پيشرفت‌هاي رو به رشدي داشته است.
8- شكل و محتواي كارنامه‌هاي توصيفي پايان نوبت اول و دوم تغيير‌يافته و نسبت به سال‌هاي گذشته بسيار مناسب تر شده است طوري كه اوليا و دانش‌آموزان در پايان هر ترم اطلاعات بسيار جامع و روشن از نحوة عملكرد در مورد انواع حيطه‌هاي شناختي، عاطفي و اجتماعي دريافت مي‌كنند.
چالش‌هاي بحث برانگيز
نتايج حاصل از اجراي ارزشيابي نشان داد كه:
1) در منابع مربوط به ارزشيابي توصيفي به الف) تعريف خاصي از‌يادگيري؛ ب) اشاره به نظريه‌هاي‌يادگيري؛ ج) تعريف الگوهاي‌يادگيري و) خاستگاه فلسفي مرتبط با ارزشيابي و ه) الگوهاي خاص ارزشيابي هيچ‌گونه توجهي نشده است.به عبارت ديگر براي مفهوم سازي معناي ارزشيابي توصيفي هيچ گونه اقدام علمي انجام نگرفته است.
2ـ در منابع پيش‌بيني شده ،به مواردي چون:
1) اصول ساخت ابزارهاي جمع آوري اطلاعات
2) ارزش گذاري (نمره‌دهي)؛
4) تفسير ملاك مرجع و
5) اصول ارايه ي بازخورد فرايندي توجه بسيار اندكي شده است.
3) طرح در مرحله‌ي برنامه‌ريزي با نقاط ضعفي چون
1) ناكارآمد بودن آموزش‌هاي خدمت معلمان به دليل عدم تسلط مدرسان استاني به موضوع؛
2) كمبود منابع مطالعاتي و آموزشي در حوزه‌ي ارزشيابي؛
3) نبود معيارهاي عيني براي جمع‌بندي عملكرد دانش‌آموزان در پايان هر نوبت تحصيلي؛
4) ابهام در مفاد آيين نامه‌ها و مقررات و ضوابط اجرا؛
5) نبود نظارت كافي بر اجراي طرح؛
6) عدم هماهنگي در اجرا بين معلمان و مسؤولان؛
7) هماهنگ نبودن مجريان طرح در استان‌ها؛
8) ابهام در درجه‌بندي‌هاي عملكرد و شناسايي جايگاه واقعي دانش‌آموزان؛ ارتقاي سليقه‌اي دانش‌آموز بر پايه‌هاي بالاتر تحصيلي؛
10) تدريس متفاوت مدرسان در ضمن خدمت معلمان مواجه است .
4) طرح در مرحله‌ي اجرا با مشكلاتي چون
1) كمبود امكانات، تجهيزات و وسايل آموزشي؛
2) حجم زياد كتاب‌ها و مغايرت آن با اهداف ارزشيابي توصيفي؛
3) تراكم بيش از حد دانش‌آموزان در كلاس درس؛
4) عدم آشنايي معلمان با وظايف؛
5) ناهماهنگي بين آموزش سنتي و ارزشيابي سنتي
6) چند پايه بودن كلاس‌ها در بعضي مناطق آموزشي كشور؛
7) حجم زياد وظايف محوله به معلمان از سوي منابع متعدد تصميم گيرنده در كلاس درس؛
8) نبود معيارهاي دقيق و جامع براي تهيه كل اهداف درسي و تربيتي مواجه است
كاربست نتايج پژوهش در بدنه ي نظام آموزشي كشور
شوراي عالي آموزش و پرورش پس از استماع گزارش نتايج ارزشیابی پژوهشگاه با توجه به برخي‌يافته‌هاي مثبت ارزشيابي توصيفي در پايه‌هاي اول تا سوم ابتدايي چون1) پيشرفت نسبتاً رو به رشد تحصيلي در برخي از دروس ؛2) ارتقاي سلامت رواني وكاهش اضطراب امتحان و3)ارتقاي علايق، انگيزه و رضايت اولياي خانه و مدرسه مشمول طرح در هفتصدو شصت و نهمين جلسه‌ي خود اجراي ارزشيابي توصيفي را به صورت پلكاني در پايه‌هاي اول تا سوم ابتدايي كل مدارس كشور تصويب كرد تا دفتر ابتدايي در اين سال‌ها در جريان نهادينه کردن تدريجي ارزشيابي توصيفي، امكان بازنگري و اصلاح در آن را براساس‌يافته‌هاي پژوهش داشته باشد.
متن موصوبه به شرح جدول زير است:
مصوبه هفتصدو شصت و نهمين جلسه شوراي عالي آموزش و پرورش مورخ 18/4/1387
موضوع: استمرار اجراي طرح ارزشيابي توصيفي(كيفي)
ماده واحده
شوراي عالي آموزش و پرورش مقرر مي دارد:
طرح ارزشيابي توصيفي(كيفي) دوره ابتدايي در سال تحصيلي 88-87 در آن دسته از مدارس كه شرايط و امكانات لازم را دارند اجرا شود و پس از رفع نارسايي هاي موجود از سال تحصيلي 89-88 در كليه مدارس ابتدايي كشور با رعايت موارد زير اجرا شود:
1- با اجراي تدريجي اين طرح طي 5 سال،از سال تحصيلي 89-88 ابتدا پايه اول ودر سنوات بعدي به ترتيب ساير پايه ها به طور كامل تحت پوشش قرار گيرند .
2- پايه هاي چهارم وپنجم مدارسي كه تاكنون مجري طرح بوده اند، به ترتيب از سال تحصيلي آينده مشمول اجراي آن خواهند بود. پژوهشگاه مطالعات آموزش وپرورش موظف است ضمن بررسي نتايج اجراي طرح در پايه هاي چهارم وپنجم ،پيشنهادهاي لازم رابراي اصلاح طرح به شوراي عالي عرضه كند.
3- وزارت آموزش وپرورش موظف است:
الف- براي معلمان ،مديران و معاونان مدارس ابتدايي و همچنين معلمان راهنما، دوره هاي ضمن خدمت مرتبط با موضوع با اولويت عوامل موثر در بندهاي 1و2 (حداقل 30 ساعت) برگزاركند.
ب - دستورالعمل اجرايي و برنامه زمانبندي طرح را حداكثر ظرف مدت 2 ماه تهيه و با امضاء وزير آموزش وپرورش جهت اجرا به سازمانهاي آموزش و پرورش ابلاغ نمايد.
ج- حداكثرظرف مدت 2 ماه آيين نامه ارزشيابي تحصيلي- تربيتي دوره ابتدايي را با رويكرد ارزشيابي توصيفي اصلاح وبه تصويب شوراي عالي آموزش و پرورش برساند.
د- پيش از اجراي طرح در هر پايه، محتواي كتب درسي مربوط را متناسب با اين شيوه ارزشيابي مورد بررسي قرار داده واصلاحات لازم را انجام دهد.
منابع:
خوش‌خلق، ايرج؛ شريفي حسن پاشا(۱۳۸۹). گزارش ارزشيابي اجراي آزمايشي ارزشيابي توصيفي در پايه‌هاي چهارم و پنجم ابتدايي برخي از مناطق آموزشي كشور . پژوهشكده تعليم وتربيت.
خوش‌خلق، ايرج؛ شريفي حسن پاشا (1382، 1384، 1386). گزارش ارزشيابي اجراي آزمايشي ارزشيابي توصيفي در پايه‌هاي اول تا سوم ابتدايي برخي از مناطق آموزشي كشور (سه مرحهل‌ي ناپيوسته). پژوهشكده تعليم وتربيت.
در اين سال‌ها چالش‌هاي حاصل از امتحانات نه تنها بر رشد علمي دانش‌آموزان در آموزش و پرورش تاثير منفي گذاشت بلكه هزينه‌هاي هنگفتي را نيز از لحاظ اقتصادي جهت جبران افت تحصيلي بويژه تكرار پايه تحصيلي دانش‌آموزان بر بدنه‌ي آموزش و پرورش تحميل كرد. شوراي عالي آموزش و پرورش در واكنش به پيامدهاي منفي حاصل از امتحانات و نيز اصلاح نظام ارزشيابي، در تاريخ 30/8/81 مصوبه‌اي را در ششصدو هفتاد و نهمين جلسه خود تصويب كرد كه به موجب آن به آموزش و پرورش اجازه داده شده تا نسبت به تغيير مقياس كمي(20-0) به مقياس كيفي (توصيفي) در ارزشيابي از پيشرفت تحصيلي اقدام و آن را به صورت آزمايشي در تعدادي از مدارس دوره‌ي ابتدايي اجرا كند.
در اين رابطه معاونت وقت آموزش عمومي ماموريت‌يافت تا براساس مصوبه‌ي مذكور كليات طرحي را تدوين و براي بررسي به شوراي عالي آموزش و پرورش ارسال كند. طرح مذكور با عنوان " ارزشيابي توصيفي " توسط كارشناسان اين دفتر تدوين و پس از تاييد شوراي عالي با 5 هدف اصلي و 21 هدف رفتاري جهت اجرا درمدارس مشمول طرح ابلاغ شد. ارزشيابي توصيفي از ديدگاه مجريان وقت طرح به معناي " به كارگيري مقياس رتبه‌اي (كاملا تحقق‌يافته؛ نسبتاً تحقق‌يافته و تلاش بيشتري بايد نمايد) به جاي مقياس فاصله‌‌اي (20-0) دركارنامه‌هاي توصيفي نوبت اول و دوم و ابزارهايي براي سنجش پيشرفت تحصيلي دانش‌آموزان متناسب با مقياس مورد نظر" تعريف شد.
در سال بعد كميسيون معين شوراي عالي آموزش و پرورش در دويست و نود و هشتمين جلسه‌ي خود به تاريخ 12/6/82، اهداف مندرج در كليات طرح ارزشيابي توصيفي را به سه هدف و 9 ماده كاهش داد و به معاونت وقت (آموزش عمومي تربيتي و تحصيلي) ابلاغ كرد تا طرح را با رعايت اهداف فوق مجدداً در پايه‌هاي اول و دوم ابتدايي به
صورت آزمايشي اجرا كند. اهداف سه گانه كميسيون معين شوراي عالي كه به عنوان شاخص‌هاي كيفي اجراي ارزشيابي توصيفي محسوب مي‌شود به شرح ذيل است:
1) ارزشيابي توصيفي و تشريح جريان پيشرفت تحصيلي و تربيتي (تلاش و عملكرد) دانش‌آموزان به منظور اصلاح روند‌ياددهي ـ‌يادگيري در كلاس درس.
2) ارتقاي سطح بهداشت رواني از طريق كاهش نقش ارزشيابي پاياني و مقياس كمي (20-0) در سرنوشت تحصيلي و تربيتي دانش‌آموزان.
3) توجه به حيطه‌هاي مختلف شخصيت دانش‌آموزان (در ابعاد عاطفي، اجتماعي و جسماني) و سطوح بالاتر حيطه شناختي.
طرح ارزشيابي توصيفي با توجه به اهداف فوق در بين سال‌هاي تحصيلي 1381 تا 5 138 در پايه‌هاي اول تا سوم ابتدايي ودر سال 1389 در پايه ي پنجم برخي از مناطق آموزشي كشور به صورت آزمايشي به اجرا درآمد. ابعاد مختلف اين طرح در طول اين سال‌ها با توجه به اهداف سه گانه‌ي فوق الذكر سه بار توسط گروه اندازه‌گيري و ارزشيابي آموزشي پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش مورد ارزشيابي تكويني و تراكمي قرارگرفت.
نتايج مثبت
نتايج حاصل از اجراي ارزشيابي نشان داد كه:
1ـ پيشرفت تحصيلي (يادآوري آموخته‌ها) و كاربست آموخته‌هاي دانش‌آموزان پايه ي اول تا پنجم ابتدايي مشمول طرح در مقايسه با دانش‌آموزان غير مشمول تا اندازه‌اي در وضعيت بهتري قرار دارد. به عبارت ديگر با اجراي ارزشيابي توصيفي نه تنها در بين دانش‌آموزان مشمول افت تحصيلي پديد نيامده است بلكه‌يادگيري آنان تا اندازه‌اي از لحاظ كمي (يادآوري آموخته‌ها) و كيفي(ماندگاري و كاربست آموخته‌ها) ارتقا‌يافته است.
2- بااجراي طرح ارزشيابي توصيفي اضطراب امتحان (نمره) دانش‌آموزان پايه ي اول تا سوم ابندايي مشمول به طور قابل ملاحظه‌اي كاهش يافته است. طرح ارزشيابي توصيفي توانسته است در طول اجراي آزمايشي به معلمان، دانش‌آموزان و والدين آنان اين درس مهم را فرا دهد كه اضطراب حاصل از نمرة غيرواقعي و از همه مهمتر قابل كنترل است.
3ـ بهداشت رواني دانش‌آموزان پايه‌هاي چهارم و پنجم مشمول طرح ارزشيابي توصيفي كمي بهتر از دانش‌آموزان غيرمشمول طرح است. اين‌يافته با نتايج بدست آمده توسط پژوهشگاه در مورد دانش‌آموزان پايه‌ي اول تا سوم ابتدايي همسو است.
4ـ سطح خودكارآمدي دانش‌آموزان پنجم ابتدايي مشمول طرح‌يعني دانش‌آموزاني كه‌يك دوره‌ي كامل پنج ساله‌ي اجراي آزمايشي را تجربه كرده‌اند از دانش‌آموزان پنجم غيرمشمول طرح ارزشيابي تا اندازه‌اي بيشتر است.
5ـ معلمان و مديران مدارس مشمول طرح ارزشيابي توصيفي از نحوه‌ي اجراي آن در مدارس كاملاً رضايت دارند و نگرش آنان نسبت به طرح مثبت مي‌باشد. والدين دانش‌آموزان مشمول طرح نيز از اجراي طرح در مدارس ابراز رضايت خاصي دارند و نگرش آنان نسبت به مدرسه در مقايسه با والدين غيرمشمول مثبت مي‌باشد.
6ـ والدين مدارس مشمول طرح در مقايسه با والدين غيرمشمول از حساسيت كمتري نسبت به نمره برخوردارند و نگرش آنان نسبت به طرح مثبت مي‌باشد.
7ـ پوشه كار مورد استفاده در كلاس درس نسبت به سال‌هاي قبل، از لحاظ محتوايي پيشرفت‌هاي رو به رشدي داشته است.
8- شكل و محتواي كارنامه‌هاي توصيفي پايان نوبت اول و دوم تغيير‌يافته و نسبت به سال‌هاي گذشته بسيار مناسب تر شده است طوري كه اوليا و دانش‌آموزان در پايان هر ترم اطلاعات بسيار جامع و روشن از نحوة عملكرد در مورد انواع حيطه‌هاي شناختي، عاطفي و اجتماعي دريافت مي‌كنند.
چالش‌هاي بحث برانگيز
نتايج حاصل از اجراي ارزشيابي نشان داد كه:
1) در منابع مربوط به ارزشيابي توصيفي به الف) تعريف خاصي از‌يادگيري؛ ب) اشاره به نظريه‌هاي‌يادگيري؛ ج) تعريف الگوهاي‌يادگيري و) خاستگاه فلسفي مرتبط با ارزشيابي و ه) الگوهاي خاص ارزشيابي هيچ‌گونه توجهي نشده است.به عبارت ديگر براي مفهوم سازي معناي ارزشيابي توصيفي هيچ گونه اقدام علمي انجام نگرفته است.
2ـ در منابع پيش‌بيني شده ،به مواردي چون:
1) اصول ساخت ابزارهاي جمع آوري اطلاعات
2) ارزش گذاري (نمره‌دهي)؛
4) تفسير ملاك مرجع و
5) اصول ارايه ي بازخورد فرايندي توجه بسيار اندكي شده است.
3) طرح در مرحله‌ي برنامه‌ريزي با نقاط ضعفي چون
1) ناكارآمد بودن آموزش‌هاي خدمت معلمان به دليل عدم تسلط مدرسان استاني به موضوع؛
2) كمبود منابع مطالعاتي و آموزشي در حوزه‌ي ارزشيابي؛
3) نبود معيارهاي عيني براي جمع‌بندي عملكرد دانش‌آموزان در پايان هر نوبت تحصيلي؛
4) ابهام در مفاد آيين نامه‌ها و مقررات و ضوابط اجرا؛
5) نبود نظارت كافي بر اجراي طرح؛
6) عدم هماهنگي در اجرا بين معلمان و مسؤولان؛
7) هماهنگ نبودن مجريان طرح در استان‌ها؛
8) ابهام در درجه‌بندي‌هاي عملكرد و شناسايي جايگاه واقعي دانش‌آموزان؛ ارتقاي سليقه‌اي دانش‌آموز بر پايه‌هاي بالاتر تحصيلي؛
10) تدريس متفاوت مدرسان در ضمن خدمت معلمان مواجه است .
4) طرح در مرحله‌ي اجرا با مشكلاتي چون
1) كمبود امكانات، تجهيزات و وسايل آموزشي؛
2) حجم زياد كتاب‌ها و مغايرت آن با اهداف ارزشيابي توصيفي؛
3) تراكم بيش از حد دانش‌آموزان در كلاس درس؛
4) عدم آشنايي معلمان با وظايف؛
5) ناهماهنگي بين آموزش سنتي و ارزشيابي سنتي
6) چند پايه بودن كلاس‌ها در بعضي مناطق آموزشي كشور؛
7) حجم زياد وظايف محوله به معلمان از سوي منابع متعدد تصميم گيرنده در كلاس درس؛
8) نبود معيارهاي دقيق و جامع براي تهيه كل اهداف درسي و تربيتي مواجه است
كاربست نتايج پژوهش در بدنه ي نظام آموزشي كشور
شوراي عالي آموزش و پرورش پس از استماع گزارش نتايج ارزشیابی پژوهشگاه با توجه به برخي‌يافته‌هاي مثبت ارزشيابي توصيفي در پايه‌هاي اول تا سوم ابتدايي چون1) پيشرفت نسبتاً رو به رشد تحصيلي در برخي از دروس ؛2) ارتقاي سلامت رواني وكاهش اضطراب امتحان و3)ارتقاي علايق، انگيزه و رضايت اولياي خانه و مدرسه مشمول طرح در هفتصدو شصت و نهمين جلسه‌ي خود اجراي ارزشيابي توصيفي را به صورت پلكاني در پايه‌هاي اول تا سوم ابتدايي كل مدارس كشور تصويب كرد تا دفتر ابتدايي در اين سال‌ها در جريان نهادينه کردن تدريجي ارزشيابي توصيفي، امكان بازنگري و اصلاح در آن را براساس‌يافته‌هاي پژوهش داشته باشد.
متن موصوبه به شرح جدول زير است:
مصوبه هفتصدو شصت و نهمين جلسه شوراي عالي آموزش و پرورش مورخ 18/4/1387
موضوع: استمرار اجراي طرح ارزشيابي توصيفي(كيفي)
ماده واحده
شوراي عالي آموزش و پرورش مقرر مي دارد:
طرح ارزشيابي توصيفي(كيفي) دوره ابتدايي در سال تحصيلي 88-87 در آن دسته از مدارس كه شرايط و امكانات لازم را دارند اجرا شود و پس از رفع نارسايي هاي موجود از سال تحصيلي 89-88 در كليه مدارس ابتدايي كشور با رعايت موارد زير اجرا شود:
1- با اجراي تدريجي اين طرح طي 5 سال،از سال تحصيلي 89-88 ابتدا پايه اول ودر سنوات بعدي به ترتيب ساير پايه ها به طور كامل تحت پوشش قرار گيرند .
2- پايه هاي چهارم وپنجم مدارسي كه تاكنون مجري طرح بوده اند، به ترتيب از سال تحصيلي آينده مشمول اجراي آن خواهند بود. پژوهشگاه مطالعات آموزش وپرورش موظف است ضمن بررسي نتايج اجراي طرح در پايه هاي چهارم وپنجم ،پيشنهادهاي لازم رابراي اصلاح طرح به شوراي عالي عرضه كند.
3- وزارت آموزش وپرورش موظف است:
الف- براي معلمان ،مديران و معاونان مدارس ابتدايي و همچنين معلمان راهنما، دوره هاي ضمن خدمت مرتبط با موضوع با اولويت عوامل موثر در بندهاي 1و2 (حداقل 30 ساعت) برگزاركند.
ب - دستورالعمل اجرايي و برنامه زمانبندي طرح را حداكثر ظرف مدت 2 ماه تهيه و با امضاء وزير آموزش وپرورش جهت اجرا به سازمانهاي آموزش و پرورش ابلاغ نمايد.
ج- حداكثرظرف مدت 2 ماه آيين نامه ارزشيابي تحصيلي- تربيتي دوره ابتدايي را با رويكرد ارزشيابي توصيفي اصلاح وبه تصويب شوراي عالي آموزش و پرورش برساند.
د- پيش از اجراي طرح در هر پايه، محتواي كتب درسي مربوط را متناسب با اين شيوه ارزشيابي مورد بررسي قرار داده واصلاحات لازم را انجام دهد.
منابع:
خوش‌خلق، ايرج؛ شريفي حسن پاشا(۱۳۸۹). گزارش ارزشيابي اجراي آزمايشي ارزشيابي توصيفي در پايه‌هاي چهارم و پنجم ابتدايي برخي از مناطق آموزشي كشور . پژوهشكده تعليم وتربيت.
خوش‌خلق، ايرج؛ شريفي حسن پاشا (1382، 1384، 1386). گزارش ارزشيابي اجراي آزمايشي ارزشيابي توصيفي در پايه‌هاي اول تا سوم ابتدايي برخي از مناطق آموزشي كشور (سه مرحهل‌ي ناپيوسته). پژوهشكده تعليم وتربيت.