"روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"

[Capitan Totti]

درود بر شما http://forum.iranvij.ir/images/smilies/yahoo/53.gif

از امروز توی این تاپیک روز شمار حیطه ی ادبیات رو خواهیم داشت

هراتقاقی که در سالهای قبل در روز مشخص در بخش ادب و ادبیات ایران

و جهان رخ داده در این تاپیک آورده میشه


تاریخ شروع تاپیک:

29شهریور 1393 خورشیدی







"درود بر باستان شناس"

[Capitan Totti]

رویداد مهم این روز 29 شهریور




تولد "توماس اِلْيُوت" نويسنده و اديب معروف انگليسي (1888م) (ر.ك: 5 ژانويه)

تی. اِس. اِلیوت با نام کامل توماس استرنز الیوت (به انگلیسی: Thomas Stearns Eliot) (۲۶ سپتامبر ۱۸۸۸ - ۴ ژانویه ۱۹۶۵) شاعر، نمایشنامه‌نویس، منتقد ادبی و ویراستار آمریکایی-بریتانیایی بود. او با آثاری چون «سرزمین هرز»(۱۹۲۲) و «چهار کوارتت»(۱۹۴۳)، رهبر جنبش نوسازی شعر و شاعری به شمار میرفت. سبک بیان، سرایش و قافیه پردازی وی، زندگی دوباره‌ای به شعر انگلیسی بخشید. انتشار «چهار کوارتت» الیوت، او را به عنوان برترین شاعر انگلیسی زبان در قید حیات در زمان خود، شناساند و در سال ۱۹۴۸، نشان «مِریت» و جایزه نوبل ادبیات را از آن خود کرد.

=====================


مرگ "گابريل دانونْزيو" نويسنده و شاعر ايتاليايي (1938م)
گابريل دانونزيو، در سيزدهم مارس 1863م در ايتاليا به دنيا آمد و پس از طي تحصيلات خود، درصدد برآمد تا نويسندگي را پيشه خود سازد. او نخستين ديوان اشعار خود را در 16 سالگي انتشار داد و در سال‏هاي بعد ديوان‏ها و رمان‏هاي ديگري منتشر كرد. دانونزيو مدتي نيز به روزنامه‏نويسي، نقادي هنر و تاريخ نويسي مشغول شد و در زمان جنگ جهاني اول، در مقام فرماندهي يك هنگ هوايى، چندين بار شهر ويِن را بمباران كرد. او هم‏چنين پس از جنگ، براي اولين بار، اساس فاشيسم را كه خواهان برتري‏جويى ملي يا نژادي، اعمال زور و خشونت، رهبري استبدادي و برخورد شديد با مخالفان است، پي ريزي كرد. با اين حال، دانونزيو در كنار فعاليت‏هاي اجتماعي، سياسي و نظامي، به كارهاي ادبي هم اشتغال داشت و به شهرت رسيد. مشخصه بخش اعظم زندگي او، جسارت، لجام گسيختگي، احساساتي‏گري و بي‏نظمي بود. او آينه‏اي در برابر طبيعت قرار نمي‏دهد و هدف او كلاً زيبايى‏شناسي است. تمايل وي بيشتر به جلوه گر ساختن زيبايى است تا توصيف زندگي. زيبايى از ديدگاه دانونزيو عبارت است از زيبايى نفساني. او را به عمق احساس يا انديشه، راهي نيست. دانونزيو در نمايش‏نامه‏نويسي، هيچ گونه توفيقي نيافته است زيرا نمايش‏نامه‏هايش عملاً فاقد تحرك و بيش از اندازه ذهني است. با اين حال از وي داستان‏هاي متعددي برجاي مانده كه او را در شمار نويسندگان بزرگ قرار داده است و برايش شهرتي فراوان به ارمغان آورده است. آثاري هم‏چون سرزمين دست نخورده، هوس و آتش از جمله كارهاي اوست كه شهرتي جهاني دارند. دانونزيو در نوشته‏هاي خود از نظم و نثر، انديشه‏هاي ضدمذهبي داشت. از لحاظ شيوه نگارش، دانونزيو به كلمه، ارزش زندگي مي‏دهد، كلمه، شدت و حدّت زندگي را چنان بيان مي‏كند كه قدرت تخيّل به تنهايى قادر به وصف آن نيست. شخصيت كم نظير او از استعدادهاي گوناگون برخوردار بود، اما به سبب بي‏پروايى در بيان و گستاخي در اظهار عقايد شخصي، غالباً مورد حمله معاصران قرار مي‏گرفت. دانونزيو را مي‏توان در شمار نويسندگاني قرار داد كه بيش از هر چيز در اين فكر بودند كه زندگي شخصي و خصوصي خود را به صورت شعر و اثري هنري درآورند و از خود قهرماني شگفت‏انگيز بسازند. گابريل دانونزيو، سرانجام در بيستم سپتامبر 1938م در 75 سالگي در نهايت شهرت جان سپرد.







"درود بر باستان شناس"

[Capitan Totti]

رویداد های مهم این روز 30شهریور


کتاب خیال‌پردازانهٔ "هابیت یا آنجا و بازگشت دوباره "

نوشته جی.آر.آر.تالکین

نویسنده انگلیسی منتشر شد.


زادروز اچ. جی. وِلز رمان‌نویس ، روزنامه نگار و جامعه‌شناس انگلیسی،

خالق داستان‌های علمی-تخیلی «ماشین زمان» و «جنگ دنیاها»
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/H_G_Wells_pre_1922.jpg/200px-H_G_Wells_pre_1922.jpg (http://commons.wikimedia.org/wiki/File:H_G_Wells_pre_1922.jpg?uselang=fa)


اچ. جی. ولز

زادروز ۲۱ سپتامبر ۱۸۶۶

مرگ ۱۳ اوت ۱۹۴۶
لندن

هِربرت جورج وِلز (به انگلیسی: Herbert George Wells) (۲۱ سپتامبر ۱۸۶۶ - ۱۳ اوت ۱۹۴۶) روزنامه‌نگار، جامعه‌شناس، تاریخ‌نگار و نویسندهٔ سوسیالیست انگلیسی و خالق رمان‌های علمی تخیلی است. وی در اواخر قرن نوزدهم و اوائل قرن بیستم زندگی می‌کرده است. از آثار علمی-تخیلی او می‌توان به «ماشین زمان» و «انسان شبیه خدایان» و «جنگ دنیاها» اشاره کرد. اثر تاریخ نگارانه ی هِربرت جورج وِلز در ایران با نام «کلیات تاریخ» انتشار یافته است.
رمان ها

مرد نامرئی
جنگ دنیاها
عصر ماشین
چرخ های بخت
جزیره دکتر مورو
انسان ناپیدا
جنگ آینده
نخستین انسان بر ماه
غذای خدایان
کیپس
جنگ در هوا
تونو-بانگی
آن ورونیکا
سرگذشت آقای پولی
جهان آینده
ژان و کلن
باکتری ربوده‌شده

زادروز فریدون هویدا

نویسنده، سیاست‌مدار و نقاش ایرانی و برادر امیرعباس هویدا نخست وزیر پیشین ایران

فریدون هویدا (زادهٔ ۳۰ شهریور ۱۳۰۳ برابر با ۲۱ سپتامبر ۱۹۲۴ در دمشق - درگذشتهٔ ۱۲ آبان ۱۳۸۵ برابر با ۳ نوامبر ۲۰۰۶ در نیویورک) نویسنده، سیاست‌مدار و نقاش ایرانی بود. وی از ۱۳۴۹ تا انقلاب اسلامی سفیر و نمایندهٔ دائم ایران در سازمان ملل متحد بود.

او برادر امیرعباس هویدا نخست‌وزیر پیشین ایران است.

فریدون در دمشق به دنیا آمد. در بیروت بزرگ شد، و در همان جا تحصیلات خود را در رشته حقوق آغاز کرد. سپس از دانشگاه سوربن پاریس مدرک دکتری در رشته حقوق بین‌الملل دریافت کرد.

هویدا در سال ۱۹۴۸ میلادی از جمله تهیه‌کنندگان متن پیش‌نویس اعلامیه جهانی حقوق بشر بود و طی سال‌های ۱۹۵۲ تا ۱۹۶۲ میلادی در سازمان یونسکو بخش ارتباطات جمعی به کار مشغول بود. در سال ۱۹۵۷ و یک سال پس از آن که برادرش امیرعباس به نخست‌وزیری ایران رسید، وی به سمت معاون وزیر امور خارجه رسید. طی سال‌های پس از انقلاب زندگی هویدا در مسافرت میان پاریس و نیویورک می‌گذشت. هویدا در فرانسه به دلایلی از جمله بنیان گذاری نشریه سینمایی کایه دو سینما، و هم چنین شناخت مسایل جهان عرب شهرت فراوانی داشت.

فعالیت‌ها

تأسیس مجلهٔ بسیار معتبر کایه دو سینما (به همراه چند تن دیگر)
نماینده رسمی ایران در سازمان ملل از سال ۱۳۴۰ تا سال ۱۳۵۷
کاردار سازمان ملل متحد از سال ۱۳۵۷ تا زمان مرگ

کتاب‌ ها

قرنطینه
اعراب به چه می‌اندیشند
سقوط شاه
در زمینی شگفت
تاریخ رمان پلیسی
برف‌های سینا
شب‌های فئودالی


زادروز لئونارد کوئن شاعر، رمان‌نویس و خواننده و ترانه‌سرای کانادایی
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Leonard_Cohen_2187-edited.jpg/133px-Leonard_Cohen_2187-edited.jpg (http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Leonard_Cohen_2187-edited.jpg?uselang=fa)

لئونارد کوئن (به انگلیسی: Leonard Cohen) (زاده ۲۱ سپتامبر ۱۹۳۴ در مونترآل کبک) شاعر، رمان‌نویس و خواننده و ترانه‌سرای کانادایی است. شهرتش بیشتر به خاطر موسیقی اوست. کوئن اولین کتاب شعرش را در سال ۱۹۵۶ در مونترال منتشر کرد، اولین رمان او نیز در سال ۱۹۶۳ به کتاب فروشی ها آمد. درون مایه شعرهای او دین، انزوا و روابط میان فردی است. او سال هایی را نیز به تمرین ذن بودایی سپری کرده است.

کوئن در ۱۰ مارس سال ۲۰۰۸ به عنوان عضو جدید تالار مشاهیر راک اند رول معرفی شد.


لئونارد کوئن در سال ۱۹۳۴ در یک خانواده متوسط یهودی در مونترال کانادا زاده شد. پدرش که تاجر پوشاک بود، در نه سالگی لئونارد درگذشت.

او در رشته زبان انگلیسی از دانشگاه مک‌گیل دانش‌آموخته شد و در سال ۱۹۵۵ به خاطر نوشته‌های خلاقانه‌اش جایزه ادبی Mc. Naughton را از آن خود کرد.

کوئن شیوه زندگی بسیار آزادی را برگزیده بود که شامل ارتباط با زنان متعدد، آزمودن ال.اس.دی و سفر به دور دنیا می‌شد.

اولین حضور کوئن در صحنه موسیقی، جشنواره موسیقی مردمی نیوپورت (Newport Folk Festival)، در تابستان ۱۹۶۷ بود. این روند با دو کنسرت در نیویورک و یک حضور برای اجرای اشعارش در تلویزیون سی‌بی‌اس دنبال شد.
جوایز و افتخارات

کوئن در سال ۲۰۱۱ به دلیل «مجموعه آثارش که بر سه نسل در سرتاسر جهان تاثیر گذاشته‌است» جایزهٔ ادبی پرنس آستوریاس - یکی از معتبرترین جوایز ادبی اسپانیا - را دریافت کرد. هیئت داوران جایزهٔ پرنس آستوریاس در مورد کوئن گفتند که «او تصویری آفریده‌است که در آن، شعر و موسیقی درهم آمیخته‌اند و به چیز گران بهای تغییرناپذیری بدل شده‌اند».

زادروز استیون کینگ نویسندهٔ آمریکاییِ آفرینندهٔ بیش از ۲۰۰ اثر ادبی در گونه‌های وحشت و خیال‌پردازی
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Stephen_King%2C_Comicon.jpg/200px-Stephen_King%2C_Comicon.jpg (http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Stephen_King,_Comicon.jpg?uselang=fa)

استیون ادوین کینگ (به انگلیسی: Stephen Edwin King) (زاده ۲۱ سپتامبر ۱۹۴۷) نویسنده آمریکایی خالق بیش از ۲۰۰ اثر ادبی در گونه‌های وحشت و خیال‌پردازی است.

رمان‌های کینگ چنان با گرمی از سوی خوانندگان او روبرو شد که دیری نپایید به سینما نیز راه یافت.

کارگردانان بزرگ از روی بیشتر نوشته‌های او برداشت‌های سینمایی نیز کرده‌اند. فهرست برخی از این فیلم‌ها که با بازی درخشان بازیگران نامدار بر پرده رفته، از این قرار است:

ارواح به کارگردانی استن وینستون و بازی مایکل جکسون. (مایکل جکسون و استیون کینگ هر دو با هم داستان این فیلم را نوشتند.)
کری به کارگردانی برایان دیپالما
میزری به کارگردانی راب راینر
۱۴۰۸ به کارگردانی میکائیل هاف استروم
درخشش (Shining) به کارگردانی استنلی کوبریک
رستگاری در شاوشنک به کارگردانی فرانک دارابونت
مسیر سبز به کارگردانی فرانک دارابونت
مه به کارگردانی فرانک دارابونت

ترجمه آثار کینگ در ایران

تاکنون از میان آثار پرشمار کینگ ، تنها چند رمان و البته داستان کوتاه ( به صورت مجموعه در یک کتاب ) ترجمه و به چاپ رسیده است .

هرآنچه دوست داری، از دست خواهی داد - داستان کوتاه
در قتلگاه - داستان کوتاه
مرگ جک همیلتون - داستان کوتاه
احساسی که فقط به زبان فرانسه قابل بیان است - داستان کوتاه

هر چهار داستان در یک کتاب تحت عنوان "هرآنچه دوست داری، از دست خواهی داد" ترجمه ماندانا قهرمانلو

خواهران کوچک ایلوریا - داستان کوتاه و مقدمه ای بر سری برج تاریک
مرد کت شلوار مشکی - داستان کوتاه

هر دو داستان در یک کتاب تحت عنوان "خواهران کوچک ایلوریا و مرد کت شلوار مشکی" ترجمه ماندانا قهرمانلو

مسیر سبز - رمان

ترجمه ماندانا قهرمانلو

رمان تلفن همراه، برگردان به فارسی از انتشارات نگارینه
غبرستان حیوانات خانگی
آتش افروز -رمان

درگذشت ویرژیل شاعر روم باستان و خالق منظومه حماسی و ملی انه‌اید

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Publius_Vergilius_Maro1.jpg/220px-Publius_Vergilius_Maro1.jpg (http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Publius_Vergilius_Maro1.jpg?uselang=fa)
پوبلیوس ورژیلیوس مارو یا ویرژیل (به لاتین: Publius Vergilius Maro، به فرانسوی: Virgile) (‎۱۵ اکتبر ۷۰ (پیش از میلاد) - ۲۱ سپتامبر ۱۹ (پیش از میلاد)) شاعر کلاسیک روم و نویسنده ترانه‌های روستایی (گئورکیک)، سرودهای شبانی و انئید واپسین شعر حماسی روم از دوازده کتاب که حماسه ملی امپراتوری روم شد.

نمایش افسانه‌ای ویرژیل راهنمای دانته برای ساخت دوزخ و برزخ در اثر حماسی او کمدی الهی بود.

ویرژیل در گل سیزالپین در شمال ایتالیای کنونی زاده‌شد. برخی پژوهشگران تبار او را سلتی می‌دانند.او نخستین آموزش‌ها را هنگامی که پنج سال داشت دید. هنگامی که بزرگ‌تر شد او را به رم فرستادند و او در آنجا علم بدیع، پزشکی و ستاره‌شناسی آموخت.

در ۴۲ (پیش از میلاد) و با رخدادهای پس از ترور ژولیوس سزار سربازانی که از حالت آماده‌باش به در آمده بودند کشتزار پدری ویرژیل را در نزدیکی مانتوا از دست خانواده ویرژیل به درآوردند. در این زمان ویرژیل سرودهای شبانی را سرود که در میانه دهه ۳۰ پیش از میلاد پخش‌شد.

ویرژیل به زودی توانست پشتیبانی اوکتاوین را که سرگرم رزم با مارک آنتونی بود به دست آورد. با پایان سرودهای شبانی ویرژیل سال‌های ۳۷ تا ۲۹ (پیش از میلاد) را به سرایش ترانه‌های روستایی (گئورکیک) پرداخت و این مجموعه را به افتخار پشتیبان ادبیش نگاشت. در ۳۱ (پیش از میلاد) اکتاوین سرانجام مارک آنتونی را در جنگ آکتیوم شکست‌داد و از سنای روم آوازه آگوستوس را دریافت داشت. در این زمان وی از ویرژیل خواست تا حماسه‌ای در رسای رژیم وی بسراید.

ویرژیل ده سال پایانی زندگیش را به نگارش انئید پرداخت. وی با آگوستوس به یونان رفت. در میان راه وی دچار تب شد و در بندر بروندیسیوم مرد. با مرگ او نگارش انئید ناتمام ماند. ویرژیل سپرده بود که نوشته‌اش را بسوزانند ولی آگوستوس فرمان داد که میرابرانش به خواست ویرژیل اعتنانکنند.

آرامگاه او در ۲ مایلی شهر ناپل در ایتالیا جای گرفته‌است.

درگذشت والتر اسکات رمان‌نویس، شاعر، تاریخ‌دان و زندگی‌نامه‌نویس اسکاتلندی
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Walter_Scott_-_Project_Gutenberg_eText_18396.jpg/200px-Walter_Scott_-_Project_Gutenberg_eText_18396.jpg (http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Walter_Scott_-_Project_Gutenberg_eText_18396.jpg?uselang=fa)

سِر والتر اسکات (به انگلیسی: Sir Walter Scott) (زاده ۱۵ اوت ۱۷۷۱ - درگذشته ۲۱ سپتامبر ۱۸۳۲)، رمان‌نویس، شاعر، تاریخ‌دان و زندگی‌نامه‌نویس اسکاتلندی است که او را اغلب ابداع‌کننده و یا پدر رمان تاریخی می‌دانند، از آنجایی که وی قالبی را برای این سبک از ادبیات داستانی به‌کار بست که تا امروز از آن پیروی شده‌است. اشعار و رمان‌های معروف به وِیورلی او، به بازگویی وقایع مهیج مربوط به تاریخ موطنش می‌پردازند و سایر رمان‌های وی به بریتانیا و فرانسهٔ دوران قرون وسطی برمی‌گردند که شخصیت‌های آن را شاهان، ملکه‌ها، رجل سیاسی، مزرعه‌داران، گدایان و راهزنان تشکیل می‌دهند.

اسکات از برجسته‌ترین چهره‌های رمانتیسم بریتانیا محسوب می‌شود که آثارش هنوز از استقبال بالایی برخوردار است. از آثار معروفش به آیوانهو، راب روی، بانوی دریاچه و ویورلی می‌توان اشاره کرد.






"درود بر باستان شناس

[Capitan Totti]

رویداد مهم این روز 31 شهریور 93



درگذشت "آگوست كُنْتْ" نويسنده و فيلسوف بزرگ فرانسوي (1857م)

ايزودور آگوست ماري فرانسواكُنْتْ معروف به آگوست كُنت، فيلسوف و رياضي‏دانِ معروف فرانسوي در 15 مارس 1798م در فرانسه به دنيا آمد. وي در هجده سالگي در رياضيات به استادي رسيد و به تدريس و تحقيق پرداخت. تحقيقات آگوست كنت در 28 سالگيِ وي، چنان عميق و قابل توجه بود كه عده‏اي از دانشمندانِ بزرگ در مجلس درسِ او حاضر مي‏شدند. كنت در ابتدا مي‏كوشيد نشان دهد فلسفه در علوم ديگر تحليل رفته است اما بعدها به نظام علمي - فلسفي خود نام تازه‏اي داد و آن، فلسفه اثباتي يا تحقّقي يعني پوزيتيويسم بود. فلسفه تحقّقي آگوست كُنت مبتني بر مشاهده و تفكر است. او اعلام داشت كه تنها از راه نگريستن به زندگي از اين دو نقطه نظر است كه ما مي‏توانيم به حقيقت نزديك گرديم. به نظر كنت، از لحاظ تاريخي، ساختمان علوم مثبت بر پايه رياضيات شروع مي‏شود و رفته رفته به صورت علوم پيچيده‏تر و كامل‏تر تكامل مي‏يابد تا سرانجام بر علم جامعه‏شناسي كه نقطه اوج و كمال است مي‏رسد. در اين سير تكاملي، هر علمي بر پايه علم پيشين استوار است و جامعه‏شناسي كه واپسين آن‏هاست نتيجه همه دانش‏هاي بر هم انباشته آدمي در طول تاريخ است. بر اثر تحقيقات وسيع آگوست كنت در جامعه‏شناسي، وي را واضع اين علم مي‏دانند چرا كه او نخستين كسي است كه جامعه‏شناسي را به صورت يك علم منظم با مسائل و قوانين خاص و روش خاص آن درآورده است. وي پس از مواجه شدن با ناملايمات در زندگي خود، به اين نتيجه رسيد كه بايد به عنوان قرباني سرنوشت بي‏رحم، نسبت به يك‏ديگر مهربان بود، چرا كه دنيا ترقي و پيشرفت مي‏كند و بايد بر اساس تعليم و تربيت منظم به آن رسيد. فلسفه انسان دوستي آگوست كنت بر همسايه‏دوستي و امنيت همگاني مبتني بود. بر اين اساس بود كه كليساهاي انسان دوستي شكل گرفت، اما هم‏چون ساير مرام‏ها، عقايد وي نيز آرام آرام دچار دگرگوني و فراموشي گرديد. در نتيجه انتشارِ عقايد وي، فلسفه و علم از شكل تخيّل به تجربه و مشاهده متمايل گرديد. آگوست كنت درتاريخ فلسفه نيز مقام ارجمندي دارد و نظرياتي نيز ارائه كرده است. وي در اواخر زندگي، مكتبي به نام ديانت انساني ايجاد كرد كه جمعي نيز به آن گرويدند. آيين آگوست كنتْ كوششي اجتماعي براي تحقق بخشيدن به ميل غريزي انسان جهت خدمت به هم نوع است. كنت براي آنكه آيين خويش را به پيروانش بقبولاند، نظامي سرشار از آداب و تشريفات ديني و اذكار و ادعيه ايجاد نمود و تقويمي تهيه كرد كه روزهاي مقدس آن، روزهايي بود كه در آن‏ها ترقيات بشر صورت گرفته است. كتاب دوره فلسفه اثباتي در 6 جلد مهم‏ترين اثر كنت مي‏باشد. آگوست كنت سرانجام در 22 سپتامبر 1857م در 59 سالگي درگذشت.


=====================


تولد علامه "تفتازاني" دانشمند و اديب شافعي(722 ق)


سعدالدين مسعود بن عمر بن عبداللَّه خراساني هِرَوي معروف به ملاسعدتفتازاني، در فقه، اصول، تفسير، كلام، منطق و تمامي فنون ادبي و اكثر علوم متداول زمان، استاد كل ويگانه‏ي روزگار خود بود. وي مدتي از عمر خود را به سفر به شهرهاي خراسان و آسياي مركزي براي كسب علم گذراند. علامه تفتازاني به خاطر نبوغ و احاطه‏ي علميش، تاليف و نگارش را بسيار زود و در شانزده سالگي آغاز كرد. كتاب‏هاي بسياري از خود به جاي گذاشت كه برخي از آن‏ها هنوز جزو كتاب‏هاي درسي حوزه‏هاي علميه هستند. ازكتاب‏هاي تفتازاني مي‏توان به المطوّل، الارشاد و مختصر المعاني اشاره نمود. تفتازاني، 20 سال آخر عمر را به دعوت امير تيمور گوركاني در شهر سمرقند گذراند و شاگردان بسياري تربيت كرد. علامه تفتازاني در سال 792 ق در هفتاد سالگي در اين شهر وفات يافت.







"درود بر باستان شناس"

[Capitan Totti]

رویداد مهم این روز 1 مهر 93


درگذشت "والنتين كونرار" نويسنده و اديب معروف فرانسوي (1675م)


والنتين كونرار نويسنده و اديب فرانسوي در 25 ژوئن 1603م در خانواده‏اي ادب دوست متولد شد. به همين دليل در نوجواني به ادبيات علاقه‏مند گرديد، به تدريج نويسندگي را آغاز كرد. در پي شهرت يافتن كونرار، صدراعظم وقت فرانسه در سال 1635م به اين اديب فرانسوي پيشنهاد كرد تا محفل ادبي را كه در منزل وي تشكيل مي‏شد، به انجمني براي توسعه ادبيات فرانسه تبديل كند. اين انجمن ادبي پس از مرگ كونرار نيز به فعاليت خود ادامه داد و به صورت يكي از انجمن‏هاي معتبر ادبي درآمد. والنتين كونرار سرانجام در 23 سپتامبر 1675م در 72 سالگي درگذشت.



"درود بر باستان شناس"

[Capitan Totti]

یکم مهر ماه:








درگذشت "ميرزا شرف جهان قزوينی" شاعر ايراني(968 ق)


«شرف جهان قزوینی» از فضلا ، دانشمندان و شاعران معروف دوره صفوی است. وی در سال 902 هجری قمری در قزوین به دنیا آمد و پس از اتمام تحصیلات خود در قزوین به شیراز رفت و از محضر علامه «غیاث الدین منصور دشتکی» استفاده های شایان کرد.سپس به قزوین بازگشت و مورد توجه شاه طهماست صفوی قرار گرفت و مدت 15 سال مقام وزارت و منصب صدرالصدوری را بر عهده داشت ، تا اینکه در اثر سعایت و سخن چینی حاسدان ، مورد بی مهری شاه قرار گرفت و از کار بر کنار شد. وی پس از دست شستن از خدمات دولتی ، اوقات خود را به مصاحبت با سخنوران ، ادبا و اهل ذوق می گذراند.

====================






درگذشت "والنتين كونرار" نويسنده و اديب معروف فرانسوي (1675م)


والنتين كونرار نويسنده و اديب فرانسوي در 25 ژوئن 1603م در خانواده‏اي ادب دوست متولد شد. به همين دليل در نوجواني به ادبيات علاقه‏مند گرديد، به تدريج نويسندگي را آغاز كرد. در پي شهرت يافتن كونرار، صدراعظم وقت فرانسه در سال 1635م به اين اديب فرانسوي پيشنهاد كرد تا محفل ادبي را كه در منزل وي تشكيل مي‏شد، به انجمني براي توسعه ادبيات فرانسه تبديل كند. اين انجمن ادبي پس از مرگ كونرار نيز به فعاليت خود ادامه داد و به صورت يكي از انجمن‏هاي معتبر ادبي درآمد. والنتين كونرار سرانجام در 23 سپتامبر 1675م در 72 سالگي درگذشت.

[Capitan Totti]

دوم مهرماه:



درگذشت استاد "علي اكبر خوشدل تهراني" شاعر معاصر (1365 ش)


استاد علي اكبر خوشدل تهراني در سال 1293 در تهران به دنيا آمد. او پس از اتمام تحصيلات متوسطه، به فراگيري علوم قديمه پرداخت و صرف، نحو، فقه، اصول، معاني، بيان، بديع، حكمت و منطق را آموخت. خوشدل سپس به سير و سياحت روي آورد و به مدت سي سالِ تمام، ايران، عراق، مصر، تركيه، حجاز، افغانستان، پاكستان و هندوستان را به پاي شوق طي نمود و چهار بار به زيارت خانه خدا رفت. وي از آن پس در تهران ماندگار شد و به شعر و شاعري پرداخت. علي اكبر خوشدل، در غزل و قصيده و قطعه و مثنوي، شعر مي‏سرود و در غزل به شيوه صائب معتقد بود. خوشدل بيشتر به عنوان يك شاعر مذهبي و مديحه‏سرا شناخته شده است. چنان كه مدايح و مراثي فراواني كه در حق اهل بيت(ع) سروده، معروف است و در محافل و مجالس مذهبي خوانده مي‏شوند. خوشدل سعي بر آن داشت كه در زمينه مديحه سرايي و مرثيه گويي، نوآوري‏هايي داشته باشد و نوحه را تبديل به سرود مذهبي نمايد. در اين ميان مرثيه معروف فلسفه بزرگ نهضت حسين از معروف‏ترين آثار اوست. همچنين علاوه بر ديوان كامل وي كه چند روز قبل از فوتش منتشر شد؛ گلشن خوشدل، عمدةالاسرار و ديوان غزليات از جمله آثار اوست. وي سرانجام در دوم مهرماه 1365 ش در 72 سالگي درگذشت و در آستانه شيخ صدوق در ري مدفون شد.

====================

تولد "خيام نيشابوري" شاعر، فيلسوف، پزشك و رياضي‏دانِ شهير ايراني(439 ق)

شهرت حكيم ابوالفتوح عمر بن ابراهيم خيام نيشابوري بيشتر در حكمت، طب، نجوم و رياضيات بود، ولي در اين دوران، بيشتر او را به سبب رباعيات لطيفش مي‏شناسند. اين رباعي‏ها بسيار ساده و بي‏آرايش و به دور از تصنع و تكلف و در كمال فصاحت و بلاغت، در معاني عالي سروده شده‏اند. در اين اشعار، خيام، افكار فلسفيِ خود راكه غالباً در مطالبي از قبيل تحيّر يك متفكّر در برابر اسرار خلقت و تاثّر از ناپيدايي سرنوشت آدميان و كوتاهي حيات و مصائب آن است، بيان مي‏كند.

====================


درگذشت اديب برجسته ابوالقاسم، حسين بن محمد، معروف به "راغب اصفهاني" (502 ق)

راغب اصفهاني از بزرگان علماي اهل سنت مي‏باشد كه در لغت، حديث، كتابت، كلام، حكمت، اخلاق و علوم و فنون ادبي و عربي و شعر شهره‏ي آفاق و مراتب فضل و كمال وي مسلم مي‏باشد. وي را شيعه نيز گفته‏اند. افانين البلاغه، جامع التفسير و مفردات القرآن از جمله تاليفات اوست.

====================

مرگ "جوزوئه كاردوتچي" شاعر و منتقد ادبي ايتاليايي (1907م)


جوزوئه كاردوتْچي، شاعر و منتقد ادبي ايتاليايى در 23 اوت 1835م به دنيا آمد و پس از طي تحصيلات خود، در بيست سالگي اولين اثر خود را با عنوان چنگ توده مردم انتشار داد و از همان آغاز كار، عقيده ضدمذهبي و ضد رمانتيك و تمايل به شعر و ادب يونان و روم باستان را آشكار ساخت. كاردوتچي يگانه اميد را در تجديد حيات فكري، معنوي، ادبي و سياسي عهد باستان مي‏دانست، از اين رو، اشعاري تحت تاثير شاعران يونان باستان سرود. وي نويسندگان و شاعران عهد باستان را نه تنها استاداني بزرگ مي‏شمرد، بلكه آنان را تجسمي از كمال مطلوب بشري نيرومند مي‏دانست كه با طبيعت و دنيا هماهنگي داشت. كاردوتچي در عالم سياست به اصول جمهوري‏خواهي و دموكراسي كه رنگي ضد كاتوليكي داشت معتقد بود هرچند بعدها به سلطنت گرايش يافت. وي هم‏چنين در برخي آثار خود، در وصف اوضاع سياسي زمان و به اقتضاي وقايع خاص از لحن تند و تلخ و نيش‏دار يا تحريك‏آميز استفاده كرده كه روح پرخاشگري شديد كاردوتچي را نمايان مي‏سازد. كاردوتچي با سرودن منظومه سرود به شيطان كه عليه روحانيان مذهبي منتشر كرد، به سختي مورد انتقاد قرار گرفت و اشعار او را هرزگي فكري خواندند. وي به موازات فعاليت‏هايش در زمينه شعر، آثار فراواني نيز در نثر انتشار داد كه شامل خطابه‏هاي رسمي و پرارزش اوست. كاردوتچي با وجود آثار فراوان منثوري كه درباره مظاهر اجتماعي و سياسي و در معرفي انديشه عصر خويش منتشر ساخته و در همه آن‏ها، خود را نويسنده‏اي با انديشه نوين معرفي كرده است، به عنوان شاعر بزرگ ايتاليايى شناخته شد و در سال 1906م به دريافت جايزه ادبي نوبل، نائل آمد. آثار شاعرانه كاردوتچي، مدت پنجاه سال ادبيات ايتاليا را مسخّر كرد و بر روي هم، در نيمه دوم قرن نوزدهم آثاري بديع به شمار آمد. هم‏چنين كمال قالب شعري و شور و تاثير و هيجان فراواني كه سراسر آثار وي وجود داشت، كاردوتچي را شاعر رسمي ايتالياي عصر نوين ساخت. جوزوئه كاردوتچي در سال 1899م به اولين حمله سكته ناقص دچار شد تا اينكه سرانجام در 24 سپتامبر 1907م در 97 سالگي درگذشت.

[Capitan Totti]

سوم مهرماه

درگذشت "غمام همداني" شاعر معاصر ايراني (1321 ش)

محمد يوسف‏زاده معروف به غَمام همداني در سال 1253 ش در نجف اشرف به دنيا آمد و تحصيلات مقدماتي را تا سيزده سالگي در آن شهر گذرانيد. وي سپس به ايران آمد و در همدان، ادبيات فارسي و عربي و فقه را از استادان آن ديار فراگرفت. غمام همداني در منطق، فلسفه اسلامي و ادبيات به ويژه شعر فارسي و نيز سرودن غزل، از دانش و مهارتي بسيار برخوردار بود. وي علاوه بر كار ادبي از مبارزان پرشور نهضت مشروطه نيز بود و در آن دوران به تأسيس انجمن اتحاد و انتشار روزنامه‏هاي اتحاد و الفت همت گماشت. اما هنگامي كه انقلاب مشروطه بر اثر نفوذ غربزدگان و حضور عوامل استبداد به انحراف كشيده شد، از سياست كناره گرفت و به نشر تعاليم اجتماعي و فعاليت ادبي پرداخت. تنها اثر باقي مانده از غَمام همداني، ديوان اشعار اوست كه كمتر از يك سوم سروده‏هاي وي را در بر مي‏گيرد. اين روزنامه‏نگار و شاعر ايراني سرانجام در چنين روزي در سال 1321 ش در 68 سالگي در تهران درگذشت و در همدان به خاك سپرده شد.

====================

مرگ "راجر بيكُن" فيلسوف، شيمي‏دان، نويسنده و كشيش انگليسي (1294م)
راجر بيكُن، فيلسوف و مدرس معروف انگليسي در 11 آوريل سال 1214م در انگلستان به دنيا آمد. او سپس در دانشگاه‏هاي آكْسْفورد انگلستان و پاريس به تحصيل و سپس تدريس پرداخت. بيكن از آن پس به عنوان كشيش به خدمت مشغول گرديد. او در اين زمان در زمينه علم كيميا مطالعاتي نمود و دريافت كه چگونه مي‏توان باروت ساخت. موفقيت بيكن در كارهاي علمي حسادت همكارانش را برانگيخت. از اين رو او را به جادوگري متهم كردند و به ده سال زندان محكوم شد. بيكن در زندان، يك تقويم اصلاح شده و صحيح تهيه كرد و پس از اتمام دوران زندان، بار ديگر به كارهاي علمي روي آورد. وي در اين زمان دايرةالمعارف تصنيف عظيم را كه شامل علوم طبيعي، منطق، فيزيك، رياضيات، فلسفه و زبان‏شناسي بود نوشت و بار ديگر به اتهام نگارش كتب ضالّه به مدت دوازده سال به زندان افتاد. بيكن پس از آزادي از زندان، مطالعات خود را از سر گرفت و كتب متعددي نگاشت. بيكن به علوم طبيعي و تجربه و مشاهده مستقيم اهميت مي‏داد و به همين جهت او را از پيشروان روش تازه علمي شمرده‏اند. وي معتقد بود كه علم، مكمّل دين است نه مخالف آن. اهميت فلسفه راجر بيكُن در شمول آن بر افكار مبتكرانه و جديد نيست. زيرا وي به بسياري از افكار خرافي آن زمان هم‏چون كيميا و علم احكام نجوم اعتقاد داشت. سهم عمده وي در دانش جديد، اصرار وي در به كار بردن روش علمي در مطالعه فلسفه است. وي علت جهل و ناداني را چهار چيز مي‏دانست: اتكا به اسناد و مآخذ غيرموثق، پيروي كوركورانه از آداب و رسوم، تقليد كوركورانه از بالا دست و عادت به تبعيت از عامه جاهل و پنهان داشتن حماقت‏ها با تظاهر به دانايي. بيكن بر اين عقيده بود كه براي به دست آوردن دانش و حكمت، دو راه وجود دارد: تجربه و عقل، و بايد براي رسيدن به حقيقت، انديشه‏هاي خود را بر پايه دانسته‏ها قرار داد. بيكُن هم‏چنين يكي از بزرگ‏ترين دانشمندان قرون وسطي به شمار مي‏رود كه به شدت، روش‏هاي فلسفي عهد خود را مورد انتقاد قرار داده است. راجر بيكن سرانجام در 25 سپتامبر 1294م در هشتاد سالگي درگذشت.

====================
تولد "ويليام فاكنر" اديب و نويسنده برجسته امريكايي(1897م)
ويليام فالْكنرْ، رمان‏نويس امريكايي در 25 سپتامبر 1897م در ايالت مي‏سي‏سي‏پي امريكا به دنيا آمد. وي در مدرسه، شاگرد متوسطي بود، اما به خواندن آثار نويسندگان شوق فراوان نشان مي‏داد. ولي تحصيلات خود را در سطوح بالا ادامه نداد و براي امرار معاش به شغل‏هاي گوناگون پرداخت. با اين وجود، در حالي كه به كارهاي معمولي اشتغال داشت چندين رمان منتشر كرد اما موفقيتي نصيبش نگرديد. فاكنر در عين حال از خصوصيت‏هاي اخلاقي افراد و دسته‏هاي گوناگون براي خلق قهرمانانش استفاده مي‏كند، پرده نقاشي بزرگي نيز از جامعه‏پيش چشم مي‏گسترد و درد خود را همه‏جا در آثارش عرضه مي‏كند. فاكنر در سال‏هاي بعد زمان متعددي را انتشار داد تا اينكه به شهرت و ثروت دست يافت. وي پيوسته تحت تأثير مسائل نژادي بود و بردگي را گناهي بزرگ مي‏دانست. در آثار فاكنر، پيرمردان و كودكان، پاك و عفيفند و نوجوانان، فاسد و ناتوان و غيرعادي و منحط. در شيوه نگارش فاكنر، داستان‏ها بيشتر به صورت ادامه يك زندگي است كه گاه با كندي و گاه با شتاب پيش مي‏رود و گاه با عبارت‏هاي پرقدرت و سنگين و به صورتي شاعرانه و با زواياي پنهاني. فاكنر به سبب ژرف‏بيني در مسائل عاطفي و محروميت‏هاي افراد انسان در درجه‏هاي گوناگون فكري، و به سبب تجزيه و تحليل دقيق گمراهي‏ها و انحراف‏ها در جامعه پوسيده و منحط، با شيوه نگارش خاص، مشهورترين رمان‏نويس در ادبيات معاصر امريكا شناخته شده است. فاكنر تا آخرين ماه‏هاي عمر به نويسندگي مشغول بود و آثار متعددي نگاشت كه تسخيرناپذير، دهكده، آمرزش براي يك راهبه، تمثيل و محراب از جمله اين رمان هاست. فاكنر در سال 1950م به دريافت جايزه ادبي نوبل و در سال 1954م به دريافت جايزه پوليتزِر نايل آمد. ويليام فاكنر سرانجام در ششم ژوئيه 1963م بر اثر حمله قلبي در 67 سالگي درگذشت.

====================
درگذشت "جورج سانْتايانا" فيلسوف و نويسنده معروف اسپانيايي (1953م) (ر.ك: 16 دسامبر)

[Capitan Totti]

رویداد های مهم چهارم مهر ماه:




درگذشت استاد "رضا مافي" خطاط صاحب سبك و نقاش برجسته معاصر (1361 ش)


استاد رضا مافي در سال 1322 ش در مشهد به دنيا آمد. از كودكي به هنر گرايش داشت. اولين استاد وي در زمينه هنر خطاطي، استاد اعتضادي بود كه در آن زمان، كتب خطي موزه آستان قدس رضوي را مرمت مي‏كرد. بعدها نزد استاد حسين ميرخاني در تهران شاگردي نمود و از شيوه ميرزا غلامرضا اصفهاني هنرمند قرن سيزدهم تأثير مي‏پذيرفت. او سپس به خط نقاشي روي آورد و نستعليق را وارد خط نقاشي كرد. استاد مافي نخستين هنرمند خطاطي بود كه خط و نقاشي را به صورت تابلو عرضه كرد و خط نستعليق را به شكل نقاشي - خطاطي ترسيم نمود. اين هنرمند خطاط، بيش از هشتصد تابلو خلق كرد و تعدادي نمايشگاه از آثار خود، در داخل و خارج از ايران، برپا نمود. پس از پيروزي انقلاب اسلامي در سال 1358 نمايشگاهي با عنوان شهيدان راه آزادي شامل آخرين كارهايش را برپا كرد و درآمد اين نمايشگاه را براي نوشتن سنگ نبشته‏اي براي شهداي انقلاب اسلامي در نظر گرفت. رضا مافي در 39 سالگي بر اثر سانحه‏اي درگذشت و در حرم عبدالعظيم دفن شد.

====================


درگذشت "ابوعلی قیروانی" شاعر و ادیب(456 ق)

ابوعلی قیروانی شاعر،ادیب و منتقد مراکشی در سال390 ق در مراکش به دنیا آمد. از کودکی به فراگیری شعر و ادب و دیگر علوم رایج زمان خود پرداخت. پس از آن به منظور شرکت در مجالس درس دانشمندان برجسته، به قیروان، واقع در جنوب تونس که در آن زمان مهد تمدن اسلامی در شمال آفریقا و اندلس به حساب می‏آمد، رفت و مهارت خاصی در عرصه‏ی شعر و ادب به دست آورد. اشعار قیروانی که بیشتر در معانی، مدح، وصف و غزل است، تصویری از مراحل مختلف زندگی اجتماعی و ادبی او را ترسیم می‏کند. او شیوه‏ی تازه‏ای در نقد آثار ادبی به وجود آورد به طوری که نقد را که تا پیش از آن در حد مقدمه و توضیح بود تا حد مکتبی معتبر و قابل توجه اعتبار بخشید. از قیروانی آثاری به صورت خطی و چاپی بر جای مانده است که از آن میان می‏توان به کتبی درباره‏ی شناخت صنایع شعری و شاعران قیروان اشاره کرد. ابوعلی قیروانی به هنگام مرگ 66 سال داشت.

====================


اختراع زبان بين‏المللي "اسپرانتو" توسط "لودويك زامنهوف" لغت ‏شناس روسي (1887م)


اسپرانْتو، زباني بين المللي است كه در 26 سپتامبر 1887م به وسيله جزوه‏اي با نام "يك زبان جهاني" كه مؤلف آن، امضاي مستعار اِسْپِرانْتو را براي خود انتخاب كرده بود، معرفي گرديد. اين اسم مستعار كه در زبان جديد به معني اميد است را يك پزشك لهستاني به نام لوْدويك زامِنْهوف انتخاب كرده بود و همين نام بعدها به خود زبان مزبور، اطلاق شد. اين زبان داراي دستور زبان بسيار آسان است و تنها 16 قاعده دارد. زبان اسپرانتو، زبان تفاهم بين‏المللي است كه برخلاف زبان‏هاي ديگر به هيچ گروه، فرقه يا ملتي تعلق ندارد. اين زبان طبق آخرين روش‏هاي كُدگذاري علمي ساخته شده است تا همه مردم جهان، حتي افراد كم هوش يا نابينايان و ناشنوايان نيز بتوانند آن را به آساني ياد بگيرند و با هم تفاهم برقرار كنند. امروزه متوجه شده‏اند كه اسپرانتو، بهترين زبان براي كار كامپيوترها و ماشين‏هاي ترجمه است و سريع‏ترين، ارزان‏ترين و مطمئن‏ترين وسيله انتقال اطلاعات علمي به سراسر جهان به ويژه براي كشورهاي كم درآمد و كمتر توسعه يافته است. اين كشف و ابداع مانند هر اكتشاف و ابداع علمي ديگري، در طول‏بيش از صد سال گذشته، توسط صدها زبان‏شناس، شاعر و نويسنده از كشورهاي مختلف جهان تكميل شده است. اين زبان داراي 29 حرف الفباي اسپرانتو است كه از لاتين گرفته شده و به صورت استاندارد درآمده‏اند. هر حرف فقط يك صدا دارد و هر چه نوشته شود، همانْ با تلفظِ استاندارد خوانده مي‏شود. حرفي كه نوشته شود و خوانده نشود در اسپرانتو وجود ندارد و هر قاعده اين زبان، داراي يك علامت يا كُدشناسي در خود كلمه است. هم‏چنين فراگيري اين زبان را ده‏بار آسان‏تر از زبان‏هاي ديگر مي‏دانند. مركزجهاني اسپرانتو در بندر روتِرْدام هلند قرار دارد و داراي بيش از 3500 شعبه در يك‏صد و ده كشور جهان است. هم‏چنين بالغ بر 22 برنامه راديويي از خاور دور گرفته تا اروپاي شرقي، غربي و امريكاي جنوبي، مرتباً به زبان اسپرانتو پخش مي‏شود. با وجود استقبال ملل دنيا از زبان اسپرانتو، به علت مخالفت دولت‏هاي استعمارگر انگليسي زبان، زبان اسپرانتو بين‏المللي نشد

[Capitan Totti]

رویداد های پنجم مهر ماه:


در این روز؛ در حیطه ی ادبیات رویدادی رخ نداده است

[parnian 80]

ششم مهر ماه:




درگذشت بهزاد باشی،مترجم و مؤلف مطرح معاصر (1370ش)
بهزاد باشي مترجم و نويسنده‌اي مبارز بود و بيش‏تر سال‏هاي عمر خود را در زندان، تبعيد و فعاليت مطبوعاتي گذراند. وي جوان بود که وارد جريانات سياسي شد و به زندان افتاد. باشي، نزد خود و پدرش و در زندان‏هاي کودتاي آمريکايي، زبان انگليسي آموخته بود و با موسيقي کلاسيک - که شيفته آن بود - نيز به‏همين ترتيب آشنا شده بود. بهزاد باشي در دوران اسارت در زندان بر دانش زباني خود افزود و انگليسي را به‏طور کامل آموخت. وي نزديک به سي سال با مطبوعات کشور، راديو، تلويزيون و خبرگزاري‌ها همکاري فعال داشت. وي يکي از معدود مترجماني بود که طي سال‌هاي فعاليتش، شناخت و دانش خوانندگان و علاقه‏مندان ايراني را نسبت به هنر کلاسيک افزايش دادند. از بهزاد باشي آثار متعددي باقي مانده است که از آن ميان "تاريخ جامع موسيقي" را مي‌توان نام برد. کتاب مذکور در دوره نهم کتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به‏عنوان کتاب سال برگزيده شد. "تاريخ جامع موسيقي" مجموعه‌اي است وزين كه به قلم تني چند از برجسته‌ترين مدرسان آكادمي‌هاي شناخته‏شده موسيقي نوشته شده و از جنبه تعليم و آموزش از قابليت بسياري برخوردار است، با توجه به اين‏كه معادل واژگان لاتين در زبان فارسي به وفور يافت نمي‌شود و انتخاب آن كار دشواري بوده، كار مترجم كتاب، شايسته و ستودني است. ترجمه کتاب‏هاي "جامعه فئودالي"، "آمريکاي بزرگ و حقوق بشر"، "خنياگري و موسيقي ايراني" و "تاريخ موسيقي خاورزمين" از ديگر آثار بهزاد باشي به‏شمار مي‏روند. وي، ده سال آخر عمر را بر سر ترجمه کتاب پنج جلدي "تاريخ جامع موسيقي" - که حجم آن بيش از چهار هزار صفحه است - به‏همراه کتاب‏هاي "تاريخ موسيقي خاورزمين" ‌و "زندگي شومان" گذاشت. بهزاد باشي سرانجام در تاريخ ششم مهرماه سال ۱۳۷۰ هجري شمسي درگذشت.

====================

وفات "مخدوب علي شاه همداني" شاعر و عارفِ مكتب تصوّف(1238 ق)
ميرسيد علي همداني پسر سيدشهاب‏الدين همداني ملقب به علي ثاني يا شاه همدان و معروف به مخدوب علي شاه، از عارفان و شاعران نامي‏قرن هشتم هجري است. او از شاگردان شيخ تقي‏الدين علي دوستي سمناني (شاگرد ممتاز شيخ علاءالدوله سمناني) بود كه به راهنمايي دو تن از شاگردان و جانشينانِ شيخ علاءالدوله سمناني، در اواسط قرن هشتم هجري از ايران عازم هندوستان گرديد و در كشمير به تبليغ و نشر مكتب تصوف پرداخت. مرگ مخدوب علي شاه به سال 786 ق در ولايت كبر و سواد هندوستان اتفاق افتاد.

====================


پايان تأليف تفسير مشهور "مجمع البيان" توسط علامه "طبرسي"(536 ق)
تفسير مجمع البيان نوشته‏ي علامه شيخ طبرسي يكي از مفسرين بزرگ قرآن است. وي از علماي مشهور ايران بود كه به خاطر فضيلت، درست‏كاري و امانت داري در علوم فقه، حديث و تفسير به امين الاسلام،يعني امانت دار اسلام شهرت يافت. تفسير مجمع البيان كه ازتفاسير مهم قرآن مي‏باشد،تفسيري مرجع و قابل استفاده براي دانشمندان مسلمان بوده و هست. اين تفسير بارها چاپ شده و ترجمه‏ي فارسي اين تفسير،در سي جلد موجود است.

====================

درگذشت "آندره بِرتون" شاعر فرانسوي و باني مكتب "سورئاليسم" (1966م)
آندره برتون، شاعر، محقق و منتقد فرانسوي در 16 آوريل 1902م در شهر اورن فرانسه به دنيا آمد. وي در هفده سالگي تحصيلات پزشكي خود را آغاز كرد اما از اين اقدام، چيزي جز كشف اين مطلب كه طب برايش دستاويزي بيش نخواهد بود، عايدش نشد. چرا كه رسالت راستين خود را، شاعري مي‏دانست. برتون همزمانْ با انجمن‏هاي ادبي زمان آشنا شد و از شاعران مختلف الگو گرفت. با آغاز جنگ جهاني اول و فراخواني به نظام، وي ناگاه با صورتي از زندگي مواجه شد كه از نظر رواني، ضربه‏اي تكان دهنده بر او وارد ساخت. برتون در اين زمان ديگر به اصول قرارداديِ اشكالِ ادبي تثبيت شده، با بدبيني مي‏نگريست. وي با ادامه جنگ، خود را بيشتر آماده پذيرش تاثيري نوين يافت كه بر عصيان مطلق عليه هرگونه دعوي هنري و ادبي مبتني بود. از اين رو در جنبش دادائيسم شركت كرد و سعي نمود از نوآوري‏هاي اين مكتب حمايت و استفاده كند تا از موانعي كه در راه تحول تمام و كمالِ استقلالِ شاعرانه‏اش بود، رهايى يابد. در اين جنبش كه زاييده اضطراب و هرج و مرج ناشي از جنگ بود، غرض پيروان آن، آزاد ساختن هنر و ادبيات از عقل و منطق و جدا كردن آن از انديشه و زبان است. اما در اين زمان، برتون به اين نتيجه رسيد كه دادائيست‏ها، در عمل، همه نيروهايشان را صرف تخريب، مي‏كنند. لذا از اين مكتب فاصله گرفت و به ابداع مكتب جديدي پرداخت كه به نام سورئاليسم شهرت يافت. اين مكتب به معني برتر از واقع، شيوه‏اي است كه برتونْ آن را در سال 1922م در فرانسه ايجاد كرد. شكست سدها و گشودن بندها و نيز عصيان در برابر همه چيز، محرك اصلي و باطني سورئاليسم است. اين مكتب مي‏كوشد تا از راه شعرْ بر اذهان تسلط پيداكند. زيرا پيشنهاد مي‏كند كه نويسنده پس از آن كه خود را به رؤيا سپرد، هرچه به ذهنش رسيد، بايد بي‏تأمل يادداشت نمايد. شاعر سورئاليسم القاكننده اوهام و صورِ آزاد ذهني و جادوي كلام تصويري و عيني است. سورئاليسم زبان قرن بيستم و نابساماني‏ها و آشفتگي‏هاي روزگار را بازگو مي‏كند و لزوماً عقلي و منطقي نيست. در نظم نيز، شعر آزاد برتون، از قوانين عروضي پيروي نمي‏كند و چون، نثري است، دور از هرگونه پيوستگي منطقي. اين نظم تنها به وسيله كشش و جاذبه كلمات است كه هيجان فكري را نشان مي‏دهد و در عين حالْ از استحكام و قدرت القايى بي‏نظيري برخوردار است. از برتون آثار متعددي بر جاي مانده كه روشني زمين، هواي آب و تپانچه موسفيد، در زمينه نظمْ، از آن جمله‏اند. هم‏چنين اصول انديشه شخصي برتون در مجموعه‏اي به نام بيانيه‏هاي سورئاليسم انتشار يافت. در آثار برتون، داستان، تجزيه و تحليل و هذيان و اوهام در هم مي‏آميزد و اين نظريه كه بسط و نفوذ رؤيا در عالم واقع و تجلي ضمير پنهان را عرضه مي‏كند، صورت‏هاي گوناگون مي‏يابد. توجه فراوان برتون به امور غيرمعمول و شگفت‏انگيز و كنجكاوي او درباره عمق روح و تحليل فعاليت ناهشيارانه مغز، سبك سورئاليسم او را نشان مي‏دهد. آندره برتون سرانجام در 28 سپتامبر 1966م در 64 سالگي درگذشت.

[Capitan Totti]

هفتم مهر ماه:



تولد "ابن نَجّار" مورخ، محدث، رجالي و اديب مسلمان(578 ق)



محبُّ الدين محمد بن نجار، مورخ، محدث، رجالي و اديب مسلمان در بغداد به دنيا آمد. دركودكي قرآن را حفظ كرد و در نظاميه‏ي بغداد به تحصيل ادبيات عرب و حديث پرداخت. سپس براي تكميل تحصيلات خود به حجاز، شام و عراق سفر كرد. ابن نجار به همين منظور درنخستين سال‏هاي قرن هفتم هجري به بسياري از شهرهاي ايران سفر كرد و در حوزه‏هاي علمي از محضر عالمان بزرگ، كسب فيض نمود. پس از حمله‏ي مغولان به ايران و عراق، ابن نجار به شام و سپس به مصر رفت و به تدريس وبيان حديث پرداخت. او در طول سفرهايش كه حدود بيست سال طول كشيد، براي شنيدن حديث و فرا گرفتن علوم و معارف اسلامي و شعر و ادب از محضر حدود سه هزار استاد بهره گرفت. تحقيق و اتقان ابن نجار در حديث، رجال و تاريخ، مورد تاييد بسياري از عالمان و محدثان قرار گرفته است. او همچنين از محضر مشايخ عرفاي بزرگ عصر خود همچون محي‏الدين عربي و شيخ شهاب الدين سهروردي بهره برده است. تاريخ مدينه، ازهار در شعر، شافي در طب، عقد فائق در تاريخ و قمر منير در حديث از جمله آثار ابن نجار مي‏باشند.

====================



درگذشت "كريستين هِبِل" اديب و منتقد برجسته آلماني (1863م)



كريستين فريدريش هِبِل، شاعر، منتقد و نمايش‏نامه نويس آلماني در 12 مارس 1813م در خانواده‏اي تهي‏دست به دنيا آمد. وي از نوجواني به دليل مرگ پدر، براي تأمين معاش به شغلي در مطبوعات اشتغال يافت و پس از مطالعه بسيار و اندوختن معلومات خود، به نوشتن پرداخت. هبل در بيست سالگي نوشته‏هايش را براي نشر به مجله‏هاي ادبي هامْبورگ آلمان فرستاد و سپس به تحصيل روي آورد. وي در سال‏هاي پس از آن ضمن ادامه تحصيل، كارهاي ادبي خود را ادامه داد و با نگارش نمايش‏نامه‏هايى هم‏چون يوديت، ماريا ماگدالِنا، هرود و ماريا مِنِه و گوگِس و انگشتري او و... به شهرت فراواني رسيد. آثار نمايشي هبل شامل نمايش انديشه‏ها و احساس‏هاي بدبينانه و نامطبوع زندگي است كه روح تيره و تنهايى و شكست را نمايان مي‏سازد. در نظر هِبِل صحنه‏هاي غم‏انگيز، نتيجه و محصول اجتناب‏ناپذير تلاش فردي است. قدرت و برجستگي فردْ پيوسته با كشمكش و مبارزه همراه است و دستخوش قوانين ماوراي جهان مادي است. فرد مي‏كوشد كه خود را از فرسودگي اموري كه با آن روبرو مي‏شود برهاند، اما اراده‏اش در برابر قدرت اصلي كه مافوق همه چيز است، خُرد مي‏شود. هبل موضوع نمايش‏نامه‏هايش را از تاريخ قديم و جديد زندگي معاصر بيرون مي‏كشد و بناي نمايش‏نامه‏ها را بر عصرهاي تحول و چهارراه‏هاي تاريخ قرار مي‏دهد. او در عين حال، وجود خود را در وراي آثارش مي‏نماياند و همدردي خود با فرد در برابر نظام و قوانين خردكننده را نشان مي‏دهد. نمايش‏نامه‏هاي نخستين هبل به صورت نثر به نگارش درآمده و نمايش‏نامه‏هاي بعدي در شعر آزاد ساخته شده است. علاوه بر آثار نمايشي، از هِبل، تعداد فراواني نوشته در نقد و نظريه‏هاي مربوط به تئاتر و نامه‏ها و يادداشت‏هاي بسيار سودمند بر جاي مانده است. نامه‏هاي هبل نه تنها به سبب گيرايى، بلكه به علت اهميتي كه از نظر تاريخ و نقد ادبي دارد، بسيار جلب توجه كرده و جزو نوشته‏هاي رسمي آلمان درآمده است. محروميت‏هاي دوره كودكي و جواني بر جسم هِبل اثر گذاشت و بيماري مهره پشت، او را به سوي مرگي زودرس كشاند تا اينكه كريستين فريدريش هِبِل در 29 سپتامبر 1863م در پنجاه سالگي درگذشت.

====================



رگذشت "اميل زولا" نويسنده و داستان‏سراي شهير فرانسوي (1902م)



اميل ادوارد شارل آنتوان زولا، داستان‏سراي شهير فرانسوي در دوم آوريل 1840م در پاريس به دنيا آمد. وي در ابتدا داراي زندگي فقيرانه‏اي بود و با تنگ‏دستي روزگار مي‏گذرانيد اما پس از اشتغال در يك كتاب‏فروشي، اوقات فراغت خود را صرف نويسندگي نمود و پس از انتشار چند اثر خود، مورد توجه جامعه ادبي فرانسه قرار گرفت. زولا طرفدار سرسخت و يكي از پايه‏گذاران سبك ناتوراليسم و مبلغ اين مكتب بود كه بر اساس آن، داستان بايد بر تفكر علمي و توصيف دقيق استوار باشد. زولا ابتكار واقعي هنري را در رها كردن سنت‏ها و تابع زندگي زمان شدن مي‏دانست و اعتقاد راسخ داشت كه روش علمي، بهترين روش براي نزديك شدن به حقيقت است. وي معتقد بود كه زندگي را چنان كه هست بايد ديد از اين رو، زولا براي تصوير دقيق زندگي عصر خود، توصيف جزئيات را به سرحد كمال رساند و در اين راه، چيزي او را متوقف نكرد. او در آثار خود، واقعيات را با تلخ‏ترين و خشن‏ترين جنبه‏هاي آن تشريح مي‏كرد. زولا از دريچه يك دانشمند دقيق و ريزه كار به زندگي مي‏نگريست و با دقت خسته كننده‏اي، آن را نقاشي مي‏كرد. زولا در اواخر عمر مورد توجه شديد مردم قرار گرفت و آكادمي فرانسه او را به عضويت قبول كرد ولي زولا دعوت آكادمي را نپذيرفت. داستان‏هاي زولا، بيشتر حاوي بررسي‏هاي دقيق در شناسايى مردم و خوي و نژاد و طبيعت آن‏هاست. زولا از مصلحان اجتماعي زمان خود نيز به شمار مي‏رفت و با كليساداران كاتوليك به مخالفت پرداخت. زولا در هنر رمان نويسي، ابتكارهاي جالب توجهي به كار برده و در تصوير اجتماع، استعدادي بي‏نظير و استثنايى نشان داده است. در نظر او، همچنانكه جراح، جسم بيمار را مي‏شكافَد تا بر آن تغييرات لازم را انجام دهد، رمان‏نويس نيز بايد تغييرات عميق جسمي قهرمانان كتاب خود را مورد بررسي دقيق علمي قرار دهد. زولا به قهرمانان آثار خود، برجستگي و واقعيت پرجاذبه‏اي مي‏بخشد، چنانكه خواننده در پشت چهره‏هاي داستاني، اشخاص واقعي را به خوبي مي‏بيند. آثار زولا با آن كه بر جنبه‏هاي علمي زيست‏شناسي و مسئله توارث و جبر علمي متكي است، از جنبه‏هاي شاعرانه و تغزّلي و صور ذهني خارق‏العاده نيز سرشار است. نفوذ زولا و مكتب ناتوراليسمِ او در نويسندگان ملل مختلف قرن بيستم، انكارناپذير است. دكّه مي‏فروش، نانا، ژرمينال، سه شهر، خطاي كشيش، انسان وحشي و قلب پاريس از جمله آثار مهم او مي‏باشند. اميل زولا سرانجام در بيست و نهم سپتامبر سال 1902م در شصت و دو سالگي در پاريس درگذشت.

====================




تولد "میگل د سروانتس" شاعر و نويسنده بزرگ اسپانيايي (1547م) (ر.ك: 23 آوريل)



دون میگل د سِروانتِس ساآودرا (‎Don Miguel de Cervantes Saavedra)‏ (۱۵۴۷- ۱۶۱۶) رمان‌نویس، شاعر، نقاش و نمایشنامه‌نویس اسپانیایی بود. رمان مشهور دون کیشوت- که از پایه‌های ادبیات کلاسیک اروپا به‌شمار می‌آید و بسیاری از منتقدان از آن به عنوان اولین رمان مدرن و یکی از بهترین آثار ادبی جهان یاد می‌کنند -اثر اوست. به وی لقب شاهزادهٔ نبوغ داده‌اند. پدر وی حکیم(پزشک) بود. در سال ۱۵۵۱ پدرش به همراه خانواده به والادولید مهاجرت کرد. اما میگل در سال ۱۵۵۶ به کوردوبارفت. دربارهٔ تحصیلات ابتدایی میگل ابهاماتی وجود داردو اما بدون شک تحصیلات وی در سطح دانشگاهی نبوده‌اند. وی در سال ۱۵۵۶ در مادرید مستقر شد. وی در سال ۱۵۶۹ به دستور فلیپه دوم پادشاه وقت اسپانیا برای شرکت در جنگ به ایتالیا سفر کرد. وی به مطالعه برخی از آثار ادبی در آنجا پرداخت و تحت تاثیر هنر ایتالیایی قرار گرفت. سروانتس در جنگ لپانتو شرکت داشته‌است. دست چپ او در این جنگ به دلیل صدمه‌ای که به اعصاب دستش وارد شد از کار افتاد. او همیشه از شرکت در این جنگ با افتخار یاد می‌کرده‌است. او در سال ۱۵۷۲ به زندگی نظامی خود پایان داد و زندگی عادی خود را از سر گرفت

[Capitan Totti]

هشتم مهر ماه:




روز بزرگداشت مولانا جلال‏الدين محمد بن بهاء الدين معروف به مولوی



جلال الدين محمد بن بهاء الدين محمد، معروف به مولانا، مولوي، ملاي روم و جلال الدين رومي، در سال 604ق در بلخ به دنيا آمد. در كودكي با پدرش بهاءالدين محمد معروف به بهاء ولد، مقارن حمله مغول به آسياي صغير (تركيه امروزي) رفت و با خاندانش در قونيه مستقر شد. مولوي پس از فراگيري علوم از پدر و ديگر استادان قونيه و شام به تدريس پرداخت. وي بعدها با عارفي واصل و بزرگ به نام شمس الدين محمد تبريزي در قونيه ملاقات كرد و از نَفَسِ گرم او چنان به تاب و تب افتاد كه ديگر تا دم واپسين، سردي نيافت و هيچ‏گاه از ارشاد سالكان و افاضه حقايق الهيه باز نايستاد. از اين دوره پرشور كه سي سال از پايان حيات مولوي را شامل مي‏شود، آثار بي‏نظيري از اين استاد بزرگ به وجود آمد. در مثنوي معنوي كه آن را به‏حق بايد يكي از بهترين نتايج انديشه و ذوق فرزندانِ آدم و چراغ فروزانِ راه عرفان دانست، مولوي، مسائل مهم عرفاني، ديني و اخلاقي را مطرح كرده و هنگام توضيح، به بيان آيات و احاديث و امثال مبادرت مي‏جويد. غير از مثنوي، غزل‏هاي مولوي به منزله درياي جوشاني از عواطفِ حاد و انديشه‏هاي بلند شاعر است كه با نشيب و فراز همراه است. همچنين كتبِ فيه ما فيه، مكاتيب و مجالس سبعه از جمله آثار منثور مولانا است. مولانا جلال الدين رومي، سرانجام در سال 672 ق در 68 سالگي به وصال معبود شتافت و پس از تشييع و نمازي با شكوه، در قونيه به خاك سپرده شد. مزار او در تركيه، زيارتگاه دوستداران ادب پارسي و عرفان اسلامي است

[Capitan Totti]

نهم مهر ماه:

رحلت عالم رباني و حكيم الهي آيت‏ اللَّه "سيد محمد حسيني" معروف به "آقانجفي همداني"
آيت‏اللَّه سيد محمد حسيني همداني معروف به آقانجفي همداني از اعاظم حُكما و عرفاي معاصر، در سال 1283 ش (1322 ق) در بيت علم و تقوا در نجف اشرف به دنيا آمد. وي در كودكي به همراه پدر به همدان رفت و در 21 سالگي براي ادامه دروس، رهسپار حوزه علميه نجف شد. آيت‏اللَّه همداني در نجف از محضر عالمان نام‏آوري همچون ميرزاي ناييني، محمد حسين غروي اصفهاني، سيد حسين بادكوبه‏اي، ميرزا علي آقا قاضي طباطبايي و ميرزا عبدالغفار مازندراني، فقه، اصول، كلام و فلسفه را فراگرفت و در اين درس‏ها با آيات عظام: سيد ابوالقاسم خويي، سيد محمدهادي ميلاني و علامه سيدمحمدحسين طباطبايي و... مباحثه مي‏كرد. اين عالم رباني به قدري از لحاظ علمي و فقهي مورد توجه ميرزاي ناييني واقع شد كه به ايشان گواهي اجتهاد داد و آقانجفي نيز به شرف دامادي آن مرجع بزرگ نائل شد. آيت‏اللَّه همداني پس از اخذ اجازات متعدد اجتهاد از علماي بزرگ نجف، قصد وطن نمود و پس از اقامت 22 ساله در نجف راهي همدان گرديد. از آن پس به تدريس و تأليف و ارشاد مردم پرداخت و در همدان ماندگار شد. آقا نجفي همداني پايبندي خاصي به انجام مستحبات و پرهيز از مكروهات داشت و از آوازه‏گري و شهرت و رياست، به شدت احتياط مي‏كرد. ايشان با توجه به اينكه، علاوه بر فقه و اصول، فلسفه نيز خوانده بود، انديشه استدلالي و علمي داشت و به شبهات و مشكلات فكري روز توجه مي‏نمود. از آيت‏اللَّه همداني آثار متعددي به يادگار مانده است كه انوار درخشان در تفسير قرآن در 18 جلد، درخشان پرتوي از اصول كافي در 6 جلد و معاد جسماني و روحاني از آن جمله‏اند. سرانجام آن فقيه بزرگ در سحرگاه نهم مهر 1375 ش برابر با پانزدهم جمادي الاول 1417 ق در نودوسه سالگي بدرود حيات گفت و پس از تشييع باشكوهي در همدان و مشهد، در جوار مرقد شيخ بهايي در حرم مطهر امام رضا(ع) به خاك سپرده شد.

====================
درگذشت "پيركورني" نويسنده و نمايش‏نامه‏نويس شهير فرانسوي (1684م)
پيركورني، نويسنده معروف فرانسوي، در 10 مارس سال 1606م در شهر رُوان فرانسه به دنيا آمد. او تحصيلات خود را در يك مدرسه مذهبي انجام داد و در طول تحصيل در اين مدرسه، صفات عالي انسان‏دوستي و خويشتن‏داري و زهد و پارسايى را در وجودش تثبيت كرد. كورني تحصيلات عالي خود را در رشته حقوق در 18 سالگي به پايان رساند و از آن پس به مدت چهار سال، در دادگستري به وكالت دعاوي پرداخت. ولي به زودي به تئاتر و نمايش‏نامه‏نويسي روي آورد و بر اثر نوشتن نمايش‏نامه‏هاي بسيار، به شهرت فراگيري رسيد. كورني بنيان‏گذار حقيقيِ هنر كلاسيك تئاتر فرانسه به شمار مي‏رود. قهرمانان داستان‏هاي كورني، انسان دوست، شجاع و داراي صفات عالي هستند كه موانع هدف خود را پيروزمندانه از ميان برمي‏دارند. براي تصوير قيافه و خصايص اين قهرمان‏هاي شريف و بزرگوار، كورني زباني جسورانه و ساده به كار برده است به طوري كه بسياري از اشعارش زبانزد مردم گشته و شكل پند و امثال به خود گرفته‏اند. وي از معدود نويسندگاني است كه بر حوادث تاريخي و تحليل وقايع، بسيار چيره دست و با مطالعه بود. در حقيقتْ، تابلوهايى كه از رخ‏دادهاي تاريخي در آثار كورني مشاهده مي‏كنيم، همراه با بياني شاعرانه و پرداخت‏هاي دراماتيك است كه در زمره به ياد ماندني‏ترين آثار اين دست نمايش‏نامه‏ها به شمار مي‏رود. كورني به سبب خلق شخصيت‏هاي بزرگ و خصوصيت‏هاي عالي تراژدي و به سبب عظمت سبك انشا، شخصيتي برجسته و ممتاز به شمار مي‏آيد. وي به جاي توجه صرف به صورت خارجي و اعمال و حركات بشر، در پي توصيف روح آدمي بود و بدين طريق نمايش روح بشر را جانشين نمايش ظواهر و افعال كرد. كورني در نمايش‏نامه‏هايش به جاي زاري و اظهار ناتواني و سستي در برابر سرنوشت كه خاص تراژدي‏هاي يونان بود، آزادي بشر و قدرت اراده او را مي‏ستايد تا جايى كه آدمي يا سرنوشت خود را خود مي‏سازد يا ما فوق آن جاي مي‏گيرد و بدين طريق قهرمانان كورني هميشه به مقام انسان برتر اعتلا مي‏يابند. سبك انشاي كورني، بسيار عالي و با شكوه است و از استحكام و متانت و روشني و فصاحت برخوردار مي‏باشد. مكالمه‏ها بسيار درخشان و گاه به شدت هيجان‏انگيز مي‏گردد. هم‏چنين ابتكار و مهارت كورني در انتخاب كلام و قدرت تشخيص وي در بيان نمايشي، باعث خلق تراژدي‏هاي ارزنده‏اي توسط او گرديد. آثاري هم‏چون سيدْ، هوراس، آتيلا، كمدي دروغگو و ميدان سلطنتي از جمله برترين كارهاي كورني به شمار مي‏روند. پيِر كورني كه به عنوان بزرگ‏ترين درام‏نويس روزگار خويش و نيز خداوند شعر فرانسه و پدر تئاتر اين كشور معروف است، سرانجام در اول اكتبر 1684 در 78 سالگي درگذشت

[Capitan Totti]

دهم مهر ماه:
تولد علامه "تفتازاني" دانشمند و اديب شافعي(722 ق)
سعدالدين مسعود بن عمر بن عبداللَّه خراساني هِرَوي معروف به ملاسعدتفتازاني، در فقه، اصول، تفسير، كلام، منطق و تمامي فنون ادبي و اكثر علوم متداول زمان، استاد كل ويگانه‏ي روزگار خود بود. وي مدتي از عمر خود را به سفر به شهرهاي خراسان و آسياي مركزي براي كسب علم گذراند. علامه تفتازاني به خاطر نبوغ و احاطه‏ي علميش، تاليف و نگارش را بسيار زود و در شانزده سالگي آغاز كرد. كتاب‏هاي بسياري از خود به جاي گذاشت كه برخي از آن‏ها هنوز جزو كتاب‏هاي درسي حوزه‏هاي علميه هستند. ازكتاب‏هاي تفتازاني مي‏توان به المطوّل، الارشاد و مختصر المعاني اشاره نمود. تفتازاني، 20 سال آخر عمر را به دعوت امير تيمور گوركاني در شهر سمرقند گذراند و شاگردان بسياري تربيت كرد. علامه تفتازاني در سال 792 ق در هفتاد سالگي در اين شهر وفات يافت

[Capitan Totti]

رویدادهای یازدهم مهرماه:



تولد "لويي آراگون" شاعر و رمان‏نويس بلند آوازه فرانسوي (1898م)
لويى آراگون، شاعر و اديب معروف فرانسوي در سوم اكتبر سال 1898م در پاريس به دنيا آمد. وي كودكي گستاخ و خارق‏العاده بود و در جواني به نهضت پرهياهوي دادائيسم كه ثمره نااميدي و هرج‏ومرج‏طلبي ناشي از جنگ جهاني اول بود، كشيده شد. با اين حال پس از چندي از اين مكتب دست كشيد و با انتخاب سبك سورئاليسم، كه مبتني بر بيان احساس و ارائه تخيلات و انديشه‏هاي آزاد و عدم پاي‏بندي به قيود اخلاقي و زيبايى‏شناسي بود، به شهرت دست يافت. آراگون در طي سال‏هاي بعد از رهبران اين سبك در فرانسه گرديد. با اين حال از سال 1931م كه به مسائل اجتماعي و سياسي علاقه‏مند شد، همه آثارش نشاني از انديشه‏هاي اجتماعي پيدا كردند و طرزي واقع بينانه به خود گرفتند. اين تغيير دادگاه، در نتيجه سفر به مسكو بود كه پس از آن با صراحت بسيار، خود را طرفدار كمونيسم و علاقه‏مند به مسائل مربوط به انقلاب روسيه معرفي كرد و هر نوع ادعاي تغيير مشي زندگي را تنها از اين راه مورد تاييد قرار داد. از اين زمان بود كه از سورئاليست نيز گريخت. آراگون در آثاربعدي خود كه در زمينه مخالفت با سياست فرانسه قبل از جنگ جهاني اول نوشته شده است، همه چيز را از نقطه نظر عقايد ماركسيستي مورد توجه قرار داده است. وي در اين آثار، از فساد سرمايه‏دار سخن گفته و سرنوشت فرد را مطيعِ حوادث غم‏انگيز تاريخ دانسته است. آراگون از سال 1949 تا 1951م چندين كتاب با عنوان كمونيست‏ها انتشار داد و در اين آثار، به دنياي واقعي و اشتراك منافع انساني بازگشته است، چه در خط سير انقلابي، چه در افكار و الهامات عاشقانه. وي در سال‏هاي بعد به عنوان يكي از درخشان‏ترين چهره‏هاي ادبي فرانسه و اروپا در قرن بيستم و نيز سمبل شعر كشور فرانسه در اين قرن شناخته شد و آثار معروفي به وجود آورد. مجموعه اشعار معروفش مربوط به زمان مقاومت و اشغال فرانسه در جريان جنگ جهاني دوم است و در كنار آن، دل‏آزردگي، شكسته دل و چشمان اِلْزا از ديگر آثار اوست. لويي آراگون سرانجام در سال 1982م در 84 سالگي درگذشت. يكي از اعضاي جامعه روشن‏فكران فرانسه در مورد وي گفته است: با مرگ آراگون، فرانسه بزرگ‏ترين شاعر و يك نويسنده نابغه را از دست داد

[Capitan Totti]

.
دوازدهم مهر ماه:

زادروز فرانسوا شاتوبريان،مؤسس مكتب رمانتيك در ادبیات فرانسوا رنه شاتوبريان نويسنده معروف فرانسوي در چهارم اکتبر سال ۱۷۶۸ ميلادي در شهر سن‏مالو در فرانسه به‏دنيا آمد و پس از طي تحصيلات خود، وارد ارتش گرديد. وي طي سال‏هاي بعد وارد فعاليت‏هاي سياسي گرديد و مدتي با ناپلئون بناپارت همكاري كرد اما اين ارتباط ديري نپاييد و به دلايل سياسي، با ناپلئون به دشمني پرداخت. شاتوبريان پس از آن‏كه سفري به كشورهاي يونان، سوريه، مصر، تونس و اسپانيا انجام داد، بار ديگر به فرانسه بازگشت و به مقام‏هاي سفارت و وزارت خارجه دست يافت. با اين حال از سال ۱۸۳۰م فعاليت‏هاي سياسي را ترك كرد و باقي عمرش را به نويسندگي مشغول شد. از مهم‏ترين آثار ادبي شاتوبريان كه در ادبيات فرانسه تأثير خاصي داشته، يكي "داستان آتالا" و ديگري "حكايت رنه" است كه هر دو، مظهر احساسات شخصي اوست و با نگارش اين آثار، در شمار مهم‏ترين نويسندگان فرانسوي زمان خود قرار گرفت. شاتوبريان را مؤسس واقعي مكتب رمانتيك يا مكتب ادبي و داستاني در فرانسه مي‏دانند كه براساس آن، هنرمند بايد بدون هيچ قيدي، به بيان احساسات خود بپردازد. نثر شاتوبريان، زبان فرانسوي را غني ساخت. شرح سفرهايش اگرچه اقتباساتي از آثار ديگران دارد و تا حدي هم خيالي است ولي جان‌دار و مهيج است. آثار او آميخته از سبك كلاسيك و رمانتيك است و در همه‏ آن‏ها، لطايف، احساس قوي، ظرافت هنري و دل‏شكستگي و نوميدي به چشم مي‏خورد. او در پانزده سال آخر عمر كتاب "خاطرات پس از مرگ" را نگاشت و به يك ناشر داد تا پس از مرگش آن را منتشر سازد ولي ناشر به عهد خود وفا نكرد و آن را قبل از مرگ شاتوبريان منتشر نمود. "جلال و روح مسيحيت" و "شهيدان" از ديگر آثار اوست. شاتوبريان به‏سبب نفوذ فراواني كه در نويسندگان رمانتيك باقي گذاشت، در ادبيات جهاني مقامي شامخ يافت. عواطف، ملال‏ها و احساس‏ها كه در آثار او به وصف زيبايى‏هاي طبيعت مي‏آميخت، سرمشق نويسندگان بزرگي قرار گرفت و در آنان تأثير نهاد. گفته مي‏شود مضامين تمام نوشته‏هاي وي بيش از سه موضوع نيست؛ اول، طبيعت، كه وي آرمش را در آن جست‌وجو مي‏كرد و ستايش‏گر زيبايى آن بود. دوم، مسيحيت، كه مبتني بر زيبايى‏شناسي مي‏دانست. درواقع دلبستگي چنداني به تقدس و پارسايى، عقيده و ايمان نداشت و صرفاً ديدگاه هنري نسبت به مذهب ارائه مي‏كرد. سوم، درباره‏ خود، مضموني كه بيش از هر چيز شيفته آن بود. وي در كتاب "خاطرات پس از مرگ"، گزارش كاملي از زندگي خود را بازگو مي‏كند و البته تصويري از خود ارائه مي‏نمايد كه مورد پسند دنياست. به‏طور كلي نوشته‏هاي شاتوبريان، سرشار از لطف و گيرايي است و انديشه‏هاي وي گرچه چندان فوق‏العاده نيست، اما قدرت ديد، تخيل، شور و هيجان او در عالي‏ترين رتبه او قرار دارد. مرگ فرانسوا رنه شاتوبريان سرانجام در ۴ ژوئيه‏ ۱۸۴۸م در سن هشتاد سالگي به وقوع پيوست

[Capitan Totti]

رویداد های مهم سیزدهم مهر ماه:




تولد "دنيس ديدِرو" مؤلف اولين دائرة المعارف جهان (1713م)

دنيس ديدِرو فيلسوف و دانشمند فرانسوي در 5 اکتبر سال 1713 در شهر لانگِر فرانسه به دنيا آمد. وي بي‏آنكه تحصيلاتي در رشته مشخصي داشته باشد، بر اثر همت و پشتكار خود، به زبان‏هاي لاتين، انگليسي، ايتاليايى و علم رياضيات تسلط يافت و در فلسفه، هنر و ادبياتْ صاحب نظر گرديد. وي در قوت بيان وسرعت انتقال و درك مسائل مشكل و دريافتن مطالب تازه، كمتر نظير داشت و از جواني با پژوهش و تحقيق آشنايى يافت. ديدرو در جواني به جرم نگارش مقالاتي درباره تكامل، كه حدود يك قرن بعد توسط چارلز داروين، طبيعي‏دان انگليسي كامل و اثبات شد، محكوم به زندان گرديد و پس از آزادي از حبس، تصميم گرفت با همكاري عده‏اي از نويسندگان فرانسوي، دايرةالمعارفي را بنگارد. غرض او و ساير نويسندگان اين كتاب، بيش از همه، آشنا كردن عامه به معارف عمومي و تربيت افكار و اذهان ايشان بود. هرچند ديدرو در مسائل مذهبي، از عقايد عامه تجاوز نمي‏كرد، ليكن در تقرير مسائل علمي و اجتماعي، مقالات را طوري ترتيب مي‏داد كه راه بحث و نظر بر عموم خوانندگان در خصوص اوضاع زمان باز باشد و اساس تقليد كوركورانه، تزلزل پذيرد. به منظور آن‏كه دايرةالمعارف مزبور شامل مطالب واقعي با جنبه‏هاي متعدد باشد، قسمت‏هاي عمده‏اي از انديشه‏هاي فلسفي كه مخالف رهبران كليسا بود در آن چاپ شد كه پس از انتشار جلد اول آن، چاپ مجدد و ادامه كار آن ممنوع گرديد. با اين حالْ ديدِرو با سختي و زحمت و به تنهايى به مدت بيست سال به تكميل اين دايرةالمعارف پرداخت و آن را به طور پنهاني چاپ و منتشر ساخت. دايرةالمعارف ديدرو به عنوان اولين دايرةالمعارف جهان، آكنده از آزادي خواهي و مخالفت با زياده‏روي‏هاي مقامات كليسا، دستگاه قضايى و حكومت وقت بود و نويد استقلال، آزادي، مشروطيت و حقوق مي‏داد. انتشار دايرةالمعارف ديدرو در ايجاد افكار آزادي خواهانه نقشي اساسي و ارزش‏مند ايفا كرد، به طوري كه آن را از علل بروز انقلاب كبير فرانسه در سال 1789م دانسته‏اند. اما دنيس ديدرو پنج سال قبل از بُروز انقلاب، در 30 ژوئیه1784م در 71 سالگي درگذشت. ديدرو در تفكرات فلسفي خود، بيشتر از نظريات شكاكانه در باب حيات پيروي مي‏كرد نه عقايد جزمي. وي بر اين عقيده بود كه هيچ چيز را براي هميشه نمي‏توان حقيقت مطلق انگاشت. دنيا دائماً در حال تغيير است و دريچه ذهن ما بايد به روي همه وجوه مختلف اين تغييرات باز باشد. پس بايد پاي‏بند عقل و استدلال نشد و در مورد ايمان خويش نيز به احتياط عمل كرد. دنيس ديدِرو به سبب قدرت خلاقه شگرف و انديشه‏هاي بديع و افكار علمي و فلسفي تازه و نو، يكي از نوابغ عالم ادب به شمار مي‏رود. وي هم‏چنين پديد آورنده نقد هنري است.

====================


مرگ "گوتفريد بورْگِر" شاعر معروف قرن هجدهم آلمان (1794م)
گوتفريد آگوسْتْ بورْگِر، شاعر معروف آلماني، در 19 مارس 1747م در آلمان به دنيا آمد. بورگر از همان دوران جواني با انواع مصائب و حوادث دست به گريبان بود و اين ناكامي‏ها كه تا آخر عمر دامنش را رها نكرد، تاثيري مستقيم در آثار او و در نتيجه در ادبيات آلمان قرن هجدهم بر جاي گذاشت، به طوري كه بورگر در ادبيات آلمان به عنوان شاعر محنت كشيده و تلخ‏كام معروف شده است. وي در سال‏هاي پاياني عمر خود در عرصه ادبيات آلمان مقامي رفيع به دست آورد، به طوري كه پيش از آنكه يوهان گوته، شاعر شهير آلمان قدم به صحنه ادب آلمان گذارَد، بورگر بزرگ‏ترين غزل‏سراي آلمان به شمار مي‏رفت. از بورگر آثار منظوم متعددي برجاي مانده كه يك قطعه شعر او به نام لئونور، از زمان خود او تا به امروز از معروف‏ترين و عالي‏ترين آثار شاعرانه زبان آلماني به شمار مي‏رود. هم‏چنين چند قطعه ديگر او به نام شكارچي وحشي و ترانه مرد دلير و... نام بورگر را براي هميشه در زمره بزرگان ادب آلمان ثبت كرده است. گوتفريد بورگر سرانجام در 5 اكتبر 1794م در 47 سالگي درگذشت

[*FATIMA*]

چهاردهم مهر ماه:


در این روز رویداد ادبی اتفاق نیفتاده است

[*FATIMA*]

پانزدهم مهر ماه:

درگذشت "جان كيتْسْ" شاعر و اديب برجسته انگليسي (1821م)
جان كيتْسْ، شاعر انگليسي در دوازدهم اكتبر 1795م در لندن به دنيا آمد. وي در نوجواني پدر و مادرش را از دست داد، از اين رو تحصيل را رها كرد و به كار پرداخت. با اين حال پس از فراگيري جراحي، به كار طبابت روي آورد و پس از چندي، با رها كردن پزشكي، يكسره به شعر و شاعري مشغول شد. كيتس در ابتدا يك مجموعه شعري از خود انتشار داد و پس از چاپ چندين اثر، با انتشار كتاب اودْها، به شهرت رسيد. اين اثر يكي از آثار ادبي بزرگ زمان به شمار رفت و استادي اين شاعر جوان را به اثبات مي‏رساند. اشعار اين كتاب به سبب ايجاز و انتخاب دقيق و بسيار متناسب كلمه‏ها و مفاهيم بسيار زيبا و شاعرانه، در رديف زيباترين اشعار تغزلي انگلستان جاي گرفته است. علاوه بر اشعار، مجموعه نامه‏هاي كيتْسْ هم از جهت بينش شعري و فلسفي در خور توجه هستند و قدرت نويسندگي او را نمايان مي‏سازد. جان كيتس يكي از سه شاعر بزرگ رمانتيسم انگلستان به شمار مي‏رود و با اين‏كه درجواني درگذشت، با اين حال در همين مدت كوتاه توانست عالي‏ترين گنجينه ادبي رومانتيسم انگلستان را پديد آورد. از جان كيتس قطعات معروفي بر جاي مانده‏اند كه شب زنده‏داري، نغمه‏ها و گلدان ريحان از آن جمله است. جان كيتس كه از بيماري سل رنج مي‏بُرد، در سال 1820م، براي درمان و استفاده از آفتاب، راهي ايتاليا شد اما هيچ چيز قادر نبود به بهبودي او كمك كند تا اين‏كه يك سال بعد در هفتم اكتبر 1821م در 26 سالگي در ايتاليا درگذشت.

[*FATIMA*]

شانزدهم مهر ماه:

درگذشت "طنطاوي جوهري" عالم و شاعر مصري(1358 ق)
استاد طنطاوي جوهري عالم و شاعر مسلمان مصريِ قرن چهاردهم هجري، در علوم متداول عصر، مهارت داشت و از استادان لغت به شمار مي‏رفت. طنطاوي حافظ قرآن بود وبه تفسير و تحليل آن نيز مي‏پرداخت. اين حكيم فرزانه به زبان انگليسي نيز تسلط كامل داشت و همواره به تعليم و تدريس علوم اسلامي مشغول بود. ميزان الجواهر، تفسيرقرآن و جمالُ العلمِ از جمله آثار اين دانشمندِ مسلمانِ مصري به شمار مي‏رود.


====================


روز فرهنگ و ادبيات ارمني
شنبه شانزدهم مهر ماه مصادف با هشتم اکتبر 2010 میلادی در تقویم ارمنی " روز فرهنگ ارمنی " و از امروز به مدت یک هفته " هفتهء فرهنگ ارمنی " نام گذاری شده است . در روز فرهنگ ارمنی ، مدارس ارامنه به خاطر ادای احترام به بانی خط ارمنی یعنی مسروپ ماشتوس و یا مسروپ مقدس ، تعطیل است .

[*FATIMA*]

هفدهم مهر ماه:



تولد "خاقاني شرواني" شاعر بزرگ ايراني(520 ق)
افضل الدين بديل بن علي خاقاني شرواني، معروف به حَسّانُ العَجَم از بزرگ‏ترين شاعران قصيده گوي و از اركان مسلّم شعر فارسي به شمار مي‏رود. وي نزد عمويش، كافي الدين‏عمر بن عثمان، و پسر عمَّش، وحيدالدين عثمان، علوم ادبي و حكمت را فرا گرفت و مدتي در خدمت ابوالعلاء گنجوي، دانشمند مشهور آن زمان، تلمذ كرد و به دامادي او درآمد. او سالياني در خدمت منوچهر شِروانشاه و پسرش بود و مدح ايشان مي‏گفت. مرگ فرزند و حبس و ديگر مصايب بر او روي نمود و در اواخر عمر به عُزلت نشست. قوت انديشه و مهارت او در تركيب الفاظ و خلق معاني، ابتكار مضامين جديد، استفاده از راه‏هاي خاص در توصيف و تشبيه و آوردن رديف‏هاي مشكل از خواص شعري او محسوب مي‏شوند. تركيبات او غالباً با خيالات بديع همراه و با استعارات وكناياتِ عجيب آميخته است و معاني خاصي را كه تا عهد او سابقه نداشته، در بردارد. خاقاني بر اثر احاطه به غالب علوم و اطلاعاتِ عهدِ خود و قدرت خارق العاده‏اي كه در استفاده از آن اطلاعات در كلام داشته، توانسته است مضامين علمي بي‏سابقه در شعر ايجاد كند. خاقاني در 595 ق در 75 سالگي در تبريز وفات يافت و در مقبرةالشعراي سرخاب مدفون شد.

[*FATIMA*]

هجدهم مهر ماه:



درگذشت استاد "سيدكريم اميري فيروز كوهي" شاعر و اديب معاصر (1363 ش)
استاد سيدكريم اميري فيروزكوهي متخلّص به امير، در سال 1288 ش در دهكده فرح آباد فيروزكوه به دنيا آمد. وي علاوه بر تحصيلات كلاسيك، به فراگيري زبان عربي، ادبيات، منطق، كلام، حكمت و فقه و اصول همت گماشت و توانست به عربي هم شعر بگويد. آثار قلمي او حاشيه و تعليقه بر كتب فلسفي، كلامي، رجالي و ادبي فراوان مي‏باشد. همچنين در اغلب قالب‏هاي شعري از قبيل قصيده، غزل، مثنوي و... به استواري شعر گفته است. زمينه اصلي كار او غزل و قصيده و از حاميان و پيروان سبك هندي بود. غزليات امير در عين حال كه داراي استحكام آثار استادان كهن است، لطافت شعر دوره صفوي و سبك هندي و مضامين بكر و خاص انديشه اين استاد را به همراه دارد. از جمله آثار اميري فيروزكوهي مي‏توان به تصحيح ديوان صائب و مقدمه‏اي بر آن و نيز ترجمه‏اي از نفس المهموم شيخ عباس قمي و ترجمه مكاتيب نهج‏البلاغه اشاره كرد. استاد اميري فيروزكوهي در مهرماه 1363 ش در 75 سالگي در تهران دار فاني را وداع گفت و در حرم حضرت عبدالعظيم حسني در ري مدفون گرديد.


====================



درگذشت دكتر "مصطفي مقرّبي" اديب و زبان شناس معاصر (1377 ش)
دكتر مصطفي مقرّبي در سال 1293 ش در تهران به دنيا آمد. وي پس از پشت سرگذاشتن دوران ابتدايي، وارد دانشسراي عالي شد و در 1315 ش ليسانس زبان و ادب فارسي گرفت. ايشان سپس همگام با تدريس به ادامه تحصيل پرداخت و موفق به اخذ دكتراي زبان فارسي شد. دكتر مقربي از آن پس علاوه بر همكاري با سازمان كتاب‏هاي درسي، در تأليف و تدوين دايرة المعارف فارسي فعاليت داشت و به عنوان عضو پيوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسي برگزيده شد. از اين اديب معاصر آثار قلمي فراواني بر جاي مانده كه ترجمه تاريخ جهان براي خردسالان، سقوط قسطنطنيه و تأليف هجده گفتار از آن جمله‏اند. همچنين مقالات زيادي از رشحات قلم و فكر استاد مقربي در مطبوعات كشور به جاي مانده كه مي‏توان به مقالاتي كه در زمينه‏هاي دستور زبان فارسي، زبانشناسي و حافظ پژوهشي و... اشاره نمود. سرانجام اين اديب فرزانه پس از سال‏ها پژوهش و تحقيق در مهرماه 1377 در 86 سالگي در تهران درگذشت و در قطعه فرهيختگان بهشت زهرا به خاك سپرده شد.


====================

باشگاه انجمن ایران و آلمان شب های شعر را برپا کرد(1356ش)

====================

درگذشت "فريدريش نُواليس" شاعر برجسته آلماني (1801م)
فريدريش لئوپولْدْ فون هارْدِنْبِرْگْ، با نام مستعار نُواليس، اديب معروف آلماني در دوم مارس 1772م در خانواده‏اي اصيل در آلمان به دنيا آمد. وي در جريان تحصيلات دانشگاهي خود با اساتيد ادب و فلسفه زمان خود آشنايى يافت و از آنان تأثير فراواني پذيرفت. نواليس پس ازپايان تحصيلاتش در رشته ادب و حقوق قضا، به كار مشغول شد. در همين دوره بود كه انديشه نوشتن در مغز او راه يافت، اما فعاليت ادبي در نظر نواليس، تنها وسيله‏اي براي شكل دادن شخصيت خويش بود. وي عالم عيني را ساخته تخيل و تصورات ذهني مي‏پنداشت و كشف و شهود معنوي را وسيله دست يافتن به واقعيتِ اصلي. در نظر نواليس، رؤيا از قدرتي برخوردار بود كه هر گونه حال و وضع خارجي را مي‏توانست تغيير دهد. خدايى كه او در جستجوي آن بود، خدايى بود كه پيوسته در كُنه وجود بشر جاي دارد و تنها هدف عالي زندگي، نزديك‏تر شدن به اين مركز الهيِ روح است. بنابراين عشق‏هاي زميني آدميان وسيله‏اي هستند براي راه يافتن به عالم الوهيت. نواليس در سال‏هاي پاياني قرن هجدهم ميلادي، منظومه معروف سرودهاي شب را منتشر كرد. در اين منظومه، شبْ، تعبير و تفسيري شاعرانه بود از سعادت ابدي و احساس رهايى از عالم هستي و استغراق در جذبه الهي كه عشق محبوب با نوعي عشق الهي در مي‏آميزد. شاعر خود را به عالم وحدت مافوق بشري مي‏سپارد، ابديت را در وجود خود مي‏بيند و به مبدأ اصلي باز مي‏گردد. نواليس درسال‏هاي بعد، رمان هاينريش فون را نگاشت و قطعاتي به نظم سرود. با اين حال عمر او دوام چنداني نيافت و سرانجام در 10 اكتبر 1801م در 29 سالگي درگذشت. نواليس از بزرگ‏ترين شاعران غنايى و از هنرمندترين نويسندگان رمانتيك آلمان است. علاقه به كشف اسرار طبيعت، عشقي كه جز عشق الهي رنگي نپذيرفت، حسرت بهشت مفقوده، عقيده به وحدت عالم وجود و ابديت بخشيدن به عالم پس از مرگ، موجب شده است كه آثار نواليس از بياني در عالي‏ترين نوع رمانتيسم برخوردار گردد. شعر نواليس به صورتي انكارناپذير از خوش‏آهنگ‏ترين اشعار ادبيات آلمان است. نواليس، موسيقي را هنري عالي مي‏دانست كه بدون واسطه عالم عيني، درون ما را آشكار مي‏سازد. سرودهاي شب اثر نواليس، بعدها به عنوان سرود رسمي كليساي پروتستان آلمان قرار گرفت.

[*FATIMA*]

نوزدهم مهر ماه:

درگذشت "ژان كوكتو" اديب و نويسنده برجسته فرانسوي (1963م)
ژان كوكتو، شاعر و نويسنده معروف فرانسوي، در سوم ژوئيه 1889م در اين كشور به دنيا آمد. وي از ابتدا از استعداد و هوش‏مندي فراوان برخوردار بود و به ويژه در تجددخواهي ادبي و هنري، ذوق بسيار داشت. همين استعداد و قريحه، در نهضت‏هاي نوين ادبي و هنري دوران جنگ اول و دوم جهاني از او شخصيتي پيشرو ساخته بود. كوكتو از اين كه ثمره‏هاي عميق ذهن خود را در لباس‏هاي عجيب و غريب آوَرَد، لذت مي‏برد و هرگز از اشاعه زيبايى‏هاي هنري باب روز احساس خستگي نمي‏كرد، چه، اين زيبايى‏ها به هنر موسيقي‏دانان و نقاشان و نويسندگان ديگر ارتباط مي‏يافت، چه تفسير و بياني بود، از انديشه و ادراك زيبايى شخص او بود. كوكتو در جستجوي بشر جاوداني بود با همه خصوصيات‏هاي روحي مانند عشق، گريز، راز، جادوگري و مرگ. وي در مسير زندگي، شلاق‏زنان اسب خود را از راهي به راه ديگر مي‏راند و در خلق همه انواع هنري، از شعر و داستان و نمايش‏نامه و مقاله‏هاي تحليلي و انتقادي تا نقاشي و آرايش صحنه يا ديوار به نوعي استعداد خود را مي‏آزمود. كوكتو با هنرمندان مختلف مصاحبت داشت و در آثار گوناگون خود، همه اين هنرها را منعكس مي‏كرد. از جمله آثار اين اديب فرانسوي مي‏توان به كودكان عجيب، ديوان دماغه اميدنيك، توماي حيله گر و نمايش‏نامه اورفه اشاره كرد. كوكتو به موازات تئاتر، در قلمرو سينما نيز طراح و استادي زبردست بود و داستان‏هاي خصوصي و تخيلات شخصي را در يك سلسله فيلم بسيار مهيج بيان نمود و بسياري از آنها را خود كارگرداني كرد. ژان كوكتو در برخي اشعارش، خود را شاعري عجيب و غريب معرفي مي‏كرد و اصلا به محبوبيت خود يا قابل فهم بودن اشعارش نزد مردم اعتنايي نداشت. ژان كوكتو سرانجام در يازدهم اكتبر 1963م در 74 سالگي درگذشت.


====================



تولد "فرانسوا مورْياك" نويسنده و اديب مشهور فرانسوي (1885م)
فرانسوا مورياك، شاعر و نويسنده فرانسوي در 11 اكتبر 1885م در خانواده‏اي ثروت‏مند در بُردو در كشور فرانسه به دنيا آمد. وي هم‏زمان با تحصيل، به نويسندگي پرداخت و پس از اتمام دوره دانشگاهي خود، در پاريس به سرودن شعر و نقد آن روي آورد. در اين زمان بود كه نخستين ديوان خود را با عنوان دست در دست منتشر كرد. مورياك سپس به نگارش رمان‏هاي تخيلي پرداخت و اولين موفقيت خود را با اثر بوسه برجذامي به دست آورد. اما در سال 1925م به خاطر تحرير داستان معروف صحراي عشق، شهرتي فراوان يافت و يك سال بعد به اخذ جايزه آكادمي فرانسه نائل گشت. مورياك به عنوان يكي از برجسته‏ترين نويسندگان كاتوليك، مقالات و رساله‏هايى منتشر كرد كه در آنها افكار و عقايد كاتوليكي منعكس بود. وي هم‏چنين پس از جنگ جهاني دوم، بيشتر وقت خود را به نگارش موضوعات سياسي اختصاص داد تا اينكه در سال 1952م به اخذ جايزه نوبل ادبيات نائل آمد. مورياك به مدت 15 سال بر ضد كمونيسم و محافظه‏كاران مرتجع و به طرفداري از نهضت‏هاي استقلال طلبانه قلم زد و دنيايى عادلانه را به عنوان نياز معنوي خود در نظر گرفت. وي كه در محيطي مذهبي پرورش يافته بود، در آثار خود، مسئله گناه و رستگاري را مطرح نموده است. هم‏چنين با تجزيه و تحليل رواني از زندگي دروني و ايمان مذهبي، به مبارزه‏اي تب‏آلود ميان جاذبه‏هاي زندگي مادي و عشق دنيوي با ايمان واقعي و مسيحيت پرداخته است. مورياك از يك طرف نمي‏تواند موجودي آرام و مطيع باقي بماند و از سوي ديگر قادر به گسستن از همه چيز نيست. گاه به سوي خدا مي‏رود و گاه از او دور مي‏شود و مي‏كوشد كه فرار كند اما موفق نمي‏شود. مورياك همواره قدرت شر را مي‏بيند كه بر غريزه تقوا پيروز مي‏شود و گناه را مي‏نگرد كه روح‏هاي ضعيف و شخصيت‏هاي سست را تباه مي‏سازد. از نظر او، تنها ايمان واقعي و دنياي معنوي است كه به طور معجزه‏آسا مي‏تواند نجات بخش بشر باشد و سازش ميان زهد و تقوا و دلبستگي به عالم مادي هرگز امكان‏پذير نيست. مورياك به اين طريق، رمان مذهبي را احياء كرده است، اما او نمي‏خواهد اوليا و معصومان را وصف كند. مورياك رنج‏ها و دردهاي زندگي را تا اعماق مغز و قلب و استخوان خواننده رسوخ مي‏دهد. آثار مورياك از جريان احساس‏ها و انديشه‏هاي خود او جدا نيست و جنبه هنرمندي او هرگز راضي نمي‏شود كه واقعيت در برابر آرزوهاي اخلاقي و پيش انديشيده سر فرود آورد. مورياك با نگارش آثاري درباره مسيحيت، نفوذ خود را در جامعه كاتوليك و عموم مردم، استوار كرده است، با اين حال، نفوذ وسيع و اصلي مورياك به رمان‏ها و آثار داستاني او بستگي دارد. از اين نويسنده عصبي، بذله‏گو، پركار و دقيق آثار فراواني بر جاي مانده كه شعر نارنج، پايان شب، يادداشت روزانه در پنج جلد، گمشده و كودكي در زنجير از آن جمله‏اند. فرانسوا مورياك سرانجام در سال 1970م در 85 سالگي درگذشت.

[*FATIMA*]

بیستم مهر ماه:

روز بزرگداشت حافظ
خواجه شمس‏الدين محمد حافظ شيرازي در حدود سال 726 ق در شيراز به دنيا آمد. وي پس از فراگرفتن دانش‏هاي متداول عصر خود، ديوان شعراي گذشته و معاصر خود را به دقت مطالعه كرد و نخست معنا را از لفظ جدا نمود و لفظ را به دور افكند. آن‏گاه معنا را در كوره ذهن فروزنده خود ريخت و از آن زيوري گوهر آگين ساخت. كمال هنر حافظ در اين است كه از همان عناصر در دسترس همگان، معجوني شفابخش و مفرّح تهيه كرده و استادانه و سِحرآفرينانه، آنها را به خدمتِ ابلاغ پيام خود در آورده است. او تفسير قرآن، حكمت و ادبيات عرب را به خوبي مي‏دانست و چون قرآن را با چند روايت و قرائت حفظ كرده بود، به حافظ شهرت يافت. حافظ با الهام گرفتن از آموزه‏هاي اسلامي و مفاهيم قرآني و بكارگيري استعارات و كنايات منحصر به فرد، توانست ناب‏ترين غزل‏هاي تاريخ ادبيات ايران را بسرايد. اهميت حافظ در آن است كه توانست مضامين عرفاني و عشقي را به نحوي در هم آميزد كه از دو شيوه غزل عارفانه و عاشقانه، سبك واحد و جديدي به وجود آيد. اين شاعر استاد، افكار خود را با الفاظ بسيار زيبا و با توجه به صنايع لفظي بيان كرده و بر اثر قدرت فراوان خود در سخنوري، غالباً مضامين عالي و معاني بسيار در ابيات كوتاه گنجانيده است. تركيباتي كه حافظ در اشعار خود آورده، غالباً تازه، بديع و بي‏سابقه است و حافظ در ساختن اين تركيبات، نهايت قدرت و كمال ذوق و لطافتِ طبع خود را نشان داده كه كمتر شاعري از اين حيث با او قابل مقايسه است. شعر حافظ در فضاي اسلامي غوطه‏ور است و ديوان حافظ مملو از الفاظ و تعابير قرآني مي‏باشد. علاوه بر اين، در اشعار او، اصطلاحات مربوط به تصوف، عرفان، فلسفه، كلام، تفسير، حديث و فقه و... به مقدار فراوان به چشم مي‏خورَد.


====================



تولد "جان كيتْسْ" شاعر و اديب برجسته انگليسي (1795م) (ر.ك: 7 اكتبر)
جان کیتس (به انگلیسی: John Keats) (زاده ۳۱ اکتبر ۱۷۹۵ - درگذشته ۲۳ فوریه ۱۸۲۱) یکی از شاعران بزرگ و برجسته مکتب رمانتیسم است. کیتس در کنار بایرون و شلی، یکی از چهره‌های شاخص در نسل دوم این مکتب است، علیرغم اینکه آثارش را تنها در مدت چهار سال به چاپ رساند. در طول زندگی کوتاهش، واکنش خوبی توسط منتقدین نسبت به کارهایش صورت نگرفت، اما تاثیر او بعد از مرگ بر شاعرانی نظیر آلفرد تنیسون و ویلفرد اُون چشمگیر بود. شعر کیتس مبتنی بر تصویرسازی‌های شهوانی بود، بصورت بارز در مجموعه اُود‌ها (معادل تلفیقی از قصیده و غزل در شعر فارسی)، که در میان محبوب ترین اشعار ادبیات انگلیسی قرار دارند. کارهای کیتس از سوی شاعران انگلیسی بسیار تجلیل شده‌است.


====================



مرگ "آناتولْ فِرانْسْ" داستان سرا، اديب و فيلسوف فرانسوي (1924م) (ر.ك: 16 آوريل)
آناتول فرانس (۱۶ آوریل، ۱۸۴۴ - ۱۲ اکتبر، ۱۹۲۴) تخلص ژاک آناتول فرانسوا تیبو از نویسندگان برجسته فرانسوی است. او در پاریس بدنیا آمد. پدرش کتاب‌فروش بود و زندگی آناتول نیز بیشتر با کتاب گذشت. در ۱۸۹۶ به عضویت فرهنگستان فرانسه درآمد و در ۱۹۲۱ جایزه نوبل ادبیات را گرفت. در دهه ۱۹۲۰ برخی از آثارش در فهرست کتاب‌های ممنوع فرانسه بودند.


====================



تولد شاعر نامدار ايراني، حكيم "ابوالقاسم فردوسي" در طوس (313 ش)
حكيم ابوالقاسم فردوسي در سال 313 شمسي مصادف با 329 هجري قمري برابر با 940 ميلادي در روستاي "باژ" از ناحيه طابران طوس متولد شد. وي در خانواده‏اي مرفه و ممتاز رشد و نمو كرد و در دوران جواني به تحصيل علوم پرداخت. وي همچنين به ادبيات فارسي و تاريخ و ساير علوم رايج زمان خود آشنايي كافي داشت. آنچه كه از متون مختلف مشخص مي‏شود، او مسلمان و شيعه بوده است و به پيامبر(ص) و اهل بيت(ع) عشق و علاقه وافر داشت. اثر جاويدان فردوسي، شاهنامه نام دارد و در شمار بهترين آثار حماسي عالم است. شاهنامه بر اثر نفوذ شديدي كه در ميان طبقات مختلف ايرانيان يافت، در همه ادوار تاريخي بعد از قرن پنجم هجري مورد توجه بود و همه شاعران حماسه گوي ايراني تا قرن اخير تحت تأثير آن بوده‏اند. فردوسي در حفظ جانب امانت به هنگام نقل مطالب، به كار بردن نهايت مهارت در وصف مناظر طبيعي و ميدان‏هاي جنگ و قهرمانان منظومه خود و نظاير اين‏ها و نيز ذكر مواعظ دلپذير كمال توانايي را نشان داده است. حكيم ابوالقاسم فردوسي سرانجام در سال 411 هجري قمري برابر با سال 1020 ميلادي در هشتاد سالگي درگذشت و در طوس به خاك سپرده شد.

[*FATIMA*]

بیست و یکم مهر ماه:

درگذشت شاعر بزرگ دوره قاجار استاد "محمدتقي شوريده شيرازي" (1305 ش)
استاد محمدتقي شوريده شيرازي فرزند عباس، در سال 1236 ش در شيراز زاده شد و در هفت سالگي بر اثر آبله، از نعمت بينايي محروم گرديد. وي پس از مرگ پدر در نه سالگي، تحت سرپرستي دايي قرار گرفت و از آنجا كه داراي هوش سرشاري بود، در مدتي كوتاه به وسيله اشعارش بلندآوازه گرديد و شعرش بر زبان‏ها افتاد. محمدتقي پس از آن راهي تهران شد و مورد توجه ناصرالدين شاه قاجار قرار گرفت و لقب فصيح‏الملك دريافت كرد. محمدتقي شوريده آن‏گاه به شيراز عزيمت نمود و تا پايان عمر در آنجا بود. شوريده شيرازي در اواخر عمر، توليت افتخاري مقبره سعدي را پذيرفت و در تعمير آن كوشش فراواني كرد. سرانجام اين شاعر شيرازي، در شصت و نه سالگي وفات يافت و در جوار مزار شيخ اجل سعدي شيرازي مدفون گرديد. شوريده شيرازي، در قصيده سرايي، غزل، طنز و مطايبه نبوغي بسزا داشت. او به ويژه در سرودن اشعاري كه متضمن كلمات عاميانه و اصطلاحات اهالي فارس است، مهارت فراواني از خود نشان داده است. از شوريده شيرازي آثاري برجاي مانده است كه ديوان غزليات، آذر، كشف المواد و نامه روشندلان از آن جمله‏اند.


====================


درگذشت استاد دكتر "رجبعلي مظلومي" محقق و نويسنده برجسته (1377 ش)
استاد دكتر رجبعلي مظلومي در سال 1306 ش در نيشابور به دنيا آمد. تحصيلات مقدماتي را در زادگاهش و در مشهد مقدس به پايان برد و سپس تحصيلات عالي را در زمينه روانشناسي و ادبيات ادامه داد. مطالعات متنوع و گسترده ايشان در زمينه‏هاي قرآن‏شناسي، حديث‏شناسي، حكمت و عرفان، تاريخ و هنر اسلامي و به ويژه امور تربيتي، منجر به نگارش بيش از نود جلد كتاب و پانصد مقاله در طول نزديك به نيم قرن تلاش و پژوهش توسط اين محقق برجسته گرديد. استاد مظلومي ساليان طولاني در دانشگاه هنر، دانشكده هنرهاي زيبا و دانشكده هنرِ تربيت مدرس اشتغال داشت و ضمن اين كه دو مركز تحقيقاتي تأسيس كرد، توسط شوراي علمي كشور به عنوان پژوهشگر نمونه برگزيده شد. برخي از آثار قلمي ايشان بدين قرارند: راه و رسم سخن گفتن، جوان و دين، علي(ع) معيار كمال، زنان با فضيلت، سرگذشت قرآن و فهم قرآن در دو جلد. استاد مظلومي در سال 1374 ش پس از ايراد يك سخنراني در اثر عارضه سكته مغزي در منزل بستري شد و سرانجام در 21 مهر 1377 در 71 سالگي درگذشت و در بهشت زهرا به خاك سپرده شد.


====================


درگذشت دکتر غلامحسین مصاحب، ادیب، نویسنده و صاحب دایرﺓ المعارف مصاحب
غلام‌حسین مصاحب (زاده ۱۲۸۹ تهران - درگذشتهٔ ۲۱ مهر ۱۳۵۸) ریاضی‌دان و دانشنامه‌نویس ایرانی بود. به سبب کوشش‌های او در راه ترویج ریاضیات جدید در ایران وی را «پدر ریاضیات جدید» در ایران می‌دانند. غلام‌حسین مصاحب در سال ۱۲۸۹ در تهران در خانواده‌ای اهل علم و ادب به دنیا آمد. خاندان مصاحب در نایین از دوران صفویه به این سو شناخته‌شده هستند و چند تن رجال ادب و هنر از این خاندان برخاسته‌اند، از جمله ملا مصاحب که در عصر شاه عباس شاعری بنام بود. پدربزرگ او، میرزا غلامعلی، خوشنویس، پدرش طبیب و مادرش شاعر بود. دکتر غلامحسین مصاحب در مهر ۱۳۴۵ مؤسسهٔ ریاضیات را در دانشسرای عالی (بعداً دانشگاه تربیت معلم) با مجوز شورای مرکزی دانشگاه‌ها تأسیس کرد. هدف این مؤسسه تربیت مدرسان ریاضی برای دانشگاه‌های کشور بود، و با کوشش‌های مداوم دکتر مصاحب ۷۰ نفر مدرس ریاضی دانشگاهی در آن مؤسسه تربیت شدند، و نیز کتابخانهٔ تخصصی مؤسسهٔ ریاضیات در کشور بی‌نظیر بود. مؤسسهً ریاضیات از سال ۱۳۶۳ با ضوابط جدید به پذیرش دانشجو برای دوره‌های عالی ریاضی پرداخت، و درسال ۱۳۷۶ مؤسسهٔ ریاضیات به مؤسسه تحقیقات ریاضی دکتر غلامحسین مصاحب تغییر نام یافت.

[*FATIMA*]

بیست و دوم مهر ماه:

درگذشت دانشمند و شاعر شهير معاصر استاد "سيد محمد علي صفير" (1377 ش)
استاد سيد محمد علي صفير در سال 1294 ش (1333 ق) در كرمانشاه و در خانداني اهل علم به دنيا آمد. وي در ابتدا مقداري از علوم حوزوي را فراگرفت و سپس از دانشكده معقول و منقول دانشگاه تهران فارغ‏التحصيل شد. استاد صفير از آن پس به تدريس پرداخت و در كنار آن به دفاع از حريم تشيع و پاسخ به شبهات همت گماشت. از جمله فعاليت‏هاي صفير مي‏توان به تأسيس مراكز فرهنگي و ديني از قبيل انجمن تعليمات اسلامي ايران و همكاري در تأسيس بناي حسينيه ارشاد تهران اشاره نمود. استاد صفير داراي طبعي بلند، همتي زياد و مجاهدت و استقامت در راه حق و حقيقت بود و علاوه بر هُنر استادي در انواع شعر، در كارهاي هنري نيز دست داشت. در بسياري از مساجد ايران، آثار طبع هنري او روي كاشي‏كاري، ثبت و حك شده است. استاد صفير با توجه به علوّ طبع و منش عارفانه خويش، هماره محبوب قلوب خاص و عام بوده و در محافل ادبي براي او و آثارش، ارزش ويژه‏اي قائل مي‏باشند. خردنامه، ديوان اشعار، درس دين و تصحيح ديوان اشعار امام علي(ع) به فارسي از جمله آثار اوست. استاد صفير سرانجام در 22 مهر 1377 ش در 77 سالگي در تهران درگذشت و در قطعه هنرمندان و فرهيختگانِ بهشت زهرا به خاك سپرده شد.

[*FATIMA*]

بیست و سوم مهر ماه:

درگذشت "جارُاللَّه زمخشري" اديب، مفسر و محدث معروف اهل سُنَّت(538 ق)
جاراللَّه زمخشري استاد تفسير، حديث، علم لغت، اديب و فقيه مسلمان، سال‏هاي بسياري را در مكه اقامت داشت و از اين رو به جارُاللَّه يعني همسايه‏ي خدا مشهور شد. زمخشري، به جهت علم و دانش بسيار در زمينه‏ي علوم ديني، مورد احترام فضلا و دانشمندان عصر خود بود و آثار بسياري را در زمينه‏ي علوم مختلف اسلامي از خود به يادگار گذاشت. از مهم‏ترين تاليفات زمخشري مي‏توان به تفسير كَشّاف و مقدمةُ الادب اشاره كرد.


====================


تولد "پابْليوس ويرژيل" بزرگ ‏ترين شاعر روم باستان (70 ق.م) (ر.ك: 19 مارس)
او را باید بزرگترین شاعر رومی در دنیای قدیم به حساب آورد. علاقه بسیار وی نسبت به زادگاه خود و مردمی که در آن به کشاورزی مشغول بودند، موضوعات اکثر اشعار ویرژیل را تشکیل می دهد. وی در شهر های کرمونا ، میلان و رم به تحصیل پرداخت و در این دوران علاقه وافری به خواندن آثار نویسندگان به خصوص شعرای رومی و یونانی داشت و خود نیز در علم معانی و بیان و فلسفه دانشی فراوان کسب کرد. زندگی ویرژیل بیشتر به شعر و شاعری اختصاص داده شده و مطالعات وی بیشتر در همین زمینه است. وی هیچگاه به کار سیاست و نظام نپرداخت. مهمترین اثر وی آنه اید نام دارد .

[*FATIMA*]

بیست و چهارم مهر ماه:



درگذشت دكتر "عبدالحسين زرين كوب" استاد بنام ادبيات پارسي (1378 ش)
دكتر عبدالحسين زرين كوب، پژوهشگر برجسته ادبيات و تاريخ، در سال 1301 ش در بروجرد به دنيا آمد. وي پس از پشت سرگذاشتن تحصيلات ابتدايي و دبيرستان، به خدمت معارف و فرهنگ درآمد و در سال 1327 ش، با كسب عنوان رتبه اول موفق به دريافت ليسانس و سپس فوق ليسانس و دكترا گرديد. وي در اين دوران از محضر استاداني نظير محمدتقي بهار، عباس اقبال آشتياني، احمد بهمنيار و بديع الزّمان فروزان‏فر استفاده برد و در خارج از دانشگاه، مدتي چند در خدمت آيت اللَّه ابوالحسن شعراني با مباحث حكمت و فلسفه آشنايي كامل يافت. استاد زرين كوب در سال 1330 ش، در كنار عده‏اي از دانشمندان و استادان براي مشاركت در طرح ترجمه مقالات دايرة المعارف بزرگ اسلامي دعوت شد و همكاري شاياني نمود. وي ساليان متمادي در دانشگاه تهران تدريس نمود و مدتي مديريت گروه ادبيات فارسي اين دانشگاه را برعهده داشت. زمينه اصلي پژوهش استاد، مطالعه در تاريخ و فرهنگ اسلامي و نقد ادبي است. ايشان با تبحر در زبان فارسي و تسلط بر زبان و ادبيات عرب و آشنايي با چند زبان اروپايي و مشخصاً انگليسي و فرانسوي، آثار پرارزشي از خود به يادگار گذاشت كه تأليف فلسفه شعر، نقد ادبي در 2 جلد، شعر بي‏دروغ، از كوچه رندان و نيز ترجمه ادبيات فرانسه در قرون وسطي، متافيزيك و فن شعر و... از آن جمله‏اند. مجموعه تأليفات و پژوهش‏هاي استاد زرين‏كوب كه بيش از پنجاه اثر مي‏باشند نشان مي‏دهد كه او زندگاني علمي خود را در ميان تاريخ و ادبيات و فلسفه تقسيم كرده و در واقع پيوندي بين اين رشته‏ها برقرار ساخته است. استاد زرين كوب كه عضو شوراي مشاوران عالي كتابخانه ملي و عضو شوراي عالي علمي مركز دايرة المعارف بزرگ اسلامي بود و ماه‏هاي آخر عمر خويش را در تدوين آثار درباره زندگي و انديشه‏هاي عطار و سعدي سپري مي‏كرد، سرانجام در 24 شهريور 1378 ش در 77 سالگي بدرود حيات گفت و در قطعه فرهيختگانِ بهشت زهرا به خاك سپرده شد.


====================


تولد "حكيم ناصر خسرو قبادياني" شاعر مشهور ايراني(394 ق)
ابومعين ناصر بن خسرو قبادياني در بلخ به دنيا آمد. وي از كودكي در محضر اساتيد زمان خود، به تحصيل علم و دانش و حفظ قرآن پرداخت. ناصر خسرو علاوه بر ادبيات فارسي و عربي با بيشتر علوم زمان خود همچون حساب، هندسه، نجوم، طب، داروشناسي و الهيات نيز آشنا شد. ناصرخسرو در ابتدا شغل دبيري در دربار محمود و مسعود غزنوي داشت، اما پس از چندي بر اثر تحولي كه در افكار و انديشه‏هاي او پديد آمد از سياست كناره‏گيري كرد و به تحقيق در اصول و عقايد مذاهب مختلف و سير و سفر پرداخت. او در مسافرتي كه به مكه و قاهره كرد، از خليفه‏ي فاطمي، مذهبِ اسماعيلي را پذيرفته و به رياست اسماعيليانِ خراسان برگزيده شد. ناصرخسرو با لقب "حُجّتِ زمين خراسان" به ايران بازگشت، ولي از بيم دشمنان و متعصّبان خراسان، به ناحيه‏ي بَدَخشان در افغانستان امروزي پناه برد و در همان جا بدرود حيات گفت. حاصل سفر هفت ساله‏ي ناصرخسرو، كتاب سفرنامه است كه از نظر تاريخي و جغرافيايى حايز اهميت است. وي افكار و اعتقادات خود و همچنين حكمت‏ها و موعظه‏هاي بسياري را در قالب آثار و اشعارش بيان كرده است. زاد المسافرين، خوان اَخوان و وجه دين از ديگر آثار اين شاعر بزرگ ايراني است. خاصيت عمده‏ي شعر ناصر خسرو، اشتمالِ آن بر مواعظ و حِكَم بسيار است. همچنين جنبه‏ي دعوتِ مذهبيِ او، به اشعارش رنگ دينيِ آشكاري داده است و ذهن علمي او نيز باعث شد كه در بيان مقاصد خود، به شدت تحت تاثير روش منطقيان قرار گيرد. حكيم ناصر خسرو قبادياني، بي‏ترديد يكي از شاعران بسيار توانا و سخن‏آور زبان فارسي است كه داراي طبعي نيرومند و سخني استوار و قوي و اسلوبي نادر و خاص خود مي‏باشد.

[*FATIMA*]

بیست و پنجم مهر ماه:


در این روز ؛ رویداد ادبی رخ نداده است

[*FATIMA*]

بیست و ششم مهر ماه:

ولادت ولادت حکیم سنایی غزنوی (1473ق)
12 ذي الحجه 473 - «حكيم ابوالمجد مجدود بن آدم سنايي غزنوي » شاعر پرآوازه ايراني در غزنين متولد شد. اين استاد مسلم شعر فارسي در جواني به سرودن شعر پرداخت و ابتدا رجال و بزرگان را مدح مي گفت اما يكباره تحولي شگرف در او پديد آمد كه راه خانه كعبه را در پيش گرفت و به حجّ رفت. سنايي در مكه قصيده اي در اشتياق ديدار كعبه و مكه معظمه سرود و پس از بازگشت از مكه مدتي در بلخ و شهر هاي ديگر به سر برد. آنچه از سفرهاي سنايي باقيست اشعار و قصايدي است كه او در خراسان و بلخ سروده؛ و به كارنامه بلخ مشهور است. سنايي بعد از اسكان مجدد در غزنين به اتمام مثنوي مشهورش« حَديقَة الحَقيقة» پرداخت. مجموعه« سِرُ العِباد اِلَي المَعاد» كه بيانگر مهارت وي در سبك خراساني است، مثنوي طَريقُ التَحقيق كه بر وزن حديقه است و سنايي آن را در سال 528 هجري قمري به پايان رسانده؛ «عقل نامه؛ عشق نامه و تَجرِبَةُ العِلم» از ديگر آثار ارزشمند اين شاعر خوش قريحه ايراني است.

[*FATIMA*]

بیست و هفتم مهر ماه:

مرگ "جاناتان سوئيفْت" نويسنده نامدار انگليسي (1745م)
جاناتان سوئيفْت شاعر و هجوپرداز انگليسي در 22 آوريل 1667م در دوبلين پايتخت ايرلند از پدر و مادري انگليسي به دنيا آمد. دوران كودكي و تحصيلات خويش را در ايرلند به پايان رسانيد. وي مدت‏ها در جنبشي كه مردم ايرلند براي استقلال بر ضد انگلستان به وجود آورده بودند شركت كرد و براي پيروزي ايرلندي‏ها كوشش فراواني از خود نشان داد. سوئيفْت هم‏چنين زماني به فعاليت‏هاي سياسي و نيز مذهبي در كليسا مشغول بود و در تمام اين مدت، دست از نويسندگي برنداشت. وي از نويسندگان برجسته و از منتقدان نامور روزگار خويش در انگلستان بود كه با لحن استهزا آميز و طنزآلود خود، بسياري از عادات زشت مردم كشورش را نكوهش مي‏كرد. سوئيفْت داراي نثري فصيح بود كه به كمك اين نيرو و با كمك زبان طنز، از اوضاع زمان انتقاد مي‏نمود. وي را از بزرگ‏ترين استادان نثر انگليسي و هجونويسان معروف آن‏سامان مي‏دانند كه بعدها، نويسندگان زيادي از سبك او تقليد و استفاده كردند. اثرمعروف سوئيفْت، سفرنامه گاليور نام دارد كه ابتدا به صورت اثري طنزآميز به منظور انتقاد از حماقت‏ها و بلندپروازي‏هاي مردان روز كشور انتشار يافت اما در عين حال، ماجرايى است هيجان‏انگيز كه بارها به صورت فيلم به نمايش درآمده است. او كتاب‏ها و رسالات زيادي به نگارش درآورد كه همگي ازحيث سادگي و رواني و طنز و هجاي خاص خود، در ادبيات انگليس، شهرت ويژه‏اي دارند. سوئيفْت از نظر سياسي، شخصيتي متنفّذ بود و دفاع او از حقوق مردم ايرلند و كارهايى كه براي رفاه آنان برعهده گرفت، او را قهرمان ملي ساخته بود. سوئيفْت از راه نوشته‏هايش بر دستگاه حكومت انگلستان تاثير بسيار گذاشت، چنانكه از راهنمايى‏ها و پيشنهادهايش بهره بسيار برده شد. از نظر ادبي، سوئيفْت استاد نثر هجوآميز قرن خود به شمار مي‏آمد. آثارش از تازگي و بلندي انديشه برخوردار بود و سبك انشايش از وحدت و تناسب كامل ميان لفظ و معني و غناي كلمه، تخيل، استحكام، نرمي، روشني، فصاحت و دقت بهره‏مند بود. زبان شاعرانه سوئيفْت بسيار لطيف بوده و به سبب مهارتش در بيان انديشه‏اي بديع و عميق و ژرف‏بيني كامل و نظر صائب، در رأس نويسندگان بزرگ كلاسيك انگلستان در نيمه اول قرن هجدهم جاي گرفته است. از ميان آثار او مي‏توان باران شهر، گفتگوي مؤدبانه و نامه‏هاي يك بزّاز را ذكر نمود. جاناتان سوئيفْت سرانجام در 19 اكتبر 1745م در حالي كه به دليل مبارزات استقلال طلبانه ضد انگليسي به شدت محبوب ايرلندي‏ها بود، در 78 سالگي درگذشت.

[*FATIMA*]

بیست و هشتم مهرماه:


در این تاریخ،رخدادی در حیطه ی ادب و ادبیات روی نداده است

[*FATIMA*]

بیست و نهم مهر ماه:

درگذشت "جواد قوام پور" اديب و شاعر (1369 ش)
جواد قوام پور مشهور به هاتفی اصفهانی ازشاعران خوش قریحه ایران در77سالگی درگذشت. قوام پور درسمنان بدنیا آمد و بعد ازاتمام تحصیلات عالی، به مطالعه علوم و معارف اسلامی مشغول شد. دوره شاعری شادروان هاتفی اصفهانی را به دو بخش قبل و بعد از انقلاب اسلامی می توان تقسیم کرد. ازهاتفی اصفهانی مجموعه شعری بنام«ندا دل» بجای مانده که در دو جلد چاپ و منتشر شده است.


====================


تولد "توركواتو تاسو" نويسنده و شاعر بزرگ ايتاليايي (1544م)
توركواتو تاسو نويسنده معروف ايتاليايى در 21 اكتبر 1544م در شهر سورنتو ايتاليا به دنيا آمد. وي پس از طي برخي از دوره‏هاي مذهبي، در نوجواني به طبع شاعري خود پي برد و از آن پس، تمام وقت خود را به ادبيات و شعر گذرانْد. تاسو سالياني در دربار ايتاليا حضور يافت و با بهره‏مندي از اين فرصت با فراغ بال به خلق آثار بزرگ پرداخت. مهم‏ترين اثر تاسو منظومه رهايى اورشليم است. اين منظومه كه در بيست بند و 15 هزار بيت به بيان جنگ‏هاي صليبي مي‏پردازد، از هنگام انتشار به سبب قدرت شاعرانه و انعكاس طبع پرشور شاعر و تازگي شعر، ارزش فراواني يافت و با وجود مخالفت‏هاي شديد مقامات مذهبي، در شمار برجسته‏ترين آثار شعري قرار گرفت. در زماني كه رمان‏هاي پهلواني رو به انحطاط مي‏رفت، اين اثر به سبب خط مشي جديد و بديع و آميختگي خاص، از موضوع‏هاي جدي و لطيف و پراحساس و كلام زيبا و توجه به صناعت دقيق شعر و استعاره‏هاي ظريف، با روح خوانندگان عصر خودْ سازگار آمد. آنچه بر سراسر اين اثر تسلّط دارد، تنها موضوع تاريخي يا مذهبي نيست، بلكه هيجان‏ها و عواطف انساني و عجز در برابر سرنوشت است كه به وسيله نبوغ تاسو در قالب شعر تغزّلي گنجانده شده است. منظومه رهايى اورشليم با وجود پيروزي و استقبال عظيم از آن، موضوعِ مباحثه‏ها و مشاجره‏هاي سخت قرار گرفت و اين امر بر روح شاعر تاثير فراوان بر جاي نهاد. در اين ميان، هر چند دادگاه، طي حكمي اثر او را تاييد كرد، اما تاسو هرگز از نگراني و اندوهي كه در آن غرق شده بود، بيرون نيامد، تا اين‏كه بر اثر ناسزا گفتن به ارباب خود، با او مثل ديوانگان رفتار نمودند و او را در حدود هفت سال در تيمارستان نگاه داشتند. اين دوره از زندگي تاسو در نامه‏هاي فراواني كه مي‏نوشت، منعكس شده است. زندگي آميخته با سرگرداني و روح غمزده تاسو كه سال‏ها با بحران‏هاي طولاني جنون همراه بود، در چشم نسل رمانتيك و خيال‏پرداز پس از او، ارزش اساطيري يافت، درحالي كه اختلال روحي او بر اثر عدم درك نبوغش از طرف جامعه بي‏عمق زمان، جنون تلقي شد. تاسو جز در دوره‏هاي سرگرداني و خلأ فكري، شاعري پركار بود و آثار فراواني بر جاي گذاشت. چندين هزار، نامه از او بر جاي مانده كه درباره مسايل مربوط به عالم مادي، الهيات، اخلاق و مسايل ادبي است. تاسو از نظر شاعري، همه انواع و موضوع‏هاي شعري از جمله شعر غنايى، منظومه‏هاي عاشقانه، نمايش‏نامه‏هاي سياسي و مذهبي و مديحه دوستانه را به كار برده است. اما نبوغ وي در قلمرو منظومه‏هاي حماسي و افسانه‏اي بود كه قدرت تخيّلش در آن‏ها امكان تجلّي مي‏يافت. زندگي‏نامه تاريخي تاسو، سرنوشت نابغه‏اي را نشان مي‏دهد كه قرباني عظمت خود شده است. تاسو را به دليل به نظم كشيدن جنگ‏هاي صليبي، همانند حكيم ابوالقاسم فردوسي در ايران دانسته‏اند. توركواتو تاسو سرانجام در 21 ژانويه 1595م در 51 سالگي درگذشت.

[*FATIMA*]

سی ام مهر ماه:

درگذشت "پول تريستان برنار" نويسنده فكاهي ‏نويس و انتقادی فرانسه (1947م)
پول تريستان برنار، نمايش‏نامه نويس و رمان‏نويس فرانسوي در هفتم سپتامبر 1866م در شهر برانسون فرانسه به دنيا آمد. وي در پاريس به تحصيلات خود در رشته حقوق ادامه داد و پس از اشتغال به مشاغل گوناگون ديگر، به كار ادبي پرداخت. تريستان پس از موفقيت در انتشار دو رمان، استعداد خود را در نوشتن كمدي به كار انداخت و آثاري در اين زمينه منتشر كرد كه همه، با استقبال كم نظير مردم مواجه گرديد. طنزي كه در برخي نمايش‏نامه‏هاي تريستان به كار رفته از استادي و جاذبه‏اي برخوردار است كه خاص اوست. رمان‏هاي طنزآميز و آميخته با بذله‏گويى و مزاح برنار نيز مانند كمدي‏هايش از پيروزي بسيار برخودار شد. برنار از محبوب‏ترين چهره‏ها در عالم ادب و در جامعه زمان خويش است. نمايش‏نامه‏هاي كوتاه و فراوان و خنده‏آور او هم سرگرم كننده است و هم تجزيه و تحليلي است از زندگي طبقه كاسبكار كه با طنزي هوشيارانه و هجوي دلپذير پيش چشم بيننده گذارده مي‏شود. از مهم‏ترين آثار برنار مي‏توان به كافه كوچك، خاطرات جوان سر به راه و دلدادگان و دزدان اشاره كرد. برنار تريستان سرانجام در 22 اكتبر 1947م در 81 سالگي درگذشت.

[*FATIMA*]

یکم آبان ماه:

تولد "پير لاروس" اديب و لغت‏شناس فرانسوي (1817م)
پيِر لاروس اديب و لغت شناس بزرگ فرانسوي در23 اكتبر 1817م در خانواده‏اي فقير در شهر پاريس به دنيا آمد. وضع مالي پدرش به قدري بد بود كه قدرت نداشت حتي براي پسرش يك لباس آبرومند خريداري نمايد و پيِر با شلوار پاره و مندرس در دبستان و دبيرستان مورد تمسخر و استهزاء دانش‏آموزان قرار مي‏گرفت. او تا 15 سالگي در كارگاه پدرش به عنوان شاگرد آهنگر، اسب را نعل مي‏كرد. لاروس سپس تحصيلات خود را در ورساي ادامه داد و در اين زمان، كتب منتشر شده در فرانسه و سايرنقاط جهان رامطالعه مي‏كرد. وي از اين زمان، درصدد تهيه فرهنگي جامع برآمد و با پشتكار فراوان، فرهنگ خود را به نام لاروس تكميل نمود. تا اينكه با اتمام تحصيلات وي، فرهنگ او نيز كامل شد و انتشار يافت. او قبل از آن، تاليفات خود را از كتب لغت و دستور زبان براي تدريس در مدارس و انتشار روزنامه تعليم و تربيت براي دانش‏آموزان آغاز كرده بود و سپس به تدوين اين دايرةالمعارف بزرگ پرداخت. در اين هنگامْ در فرانسه كسي نبود كه اسم لاروس را نشنيده باشد. پيِر لاروس فقط مبدع دايره‏المعارف نيست بلكه او نخستين كسي است كه كتاب‏هاي تدريسي آموزشگاه‏ها را تدوين و روش آنها را عوض كرده و به صورت امروزي درآورده است. لاروس بر اثر كار مداوم بيمار شد تا اينكه در سوم ژانويه 1875م در58 سالگي درگذشت. اكنون هرساله دايره المعارف وكتب لغت و فرهنگ‏هاي تاريخي و جغرافيايي متعدد به نام لاروس از طرف هيأت‏هاي علمي فرانسه منتشر مي‏شود كه نام لاروس را جاودان ساخته است.


==================


مرگ "تئوفيل گوتيه" نويسنده و شاعر معروف فرانسوي (1872م)
تئوفيل گوتيه، شاعر فرانسوي، در 31 اوت 1811م در شهر تارْبْ در فرانسه به دنيا آمد و در سه سالگي به همراه خانواده‏اش به پاريس مهاجرت كرد. وي در ابتدا در نقاشي طبع آزمايى كرد ولي پس از چندي به شاعري روي آورد. گوتيه نخستين اثر خود را در 19 سالگي منتشر كرد و از 29 سالگي به ايتاليا، الجزاير و خاور نزديك مسافرت نمود. وي زماني نيز به روزنامه‏نگاري پرداخت و درباره ادبيات و نقاشي، پاورقي‏هاي بي‏شمار و نقدهاي هنري فراواني انتشار داد. گوتيه طي سال‏هاي بعد، كتاب‏ها و سفرنامه‏هاي متعددي نگاشت و به شهرت نسبي رسيد. گوتيه را شاعر آب و رنگ ناميده‏اند، زيرا اشعار او همه كار يك نقاش هنرمند است. او علاوه بر اينكه شعر مي‏سرود، رمان‏نويس و باستان شناس و منتقد هنري و تئاتر نيز بود. گوتيه در ميان ادبا و هنرمندان عصر، بزرگ‏ترين طرفدار عقيده هنر براي هنر بود و معتقد بود كه هنرمند جز هنر خود به هيچ اصل اجتماعي و اخلاقي نبايد كار داشته باشد. گوتيه كه اهميت تاريخي خود را در ارائه اين نظريه به دست آورده است، هنر را ذاتاً خالق زيبايى مي‏داند و همين مستثني كردن هنر از مسائل فلسفي، اجتماعي و مذهبي، شماري از منتقدان را برانگيخته است تا وي را از باب محدوديت ديد و قلّت انديشه به باد انتقاد، بگيرند. از گوتيه آثار متعددي به جاي مانده كه به جز كمدي مرگ و اسپانيا و كاپيتان فراكاس، كتاب بسيار معروف لعاب‏ها و سنگ‏هاي نقش‏دار، شاه‏كار او به شمار مي‏رود و با قطعه شعر زيبايى درباره حافظ آغاز مي‏گردد. اين ديوان، مهم‏ترين و بديع‏ترين اثر شاعرانه گوتيه است كه بيش از ساير آثارش، استادي او را در زيبايى قالب شعر تثبيت مي‏كند. گوتيه در اين اشعار، با آرايش رنگين صحنه‏ها و چشم‏اندازها چنان در صنعت‏گري و فنون كلام استادي به كار برده كه گويى به جاي نوشتن با قلم، گوهرهايى در نگين نشانده است. گوتيه را به دليل خلق اين آثار، جادوگر ادبيات فرانسه نيز ناميده‏اند. با اين حال سال‏هاي آخر عمر او با مشكلات مالي مواجه گرديد و ناچار تمام وقت خود را به نوشتن داستان كوتاه، رمان و نقد ادبي براي مجلات اختصاص داد. گوتيه با آنكه از نويسندگان و شاعران درجه اول عصر خود به شمار نرفته و به غير از يكي دو اثر او، خواننده فراواني نداشته است، با اين حال در جريان‏هاي ادبي زمان، شخصيتي ممتاز به حساب آمده است و الهام بخش شاعران دهه 1850م بوده است. تئوفيل گوتيه سرانجام در 23 اكتبر 1872م در 61 سالگي درگذشت.

[*FATIMA*]

دوم آبان ماه:


وفات حكيم و سياستمدار بزرگ "خواجه نصيرالدين طوسي"(672 ق)
پس از حمله‏ ي مغولان به ايران، مقام علمي و ارزش فكري خواجه نصيرالدين طوسي موجب شد تا هلاكوخان مغول، او را در شمار بزرگان خود دانسته، نسبت به حفظ و حراست از جانِ وي كوشا باشد. از آن پس، خواجه، داراي مقام و نفوذ فراواني شده و خدمات بسياري به فرهنگ اسلام و كشورهاي مسلمان روا داشت. جلوگيري از به آتش كشيدن مراكز فرهنگي، كتابخانه ‏ها و مؤسسات علمي، نجات جان دانشمندان و علماي بزرگ زمان كه مورد غضب مغولان بودند، جلوگيري از تهاجم مغولان به كشورهاي اسلامي و نيز احداث و تجهيز رصدخانه‏ي عظيم مراغه وكتابخانه‏ي بزرگ آن، از جمله خدمات ارزنده ‏ي خواجه نصير در دوران وزارت در دستگاه مغولان مي‏باشند. همچنين محفل درسي خواجه، رونقي فراوان داشته و شاگردان فاضلي در آن تربيت يافتند. علامه حلي، كمال الدين ميثم بحراني، قطب الدين رازي و سيد ركن الدين استرآبادي و... از جمله شاگردان خواجه مي‏باشند. از اين عالم بزرگ شيعي بيش از 80 كتاب و رساله به جاي مانده كه اخلاق ناصري، اساسُ الاقتباس، اوصاف الاشراف و عِلمُ المثلث از آن جمله‏اند. اين دانشمند گرانقدر در 75 سالگي ديده از جهان فروبست و در كاظمين عراق مدفون گشت.

[*FATIMA*]

سوم آبان ماه:

درگذشت فریدون مشیری، شاعر و ترانه سرای نامدار ایران (1379ش)
فریدون مشیری در سی ام شهریور ۱۳۰۵ در تهران به دنیا آمد. سالهای اول و دوم تحصیلات ابتدایی را در تهران انجام داد و سپس به علت مأموریت اداری پدرش به مشهد رفت و بعد از چند سال دوباره به تهران بازگشت و سه سال اول دبیرستان را در دارالفنون گذراند و آنگاه به دبیرستان ادیب رفت.مشیری سرودن شعر را از نوجوانی و تقریباً از پانزده سالگی شروع کرد. اولین مجموعه شعرش با نام تشنه توفان در ۲۸ سالگی او با مقدمه محمدحسین شهریار و علی دشتی در ۱۳۳۴ به چاپ رسید. معروفترین اثر وی شعر «کوچه» نام دارد که در اردیبهشت ۱۳۳۹ در مجله «روشنفکر» چاپ شد. این شعر از زیباترین و عاشقانه ترین شعرهای نو زبان فارسی است. او در سال ۱۳۳۳ با خانم اقبال اخوان ازدواج کرد و اکنون دو فرزند به نام‌های بابک و بهار از او به یادگار مانده‌است. مشیری سال‌ها از بیماری رنج می‌برد و در بامداد روز جمعه ۳ آبان ماه ۱۳۷۹ خورشیدی در سن ۷۴ سالگی در تهران درگذشت.


====================


درگذشت "اميل اوژيه" اديب و نويسنده برجسته فرانسوي (1889م) (ر.ك: 2 نوامبر)
"امیل اوژیه "تئاترنویس و نویسنده معروف فرانسه در قرن نوزدهم در" والنس "قدم به عرصه وجود گذاشت .وی که در سبک و نگارش رقیب" آلکساندر دوما - پسر "بود ،از 20 سالگی به نویسندگی پرداخت و آثارش حاوی نکات اخلاقی و اجتماعی است .از مهمترین آثار وی که روز 25 اکتبر 1889 میلادی مرد" داماد مسیو پواریه - و ،ماده شیران فقیر "را باید نام برد .

[*FATIMA*]

چهارم آبان ماه:


هیچ اتفاق ادبی؛در این روز رخ نداده است

[*FATIMA*]

پنجم آبان ماه:

تولد "ابن ‏قَفَطي" نويسنده‏ ي نامدار اسلام(568 ق)
ابوالحسن علي ابن يوسف، معروف به ابن القفطي و قاضي اكرم از مشاهير مورّخين مي‏باشد و در فقه، حديث، نحو، لغت، اصول، قرائت، منطق، نجوم و هندسه نيز ماهر بوده است. تاريخ آل سلجوق و الرُّد علي النَّصاري از اوست. وي در 88 سالگي در سال 656 ق درگذشت.


================


تولد "دايْلن تامْس" شاعر معروف انگليسي (1953م)
دايْلن تامْسْ، اديب انگليسي در 27 اكتبر 1914م در اين كشور به دنيا آمد و تنها تا دوره دبيرستان تحصيل نمود. در اين زمان، تامس به ادبيات و نگارش روي آورد و از راه بازيگري، بررسي كتاب، نوشتن برنامه‏هاي راديويى و... گذران زندگي مي‏كرد. تامس نخستين شعرش را در شانزده سالگي به چاپ رساند و اولين مجموعه كوچك شعرش را زماني منتشر كرد كه فقط 19 سال داشت. وي در 24 سالگي جايزه ادبي اسكار را دريافت نمود و از آن پس، بيش از پيش اشعارش را در مجلات انگليسي و امريكايى به چاپ رساند. كارهاي تامس، مدرن و پيشرفته و تا اندازه‏اي تحت تاثير كتاب مقدس قرار داشت. به نظر تامس، شعر، جرياني موزون و روايى، از ظلمتي پوشيده به مكاشفه‏اي عريان است. هم‏چنين شعر بايد علل پنهان را به حيطه آشكار روشنايى بكشاند. اشعار تامس به سبب قدرت غنايى، جنبه‏هاي سورئاليستي و ذهني، استعاره‏هاي فشرده زنده و جناس‏ها و الگوهاي پيچيده صدا و معني، اهميت يافته‏اند. بيشتر اين اشعار از شيفتگي شاعر به شكوه و عظمت تكوين زندگي و رويش و مرگْ، مايه مي‏گيرند. نخستين آثار منثور تامس، داستان‏هاي كوتاهي بود كه در كتابي با عنوان ماجراهاي تجارت پوست، گردآمده است. وي در دهه 1940م، در زمينه فيلم و فيلم‏نامه هم كار كرد و آثاري مردم پسند و فكاهي، اما درعين حال به نثر شاعرانه نوشت كه بيانگر عشق بسيارش به زندگي بودند. ذوق هنريِ توفان آساي تامس، گزينش خيره كننده اما دقيق القاب و صفات و تحريف‏هاي به ظاهر تب‏آلودي كه در واقع حاصل بازسازماندهي بسيار دقيق و سردند، همواره شكوه‏مند بوده‏اند. اما از سوي ديگر، كشف بسياري از سطرها كه هم‏چون بهترين شعرها، ترجمه ناپذيرند، باعث شَعَف‏انگيزيِ آثار تامس شده است. تامس مي‏گفت به عشق انسان و در ستايش خدا قلم زده‏ايم. از اين روست كه عشق به انسان و ستايش خدا در شعرهاي او موج مي‏زنند. شعر تامس غريزي است نه عقلاني و گرچه افراط كار و انباشته از واژه و تصوير است، اما از فضيلت نيز به وفور برخوردار مي‏باشد. از مهم‏ترين آثار وي مي‏توان به نقشه عشق، هجده شعر و خواب روستا اشاره كرد. دايلن تامس سرانجام در نهم نوامبر 1953م در 39 سالگي درگذشت.

[*FATIMA*]

ششم آبان ماه:

مرگ "هانري بورْدو" رمان ‏نويس برجسته فرانسوي (1963م)
هانري بورْدو، داستان‏سراي فرانسوي در 12 ژانويه 1870م در منطقه ساووا در اين كشور به دنيا آمد. وي در ابتدا براي تحصيل در رشته حقوق راهي پاريس شد اما به زودي آن را رها كرد و به كار ادبي پرداخت. بوردو سپس در محافل ادبي رفت و آمد كرد و با نشر مقاله‏هاي انتقادي، خود را به مردم شناساند، تا اينكه از سي سالگي كار اصلي خود يعني رمان نويسي و داستان‏سرايي را آغاز نمود. وي طي سال‏هاي بعد در حدود هفتاد اثر شامل رمان، نوشته‏هاي انتقادي و نمايش‏نامه منتشر كرد كه جامه پشمين، برف بر گام‏ها، خانه و ترس از زيستن از آن جمله است. بوردون در رمان ترس از زيستن، كه در سال 1921م منتشر ساخت به تحليل در مورد شخصيت داستان مي‏پردازد و نوعي از جامعه سطحي، خودبين و ابله را به تصوير مي‏كشاند. هم‏چنين در رمان خانواده روكوپار با استناد و تكيه به قوانين حقوقي، نقش آن در جامعه را بررسي مي‏كند. بوردون به عنوان يك وكيلِ آشنا با حقوق، يكي از مواد قانوني كه باعث ايجاد مشكلات فراواني براي بسياري از مردم شده بود، را دستاويز نوشتار خود قرار مي‏دهد. به نظر وي اگر كسي صاحب قدرتي اجتماعي، كه آن را يك ارزش مي‏داند، باشد، قادر به همه‏گونه چشم‏پوشي هست تا حيثيت خود را حفظ نمايد. بيشتر رمان‏هاي بوردو درباره مسائل خانوادگي طبقه متوسط در قالب شهرستان زادگاهش است وي طرفدار جدي اخلاق به شمار مي‏رفت و بر ضد بي‏نظمي‏هاي جامعه مبارزه مي‏كرد. بوردو در عالم سياست، مخالف سرسخت ناسيوناليسم مبتني بر تقدم منافع اجتماعي بر فردي بود و در عالم ادب، با ناتوراليسم كه در آن بيشتر به تقليد دقيق و مو به مو از طبيعت پرداخته مي‏شود، مخالفت مي‏نمود. با اين حال، منتقدان، از آثار او با لحني استهزاءآميز ياد مي‏كنند و از نظر اخلاقي، آنها را مبتذل مي‏شمارند. با اين وجود رمان‏هاي بوردو در محيط خانواده‏هاي متوسط سنّت‏پرست، خوانندگان فراواني داشته و از بيشتر داستان‏هاي او، فيلم سينمايي ساخته شده است. هانري بوردو سرانجام در 28 اكتبر 1963م در 93 سالگي درگذشت.

[*FATIMA*]

هفتم آبان ماه:

آغاز هفته كتاب و كتاب خواني (از 7 تا 13 آبان)

كتاب از ديرباز حافظ و احيا كننده تفكر و انديشه‏هاي والا و منبع عظيمي بوده است كه طالبان علم و انديشه و حقيقت را سيراب كرده است. ارزيابي شرايط و امكانات موجود فرهنگي، مبين اين است كه امروز نيز كتاب به عنوان يك وسيله مطمئن و كارآمد در بسترسازي موجود فرهنگ مي‏تواند مورد استفاده قرار گيرد. شك نيست كه ترويج فرهنگ كتاب و كتابخواني در جامعه، اولاً به توجه بيشتر مسؤولان فرهنگي و آموزشي كشور نياز دارد و ثانياً محتاج تلاشي همه جانبه، فراگير و ملي است. از اين رو، به همت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و همكاري نهادهاي فرهنگي و در اجراي فرامين مقام معظم رهبري در مورد توسعه نمايشگاه‏هاي كتاب در سطح كشور و تشويق مردم به كتاب خواني، نخستين هفته كتاب جمهوري اسلامي ايران در روزهاي چهارم تا دهم دي ماه سال 1372 با پيام رهبر فرزانه انقلاب اسلامي برگزار شد. برگزاري اين هفته، همه ساله بر اساس آيين نامه‏اي است كه به تصويب شوراي فرهنگ عمومي رسيده و از هفتم تا سيزدهم آبان، به عنوان هفته كتاب نام‏گذاري شده است. دبير ستاد هفته كتاب، معاون فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي مي‏باشد. سازمان‏ها و وزارتخانه‏هايي كه در هفته كتاب و كتاب خواني عضو و نقش فعالي دارند عبارتند از: صدا و سيما، وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، كانون پرورش فكري كودكان ونوجوانان، سازمان تبليغات اسلامي و ديگر سازمان‏هاي فرهنگي كشور. تقويت بنيه فرهنگي كشور، تشويق و ترغيب مردم به كتاب و كتابخواني، تقويت روحيه نشاط در ميان پديدآورندگان آثار مكتوب، كمك به حل مشكلات توليد و توزيع كتاب و تجهيز و گسترش كتاب خانه‏هاي عمومي و كانون‏هاي فرهنگي مساجد، از جمله اهداف برگزاري هفته كتاب مي‏باشند.


==================


مرگ "استِفان جورج" شاعر معروف آلماني (1933م)

[*FATIMA*]

هشتم آبان ماه:

تولد "اِزار لوميس پاوْنْد" شاعر و نويسنده معروف امريكايي (1885م)
اِزار لوميس پاوْنْدْ، شاعر و نويسنده معروف امريكايى در 30 اکتبر 1885م در ايالت اوهايو امريكا به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات خود و اخذ درجه دكتري، به اروپا سفر كرد و در انگلستان به فعاليت ادبي پرداخت. پاوند در انگلستان گروهي از شاعران جوان را گرد خود جمع آورد و نهضت ايماژيسم را بنيان نهاد كه نهضتي بود بر ضد سنت‏هاي رمانيتك و ادبيات عصر. پاوند در ايجاد اين نهضت تحت تاثير برخي فيلسوفان انگليسي، شاعران فرانسوي و نويسندگان يونان باستان و شاعران چيني و ژاپني قرار گرفته بود. وي به شاعران جوان قدرت تازه بخشيد و انقلابي در شعر پديد آورد. پاوند در انتخاب موضوع شعر، آزادي مطلق را جايز مي‏شمرد و در زبان شعر به بيان متداول و كلمه‏هاي ساده و صحيح و به كار بردن اوزان نو و بيان احساس به وسيله تصويرهاي عيني تكيه مي‏كرد. وي در سال‏هاي بعد در امريكا براي مبادله فرهنگ اروپا و آمريكا كوشش فراواني به كار برد و مقاله‏هاي تحقيقي مهمي انتشار داد. پاوند به سبب بهره‏مندي از فرهنگ وسيع و آشنايى با زبان‏هاي مختلف توانست ادبيات گوناگون را در عصرهاي مختلف و آثار شاعران يوناني، لاتيني، چيني، ژاپني، ايتاليايى و انگلوساكسون مورد نقد و بررسي قرار دهد و با نويسندگان و شاعران قديم رابطه‏اي متفاوت با رابطه معمول پديد آورد. در نظر پاوْنْد، اين نويسندگان، دارويى بودند كه عالم انسانيت را از بيماري حماقتِ شايع نجات مي‏دادند. وي در ادبيات امريكا، روش تازه‏اي در نقد به وجود آورد و شيوه معمول و رايج را كه شيوه‏اي بسيار محدود بود، مطرود شناخت. پاوند هم‏چنين درباره هنر شعر سرودن، مقاله‏هاي پرارزشي منتشر كرد و در نوگرداندن شعر پيروزي‏هايى به دست آورد. توجه ويژه او، بيشتر به مسائل فني شعر بود تا مسائل فكري و معنوي. ديوان‏هاي غنايى پاوند به نام ذات خويش و نيز شادماني‏ها، به سبب قدرت شاعر در نو ساختن وزن شعرْ جلب توجه فراوان كرد و چندين بار از آن تجديد چاپ به عمل آمد. اين ديوان‏ها علاوه بر اشعار دوره جواني شاعر، ترجمه‏هايى كم و بيش آزاد از اشعار شاعران لاتيني و قرون وسطاي ايتاليا در بر دارد و به طور كلي تجربه‏هاي شاعري با ذوق و با فرهنگ را نشان مي‏دهد. با اين حال، مهم‏ترين اثر پاوند، ترانه‏ها نام دارد كه از طرفي نوعي يادداشت‏هاي معنوي و فكري است و از طرف ديگر، سراشيبي به سوي تمدن دوزخي عصر جديد است. وي معايب عصر خود را كه در آن آدمي برده پول گشته است مورد تحليل قرار مي‏دهد. از حيث بيان، پاوند از تجريد و انتزاع در عالم شعرْ هراس دارد و به دنبال روشني و صراحت و بياني عيني و محسوس مي‏رود. وي در جريان جنگ جهاني دوم، به طرفداري از فاشيسم و موسوليني، ديكتاتور فاشيست ايتاليا سخنراني‏هايى از راديو رُم ايراد كرد و اين امر موجب شد كه پس از جنگ از طرف مقامات امريكا توقيف و زنداني شود. اما دادگاه واشينگتن او را به اختلال رواني منسوب و روانه بيمارستان امراض روحي كرد. پاوند بيش از يك دهه از عمر خود را در اين مكان گذراند و پس از رهايى از آن، به ايتاليا بازگشت. آثار پاوند مدت‏ها مورد بحث و جدل قرار گرفت و او تنها شاعري است كه اشعارش همگي با جنجال همراه بوده است. با اين حال نمي‏توان نفوذ فراوان او را بر شاعران عصرش انكار كرد. اِزار لوميس پاوند سرانجام در 1 نوامبر 1972م در 87 سالگي درگذشت.


==============================


تولد "تئودور داسْتايوسْكي" شاعر و نويسنده برجسته روسي (1821م) (ر.ك: 28 ژانويه)
فئودور میخاییلوویچ داستایوسکی (Fyodor Mikhailovich Dostoevsky)؛ زادهٔ ۳۰ اکتبر ۱۸۲۱ - درگذشتهٔ ۹ فوریه ۱۸۸۱، نویسندهٔ مشهور روسی. ویژگی منحصر به فرد آثار وی روانکاوی و بررسی زوایای روانی شخصیت های داستان است. فیودور میخاییلوویچ فرزند دوم خانواده داستایوسکی در ۳۰ اکتبر ۱۸۲۱ به دنیا آمد. پدرش پزشک بود و از اوکراین به مسکو مهاجرت کرده بود و مادرش دختر یکی از بازرگانان مسکو بود. در ده سالگی والدینش مزرعه‌ای کوچک در حومه شهر تولا در نزدیکی مسکو خریدند که از آن به بعد تابستان‌ها را در این مکان می‌گذراندند. در ۱۸۳۴ همراه با برادرش به مدرسهٔ شبانه‌ روزی منتقل شدند و سه سال آنجا ماندند. در پانزده سالگی مادرش از دنیا رفت. در همان سال امتحانات ورودی دانشکدهٔ مهندسی نظامی را در پترزبورگ با موفقیت پشت سر گذاشت و در ژانویه ۱۸۳۸ وارد دانشکده شد. در تابستان ۱۸۳۹ خبر فوت پدرش به او رسید. در فاصله سال‌های ۶۴-۱۸۶۲ کتاب‌های خاطرات خانه مردگان و آزردگان را به چاپ رسانید. در آغاز سال ۱۸۷۳ سردبیر مجلهٔ «گراژ دانین» شد و تا ماه مارس سال بعد به این کار ادامه داد. جوان خام را در زمستان ۷۵‐۱۸۷۴ نوشت که در طول سال ۱۸۷۵ در مجله «اوتچستیه زابیسکی» انتشار یافت.

[*FATIMA*]

نهم آبان ماه:

درگذشت "ابن سراج" اديب و شاعر بغدادي(316ق)
ابوبكر محمد ابن سراج در كودكي به مجلس درس ابوالعباس مبرّد، نحوي معروف آن عصر راه يافت و با هوش‏ترين شاگرد او گرديد. پس از مرگ استاد به بررسي آراء و ارزيابي نظرها و گفته‏هاي علماي معروف اين علم پرداخت. ابن سراج در زمينه‏ي علوم قرآني، نويسندگي و شعر نيز مهارت بسيار داشت و درفن نويسندگي و شيوه‏ي نگارش از نثري فاخر برخوردار بود. ابن سراج در كتاب الاصول في النحو، كوشيده است تامسايل نحوي را با نظم و ترتيبي خاص گردآوري كند، به گونه‏اي كه مي‏توان هر موضوع را در بخش معيني يافت.

[*FATIMA*]

دهم آبان ماه:




امروز امن و امان بوده

[*FATIMA*]

یازدهم آبان ماه:

تولد "اميل اوژيه" شاعر و نمايش‏نامه‏نويس مشهور فرانسوي (1820م)
اميل اوژيه شاعر و نمايش‏نامه‏نويس معروف فرانسوي در دوم نوامبر 1820م در فرانسه به دنيا آمد و و در هشت سالگي با خانواده‏اش در پاريس اقامت گزيد. وي در دوران دبيرستان، به سبب تيزهوشي فراوان، بسيار زود مورد توجه قرار گرفت و پس از اتمام تحصيلات دانشگاهي در رشته حقوق، به وكالت دعاوي پرداخت. در اين هنگام اوژيه راه ادب و شعر را برگزيد و به قلمرو تئاتر پا نهاد. وي طي مدتي بعد چندين نمايش‏نامه نوشت و به روي صحنه برد كه برخي از آنها پيروزي‏هايى نيز به دست آوردند. اوژيه در اين زمان به عنوان نويسنده طبقه كاسب پولدار و كسي كه اولين نمونه مكتب ذوق سليم، را عرضه كرده است، به مردم شناسانده شد. بنيان‏گذاران مكتب ذوق سليم بر ضدتمايل رمانتيك و افسانه‏اي، چه در عالم هنر و چه در زندگي، قيام كردند. مردم طبقه متوسط نيز كه از مبالغه و شگفت‏انگيزي رمانتيسم خسته شده بودند، اين مكتب را سخنگوي خود دانستند و به آن رو آوردند. اوژيه در سال 1850م نمايش‏نامه داماد آقاي پواريه را نگاشت و موفقيت فراواني كسب كرد. اين نمايش‏نامه، پرده گويايى از محيط فرانسه را پيش چشم مي‏گذارد و جدال طبقه نجبا با طبقه نوكيسه را بيان مي‏كند؛ ضمنِ اينكه از نكته‏پردازي‏هاي هوشيارانه و طنزهاي بسيار لطيف و دلنشين برخوردار است. پس از اين نمايش‏نامه، نفوذ عظيم اوژيه بر مردم آشكار گشت و تا مدت‏ها پايدار ماند. از اميل اوژيه نمايش‏نامه‏هاي ديگري نيز بر روي صحنه رفت كه كمدي منثور ازدواج اولمپ، ماده شيران بي نوا، مردم بي‏شرم و شيرها و روباه‏ها از آن جمله‏اند. با اين حال، اوژيه پس از چند شكست، نمايش‏نامه نويسي را كنار گذارد و با صحنه وداع كرد. اوژيه از نمايش‏نامه‏نويسان نيرومند قرن نوزدهم فرانسه به شمار مي‏آيد و توانسته است به كمديْ، حالت جدي لازم را برگردانَد. بينش وي از هر نوع تلخي و گزندگي بركنار و حتي در هجو و انتقاد نيز از گرمي و عطوفت انساني برخوردار است. اميل اوژيه هم‏چنين چند نمايش نامه، تاريخي نوشت كه مشهورترين آنها ماجراجو و فلوت نواز نام داشتند اما شهرت وي مرهون كمدي‏هاي اوست. در بيشتر كمدي‏هاي اوژيهْ وقايعِ نمايشْ، بيشتر از جدال ميان پول و شرف مايه مي‏گيرد. اميل اوژيه از نويسندگان طبيعت‏گرايي است كه تاثير نمايش نامه‏هاي آنها در نويسندگان اواخر قرن نوزده به بعد آشكار شده است. طبيعت‏گرايان معمولاً صحنه را سكويي براي بحث درباره مسائل و كج‏رفتاري‏هاي متداول مي‏انگاشتند. اميل اوژيه سرانجام در بيست و پنج فوريه 1889م در شصت و نه سالگي درگذشت.


===========================


وفات "شيخ مصلح الدين سعدي شيرازي" شاعر و استاد بزرگ ادب فارسي(691 ق)
شيخ مصلح الدين سعدي شيرازي، شاعر و استاد بزرگ شعر ونثر فارسي، پس از گذراندن مقدماتِ علوم ادبي و ديني در زادگاهش، شيراز، در جواني به بغداد رفت و در مدرسه‏ي نظاميه‏ي آن به آموختن علوم متداول آن دوران پرداخت. پس از تحصيل به سرزمينهاي شام، فلسطين، حجاز و روم و كشورهاي ديگر مسافرت كرد و با جوامع مختلف آشنا گرديد. سعدي در طي اين سفرها، باكمك ديده‏ها و شنيده‏هايش به همراه قريحه‏ي شاعري، به سرودن اشعاري زيبا و ماندني پرداخت. وي سپس به شيراز بازگشت و به تأليف و تصنيف منظومه‏هاي پندآموز كه نتيجه‏ي سي سال تجربه، جهانگردي و مردم‏شناسي بود، دست زد. سعدي در سال 655 ق اثر بزرگ اخلاقي و تربيتي خود به نام بوستان را سرود و در 656 ق گلستان، يكي از شيواترين كتاب‏هاي نثر فارسي را تدوين كرد كه در ضمن آن، از اشعار فارسي و عربي نيز استفاده شده است. همچنين ديوان سعدي و مجالس پنج گانه نيز از اوست. مدفن سعدي در شيراز، ميزبان خيل علاقه‏مندان زبان وادب فارسي از سراسر دنياست. سعدي به همراه فردوسي و حافظ، يكي از سه شاعر بسيار بزرگ و بلامنازع زبان و ادب فارسي است. در سخنِ او، غزل عاشقانه، آخرين حَدِّ لطافت و زيبايى را درك كرده و لطيف‏ترين معاني در ساده‏ترين و فصيح‏ترين و كامل‏ترين الفاظ آمده است. در حكمت و موعظه و ايراد حِكَم و امثال از هر شاعر پارسي‏گوي، موفق‏تر است و نثر مزّين و آراسته و شيرين و جذابِ او در گلستان، بهترين نمونه‏ي نثرهاي فصيح پارسي است. سعدي به سبب تقدُّم در نثر و نظم، از قرن هفتم به بعد، همواره مورد تقليد و پيروي شاعران و نويسندگانِ فارسي گوي ايران و خارج از ايران بوده است.

[*FATIMA*]

رویدادهای مهم ( 12 آبان )






• درگذشت اديب، مصحح و استاد دانشگاه، دكتر"احمد بهمنيار كرماني" (1334 ش)


دكتر احمد بهمنيار كرماني در سال 1262ش در خانداني فرهيخته در كرمان به دنيا آمد و در همان شهر، نزد پدر و برادر خود، ادبيات فارسي و عربي، فقه، اصول، فلسفه و رياضيات را آموخت. او ضمن تحصيل، زبان تركي اسلامبولي و انگليسي را فراگرفت و در اين دو زبان، دست به تحقيقات و تاليفاتي زد. بهمنيار
بهمنيار در آغاز مشروطيت به مبارزات سياسي روي آورد و در سال 1289 ش روزنامه دهقان را براي اشاعه انديشه‏هاي ملي خويش منتشر كرد كه منجر به تبعيد و زنداني شدنش به شيراز شد. بهمنيار مدتي به رياست دارالمعلمين تبريز و نيز استادي دانشسراي عالي دانشگاه تهران رسيد و در سال 1321، به عضويت پيوسته فرهنگستان ايران درآمد. استاد بهمنيار پس از اخذ دكترا از دانشگاه تهران به تدريس عربي پرداخت و به تاليف و ترجمه آثار همت گماشت. تصحيح كتبي از قبيل تاريخ بيهق، الابنية عن حقايقِ الدويه و تاليف تحفه احمديه و داستان نامه بهمنياري از جمله آثار اين محقق برجسته مي‏باشند. وي در املاي فارسي صاحب نظر بود و بسياري از شيوه‏هاي درست كه در املاي فارسي متداول شده مرهون زحمات اوست. استاد احمد بهمنيار سرانجام در دوازهم آبان 1334 ش در 72 سالگي در گذشت و طبق وصيت، در عتبات عاليات مدفون گرديد.




===========================


سال 1881




"ویلیام وانبرگ "نقاش بزرگ و شاعر معروف آمریکایی ،در یکی از شهرهای ایالت" ایووا "قدم به عرصه وجود گذاشت .پدرش هنرپیشه تئاتر و مادرش آموزگار بود ولی ویلیام به نقاشی مشغول شد و در 1901 میلادی اولین نمایشگاه آثار او به معرض نمایش گذاشته شد و بعد به ادبیات روی آورد و آثاری چون" صلح پایدار و مخارج تحصیل "نوشت .وی روز 8 اکتبر 1941 در 60 سالگی مرد.

[*FATIMA*]

سيزدهم آبان ماه


رويداد مهمى در حيطه ادبيات رخ نداده است

[*FATIMA*]

چهاردهم آبان ماه

بازدید متولیان حرم ابا عبدالله الحسین (ع) از کتابخانه مجلس






همزمان با فرا رسیدن ماه محرم الحرام هیاتی از مدیران و متولیان بارگاه حسینی حضرت اباعبدالله الحسین (ع) از کتابخانه بازدید و با مسئولان آن به دیدار و مذاکره پرداختند.




به گزارش روابط عمومی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، آقای عبدالعزیز عزیز القریشی از بخش اخبار و امور بین‌الملل عتبات و هیأت همراه، در دیدار با محمود شالچی طوسی قائم مقام کتابخانه مجلس ضمن اعلام خرسندی خود از آشنایی با کتابخانه از آمادگی این مرکز برای تبادل فهرست‌ها، منابع خطی و امور مربوط به کتاب و انتشارات سخن به میان آورد.
القریشی افزود: جمهوری اسلامی ایران دارای جایگاه ویژه‌ای در بحث تبلیغ است و حضرت امام خمینی(ره) در این مقوله از همه ما شیعیان و مسلمانان پیشتازتر هستند.
در ادامه جلسه آقای شالچی با خیرمقدم گویی به هیأت متولیان حرم امام حسین (ع) گفت: اگر واقعه کربلا برای همگان بصورت شفاهی تبیین شود، برهمه تأثیر می‌گذارد و این سعادت نصیب شما متولیان دستگاه حسینی است.
قائم مقام کتابخانه در ادامه از آمادگی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی برای دستیابی به تفاهم‌نامه فرهنگی و گسترش همکاری‌های دوجانبه خبر داد.
هیأت عراقی با همراهی مسئولان امور بین‌الملل کتابخانه از موزه مجلس بازدید بعمل آوردند و با روند تشکیل مجلس در کشور آشنا شدند.

[*FATIMA*]

15 آبان 1392






برگزاری همایش بزرگداشت علی‌اکبر غفاری






همایش بزرگداشت مرحوم استاد علی‌اکبر غفاری با حضور آیت‌الله امامی کاشانی و جمعی از فضلا، طلاب و دانشجویان دانشکده قرآن و حدیث در تالار شیخ مفید دانشکده قرآن و حدیث پردیس تهران برگزار شد.




حجت‌الاسلام صادقی مدیر روابط عمومی این دانشکده هدف از برگزاری این همایش را آشنایی بیشتر طلاب و دانشجویان با افکار، آثار، گفتار و رفتار شخصیت‌هایی که در احیای تراث حدیثی نقش داشته اند دانست.
علی جعفری از شاگردان استاد علی‌اکبر غفاری با اشاره به غیرتمندی، زهد و وارستگی استاد علی‌اکبر غفاری، اظهار کرد: مقام معظم رهبری در پیام تسلیت خود به خانواده استاد فرمودند فقدان این عالم خدوم و پرکار ضایعه‌ای در عرصه انتشار محققانه میراث کهن مکتوب شیعه است.
علی مهدوی‌راد نیز با اشاره به اینکه استاد غفاری یک فقیه مجهول‌القدر هم در دوره حیات و هم در دوره ممات هستند، وی را یک فقیه، دین‌شناس واقعی، محدثی امین و ایثارگر به معنای واقعی کلمه معرفی کرد و گفت: از مراکز علوم حدیث در خواست دارم که به روش‌شناسی استاد به صورت علمی و آکادمیک پرداخته شود.
وی افزود: مرحوم استاد کتاب تهذیب‌الاحکام را به توصیه مقام معظم رهبری به نگارش در آوردند.
مهدوی راد به معرفی برخی کتاب‌های استاد علی اکبر غفاری و بیان توضیحاتی درباره هریک پرداخت و گفت: خوب است که تمام آثار و نوشته‌های موجود از این استاد، جمع‌آوری و چاپ و نشر شود.

[*FATIMA*]

16آبان ماه




درگذشت استاد "علي اكبر مالك" سخنور و مديحه‏سراي معاصر (1377ش)




درگذشت استاد "علي اكبر مالك" سخنور و مديحه‏سراي معاصر (1377ش) استاد علي‏اكبر مالك در سال 1290ش (1329ق) در تهران پا به عرصه وجود نهاد. وي پس از طي دوران دبستان، وارد دارالفنون شد و از محضر اساتيدي همچون جلال‏الدين همايي، عباس اقبال آشتياني، نصراللَّه فلسفي و علامه محمدحسين فاضل توني بهره برد. ايشان سپس به دانشسراي عالي رفت و به تحقيق در متون نظم و نثر فارسي پرداخت. استاد مالك آنگاه وارد مدرسه حقوق شد و پس از مدتي با زبان‏هاي انگليسي، فرانسوي و آلماني آشنا گرديد و اين زبان‏ها را تدريس نمود. ايشان در طي اين سال‏ها، همواره در انجمن‏هاي ادبي حضوري فعال داشت و با ارائه آثار هنري - مذهبي خود، شيفتگان خاندان عصمت و طهارت را سيراب مي‏ساخت و دوستداران شعر و ادب را به فيض مي‏رساند. از استاد مالك بيش از پانزده اثر منظوم و منثور برجاي مانده كه وادي عشق، ترانه دل، سفرنامه حج و سلطان عشق به شعر، و كشور مقتدر اسلامي و خاطرات اجتماعي و سياسي در 2 جلد به نثر، از آن جمله‏اند. استاد مالك تا واپسين روزهاي زندگي خويش، جلسات تفسير قرآن كريم و آموزش اصول بديع و قافيه را تشكيل مي‏داد و از كار دست نكشيد. اين سخنور خستگي‏ناپذير سرانجام در اواسط آبان 1377ش برابر با رجب 1419ق در 87 سالگي در تهران درگذشت.
===========================




تولّد "ابن خَلّوف" كاتب و شاعر مسلمان (829 ق)




تولّد "ابن خَلّوف" كاتب و شاعر مسلمان (829 ق) شهاب‏الدين احمد بن ابي القاسم محمد خلوف معروف به ابن خَلوف در كودكي عازم سفر مكه و سپس بيت‏المقدّس شد و در جواني به قاهره رفت. هدف وي از اين سفرها، تحصيل علم و دانش بود به طوري كه در 26 سالگي در جوامع علمي قاهره، دانشمندي برجسته محسوب مي‏شد. ابن‏خلوف شعر نيز مي‏سرود و قصيده‏هاي زيبايي درمدح پيامبراكرم در ديوان اشعار او به چشم مي‏خورد. ديوان الاسلام، نظمُ التَلخيص و نظم المغني از آثار قلمي ابن خَلوف است. وي در سال 899 در 70 سالگي درگذشت.
===========================




تولد "آلبر كامو" نويسنده معروف فرانسوي (1913م)




تولد "آلبر كامو" نويسنده معروف فرانسوي (1913م) آلبر كامو نويسنده فرانسوي در هفتم نوامبر 1913م در الجزاير و در خانواده‏اي فقير به دنيا آمد. كودكي كامو در فقر و تنگ‏دستي گذشت و در ميان طبقه كارگر بزرگ شد. وي دوران تحصيل را با نمرات درخشان به پايان رسانيد و سپس به تدريس و تحصيلات دانشگاهي نيز پرداخت. كامو چندي بعد به روزنامه‏نگاري و فلسفه علاقه‏مند شد و عشق فراواني به درام و درام‏نويسي پيدا كرد. از اين‏رو دريك گروه نمايشي سيار مشغول به كار شد و در ايفاي نقش‏هاي كلاسيك شركت جست. سپس، خود گروهي نمايشي تشكيل داد و آثار متعددي را آماده نمايش نمود. هرچند كامو در دوران تحصيل مبتلا به مرض سل شده بود، ولي مطالعه و نويسندگي را رها نكرد و پايان نامه دكتراي خود را در رشته مسيحيت و اعتقاد يوناني به رشته تحرير درآورد. وي سفرهايى به ايتاليا، استراليا و چكسلواكي نمود و چندين اثر بزرگ نگاشت. كامو در سال 1940م به پاريس رفت و نشريه كومبا را كه از انتشارات نهضت زيرزميني مقاومت ملي فرانسه در برابر نازي‏ها بود تأسيس كرد و چندي نگذشت كه همين روزنامه، ارگان رسمي و اساس نهضت مقاومت ملي شد. وي پس از جنگ جهاني دوم، نويسندگي را ادامه داد و با نگارش كتاب معروف طاعون به شهرت دست يافت و در سال 1957م موفق به اخذ جايزه ادبي نوبل شد. طاعون، رمزي است براي فرانسه اشغال شده از طرف آلمان و رمزي است براي وضع بشر به طور كلي. آلبركامو، به عنوان يكي از صاحب‏نظران بزرگ قرن بيستم ميلادي به شمار مي‏رود و آثار و شخصيت او، نماينده اختلافات بزرگ اين قرن است كه تمدن جهان غرب را متزلزل ساخته است. كامو در جست‏وجوي يك عقيده فلسفي يا ديني نبود، بلكه در جست‏وجوي يك راه زندگي بود كه در آن، منطق دل و احساس، با منطق انديشه و تفكر مورد احترام قرار گيرد و حدودي كه واقعيت بر افراد تحميل كرده است، در نظر گرفته شود. به همين جهت، كامو يك اگزيستانسياليست خوشبين است كه بر اصالت وجود و انسان‏گرايى عقيده دارد و درصدد پيدا كردن اخلاقي است كه بر پايه همبستگي و سعادت و عشق باشد. كامو را هم‏چنين از مردان مبارز و در عين حال پوچ‏انديش زمان خود دانسته‏اند كه مدت‏ها با نيش قلم خود، با ديكتاتوري‏هاي زمان به مبارزه پرداخت. كامو در عين حال كه در مجاورت نزديك امور واقعي و جاري كشورش به سر مي‏برد، پا را از وقايع فراتر مي‏نهاد تا به مسائل واقعي‏تر و والاتر دست يابد. شيوه بيان كامو به شيوه نگارش باب روز بستگي ندارد و از فصاحت و سادگي سبك كلاسيك برخوردار است. از كامو آثار متعددي بر جاي مانده كه سوء تفاهم، حكومت نظامي، درست‏كاران، پشت و رو، جشن‏ها و بيگانه از جمله نمايش‏نامه‏ها و آثار ادبي او مي‏باشند. آلبركامو سرانجام در چهارم ژانويه 1960م بر اثر برخورد اتومبيلش به درخت در چهل و هفت سالگي درگذشت.








===========================
16 آبان92






برگزاری نمایشگاهی از آثار محمدتقی بهار در کتابخانه حسینه ارشاد




نمایشگاهی یک روزه از آثار محمدتقی بهار روز پنجشنبه 16 آبان در کتابخانه عمومی حسینیه ارشاد برگزار می شود.
کتابخانه عمومی حسینیه ارشاد از آثار محمدتقی بهار نمایشگاه یک روزه ای در 16 آبان از ساعت 9 صبح لغایت 11:30 برگزار می کند.
شاعر، ادیب، نویسنده، روزنامه‌نگار و سیاست‌مدار گرانمایه و معاصر ایرانی محمدتقی بهار، ملقب به ملک‌الشعرا در شانزدهم آبان ۱۲۶۵ ه‍. ش. برابر با ۱۳۰۵ ه‍. ق. در مشهد چشم به جهان گشود و ۲ اردیبهشت ۱۳۳۰ در سن 64 سالگی دار فانی را وداع گفت. از او آثار ارزشمندی چون منظومهٔ چهار خطابه، زندگانی مانی و شعر در ایران منتشر شده است.
کتابخانه عمومی حسینیه ارشاد 30 عنوان از آثار ایشان را در مخزن خود دارد و به مناسبت زادروز این اندیشمند گرامی نمایشگاه یک روزه ای در تاریخ فوق از ساعت 9صبح لغایت 11:30 برپا نموده است.
بازدید از این نمایشگاه برای عموم آزاد است.

[*FATIMA*]

17آبان ماه


"مارگارت میچیل "خانم نویسنده معروف آمریکایی ،در آتلانتا واقع در ایالت" جورجیا "متولد شد
.پدرش از وکلای برجسته دادگستری بود و خود او نیز مدتها درس طب خواند ولی به سبب مرگ مادرش درس را ناتمام گذاشت .از 22 سالگی به نویسندگی پرداخت و مدتها پاورقینویسی و خبرنگاری جراید را به عهده داشت .وی روز 16 اوت 1949 در سانحه اتومبیل مرد .به روز 16 اوت 1949 مراجعه شود


===========================




درگذشت نويسنده، محقق و مترجم معاصر، استاد "كريم كشاورز" (1365 ش)


درگذشت نويسنده، محقق و مترجم معاصر، استاد "كريم كشاورز" (1365 ش) استاد كريم كشاورز در سال 1279 ش در شهرستان رشت به دنيا آمد. وي پس از پايان تحصيلات خود، به عنوان يك نويسنده، محقق و پژوهشگر، در وادي قلم گام برداشت و تاليفات و مقالات متعددي از خود به جاي نهاد. استاد كشاورز علاوه بر زبان‏هاي تركي، روسي و فرانسه، با زبان‏هاي انگليسي و عربي نيز آشنا بود. كشاورز سالياني به تدريس زبان فارسي پرداخت و انجمن فرهنگي رشت را تاسيس نمود. وي پس از چندي به تهران آمد و در كنگره نويسندگان، با بزرگان و اديباني همچون علي‏اكبر دهخدا، نيما يوشيج و محمدتقي بهار آشنا شد. استاد كشاورز همچنين علاوه بر نويسندگي، به كار ترجمه نيز مي‏پرداخت و در طول هفتاد سال فعاليت در عرصه تاليف و ترجمه، آثار بسياري را از روسي و فرانسوي به فارسي ترجمه كرد كه اسلام در ايران، كشاورزي، مناسبات ارضي ايران در عهد مغول، گيلان و هزار سال نثر پارسي در پنج جلد، را مي‏توان نام برد. اين محقق معاصر سرانجام در هفدهم آبان 1365ش در 86 سالگي در تهران بدرود حيات گفت.




===========================




درگذشت نويسنده شهير "سيدمحمدعلي جمالزاده" پدر داستان ‏نويسي نوين ايران (1376 ش)


درگذشت نويسنده شهير "سيدمحمدعلي جمالزاده" پدر داستان ‏نويسي نوين ايران (1376 ش) سيدمحمدعلي جمالزاده در سال 1270 ش در اصفهان و در خانواده‏اي بزرگ و عالم به دنيا آمد. پدرش سيدجمال الدين واعظ اصفهاني همداني از پرنفوذترين مبلغان مذهبي دوران مشروطه بود و نقش مهمي در آن نهضت داشت. در سال‏هاي جواني محمدعلي، وي همگام با پدر و پس از آن از فعالان برجسته حركت اصلاح طلبانه مشروطيت به شمار مي‏رفت كه يكي از دلايل اين حضور ضد استبدادي، دستگيري و قتل پدرش در جريان مشروطيت به دست عمّال محمدعلي شاه‏قاجار بود. سيدمحمدعلي جمالزاده پس از اتمام تحصيلات ابتدايي، راهي بيروت و سپس پاريس شد و در فرانسه در رشته حقوق فارغ التحصيل گرديد. وي در 22 سالگي در حالي كه بسياري از مناطق ايران بي‏طرف در جريان جنگ جهاني اول به اشغال دولت‏هاي روس و انگليس و عثماني درآمده بود به كرمانشاه رفت و ارتش كوچكي از كردها براي جنگ با متفقين به وجود آورد. اما خيلي زود اين كار را رها كرد و راهي برلين در آلمان شد. جمالزاده سپس به مدت بيست و پنج سال در دفتر بين‏المللي كار در ژنو شروع به فعاليت نمود و در كنار آن به مطالعات وسيعي دست زد. با فرا رسيدن شهريور 1320 ش، حيات ادبي جمالزاده شروع شد و چند داستان از او در تهران به چاپ رسيد. وي تحت تأثير آشنايي با روشنفكران ايراني به اين نيتجه رسيد كه يكي ازدلايل بي‏سوادي وسيع مردم ايران در آن زمان اين است كه نخبگان تحصيل كرده، تنها براي خوش‏آمد يكديگر مي‏نويسند، حال آنكه در غرب، حتي متفكران بزرگ هم در نويسندگي از نهايت سادگي بهره مي‏گيرند. نتيجه اين انديشه، نوشتن و انتشار تعدادي داستان‏هاي كوتاهِ ابتكاري بود كه بعدها اساس نخستين كتاب وي با نام "يكي بود، يكي نبود" گرديد. اين كتاب ولوله‏اي در ميان خوانندگان فارسي زبان انداخت، چرا كه او برخلاف عادت معمول نويسندگان معاصرش، در داستان خود از لغات و اصطلاحات روزمره مردم استفاده كرد و از دشوارنويسي پرهيز نمود، كه اين، ويژگي خاص نوشته‏هاي اوست. گنج شايگان، صحراي محشر، خاك و آدم و دشمن ملت و... از جمله كتاب‏هاي جمالزاده است كه در نتيجه آن‏ها، از او به عنوان پدر داستان‏نويسي ايران ياد كرده‏اند. سرانجام محمدعلي جمالزاده در حالي كه در حدود نود سال در اروپا مي‏زيست ولي هميشه قلبش براي وطن مي‏تپيد، در هفدهم آبان 1376 برابر با 8 نوامبر 1977 م پس از عمري طولاني در 106 سالگي درگذشت و در ژنو به خاك سپرده شد.




===========================


درگذشت "ابن ناقيا" شاعر و اديب بغدادي (485 ق)


- درگذشت "ابن ناقيا" شاعر و اديب بغدادي (485 ق) ابوالقاسم عبداللَّه بن محمد بن حسن بن ناقيا بغدادي مشهور به ابن ناقيا، شاعر، كاتب و اديب معروفِ اهل بغداد بود. او به خاطر طبع رواني كه داشت، شاعري چيره دست شد و صاحب نظران، شعر او را به زيبايى و شيوايي ستوده‏اند. ابن ناقيا در ديوان شعرِ خود به نام "مقامات"، مفاسد اجتماعي را در قالب حكايت و طنز بيان كرده است. ديوان رسائل، مختصَر اغاني و مِلحُ المَمالِح از ديگر آثار اوست. ابن ناقيا به هنگام مرگ 75 سال داشت و در مقبره‏ي بابُ الشام در بغداد مدفون گشت.


===========================




وفات "ابن ادريس" كاتب و شاعر مسلمان مراكشي (1264 ق)


وفات "ابن ادريس" كاتب و شاعر مسلمان مراكشي (1264 ق) ابوعبداللَّه محمد عمراوي فاسي معروف به ابن ادريس، كاتب و شاعر مسلمان مراكشي، تحصيلاتش را با حفظ قرآن آغاز كرد و سپس به آموختن نحو و ادب پرداخت. ابن ادريس پس از آن شغل مكتب‏داري پيشه كرد و به نسخه‏نويسي از كتاب‏ها همّت گماشت. او در حين اين فعاليت‏ها بر اطلاعات تاريخي خود افزود و به تدريج كاتب مشهوري شد. ابن ادريس به مناسبت تجاوز فرانسويان به خاك الجزاير، قصيده‏اي سرود و طي آن، مسلمانان را به جهاد دعوت كرد. پس از مدتي در اثر توطئه‏هاي مخالفانش توسط سلطان مراكش به زندان افتاد و تحت شكنجه قرار گرفت. ابن ادريس پس از آزادي از زندان، انزوا گُزيد و به سرودن شعر پرداخت. او به بديهه‏سرايي شهرت داشت و بيشتر اشعارش را در مدح پيامبر و وصف طبيعت سروده است.




===========================




مرگ "ميشل مونتيني" شاعر و فيلسوف معروف فرانسوي (1592م)


مرگ "ميشل مونتيني" شاعر و فيلسوف معروف فرانسوي (1592م) ميشل دو مونتيني، نويسنده و فيلسوف معروف دوره رُنسانس، در 22 فوريه 1533م در منطقه‏اي در جنوب‏غربي فرانسه به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات خود، در جواني خويشتن را وقف حقوق و سياست نمود و به تفكرات فلسفي پرداخت. مونتيني، به عنوان يك اشراف زاده فرانسوي، سفرهاي بسيار كرد و كتب زيادي نوشت كه مهم‏ترين آن‏ها، كتاب تحقيق يا مقالات است كه در سه جلد منتشر گرديد. وي بدون آنكه نقشه منظمي در ذهن طرح كرده باشد، به نوشتن اين اثر پرداخت و در آن، به گفته خويش نه به دنبال افتخار است و نه در انديشه سهولت كار خواننده، بلكه تنها به فكر آن است كه درباره همه مسائل داوري كند، خواه براي مسائل عميق و پيچيده و خواه براي مسائل بيهوده و بي‏ارزش. در اين كتاب، مونتيني، عقايد خود را در خصوص آموزش و پرورش تشريح كرده است. او عقيده داشت كه اگر روش تعليم، دلپذير باشد، ديگر آموزش‏گاه، چون زندان نخواهد بود و نيازي نيست كه چوب و تازيانه، وسيله نظم و انتظام باشد. مونتيني به عنوان يك اومانيست و انسان‏گرا، از عقل در برابر تعصب، از بردباري و فروتني در برابر تكبّر و از حكمت صلح در مقابل بلاهت جنگ دفاع مي‏كرد. او هميشه به نشان دادن بردباري در تفهيم و تفاهم اصرار داشت. نخستين تلقين اخلاقي وي اين بود كه نسبت به همه جانداران، مهربان باش. از همه اين‏ها بالاتر، مونتيني مردي صميمي و يكرنگ بود. سعي وي اين بود كه آن‏چه مي‏نويسد ساخته دل و پرداخته زبانش باشد. در انديشه‏هاي مونتيني ضد و نقيض‏هايى نيز مشاهده مي‏شود، چرا كه گاهي مؤمن است و گاه بي‏ايمان، گاه طرفدار حكمت عقلاني مي‏باشد و گاهي پيرو اصول شكاكي و گاه محافظه كار است و گاه انقلابي. در واقع، مونتيني از روح و انديشه شكاكي برخوردار است. او در تحقيقات خود به جايى رسيده است كه بشر را از دست يافتن به حقيقت و عدالت عاجز مي‏يابد و از اين رو عبارت معروف "چه مي‏دانم" را به كار مي‏برد. با اين حال، مونتيني از مطالعات فراوان خود قصد ندارد كه نتايج بدبينانه به دست آورد، بلكه مي‏خواهد بگويد كه هنر زيستن بايد بر مبناي عقل و حكمت محتاطانه‏اي استوار باشد كه از تسليم و رضا الهام گرفته است. عقايد مونتيني روي هم رفته تاثير بسياري در مدارس و يا اجتماع آن دوران نداشت ولي در افكار انديشمندان بزرگ پس از خود، تاثيري مستقيم نهاد. ميشل دو مونتيني سرانجام در 8 نوامبر 1592م در 59 سالگي درگذشت.


===========================




درگذشت "جان ميلْتون" اديب و شاعر بزرگ انگليسي (1674م)
درگذشت "جان ميلْتون" اديب و شاعر بزرگ انگليسي (1674م) جان ميلتون، شاعر بزرگ قرن هفدهم انگلستان، در سي‏ام ژانويه 1608م در لندن به دنيا آمد. وي در كودكي عشق و علاقه عجيبي به ادبيات و به ويژه شعر پيدا نمود و همين موضوع سبب گرديد كه به زودي نيز شعر بسرايد، به طوري كه در اوان نوجواني، چندين قطعه و اثر عالي نوشت. ميلتون در 21 سالگي اولين اثر مشهور خود با نام تولد مسيح(ع) را سرود و به زودي سرشناس و معروف شد. در اين اثر كه جنبه هنري، اخلاقي و مذهبي سراينده نمايان است، كشمكش قريب الوقوع فرقه‏هاي مذهبي پيش بيني شده بود. وقايع آن زمان جامعه انگلستان ميلتون را به شدت آزار مي‏داد به طوري كه به تدريج روحي مبارزه طلب پيدا كرد و تصميم گرفت عليه بيدادگري قيام كند. از اين به بعد، دوران مبارزه، بدبختي و شهرت آغاز گشت؛ حكومت به شدت وي را تحت تعقيب قرار داده و اعمال وي را محدود كرده بود. با اين وصف، به زودي، ميلتون و عقايدش پيروزي‏هاي بزرگي به دست آوردند، ليكن او همچنان در دفاع از آزادي فكر و قلم، شعر مي‏سرود و مردم را تشويق مي‏كرد. اين دوران نيز ديري نپاييد و حكومت استبدادي، دوباره جانشين افكار آزادي طلب گرديد. بدين ترتيب ميلتون كه خود را شكست خورده احساس مي‏نمود گوشه انزوا گرفت و دست از هر فعاليتي كشيد. ميلتون در همان گوشه انزوا به خلق آثاري موفق شد كه هم اكنون جامعه ادبي انگلستان به وجود آن‏ها افتخار مي‏كند. بينايى ميلتون در سال 1652م بر اثر تحرير و تاليفات زياد رو به ضعف نهاد تا اين‏كه كاملاً كور شد و از كارهاي اجتماعي كناره گرفت. وي در سال 1660، كور و خسته و نوميد، اثر جاودانش بهشت گمشده را سرود. وي در اين اثر نشان مي‏دهد كه به خداي يگانه ايمان دارد و شيطان بر اثر مشيت الهي پديد آمده و اراده خدا بر اين قرار گرفته كه برخي از بندگانشْ، قدرتِ اختيار داشته باشند. بهشت گمشده، يكي از بزرگ‏ترين حماسه‏هاي جهان است و از لحاظ استحكام كلام، در ادبيات زبان انگليسي بي‏نظير است، به طوري كه ميلتون را پس از شكسپير در مقام اول قرار مي‏دهد. ويژگي‏هاي شعر وي در استحكام، صراحت و ظرافت آن‏هاست كه هيچ‏يك از معاصرانش به آن دست نيافته‏اند. تعادل و تركيب شعر با موضوع و هماهنگي آن دو با هم در تمامي آثار ميلتون مشخص مي‏باشد. اشعار مختلف او، ادراك كم‏نظيرش را در پيچيدگي‏هاي اوزان خوش‏آهنگ نشان مي‏دهد. آهنگي كه از تعادل ساختمان و تركيب استادانه شعر با بيان موضوع، اعم از خطابه نويسي يا داستان‏پردازي حاصل مي‏شود. نثر ميلتون نيز بسيار فصيح و استوار است و هنر نمايشي او از حد متوسط بالاتر. ميلتون از بزرگ‏ترين و معتبرترين چهره‏ها در ادبيات انگلستان است و نفوذ عظيمي در آثارنويسندگان انگليسي و آلماني و... بر جاي نهاد. وي در عين اين‏كه طبعي ملايم و مصاحبتي دلنشين داشته از طرف ديگر مبارزي لجوج و خشن و فردي جاه طلب و مغرور بوده است. هم‏چنين روح اندوه‏ناك و روح شادمان از ديگر آثار اوست. جان ميلتون سرانجام در 8 نوامبر 1674م در 66 سالگي درگذشت در حالي كه هرگز نتوانست آن‏چه را مي‏خواست به چشم ببيند.




===========================
17 آبان 1392




انتشار شماره سوم و چهارم نشریه «شناسه»


شماره سوم و چهارم "شناسه" (نشریه الکترونیکی انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران، شاخه خراسان) با موضوع "مسائل و مشکلات مجله های رشته علم اطلاعات و دانش شناسی" منتشر شد.
از آنجا که مطالب ارائه شده و گردآوری شده در این موضوع بیشتر از میزان معمول در سایر شماره ها بود، به منظور فرصت کافی برای مطالعه همه مطالب، دو شماره سوم (پائیز) و چهارم (زمستان) در سال 1392 به این موضوع اختصاص پیدا کرده است.
در این دو شماره (سوم و چهارم) می خوانیم:

1. اولین در کسب، اولین در لغو: نگاهی به لغو امتیاز فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی (دکتر رحمت‌الله فتاحی)
2. دوران گذار در مجله‌های علمی-تخصصی رشته (رضا رجبعلی بگلو)
3. تأملی بر کارکرد مجلات علمی در رشته؛ آب بی فلسفه می خوریم و توت بی دانش می چینیم! (امیر ریسمانباف)
4. بازیِ گروهی در زمین نشریات پژوهشی: نگاهی به چالش‌های گروه‌های پژوهشی (محمد زره‌ساز)
5. آیا ساختار رایج کنونی در نوشتارهای منتشرشده در مجلات کتابداری و اطلاع‌رسانی، کارآمد است؟ (دکتر علی‌حسین قاسمی)
6. چرا مجله‌های علمی در ایران دیرکرد دارند؟ راهکار چیست؟ (زهرا ناصری)
7. آنگونه که دوست داریم داوری شویم، داوری کنیم (سمیه سادات آخشیک)
8. نگاهی به بخش‌های "روش" و "یافته‌ها" در مقاله‌‌های مجلات علم اطلاعات و دانش‌شناسی (دکتر حیدر مختاری)
9. در آداب و اصول اولین نگارش‌های دانشجویی و چند توصیه‌ نه چندان شاخ‌دار! (دکتر عاطفه شریف)
10. به کجا می‌رویم؟ نقدی بر گرایش به انتشار مقاله isi در ایران (حمیدرضا کیانی)
11. گفتگو با دکتر دیانی: شرط اساسی اجرای آئین نامه انتشار مجله ها، اجرای کامل آن برای همه مجله هاست
12. گفتگو با دکتر فتاحی: نشر برای نشر، مشکل ریشه ای نظام علمی ماست
13. گفتگو با دکتر فرج پهلو: انتشار مجله ها بصورت الکترونیکی، تبدیل تهدید به فرصت است
14. گفتگو با دکتر نشاط: انتشار مقاله های نظری در مجله های رشته بسیار ضروری است
15. گفتگو با دکتر نوروزی: بین مجله های دسترسی آزاد و سایر مجله های علمی، جدالی وجود ندارد
16. گفتگو با دکتر جمالی مهمویی: فرمالیسم، ضعف اساسی در داوری مجله های تخصصی رشته است
17. گفتگو با حیدری نژاد: عطف دقیقاً متعلق به همه کتابداران ایران است
18. گزارشی از همایش کتابخانه و مردم (کرمان) (دکتر محمد اعظمی)
19. گوشه و کنار از اداره کل کتابخانه های عمومی استان خراسان رضوی (2) (میلاد معین‌الدین)
20. چشمهایش! (شهربانو صادقی)
21. طنز: نامه سه داور به سردبیر برای یک مقاله!

[*FATIMA*]

18آبان ماه


===========================




تولد علامه "محمد اقبال لاهوري" متفكر مسلمان پاكستاني (1873م) (ر.ك: 21 آوريل)


تولد علامه "محمد اقبال لاهوري" متفكر مسلمان پاكستاني (1873م) (ر.ك: 21 آوريل) علامه محمد اقبال لاهوری در سوم ذیعقده -1294 هجری قمری (مطابق با 9 نوامبر 1877 میلادی) در یک خانواده متدین در شهر سیالکوت دیده به جهان گشود، پدرش بازرگانی پیشه می‌کرد. اجدادش همه از برهمنان کشمیر بودند که در قرن هفدهم به دین اسلام مشرف گشتند. علامه تحصیلات خود را با قرآن در یکی از مساجد زادگاهش شروع نموده و بعد از اتمام دوره مکتب برای گذران دوره‌های ابتدائی و متوسطه به کالج رفت. در کالج مورد توجه یکی از معلمانش به نام مولانا میر حسین قرار گرفت. ذوق و استعداد شاعری علامه تا جائی معلمش را تحت تاثیر قرار داد که ایشان هر چند مخالف با شعر گفتن جوانان بود، خودش علامه را تشویق به سرودن نمود. علامه سروده‌های خود را در ابتداء جهت اصلاح به داغ دهلوی تسلیم می‌نمود داغ دهلوی نیز پس از مدتی اعتراف کرد که اشعار اقبال نیاز به تصحیح نداشته و از داشتن چنین شاگردی فخر و مباهات می‌کرد. علامه پس از اتمام دوره کالج، در رشته فلسفه دانشگاه لاهور ادامه تحصیل داده و با اتمام دوره فوق لیسانس از دانشگاه پنجاب با رتبه اول، عهده دار تدریس در رشته‌های تاریخ، فلسفه و علوم در همان دانشگاه گردید. اما فعالیت علامه و ذوق و قریحه وی فقط در عالم شعر و شاعری و فلسفه محدود نبوده بلکه ایشان در عالم اقتصاد نیز حرفی برای گفتن داشته‌اند تا جائیکه در سال 1901 م کتابی در همین زمینه به زبان اردو نوشتند. اقبال در سال 1926 م، به عضویت مجلس قانونگذاری انتخاب شد. وضعیت زندگی ناگوار مردم و اختلافات در آن زمان و عشق به آزادی، اقبال را به سوی حرکتهای سیاسی سوق داد تا جائیکه اقبال پیشنهاد تشکیل دولت پاکستان را در جلسه سالیانه حزب مسلم‌بیگ در الله آباد را داد. همچنین ایشان نمایندگی مردم مسلمان شبه قاره را در اولین موتمر اسلامی فلسطین در بیت المقدس را داشته. ایشان در بازگشتی از کنفرانسی در لندن از اسپانیا و مسجد قرطبه دیدن کرده بودند که دیدار از این مسجد تاثیر زیادی در روحیه ایشان به جای گذارده بود، در منظومه‌ای آن را بیان داشته همچنین از افغانستان نیز دیداری کرده و به زیارت مزار حکیم ثنائی موفق گردید. در اواخر عمر نیز یعنی به سال 1933 از دانشگاه پنجاب موفق به دریافت دکتری افتخاری گردید. بالاخره ایشان به دنبال تنگی نفس و ضعف قلبی که مبتلا گشته بود در روز پنجشنبه 21 آوریل 1938 مطابق بیستم صفر 1357 قمری دار فانی را وداع گفت.






===========================


امروز،"ایوان تورگنیف "رماننویس مشهور روسی در" اورال "بدنیا آمد


.خانوادهاش مردمی اشرافی بودند و پدرش سرهنگ بود .هنگام تحصیل در رشته زبانشناسی ،به فعالیت ادبی پرداخت و اولین اثرش" کاج کهن "نام داشت و اولین کتابش" خاطرات یک ورزشکار "بود .تورگنیف که همیشه طرفدار آزادی دهقانهای روسی بود ،روز 3 سپتامبر 1883 میلادی مرد .به روز 3 سپتامبر 1883 مراجعه شود




===========================


امروز، "ساموئل - تیلر - کالریج "ادیب مشهور و یکی از بزرگترین شعرای سبک رمانتیسم در انگلستان ،دیده به جهان باز کرد .


زادگاه وی یکی از شهرهای ایالت" دون - شایر "بود و او پس از انجام تحصیلات خویش در دوره مقدماتی ،به ادبیات روی آورد و شهرت فراوان یافت .ساموئل - تیلر - کالریج روز 23 ژوئن 1834 میلادی بعد از 62 سال زندگی مرد .به روز 23 ژوئن 1834 مراجعه شود

[*FATIMA*]

19 آبان ماه

تولد "يوهان شيلْلِر" نويسنده و اديب برجسته آلماني (1759م)

يوهان فردريك شيلِّر نويسنده، شاعر و نمايش‏نامه نويس آلماني در دهم نوامبر 1759م در ايالت وِرْتِمْبرگ آلمان به دنيا آمد. وي از كودكي عشق سرشاري به نويسندگي و شعر داشت و نخستين اثرش را در هجده سالگي به نگارش درآورد. شيلْلِر پس از پايان تحصيلات، رسماً به كار نويسندگي پرداخت و بعدها با گوته، شاعر و نويسنده بزرگ هم‏وطنش آشنا شد. شيلْلِر مانند گوته، سبكي نو در ادبيات آلماني پديد آورد و يكي از فصول درخشان ادبيات قرن نوزدهم آلمان به او تعلق گرفت. بزرگ‏ترين اثر شيلْلِر، درام راهزنان نام دارد كه از معروف‏ترين نمايش‏نامه‏هاي ضد استبدادي او محسوب مي‏شود. او بعد از انتشار اين نمايش‏نامه از نويسندگي منع شد. شيلْلِر در نمايش‏نامه نويسي چيره دست بود و سبك نويسندگي‏اش به مكتب كلاسيك شباهت نزديك دارد. آثار وي دربردارنده ظرافت، دقت، سادگي و وقار هستند. نمايش‏نامه‏هاي بزرگ شيلْلِر، حماسي يا تراژدي هستند و زمينه‏هاي تاريخي و سياسي دارند. اين آثار هم‏چنين همگي مبيّن ايده‏آليسم و خيال‏پردازي و تصورسازي مي‏باشند و بر اصول متين اخلاقي شيلْلِر و تاكيد وي در آزادي و شرافت انساني استوارند. شيلْلِر پس از گوته، از بزرگ‏ترين پايه‏گذاران ادبيات جديد آلمان است و شعراي رمانتيك قرن نوزدهم آلمان، تحت تاثير وي بوده‏اند. شيلْلِر، زيبايى را چه در قلمرو شعر و چه در فلسفه، دومين خالق بشر مي‏نامد. در نظر او تنها تربيت و فرهنگ و ادراك زيبايى است كه قادر است به روح بشر اعتلا بخشد. هنر در نظر شيلْلِر، بزرگ‏ترين مربي فرد و جامعه است. توصيف شاعرانه در برخي آثار شيلْلِر به او امكان مي‏دهد كه هسته مركزي جامعه و خانواده و حكومت را در وحدت و كلّيت و اشتراك منافع جاي دهد و موجوداتي را كه به وسيله عشق و يگانگي به هم پيوسته‏اند، در آينده‏اي توام با صلح و سلامت جاوداني تجسم بخشد. شيلْلِر به همراه گوته، دو نابغه شعر و ادب و دو نويسنده كلاسيك آلمانند و شيلْلِر را شاعر ملي آلمان نيز خوانده‏اند. از مهم‏ترين آثار شيلْلِر مي‏توان از داستان آتالا، منظومه‏هاي فلسفي، ترانه ناقوس و نمايش‏نامه والِنِشتاين و... نام برد. فردريك شيلْلِر سرانجام در نهم مه 1805م در 56 سالگي درگذشت.

[*FATIMA*]

20آبان ماه




درگذشت شيخ "جعفر بن حاج محمد نزاري نقدي" (1370 ق)



درگذشت شيخ "جعفر بن حاج محمد نزاري نقدي" (1370 ق) آيت‏اللَّه شيخ جعفر بن حاج محمد نزاري، معروف به نقدي از افاضل علماي اماميه‏ي قرن چهاردهم هجري عراق مي‏باشد. او فقيه اصولي، محدّث رجالي، مفسر، مورخ، اديب و شاعر ماهري بود. وي پس از فراگيري اصول قرائت و خط عربي و فارسي در موطن خويش شهر "العماره" در نزد پدرش حاج محمدبن عبداللَّه نزاري، جهت تكميل تحصيلات راهي نجف اشرف شد و از محضر آخوند خراساني، سيدمحمدكاظم يزدي و شيخ احمد كاشف الغطا بهره گرفت. شيخ جعفر نقدي، مدتي به نشر علوم ديني و رياست منصب جعفريين و قضاوت فريقين و رياست مَحكمه‏ي سنّي و شيعه‏ي شهر "العماره" را بر عهده گرفت. از وي آثاري چون ارشادالطّلاب الي علم الاعراب، الاسلام و المرأة، الاَنوار العَلَويَّة و الاسرار المرتضويه، بر جاي مانده است. اين عالم رباني سرانجام در هفتم محرم الحرام سال 1370 قمري در 67 سالگي ديده از جهان فرو بست.

[*FATIMA*]

21آبان ماه



تولد (نيما يوشيج) پدر شعر نو ايران (1276 ش)



علي اسفندياري متخلص به نيما يوشيج در دهكده يوش در مازندران به دنيا آمد. در 12 سالگي به همراه خانواده به تهران رفت و پس از مدتي زبان فرانسه و عربي را فرا گرفت. او به تشويق استادش نظام وفا سرودن شعر را آغاز كرد و بر اثر آشنايي با زبان و ادبيات فرانسه، راهي تازه در برابرش آشكار شد. مطالعات و تحقيقات او در اين زمينه به ثمر نشست و او سبكي تازه را در شعر در پيش گرفت. رويدادهاي اجتماعي سال‏هاي 1300 و 1301ش، نيما را به كناره‏گيري از مردم و زندگي در ميان جنگل‏ها دامان طبيعت و هواي آزاد كشاند و آنجا بود كه منظومه افسانه را سرود. اين منظومه، به عنوان مهم‏ترين اثر نيما، حد فاصلي است بين دنياي شعر قديم و دنيايي كه نيما بعدها در شعر به وجود آورد؛ و مي‏توان آن را نقطه عطف و مقدمه و آغازي براي شعر فارسي معاصر دانست. در شعر نيما وزن و قافيه در همه جا به تناسب به كار گرفته شده است. شعر آزاد نيمايي، تفاوت‏هاي آشكاري با شعر سنّتي داشته، از لحاظ عاطفي، بيشتر جنبه اجتماعي و انساني دارد. او از لحاظ زبان، هر كلمه‏اي را در شعر نو به كار مي‏بُرد با اين شرط كه با كلمات مجاور، مهجور، بيگانه و ناسازگار نباشد. از نيما يوشيج به غير از مجموعه اشعار، آثار ديگري نيز به چاپ رسيده كه داستان‏ها، اشعار و قصه براي كودكان، يادداشت‏ها و نامه‏ها و آثار تحقيقي از آن جمله‏اند. اما مهم‏ترين اثر اين شاعر نوپرداز ايراني، افسانه نام دارد. نيما سرانجام در سال 1338 ش در 64 سالگي در تهران درگذشت و در امامزاده عبداللَّه تهران دفن شد. سي‏وچهار سال بعد در دي ماه 1372، با تلاش مردم نور و يوش، پيكر نيما از محل دفن به زادگاهش در يوش منتقل گرديد.

[*FATIMA*]

22آبان ماه




درگذشت "مهرداد بهار" شاعر و سخنور معاصر (1373ش)


درگذشت "مهرداد بهار" شاعر و سخنور معاصر (1373ش) مهرداد بهار فرزند ملك الشعرا محمدتقي بهار در سال 1308 ش به دنيا آمد. از 1326 وارد عرصه سياست شد و به حزب توده پيوست. در سال‏هاي بعد به عنوان يكي از دانشجويان فعّال دانشكده ادبيات دانشگاه تهران، مسؤول بخش تشكيلات سازمان دانشجويان شد. مهرداد بهار در سال 1330 به اتفاق دوستانش، بر اعضاي شوراي عالي دانشگاه شوريد كه به اخراج او از دانشگاه انجاميد. پس از اخراج از دانشگاه و مرگ پدرش، راهي زندان گرديد و پس از آزادي بار ديگر به فعاليت سياسي پرداخت و 2 بار دستگير و زنداني شد. مهرداد بهار در سال 1338 به انگلستان رفت و در دانشگاه لندن، نخستين فدراسيون دانشجويان مبارز عليه پهلوي را بنيان نهاد و به رهبري آن رسيد. در آن هنگام، حزب توده بر آن بود كه چپ‏ها را از جبهه ملي جدا كند. بهار و برخي از اعضاي رهبري كنفدراسيون، از دستور رهبري حزب توده سرباز زدند كه باعث اخراج او از حزب توده شد. وي از سال 1344 به كلي دست از سياست كشيد و به ايران مراجعت كرد و به پژوهش فرهنگ ايران باستان پرداخت. مهرداد بهار سال‏ها در دانشكده ادبيات دانشگاه تهران و چند دانشكده ديگر به تدريس پرداخت. اساطير ايران، رستم و سهراب، سخني چند درباره شاهنامه، ادبيات مانوي و تخت جمشيد و... از جمله آثار اوست. مهرداد بهار سرانجام در بيست و دوم آبان 1373 در 65 سالگي درگذشت و در بهشت زهرا به خاك سپرده شد.


===========================


تولد "رابرت استيونسون" شاعر و رمان‏نويس انگليسي (1850م)

تولد "رابرت استيونسون" شاعر و رمان‏نويس انگليسي (1850م) رابرت لوييز بلفور استيونسون، اديب و داستان‏سراي انگليسي در سيزدهم نوامبر 1850م در اسكاتلند به دنيا آمد. وي از كودكي، مزاجي رنجور داشت و همين امر سبب شد كه نتواند تحصيل خود را در رشته مهندسي كه با شوق فراوان آغاز كرده بود به پايان برساند. استيونسون مدتي نيز به تحصيل در رشته حقوق و وكالت پرداخت، اما اين شغل نيز ديري نپاييد و استيونسون به نويسندگي و ادبيات روي آورد. او در ابتدا يك سلسله مقاله به سبكي بديع منتشر كرد كه مورد توجه قرار گرفت و سپس براي مراقبت از مزاج رنجور خود، سراسر زندگي را در سفر و دور از وطن گذراند. استيونسون در سال‏هاي بعد كتب ديگري را انتشار داد كه با انتشار كتاب جزيره گنج، به شهرت و موفقيت زيادي دست يافت. او هم‏چنين با نگارش رمان‏هاي فرزند ربوده شده، داستان هزار و يك شب جديد، جزيره گنج، عمارت كلاه فرنگي و ماجراهاي دكتر جكيل و مسترهايد، پيروزي فراواني به دست آورد و نمايش‏نامه‏هاي متعددي از آثارش اقتباس شد. جاذبه شخصي و زندگي پر آشوب و نابسامان و پشتكار و مقاومت در برابر بيماري، استيونسون را چون قهرماني در نظر مردم جلوه‏گر ساخت. وي از طرفي يكي از زيباترين نثرها را در زبان انگليسي به وجود آورد و از طرف ديگر در اشعار غنايى، به ويژه در بيان احساس و درد غربت، شاعري برجسته به شمار آمد. مقاله‏هاي وي از غنا و آزادگي و شخصيت بذله‏گويي او نشان دارد و انتقادهايش بسيار نافذ و دلنشين مي‏باشد. رابرت استيونسون سال‏هاي پاياني عمر را در مجمع الجزاير ناموآ در جنوب اقيانوس آرام گذراند و سرانجام در سوم دسامبر 1894م در 44 سالگي درگذشت.




===========================




امروز، "اسلوچفسکی "یکی از شعرای نامدار روسیه در قرن نوزدهم میلادی ،پس از 67 سال زندگی به علت ابتلا به بیماری ذاتالریه بدرود حیات گفت .نام اصلی این ادیب بزرگ" کنستانتین ،کنستانتینوویچ ،اسلوچفسکی "بود .وی روز 27 آوریل 1837 میلادی در" سن پطرزبورگ "متولد شده بود و سالهای
متمادی ناشر و مدیر مجله معروف دولتی روسیه تزاری بود .به روز 27 آوریل 1837 مراجعه شود

[*FATIMA*]

23آبان ماه


سالروز درگذشت سعيد نفيسي اديب پركار و معاصر - اشاره اي به مبحث نام "ايران"


سعيد نفيسي
در اين روز در سال 1345 هجري (14 نوامبر 1966 ) استاد سعيد نفيسي پس از پنج دهه تدريس و به يادگار گذاشتن بيش از يكصد تاليف در 73 سالگي فوت شد. وي که در فرانسه تحصيل كرده بود و نويسنده و پژوهشگري پركار و خستگي ناپذير بود. استاد نفيسي فرزند علي اكبر ناظم الاطباء كرماني و از خاندان حكيم كرماني بود.
استاد نفيسي درباره هر موضوعي كه به نظرش مي رسيد قادر به نوشتن مقاله، رساله و كتاب بود؛ از نمايشنامه تا داستان و از تاريخ تا واژه نامه و تصحيح متون قديمي و همين طور درباره سياست. بسيار روان و زيبا و بدون تكلف مي نوشت و نوشته هايش خوانندگان فراوان داشت. مردي فروتن و دوست داشتني بود. فهرست تحريرات او طولاني است از جمله فرهنگ فرانسه، تاريخچه ادبيات ايراني، بيهقي، نظاميه بغداد، ماه نخشب، نظامي گنجوي، فرهنگنامه پارسي، يزدگرد سوم، شيخ زاهد گيلاني و ....
شادروان نفيسي يك ايراندوست تمام عيار بود و مقاله دهم دي ماه 1313 او كه در روزنامه اطلاعات درباره تصميم دولت وقت مبني بر منع خارجيان از بكار بردن واژه «پرشيا» به جاي ايران معروف است.اين مصوبه كه دولت هاي ديگر را از بكار بردن « پارسوا، پرسه، پرسان، پرژيا (پرشيا)، پرسيانا و ... » در ناميدن ايران منع مي كرد مورد انتقاد بوده است.
منتقدين هنوز هم مي گويند: اين نام ها در سراسر جهان، امپراتوري ايران با همه عظمت و فرهنگ آن را در ذهن مردم تداعي مي كند و بسياري از خارجيان ايران را با ايراك (عراق) اشتباه مي گيرند. غربي ها «پرشيا» را از يونانيان و رومي هاي عهد باستان ياد گرفته و بكار برده اند. در مغرب زمين هر دانش آموز دبيرستاني عظمت و كارهاي امپراتوري پارسها را ضمن دروس خود خوانده است، ولي نمي داند كه ايران همان «پرشيا» است. گرچه همه مي دانند كه فلات ايران (ايران زمين) از كجا تا به كجا امتداد دارد، ولي شمار كمي از آنان مي دانند كه امپراتوري پارسها، همين ايران زمين است كه مورخان يوناني و رومي «امپراتوري پارسي» نوشته اند و در غرب عموميت يافته است. در آمريكاي امروز عده كمي هستند كه بدانند پرژين ملون (خربزه ايراني) ، پرژين كت (گربه ايراني) ، پرژين هت (كلاه پوست بره كه كرزاي رئيس جمهور افغانستان بر سر مي گذارد) و ... را كه هر روز بكار مي برند از ايرانند. مگر مجلس يونان خارجيان را مجبور كرده كه اين كشور را به نام اصلي اش بنامند و «گريس» نخوانند. همين طور هندي ها، ژاپني ها، فنلاندي ها، چيني ها و ....
چرا مجلس آلمان كشورهاي ديگر را مجبور نمي كند كه آن را «دويچلند» به نامند و مصري ها انگليسي زبانانرا از بكاربردن «ايجپت» به جاي «مصر» منع نمي كنند. به استدلال منتقدين، همين اجبار دولتهاي ديگر بر پايه مصوبه مورد بحث سبب شده است كه بسياري از غربي ها گمان كنند كه ايران يك كشور عربي است و ....
در سال 1313 (و تا به امروز) پاره اي هم بوده اند كه مي گويند اين مصوبه به خواست انگليسي ها بوده كه مي خواستند افغانستان و بلوچستان هويت جداگانه داشته باشند و در عوض توجه ايرانيان معطوف به اران شود ( قفقاز سابق ايران كه بلشويكها جمهوري آذربايجان نام نهادند).
ايرانيان، ميهن خود را به نام «ايران و ايرانشهر» مي شناخته اند. در زمان ساسانيان «ايران غالبا با الف مكسور و سكون «ي» و يا اين كه «اران» تلفظ مي شد و خارج از ايران را «انيران» مي خواندند. بايد دانست كه افغانستان نامي است كه انگليسي ها بر اين سرزمين - سرزمين رستم و كيانيان، گذارده اند!.




===========================
14 نوامبر سال 1803




"آبوت - جاکوب "نویسنده بزرگ و متفکر معروف آمریکایی در شهر" هالوول "قدم به عرصه وجود گذاشت


.او و چهار برادرش ،همه بعد از پایان تحصیلات ،حرفه معلمی را انتخاب کردند و از آن میان تنها آبوت بعدها خود آموزشگاهی دایر کرد و ضمن مدیریت آن ،آثار پر ارزشی چون" معلم - بنیاد - وی ک مسیحی جوان "را نوشت .وی روز 9 سپتامبر 1879 مرد .به روز 9 سپتامبر 1879 مراجعه شود

[*FATIMA*]

24آبان ماه




سالگشت درگذشت رهي معيري غزلسراي معاصر




رهي معيري
24 آبان 1347(15 نوامبر 1968) رهي معيري غزلسراي معاصردر59 سالگي بر اثر ابتلاء به سرطان درگذشت. وي كه در سال 1288 خورشيدي (30 آوريل 1909) در تهران به دنيا آمده بود در موسيقي و نقاشي هم ذوق و مهارت داشت. رهي فرزند معيرالممالك ـ يكي از رجال عصر قاجار بود. وي علاوه بر غزل؛ مثنوي و ترانه هم مي سرود. در سال 1964 در تهران، مجموعه اي از اشعار او تحت عنوان «سايه عمر» انتشار يافته بود. بر پايه اشعار رهي، دهها آهنگ موسيقي ساخته شده و به صورت ترانه در آمده اند كه معروفترين اين غزلها «سوز دل» عنوان دارد كه قبلا توسط بانو دلكش خوانده شده بود و اخيرا هم بانو «شكيلا» آن را خوانده است. ترانه هاي معروف ديگرش عبارتند از: «من از روز ازل»، «خزان عشق»، «تنها ماندم»، «شب جدايي»، «نواي ني» و .... رهي، خود نيز چند آهنگ موسيقي ساخته است ازجمله آهنگ «ديدي كه رسوا شد دلم» و ....
مولفان تاريخ هنر و ادبيات نوشته اند كه اين دو قريحه در خانواده رهي موروثي بوده است.


===========================


روز كتاب و كتابخواني


كتاب محصول تجربه‏هاي بشري و خلاقيت‏هاي ذهني و آموخته‏هاي دراز مدت انسان است. سهم كتاب در انتقال دانش‏ها، گاهي به مراتب بيشتر و فراتر از ديگر ابزار آموزشي است. پديد آوردن آثار علمي و فرهنگ مكتوب از توصيه‏هاي مهم اولياي دين است و با كمك به گسترش دانش، به عنوان يك ميراث فرهنگي براي نسل‏هاي آينده، ماندگار مي‏شود. وقتي كتاب، حاصل انديشه‏ها و تجربه‏هاي اهل انديشه و معرفت باشد، كتابخانه نيز كانون همايش صاحب‏نظران وموزه پرطراوت و شاداب دانشمندان و صاحبان معارف خواهد بود. يكي از مشكلات و كاستي‏هاي جامعه ما، گريز از كتاب و پايين بودن سطح فرهنگ مطالعه است. از آن سو، دامنه علوم و موضوعات و كتاب‏ها گسترش يافته است و بايد فرصت و نيروي كتاب خوانان، به خواندن بهترين‏ها و لازم‏ترين‏ها اختصاص دهند. از اين رو، با نام‏گذاري امروز به نام روز كتاب و كتابخواني، اهميت اين موضوع بيشتر از قبل مطرح مي‏گردد تا به عنوان يك فرهنگ در جامعه نهادينه شود.




===========================


امروز، "گرهارد هوپتمن "نویسنده مشهور و پشتکاردار آلمانی در شهر" بلینس "قدم به عرصه وجود گذاشت .


وی دوران کودکی را در ناز و نعمت و دوران جوانی را به سختی و مذلت سپری کرد و از 24 سالگی دست به نگارش زد و اولین داستانش به نام" پسر کوه "با استقبال فراوان مردم روبرو شد .وی به سال 1912 میلادی جایزه ادبی نوبل را گرفت و به سال 1940 میلادی مرد .به روز 5 ژوییه 1940 مراجعه شود

[*FATIMA*]

25آبان ماه


رحلت فيلسوف شهير و نويسنده توانا، علامه "محمدتقي جعفري" (1377 ش)

رحلت فيلسوف شهير و نويسنده توانا، علامه "محمدتقي جعفري" (1377 ش)علامه محمدتقي جعفري در سال 1304 ش (1344ق) در تبريز به دنيا آمد و پس از گذراندن دوران ابتدايي، براي ادامه تحصيل راهي تهران گرديد. ايشان سپس به نجف رفت و در مدت هفده سال اقامت در حوزه علميه نجف اشرف از محضر فقيهان، فيلسوفان و استادان نامداري همچون سيدابوالقاسم خويي، سيدمحسن حكيم، سيدعبدالهادي شيرازي، سيدمحمدهادي ميلاني، سيدمحمود شاهرودي و سيدجمال گلپايگاني كسب فيض كرد. علامه جعفري پس از مدتي به مقامات عالي علمي و معنوي نائل شد و از آن پس به تدريس علوم ديني و تأليف كتب پرداخت. ايشان در سال 1337 ش به ايران بازگشت و ضمن تدريس و تحقيق در حوزه‏هاي علميه مشهد و تهران، با دانشگاهيان ارتباط برقرار كرد و در دانشگاه‏ها به ايراد سخنراني و تبيين معارف اسلامي پرداخت. علامه جعفري ضمن شركت در كنگره‏ها، همايش‏ها و كنفرانس‏هاي متعدد بين‏المللي، با بسياري از شخصيت‏هاي برجسته علمي جهان مكاتبه، مصاحبه و ارتباط علمي داشت. از ويژگي‏هاي مهم استاد جعفري اتصال ميان حوزه و دانشگاه و علوم جديد و قديم بود. وي از ضرورت‏هاي زمان و نيازهاي فكري و فرهنگي دنياي معاصر به خوبي آگاهي داشت و با توجه به همين نياز، آثاري از خود به جاي گذاشت كه بسيار ارزشمند و گران‏بهاست. علامه جعفري با اشراف به فقه، فلسفه، هنر و زيبايي‏شناسي در اسلام و نيم قرن فعاليت علمي و پژوهشي، بيش از يكصد جلد كتاب و رساله تحرير نمود كه شرح و تفسير نهج‏البلاغه در 27 جلد، كشف الابيات مثنوي معنوي در 4 جلد و تفسير و نقد و تحليل مثنوي در 15 جلد و... از جمله آثار اين علامه بزرگوار است. استاد محمدتقي جعفري، همچنين هفتاد جلسه بحث و گفتگو با شخصيت‏هاي متفكر بين‏المللي همچون برنارد آرتور، برتراند راسل، پروفسور عبدالسلام، روژه گارودي و پروفسور رُزِنتال داشته است. ايشان با التفات و علاقه ويژه‏اش نسبت به هنر و ادبيات، بيش از يكصد هزار بيت شعر فارسي و عربي و نيز بخش‏هايي از ادبيات غرب را در سينه محفوظ داشت. سخنراني‏ها، مقالات و كتاب‏هاي متعدد اين محقق فرزانه در زمينه زيبايي و هنر، هنوز يكي از مهم‏ترين منابع درباره هنر از ديدگاه فلسفه و حكمت اسلامي است. علامه محمدتقي جعفري سرانجام در 25 آبان 1377 ش برابر با شب مبعث سال 1419 ق در يكي از بيمارستان‏هاي لندن دار فاني را وداع گفت و بنا به وصيت معظم‏له، در مشهد مقدس به خاك سپرده شد.




===========================


رحلت استاد محقق حجت الاسلام دكتر "محمد هادي اميني نجفي" (1379 ش)

رحلت استاد محقق حجت الاسلام دكتر "محمد هادي اميني نجفي" (1379 ش)استاد دكتر محمدهادي اميني نجفي فرزند عالم سترگ، علامه عبدالحسين اميني نجفي صاحب كتاب عظيم الغدير، در سال 1314 ش (1355ق) در شهر نجف اشرف، در بيت علم و تقوا و فضيلت به دنيا آمد. وي پس از تربيت در مكتب علمي و تحقيقي پدر بزرگوارش و فراگيري ادبيات و سطوح، به تاليف و تحقيق و پژوهش روي آورد و ده‏ها اثر مفيد را به سامان رسانيد. استاد اميني همزمان با تحصيل علوم ديني، به اخذ درجه دكترا از دانشگاه الازهر مصر در رشته ادبيات عرب نائل آمد و سپس به تدريس همت گماشت. ايشان در حدود سال 1350 ش در اثر فشار رژيم بعث حاكم بر عراق، مجبور به خروج از اين كشور و سكونت در تهران گرديد و تا پايان عمر در اين شهر اقامت گزيد. استاد اميني همچنين در مسير انقلاب اسلامي، فرزندش را نيز تقديم اسلام نمود. تاليفات اين محقق بزرگوار در حدود بيست اثر مي‏باشند كه الشريف الرضِي، مُعجَم رجالِ الفِكر و الاَدَبِ في النجف در 3 جلد، اعلام نهج البلاغه و عترت در قرآن، از آن جمله‏اند. سرانجام اين پژوهشگر فرزانه، پس از 65 سال زندگي، در 25 آبان 1379 ش برابر با هجدهم شعبان 1421 ق چشم از جهان فرو بست و در بقعة العلماي باغ بهشت قم به خاك سپرده شد.




===========================


25 آبان 1392 ساعت 15:01


انتصاب «سید محمدعلی احمدی ابهری» به سمت مشاور در امر خدمات ویژه پژوهشی و فرهنگی


طی حکمی از سوی دکتر محمد رجبی، رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی «سید محمدعلی احمدی ابهری» به سمت مشاور در امر خدمات ویژه پژوهشی و فرهنگی به نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی، شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام و مجلس خبرگان منصوب شد.
دکتر رجبی طی حکمی «دکتر سید محمدعلی احمدی ابهری» را به عنوان به سمت مشاور در امر خدمات ویژه پژوهشی و فرهنگی به نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی، شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام و مجلس خبرگان منصوب کرد.


متن حکم به این شرح است:


همکار محترم حجت‌الاسلام والمسلمین جناب آقای دکتر سید محمدعلی احمدی ابهری


با توجه به شایستگی علمی و تجربی جنابعالی، بویژه سابقة ریاست بر مجموعة کتابخانه،‌ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، آن همکار محترم را به سمت مشاور در امر خدمات ویژه پژوهشی و فرهنگی به نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی، شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام و مجلس خبرگان منصوب می‌دارم. امید است با نظارت مستقیم بر فعالیت واحد مستقر در پارلمان و ارائه طرحهای سازنده، این وجه از وظایف خاص کتابخانه را براساس اهداف اساسنامه، هرچه بیشتر توسعه و تعمیق بخشید.


مزید توفیقات شما را از خداوند متعال مسئلت دارم./


محمد رجبـی




رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد


مجلس شورای اسلامی

[*FATIMA*]

26آبان ماه


درگذشت "رابرت براوْنينگ" شاعر و فيلسوف برجسته انگليسي (1889م)

درگذشت "رابرت براوْنينگ" شاعر و فيلسوف برجسته انگليسي (1889م) رابرت بِراوْنينْگْ، شاعر و فيلسوف انگليسي در هفتم مه 1812م در لندن به دنيا آمد. وي كه قريحه شاعري را از پدر به ارث برده بود، اولين ديوان شعرش را در 12 سالگي عرضه كرد و مورد توجه واقع شد. براونينگ در سال‏هاي بعد منظومه‏هاي ديگري را منتشر كرد كه اثر معروف او به نام انگشتري و كتاب در چهار جلد، به عنوان شاه‏كار ادبيات انگليس در قرن نوزدهم، باعث شهرت و محبوبيت او گرديد. اشعار براونينگ، بسيار تدريجي شناخته شد. موضوعات دشوار و مبهم كه تلاش ذهني خواننده را ايجاب مي‏كرد و استادي در فنون كلام و محاوره‏هاي نمايشي آن، مردم را ملول مي‏ساخت، اما شاه‏كارهاي او به سادگي و صراحت نزديك‏تر است. با آنكه فلسفه، پيشه براونينگ نبود، با اين حال، وي شاعري فيلسوف مآب بود. او جهان را داراي معني و مقصودي مي‏دانست كه خوردن و آشاميدن وي نيز، در جستجوي آن بود. براونينگ در بسياري از اشعار خود در پي يافتن همين معني است. زبان گفتار براونينگ، گاهي هم‏چون متفكران مُغْلَق‏گوي مبهم‏نويس، پر از تعقيد و پيچيدگي است، به همين دليل او را سلطان مُغْلَق نويسان گفته‏اند. چكيده افكار او را مي‏توان در عقيده به ضرورت وجود كليسايى برتر از همه كليساها و ديني شامل همه اديان دانست. در اين دين عام و كليساي جهاني آن، همه خدمات در برابر خدايى كه ما، چه خوب و چه بد، بازيچه‏هاي او هستيم، يكسان است و اوج و پستي و اول و آخري وجود ندارد. دين كلّي مندرج در اشعار براونينگ، يك نوع مذهب وحدت وجودي خواهد بود كه خداوند را در صورت و شكلِ ستاره، سنگ، تن، جان و... خواهد ديد. وي معتقد بود "در باغِ سرشار از الوهيت زمين، كه افتخار باغباني و كِشْتْ‏وَرزي در آن براي مدتي به ما سپرده شده است، آنچه آغاز گشته با مرگْ، متوقف نمي‏شود، زيرا حيات واقعي، تازه پس از مرگ چهره مي‏نمايد. زندگي، تباهي ماست و مرگ، زندگي ما. به اين طريق، در نيم روز عمر، در گرم‏گاه تكاپوها، آن وجود ناديدني را با شادي، درود گو". رابرت براونينگ سرانجام در 17نوامبر 1889م به علت ابتلا به بيماري ذات‏الريّه در 77 سالگي درگذشت

[*FATIMA*]

27آبان ماه


درگذشت شاعر معاصر "عباس فرات يزدي" (1347 ش)

درگذشت شاعر معاصر "عباس فرات يزدي" (1347 ش) استاد عباس فرات‏يزدي در سال 1273 ش در يزد به دنيا آمد و تحصيلات ابتدايي را در زادگاه خود فراگرفت. سپس براي آموختن فقه و اصول به اصفهان، خراسان و تهران رفت و تحصيلات خود را در مدرسه دارالفنون به پايان برد. فرات در سال 1298 ش كه انجمن ادبي ايران تاسيس شد، سمت منشي انجمن را داشت. سپس در انجمن ادبي فرهنگستان عضو گرديد و چندي به تدريس مشغول شد. فرات يزدي در سال 1325 به نشر قسمت‏هايي از اشعار خود همت گماشت. وي غزل‏سراي ماهري بود كه اشعار فكاهي نيز مي‏سرود. ثمرات، نعمات، قطرات و ديوان شعر از جمله آثار اوست. استاد عباس فرات سرانجام در آبان 1347 ش در 74 سالگي درگذشت و در تهران به خاك سپرده شد.




===========================


تولد "ابن حجاج" شاعر معروف شيعي عرب (330 ق)

تولد "ابن حجاج" شاعر معروف شيعي عرب (330 ق) حسين بن احمد بن حجّاج كاتب بغدادي معروف به ابن الحجّاج و از معاصران سيد مرتضي و سيدرضي بود. او در عهد ديالمه زندگي مي‏كرد و از شعراي بزرگ دوستدار اهل‏بيت رسالت(ع) به شمار مي‏رفت. اشعار ابن حجاج، طبيعي و خالي از تكلّف بود، به طوري كه مورخان مشهور مسلمان، مانند ابن خلكان، او را در اين فن، معلم ثاني خوانده‏اند. اشعار ابن حجاج بغدادي، از زيبايى خاصي برخوردار است و استفاده‏ي مناسب و بجاي او از مضامين و الفاظ دلچسب، از او شاعري ممتاز ساخته است. بيشتر اشعارش، ستايش پيامبر اكرم( ص) و خاندان پاك او و برضد ستمگران زمان آنان مي‏باشد. سيدرضي دانشمند و فقيه معاصر وي، گزيده‏ي اشعارش را در كتابي گردآوري كرده است.


===========================


مرگ "پل اِلوار" شاعر نامدار فرانسوي در قرن بيستم (1952م)

مرگ "پل اِلوار" شاعر نامدار فرانسوي در قرن بيستم (1952م) پل اِلْوار از شاعران معروف قرن بيستم فرانسه، در 14 دسامبر 1895م در حومه شهر پاريس به دنيا آمد. وي تحصيلات اوليه خود را در زادگاهش فرا گرفت اما در اين ميان، بر اثر بيماري عفونت ريه، مدتي را در يك آسايشگاه سپري كرد. اين مدت به او فرصت داد تا به مطالعه آثار شعري بزرگان ادب بپردازد. اِلوار پس از بهبودي، در سال 1914م به خدمت نظام احضار شد و تا پايان جنگ جهاني اول، در جنگ عليه آلمان شركت نمود. وي پس از پايان جنگ، به جمع طرفداران نهضت سورئاليسم پيوست كه در آن، احساس يا انديشه، به صورت خالص و بدون دخالت زمينه قبلي ذهني، تعصب و اصول زيباشناسي و... بيان مي‏شود. هرچند اين جمع به زودي دچار اختلاف و تشتّت گرديد ولي با اين حال، اِلوار در پل زدن ميان سورئاليست يا فراطبيعي و گرايش معمول مردم به خواندن مطالب عادي، سهمي بزرگ داشت. در نگرش او، واقعيت و فرا واقعيت به هماهنگي مي‏رسيدند و در هم ادغام مي‏شدند. جوشش گرم فطري و آرمان‏خواهي شعرهاي الوار، او را در شمار ظريف‏ترين عاشقانه سرايان قرن بيستم قرار داده است. پل الوار، تماسش را با زندگي فرهنگي و سياسي جامعه و تعهدش را به شعر، به عنوان چيزي كه همگان بايد از آن سهمي ببرند حفظ كرد. اين ويژگي به حركتي مي‏مانست به سوي نظمي نوين بر پايه عشق. قصد او بيدار كردن فطرت شاعري در همه انسان‏ها بود. يكي از ويژگي‏هاي فني شعر اِلوار استفاده از وزن‏ها و بحرهاي گوناگون شعري بود. وي ساختار موزون متفاوتي برمي‏گزيد كه موافق محتوا و متكي بر جاي گرفتن واژه‏ها بود. او جز در موارد نادر، هرگز از نقطه‏گذاري استفاده نمي‏كرد و اعتقاد داشت كه وزن و معني، خود يك نوع نقطه‏گذاري است. موضوع‏هاي عمده شعر الوار، عشق و برادري و مهرباني‏اند. پل اِلوار در شعر، به رهايى ذهن از قيود و محدوديت قوانين زيبايى‏شناسي و اخلاق پاي‏بند است و شعر را بدون دخالت خواست شاعر و تفكر او، به راهِ آزاد و الهامِ محض مي‏كشاند. در اين راستا وي موضوع شعر را بر مبناي عصيان درباره وضع كنوني بشر مي‏نهد و خود را شاعري پرمسئووليت و متعهد مي‏داند. مسائل مورد بحث الوار به زمان معين بستگي ندارد. وي مركزيت را نفي مي‏كند، اشياء را از ميان برمي‏دارد و در شعرش تنها آدمي باقي مي‏ماند و بس. موضوع شعر در نظر الوار، كشف واقعيت است. صداي الوارْ پرطنين، اما بليغ است و لحن تغزّلي در سراسر آثارش ديده مي‏شود. الوار با آنكه از سير و سلوك عرفان دور است و حتي مسائل ماوراءالطبيعه را نفي مي‏كند، چيزي از مذهب نيز در شعرش ديده مي‏شود. بنابر گفته او، شاعر كسي نيست كه چيزي به او الهام شود، بلكه خودْ آن كسي است كه الهام مي‏كند. اصالت شعر عاشقانه الوار به آدمي عنايت دارد و از نظر او، شعر خوب از سادگي و بي‏پيرايگي برخوردار است. شعر الوار، لحني بسيار مهرآميز دارد كه او را در ميان معاصرينش يكتا ساخته است. از الوار آثار متعددي برجاي مانده كه منظومه‏هاي شعر و حقيقت، اشعار سياسي، مرگ از نمردن، عشق، شعر و برگزيده اشعار از آن جمله است. پل الوار سرانجام در 18 نوامبر 1952م در 57 سالگي در پاريس درگذشت.


===========================


مرگ "فرانسوا لاروش‏فوكو" نويسنده و فيلسوف برجسته فرانسوي (1680م)


مرگ "فرانسوا لاروش‏فوكو" نويسنده و فيلسوف برجسته فرانسوي (1680م)پرنْسْ فرانْسْوا دوك دو لاروش‏فوكو، فيلسوف و نويسنده فرانسوي، در سوم مارس 1613م در خانواده‏اي اشرافي در پاريس به دنيا آمد. وي از دوران جواني وارد ارتش و سياست شد، اما پس از حضور در يكي از جنگ‏هاي داخلي از ارتش كناره گرفت. لاروش‏فوكو هم‏چنين پس از چند حضور ناموفق در عرصه سياست، از اين مقوله نيز دست كشيد و در پاريس، وارد محافل ادبي شد. وي سپس نخستين اثر خود را با نام خاطرات، منتشر كرد كه در واقع به نوعي بررسي وقايع سال‏هاي مياني سده هفدهم ميلادي فرانسه مي‏پرداخت. كتاب ديگر لاروش‏فوكو با عنوان تفكرات يا حِكَم، چنان مورد استقبال قرار گرفت كه در طي ده سال آخر عمر نويسنده، چهار بار تجديد چاپ شد. اين كتاب شامل بيش از پانصد حكمت و مثل است. بخشي از اين حكمت‏ها نمايش‏گر روح بشر است كه عقل حاكم بر آن از راه اصلي منحرف نمي‏شود، اما بخشي ديگر، نشان دهنده مواردي خاص از نظرهاست كه برمبناي آن فقط سودجويى باعث حركت و موتور محركه آدمي است و البته اقدامات اين گروه به صورت مخفي و با ظاهري آراسته و در عين رياكاري انجام مي‏گيرد. در اين ميان، با وجود برخي مخالفت‏ها، بسياري از اين امثال و حكم در محافل ادبي راه يافت و موجب سرگرمي گشت و اگرچه انديشه‏ها و نظريه‏هاي نويسنده، غالباً واقعيت عواطف انساني و ارزش حقيقي او را ناديده مي‏گرفت، قالبي كه لاروش‏فوكو براي بيان انديشه‏هاي خود برگزيده بود، به سبب به كار بردن بسيار به جا و متناسب كلمات و دقت در تكامل شيوه بيان كه ثمره كار مداوم و وسواس او بود، ستايش اين محافل را برانگيخت. كمتر درس انشا و شيوه نگارشي وجود داشت كه مانند امثال و حِكم، آموزنده باشد. در اين كتاب كه به كلمات قصار نيز شهرت دارد، لاروش‏فوكو به عنوان يك فيلسوف شكاكْ مطالبي عنوان كرده كه برخي از آن‏ها عبارتند از: آن كس كه خود را دوست مي‏دارد چاپلوس‏ترين مردم جهان است؛ همه ما به اندازه كافي توانايى تحمل بدبختي‏هاي ديگران را داريم؛ اعمال نيك ما، اغلب شديدتر از اعمال بدمان مورد مجازات واقع مي‏شود؛ عشق و عدالت فقط ترسي است از تحمل بي‏عدالتي‏ها؛ اگر ما موفق شده‏ايم كه بر عواطف خود غلبه كنيم، بيشتر به سبب ضعف عواطف است تا قدرت‏ها؛ تحمل خوش‏بختي بيش از تحمل بدبختي، نشانه فضيلت اخلاقي است و اغلب لجاجت ما ناشي از زبوني و تهوّرمان ناشي از بزدلي است. اين كتاب با عنوان شكوفه‏هاي جاويدان حكمت، به فارسي ترجمه شده است. فرانسوا لاروش‏فوكو در سال‏هاي پاياني عمر متحمل مصيبت‏هاي پياپي خانوادگي و بيماري شد و خود سرانجام در هجدهم نوامبر 1680م در 67 سالگي درگذشت.


===========================


درگذشت "مارْسِلْ پروسْتْ" نويسنده و رمان نويس معروف فرانسوي (1922م)


درگذشت "مارْسِلْ پروسْتْ" نويسنده و رمان نويس معروف فرانسوي (1922م)مارْسل پروسْتْ، رمان نويس معروف فرانسوي در دهم ژوئيه 1871م در پاريس به دنيا آمد. او از كودكي به علت كسالت مزاجي و وضعيت خوب خانوادگي، درصدد برنيامد كه حرفه‏اي براي خود جستجو نمايد. پروست از همان اوايل جواني، از بيماري تنگي نفس رنج مي‏برد و همين وضع باعث گرديد كه بيشتر اوقات را در گوشه‏اي به مطالعه بپردازد و در نتيجه، علاقه فراواني به ادبيات پيدا نمايد. با اين حال، پروست وارد دانشگاه سوربن شد و از اين دانشگاه در رشته علوم سياسي فارغ التحصيل گرديد. پروست در 24 سالگي اولين اثر خود، شامل چند مقاله و داستان را با عنوان لذت‏ها وروزها منتشر كرد. مضمون اصلي اين كتاب، تاسف بر روزهاي از دست رفته، شادي‏هاي كودكانه، صفاي زندگي در كوهستان، خشك شدن سرچشمه‏هاي احساس و ناراحتي از روح پاك از دست رفته، مي‏باشد. مارسل پروست تا 35 سالگي، خود را در محيطهاي تجملي و تصنعيِ سالن‏هاي اشرافي و رستوران‏هاي پر زرق و برق و مجلل گذراند و با كنجكاوي خاصي كه نسبت به همه چيز داشت، از راه پرسيدن و آموختن، نكته‏هاي زيادي به خاطر سپرد و چون وضع مزاجيش حكم مي‏كرد كه بيشتر استراحت نمايد، به تدوين مجموعه يادداشت‏ها و خاطرات كودكي خود پرداخت. اين مجموعه يادداشت‏ها، تحت عنوان در جستجوي زمان گمشده بود كه جلد اول آن نتوانست توجه محافل ادبي را به خود جلب كند. اما جلد دوم آن مورد استقبال كانون‏هاي ادبي واقع شد و پروست موفق به اخذ جايزه كنكور گرديد كه از مهمترين جوايز ادبي فرانسه به شمار مي‏رود. پروست پس از انتشار پنج جلد ديگر از اين مجموعه به شهرت زيادي رسيد و در شمار نويسندگان معروف زمان قرار گرفت. كتاب، با وجود وسعت غيرمنتظره موضوع و اختلاطها و تركيب اجزا، از نظمي خاص برخوردار است كه به طور اعجاب‏آور تا پايان كار حفظ شده است. پروست خاطرات جواني را با سبكي هيجان‏انگيز پيش چشم خواننده تجسم مي‏دهد و اين نكته را يادآور مي‏شود كه هنرمند هيچ چيز خلق نمي‏كند، بلكه كار او تنها مكاشفه است. هنر، هر چيز را كه در زنجير لحظه‏ها محبوس است آزاد مي‏سازد و از سرنگون شدن آن در عدم، جلوگيري مي‏كند. مبارزه ضد فراموشي با كوششي مداوم و آميخته با واقع، موضوع اصلي اثر پروست را تشكيل مي‏دهد. پروست آن قدرت را داشت كه احساس‏هاي بسيار دقيق و ظريف و پيچيده را تشخيص دهد و با قلم توانا آنها را به بند كشد و تحليل رواني را در داستان‏نويسي وارد كند. پروست سراسر روز را در اتاقي تاريك مي‏خوابيد و تمام شب را بيدار مي‏ماند. وي در اواخر عمر، خود را ملامت مي‏كرد كه چرا همه زندگي را صرف به ظهور رساندن استعدادهايش نكرده است. قدرت تخيلي پروست از نظر روان‏شناسي بسيار قوي بود و از ديدگاه بسياري از نويسندگان و اديبان، وي در زمره ده نفر اول نويسندگان جهان است. مارسل پروست سرانجام در هجدم نوامبر 1922م به علت ابتلا به بيماري ذات‏الريه در 51 سالگي درگذشت.


===========================


امروز، "جیمز تربر "نویسنده نکتهسنج و موشکاف آمریکایی در" نیویورک "قدم به عرصه وجود گذاشت .

و او ،بیشتر در نوشتن داستانهای کوتاه شهرت دارد .اولین اثرش" زندگی نهایی والترمیتی "نام داشت .این نویسنده دقیق که یک چشم خود را در کودکی از دست داد .در نویسندگی وسواس عجیبی داشت و به نقاشی نیز وارد بود .جیمز تربر روز 21 آوریل 1961 میلادی مرد .به روز 21 آوریل 1961 مراجعه شود

[*FATIMA*]

28آبان ماه


ولادت عالم بزرگ شيعه "سيد بن طاووس" (589 ق)

ولادت عالم بزرگ شيعه "سيد بن طاووس" (589 ق) علي بن موسي بن جعفر معروف به سيدبن طاووس، نوه‏ي دختري شيخ طوسي، از اعاظم شيعه‏ي اماميه و عالمي فقيه و جليل القدر، اديب، شاعر، خطيب، عابد، زاهد و جامع كمالات عاليه‏ي اخلاقي مي‏باشد. وي در نزد اساتيد بزرگ زمان تحصيل كرد و به مدارج بالاي علمي دست يافت. وي شاگردان فراوان و تاليفات متعددي دارد. علامه‏ي حلي و پدرش و نيز دو فرزند وي از جمله شاگردان بارز او و اللهوف، المزار، فرج المهموم و... از كتب آن عالم فرزانه مي‏باشند.


===========================


"یواخیم دوبهلی "نویسنده و ادیب بزرگ فرانسه در قرن شانزدهم میلادی بعد از 36 سال زندگی چشم از جهان فرو بست .

این مرد هنرمند ،روز 11 فوریه 1524 میلادی در نزدیک شهر" لیره "قدم به عرصه وجود گذاشت .دوران حیات ادبی او مصادف با نهضت ادبی و هنری رنسانس در فرانسه و اروپا شد و به این سبب ،او یکی از پرچمداران رنسانس در فرانسه بود .به روز11 فوریه 1524 مراجعه شود


===========================


28 آبان 1392 ساعت 14:36


انتصاب رضا حبیبی به مسئولیت امور عمومی کتابخانه مجلس شورای اسلامی


طی حکمی از سوی محمود شالچی طوسی، قائم مقام کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی «رضا حبیبی» به سمت مسئولیت امور عمومی کتابخانه منصوب شد.
محمود شالچی طوسی طی حکمی «رضا حبیبی» را به سمت مسئولیت امور عمومی کتابخانه منصوب کرد.


متن حکم به این شرح است:
جناب آقای رضا حبیبی


با عنایت به سابقه و تجربه شما و با توجه به پیشنهاد از سوی معاونت اداری و مالی مسئولیت امور عمومی کتابخانه به جنابعالی واگذار می‌شود.


ضروریست با همکاری و هماهنگی مدیران حوزه‌ها و همراهی همکاران محترم تحت نظارت معاون محترم اداری و مالی در انجام وظایف محوله موفق و مؤید باشید./


محمود شالچی طوسی


قائم‌مقام کتابخانه، موزه و مرکز اسناد


مجلس شورای اسلامی

[*FATIMA*]

29آبان ماه


مرگ "لئو تولْسْتوي" نويسنده بلندآوازه روسي (1910م)


مرگ "لئو تولْسْتوي" نويسنده بلندآوازه روسي (1910م) لئو تولْسْتوي، نويسنده شهير روسي در نهم سپتامبر سال 1828 در روسيه به دنيا آمد. از نوجواني استعداد درخشان و هوش سرشارش، معلمان را به تعجب وا مي‏داشت. لئون در جواني وارد ارتش شد ولي پس از مدتي به نويسندگي روي آورد و به آموختن زبان‏هاي فرانسه و يوناني همت گماشت. تولستوي در ميانسالي، از زندگي احساس نارضايتي مي‏كرد و ترديد و زدگي در قلب او ريشه مي‏دوانيد. او مدام در جستجوي زندگي بود، در معناي مسيحيت سير مي‏كرد و سرانجام به اين نتيجه رسيد كه انجيل، خطاها و تحريفات بسيار دارد اما منكر معني اصلي مسيحيت، نشد. از اين رو بيست سال آخر عمر تولستوي براي حكومت روس دردسر به حساب مي‏آمد، او را تحت نظر قرار داده و بيشتر آثارش را ممنوع كردند. هم‏چنين يك كليسا وي را در 72 سالگي تكفير كرد. وي در قحطي سال 1891م با دريافت كمك‏هاي انساني به ياري مردم شتافت و در اواخر عمر، چنان بلندآوازه شد كه تقريباً همه دنيا او را مي‏شناختند و به آثار و شخصيتش ارج فراوان مي‏نهادند تا جايى كه مهاتما گاندي رهبر هند طي نامه‏اي به تولستوي، خود را خاكسار تولستوي خواند. تولستوي در سال‏هاي پاياني عمر خود، تزار دوم لقب گرفته بود، زيرا حكومت بيم داشت كه حتي كوچك‏ترين تعرُّضي به او بكند. او در روسيه به استثناي تزار، يگانه كسي بود كه مي‏توانست هر چه دلش مي‏خواهد بگويد و در امان باشد. او اين آزادي را با قدرت قلمش و با نمونه‏وار زيستنش به دست آورده بود. تولستوي عالي‏ترين نمايشگر روح ملت روس به شمار مي‏رود. او همانند يك دانشمند الهيات و معتقد به اصول اخلاقي در جستجوي مرام دوستي پاك و بي‏آلايش بود كه در مسيحيت اوليه وجود داشت. تولستوي در ميان رفاه و ثروت و شهرت، شكاكيتي در دل داشت و تحولي را در دلش ايجاد كرد كه آيين تولستوي نتيجه آن بود. اين آيين مبتني بر عشق مسيحي و متضمن اصل عدم مقاومت در برابر شرّ است. تولستوي كه آميخته‏اي از خصوصيت‏هاي متناقض بود و نمي‏توانست زندگي را با انديشه‏هاي خويش وفق دهد در مورد مذهب به تغيير عقيده رسيد و به ارتدوكس گرويد. وي در كتاب اعتراف، سرخوردگي پيايى خود را از زندگي آميخته به لذت، مذهب قراردادي و علم و فلسفه بيان مي‏كند. با اين حال تولستوي اعلام كرد كه ديگر براي پرستندگان، زمان آن فرا رسيده است كه دست از آداب ظاهري و قشري بردارند و به حقيقت و راستي بپردازند. وي خواهان خدمت متقابل، مساوات اجتماعي و كوشش مشترك براي از بين بردن ول‏خرجي‏ها و زياده‏روي توانگران و مسكنت و رنج بي‏نوايان بود كه اين، مذهب واقعي اوست. شهرت و بقاي تولستوي به سبب داستان‏هايش بود. عظمت كتاب جنگ و صلح او، علاوه بر وسعت موضوع و كمال هنرمندي، در بيان نكته‏هاي فلسفي و اخلاقي موجود در آن نهفته است. تولستوي در اين اثر به شيوه‏اي بسيار كامل، حوادث اساسي زندگي از تولد، بلوغ و ازدواج تا كهولت، مرگ و نيز جنگ و صلح را مورد توجه قرار داده است و به همين دليل از طرف منتقدان به عنوان حماسه‏اي بزرگ مورد ستايش قرار گرفته است. اگر چه داستان‏ها و كتاب‏هاي تولستوي با ستايش و پيروزي همراه گشت، با اين حال وي معتقد بود هنر دروغي بيش نيست و من ديگر نمي‏توانم اين دروغ زيبا را دوست داشته باشم. تولستوي به سبب ترسيم دنياي معاصر و معرفتش درباره عالم محسوس و ملموس و توجّهش به مسائل انساني و هنر داستان‏نويسي، مرد بزرگ و رمان‏نويس برجسته و ممتاز روسيه در قرن نوزدهم به شمار مي‏آيد. علاوه بر جنگ و صلح، از تولستوي آثار متعددي به يادگار مانده كه هنر چيست، حاجي مراد و تاريخ ديروز... از آن جمله است. لئو تولستوي سرانجام در بيستم نوامبر 1910 م در حالي كه خانه را ترك كرده بود، همانند بي ‏نواترين افراد، در بي‏خانماني و سرگرداني در 85 سالگي درگذشت




1923:

امروز زادروز بانو Nadine Gordimer نويسنده و انساندوست فدراسيون آفريقاي جنوبي است که در 1923 به دنيا آمده و برنده جايزه ادبي نوبل سال 1991 شده است.
وي تاکنون 23 کتاب و عمدتا داستان منتشر کرده است که معروف ترين آنها «انتخاب عدالت»، «درباره معادن» و July,s People است.
Nadine در کتابهابش سعي در ترويج اخلاقيات و برابري انسانها کرده و عصيان را نتيجه مستقيم بي عدالتي خوانده است.

[*FATIMA*]

30آبان ماه


«ولتر» از بزرگترين فلاسفه، نويسندگان، طنز گويان و روشنگران اروپا 21 نوامبر سال 1694 ديده به جهان گشود.

نام او «فرانسوا ماري آرووت» بود كه اسم مستعار «ولتر» را براي خود انتخاب كرده بود و آثارش را به اين نام نوشته است. ولتر در 23 سالگي به خاطر طنزي كه نوشته بود يازده ماه از عمر خود را در زندان باستيل گذرانيد و در سال 1726 به خاطر نوشتن طنزي ديگر به انگلستان تبعيد شد و سه سال در آنجا بود. در سال 1734 دوباره او را از پاريس تبعيد كردند. با وجود اين، در سال 1749 به دعوت فردريك قيصر پروس (آلمان) به آنجا رفت و سالها معاشر وي بود .
ولتر سرانجام در سال 1759 در فرانسه در نزديكي مرز سويس جايي را براي خود خريد و نامش را «فري» گذارد كه پاتوق و مركز تجمع روشنفكران اروپا شده بود. وي در 83 سالگي به پاريس باز گشت و چنان استقبالي از او شد كه از ذوق زدگي بيمار شد و چندي بعد در سال 1778 (و در آستانه انقلاب) در گذشت.
28 اثر مهم از ولتر به يادگار مانده است كه دو اثر او «فرهنگ فلسفي» و «كانديد» معروفترند.
ولتر بيش از هر كس ديگر از آزادي انديشه و بيان و تحمل ديگران دفاع کرد. ولتر مي گويد كه بدون آزادي انديشه و بيان، انسان موجودي بدون روح و روان، و زندگاني اش جسماني (مانند ساير جانداران) خواهد بود. ولتر بيش از هر نويسنده اي ديگر بر ضد قلدري و زور گويي و استبداد نوشته است .وي ضد رومانتيسيسم و حامي حقيقت نويسي بود. ولتر ثابت كرده است كه جنايات بزرگ نتيجه خود خواهي و جاه طلبي افرادند و اين جنايات قابل مقايسه با خلافهاي آدمهاي كوچك نيستند؛ كوچكها تنها برابري و آزادي را مي جويند و بزرگها همه چيز را مي خواهند و اگر همه دنيا را هم به ايشان بدهند باز هم مي خواهند و حرص مي زنند.
ولتر در باره نظامهاي حکومتي مي گويد: خوبي نظام به رئيس آن و مديرانش بستگي دارد نه به نوع آن. نظامهاي جمهوري اگر رئيس و مسئول خوب نداشته باشند از نظامهاي سلطنتي بدترند. هر نظام جمهوري لزوما يك دمكراسي و يا عاري از ظلم نيست. به نظر ولتر، ميزان دمكراسي يك كشور متناسب است با رشد سياسي مردم و آگاهي آنان از دمكراسي و دلسوزيشان براي رعايت آن. وي گفته است که دمكراسي در كشور هاي كوچك، ايالت و شهر موفق تر است. اين جمله ازوست: واي به روزي كه نظام قضايي يك كشور ضعيف و نفوذ پذير باشد و يا از سوي عواملي تضعيف شود

===========================


امروز، "فرانسیسکو - پترارک "ادیب مشهور ایتالیایی در قرن چهاردهم میلادی پس از 70 سال زندگی تواصم با افتخارات فراوان ،بدرود حیات گفت .

پترارک که او را یکی از سه ادیب پرچمدار اصلی نهضت ادبی و هنری رنسانس در ایتالیا میدانند ،روز 7 اوت 1304 میلادی در" آرزو "متولد شده بود .از او سرودها و قطعات متعددی باقی مانده است .به روز 7 اوت 1304 مراجعه شود

[*FATIMA*]

1آذر ماه


ولادت "ابومنصور ثَعالَبي" اديب و لغوي نيشابوري (350 ق)

ولادت "ابومنصور ثَعالَبي" اديب و لغوي نيشابوري (350 ق) ابومنصور عبدالملك بن محمد بن اسماعيل ثعالبي، اديب و لغوي مشهور قرن چهارم و پنجم هجري در نيشابور به دنيا آمد. تاليفات ثعالبي در نزد اهل فن مشهور و به دقت نظر و كثرت فائده، معروف است و به "امام المُصَنِّفين و رَأسُ المؤلِّفين" خوانده مي‏شود. مكارِمُ الاَخلاق و الامثال از كتب اوست. ابومنصور ثعالبي در سال 429 ق در 79 سالگي بدرود حيات گفت.


===========================


تولد خانم "جورج اِلْيوت" نويسنده معروف انگليسي (1819م)


تولد خانم "جورج اِلْيوت" نويسنده معروف انگليسي (1819م) ماري آن ايوانْسْ معروف به جورج اليوت، داستان‏سراي پرآوازه انگليسي در 22 نوامبر 1819م در اين كشور به دنيا آمد. وي در 16 سالگي مدرسه را رها كرد و به اداره خانه و املاك پدر پرداخت. او زبان‏هاي يوناني، لاتيني، آلماني و ايتاليايى را فرا گرفت و به فرهنگ خويش وسعت بخشيد. اليوت در جواني بر اثر تزلزل مذهبي، از انجام فرايض ديني دست باز داشت و باورش را نسبت به مسيحيت از دست داد، با اين حال، هرگز ريشه‏هاي عميق اخلاقي در وجودش سستي نيافت. اليوت كار ادبي را با ترجمه كتاب زندگي مسيح(ع) در دهه 1840م آغاز كرد كه در تيراژ زيادي به چاپ رسيد. اليوت در برخي كارهاي بعدي خود به اين نكته تاكيد مي‏كرد كه بشر به هنگام رنج بردن، تنها از راه‏هاي داشتن و بذل محبت و كمك به ديگران مي‏تواند درداي خود را تسكين بخشد. وي در داستان‏هاي خود، هم‏دردي صميمانه‏اي با مردم تيره‏روز ابراز مي‏كند. زندگي، بحران‏هاي روحي و عذاب‏هاي وجداني آنان را شرح مي‏دهد و از راه واقع‏بيني و تحليل دقيق خصوصيت‏هاي اخلاقي مردم شهرستان و طبقه‏هايى كه با زبان و افكارشان از نزديك آشناست در بياني طنزآلود و پرجاذبه، به داستان‏نويسي در انگلستان غناي فراوان مي‏بخشد. در واقع جورج اليوت را مي‏توان راه‏گشاي داستان‏نويسي جديد در انگلستان به شمار آورد. وي در نگارش داستان‏هاي خود، بيشتر از يك نويسنده، يك نقاد روشن‏گر و موشكاف بود و در زندگي خصوصي خود نيز، بيشتر از آنكه يك نويسنده به چشم بيايد، يك آموزگار بود. درباره آثار جورج اليوت، نقدهاي فراواني شده است و او را تنها كسي دانسته‏اند كه مقامي پس از چارلْزْ ديكنزْ، نويسنده شهير هم وطنش پيدا كرده و نفوذي غيرقابل انكار بر نويسندگان پس از خود نهاده است. از جورج اليوت آثار متعددي برجاي مانده كه مطالعه‏اي در زندگي شهرستان در 4 جلد، رامُله در 3 جلد، آسياي روي نهر در 3 جلد و آدام بيد در 3 جلد از آن جمله‏اند. ماري آن اِيوانْسْ معروف به جورْج اليوت، سرانجام در 15 آوريل 1880م در 61 سالگي درگذشت.


===========================


مرگ "جك لندن" داستان‏ سرا و نويسنده بزرگ امريكايي (1916م)


مرگ "جك لندن" داستان‏ سرا و نويسنده بزرگ امريكايي (1916م) جك لندن نويسنده شهير امريكايى در 12 ژانويه سال 1876 در سان‏فرانسيسكو به دنيا آمد. جك، دوره كودكي را به دشواري گذراند و براي كمك به وضع مالي خانواده، به شغل‏هاي گوناگون دست زد. هم‏چنين سال‏هاي بسياري از عمر جك لندن در سرزمين‏هاي قطب شمال و درياهاي ناآرام جنوب سپري شد و با اقوام گوناگون آشنا گرديد. وي پس از اين سفرها، داستان‏هاي كوتاهي نگاشت كه در مجله‏هاي گوناگون منتشر شد و در سال 1903م، داستان آواي وحش را به نگارش درآورد. لندن در سال‏هاي بعد داستان‏هاي ديگري انتشار داد و به شهرت رسيد. لندن بسياري از صحنه‏هايى را كه در كتاب‏هايش به تصوير كشيده، به چشم ديده و با برخي از قهرمان‏هاي داستان‏ها نيز آشنا بود. در نوشته‏هاي جك لندن كه متأثر از افرادي هم‏چون چارلز داروين، كارل ماركس و فردريك نيچه مي‏باشد، غالباً تجزيه و تحليل‏هاي بسيار دقيق اجتماعي مشهود است. شهرت اين نويسنده بزرگ در اروپا و قاره‏هاي ديگر نيز بسيار است و هر سال، ترجمه‏هاي فراواني از آثارش در اغلب كشورهاي جهان چاپ و در تيراژ بسيار منتشر مي‏شوند. جك لندن، آثار خود را ظاهراً تنها براي به دست آوردن پول نوشته است، اما همه اين آثار مبتني بر فلسفه خاصي است كه در آن مبارزه دايمي بشر را براي رهايى از فقر و بي‏نوايى نشان مي‏دهد. جك لندن، مدافع مستمندان و بينوايان و طرفدار اصل زندگي مرفه براي همه است. عصيان بر ضد جامعه و برضد عقايد باطل و خرافي در همه آثار او به چشم مي‏خورد. وي جز توانايى و استادي در هنر نقل، طبع و نهاد خود را در وجود قهرمانانش گنجانده است و آن شور زندگي، حسن نيت، جوانمردي، بردباري، اصالت در مبارزه و تمايل به بخشايش است. كمتر كسي در ميان نويسندگان امريكايى از چنين پيروزي و محبوبيت عام و مداوم در كشور و خارج از كشورش برخوردار بوده است. عشق به زندگي، انسان‏هاي تهي‏دست، نداي جنگل و سپيد دندان از مشهورترين رمان‏هاي اوست. وي در مدت هجده سال نويسندگي، بيش از پنجاه داستان بلند و 125 داستان كوتاه نگاشت. جك لندن سرانجام در 22 نوامبر سال 1916م بر اثر عصيان روحي برضد اجتماع و تطابق نيافتن با شيوه زندگي زمان، در چهل سالگي خودكشي كرد.


===========================


تولد "آندره ژيد" نويسنده و شخصيت ادبي بزرگ فرانسه (1869م)


تولد "آندره ژيد" نويسنده و شخصيت ادبي بزرگ فرانسه (1869م) آندره ژيدْ، نويسنده معروف فرانسوي در 22 نوامبر 1869م در پاريس به دنيا آمد. داشتن پدري پروتستاني و مادري كاتوليك باعث ايجاد فضايى خشك ومتعصبانه در خانه آنان شده بود، از اين رو تعليمات كليسا چنان در نظرش خشك و خشن جلوه كرد كه از آن گريزان شد. آندره در دوران تحصيلات خود، به عنوان محصلي كودن مورد شماتت قرار مي‏گرفت و در سال پنجم دبستان بر اثر سوء رفتار از دبستان اخراج شد. با اين حال، او جواني درون‏گرا به حساب مي‏آمد و با مطالعه فراوان آثار تمامي شاعران، اطلاعات وسيعي به دست آورد. ژيد در سال‏هاي بعد با انتشار اولين كتاب خود، به مجامع ادبي راه يافت و با برخي شخصيت‏هاي ادبي فرانسه آشنا شد. در اين كتاب داستاني كه اثر پس از مرگ ناميده مي‏شود، بحران روحيِ آغاز شده در وي مطرح مي‏گردد. او گرايش‏هاي تند سوسياليستي داشت و در فرانسه نيز به همين گرايش‏ها مشهور بود. ژيد سفرهايى به قاره افريقا و اتحاد جماهير شوروي سابق انجام داد. اما كتابي كه پس از بازگشت از شوروي سابق نگاشت. نقطه آغاز جدايى و فاصله احزاب كمونيستي اروپا از حزب كمونيست شوروي شد. ژيد در اين كتاب، موارد اصلي انحرافات حزب كمونيست شوروي از خط سوسياليسم را متذكر شد و اين حزب را محكوم به فنا دانست. با انتشار كتاب بازگشت از شوروي، آندره ژيد بيش از هر سياست‏مدار فرانسوي در افشاي ماهيت كمونيستي شوروي و رواج تنفر و بيزاري از مسكو در قاره اروپا ايفاي نقش نمود. مكاتب و شخصيت‏هاي ادبي، آثار آندره ژيد را به سه دوره تقسيم نموده‏اند. دوره اول آثار ژيد با محوريت سمبوليسم يا نمادگرايى كه مبتني بر بيان مقصود از طريق كنايه و اشاره است، مي‏باشد. دوره دوم آثار او نشانگر رويكرد به زندگي و عشق و علاقه نسبت به آن است و دوره سوم كه در حقيقت پس از جنگ جهاني اول آغاز مي‏شود، دوره‏اي است كه آندره ژيد شخصيت شناخته شده‏اي در جهان به حساب مي‏آيد. از ژيد بيش از هشتاد اثر به جاي مانده كه مهم‏ترين آن‏ها عبارت است از: مائده‏هاي زميني، آهنگ روستايى، تربيت زبان، باتلاق‏ها و مائده‏هاي تازه. وي معتقد بود كه تكليف هر نويسنده يا شاعر بزرگ آن است كه در مدت عمر خود، حداقل يكي از آثار نويسندگان يا شاعران ناميِ ساير ملل را به زبان خود ترجمه نمايد. بر همين اساس در اواخر عمر خود، هَملِت اثر شكسپير اديب شهير انگليسي را به فرانسه ترجمه نمود. آن‏چه در تمامي آثار آندره ژيد به چشم مي‏خورد آن است كه او با نگراني در جستجوي حقيقت ذات خود است و پيوسته به عالم مطلق انديشه مي‏نگرد. ژيد هرگز از جستجوي آزادي اخلاقي و اجتماعي و رهايى از قيد و بند مذهب و سنت دست نكشيد و از پيروزي جستن بر رياكاري باز نايستاد. در واقع وي معتقد بود نويسنده واقعي كسي است كه برخلاف جريان و مسير و شرايط و مقتضيات زندگي و جامعه شنا كند. ژيد تا زنده بود بي‏مهابا و گستاخانه و بي‏توجه به پيامدهاي اين روش، هر چه مي‏خواست انجام مي‏داد. ژيد استاد نثر فصيح است و از اين جهت نيز از نفوذي عظيم برخوردار بود. ژيد در اواخر عمر، روز به روز در قلمرو ادبيات به پيشرفت‏هاي سريعي دست يافت و در سال 1947م به دريافت جايزه ادبي نوبل نائل آمد. آندره ژيد سرانجام در 19 فوريه 1951م در 82 سالگي درگذشت.

[*FATIMA*]

2آذر ماه


درگذشت غلامحسین ساعدی، نویسنده، پژوهشگر و روان ‌پزشک (1364ش)


درگذشت غلامحسین ساعدی، نویسنده، پژوهشگر و روان ‌پزشک (1364ش)ساعدی در ۱۳ دی ۱۳۱۴ در تبریز متولد شد. او کار خود را با روزنامه‌نگاری آغاز کرد. در نوجوانی به طور هم‌زمان در ۳ روزنامهٔ فریاد، صعود و جوانان آذربایجان مطلب می نوشت. اولین دستگیری و زندان او چند ماه پس از ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ اتفاق افتاد. این دستگیری ها در زندگی او تا زمانی که در ایران بود، تکرار شد.[۲][۳] وی تحصیلات خود را با درجه دکترای پزشکی، گرایش روان‌پزشکی در تهران به پایان رساند.مطبش در خیایان دلگشا در تهران قرار داشت و او بیشتر اوقات بدون گرفتن حق ویزیت بیماران را معاینه می کرد. ساعدی با چوب بدست های ورزيل، بهترين بابای دنيا، تک نگاری اهل هوا، پنج نمايشنامه از انقلاب مشروطيت، پرورابندان، ديکته و زاويه و آی با کلاه ! آی بی کلاه، و چندين نمايشنامه ديگری که نوشت، وارد دنيای تئاتر ايران شد و نمايشنامه های او هنوز هم از بهترين نمايشنامه هايی هستند که از لحاظ ساختار و گفت و گو به فارسی نوشته شده‌اند.


===========================


مرگ "آلْدوس هاكْسْلي" نويسنده معروف انگليسي (1963م)

مرگ "آلْدوس هاكْسْلي" نويسنده معروف انگليسي (1963م) آلْدوسْ لئونارْدْ هاكْسْلي، نويسنده انگليسي در 26 ژوئيه 1894م در انگلستان به دنيا آمد. وي پس از اتمام تحصيلات خود، مدتي به تدريس اشتغال داشت و سپس طي سفري به ايتاليا، كار نويسندگي را آغاز كرد. هاكسلي پس از نگاشتن چندين اثر خود، در شمار داستان‏سرايان و شرح حال نويسان مشهور انگليسي درآمد. هم‏چنين او را به خاطر احاطه حيرت انگيزش بر اغلب علوم و فنون زمان خويش، بهترين مغز دوران خود ناميده‏اند. كتاب‏ها و مقالات او در مباحث مختلف از نقد ادبي و هنريِ نقاشي گرفته تا مسايل سياسي، اقتصادي، اجتماعي، تربيتي، علمي و صنعتي در انگلستان و دنياي غربْ، معروف است. اكثر اين كتاب‏ها و مقالات، سال‏ها به عنوان كتاب‏هاي درسي در مدارس انگليسي زبان دنيا تدريس مي‏شد. او كليه رنگ‏ها و ريزه كاري‏هاي دنيا را در تمام مراحل ادبي، علمي، سياسي و هنري با فكري باز و روشن موشكافي مي‏كند و راه را براي خوانندگان باز مي‏گذارد تا خود تصميم بگيرند. هاكْسْلي هرگز به اين مسئله كه چه بايد كرد كاري ندارد بلكه متذكر مي‏گردد كه آن‏چه هست كمال مطلوب نيست. از سال‏هاي 1930م، تصوف شرق توجه هاكسلي را به خود جلب نمود. از يك طرف تضاد بين دنياي مادي و زندگي شاعرانه و از طرف ديگر كشمكش‏هاي بين عقل و ايمان، او را وادار ساخت كه به نوعي پاي‏بند مذهب شود. وي سبكي گيرا و بياني دل‏نشين دارد و براي ابراز مفاهيم خود، موضوعاتي جالب و در عين حال طنزآميز انتخاب مي‏كرد. هم‏چنين بذله‏گويى و طنز از مختصات جدايى‏ناپذير نثر اوست، طنزي كه هنرمندانه و هوش‏مندانه است و به نثر او، تنوع و رواني خاص مي‏بخشد. هاكسلي سخنگوي طبقه روشن‏فكر نيمه اول قرن بيستم است كه قدم به قدم به دنبال قرن خود پيش مي‏رود. وي در برابر انحطاط جامعه، حسرت زندگي طبيعي و بدوي را دارد و از يك طرف، كنجكاوي سيري‏ناپذيري براي دسترسي به همه مظاهر عالم هستي در او موجود است. قهرمانان آثار هاكسلي، ميان واقعيت‏ها و چيزهاي نامعلوم و مبهم در نوسانند و در پي آنند كه وجود خود را كمال بخشند، در وراي قوانين اخلاقي و انديشه‏هاي تحميلي زمان به شخصيت خود ثباني بدهند و خود را با جريان تدريجي جهان هماهنگ سازند. آثار هاكسلي به سبب وسعت انديشه و بينش دقيق و طراوت بيان و گويايى زبان و روشني و استحكام سبك انشاء و لحن انتقادي و هجو زيركانه و طنز سرگرم كننده، آثاري سودمند و پرجاذبه شناخته شده است. هم‏چنين او خود نيز از بزرگ‏ترين و هوش‏مندترين نويسندگان نيمه اول قرن بيستم به شمار مي‏آيد. از هاكسلي آثار متعددي بر جاي مانده كه دنياي گستاخ نوين، علف خشك عتيق و جزيره از آن جمله‏اند. آلدوس لئونارد هاكسلي سرانجام در 23 نوامبر 1963م در شصت و نه سالگي درگذشت.


===========================


مرگ "آندره مالْرو" نويسنده سياسي و معروف فرانسوي (1976م)


مرگ "آندره مالْرو" نويسنده سياسي و معروف فرانسوي (1976م) آنْدْرِه مالْرو، نويسنده معروف فرانسوي، در سوم نوامبر 1901م در پاريس به دنيا آمد. وي در ابتدا به علت علاقه به باستان‏شناسي و هنرهاي قديمي به تحصيل در اين رشته پرداخت و آن گاه زبان سانسكريت را فرا گرفت. مالرو در جواني پس از مطالعه كاملي كه در زبان مردم هندوچين كرد به آن سرزمين كه تحت سلطه فرانسه بود عزيمت نمود. در ابتدا تصور مي‏شد كه اين سفرتنها يك سفر تفريحي است اما مالرو در هند و چين وارد فعاليت‏هاي سياسي شد و عليه سلطه استعماري فرانسه دست به كار گرديد. وي پس از بازگشت به فرانسه، كتابي درباره مبارزات مردم جنوب شرقي آسيا عليه استعمار تحت عنوان سرنوشت بشر نگاشت و با انتشار اين كتاب در رديف معروف‏ترين نويسندگان ادبي جهان قرار گرفت. با اين اثر كه جزو شاه‏كارهاي مالرو به حساب مي‏آيد، وي به دريافت جوايز معتبر فرانسه نائل آمد و كتابش به اكثر زبان‏هاي زنده دنيا ترجمه شد. مالرو قبل از جنگ جهاني دوم، در حمايت از جمهوري خواهان اسپانيا راهي اين كشور شد و به مبارزه بر ضد سلطنت‏طلبان پرداخت. او هم‏چنين در جريان جنگ جهاني دوم، دو بار توسط آلماني‏ها اسير شد كه از زندان فرار كرد. مالرو پس از جنگ به عنوان وزير فرهنگ فرانسه برگزيده شد و انجمن جهاني نويسندگان مدافع فرهنگ را بنياد نهاد. او در بعضي كتاب‏هاي خود به تشريح عقايد مخصوص خويش راجع به سياست پرداخته و عليه مرگ و خون‏ريزي، مبارزه سختي نموده است. مالرو در سال 1953م، رمان فريادهاي سكوت را انتشار داد كه برخي آن را ماندگارترين اثر او مي‏دانند. وي در اين اثر بر پايه تحقيق و بررسي كه پيش از آن با نام روان‏شناسي هنر انجام داده، تاريخ مصوّري از آدمي و توان هنريش از خطكشي‏هاي دوران نوسنگي بر غارها، تا آسمان خراش‏هاي شگفت‏آور جهان امروز به دست داده است. مالرو در اين كتاب، مي‏فهماند كه هنر، يكسره شورش و اعتراض عليه خاموشي است و علمي است طغيان‏گرانه در برابر مرگ و از ميان رفتن غم‏انگيز آدمي. از نظر مالرو، سرگذشت هنر، سرگذشت آدمي است. مالْرو از چهره‏هاي استثنايي و از مردان بزرگ عصر ماست. وي در عين حال، داستان‏نويس، هنرشناس، انسان دوست، مبارز و ميهن‏پرست بود. به فرهنگ فرانسه خدمت بسيار كرد و مدت پنجاه سال در دل همه وقايع و تحولات اروپا جاي گرفته است. اصول عقيده او بر آزادي بشر استوار است، آزاديي كه در برابر شكل‏هاي گوناگون تقدير، گاه به صورت انقلاب ظاهر مي‏شود و گاه به صورت فرهنگ مشترك. در نظر مالرو، برادري و يگانگي معنوي، پادزهري است براي درمان تنهايي احتضارآميز بشر. مالرو در برابر پوچي زندگي، نا اميدي توام با خوشبيني دارد و اين حال را، انسانيت غم‏انگيز مي‏خواند. داستان‏هاي مالرو، پرده نقاشي وسيعي است كه در آن، اشخاص تلاش مي‏كنند تا به رؤياهاي خود تحقق بخشند. از مالرو آثار متعدد ديگري بر جاي مانده كه راه سلطنتي، وسوسه غرب، فاتحان، اميد، روزهاي خشم و اميد بشر از آن جمله است. آندره مالرو سرانجام در 23 نوامبر 1976م به دليل ابتلا به نوعي بيماري ريوي در 75 سالگي درگذشت

[*FATIMA*]

3 آذر 1392


آغاز انتشار روزنامه "مجلس" در تهران (1285 ش)


پس از صدور فرمان مشروطيت و تشكيل مجلس شوراي ملي و ازدياد قدرت روحانيت، از طرف مظفرالدين شاه قاجار، فرماني مبني بر تاسيس و انتشار روزنامه‏اي به نام مجلس صادر شد. در اين ميان صريحاً امر داده شده بود كه دولت حق سانسور مندرجات روزنامه را ندارد. اين روزنامه يكي از روزنامه‏هاي معتبر و پرمطلب دوران مشروطيت به شمار مي‏رود. روزنامه مجلس كه به صورت خبري، سياسي و اجتماعي، در هشت صفحه با چاپ سربي، هفته‏اي چهار شماره منتشر مي‏شد، علاوه بر درج اخبار داخلي و خارجي، كليه مذاكرات مجلس شوراي ملي ايران را منعكس مي‏كرد. سردبيري اين روزنامه برعهده اديب الممالك فراهاني از ادبا، شعرا و نويسندگان مشهور آن زمان بود.


========================


حسین پژمان بختیاری شاعر نامدار معاصر در سن 76 سالگی در اثر ابتلاء به بیماری سرطان


=======================


روزنامه مجلس در هشت صفحه با چاپ سربی منتشر شد.(1285ش)


در این روزنامه علاوه بر درج اخبار خارجی و داخلی کلیه مذاکرات مجلس شورای ملی منعکس می گردد. فعلاً در هفته چهار شماره منتشر خواهد گردید

[*FATIMA*]

4 آذر 92:


تولد "لوپه وگا" اديب و نويسنده شهير اسپانيايي (1562م)

لوپه فليكس دو وگا معروف به كارپيو وگا اديب و نويسنده شهير اسپانيايى در 25 نوامبر 1562م در مادريد اسپانيا به دنيا آمد. پدرش صنعت‏گري كم درآمد بود و او كودكي زودرس با زندگي اعجاب‏انگيز، پرتحرك و پر حادثه؛ چنان‏كه گفته‏اند از پنج سالگي به زبان لاتيني چون زبان اسپانيايى مي‏نوشت و مي‏خواند و حتي هنگامي كه نوشتن نمي‏توانست، اشعار خود را قرائت مي‏كرد تا رفقاي بزرگ‏تر بر كاغذ آورند. وگا در چهارده سالگي در آكادمي سلطنتي و دبيرستان مذهبي به تحصيل پرداخت و پس از پايان دروس دانشگاه، داوطلبانه وارد ارتش شد. وي طي سال‏هاي بعد، پس از وقوع حوادث متعدد، نمايش‏نامه‏هاي خود را بر روي صحنه برد و در تمامي شهرهاي مهم اسپانيا با پيروزي همراه گرديد. وگا هم‏چنين در سال‏هاي پاياني قرن شانزدهم، رمان آركاريا را منتشر كرد كه اين رمان منثورْ به عنوان يكي از شاه‏كارهاي وگا داراي قطعه‏هاي زيبايى از شعر تغزلي است. به طور كلي آثار ادبي لوپه دو وگا در انواع گوناگونِ نمايشي، داستاني، شعر حماسي و ارشادي، حماسه مسخره‏آميز و انواع شعر غنايى است. با اين حال تعيين دقيق آثار وگا نيز مشكل است چرا كه بخشي از آثار وي بدون نام شاعر و يا با نام مستعار منتشر شده‏اند. در زمان حيات و پس از مرگ وگا نيز، تعداد فراواني نمايش‏نامه به نام او منتشر شده كه از ارزش يكسان برخوردار نيستند. با وجود اين، شرح حال‏نويسان، آثار او را حدود يك هزار و هشت‏صد نمايش‏نامه، چند صد شعر و داستان مذهبي ذكر كرده‏اند. اما سهمي كه وگا در تئاتر اسپانيا دارد، از نظر كميّت نيست، در واقع وگا رابايد بنيان‏گذار تئاتر ملي اسپانيا دانست. وگا طرز عرضه كردن نمايش‏نامه در صحنه را به صورتي قاطع و ثابت تنظيم كرد و با آميختن نكته‏هاي خنده‏آور و نكات جدي و حتي غم‏انگيزْ، شكل نمايش‏نامه را تغيير داد. وي چندين نمونه خاص گروه انساني پديد آورد كه بعضي از آن‏ها چهره معنوي خود او را نمايان مي‏ساختند. نمايش‏نامه‏هاي وگا، او را هنرمندي كامل و صنعت‏گري ماهر معرفي مي‏كند كه در تئاترْ موضوع و شيوه‏اي را برمي‏گزيند كه مورد توجه و علاقه توده وسيعي از مردم باشد. در نمايش‏نامه‏هاي وگا، قهرمان اصلي در چهره‏اي يگانه نمودار نمي‏شود، بلكه غالبا دو يا سه شخصيت نمايشي، قهرمانان اصلي را نمايان مي‏سازند كه گاه از دو طبقه مختلف هستند. لوپه دو وگا بزرگ‏ترين چهره ادبي اسپانيا و يكي از استادان مسلم تئاتر جهاني است و معاصرانش او را اعجاز طبيعت و سيمرغ قريحه مي‏خواندند. وگا حتي در زمان حيات، شخصيتي افسانه‏اي يافته بود و نامش نشانه‏اي بود از كمال هر چيز، حتي در امور خارج از قلمرو شعر و ادب، چنانكه براي توصيف پارچه يا پرده نقاشي با به كار بردن عبارت "به سبك لوپه دو وگا" بر ارزش و قدر آن مي‏افزودند. هم‏چنين براي بيان مقام ادبي وگا، او را مافوق شهرت و ابرمرد خوانده و شاعر آسمان و زمين ناميده‏اند. نيروي اعجاب‏انگيز حياتي وفعال در خلق آثار ادبي در او به حد اعلا وجود داشت و مي‏توانست ناگهان آثار نمايشي يا اشعار غنايى خلق كند. ميان آثار تغزّلي و آثار نمايشي وگا ارتباط نزديك وجود دارد وموضوع بسياري از كمدي‏هاي او از نغمه و اشعار عاميانه گرفته شده كه در آثار او به نقطه اوج خصوصيت نمايشي رسيده است. وگا به وسيله همين نغمه‏هاي عاميانه توانسته است سرزمين اسپانيا را زنده نگه دارد و مردم اسپانيا نيز توسط وگا خود و ادبيات كشور را باز شناخته‏اند. لوپه فليكس دو وگا در سال‏هاي پاياني عمر، همسر و فرزندانش را از دست داد و سرانجام در 27 اوت 1635م در حال تزلزل روحي و شبه جنون در 63 سالگي درگذشت.

[*FATIMA*]

٥ آذر ٩٣



درگذشت "سيدحسن ميرخاني" استاد خوشنويسي معروف به "سراج الكُتّاب" (1369ش)


استاد سيدحسن ميرخاني معروف به سراج الكُتّاب فرزند سيد مرتضي حسيني برغائي در سال 1291 ش در تهران به دنيا آمد. وي پس از اتمام تحصيلات مقدماتي، هنر خطاطي را نزد پدر و استادان برجسته خطاطي ايران فرا گرفت. او در مدتي بسيار كوتاه، در خوشنويسي به درجه استادي رسيد و سپس به تدريس پرداخت. استاد ميرخاني در نوشتن تمام انواع خط از قبيل نسخ، ثلث، تعليق و شكسته و به ويژه خط نستعليق، مهارتي بسيار داشت و در سرودن شعر نيز توانا بود. اين استاد بزرگ خوشنويسي، بيش از شصت جلد كتاب با خط خوش نوشت كه خوشنويسي كليات سعدي و ديوان حافظ و نيز ديوان اشعارش از آن جمله است. ايشان هم‏چنين در تأسيس انجمن خوشنويسي ايران نقش مهمي ايفا كرد. استاد سيد حسن ميرخاني سرانجام در پنجم آذر 1369ش در 78 سالگي در تهران درگذشت.




درگذشت "آدام ميتس‏ كيويچ" شاعر و نويسنده برجسته لهستاني (1855م)


آدام ميتس‏كيويچ شاعر و نويسنده بزرگ لهستاني در 24 دسامبر سال 1798م در لهستان به دنيا آمد. وي پس از اتمام تحصيلات متوسطه، راهي دانشگاه شد و به تحصيل فلسفه پرداخت. اما ديري نپاييد كه فلسفه را رها كرد و به سراغ ادبيات و هنرهاي زيبا شتافت. ميتس‏كيويچ در 22 سالگي عالي‏ترين اثر دوران جوانيش با نام حماسه جوانان را منتشر كرد و به شهرت دست يافت. اين منظومه، نوعي شعر رمانتيك سياسي بود كه ميان مردم قرن نوزدهم لهستان بسيار مشهور گشت. اشعاري كه ميتس‏كيويچ در اين دوره مي‏ساخت، علي‏رغم توقيف شدن، در صدها نسخه خطّي، دست به دست مي‏گشت و همه جوانان آن‏ها را از حفظ مي‏خواندند. او در دوره‏اي مي‏زيست كه لهستان ميان روسيه، اتريش و پروس تقسيم شده بود و وي براي اتحاد مجدد كشورش فعاليت مي‏كرد. به همين دليل در سال 1823م به جرم ترويج ميهن‏پرستي نامعقول از طرف دولت روسيه، به اين كشور تبعيد شد. ميتس‏كيويچ پس از 6 سال تبعيد از روسيه به فرانسه گريخت و به تدريس ادبيات پرداخت. اين درس‏ها اگر چه درباره ادبيات زبان‏هاي اسلاو بود، اما بر پايه ايمانِ مسيحيت قرار داشت. وي در تدريس خود مباني مذهبي و عرفاني و اصول تازه‏اي از ادبيات ديني را عرضه مي‏نمود. او در سال 1848م به اسلامبول رفت تا با تشكيل يك واحد نظامي لهستاني به جنگ با روسيه بپردازد، اما اجل مهلتش نداد و در بيست و ششم نوامبر 1855م در پنجاه و هفت سالگي در اين شهر درگذشت. وي تنها شاعر لهستاني است كه در كشورهاي اروپاي غربي شهرت يافته است. وي در منظومه‏هايى كه مي‏سرود، به هم‏ميهنان خود، رسالتي را كه درباره آزادي و عدالت اجتماعي داشتند، عرضه مي‏نمود. ميتس‏كيويچ، زندگي اجتماعي طبقات جامعه لهستان را به سبكي ساده و بي‏پيرايه تجزيه و تحليل مي‏نمود. شعارهايى هم‏چون "هدف همه، خوش‏بختي همه است" و نيز "اتحاد، قدرت مي‏بخشد" دعوتي بود كه از جوانان براي تحقق بخشيدن به آرزوي خود كه استقلال لهستان بود ارائه مي‏كرد. درباره وي گفته‏اند كه او از شاعران كم‏نظيري بود كه با حدّ اعلاي زيبايي و قدرت و غنا، روح ملتش را تجسم داده است. از آدام ميتس‏كيويچ آثاري برجاي مانده كه منظومه پان‏تادئوش، ملت لهستان و زائران و شامگاه نياكان از آن جمله‏اند.

[*FATIMA*]

6 آذر ماه :

مرگ "الكساندر دوما" (پسر) نويسنده و اديب معروف فرانسوي (1895م) (ر.ك: 6 ژانويه)


الکساندر دوما (پسر) (به فرانسوی: Alexandre Dumas, fils) (۲۷ ژوئیه ۱۸۲۴ - ۲۷ نوامبر ۱۸۹۵) نویسنده و نمایشنامه نویس و رمان نویس فرانسوی فرزند الکساندر دوما (پدر) بود که جای پای پدر گذاشت. او در شهر پاریس بدنیا آمد. او فرزند نامشروع الکساندر دوما (پدر) بود. در سال ۱۸۳۱ (میلادی) دومای پدر فرزندش را قانون به فرزندی خود قبول کرد. او در ۱۸۴۵ (میلادی) اولین کتاب خود را با نام "peches de Jeunesse" به معنای "گناهان دوره جوانی منتشر کرد.


========================


درگذشت "يوجين اونيل" نويسنده معروف امريكايي (1953م)

يوجين اونيل، نويسنده بلندآوازه امريكايى در 16 اكتبر 1888م در نيويورك متولد شد. پدرش عضو يك گروه از بازيگران سيار بود و در بسياري از سفرها، فرزند خود را به همراه داشت. اونيل، هفت سالِ نخستين زندگيش را پيوسته همراه با پدر و مادر خود به مسافرت پرداخت و تجربه‏هايى اندوخت. اونيل مدتي در مشاغل گوناگون مشغول به كار شد كه اين تجاربْ بعدها زمينه‏هاي متضاد و رنگارنگ نمايش‏نامه‏هاي او را ايجاد كردند. وي تحصيلات نامرتبي داشت و علي رغم ورود به دانشگاه، پس از مدتي ترك تحصيل كرد. با اين حال، اونيل براي نخستين بار در سال 1916م دو نمايشنامه كوتاه نوشت كه بر روي صحنه رفت. در ادامه، نخستين نمايشنامه بلند خود با عنوان آن سوي افق را نگاشت كه آن نيز با استقبال عمومي مواجه گرديد. اين پيشرفت در كار به آن جا انجاميد كه در سال 1922، جايزه ادبي پوليتزِر را نصيب وي ساخت. او علاقه فراواني به تئاتر داشت و به همين دليل او را فرزند تئاتر ناميدند. اونيل در ادامه كارهاي ادبي خود، رمان‏هاي مشهوري به رشته تحرير درآورد كه در نهايت به اخذ جايزه ادبي نوبل در سال 1936م نائل آمد. مجموعه آثار اونيل، به سبب تجربه‏هاي فراوان و برخورد با خصوصيت‏هاي اخلاقي افراد مختلف و در عين حال آميختگي با روح شاعرانه نويسنده، از تنوع بسيار برخوردار است و در همه آن‏ها فكر و روح و حسّ انسان دوستي‏اش كه با خواست‏ها و جريان عصر او تناسب داشت منعكس است. اونيل در تئاتر امريكا سهم بزرگي دارد و به سبب استاديش در فنون نمايش و بصيرت در عمق روح بشرِ امروزي و تازگي بيان، يكي از بزرگ‏ترين نمايش‏نامه نويسان قرن بيستم به شمار مي‏آيد. وي سه بار موفق به دريافت جايزه پوليتزر شد و شهرتي جهاني يافت. سفر دور و دراز به وطن، روزهاي بي‏پايان، تشنگي، اخطار و مِه و طناب و... از جمله آثار اوست كه بسياري از آن‏ها به زبان‏هاي ديگر از جمله فارسي ترجمه شده‏اند. يوجين اونيل سرانجام در 27 نوامبر 1953م در 65 سالگي درگذشت. وي درباره زندگي گفته است كه سرنوشت درون آدمي جاي دارد، نه در خارج از وجود او.


=============================


تولد "ويليام بِلِيك" شاعر و نقاش برجسته انگليسي (1757م)(ر.ك: 24 مه)


ویلیام بلیک (به انگلیسی: William Blake) ‏(۱۷۵۷ - ۱۸۲۷) شاعر و نقاش بریتانیایی و مبدع نوع جدیدی از شعر در زبان انگلیسی بود. او دریک خانواده گمنام و نه چندان مشهور انگلیسی متولد شد. تا ۱۰ سالگی به مدرسه نرفت و برنامه‌های آموزشی او در خانه دنبال می‌شد. پس از آن او را به مدرسه نقشه کشی فرستادند و بعدها به حرفه گراورسازی مشغول شد. از همان اوان کودکی و نوجوانی آثار روحیه هنری و خلاق در او آشکار بود و به ویژه به هنر و شعر علاقه خاصی نشان می‌داد. در همان سال‌ها بلیک به مطالعه کتب فلسفی و شعر مدرن می‌پرداخت. تجربیات رازآلود بعدی او در زندگی الهام بخش بسیاری از اشعار او در آینده شد. او مجموعه سروده‌های خود به نام Songs of Innocence (سرودهای معصومیت) را در ۱۷۸۹ و مجموعه Songs of Experience (سرودهای تجربه) را در ۱۷۹۴ با روشی به نام چاپ تذهیبی که خود مبدع آن بود، منتشر کرد. این کتاب‌ها همانند دیگر آثاری که سرود وبا روش خاص خود تذهیب کاری کرده و به چاپ رساند با استقبال فراوانی رو به رو شد و او را در زمره مشهورترین شاعران روزگار خود قرار داد. بیشتر آثار او مبین مخالفت او با کلیسا و اعتقاد به آزادی انسان و عشق الهی است.


===========================


درگذشت دكتر "سيد صادق گوهرين" اديب و پژوهشگر برجسته عرفان اسلامي (1374 ش)


دكتر سيد صادق گوهرين در سال 1293 ش به دنيا آمد. در اوان نوجواني در مدرسه‏هاي علميه، به روش سنتي به تحصيل صرف و نحو عربي پرداخت. سپس وارد دوره‏هاي ابتدايي و متوسطه گرديد و در رشته‏هاي ادبيات فارسي و فلسفه از دانشسراي عالي ليسانس گرفت. وي از آن پس، ضمن تدريس در دبيرستان‏ها، در دوره دكتراي ادبيات فارسي به ادامه تحصيل پرداخت و در مقطع دكترا، كتاب "فرهنگ لغات و تعبيرات مثنوي" در 9 جلد را به عنوان پايان‏نامه به نگارش درآورد. استاد گوهرين در اين رساله كه شايد مهم‏ترين و مفصل‏ترين اثر او به حساب آيد، به ترتيب الفبا، لغات، اصطلاحات، تعبيرات عرفاني، مَجازات، اصطلاحات نجومي، طبي، قرآني و حديثي و... را كه در مثنوي معنوي مولوي آمده‏اند شرح كرده و هر تركيب را در محل دقيق آن بيان داشته است. وي بيشتر ايام عمر خود را صرف تدريس دروس ادبي و عرفان و نيز تربيت دانشجويان اين دو مقوله معرفتي كرد و شاگردان فراواني پرورش داد. برخي ديگر آثار او از اين قرارند: پير جنگي، داستان بهرام گور، شرح اصطلاحات تصوف و شيخ صنعان. سرانجام مرغ جان اين وارسته مرد عرصه عرفان وادب، پس از عمري تكاپو در 6 آذر 1374ش در 81 سالگي از قفس تن به درآمد و به سوي هستي مطلق پرواز كرد.

[*FATIMA*]

7 آذر :

تولد "اشتفان تِسوايگ" نويسنده برجسته اتريشي (1881م)

اشْتِفان تسوايْگْ، رمان نويس و نويسنده برجسته اتريشي در 28 نوامبر 1881م در ويِن پايتخت اين كشور به دنيا آمد. وي در جواني به دنبال ذوق و استعداد خويش، براي تحصيلْ رشته ادبيات و فلسفه و تاريخ را برگزيد. محيط اتريش و ارتباط مداوم آن با جهان، شوق آشنايى با دنياي پهناور را در او برانگيخت. از اين رو، همه عمرْ، چون مسافري خستگي‏ناپذير به جهان‏گردي پرداخت. چندين بار سراسر اروپا را در نورديد، به امريكاي شمالي و جنوبي، هند، سيلان و افريقا سفر كر و، بر وسعت فرهنگ خود افزود. در جريان اين سفرها، وي علاوه بر آشنايى با كشورها، زبان‏هاي گوناگون را فراگرفت، چنان‏كه پيش از آنكه نويسنده شود، مترجمي معروف گشت و از آثار برجسته نويسندگانْ ترجمه‏هاي زيبايى به عمل آورد. تسوايگ كار ادبي را با سرودن قطعاتي منظوم آغاز كرد اما او كه به آثار نمايش‏نامه‏نويسان بزرگ علاقه داشت پس از چندي تصميم گرفت كه خود به نمايش‏نامه‏نويسي بپردازد. تسوايگ كه در دوره جنگ جهاني اول معتقد گشته بود كه نبايد برتري معنوي و فكري كلّي جهاني را فداي تعصب كوركورانه و افسار گسيخته ميهن‏پرستي كرد، بر ضد تجهيزات و تسليحات جنگ آثاري انتشار داد. وي هم‏چنين عقيده داشت كه نبايد فريفته اخلاق و عادات تصنُّعي و ظاهري جامعه‏اي شد كه در حال انحطاط است، بلكه بايد به تعمُّق و شناخت و تحليل رواني پرداخت. از اين جهت، بيشتر آثارش تحت تاثير عقايد روان‏كاوي قرار دارد. تسوايگ در آثار خود به وصف بحران‏هايى كه ريشه‏اش در عميق‏ترين ضمير ناخودآگاه آدمي وجود دارد، مي‏پردازد و حالت‏هاي بيمارگونه توجه او را بيشتر به خود جلب مي‏كند. تسوايگ در برخي آثار خود بناي كار را بر اساس زندگي‏نامه بزرگان و نويسندگان گذارده است تا تفسيري خاص و قطعي از آنان به دست دهد. در اين ميان، با آنكه شيوه نگارشش با لحني پر طمطراق همراه است، از نقاشي عالي و تصويرهاي ذهني بديع و موضوع غني برخوردار مي‏باشد. تسوايگ در سال 1934م اتريش را ترك كرد و پس از استقرار در لندن به تابعيت انگلستان در آمد. وي پس از آن راهي امريكا شد و در اوت 1941م تصميم گرفت در برزيل اقامت گزيند. در اين كشور بود كه از وضع مبهم و تاريك اروپا در جريان جنگ جهاني دوم سرخوردگي يافت تا اينكه در 23 فوريه 1942م در 61 سالگي به همراه همسرش خودكشي كرد.


=======================


درگذشت "واشنگتون ايروينْگْ" اولين رمان‏ نويس معروف امريكايي (1859م)


واشنگتون ايروينگ، نويسنده معروف امريكايى در 14 فوريه 1783م در شهر نيويورك امريكا به دنيا آمد. وي تحصيلاتش را در رشته حقوق به پايان رساند و در ابتدا به وكالت دعاوي و سوداگري و... پرداخت. او هم‏زمان در جرايد و مجلات به نگارش مقالات مشغول بود و با انتشار كتاب تاريخ نيويورك، به عنوان يك نويسنده بذله گو و هجوسرا شهرت يافت. وي در اين اثر، تاريخ مسخره‏آميزي از شهر نيويورك ساخته و سنت‏ها و آداب و رسوم محلي اين منطقه و نيز چشم‏اندازها و مكان‏هاي آن را از نو زنده كرده است. ايروينگ سال‏هاي طولاني در اروپا به سر برد و زماني نيز سفير امريكا در اسپانيا و انگلستان بود. وي در طي اين سال‏ها، امكان آن را يافت كه درباره فرهنگ، تمدن و سنت‏هاي اسپانيايى و مناطق باستاني آن مطالعاتي انجام دهد و با نگارش كتاب‏هايى، آداب و رسوم گوناگون و بناهاي تاريخي را ترسيم نمايد. نتيجه اين مطالعات، كتاب‏هاي تاريخ زندگي، سفرهاي كريستُفْ كُلُمْبْ، تاريخ فتح غرناطه و كتاب افسانه‏هاي قصر الحمرا بود كه براي وي در امريكا محبوبيت فراواني به وجود آورد. ايروينگ اولين امريكايى است كه در ادبيات امريكا وساير نقاط جهان به شهرت دست يافت و نخستين نويسنده كلاسيك و اولين بيوگرافي‏نويس امريكايى نيز مي‏باشد. وي با ثبت خاطرات غني خود درباره تئاتر انگلستان و هنرمندان آن ديار توانست نمايى كامل از ادبيات اروپا در نيمه اول قرن نوزده ارائه كند و خود نيز هم‏چون نويسنده‏اي برجسته مورد تجليل قرار گيرد. ايروينگ در سال‏هاي پاياني زندگي خود، به نوشتن زندگي جورج واشينگتُن، اولين رئيس جمهور امريكا مشغول بود. سبك نوشتاري او ساده و بي‏تكلف و از ظرافت و مطايبات ذوق‏آميز برخوردار است. محمد(ص) و پيروانش و نيز افسانه هالو از ديگر آثار اوست. واشنگتون ايروينگ سرانجام در 28 نوامبر 1859م در 76سالگي درگذشت.


=========================


درگذشت "حَشْر كشميري" شاعرِ مسلمانِ هندي (1354 ق)


آغامحمد شاه متخلص به حشر كشميري، شاعر و نمايشنامه‏نويس اردوزبان مسلمان در سال 1296 ق در شهر بنارس هند متولد شد. تحصيلاتش را با قرائت و حفظ قرآن آغاز كرد و سپس زبان‏هاي عربي و فارسي را نزد اساتيد مشهور شهر بنارس فرا گرفت. كشميري پس از مدتي به سرودن شعر و نمايشنامه نويسي روي آورد و اولين نمايشنامه‏ي خود به نام آفتاب محبت رابه رشته‏ي تحرير درآورد. از حشر كشميري، 36 نمايشنامه به جاي مانده و بهترين اثر او "تبعيد سينا به جنگل" نام دارد كه به زبان هندي است. شيوه‏ي نگارش او در آثارش بسيار ساده و روان است. نوشته‏هاي كشميري خالي از طنز نيست و در آن‏ها مشكلات و حقايق زندگي به نحوي تاثيرگذار و تمثيل گونه مطرح شده است. وي در زمينه‏ي شعر نيز داراي طبعي روان بود. حشر كشميري به هنگام مرگ 58 سال داشت.

[*FATIMA*]

8 آذر:




امروز امن و امان بوده؛هیچ اتفاق در حیطه ی ادبیات نیفتاده

[*FATIMA*]

9آذر:


تولد "ميرزا محمدحسين اديب آزاد" شاعر ايراني (1298 ق)

ميرزا محمد حسين اديب آزاد، شاعر ايراني در شهر تبريز به دنيا آمد. وي پس از آموختن علوم رسمي عصر خود به فراگيري زبان و ادبيات عرب پرداخت و پس از چندي به سرودن شعر روي آورد. ديوان اشعار اديب آزاد، شامل اشعار و غزلياتي است كه از او بر جاي مانده است. همچنين اثر ديگر او گنجينه‏ي ادب نام دارد كه شامل منتخب اشعار شاعران قبل و معاصر او مي‏باشد.


=============================


مرگ "اُسكار وايلْدْ" اديب و نويسنده برجسته ايرلندي (1900م) (ر.ك: 16 اكتبر)


اسکار فینگل اُ. فِلاهرتی ویلز وایلد (به انگلیسی: Oscar Fingal O'Flahertie Wills Wilde) که به نام هنری اسکار وایلد معروف است، (۱۶ اکتبر ۱۸۵۴ تا ۳۰ نوامبر ۱۹۰۰)، شاعر، داستان‌نویس، نمایشنامه‌ نویس و نویسنده داستان‌های کوتاه ایرلندی بود. او در دوبلین زاده شد. پدر وی سر ویلیام وایلد مردی فرهنگ‌دوست بود و به پیشه چشم‌پزشکی مشغول بود. او بعدها به مقام چشم پزشک مخصوص ملکه نیز نایل شد و یکی از عتیقه شناسان برجسته ایرلند بود. مادرش جین وایلد با نام مستعار اسپرانزا شاعر سرشناسی و مترجم آثار الکساندر دوما و لامارتین بود. این زوج صاحب دو فرزند پسر شدند. برادر اسکار نامش ویلیام وایلد بود که در ۱۸۵۳ به دنیا آمد و در سال ۱۸۹۹ در لندن درگذشت. اسکار وایلد تحصیلات ابتدایی را در قریه اینسکیلن واقع در شمال ایرلند دنبال کرد.


============================


مرگ "ژاك بنيني بوسوئه" خطيب و نويسنده معروف فرانسوي (1704م)(ر.ك: 14 ژوئيه)


ژاك بنيني بوسوئه، عالم علوم الهي، مورخ و نويسنده شهير فرانسوي در چهاردهم ژوئيه 1627م در شهر ديژون فرانسه در خانواده‏اي مذهبي به دنيا آمد. وي از 15 سالگي به تحصيل الهيات پرداخت و با مطالعه آثار نويسندگان و ادباي زمان، استعداد نويسندگي و فصاحت را در خود پرورش مي‏داد. بوسوئه در 25 سالگي در رشته الهيات به دريافت درجه دكتري نائل آمد و به وعظ و خطابه پرداخت. وي پس از چندي به آموزش پسر لويى چهاردهم، پادشاه فرانسه مشغول شد و در طي نه سال تربيت او، كتاب گفتار در تاريخ عمومي را در سه بخش نگاشت. اين كتاب تاريخ كه وقايع عالم از ابتداي كار تا آن زمان را شامل مي‏شد، نه تنها بوسوئه را بزرگ‏ترين نثرنويس فرانسه معرفي كرد، بلكه غناي موضوع و تجزيه و تحليل امور و تعمق درمسائل، بر وسعت معرفت او گواهي مي‏داد. پس از آن، بوسوئه كه از دسيسه‏ها و مخالفت درباريان آزرده گشته بود، خود را از دربار كنار كشيد و با آموزش مسائل ديني و تدريس كتاب مقدس، مقام مهمي در جامعه روحاني به دست آورد. بوسوئه هم‏چنين در ايراد خطابه، شهرت فراواني يافت و در اين فن، به كمال قدرت در فصاحت و هنر وعظ دست يافت، با اين حال، مرثيه‏ها و مديحه‏هاي او، تعليماتي درباره زندگي و ايمان دربرداشت. بوسوئه بر اين عقيده بود كه مسيحيت، سازنده بشر است و همه چيز در دنيا دامي است در پيش پاي فرد مسيحي. يكي از هدف‏هاي بوسوئه در آغاز زندگي روحاني او، مبارزه با دشمنان دين و وحدت بخشيدن به جامعه برادران روحاني و از ميان بردن سوء تفاهم‏ها بود. از اين رو با انتشار كتاب تاريخ تغيير و تحول كليساهاي پروتستاني، ضمن لزوم قبول كليساي واحد، قصد داشت تا به پروتستان‏ها ثابت كند كه روح كليسا را خوب درك نكرده‏اند. وي كوشيد تا ميان كليساي كاتوليك و پروتستان را آشتي دهد و يك مسيحيت پديد آورد. بوسوئه معتقد بود كه هر كدام از ما مثل يك زنداني هستيم كه تنها از درون حجره كوچك زندان خويش مي‏توانيم به دنياي خارج نظر افكنيم و بنابراين تنها جزيى از واقعيت را مي‏توانيم ببينيم. پس بايد ديدهاي مُجزّاي خود را با هم آميخت تا بتوان واقعيت را به تمامي نگريست. بوسوئه مي‏گفت: غايت دين و فلسفه آن است كه به ما ياد دهد چگونه با تساهل و گذشت، داستان كامل الوهيت را از زبان اديان مختلف بشنويم. بوسوئه در نوع وعظ و خطابه و مرثيه و مديحه، تحولي ايجاد كرد و وظيفه راهنمايى و تعليماتي را در اخلاق و مذهب برعهده گرفت. وي از طرف ديگر، استاد نثر كلاسيك فرانسه به شمار مي‏آيد. او به خوشاهنگي و موسيقي كلام و معاني دقيق الفاظ توجه خاص نشان مي‏داد و مسائل مهم ديني و انساني را با لحن شاعرانه بيان مي‏كرد. كتب مواعظ در نوزده جلد و مرثيه‏ها و خطابه‏هاي مذهبي از ديگر آثار اوست. ژاك بنيني بوسوئه سرانجام در 30 نوامبر 1704م در 77 سالگي درگذشت.

[*FATIMA*]

10 آذر :

تولد "ابوالحسن اسماعيل" (ابن سيده) اديب و لغوي نابيناي مسلمان (398 ق)

ابوالحسن علي بن اسماعيل بن سيده اندلسي، از علماي مسلمان اندلس و لغت‏شناسي بزرگ به شمار مي‏رفت. وي قوه‏ي حافظه‏اي قوي داشت و همانند پدرش از نعمت بينايي محروم بود.


=======================


مرگ "دسيدريوس آراسموس" فيلسوف و اديب هلندي (1536م)


ديديه اراسْمْ معروف به دسيدريوس آراسْموس، اديب و فيلسوف مشهور هلندي، در پنجم اكتبر 1466م در روتردام هلند به دنيا آمد. وي پس از اتمام تحصيلات خود، به سلك راهبان درآمد و در بعضي از مدارس به تدريس روي آورد. آراسموس هم‏چنين زماني به تعليم پسر پادشاه اسكاتلند مشغول شد و به ارائه نظرات و تفكرات خود پرداخت. در آن وقت، چون اصلاح و تعديل دين مسيحي لازم به نظر مي‏آمد، آراسموس در اين مورد با مارتين لوتر، بنيان‏گذار مذهب پروتستان به مكاتبه پرداخت و آن‏گاه كه لوتر دست به كار دعوت زد، وي ازمكاتبه با لوتر خودداري نمود و بر ضدّ وي چيزهايى نوشت. با آنكه آراسموس، خود مردي مذهبي بود، ولي با تعصّبات احمقانه مخالفت مي‏كرد و از اين رو، خشم اولياي متعصّب كليساي آن روزگار را برانگيخت. آراسموس مي‏گفت: بهترين راهنماي اخلاقي انسان، عقلِ انسان است و مبنا و ماخذ عمده مسيحيت، مواعظ عيسي(ع) است. وي خواستار فلسفه‏اي بود كه چون نسيمي از روشنايى، بر عالمي كه در ظلمت غرق شده است، بوزَد. معروف‏ترين اثر آراسموس، ستايش ديوانگي نام داشت. در اين كتاب، ديوانگي به صورت شخصيتي واقعي جلوه‏گر مي‏شود؛ درباره پيروزي‏هاي خود داد سخن مي‏دهد و مي‏گويد اگر او نبود نسل بشر اكنون از ميان رفته بود زيرا اگر ديوانه نبود، ازدواج نمي‏كرد؛ مدحِ ديوانگي نيز انسان را به خوش‏بختي رسانيده است. آسان‏تر و لذت‏بخش‏تر براي ما، آن است كه بزرگمان بپندارند، نه آنكه واقعاً بزرگ باشيم. آراسموس تكبّرهاي شخصي و تفاخرات ملي را به باد مسخره مي‏گيرد. در بعضي موارد، هجوهاي او سختْ زننده مي‏شود. وي كشيشان را احمق‏هاي ديوانه‏اي مي‏خواند كه دين را، به عوض آنكه دعوت به سوي راستي و درستي بدانند، تحميل يك سلسله آداب و اعمال ظاهري مي‏پندارند. از اين رو، بيشتر تاليفات آراسموس از طرف واتيكان ممنوع و سوزانده شد و طايفه رهبانان با او خصومتي سخت پيدا كردند. كتاب ستايش ديوانگي به عبارتي ختم مي‏شود كه نه هجو است و نه سرزنش؛ دين حقيقي، تأسّي به صفا و سادگي عيسي(ع) است. از آراسموس آثار ديگري نيز بر جاي مانده است كه تربيت يك شاهزاده مسيحي و آباء كليسا از آن جمله‏اند. دسيدريوس آراسموس سرانجام در اول دسامبر 1536م در هفتاد سالگي درگذشت

[*FATIMA*]

11 آذر :




رویداد ادبی در این روز رخ نداده است

[*FATIMA*]

12 آذر :
درگذشت احسان نراقی ، نویسنده و جامعه‌شناس (1391ش)


احسان نراقی زاده‌ی سال ۱۳۰۵، به مدت 16 سال مشاور ویژه‌ی مدیر کل سازمان یونسکو بود. از جمله کتاب‌های او این عنوان‌ها هستند: پایان یک رؤیا: در نقد مارکسیسم، علوم اجتماعی و سیر تکوینی آن، آیین جوانمردی (هانری کربن)، اقبال ناممکن، آن حکایت‌ها: گفت‌وگوی هرموز کی با احسان نراقی، آزادی: مجموعه مقالات و مصاحبه‌ها، آن‌چه خود داشت، جامعه، جوانان، دانشگاه، غربت غرب، آزادی، حق و عدالت، طمع خام، در خشت خام، آن حکایت‌ها، نظری به تحقیقات اجتماعی در ایران. ایشان در ساعت 3 بامداد (یکشنبه، 12 آذرماه) به علت کهولت سن در منزلش درگذشت.


===================


مرگ "رابرت استيونسون" شاعر و نويسنده انگليسي (1894م)(ر.ك: 13 نوامبر)


رابرت لوئیس استیونسون شاعر و نویسنده و مقاله نویس اسکاتلندی است که از سوی بسیاری از نویسندگان از جمله خورخه لوئیس بورخس، ارنست همینگوی، جیمز ماتیو بری و رودیارد کیپلینگ ستایش شده است. رابرت لوئیس استیونسون استاد نگارش داستان های ماجرایی در سده ی نوزدهم است و داستان "جزیره ی گنج" او پس از "رابینسون کروزوئه" اثر دانیل دفو، برجسته ترین داستان ماجرایی به شمار می رود. برایان دبلیو الدرسن (۱۹۵۹) بر این باور است که او تاثیر گذارترین نویسنده در ادبیات کودکان پس از دانیل دفو است. رابرت لوئیس استیونسون در سال ۱۸۵۰در ادینبورگ زاده شد. پدرش مهندس فانوس دریایی بود. والدین او اگرچه بسیار دیندار بودند، درباره ی فرزند خود سختگیری نمی کردند. اما باورهای عامیانه ی پرستارش او را به کابوس های شبانه دچار می کرد، شاید به همین سبب بود که پس از ورود به دانشگاه کم کم از اصول خانوادگی و دین رویگردان شد. رابرت کودک دیرآموزی بود و خواندن را در ۷ یا ۸ سالگی آموخت، ولی پیش از آن هم داستان هایش را به مادر و پرستارش دیکته می کرد و آن ها می نوشتند. استیونسون نخست در دانشگاه ادینبورگ رشته ی مهندسی خواند، اما پس از مدتی آن را نیمه رها کرد و به تحصیل علم حقوق پرداخت و به سبب گرایش های ادبی اش همکاری با یک مجله را آغاز کرد. در سال ۱۸۸۰ با فنی آزبرن امریکایی ازدواج کرد و به امریکا رفت. او نویسندگی را با نوشتن سفرنامه آغاز کرد و در سراسر زندگی اش شعر سرود. اولین اثر موفق استیونسون، داستان ماجرایی "جزیره ی گنج" درباره ی راهزنان دریایی بود که نخست به شکل داستان دنباله دار در مجله و سپس به شکل کتاب منتشر شد. او بین سال های ۱۸۸۳ تا ۱۸۸۶ با انتشار داستان های "خدنگ سیاه"، "دکتر جکیل و مستر هاید" و "گروگان" به اوج موفقیت رسید. هنری جیمز، رمان نویس امریکایی "گروگان" را شاهکار استیونسون می داند. مجموعه شعری که با الهام از دوران کودکی اش سروده، از آثار ارزشمند اوست. استیونسون چندین مقاله نیز درباره ی سرشت کودکی دارد. او در سوم دسامبر ۱۸۹۴ بر اثر خونریزی مغزی در گذشت. بر آرامگاهش، قطعه ای از سروده ی خود او به نام "فاتحه" نوشته شده است. در سال های ۱۹۰۴ و ۱۹۸۷ به یاد استیونسون، دو بنای یادبود ساخته شد و در سال ۱۹۹۴ بانک سلطنتی اسکاتلند به مناسبت صدمین سالگرد درگذشت اش اسکناس های یک پوندی با تصویری از او چاپ کرد.

[*FATIMA*]

13 آذر :


مرگ "گوتْهولْدْ لِسينْگْ" نويسنده و مورخ معروف آلماني (1781م)


گوتْهولْدْ اِفْرائيم لِسينْگْ، نويسنده، منتقد و مورخ آلماني در 30 ژوئن 1729م در منطقه ساكْسْ آلمان به دنيا آمد. وي در هفده سالگي براي تحصيل در رشته الهيات، زبان‏شناسي و علوم طبيعي وارد دانشگاه لايْپْزيك شد اما پس از چندي آن را رها كرد و پس از گرايش به تئاتر، كوشيد كه مانند نويسنده‏اي مستقل، زندگي كند. اما براي امرار معاش ناچار گشت به مشاغل كوچك تن در دهد. لِسينْگْ در 19 سالگي اولين كمدي خود را بر روي صحنه برد و سپس به روزنامه‏نگاري و نقد پرداخت. آغاز نويسندگي لسينگ در حالي بود كه ادبيات زمان تحت تأثير دو عامل قوي قرار داشت؛ از طرفي نفوذ آثار نمايشي فرانسه و از طرف ديگر نفوذ تئاتر انگلستان. لسينگ در چنين وضعي به ميدان مبارزه قدم نهاد، به جستجوي حقيقت شتافت، خستگي‏ناپذير به تجزيه و تحليل امور پرداخت و فعاليت خود را از راه تئاتر و نقد هنري و روزنامه‏نگاري ادامه داد و امكان آن را يافت كه با شيوه خاص و بيان فصيح و بليغ، به تنوير افكار و احساس هم ميهنان خود بپردازد. درهمين راستا در 24 سالگي اولين اشعار خود، به نام هجويات را سرود و با كلامي موجز وطنزآميز، تصويري گويا و هوش‏مندانه از جامعه آلماني در قرن هجدهم پيش چشم گذارد. وي در سال‏هاي بعد با انتشار آثاري از قبيل تراژدي خانم سارا سمپسون و مجموعه تمثيل‏ها و اثر بزرگ خود به نام لائوكوئون، به شهرت فراواني دست يافت. لسينگ در لائوكوئون ادراك تازه‏اي از اصول زيبايى‏شناسي و هنر خاص ملي عرضه داشته و در آن، هدف خود را، تعيين حدود ارتباط ميان نقاشي و شعر عنوان كرده است. در اين اثر، جز مفاهيم و مطالب پرارزش، بايد شيوه خاص بيان و صراحت و دقت و هماهنگي آن را نيز در نظرگرفت كه در نثر آلماني بي‏سابقه بود و بر ادباي پس از آن، تأثير فراواني نهاد. آخرين سال‏هاي زندگي لسينگ، از نظر فعاليت در خلق آثار تحقيقي، از برجسته‏ترين سال‏هاي زندگي وي به شمار مي‏آيد. وي در اين دوره، نمايش‏نامه منظوم ناتان خردمند، نوشته‏هايى از نويسنده‏اي مجهول و تربيت نوع بشر را انتشار داد. اثر اخير، متفكرانه‏ترين اثر لسينگ است كه در آن، انديشه‏هاي مذهبي او به صورتي فشرده و موجز، در صد بند و عبارت با نظمي منطقي و پيوسته بيان شده و تحول مذهبي بشر در خلال انقلاب‏هاي پي در پي ترسيم گشته است، تحولي كه بشر را به سوي كمال معنوي مي‏كشاند. از نظر لسينگ، كشف و الهام در مذهب براي نوع بشر، همان حالت را دارد كه تربيت براي فرد. تربيت و كشف و الهام، مشابه يك‏ديگر است. منتها تربيت به پرورش فكري فرد ارتباط مي‏يابد و كشف و الهام به پرورش تاريخي ملت‏ها كه بر اثر تحولات و انقلاب‏ها پديد مي‏آيد. لسينگ با مطرح كردن اين موضوع، به دنياي ماوراءالطبيعه دست مي‏يابد و از حدود انديشه‏هاي عصر فراتر مي‏رود. وي از طرفداري از قوانين خشك و تغييرناپذير كليسا خودداري مي‏كرد و اعتقاد داشت كه هر كس حق دارد درباره مسائل مذهبي آزادانه اظهارنظر كند. لِسينْگْ هدف بزرگ خود را، جستجوي واقعي حقيقت، بدون در نظر گرفتن نتايج و عواقب آن عنوان مي‏كرد و بر اين عقيده بود كه انسان بايد صرفاً به خاطر آن كه كارِ نيك كردن، پسنديده است كار نيك كند، نه به اميد پاداش يا بيم از مجازات. لسينگ در جستجوي خود به دنبال اين حقيقت، نه تنها اخلاق و رفتار، بلكه ذوق آدمي را نيز مورد بررسي قرار داد و كوشيد تا داوري‏هاي درستي در باب ادبيات، هنر، سياست و موازين اجتماعي زمان خود ابراز دارد. لسينگ از برجسته‏ترين و درخشان‏ترين منتقدان ادبي سراسر قرن خود به شمار مي‏رفت، آزادي بخش تئاتر آلمان، خوانده شد و در اين راه تلاش مداوم و قاطعي به كار برد. گوتهولد افرائيم لسينگ سرانجام در چهارم دسامبر 1781م در پنجاه و دو سالگي درگذشت.


==========================


مرگ "والْتْ ويتْمَن" اديب معروف امريكايي (1892م)


والْتْ ويتمن، اديب معروف امريكايى در سيزدهم مه 1819م در نزديكي نيويورك به دنيا آمد. وي مدت كوتاهي به تحصيل پرداخت و از آن پس به امرار معاش مشغول شد تا اينكه با اشتغال در چاپ‏خانه و سپس در يك روزنامه، به سردبيري آن دست يافت. در اين دوره، ويتمن، مقاله‏هاي بسيار در موضوع‏هاي ميهني و آزادي‏خواهي در روزنامه‏هاي طرفدار دموكراسي منتشر كرد و اشعاري متوسط در قالب شعر رايج و داستان انتشار داد. ويتمن در سال‏هاي بعد با سفر به ايالات غربي و جنوبي امريكا و روي آوردن به مطالعات عميق، از انديشه‏ها و احساس‏هاي گوناگون براي خلق اولين ديوان خود مايه گرفت كه با نام برگ‏هاي علف منتشر شد. اين مجموعه كه بزرگ‏ترين مجموعه اشعار او و يكي از شاه‏كارهاي ادبي امريكاست، با دوازده شعر و ديباچه‏اي انتقادي، از ظهور شاعري خبر مي‏داد كه قصد داشت پيام‏آور دموكراسي و شاعر توده مردم باشد. اين اثر، جنجال فراواني را به پا كرد و بسياري از مردم و منتقدان، آن را منافي اخلاق خواندند. ويتمن در اين اثر، شعر را از مرتبه بلند هنري فرود آورد و برخلاف رسم جاري، آن را به زندگي پيوند داد، به ويژه به زندگي توده مردم. عشق به زندگي و دوستي بشر، مقدس شمردن نفس، زيبايى مرگ، تساوي همه مردم و جاودانگي روح، موضوع‏هاي اصلي شعر ويتمن است. در نظر ويتمن، عشق، رشته‏اي است كه مردم جهان را به يك‏ديگر پيوند مي‏زند و به اشخاص و اشياء جان مي‏بخشد. روح و جسم در دنياي ويتمن از يك‏ديگر جدا نيست و روح در نظر او نبايد در درجه‏اي بالاتر از تن قرار گيرد. زيبايى روح در اشعار ويتمن، هم‏چون زيبايى تن ستوده مي‏شود و همين ستايش است كه اشعار او را شهواني و برخلاف عفت و اخلاق معرفي كرده است. ويتمن در عالم سياست، شاعري ميهن‏پرست و طرفدار دموكراسي است و آرزوي زماني را دارد كه خورشيد دوستي و يكدلي بر همه سرزمين‏ها بتابد. او در شعر، همه نوع كلمه را وارد مي‏كند؛ كلمه‏هاي عاميانه، عبارت‏هاي جغرافيايى، حرفه‏اي و روزنامه‏اي. وي در اشعار خود، تابع هيچ قيد و شرط شاعرانه در سرودن آنها نشده كه اين امر، پيش درآمدي بر شعرهاي نو به شمار مي‏رود. اما اين شيوه غريب و نامأنوس كلام و پا نهادن شاعر بر وزن و قافيه و قواعد شعري رايج، در نظر ادبيات قرن نوزدهم، همان قدر زننده آمد كه بي‏پروايى در موضوع. با اين حال و با همه تحقيرها و بي‏اعتنايى‏ها كه در زمان زندگي ويتمن درباره شعر او صورت گرفت، اشعار وي طرفداران بسيار و پيروان فراوان يافت. حتي خوانندگاني كه شخصيت و فكر و روح او را انكار مي‏كردند، به تدريج او را شاعري بزرگ يافتند. در حقيقت، اشعار ويتمن، پرشور و آميخته با ستايش صفات خوب انساني، پرستش آزادي و تقواي بشر است. والت ويتمن در اين‏باره مي‏گفت: من شخصيت مطلق بشري را مي‏ستايم كه ساده و بي‏تكلف و از همه چيزهاي ديگر جداست. ويتمن در بيست سال آخر عمر بر اثر دو بار سكته، قسمتي از بدنش دچار فلج شد، با اين حال از كار كناره نگرفت و آثار متعددي را به نگارش درآورد. زندگي نامه شخصي و آثار منظوم و منثور والت ويتمن در ده جلد از جمله آثار مهم اوست. اشعار ويتمن در انگلستان مورد تقدير و تحسين ادباي بزرگ زمان قرار گرفت و نفوذش بر بسياري از شاعران امريكايي قرن بيستم، قاطع بود، نفوذي كه در اروپا، به ويژه در روسيه نيز مشاهده شد. والت ويتمن سرانجام در چهارم دسامبر 1892م در 73 سالگي بر اثر بيماري فلج و سل درگذشت.

[*FATIMA*]

14 آذر ماه




"کریستوفر مارلو "شاعر و درامنویس معروف انگلیسی در" کانتربوری "قدم به عرصه وجود گذاشت .

تحصیلاتش در رشته علوم دینی در کمبریج تمام شد ولی بعدها دست از روحانیت برداشت و به کار نوشتن نمایشنامه پرداخت .او ،در مدت 29 سال زندگی خود ،نمایشنامههای متعددی نوشت که" تیمور لنگ "از اهم آنهاست .وی روز 1 ژوئن 1593 میلادی مرد .به روز 1 ژوئن 1593 مراجعه شود


===========================


"لوکنت دولیل "یکی از شعرای فرانسوی در قرن نوزدهم در جزیره" رئونیون "واقع در اقیانوس هند متولد شد .

پدرش جراح نظامی بود ولی خود او به ادبیات متمایل شد و در این راه به جایی رسید که پس از مرگ ویکتور هوگو ،به جای او عضو آکادمی فرانسه شد .از مهمترین آثار او" اشعار وحشی "و" اشعار عتیق "است .وی روز 16 ژانویه 1894 میلادی مرد .به روز 16 ژانویه 1894 مراجعه شود


===========================


"آلکساندر دوما - پدر "یکی از برجستهترین نویسندگان فرانسه در قرن نوزدهم میلاد ،بعد از 68 سال زندگی بدرود حیات گفت .

وی روز 18 ژوییه 1802 میلادی در" ویلر کوتوت "متولد شده بود .از برجستهترین آثار این نویسنده عالیقدر که سبب شهرت جاودانی او شد ،یکی" کنت دومونت کریستو "و دیگر" سه تفنگدار - ژوزف بالسامو - غرش طوفان و لاله سیاه "را باید نام برد.
===========================


پر پر شدن خانواده ی بروسان در بادهای پاییزی 90

غلامرضا بروسان شاعر جوان و توانمند کشور و الهام اسلامی همراه دخترشان لیلا 14 آذرماه سال 1390 بر اثر تصادف درگذشتند
غلامرضا بروسان، شاعر مشهدی در حادثه رانندگی درگذشت غلامرضا بروسان، شاعر مشهدی همراه با همسرش، الهام اسلامی شاعر و دختر خردسالش، صبح یک روز پائیزی در یک حادثه رانندگی کشته شدند. بروسان و خانواده‌اش، در حالی که از شمال کشور عازم مشهد بودند، در کیلومتر 15 جاده قوچان ـ شیروان دچار حادثه شدند و خودروی آنها در انحراف به چپ از مسیر با یک دستگاه اتوبوس که از قوچان عازم بجنورد بود، برخورد کرد.
در این حادثه دردناک، غلامرضا بروسان و همسر شاعرش الهام اسلامی همراه با دخترشان لیلا جان به جان آفرین تسلیم کردند، اما پسر خردسالشان به نام مجتبی از این حادثه جان سالم به در برد.
کلیدری ادامه داد: پیکر این سه تن، همزمان با عاشورای حسینی به مشهد منتقل شد و بهخاک سپرده شد.
بروسان در سال 1352 در مشهد به دنیا آمده بود. او از 18‌سالگی شعر می‌سرود که مجموعه‌ شعرهای «احتمال پرنده را گیج می‌کند» و «یک بسته سیگار در تبعید» حاصل سال‌ها فعالیت او در حوزه ادبیات است.
او بارها از سوی محافل ادبی برگزیده شد که جایزه‌ شعر خبرنگاران و همچنین برگزیده دومین دوره شعر نیما از آن جمله است.
الهام اسلامی، همسر بروسان نیز 28 سال داشت که با شعر «دنیا از ما چشم برنمی‌دارد»، نامزد دومین دوره جایزه شعر زنان خورشید معرفی شده بود. او نامزد سومین دوره جایزه کتاب سال شعر جوان نیز شده بود.
بروسان، فرزند یکی از شهدای هشت سال دفاع مقدس نیز بود که یک مجموعه‌ مرثیه را در قالب آزاد برای پدر شهیدش در دست انتشار داشت.
بگو چکار کنم؟با فلفلی که طعم فراق می دهد
با دردی که فصل را نمی شناسد
با خونی که بند نمی آید
بگو چه کار کنم؟
وقتی شادی به دم بادکنکی بند است
و غم چون سنگی
مرا در سراشیب یک دره دنبال می کند
دلم شاخه ی شاتوتی
که باد
خونش را به در و دیوار پاشیده است.




غلامرضا بروسان


===========================


پنجشنبه, 14 آذر 1392
پدر علم ارتباطات ایران درگذشت

دکتر کاظم معتمدنژاد پدرعلم ارتباطات ایران در پی یک دوره بیماری طولانی امروز دارفانی را وداع گفت.
مراسم تشییع پیکر آن مرحوم در ساعت 9 صبح شنبه 16 آذر از مقابل دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار می شود.
استاد کاظم معتمدنژاد در 1313 در شهر مود از بخش مود شهرستان سربیشه متولد شد. تحصیلات ابتدایی و قسمتی از تحصیلات متوسطه خود را در زادگاهش و قسمت دیگر را در بیرجند و سال ششم ادبی را در دبیرستان مروی تهران گذراند. در سال ۱۳۳۶ به اخذ درجه لیسانس و در سال ۱۳۳۹ به اخذ درجه دکتری در رشته قضائی از دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران نائل شد.
وی در زمان تحصیل در دوره کارشناسی، با مدیر وقت روزنامه کیهان -که استاد او نیز بود- رابطهٔ دوستانه ای برقرار کرد. وقتی استاد از دانشجویان دوره دکتری برای همکاری در کیهان دعوت کرد، معتمد نژاد فرصت را غنیمت شمرد و برای اولین بار به محیط روزنامه وارد شد. دیری نپایید که از مترجمی زبان فرانسه، به مسؤولیت گروه خارجی و مقالات ارتقا یافت.
روزنامه کیهان که به روزنامه نگاران تحصیلکرده نیاز داشت، برای وی بورسیه ای از دولت فرانسه دریافت کرد. معتمد نژاد در دانشگاه سوربن فرانسه موفق به اخذ دکتری حقوق و علوم سیاسی و نیز دکتری تخصصی روزنامه نگاری از انستیتوی مطبوعات و علوم نظری دانشگاه پاریس شد.، وی در حوزه های مختلف ارتباطات، روزنامه نگاری، حقوق و اخلاق حرفه ای و جامعه اطلاعاتی طی 50 سال اخیر نقش موثر و موسس داشت و ازاعتبار ویژه ای در محافل و مراکز علمی و فرهنگی ایران و جهان برخوردار بود.
از جمله آثار او می توان از کتاب ها و مقالاتی چون «حقوق مطبوعات»، «ارتباطات بین الملل»، « ارتباط جمعی غربی و انقلاب اسلامی ایران: بازنگری انتقادی نظریه های غربی توسعه بخشی ارتباطات در جهان سوم و تحقیق در پوشش خبری انقلاب اسلامی ایران در وسایل ارتباط جمعی غرب»، « ارتباطات در خدمت انسان ها: برنامه بزرگ یونسکو برای سال های ۱۹۸۴-۸۵»، «ارتباطات و وسایل ارتباطی»، «ارتباطات و وسایل ارتباطی»، «حقوق ارتباط جمعی»، «حقوق ارتباط جمعی»، «روزنامه نگاری»، «روزنامه نگاری: با فصلی جدید در بازنگری روزنامه نگاری معاصر»، « روش تحقیق در محتوای مطبوعات: با کلیاتی درباره تجزیه و تحلیل در ارتباطات جمعی»، «روش مطالعه و بررسی مطبوعات»، «کتابشناسی ارتباطات جمعی در جهان سوم»، «ماکت سازی و صفحه بندی»، «مصاحبه و رپورتاژ»، «مطالعات و تحقیقات انتقادی در ارتباطات اجتماعی»، «مطالعات و تحقیقات انتقادی در ارتباطات اجتماعی»، «مطبوعات، تبلیغات و افکار عمومی»، «مطبوعات و وسایل خبری: ارتباطات و مطبوعات در دنیای امروز» و...

[*FATIMA*]

15 آذر ماه


===========================
رویداد مهی در این روز ثبت نشده

[*FATIMA*]

16 آذر ماه


=========================

16 آذر 1392


امضای تفاهم‌نامه همکاری میان کتابخانه مجلس و کتابخانه آستان قدس رضوی




به منظور استفاده بهینه و بهره‌گیری متقابل از ظرفیت‌ها، امکانات و خدمات علمی و پژوهشی تفاهم‌نامه همکاری میان کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی و سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی منعقد گردید.
به گزارش روابط عمومی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی توافقنامه همکاری و تعامل سازمانی به منظور همکاری در تبادل و اشتراک منابع اطلاعاتی میان دو نهاد کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی و سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی به امضا رسید.
این توافقنامه که به امضای دکتر محمد رجبی رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس و دکتر محمدهادی زاهدی رئیس سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی رسیده است، همکاری‌ها میان طرفین را با بهره گیری متقابل طرفین از منابع اطلاعاتی، ظرفیتها و فرصت های پژوهشی، مطالعاتی، فرهنگی و تخصصی را افزایش خواهد داد.
براساس این تفاهم نامه طرفین در طراحی و اجرای طرح‌های پژوهشی راهبردی، کاربردی، افکارسنجی موردنیاز و ارائه مشاوره به مسئولین بخشهای خطی، سنگی، سربی، دیجیتال و فنی و نیز اعزام مشاوران برحسب نیاز طرفین همکاری و مشارکت خواهند داشت.
همچنین برگزاری کلاسها و دوره‌های آموزشی، حفظ و نگهداری کتب خطی، چاپ سنگی، دیجیتال، کتابخانه مجازی برای کتابداران حسب نیاز طرفین، دیجیتال‌سازی کتب خطی، اسناد قدیمی، عکسهای قدیمی و موارد دیگر حسب نیاز طرفین و همچنین تبدیل نسخه‌ی دیجیتال به میکروفیلم و تبادل آنها بین طرفین از دیگر مفاد این تفاهم‌نامه است.
بخش دیگر این تفاهم‌نامه در مورد واگذاری کتب، نشریات و روزنامه‌های مکرر منتشره از سوی طرفین قرارداد، ارائه‌ی خدمات به پژوهشگران و محققان معرفی شده از طرفین به طور ویژه، ارسال متقابل فهرست‌های نرم‌افزارهای امانی و آرشیو نشریات و محصولات مکتوب از سوی طرفین می‌باشد.
همچنین امکان بررسی، انتخاب و واگذاری کتب لاتین، کتب چاپی و نشریات مازاد و تکراری در صورت نیاز از سوی طرفین، واگذاری تصویر نسخه‌های خطی، سنگی و چاپ سربی و نشریات (حسب نیاز طرفین برطبق آئین‌نامه‌هایی که در صورت نیاز به تدریج تدوین خواهد شد.)، و امکان دریافت سیاهه پایان‌نامه‌ها و کتاب‌های لاتین انتخاب عناوین مرتبط جهت دریافت تصویر از این آثار از سوی طرفین نیز وجود خواهد داشت.
برگزاری سخنرانی‌های علمی، هم‌اندیشی و نشست‌های تخصصی، سمینارها و همایش‌های علمی و فرهنگی مشترک، برگزاری دوره‌ها و کارگاه‌های آموزشی و نمایشگاه‌های علمی و پژوهشی مشترک در موضوعات مورد علاقه‌ی طرفین و فراهم کردن تسهیلات لازم برای بهره‌برداری متقابل از امکانات نرم‌افزاری نظیر بانک‌های اطلاعات و دسترسی به کتابخانه‌های دیجیتال از دیگر مفاد این تفاهم‌نامه می‌باشد.
همچنین تبادل دانش و محصولات علمی، فرهنگی طرفین،‌ایجاد زمینه‌های لازم برای بهره‌گیری از ظرفیت و توانمندی‌های پژوهشگران دو طرف در امور آموزشی، پژوهشی، هیئت‌های تحریریه نشریات، مشاوره و نظارت بر طرح‌های پژوهشی از مفاد این تفاهم‌نامه است.
کتابخانه آستان قدس رضوی و مجلس با لینک کردن وب‌سایت‌های طرفین، در زمینه تألیف و ترجمه متون و انتشار کتب، نشریات و ویژه‌نامه‌های علمی، فرهنگی و آموزشی و پژوهشی نیز همکاری خواهند داشت.
شایان ذکر است که این تفاهم‌نامه از تاریخ عقد آن به مدت سه سال کامل شمسی اعتبار داشته و در صورت تمایل طرفین تمدید خواهد شد.

[*FATIMA*]

17 آذر ماه


===========================


درگذشت "حسين مكي" سياستمدار، مورخ و نويسنده معاصر (1378ش)


درگذشت "حسين مكي" سياستمدار، مورخ و نويسنده معاصر (1378ش)حسين مكي در سال 1290ش به دنيا آمد. وي پس از گذراندن تحصيلات مقدماتي، به تهران رفت و به خدمات دولتي پرداخت. مكي بعد از شهريور 1320 و ايجاد فضاي باز سياسي، فعاليت‏هاي رسمي خود را در مطبوعات آغاز كرد و نوشته‏هاي تاريخي، تحقيقي و ادبي او، بخش مهمي از مندرجات روزنامه‏هاي درجه اول تهران بود. او در اين زمان نخستين جلدهاي كتاب تاريخ بيست ساله ايران را به نگارش درآورد و به شهرت رسيد. مكي در سال‏هاي بعد به عضويت حزب ايران و حزب دموكرات ايران درآمد و اين، سرآغاز براي فعاليت‏هاي سياسي او در مجلس پانزدهم و شانزدهم و هفدهم گرديد. او از طرفداران سرسخت دكتر مصدق به شمار مي‏رفت و در مبارزات ملي كردن صنعت نفت، تلاش زيادي از خود نشان داد. مكي عضو هيئت خلع يد از كمپاني جنوب بود و به علت خدماتش، به سرباز فداكار ملقب گرديد. وي پس از كودتاي 28 مرداد 32، به حاشيه رانده شد و هنگامي كه در سال 1339، به فعاليت‏هاي سياسي روي آورد، رژيم مانع فعاليت مكي شد. حسين مكي از آن پس به كارهاي علمي و ادبي روي آورد و آثار متنوعي را به نگارش درآورد. تاريخ بيست ساله ايران در هشت جلد، كتاب سياه در هشت جلد، خاطرات سياسي در دو جلد، زندگاني سيد حسن مدرس در دو جلد، وقايع سي تير و تصحيح ديوان مشتاق و فرخي يزدي از جمله آثار اوست. حسين مكي، به عنوان آخرين فرد از رجال و اطرافيان دكتر محمد مصدق در جريان ملي شدن صنعت نفت، سرانجام در اواسط آذر سال 1378ش در 88 سالگي در تهران درگذشت.


===========================


تولد "آلفرد تنيسون" شاعر و اديب برجسته انگليسي (1809م)


تولد "آلفرد تنيسون" شاعر و اديب برجسته انگليسي (1809م)آلفرد تنيسون، اديب معروف انگليسي در هشتم دسامبر 1809م در انگلستان به دنيا آمد. وي از كودكي نزد پدر آموزشي عميق در زبان و موسيقي يافت و از فنون عالي صرف و نحو و غناي كلام شاعرانه برخوردار گشت. تنيسون در 18 سالگي اولين ديوان شعري خود را به نام اشعاري از دو برادر منتشر كرد و پس از ورود به دانشگاه، در ميان گروهي از جوانان همفكر، به توسعه و پرورش استعداد شاعرانه خود پرداخت. وي طي سال‏هاي بعد ديوان اشعار ديگري در دو جلد و نيز چندين منظومه ديگر منتشر نمود كه شهرت فراواني را نصيب او ساخت، به طوري كه در چهل سالگي به سمت ملك الشّعرايى دربار انگلستان منصوب شد. وي از آن پس نيز اشعار فراواني سرود و برخي از اشعارش در رديف زيباترين اشعار انگليسي جاي گرفت. منظومه‏هاي وي گاه بيان‏گر اميدها و ترديدهاي نسل اوست و گاه به تبيين آرزوهايش در سفر به سرزمين‏هاي دور سخن مي‏گويد. تنيسون براي نسل خود، مبيّن و مفسر افسانه‏هاي كهن و قرون وسطايى و نقاش پراحساس صحنه‏هاي حقيرانه زندگي جاري است و علاوه بر آن توانسته است به جريان‏هاي فلسفي و علمي زمان خود، شكل خاص بخشد. گرچه شهرت تنيسون در نسل بعد رو به كاهش نهاد، بااين حال، نامش به عنوان شاعر بزرگ در ادبيات انگليس باقي ماند. اشعار تنيسون از لحاظ تلفيق واژه‏هاي آهنگين، اوزان پخته، تصاوير دقيق و فشردهْ بسيار درخشان است. اشعار او بيانگر آگاهي و ارزش‏هاي فكري و اخلاقي عصر ويكتوريا و طبقه اجتماعي حاكم بر آن زمان مي‏باشد. به همين دليل از اواخر قرن نوزدهم به بعد، از سوي شاعران انگليسي و امريكايى، متهم به احساساتي بودن، بي‏روحي، كم مايگي فكري و مليت‏گرايىِ كوته‏نظرانه شد. با اين حال در سال‏هاي بعد حتي منتقدان نيز مهارت وي در اوزان و تصويرسازي را ستوده‏اند. آلفرد تنيسون سرانجام در 24 مه 1892م در 83 سالگي درگذشت. تنيسون درباره خود گفته است: من شاعري نيستم كه همواره از خود سخن مي‏گويد، اين صداي شعر است كه از وجود من بيرون مي‏آيد.

[*FATIMA*]

18 آذر ماه


===========================


مرگ "ساموئل ريچارْدْسون" نويسنده و داستان‏سراي معروف انگليسي (1761م)

مرگ "ساموئل ريچارْدْسون" نويسنده و داستان‏سراي معروف انگليسي (1761م)ساموئل ريچارْدْسون، رمان نويس انگليسي در پنجم فوريه 1689م در انگلستان به دنيا آمد. وي در ابتدا به كارآموزي در يك چاپ‏خانه مشغول شد و علاوه بر فراگيري فنون چاپ و تصحيح نمونه‏هاي كتاب، با مطالعات فراوان بر وسعت فكر و اطلاعات خود افزود. ريچاردسون از 20 سالگي به نويسندگي روي آورد تا اين كه با انتشار پِمْلا يا تقواي اجر يافته در 4 جلد به شهرت فراواني رسيد. پيروزي اين اثر چنان قاطع و قابل توجه بود كه هر كس آن را نخوانده بود به بي‏ذوقي و ركود ذهن متهم مي‏گشت. وي در سال‏هاي بعد كتاب سرگذشت بانويى جوان در 7 جلد و تاريخ سِرْچارلْزْ گرانديسون را در 7 جلد نگاشت كه اين دو كتاب نيز موفقيت زيادي به دست آوردند. ريچاردسون از آن پس از داستان‏نويسي دست برداشت و به جمع‏آوري قطعه‏هاي برگزيده‏اي از كتاب‏هايش پرداخت كه شامل كلمات قصار و عبارت‏هاي حكيمانه و اخلاقي بود. در واقع، ادراك ريچاردسون درباره دگرگوني و انقلاب روح فرد و ايمان پرشور و راسخ او به تقوا و فضيلت و شيوه پرهيجان رمان‏هايش، موجب پيروزي و محبوبيت فراوانش نزد كساني مي‏شد كه تشنه رمان‏هاي سرگرم‏كننده بودند و هم‏چنين تجزيه و تحليلي كه در اين كتاب‏ها از قلب و روح آدمي به عمل آمده بود، برايشان سود فراوان داشت. در سال‏هاي بعد، شهرت ريچاردسون به خارج از انگلستان كشيده شد و الهام‏بخش بسياري از نويسندگان اروپا گشت. در حقيقت، ريچاردسون پدر رمان تحليلي در انگلستان شناخته شده و داستان‏نويسي انگليسي را به طرزي كه امروزه معمول است پايه گذاري نموده است. ساموئل ريچاردسون سرانجام در نهم دسامبر 1761م در 72 سالگي درگذشت. درباره او گفته‏اند كه هيچ نويسنده‏اي قبل از ريچاردسون نتوانسته است چنين عميقانه قلب و روح آدمي را بشكافد و مورد تجزيه و تحليل قرار دهد.


===========================


درگذشت "گوسْتاوْ لوبون" مستشرق و نويسنده معروف فرانسوي (1931م)

درگذشت "گوسْتاوْ لوبون" مستشرق و نويسنده معروف فرانسوي (1931م)گوسْتاوْ لوبون، دانشمند متفكر و نويسنده فرانسوي متخصص در تاريخ تمدن اسلامي در سال 1841م در فرانسه به دنيا آمد. وي پس از طي دروس مقدماتي، به تحصيل در رشته پزشكي پرداخت و در اين رشته فارغ‏التحصيل شد. دكتر لوبون از پزشكاني بود كه به اين نكته پي برد كه در پيكر انسان نيرويى است كه با هر درد و درماني رابطه مستقيم دارد و شخص را زودتر از هر چيز رنجور مي‏سازد و بهتر از هر چيز درمان مي‏بخشد. وي دريافت كه روح انسان نيرويى است كه هم پزشك است و هم بيمار، هم درد است و هم دارو؛ همان چيزي كه اگر دردمند شد ديگر داروي پزشكان به درمان آن توانا نيست و نيروي طب در برابر آن، ناتوان خواهد شد. لوبون دانست كه پزشك بايد بيشتر از راه روان، بيمار را شفا بخشد زيرا انسان در ميان جماعت زندگي مي‏كند و در پيرامون جامعه رنجور مي‏شود و جامعه روان، او را رنجور مي‏گرداند. وقتي كه روان، بيمار شد، بدن هم بيمار مي‏شود. پس پزشك بايد روان پزشك هم باشد. از اين رو، گوستاو لوبون راه نزديكي بين روان و پيكر آدمي را پيمود و از كالبد به روح پرداخت و جان و تن را به يك‏ديگر نزديك ساخت. وي در اين زمينه به بررسي‏هاي عميقي درباره روابط آن دو با يك‏ديگر پرداخت و اساس تحقيقات خود را بر روان‏شناسي قرار داد. با اين حال، آن چه گوستاو لوبون را به شهرت رساند، تحقيقات تاريخي و اجتماعي او بود چرا كه به بررسي درباره روان‏شناسي اجتماعات مختلف و توسعه و تكامل فرضيه روان‏شناسي اجتماعي علاقه تامّي داشت. وي اساس تحقيقات اجتماعي خود را بر روان‏شناسي قرار داد و براي شناختن روحيات ملل مختلف به سير و سياحت پرداخت. لوبون هم‏چنين كتاب‏هاي متعددي در اين موضوع نگاشت كه مورد استقبال متفكران كشورهاي گوناگون، قرار گرفت و به زبان‏هاي مختلف ترجمه شد. گوستاو لوبون در سياحت‏هاي طولاني خود، مجذوب تمدن مشرق زمين شد و درباره آن، بررسي‏هاي عميقي به عمل آورد و حاصل آن را در چهار كتاب مشهور خود تحت عنوان تمدن عرب، تمدن هندوستان، تمدن مصري و تمدن عرب در اندلس انتشار داد. دكتر گوستاو لوبون سرانجام در نهم دسامبر 1931م در نود سالگي در نزديكي پاريس درگذشت.


===========================


"ژان کالون "نویسنده و روحانی بزرگ فرانسوی ،پس از 55 سال زندگی به دستور کلیسای کاتولیک در آتش سوزانده شد

" .ژان کالون "روز 21 ژانویه 1509 میلادی در" نویون "قدم به عرصه وجود گذاشته بود .از آثار مهم این نویسنده روحانی کتاب معروف دینی او" تعالیم دین مسیح "را میتوان نام برد .وی از نویسندگان دوران رنسانس فرانسه محسوب میشود .به روز 21 ژانویه1509 مراجعه شود

[*FATIMA*]

19 آذر ماه


===========================

تولد خانم "اميلي ديكِنْسون" بانوي شاعر امريكايي (1830م)


تولد خانم "اميلي ديكِنْسون" بانوي شاعر امريكايي (1830م) خانم اميلي ديكِنْسون، بانوي شاعر امريكايى در دهم دسامبر 1830م در ايالت ماساچوست امريكا به دنيا آمد. اميلي در ابتدا در زادگاهش و سپس در يك كالج به تحصيل پرداخت اما به سبب آنكه عميقاً از تعليم و تربيتي چنان خشك و خشونت‏آميز رنج مي‏برد، دنباله تحصيل را رها كرد و در خانه به وسيله معلم خصوصي و مطالعات شخصي بر وسعت معلومات خود افزود. ديكنسون در اواسط عمر به دنبال آشنايى با برخي نويسندگان معروف امريكا، به ادبيات علاقه‏مند شد و با الهام از آثار آنان، اشعار فراواني سرود. سال‏هاي پاياني عمر اميلي ديكنسون به انزوا و گوشه‏گيري در زادگاهش گذشت و او بيشتر وقتش را به پرورش گل و سرودن شعر مصروف داشت. از وي نزديك به دو هزار قطعه منظوم بر جاي مانده كه تنها سه منظومه از آن‏ها در زمان حياتش انتشار يافت. پس از مرگ، اشعار او به صورت يادداشت‏هاي پراكنده و گاه با خط ناخوانا در گوشه و كنار اتاقش پيدا شد كه شش سال پس از مرگش در ديواني انتشاريافت و پيروزي عظيمي در ادبيات امريكا به دست آورد. هم‏چنين چاپ كامل اشعار ديكنسون 38 سال پس از مرگ وي در سال 1924م اتفاق افتاد. به طور كلي، نمي‏توان اشعار ديكنسون را به عصري معيّن، منسوب كرد. اشعار وي از رنج درون و شكنجه پنهاني او حكايت دارد كه همه در قطعه‏هاي كوتاه و موجز چون رباعي و با وزني خاص و قالبي ساده گنجانده شده و از قدرت عجيب در تصوير و ترسيم و از نفوذ فراوان و از سبكي پاكيزه و اعجاب‏آور برخوردار است. بي‏آنكه بتوان اميلي ديكنسون را با شاعري معين سنجيد، مي‏توان او را در شمار چند تن بانوي شاعر بزرگ جهان به شمار آورد كه شهرتش پس از مرگ، روزافزون شد واشعارش در نسل بعد، نفوذ بسيار يافت. خانم اميلي ديكنسون، سرانجام در پانزدهم مه 1886م در 56 سالگي درگذشت.


===========================


تولد "پير لوئيس" شاعر و داستان‏سراي فرانسوي (1870م)


تولد "پير لوئيس" شاعر و داستان‏سراي فرانسوي (1870م) پيِر لوئيس، اديب و نويسنده فرانسوي در دهم دسامبر 1870م در بلژيك به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات متوسطه، براي ادامه تحصيل در رشته فلسفه به پاريس رفت و پس از آشنايى با ادباي آن شهر، مجله ادبي لاكونك را بنيان نهاد. لوئيس از همين زمان نخستين اشعارش را در اين مجله منتشر كرد كه مورد تحسين قرار گرفت. وي در سال‏هاي بعد آثار متعدد ديگري به نگارش درآورد كه با به نمايش درآمدن برخي از آنها، شهرت فراواني نصيب لوئيس نمود. پيِر لوئيس مدتي نيز به كارهاي تحقيق و تفسير متون پرداخت كه بعضي از آنها را منتشر كرد و بعضي را در نامه‏هايي براي دوستان فرستاد. وي در اشعار خود، درخشان‏ترين رنگ و جلاي نوشته‏هاي مكاتب زمان را جمع كرده و توجه به زيبايي و قالب را در درجه اول اهميت قرار داده است. پيِر لوئيس ده سال آخر عمر را در عُزلت گذراند و سرانجام در چهارم ژوئن 1925م، در 55 سالگي درگذشت.


===========================


انتصاب دکتر اتحادیه به سردبیری فصلنامه «اسناد بهارستان»


طی حکمی از سوی دکتر محمد رجبی، رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی دکتر منصوره اتحادیه به سمت سردبیری فصلنامه «اسناد بهارستان» منصوب شد.
دکتر رجبی طی حکمی «دکتر منصوره اتحادیه» را به عنوان سردبیری فصلنامه «اسناد بهارستان» که مجله علمی – ترویجی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی می‌باشد، منصوب نمود.
متن حکم به این شرح است:
استاد ارجمند سرکار خانم دکتر منصوره اتّحادیه (نظام مافی)
نظر به سوابق برجسته سرکار عالی در پژوهش‌های تاریخی و اسنادی، با تشکر از پذیرش همکاری با این کتابخانه، به سردبیری فصلنامه علمی – ترویجی «اسناد بهارستان» فصلنامه مطالعات اسناد و تاریخ پارلمان منصوب می‌شوید؛ ان‌شاءالله تدابیر ارزشمند آن استاد محترم و کوشش عوامل اجرایی نشریه، مایه‌ی ارتقا و توسعه‌ی پژوهش‌های تاریخی و اسنادی خواهد بود.
توفیقات روزافزون شما و همکاران محترم را از درگاه خداوند متعال، مسئلت دارد.
محمد رجبی
رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد
مجلس شورای اسلامی




===========================


برگزاری نکوداشت منوچهر ستوده در دانشگاه تهران


«نکوداشت مقام علمی استاد منوچهر ستوده (در صدمین سال زندگانی استاد)» در تالار فردوسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران برپا می‌شود.
به‌نقل از انجمن علمی دانشجویان تاریخ دانشگاه تهران، «نکوداشت مقام علمی استاد منوچهر ستوده (در صدمین سال زندگانی استاد)» سه‌شنبه (19 آذرماه) با سخنرانی استادان و پیشکسوتان حوزه‌های تاریخ، فرهنگ و ادبیات در تالار فردوسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران برپا خواهد شد.
این برنامه که به پیشنهاد و حمایت استاد محمدرضا شفیعی‌کدکنی برگزار می‌شود با سخنرانی دکتر مهدی محقق، دکتر محمدابراهیم باستانی‌پاریزی، دکتر محمدعلی اسلامی‌ندوشن، دکتر شیرین بیانی، دکتر احمد اقتداری، دکتر مظاهر مصفا، دکتر امیربانو کریمی، دکتر شفیعی‌کدکنی و دیگر استادان پیشکسوت تاریخ، ادبیات و فرهنگ همراه خواهد بود.
منوچهر ستوده، متولد 28 تیرماه 1292 در محله عودلاجان تهران، ایرانشناس، جغرافیدان، استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر است. وی تاکنون بیش از 50 عنوان کتاب و 286 مقاله نوشته است. «تاریخ بنادر و جزایر خلیج فارس»، «فرهنگ گیلکی»، «فرهنگ کرمانی»، «جغرافیای اصفهان»، «تاریخ گیلان و دیلمستان»، «فرهنگ نائینی»، «تاریخ بدخشان» و کتاب 10 جلدی «از آستارا تا استارباد» شامل آثار و بناهای تاریخی گیلان، مازندران و گلستان برخی از آثار وی به‌شمار می‌روند.

[*FATIMA*]

20 آذر
===========================
"فریدریش هولدرلین "شاعر و فیلسوف بزرگ آلمان در قرون هجدهم و نوزدهم میلادی پس از 73 سال زندگی تواصم با ؟؟ فراوان بدرود حیات گفت .

وی روز 11 سپتامبر 1770 میلادی در یکی از شهرهای ایالت" وورتمبرگ "متولد شده بود و تحصیلات مذهبی داشت .از مهمترین آثار این مرد بزرگ" شناخت یکتایی - برادری - غفلت در فلسفه و داوطلب "را میتوان نام برد.
===========================

همایش بین‌المللی تفکر اجتماعی و جامعه در خاورمیانه و شمال آفریقا




سومین «همایش بین‌المللی تفکر اجتماعی و جامعه در خاورمیانه و شمال آفریقا» 20 و 21 آذرماه در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار می شود.
انجمن جامعه‌شناسی ایران و پژهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با حمایت انجمن بین‌المللی جامعه‌شناسی این همایش را برگزار می کنند.
گسترش روابط و همکاری‌های علمی منطقه ای و بین المللی علوم اجتماعی ایران، تا در جریان این تعاملات، ایجاد جریان‌های فکری فعال برای جلب توجه عالمان علوم انسانی و اجتماعی به سمت ظرفیت‌های فرهنگی و اندیشه‌ای در حوزه فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی،تلاش برای شکل گیری مفاهیم و نظریه‌های ناظر به مسائل اجتماعی خاص جهان اسلام و زمینه‌سازی برای ایجاد انجمن‌های منطقه ای علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی مهم ترین اهداف برگزاری این همایش اعلام شده اند.
نخستین همایش بین المللی تفکر اجتماعی و جامعه در خاورمیانه و شمال آفریقا خرداد 1390 (آوریل 2011) در تهران و دومین همایش در تیرماه 1391 (ژوئن 2012) در استانبول برگزار شد.پیش از این بنا بود بنا بود که سومین همایش در خرداد ماه امسال در دبی برگزار شود که با وجود برنامه ریزی‌های صورت گرفته، حدود یک ماه مانده به زمان برگزاری از طرف میزبان لغو شد. برای جلوگیری از انقطاع در برگزاری سالانه همایش، بنا شد سومین همایش با همکاری پژوهشگاه علومانسانی و مطالعات فرهنگی و انجمن جامعه‌شناسی ایران در تهران برگزار شود.
دکتر سید جواد میری که در کنار دکتر سیدحسین سراج زاده دبیری علمی این همایش را بر عهده دارد در توضیح جزئیات برگزاری این همایش گفت:«محدودیت زمانی دشواری‌هایی برای سازمان دهی و اجرای یک همایش به خصوص همایش بین المللی به همراه دارد و می تواند موجب کاستی‌هایی شود. با این حال تلاش شده تا آنها به حداقل برسند. خوشبختانه در این فرصت محدود استقبال قابل قبولی از همایش شد و جمعا 127 چکیده مقاله دریافت شد که 22 تای آنها از طرف نویسندگان خارجی و 105 چکیده توسط نویسندگان داخلی ارسال شدند. متاسفانه به دلیل محدودیت وقت همایش، همه مقاله‌های دریافتی امکان ارائه در کنفرانس پیدا نمی‌کنند ولی همه آنها در کتاب چکیده مقاله‌ها در دو بخش فارسی و انگلیسی، چاپ شده اند و مقاله‌های منتخب پس از داوری در یکی از مجله‌های انجمن جامعه‌شناسی ایران و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر خواهند شد.»

[*FATIMA*]

21 آذر
===========================


درگذشت "علي ‏اصغر سروش" اديب و مترجم ايراني (1361ش)

درگذشت "علي ‏اصغر سروش" اديب و مترجم ايراني (1361ش) دكتر علي اصغر سروش در سال 1287 ش به دنيا آمد و پس از اتمام تحصيلات، به كار تحقيق و ترجمه پرداخت. سروش علاوه بر ترجمه كتب از زبان فرانسه به فارسي، به زبان‏هاي انگليسي و عربي نيز تسلط كامل داشت. از آثار اين مترجم گرانقدر مي‏توان به فرهنگ متشابهات زبان فرانسه، امپراتوري روم و آغاز مسيحيت و نيز تمدن‏هاي باستاني خاور نزديك اشاره كرد. اين نويسنده و مترجم معاصر به هنگام فوت، 74 سال داشت.


===========================


درگذشت "غلامرضا قدسي نژاد" شاعر معاصر (1368 ش)

درگذشت "غلامرضا قدسي نژاد" شاعر معاصر (1368 ش) غلامرضا ميرزاجاني متخلص به قدسي - كه بعدها نام خود را به قدسي‏نژاد تغيير داد - مشهور به غلامرضا قدسي مشهدي، در سال 1304ش در مشهد به دنيا آمد. او در دروس ادبي اديب نيشابوري ثاني شركت جست و فقه و اصول را نزد سيدهاشم قزويني فرا گرفت. از شانزده سالگي به سرودن شعر پرداخت و پس از مدتي با همكاري دوستانش به تأسيس انجمن ادبي فردوسي مشهد اقدام نمود. قدسي مشهدي دلبسته غزل به سبك هندي بود و شيوه‏هاي ديگر را نيازمود. فعاليت سياسي قدسي از زمان حكومت دكتر مصدق آغاز شد و با زبان شعر از نهضت ملي ايران حمايت نمود. قدسي پس از كودتاي 28 مرداد 32 به مبارزه با رژيم پهلوي پرداخت و در دو نوبت دستگير و بيش از چهار سال در زندان بود. او پس از رهايي از زندان به ترجمه و تصحيح كتب اشتغال ورزيد. استاد قدسي نژاد پس از پيروزي انقلاب به تدريس در دانشكده ادبيات دانشگاه مشهد مشغول بود. ياران پيامبر، شعر امروز و غزل معاصر خراسان از آثار اوست. غلامرضا قدسي سرانجام در 21 آذر 1368ش در 64 سالگي درگذشت و در يكي از غرفه‏هاي حرم مطهر امام رضا(ع) به خاك سپرده شد.


===========================


تولد "گوسْتاو فلوبِر" نويسنده معروف فرانسوي (1821م)

تولد "گوسْتاو فلوبِر" نويسنده معروف فرانسوي (1821م) گوستاو فلوبر يكي از نويسندگان طراز اول فرانسه، در 12 دسامبر 1821م در شهر روان فرانسه به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات مقدماتي راهي پاريس شد و به فراگيري علم حقوق، پرداخت. فلوبر از جواني به ادبيات عشق مي‏ورزيد، از اين رو حقوق را رها كرد و براي رهايى از سر و صداي پاريس، در ويلايى در منطقه‏اي طبيعيْ، زندگي را ادامه داد. وي در طي اين سال‏ها آثاري را به نگارش درآورد و به شهرت فراواني رسيد، هرچند مخالفت‏هايى را نيز برانگيخت. هنر فلوبر در نوع خود بي‏نظير است. او گرچه آثار متعددي ندارد ليكن همان چند كتابش هر يك از شاه‏كارهاي جهان ادب به شمار مي‏رود. در دوراني كه رمانتيسم و احساس‏گرايى اوج ترقي خود را مي‏پيمود، فلوبر در ترويج رئاليسم و واقع‏بيني و حقيقت‏جويى تلاش فراواني نمود و موفقيت زيادي نيز به دست آورد. درچشم فلوبر فقط متفكرين و هنرمندانْ، آدم حساب مي‏شوند زيرا در نظر او هيچ چيز به قدر معرفت، ارزش ندارد و هنر نيز در قاموس او چيزي جز راه وصول به معرفت نيست. او معتقد است كه عقايد مذهبي و فلسفي، دست‏خوش تبديل و زوال است و تنها هنر، ثابت و پايدار مي‏باشد. هنر با انگيختن احساس زيبايى پرستي، در دنيا نفوذ مي‏كند و حتي خود قادر است دنياي تازه‏اي بسازد كه همان شاه‏كار هنري است. فلوبر در واقع خط رابط يا نقطه پيوندي است ميان دو عصر كه جريان رمانتيسم رابه رئاليسم وصل مي‏كند. در شيوه انشاي فلوبر، كلمه‏ها بسيار بجا و مناسب و در جاي صحيح نشانده شده است. تجسم و برجستگي وصف‏ها، بسط معاني و مفاهيم و دقت وسواس و وجدان هنري و زيركي فراوان در تجزيه و تحليل، فلوبر را از استادان مسلم جهان در فنّ داستان‏نويسي ساخته است. درباره وي گفته‏اند: نخستين هنر فلوبر در نويسندگي كه به محض نظر افكندن به آثارش به چشم مي‏خورد، قالب و شكل داستان است كه نزد نويسندگان، كم نظير است و نزد عامه مردم، نامرئي. در واقعْ قدرت اثر، چنان خوانندگان را تحت تسلط خود قرار مي‏دهد كه بي‏آن كه باور داشته باشند، حتي در قعر وجودشان رسوخ مي‏يابد، هم‏چون خورشيد كه نابينايان را گرم مي‏كند، بي‏آن كه نورش را به چشم ببينند. برخي از آثار فلوبر بدين قرارند: تربيت احساساتي، نوامبر، مكاتبات در 13 جلد، مهمان نواز و مهم‏ترين اثرش با نام مادام بواري. گوستاو فلوبر سرانجام در 8 مه 1880م در 59 سالگي جان سپرد.
===========================


انتشار چهل‌ونهمین شماره نامه فرهنگستان


چهل‌ونهمین شمارۀ نامۀ فرهنگستان منتشر شد. که همانند شماره‌های پیشین، شامل بخش‌های گوناگون، از جمله سرمقاله، مقاله، نقد و بررسی، تحقیقات ایران‌شناسی، گلچینی از دیرینه‌ها، فرهنگستان، تازه‌های نشر، اخبار و نامه‌هاست.
در بخش مقالۀ این شماره عناوین زیر دیده می‌شود: «چند نکتۀ دیگر دربارۀ کُنج یا گَنج»، فتح‌الله مجتبائی؛ «حیرت در پیشگاه خدا»، نصرالله پورجوادی؛ «بررسی حکایات عرفانی از جهت صدق و کذب»، علی خزاعی‌فرید؛ «راهی به سوی عاقبت خیر»، کوروش کمالی سروستانی؛ «بررسی عروضی غزل‌های منزوی»، مهدی فیروزیان.
در بخش «نقد و بررسی» این شماره از نامۀ فرهنگستان نیز سه مقاله آمده است: «معرفی و تصحیح چند بیت از رودکی» به قلم مسعود قاسمی؛ «نظری به تصحیح دیوان شیخ امین‌الدین محمد بلیانی»، از حسین جلال‌پور؛ «نگاهی به متون طبری»، نوشتۀ محمدصالح ذاکری.
در بخش «تحقیقات ایران‌شناسی» دو مقاله درج شده است: «ورنر زوندرمان» به قلم بدرالزمان قریب و «کارکرد بازارگانی نزد رستم و دیگر پهلوانان طبقۀ جنگاورِ هندواروپایی» تألیف بهار مختاریان. همچنین در بخش «گلچینی از دیرینه‌ها» مقاله‌ای با عنوان «مکاتبات امیرمهدی بدیع و محمدعلی جمالزاده» به قلم جعفرشجاع کیهانی آمده است. در بخش «فرهنگستان» این شماره نیز این مطالب به چشم می‌خورد: «ارتباط پنهان (تحلیل انتقادی گفتمان نام‌های تجاری در تبلیغات)»، زهرا ابوالحسنی؛ و کارنامۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی در سال 1390.

[*FATIMA*]

22 آذر
===========================


امروز، "برنارد کوهن "یکی از شخصیتهای معروف علمی و ادبی ایالات متحده آمریکا در قرن بیستم میلادی ،در" نیویورک "در خانوادهای یهودی قدم به عرصه وجود گذاشت .

وی تحصیلات خود را در رشته فیزیک به پایان رسانید ولی بعدها به علوم اجتماعی علاقمند شد و ادامه فعالیت وی در این راه سبب شد تا امروزه از او به عنوان یکی از صاحب نظران امور تعلیم و تربیت جهان یاد شود .از او چند اثر مهم باقی مانده است.
===========================


درگذشت استاد "سيد غلامرضا سعيدي" نويسنده و مترجم (1367ش)


درگذشت استاد "سيد غلامرضا سعيدي" نويسنده و مترجم (1367ش) استاد سيد غلامرضا سعيدي، نويسنده، مترجم و محقق متعهد ايراني، در سال 1274 ش در يكي از روستاهاي توابع شهرستان بيرجند در استان خراسان به دنيا آمد و در زادگاه خود و سپس در بيرجند به آموختن دانش پرداخت. وي در 21 سالگي پس از فراگيري علوم طبيعي، رياضي و نجوم و زبان‏هاي عربي، فرانسوي و انگليسي، به تدريس مشغول شد و سال‏ها بعد در تهران مجله فروغ علم را با همكاري دوستان منتشر كرد. استاد سعيدي طي سفرهاي بسياري كه به پاكستان و هندوستان نمود تحت تأثير افكار و انديشه‏هاي علامه اقبال لاهوري قرار گرفت و همين موضوع موجب شد تا پس از فراگيري زبان اردو، تعدادي از آثار اين انديشمند اسلامي را به فارسي ترجمه كند. از استاد سعيدي در حدود شصت اثر در زمينه‏هاي تاليف و ترجمه به جاي مانده كه زندگاني عمارياسر، فرد و اجتماع، برنامه‏هاي انقلاب اسلامي و ترجمه اقبال‏شناسي از آن جمله‏اند. اين محقق فرزانه سرانجام در آذرماه سال 1367ش در 91 سالگي دار فاني را وداع گفت و در تهران به خاك سپرده شد.


===========================


مرگ "ساموئل جانسون" منتقد و نويسنده مشهور انگليسي (1784م) (ر.ك: 18 سپتامبر)

مرگ "ساموئل جانسون" منتقد و نويسنده مشهور انگليسي (1784م) (ر.ك: 18 سپتامبر) ساموئل جانسون (به انگلیسی: Samuel Johnson) شاعر، نویسنده، منتقد و فرهنگ‌نویس برجسته انگلیسی قرن هجدهم میلادی است. از مهم‌ترین آثار او می‌توان به «فرهنگ زبان انگلیسی»، «زندگی شاعران» و «راسلاس» اشاره کرد.

[*FATIMA*]

23 آذر
===========================


امروز، "ژئوفری دوویل هاردوئن "ادیب و مورخ بزرگ فرانسوی در قصری به نام" هاردوئن "نزدیک" تروی "متولد شد .

وی که از خانوادهای مشهور و سرشناس بود ،بعد از پایان تحصیلات به مطالعات تاریخی مشغول شد و سپس به تنظیم وقایع جنگهای معروف صلیبی پرداخت و تاریخ کامل این جنگها را نوشت .وی روز 30 ژوئن 1213 بعد از 63 سال زندگی بدرود حیات گفت .به روز30 ژوئن 1213 مراجعه شود

===========================


امروز، "رایش - ماریا ریلکه "شاعر و ادیب قرون 19 و 20 آلمان در شهر" پراک "پایتخت امروزی چکاسلواکی قدم به عرصه وجود گذاشت .

به سبب سبک خاص وی در ادبیات و شعر ،او را" شاعر اندیشههای والا "لقب دادهاند و او ،نیم قرن یک تاز میدان ادبیات آلمان بود .ریلکه به سال 1926 میلادی بعد از 51 سال زندگی بدرود حیات گفت .به روز 18 ژانویه 1926 مراجعه شود

===========================


امروز، "تئودور - استورم "شاعر ونوولیست و ادیب بزرگ آلمان در قرن 19 میلادی ،بعد از 71 سال زندگی بدرود حیات گفت .

اشتورم در روز 28 مه1817 میلادی در" هوسون "در توابع ایالت" شلسویک "قدم به عرصه وجود گذاشته بود .وی نه تنها در نوولنویسی استاد بود ،بلکه در شعر نیز دست داشت و" افسانه چلیک "از بهترین آثار اوست .به روز 28 مه 1817 مراجعه شود

[*FATIMA*]

24 آذر
===========================


درگذشت "سلمان ساوجي" غزل گو و قصيده سراي بزرگ ايراني (778 ق)


درگذشت "سلمان ساوجي" غزل گو و قصيده سراي بزرگ ايراني (778 ق)خواجه جمال الدين سلمان بن علاءالدين محمد ساوجي معروف به سلمان ساوجي از بزرگ‏ترين شاعران قصيده‏سرا و از غزل گويان نيكو سخن قرن هشتم هجري مي‏باشد. زندگي سلمان بيشتر در دربار امراي آل جلاير (ايلكانيان) و در بغداد كه پايتخت آنان بود، سپري شده است. سلمان را مي‏توان آخرين قصيده سراي بزرگ ايران بعد از مغول دانست و او از همه‏ي معاصران خود، بهتر از عهده‏ي تتبع قصايد شاعران قصيده سراي قرن پنجم و ششم هجري برآمده است. او در علوم و فنون متداول زمان خود به درجه‏اي از كمال رسيد كه توانست به مدد ذوق خدادادي در سخن سرايى و شاعري، از نامداران عصر خود شود. مجموع اشعار سلمان در حدود يازده هزار بيت است. وي در همه‏ي زمينه‏ها و قالب‏هاي شعري، ذوق آزمايى كرده و به اعتقاد محققين، در زمينه‏ي شعر، استاد مسلّم بوده است. مهارت و استادي او در شاعري تا بدان پايه بوده كه حافظ شيرازي او را ستوده است. در اشعار سلمان، گرايش‏هاي عارفانه موجود است و اعتقادات او در اين زمينه به خوبي در اشعارش جلوه‏گر است. در ديوان اشعار سلمان، قصايد ديني در توصيف خداوند متعال و رسول گرامي اسلام نيز وجود دارد كه برخي از آن‏ها از نظر قدرت تشبيه و شيوايي زبان، بسيار زيبا هستند. از سلمان ساوجي، دو داستان منظوم با نام‏هاي فراق نامه و جمشيد و خورشيد نيز باقي مانده است.

[*FATIMA*]

25 آذر
===========================


محكوميت "روژه گارودي" نويسنده فرانسوي در دادگاه پاريس (1998م)

محكوميت "روژه گارودي" نويسنده فرانسوي در دادگاه پاريس (1998م) در 16 دسامبر 1998م روژه گارودي فيلسوف و نويسنده مسلمان فرانسوي به جرم انكار جنايت عليه بشريت در كتاب خود به نام اسطوره‏هاي بنيادين سياست اسرائيل، در دادگاه تجديد نظر پاريس محكوم شد. گارودي در اين كتاب، ثابت كرد كه صهيونيست‏ها با نازي‏ها در جنگ جهاني دوم همكاري داشتند و صهيونيست‏ها براي جلب نظر افكار عمومي به منظور ايجاد كشوري در فلسطين، كوشيده‏اند با مظلوم‏نمايى خود، جنايات آلمان هيتلري عليه يهوديان را بزرگ نشان دهند. گارودي هم‏چنين در اين كتاب، رقم شش ميليون يهودي را كه گفته مي‏شود توسط آلمان نازي قتل‏عام شده‏اند، بسيار اغراق‏آميز خواند، چرا كه كل جمعيت يهوديان در آن زمان، اين مقدار نبوده است. با محكوميت گارودي در اين دادگاه كه با فشار صهيونيست‏ها بود، آزادي بيان و قلم در فرانسه كه ادعا مي‏كند مهد آزادي است، مخدوش شد.


===========================


تولد "جورج سانتايانا" فليسوف و نويسنده اسپانيايي (1863م)

تولد "جورج سانتايانا" فليسوف و نويسنده اسپانيايي (1863م) جورج سانْتايانا، شاعر، نويسنده و فيلسوف معروف اسپانيايى - امريكايى در شانزدهم دسامبر 1863م در مادريد اسپانيا به دنيا آمد. وي در نه سالگي به امريكا سفر كرد و در آن‏جا در دانشگاه هاروارد به تحصيل پرداخت. سانتايانا مدت‏ها در امريكا به تنهايى و ناراحتي مي‏زيست و عاقبت در سال 1913م پس از اقامت 31 ساله در امريكا به برلين رفت. وي در برلين فلسفه يونان را فرا گرفت و سپس در كمبريج انگلستان، اين مطالعات را ادامه داد. سانتايانا در نهايت پس از چند سال تحقيق و تدريس، در ايتاليا اقامت گزيد و دِيرنشيني، منزوي گرديد. وي اگرچه شاعري بود كه عالمانه مي‏سرود اما به خاطر فلسفه، دست از شاعري برداشت. فلسفه سانتايانا مخلوطي از فلسفه افلاطون و عقايد كاتوليكي است. هر چند وي به نظريه وحدت وجود اعتقادي نداشت و تاكيد مي‏كرد كه خدايى وجود ندارد اما بر اين عقيده بود كه اديان، قصه‏هاي زيبايى هستند، ايمان داشتن به خدا خوب است و نبايد نسبت به افسانه‏هاي اديان انتقاد نمود. اين عقايد، نتيجه دستگاه فلسفي نااستوار اوست، چرا كه مي‏خواست با چشم باز، خواب ببيند و از دنيا كناره‏گيري كند بدون آن كه آن را دشمن بدارد. سانتايانا يك ماتِرياليست و ماده‏گرايى به تمام معناست كه ماده را بنيان هستي و همه پديده‏ها را محصول آن مي‏داند. او به جاودانگي عقل ايمان دارد و گرچه فيلسوفي است مادي، اما تعريف كاملي از ماده كه مبناي عقيده‏اش باشد، ندارد. سانتايانا در آثاري كه در اواخر عمرش پديد آورد، تاثير ايمان به ناشناختن در دنياي كاملا مادي و زندگي بشري را مورد تاكيد قرار داده است. آثار او به علت وسعت نظر و استادي در نويسندگي، خوانندگان فراواني داشته است كه برخي از آن‏ها عبارتند از: حيات عقل، قلمرو روح، قلمرو ماده و احساس زيبايى. كتاب‏هاي سانتايانا به غير از "آخرين پيرايش‏گر" مقبوليتي نيافتند. روي هم رفته، او از گمنامي ادبي خويش اندوه‏گين بود. با اين حال، مي‏گفت: حُسن اندوه و حسرت آن است كه، گذران است. طبيعت با دلخوشيِ احمقانه‏اي كه زندگي نام دارد، ما را لحظه‏اي سرگرم مي‏سازد و سپس به خواب فراموشي فرو مي‏بَرَد. پس بياييد از آن يك لحظه بيداري، بهترين استفاده را بكنيم. بدبختي‏هاي زودگذر آن را فراموش كنيم و شادي‏هاي زودگذر آن را غنيمت شماريم و سپاس بداريم. بالاخره، براي تولد و مرگْ، راه چاره‏اي نيست جز آن كه از حدّ فاصل اين دو بهره بگيريم. ولي طوري بهره برگيريم كه شادي ما مايه تلخ‏كامي همسايه‏مان نشود. سانتايانا در يكي از غزل‏هاي خود نوشته است: بهشت آن است كه آدمي با همه چيز در صلح و صفا باشد. جورج سانتايانا سرانجام در 25 سپتامبر 1952م در 89 سالگي درگذشت.

[*FATIMA*]

26 آذر
===========================


امروز، "آلساندرو مانتزونی "یکی از نویسندگان و شعرای معروف ایتالیا در قرن نوزدهم میلادی ،در" میلان "قدم به عرصه وجود گذاشت .

با وجودی که خانوادهاش مردمی متعصب و مذهبی بودند و خود او نیز مدتها تعلیمات مذهبی دید ،معهذا به ادبیات روی آورد و از مشاهیر ادبی ایتالیا گردید" آلساندرو مانتزونی "روز 26 مارس 1873 میلادی بعد از 88 سال زندگی مرد .به روز 26 مارس 1873 مراجعه شود
===========================

امروز، "رابرت - لویی - بالفور - استونسون "نویسنده بزرگ انگلیسی پس از 44 سال زندگی پر نشیب و فراز ،بدرود حیات ادیمبورگ گفت .

وی روز 13 نوامبر سال 1850 میلادی در پایتخت اسکاتلند متولد شده بود .با وجودی که همه تربیت و تحصیلاتش در انگلستان بود ،همیشه خود را اسکاتلندی میدانست" جزیره گنج و دکتر جکیل و مستر هاید "از بهترین آثار او محسوب میشوند .به روز 13 نوامبر 1850 مراجعه شود

[*FATIMA*]

27 آذر
===========================


رویداد مهمی در این روز ثبت نشده

[*FATIMA*]

28 آذر
===========================


درگذشت شاعر معاصر "عباس يميني شريف" (1368 ش)


درگذشت شاعر معاصر "عباس يميني شريف" (1368 ش) استاد عباس يميني شريف، متخلّص به يميني در سال 1298 ش در تهران به دنيا آمد. وي در سال 1319 به دانشسراي عالي راه يافت و از اين زمان علاقه به شعر گفتن و داستان نويسي براي كودكان در او بيشتر شد. در سال‏هاي بعد، شعرهاي يميني در مجله‏هاي مختلف چاپ شد و به سردبيري مجله بازي كودكان انتخاب گرديد. از 1324 ش برخي اشعار وي وارد كتب درسي دبستان شدند و از سال 1335 به عنوان مدير مجله تازه تأسيس كيهان بچه‏ها فعاليت نمود و تا سال 1358 با آن همكاري مي‏نمود. استاد يميني در 1336 باشگاه بچه‏ها را تأسيس كرد و در 1341 با همكاري عده‏اي از فرهنگيان باسابقه به تأسيس مؤسسه فرهنگي و غيرانتفاعي شوراي كتاب كودك همت گماشت كه هدف از آن، راهنمايي و مشورت با نويسندگان، شاعران، تصويرگران و مترجمان علاقمند به آثار كودكان و نوجوانان بود. در سال 1350 به همت وي جايزه نقدي يميني شريف تأسيس شد و از آن تاريخ به بعد، هرساله، اين جايزه به بهترين اثر چاپ شده در حوزه ادبيات كودكان، تعلق مي‏گرفت. استاد يميني در 1357 نيز انجمن پژوهش‏هاي آموزشي را بنيان نهاد. يميني شريف در زمينه ادبيات كودكان، صاحب آثار گوناگوني است كه از اين ميان مي‏توان به كتاب‏هاي: قصه‏هاي شيرين، داستان عروسك، سيامك و سفيدك و پلنگ يكه‏تاز اشاره كرد. عباس يميني شريف پيش از اين در سال 1346 ش به دريافت جايزه بين‏المللي يونسكو به مناسبت تأليف بهترين كتاب سال در ايران نائل شده بود. استاد يميني سرانجام در 28 آذر 1368 در هفتاد سالگي درگذشت.

[*FATIMA*]

29 آذر
===========================


مرگ "فرانسوا رابْلِه" اديب و نويسنده برجسته فرانسوي (1553م)

مرگ "فرانسوا رابْلِه" اديب و نويسنده برجسته فرانسوي (1553م) فرانسوا رابْلِه، رمان‏نويس، اديب و پزشك فرانسوي در دهم ژانويه 1494م در اين كشور به دنيا آمد. وي تحصيلات خود را در صومعه‏اي نزديك زادگاهش انجام داد و پس از آموختن الهيات و حكمت و فلسفه به سِلك روحانيون مذهبي درآمد. اين امر بيشتر به سبب شوق او در فراگرفتن علوم ادبي يونان و روم بود تابه سبب تمايلش به علوم مذهبي و الهي. رابله از آن پس مدتي به سير و سفر و مطالعه و ثبت خاطرات خود پرداخت و با بسياري از فاضلان و اديبان بزرگ زمان آشنايى يافت. او هم‏چنين پس از طي دروس دانشگاهي در رشته پزشكي، به طبابت پرداخت و چندين متن پزشكي را به زبان يوناني با تفسيرهاي شخصي منتشر كرد. رابله هم‏چنين كتاب گارْگانْتوا و سپس رمان بزرگ پانتاگروئل را انتشار داد كه از جانب برخي مقامات علمي و مذهبي به اتهام منافي اخلاق بودن محكوم گرديد و باعث شد كه وي مقام و جايگاه روحانيت خود را ازدست دهد. با اين حال انتشار جلدهاي دوم تا پنجم اين اثر، باعث شهرت زيادي براي رابله شد و با ارائه تغييراتي در جلدهاي بعد، سعي كرد تا رضايت مقامات مذهبي را جلب نمايد. رابله از نظر مورخان، مرد تحول بود و در دوره تحول مي‏زيست. وي از آسايش مي‏گريخت و تشنه تجسس و تبحر بود. همه وقت خود را با شوق و شيفتگي فراوان به آموزش مي‏گذراند. او نمونه كامل عهد رُنِسانس به شمار مي‏آمد كه مي‏كوشيد تا فلسفه و معنويات زمان را در پرتو انديشه‏هاي باستاني، نو گرداند. رابله بيش از هر چيز، در شيوه انشاء و به كار بردن قواعد زبان و بر جا نشاندن درست كلمه و تناسب در تركيب كلام، هنرمندي و استادي دارد و در نوشته‏ها، روح مضحكه‏آميز و هزل و مطايبه فصيح و شيوا را با قدرت نويسندگي مي‏آميزد. وي با خطوط وسيع، چهره‏هاي مختلف انسان را به طور مسخره‏آميز ترسيم مي‏كند و نهاد آدمي را آن چنان كه هست به خواننده القا مي‏نمايد. شگفتي سبك نگارش رابله در آن است كه ميان خنده و دانش، رابطه نزديك برقرار مي‏دارد. درباره او گفته‏اند كه: رابله وجود بشر را به مسخره مي‏گيرد، وجود خدايان را نيز به مسخره مي‏گيرد، اما اين كار را با چنان لطفي انجام مي‏دهد كه نه به بشر لطمه وارد مي‏آوَرد نه به خدايان. فرانسوا رابله سرانجام در بيستم دسامبر 1553م در 59 سالگي درگذشت.


===========================


درگذشت "جان اشتايْنْ بِكْ" رمان ‏نويس بزرگ امريكايي (1968م)

درگذشت "جان اشتايْنْ بِكْ" رمان ‏نويس بزرگ امريكايي (1968م) جان ارنست اشتاين بك، نويسنده معاصر امريكايى در 27 فوريه 1902م در ايالت كاليفرنياي امريكا به دنيا آمد. وي در 17 سالگي وارد دانشگاه استمفورد شد، اما پس از چند سال تحصيل در رشته زيست‏شناسي، بدون اخذ دانش‏نامه، دانشگاه را ترك كرد. اشتاين بك در 27 سالگي اولين اثر خويش با نام فنجان زرين را منتشر كرد و وارد عرصه نويسندگي گرديد. وي در سال‏هاي بعد با انتشار آثاري ديگر، به اعتبار و تكامل ادبي دست يافت و در شمار اديبان درآمد. اشتاين بك نويسنده‏اي رئاليست و واقع‏گرا است كه با سبكي بسيار قوي و محكم و نثري جالب، به تشريح فقر و بيچارگي اجتماع دست زده و حقايق دردناكي از زندگي بيچارگان را بيان مي‏نمايد. شهرت او با نوشتن رمان خوشه‏هاي خشم تكميل شد كه در آن به صورتي هيجان‏انگيز و مؤثر، زندگي يك خانواده آواره و عصيان كارگران محروم را توصيف كرده است. اين كتاب مورد استقبال مردم قرار گرفت و به دريافت جايزه ادبي پوليتزر، نائل آمد. موضوع اصلي آثار اشتاين بك، رابطه انسان و كائنات است. كتاب‏هاي او هم نماينده نوميدي نويسنده‏اند و هم نمايانگر روح مبارز او. اشتاين بك كه استاد ادبيات كارگري است، زندگي قربانيان بدبختي را با مهارت و بياني ساده ترسيم كرده است. سبك او از رمانتيسم و وادي شاعرانه به واقع‏گرايى و شكل آثارش از آرايه‏ها و پيرايه‏هاي زباني به سوي سادگي و روشني تكامل يافته است. اشتاين بك در شرح جزئيات، توصيف مناظر، نماياندن حالات و تأثيرات و بيان خاطرات، قدرت فراواني دارد و آثار او آميزه‏اي از واقع‏گرايى و تخيل سرشار از شوخ طبعي و درك اجتماعي است. آثار نخستين جان اشتاين‏بك، از ادراكي كامل درباره زندگي و نظري بلند و وسيع درباره مسائل انساني و سلامت روح برخوردار است كه با روشي تغزّلي، حماسي يا طنزآميز و لحني واقع‏بينانه بيان شده و در ادبيات معاصر امريكا مقام عالي به دست آورده است. گفته مي‏شود كه در سال‏هاي پاياني عمر، آثار اشتاين بك در سراشيبي ادبي افتاد و آن قدرت كامل موجود در آثار اوليه را نداشت با اين حال، وي درسال 1962م به دريافت جايزه ادبي نوبل توفيق يافت. از اشتاين‏بك حدود بيست عنوان كتاب به زبان فارسي ترجمه شده است كه خوشه‏هاي خشم، موش‏ها و آدم‏ها، مرواريد و اتوبوس سرگردان از آن جمله‏اند. جان اشتاين بك سرانجام در 20 دسامبر 1968م در 66 سالگي درگذشت.

[*FATIMA*]

30 آذر
===========================


درگذشت "اصمعي" دانشمند و اديب لغوي (214 ق)


درگذشت "اصمعي" دانشمند و اديب لغوي (214 ق) ابوسعيد عبدالملك بن قريب بن عبدالملك بصري بغدادي معروف به اصمعي، از بزرگان ادباي عرب است كه در شعر، متون ادب، نحو، لغت و اخبار، گوي سبقت را از هم عصران خود گرفته بود. شيوايي كلام او شهره است و هارون الرشيد وي را شيطان الشعر مي‏ناميد. اصمعي مدتي از نزديكان خليفه‏ي عباسي و مورد علاقه‏ي هارون ومأمون بود. وي ده‏ها كتاب در لغت و... تاليف كرد كه النِحَل، لغاتُ القرآن و المصادر از آن جمله است.


===========================


مرگ "جيوواني بوكاچيو" اديب و نويسنده معروف ايتاليايي (1375م)


مرگ "جيوواني بوكاچيو" اديب و نويسنده معروف ايتاليايي (1375م) جيوواني بوكاس، نويسنده بزرگ ايتاليايى كه بيشتر از او به عنوان بوكاتْ‏چو و بوكاچيو ياد مي‏شود، در هشتم سپتامبر 1313م در نزديكي فلورانس ايتاليا به دنيا آمد و سپس در شهر فلورانس به تحصيل پرداخت. او در جواني به نجوم علاقه‏مند شد و مدتي به مطالعه اين علم و فراگيري زبان يوناني مشغول بود تا اين‏كه به نويسندگي روي آورد. بوكاچيو هم‏چنين مدتي به كارهاي سياسي اشتغال داشت. وي در جواني منظومه شكار دايانا در هجده بند و داستان فيلوكولو در هفت جلد را پديد آورد و به دنياي ادب راه يافت. با اين حال بوكاچيو پس از نگارش كتاب دكامرون به شهرت رسيد و اين اثر بود كه پايه‏هاي افتخار و محبوبيت را براي بوكات‏چيو استوار ساخت. دِكامرون كه يكي از كتاب‏هاي بزرگ دنيا به شمار مي‏رود، مجموعه‏اي از داستان‏هاي كوتاه است و علي رغم اين‏كه موضوعات آن‏ها ابتكاري نيست اما سبك نگارش آن پر از زندگي است. دكامرون مجموعه يك‏صد داستاني است كه طي سفري ده روزه كه گروهي جوان در دوران طاعون اروپا از فلورانس به تپه‏هاي خارج شهر داشته‏اند براي هم‏ديگر تعريف كرده‏اند. اين داستان‏ها هم هرزه و هم موثر و تكان‏دهنده است به طوري كه در ادبيات آينده اروپا اثراتي عميق بر جاي نهاده است. تنوع خارق‏العاده موضوع‏ها، قهرمانان، خصيصه‏ها، مكان‏ها و زمان‏ها از طرفي و شيوه نگارش و انديشه‏ها از طرف ديگر، دكامرون را اثري بي‏نظير ساخته و موجب شده است كه در طي قرن‏ها، ترجمه‏ها و تفسيرهاي گوناگوني درباره خصوصيت‏ها و ادراك‏هاي عميق اين شاه‏كار ادبي به عمل آيد. شخصيت بديع بوكاچيو در آن است كه واقعيت‏هاي عصر خويش را به موضوع‏هاي عهد باستان پيوند مي‏زَند، چنان كه نمي‏توان افسانه‏هاي قديم را از سرگذشت‏هاي واقعي عصر او تشخيص داد. كتاب دكامِرون او، كمدي الهي واقعي است با هزاران رنگارنگي و گوناگوني در تجسم حالت‏هاي خاص گروه‏ها و افراد بشري. بوكاچيو، به معني واقعي، متبحّر در فرهنگ باستان بود و كسي بود كه قدرت داشت فرهنگ وسيع خود را با فرهنگ يونان و روم قديم متجانس گرداند. آثار بوكاچيو بسيار گوناگون است و از چنان قدرت خلاقيت و دقت در هنر برخوردار كه مقام او را بسيار بالا برده است. تعدادي از آثار او عبارتند از: نسب نامه خدايان دوره شرك در 15 جلد، ترانه‏هاي شباني و منظومه‏هاي فيامِتا و تزئيدا. جيوواني بوكاچيو سرانجام در 21 دسامبر 1375م در 62 سالگي درگذشت.

[*FATIMA*]

1دی
===========================


درگذشت خانم "جورج اِلْيوُتْ" نويسنده معروف انگليسي (1880م)

درگذشت خانم "جورج اِلْيوُتْ" نويسنده معروف انگليسي (1880م) ماري آن ايوانْسْ معروف به جورج اليوت، داستان‏سراي پرآوازه انگليسي در 22 نوامبر 1819م در اين كشور به دنيا آمد. وي در 16 سالگي مدرسه را رها كرد و به اداره خانه و املاك پدر پرداخت. او زبان‏هاي يوناني، لاتيني، آلماني و ايتاليايى را فرا گرفت و به فرهنگ خويش وسعت بخشيد. اليوت در جواني بر اثر تزلزل مذهبي، از انجام فرايض ديني دست باز داشت و باورش را نسبت به مسيحيت از دست داد، با اين حال، هرگز ريشه‏هاي عميق اخلاقي در وجودش سستي نيافت. اليوت كار ادبي را با ترجمه كتاب زندگي مسيح(ع) در دهه 1840م آغاز كرد كه در تيراژ زيادي به چاپ رسيد. اليوت در برخي كارهاي بعدي خود به اين نكته تاكيد مي‏كرد كه بشر به هنگام رنج بردن، تنها از راه‏هاي داشتن و بذل محبت و كمك به ديگران مي‏تواند دردهاي خود را تسكين بخشد. وي در داستان‏هاي خود، همدردي صميمانه‏اي با مردم تيره‏روز ابراز مي‏كند. زندگي، بحران‏هاي روحي و عذاب‏هاي وجداني آنان را شرح مي‏دهد و از راه واقع‏بيني و تحليل دقيق خصوصيت‏هاي اخلاقي مردم شهرستان و طبقه‏هايى كه با زبان و افكارشان از نزديك آشناست در بياني طنزآلود و پرجاذبه، به داستان‏نويسي در انگلستان غناي فراوان مي‏بخشد. در واقع جورج اليوت را مي‏توان راهگشاي داستان‏نويسي جديد در انگلستان به شمار آورد. وي در نگارش داستان‏هاي خود، بيشتر از يك نويسنده، يك نقاد روشنگر و موشكاف بود و در زندگي خصوصي خود نيز، بيشتر از آنكه يك نويسنده به چشم بيايد، يك آموزگار بود. درباره آثار جورج اليوت، نقدهاي فراواني شده است و او را تنها كسي دانسته‏اند كه مقامي پس از چارلْزْ ديكنزْ، نويسنده شهير هم وطنش پيدا كرده و نفوذي غيرقابل انكار بر نويسندگان پس از خود نهاده است. از جورج اليوت آثار متعددي برجاي مانده كه مطالعه‏اي در زندگي شهرستان در 4 جلد، رامُله در 3 جلد، آسياي روي نهر در 3 جلد و آدام بيد در 3 جلد از آن جمله‏اند. ماري آن اِيوانْسْ معروف به جورْج اليوت، سرانجام در 22 دسامبر 1880م در 61 سالگي درگذشت.

[*FATIMA*]

2دی
===========================


مرگ خانم "جِين اوسْتين" بانوي داستان‏نويس انگليسي (1817م)


مرگ خانم "جِين اوسْتين" بانوي داستان‏نويس انگليسي (1817م) خانم جِين اوسْتين، بانوي داستان‏نويس و نويسنده معروف انگليسي، در 23 فوريه 1775م در انگلستان به دنيا آمد. پدر جِين، كشيش بود و با خانواده خود در شهرستان‏هاي مختلف اقامت مي‏كرد. پس از مرگ پدر، جِين زندگي را ميان افراد خانواده پر اولاد خود و دوستان شهرستاني و در محيطي محدود و يك‏نواخت مي‏گذراند. همين محيط كوچك بعدها زمينه بسياري از داستان‏هايش قرار گرفت. جِين در ابتدا براي سرگرم كردن فرزندان و افراد خانواده به خلق داستان‏ها و صحنه‏هاي نمايشي خنده‏آور مي‏پرداخت كه آثار نخستين دوره نويسندگي او را تشكيل مي‏داد. جِين كه از 14 سالگي كار نويسندگي را آغاز كرده بود، طي سال‏هاي جواني، داستان‏هاي بعدي خود را نگاشت و به شهرت رسيد. وي در سال‏هاي اوليه قرن نوزدهم اولين داستان‏هايش را در مجموعه‏اي به نام عشق و دوستي فراهم آورد و پس از آنْ داستان غرور و تعصّب را منتشر كرد كه پيروزي بسيار به دست آورد. جِين اوستين در تمام طول عمرش بيش از شش داستان ننوشت ولي همين شش رمانْ، مقام والايى در تاريخ ادبيات انگليس دارند. از يك نقطه نظر، اين كتاب‏ها پيش‏قدمِ داستان‏هاي عشقي هستند و آن هم به واسطه خاتمه‏هاي خوب و خوش، دسيسه‏هاي جالب و نيز احترامي عميق كه براي فضيلت خانوادگي قائل شده، مي‏باشند. با اينكه جِين اوستين تمام عمرش را در ايام جنگ سرد بين فرانسه و انگلستان گذراند ولي هيچ‏گونه بازتابي از اين حادثه در نوشته‏هايش نمودار نيست. پيروزي اوستين در زمان حيات او قابل توجه نبود؛ تنها در اواخر زندگيش بود كه نقدهايى آميخته با ستايش از آثار وي به عمل آمد و هنر نويسندگي و سبك انشاي دل‏پذيرش بر مردم انگلستان آشكار گشت. آثار جِين اوستين و زندگي او، دو خط موازي را تشكيل مي‏دهد كه هر دو به طبقه متوسط و محيط محدود شهرستان تعلق دارد. اشخاص داستان‏هاي اوستين از ميان مردم عادي برگزيده مي‏شوند نه از افراد برجسته و جِين با همين مردم آشنا و معمولي، دنيايى رنگارنگ و غني مي‏سازد و از كوچك‏ترين اعمال و رفتار، عميق‏ترين معاني را بيرون مي‏كشد. شكست و ناكامي در عشق، فريب و اغوا، دروغ و نادرستي، ابتذال و اميدهاي واهي، همه‏جا در برابر اعتدال و حد و اندازه معقول قرار مي‏گيرد. تجزيه و تحليل درست، وصف زنده و گويا، بينش دقيق، ظرافت فكر، ذوق طنز و هنر نويسندگي موجب مي‏شود كه اوستين در شمار معروف‏ترين داستان نويسان انگليس قرار گيرد. جِين اوستين در ماه‏هاي پاياني عمر به دستور پزشك براي مداواي طبي به وينچستر انگليس سفر كرد و سرانجام در 23 دسامبر 1817م در 42 سالگي درگذشت.


===========================


امروز، "هانری اسپیس "ادیب شهیر و یکی از علمای برجسته اروپا و یکی از شعرای معروف" سویس "در قرون نوزدهم و بیستم میلادی که در" ژنو "قدم به عرصه وجود گذاشته بود ،

بعد از هانری اسپنس 66 سال زندگی دشوار بدرود حیات گفت .روز 9 اوت 1876 دیده به جهان بازکرده بود .از مهمترین آثار این شاعر حساس سویسی" عزیمت - رهگذر ساعاتی که غمگین هستیم و بازگشت "را میتوان نام برد.

[*FATIMA*]

3دی
===========================


"آدام میتسکیهویچ "یکی از نامدارترین ادبا و نویسندگان قرن نوزدهم میلادی لهستان در یک خانواده اشرافی در شهر" نووگرودک "قدم به عرصه وجود گذاشت .

به سبک بزرگزادگان آن زمان بعد از تحصیلات مقدماتی به سلک ویلنا روحانیون درآمد اما بعد آن را رها کرد و دوره دانشگاه را دید .وی بعد از 57 سال زندگی روز 26 نوامبر 1855 میلادی وفات یافت .به روز 26 ماه نوامبر 1855 مراجعه شود


===========================


"هانری پتیتو "نویسنده فرانسوی که در ادبیات آن کشور بیشتر به نام" دانیل رویس "معروف است در" لیون "متولد شد .

پدرش افسر ارتش بود ولی خود او به ادبیات روی آورد .اولین اثر مهم وی" اضطراب ما "و مشهورترین کتابش" دنیای بیروح "بود .در مارس ،1955 عضو آکادمی فرانسه شد و نشان لژیون دونور گرفت و روز 3 اوت 1965 در 64 سالگی بدرود حیات گفت.

[*FATIMA*]

4دی
===========================


رویداد مهمی ثبت نشده

[*FATIMA*]

5دی
===========================


درگذشت "حبيب اللَّه ذوالقدر" شاعر معاصر (1367 ش)

درگذشت "حبيب اللَّه ذوالقدر" شاعر معاصر (1367 ش) تولد: 1289، استهبان. درگذشت: 5 دى 1367، تهران. حبیب‏اله ذوالقدر متخلص به «تابناك» پس از گذراندن دوران ابتدایى و متوسطه به معلمى در شیراز پرداخت و سال‏ها در اداره‏ى فرهنگ خدمت كرد و همچنین مدتى معاون محمدرضا حقیقى در امور اوقاف بود. ذوالقدر داراى شعر بود و بیشتر به «اخوانیات» و سرودن شعرهاى وطنى و ملى علاقه‏مند بود. بعد از شهریور 1320 به روزنامه‏نگارى پرداخت. ابتدا سردبیرى روزنامه‏ى «جهان نما» را به عهده داشت. در سال 1328 امتیاز روزنامه‏ى «شبیخون» را گرفت و مدتى آن را انتشار داد. مدتى نیز در كار انتشار روزنامه‏ى «هنگامه‏ى امروز» بود.با اینكه بارها دستگیر شد ولى به فعالیت خود در جریان ملى شدن صنعت نفت ادامه داد. بعد از كودتاى 28 مرداد 1332 از طرف فرماندارى نظامى مورد تعقیب بود و پس از مدتى دستگیر شد و به زندان افتاد. با آزاد شدن از زندان، به تهران آمد. بار دیگر در سال 1341 با عده‏اى از هم فكرانش دستگیر شد و به زندان افتاد. حبیب‏الله ذوالقدر در جلسات شب‏هاى شیراز شركت مى‏كرد.


===========================


زادروز رودکی از نخستین شاعران پارسی‌گوی (239ش)

زادروز رودکی از نخستین شاعران پارسی‌گوی (239ش) ابوعبدالله جعفربن محمدبن حکیم‌بن عبدالرحمن‌بن آدم رودکی زاده اواسط قرن سوم هجری قمری از شاعران ایرانی دورهٔ سامانی در سدهٔ چهارم هجری قمری است. او استاد شاعران آغاز قرن چهار هجری قمری ایران است. رودکی به روایتی از کودکی نابینا بوده‌است و به‌روایتی بعدها کور شد.او در روستایی به‌نام بَنُج رودک (پنجکنت در تاجیکستان امروزی) در ناحیه رودک در نزدیکی نخشب و سمرقند به دنیا آمد. رودکی را نخستین شاعر بزرگ پارسی‌گوی و پدر شعر پارسی می‌دانند که به این خاطر است که تا پیش از وی کسی دیوان شعر نداشته‌است و این از نوشته‌های ایرانی عربی نویس هم عصر رودکی- ابوحاتم رازی مسجل می‌گردد. به عنوان پدر شعر کلاسیک فارسی رودکی از جایگاه ممتازی در جهان برخوردار است.اشعار غنایی و تعلیمی وی راه را بر بزرگان زیادی بازکرده‌است و از این رو همواره آیین‌های پاسداشت مختلفی برای این شاعر پارسی زبان برگزار می‌شود.در یکی از این آیین‌ها که در سال ۲۰۰۸ به میزبانی سازمان ملل متحد برگزار شد بان کی مون دبیرکل سازمان ملل متحد دربارهٔ شاعری رودکی در حضور جمع کثیری از سرشناسان علمی فرهنگی جهان، نمایندگان یونسکو و سفیران کشورهای مختلف گفت: «اشعار رودکی می‌تواندمبنای اتحاد جهانی قرار بگیرد چرا که رودکی شاعر خوبی‌ها و عدالت بود».یونسکو هرساله از کشورهای عضو خود درخواست می‌کند تا بر هر مناسبتی نام بزرگان فرهنگ و ادب خود را ارائه دهند تا جهت بزرگداشت و برگزاری کنگره‌های مربوطه اقدام بعمل آید. همچنین در آذر ماه سال ۱۳۸۷ هجری شمسی، سازمان میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی با همکاری بنیاد فرهنگی رودکی و یونسکو، آیین بزرگداشتی برای رودکی در تهران با حضور شرکت کنندگان داخلی و خارجی ترتیب داده شد.بیشتر شرکت کنندگان خارجی از کشورهای هندوستان، افغانستان، تاجیکستان، فرانسه، ازبکستان، قرقیزستان و قزاقستان بودند.در سال ۱۹۵۵ میلادی دولت جمهوری تاجیکستان به مناسبت هزار و صدمین سالگرد تولد رودکی مراسمی در این زمینه برپا نمود.از میان بزرگترین رودکی پژوهان می‌توان به براگینسکی، سیمنوف، صدرالدین عینی، سعید نفیسی، محمدعلی فروغی، محمد شکوروف و ریچارد فرای اشاره نمود.


===========================


درگذشت رادی،نمایش‌ نامه ‌نویس بزرگ (1386ش)

درگذشت رادی،نمایش‌ نامه ‌نویس بزرگ (1386ش) اکبر رادی در روز دهم مهرماه ۱۳۱۸ش در رشت پا به عرصه وجود گذاشت. وی، فرزند سوم از یک خانواده شش نفره بود. نام پدرش حسن بود که با ۹ کلاس سواد، به زبان‌های فارسی و ترکی و فرانسوی و روسی تسلط داشت. حسن رادی به‌همراه برادرش کارخانه قندریزی داشت و سخت گرفتار معاملات بود که این موضوع، مجالی برای پرداختن به فرزندان نمی‌گذاشت. مادر اکبر، ام‌البنین، زنی بی‌سواد اما بااحساس، دانا و شایسته بود. رادی چند سال اول زندگی خود را در رفاه نسبی گذراند. وی، چهار سال اول دوران تحصیل را در دبستان عنصری سپری کرد اما در سال ۱۳۳۹ش به‌علت ورشکستگی پدرش به تهران آمدند و فقر به‌شدت آن روی خود را به رادی نوجوان نشان داد تا جایی که برای تهیه نیاز‌های اولیه خود دچار سختی فراوان بود. رادی، دو سال آخر ابتدایی را در دبستان صائب تهران گذراند و دوره متوسطه را در دبیرستان فرانسوی رازی به پایان رساند. وی که دانش‌آموخته رشته علوم اجتماعی از دانشگاه تهران بود، تحصیل در دوره کار‌شناسی ارشد این رشته را نیمه‌کاره گذاشت و پس از طی دوره تربیت معلم در سال ۱۳۴۱ش، به شغل معلمی روی آورد. رادی، معلمی را از کلاس سوم دبستان مدرسه بامشاد و سپس ششم دبستان مدرسه شهرام در جنوب شهر تهران آغاز کرد و طی سی و دو سال، به تدریس ادبیات در سال چهارم دبیرستان، ادبیات نمایشی انستیتو مربیان امور هنری، نمایشنامه‌نویسی مقطع کار‌شناسی دانشگاه تهران و نمایشنامه‌نویسی پیشرفته کار‌شناسی ارشد دانشگاه هنر پرداخت تا این‌که در سال ۱۳۷۳ش بازنشسته ‌شد. در سال ۱۳۴۱ش، نمایشنامه «روزنه آبی» را با هزینه شخصی و در سال ۱۳۴۳ش نیز نمایشنامه «افول» را با سرمایه گروه ادبی طرفه منتشر کرد. رادی در سال ۱۳۴۴ش با یکی از هم‌رشته‌ای‌هایش به‌نام حمیده عنقا ازدواج کرد که حاصل این ازدواج، دو پسر به نام‌های آریا و آرش می‌باشد. شاید مهم‌ترین اتفاق زندگی هنری رادی، آشنایی او با شاهین سرکسیان در سال ۱۳۳۹ش بود. سرکسیان بعد از خواندن «روزنه آبی» و تحسین فراوان رادی جوان، تصمیم به اجرای آن گرفت و مصرانه از رادی خواست که جز نمایشنامه چیز دیگری ننویسد. از آثار رادی می‌توان به داستان‌های بلند «افسانه دریا» و «مسخره» ۱۳۳۶، نمایشنامه «از دست رفته» (چاپ نشده)؛ ۱۳۳۷، داستان «باران» و «جاده» چاپ در مجله اطلاعات جوانان ۱۳۳۸، داستان «سوءتفاهم» هفته‌نامه فردوسی ۱۳۳۹، داستان «کوچه» ۱۳۳۹، نمایشنامه «مسافران و مرگ در پاییز» مجله پیام نوین ۱۳۴۴، نمایشنامه «روزنه آبی» ۱۳۴۱، نمایشنامه «مرگ در پاییز» ۱۳۴۹، چاپ مجموعه داستان «جاده» ۱۳۴۹، نمایشنامه‌ «ارثیه ایرانی» ۱۳۴۷، نمایشنامه «افول» ۱۳۴۳ و نمایشنامه «صیادان» اشاره کرد. «لبخند باشکوه آقای گیل»، «در مه بخوان»، «آهسته با گل سرخ»، «منجی در صبح نمناک»، «هاملت با سالاد فصل»، «آمیزقلمدون»، «شب روی سنگ‌فرش خیس»، «آهنگ‌های شکلاتی» و «پایین گذر سقاخونه» از جمله دیگر آثار نمایشی اکبر رادی به‌شمار می‌روند. اکبر رادی، سرانجام در تاریخ پنجم دی‌ماه سال ۱۳۸۶ هجری شمسی در سن شصت و هشت سالگی در تهران درگذشت و در قطعه هنرمندان بهشت زهرا (س) به خاک سپرده شد. وی یکی از تأثیرگذارترین افراد در حیطه هنر‌های نمایشی بود که شاخه ادبیات نمایشی در ایران تا حد زیادی مرهون این نمایشنامه‌نویس بزرگ است.

[*FATIMA*]

6دی
===========================
رویداد مهمی انگاری ثبت نشده

[*FATIMA*]

7دی
===========================
رویداد مهمی در حیطه ادبیات ثبت نشده

[*FATIMA*]

8دی
===========================
رویداد مهمی در حیطه ادبیات ثبت نشده

[*FATIMA*]

9دی
===========================


تولد "ابن‏ ماجه" محدث ايراني و مؤلف كتاب السُّنَنَ (209 ق)


تولد "ابن‏ ماجه" محدث ايراني و مؤلف كتاب السُّنَنَ (209 ق)ابن ماجه محدث و عالم بزرگ مسلمان در قزوين به دنيا آمد. او پس از گذراندن دروس مقدماتي ديني در زادگاه خويش به نقاط مختلف سرزمين پهناور اسلامي آن روز سفر كرد و از علماي بزرگي حديث شنيد. او مجموعه‏ي اين احاديث را در كتابي كه سنن ابن ماجه خوانده مي‏شود، گردآوري كرد. اين اثر، يكي از كتب معتبر حديث اهل سنت تلقي مي‏شود. از اين دانشمند اسلامي، تفسيري بر قرآن كريم و كتاب ديگري تحت عنوان التاريخ به جاي مانده است. ابن ماجه در 273 ق در 64 سالگي درگذشت.


===========================


تولد "روديارْد كيپلينْگْ" شاعر و نويسنده انگليسي (1865م)


تولد "روديارْد كيپلينْگْ" شاعر و نويسنده انگليسي (1865م)روديارْدْ كيپلينگ اديب انگليسي در 30 دسامبر 1865م در بندر بمبئي در هندوستان به دنيا آمد و از پنج سالگي خواندن و نوشتن را فرا گرفت. وي از طفوليت، تحت تأثير شخصيت ادبي و هنري پدرش و داستان‏هايى كه برگرفته از فرهنگ عامه مردم هند بود قرار گرفت و اين تأثيرپذيري، در آثار وي نمود يافت. همين تاثير و نيز حقايق مربوط به استعمار ملت هند توسط انگليس باعث شد تا كيپلينگ كتاب جنگل و كيم را به نگارش درآورد. وي در اين كتاب، سياست استعماري انگلستان را آشكار ساخته و حقيقت آن را بر ملت‏هاي استعمار زده آسيا و افريقا نمايان كرد. انتشار اين كتاب، شهرتي فراوان براي كيپلينگ فراهم آورد و جوايز چندي به او تعلق گرفت. وي در اين كتاب و ديگر كتاب‏ها، سياست امپرياليستي انگلستان را، چنان‏كه بود مجسم ساخت و از اين راه، حقايق تلخ و نفرت‏آوري را بر ملل استعمار زده آن روزگار فاش نمود. كيپلينگ در سال 1907م به عنوان اولين انگليسي، برنده جايزه نوبل ادبيات گرديد. وي در مشرق به عنوان مشهورترين اديب و نويسنده انگليسي مطرح مي‏باشد. كارهاي وي داراي تنوع شگفت‏انگيزي مي‏باشند. كيپلينگ افق فكري وسيعي داشت و درآثار خود، همه حواس حتي بويايى خواننده را برمي‏انگيخت. واقع‏بيني و واقع‏نگاري از يك سو و استفاده مناسب از كلمات و زبان محاوره‏اي از سوي ديگر، در مسير هدف واحد نويسنده كه مضاميني چون ميهن‏پرستي، شهامت، بردباري و كمك به هم‏نوع است، قرار دارد. ارابه دوچرخه‏اي، ترانه‏هاي ارادي، ابداع‏هاي گوناگون و فرانسه در جنگ از ديگر آثار اوست. روديارد كيپلينگ سرانجام در 18 ژانويه 1936م در 71 سالگي درگذشت.

[*FATIMA*]

10دی ماه
===========================


تولد "گوتفريد بورْگر" شاعر و اديب برجسته آلماني (1747م)


گوتفريد آگوسْتْ بورْگِر، شاعر معروف آلماني، در 31 دسامبر 1747م در آلمان به دنيا آمد. بورگر از همان دوران جواني با انواع مصائب و حوادث دست به گريبان بود و اين ناكامي‏ها كه تا آخر عمر دامنش را رها نكرد، تاثيري مستقيم در آثار او و در نتيجه در ادبيات آلمان قرن هجدهم بر جاي گذاشت، به طوري كه بورگر در ادبيات آلمان به عنوان شاعر محنت كشيده و تلخ‏كام معروف شده است. وي در سال‏هاي پاياني عمر خود در عرصه ادبيات آلمان مقامي رفيع به دست آورد، به طوري كه پيش از آنكه يوهان گوته، شاعر شهير آلمان قدم به صحنه ادب آلمان گذارَد، بورگر بزرگ‏ترين غزل‏سراي آلمان به شمار مي‏رفت. از بورگر آثار منظوم متعددي برجاي مانده كه يك قطعه شعر او به نام لئونور، از زمان خود او تا به امروز از معروف‏ترين و عالي‏ترين آثار شاعرانه زبان آلماني به شمار مي‏رود. هم‏چنين چند قطعه ديگر او به نام شكارچي وحشي و ترانه مرد دلير و... نام بورگر را براي هميشه در زمره بزرگان ادب آلمان ثبت كرده است. گوتفريد بورگر سرانجام در 8 ژوئن 1794م در چهل و هفت سالگي درگذشت.

[*FATIMA*]

11دی ماه
===========================


درگذشت اديب و نويسنده برجسته "يوسف اعتصامي" پدر پروين اعتصامي (1316 ش)


درگذشت اديب و نويسنده برجسته "يوسف اعتصامي" پدر پروين اعتصامي (1316 ش) يوسف اعتصامي آشتياني ملقب به اعتصام الملک سال 1291 قمري (1253 شمسي) به دنيا آمد.او از نويسندگان و مترجمان برجسته ايران معاصر و سالها رئيس کتابخانه مجلس شوراي ملي بود. از آثار وي مي توان مجله هاي بهار و گنجينه فنون را نام برد. اعتصامي 2 دوره مجله بهار را منتشر کرد که بيشتر مقالات آن ، انشاء يا ترجمه خود اوست . همچنين جلد نخست «تيره بختان» يا «بينوايان» اثر ويکتور هوگو را نيز ترجمه و منتشر کرد که معروف است . اعتصام الملک پدر پروين اعتصامي (1285 - 1320 شمسي) شاعره نامدار ايران نيز هست که در حقيقت بايد پرورش اين شاعر برجسته را بهترين اثر او دانست . مرحوم يوسف اعتصامي در 11 دي 1316 (1356 قمري) دارفاني را وداع گفت و فرزند فرزانه اش را تنها گذاشت .


===========================


"افرائیم چمبرز "ادیب و محقق معروف انگلیسی در قرون هفدهم و هجدهم میلادی كه او را مبتكر اولین دائرة المعارف جهان میدانند بعد از 60 سال زندگی بدرود حیات گفت وی روز 16 ژوییه 1680 میلادی در خانوادهای محقر و فقیر یهودی از مردم شهر" كندال "قدم به عرصه وجود گذاشته بود .دائرة المعارف او پایه گرفتند .


===========================


"متاستازیو "یكی از برجستهترین شعرا و ادبای ایتالیا در قرن نوزدهم میلادی پس از 84 سال زندگی بدرود حیات گفت .

وی كه نام اصلیش" پیترو - بوناونتوره - تراماسی متاستازیو "بود روز 23 ژوئن 1698 میلادی در" رم "متولد شده بود .از آثار مهم او میتوان" باغهای هسپرید - آریانو - اردشیر درازدست - دمتریو - آتیلاس وركولوس "را نام برد .

[*FATIMA*]

12دی ماه
===========================


درگذشت محقق و عالم آگاه "ملاحسينعلي تويسركاني" (1286 ق)

درگذشت محقق و عالم آگاه "ملاحسينعلي تويسركاني" (1286 ق) ملاحسينعلي تويسركاني دانشمندي آگاه و اهل تحقيق و مطالعه بود و در علومي چون فقه و اصول فقه، اطلاعات و دانش بسياري داشت. تويسركاني سال‏هاي بسياري را به تدريس پرداخت و دانش خود را در اختيار دانش پژوهان قرار داد. از مهم‏ترين كتاب‏هاي ملاحسينعلي تويسركاني مي‏توان به كشف الاسرار در فقه در 11 مجلد و نيز اصول عقايد و مكارم الاخلاق اشاره كرد.


===========================


تولد "جيلبِرْتْ موراي" فيلسوف و شاعر انگليسي (1866م)


تولد "جيلبِرْتْ موراي" فيلسوف و شاعر انگليسي (1866م) جيلبرت موراي، فيلسوف و محقق انگليسي در دوم ژانويه 1866م در سيدني استراليا به دنيا آمد. وي در 11 سالگي راهي انگلستان شد و پس از تكميل تحصيلات خود، از سي سالگي به عنوان استاد ادبيات و فلسفه يوناني در دانشگاه آكسفورد به تدريس پرداخت. موراي هم‏زمان تعدادي از داستان‏ها و نمايش‏نامه‏هاي يوناني را به شعر انگليسي ترجمه كرد و در باب فرهنگ دنياي قديم درتطبيق با مشكلات دنياي جديد، رسالات و مقالات بسيار نگاشت. وي در تحقيقات خود به اين نتيجه رسيد كه دين يوناني، در اصل، صبغه و رنگ يكتاپرستي داشته و خدايان متعدد يوناني، جنبه‏ها و وجه‏هاي مختلف خدا هستند. موراي براين اعتقاد بود كه در فرهنگ شرك‏آلود باستان، پايين‏ترين و بالاترين مرتبه فكر بشر را مي‏توان ديد. او هم‏چنين عقيده داشت كه از يك سو خرافات وحشت‏زا و ابتدايى و از سوي ديگر تعالي فكري جهانيان نشأت گرفته از ادبيات يونان باستان است. موراي پس از جنگ جهاني اول نيز خودش را صرف مسئله جامعه ملل كرد. از موراي آثاري برجاي مانده كه تاريخ ادبيات يونان، سنت كلاسيك در شعر و آزمايش اين نسل از آن جمله‏اند. جيلبرت موراي سرانجام در دوم مه 1957م در 91 سالگي درگذشت.


===========================


تولد "هرمان هسه" نويسنده معروف آلماني (1877م)

تولد "هرمان هسه" نويسنده معروف آلماني (1877م) هرمان هِسه، نويسنده و شاعر آلماني در دوم ژانويه سال 1877م در خانواده‏اي مذهبي در شهر كالو در جنوب آلمان متولد شد. پدر و مادر او هر دو از مبلغان مذهبي بودند و خود او نيز در ابتداي جواني به اين كار اشتغال داشت. هرمان از نوجواني، سرودن شعر را آغاز كرد و در 20 سالگي اولين مجموعه شعر خود را منتشر نمود. وي پس از چندي دست به سفري طولاني به سوي مشرق زمين زد. مدت‏هاي طولاني در هندوستان در ميان جنگل‏ها و بودائيان زيست و با آيين آن‏ها آشنا شد. هرمان هسه به تدريجْ علاقه شديدي به وارستگي اين مردم پيدا كرد به طوري كه در بيشتر آثار خود، عقايد و زندگي آن‏ها را تشريح نموده است. از جمله در داستان سيدارتا، از اساطير هند الهام گرفته است و اين داستان، نمايانگر علاقه مردم غرب به ويژه آلمان به آيين‏هاي مذهبي شرق مي‏باشد. هِسه در سال 1945م جايزه ادبي گوته و يك سال بعد، جايزه نوبل را در رشته ادبيات دريافت كرد. هسه مدت‏ها در سوئيس به نشر آثار خويش پرداخت و كتاب‏هاي متعددي به نگارش درآورد. مايه اصلي داستان‏هاي او، كشمكش ميان ماديات و معنويات و گشودن راهي به سوي خويشتن است. هسه بيش از هر نويسنده ديگري توانسته است از رنج‏هاي دروني و احساسات و كشمكش‏هاي روحي، انزوا و زندگي باطني بشر سخن بگويد. كمال مطلوب از ديدگاه هسه زماني حاصل مي‏شود كه همه شكل‏هاي متفاوت زندگي با يك‏ديگر سازش پيدا كنند و مسائل مادي و معنوي به يك‏ديگر بپيوندند. از اين ديد، هسه معتقد به حل شدن تمدن غرب و شرق در همديگر بود و اين انديشه، بسياري از متفكران را نيز با خود همراه كرده است. وي در كتاب بازي مهره‏هاي شيشه‏اي كه به خاطر آن جايزه نوبل گرفت، پيرامون سرزمين كمال مطلوب كه در قرن بيست و سوم ميلادي رخ مي‏دهد سخن گفته است. در اين سرزمين، مشتاقان عالم معنا دور از غوغاي جهانْ در آن به سر مي‏برند. فلسفه غرب و رياضت شرق با يك‏ديگر تلفيق شده و حتي مرگ هم مانع پيشرفت آدمي نيست چرا كه روح، متوقف نمي‏شود. هسه برخلاف بسياري از نويسندگان عصر جديد كه به بشرْ جدا از عالم طبيعت اعتقاد دارند و به هر تغيير شكل طبيعت بر حسب فنون علمي مي‏نگرند، در آثار خود، راه و شناخت تدريجي بشر را در ارتباط با عالم خلقت مي‏نماياند. در واقعْ آنچه براي هِسِه كه تشنه كشف اسرار عالم هستي است، اهميت دارد، آن است كه تا حدّ امكان، خود را در قواي مختلفي كه بر بشر نفوذ دارد شركت دهد. از اين روست كه بيشتر اشخاصِ داستان‏هاي هِسه كساني هستند كه مي‏خواهند خود را به صورتي عميق بشناسند و براي شناخت درون، از برابر هيچ تجربه‏اي، هر قدر كه دشوار و وحشتناك باشد، كنار نمي‏روند و پيوسته در حال تحقيق به سر مي‏برند. اين تحقيقِ مداوم از انسانيت محض و اين اعتلاي انديشه است كه هِسِه را در رديف نويسندگاني جاي مي‏دهد كه آثارشان در دسترش فهم عامه مردم نيست، اگرچه مبهم و تاريك شمرده نمي‏شود. هسه نويسنده‏اي صلح‏طلب و گوشه گير بود كه آثار ارزش‏مند او از قبيل گرگ بيابان، سفر مشرق زمين، شادي نقاش و نظريات سياسي و... از شهرت فراواني برخوردارند. هرمان هسه سرانجام در نهم اوت 1962م در 85 سالگي درگذشت.


===========================


تولد آیزاک آسیموف،نویسنده ودانشمند روس(1920م)

تولد آیزاک آسیموف،نویسنده ودانشمند روس(1920م) درچنین روزی درسال 1920 میلادی آیزاک آسیموف نویسنده ودانشمند روس به دنیا آمد ." روبوت یک " و " موسسه سه گانه " عناوین مهمترین آثاراویند . بسیاری ازکتاب های آسیموف، نویسنده تخیلی نویس آمریکایی روسی الاصل به بیشترزبانهای زنده دنیا ترجمه شده است . موضوع داستان های اودررابطه با کهکشانها وسیارات منظومه شمسی است. او نبوغ وتوانایی خاصی برای بیان پیچیده ترین مسایل علمی، درساده ترین شکل ممکن داشت . الهه انتقام، باشگاه معما، خارهای فولادی، اقمار مشتری، اقیانوس های ونوس، ، حلقه های زحل، راز کیهان ، قلوه سنگی در آسمان، خورشید عریان، بشقاب پرنده، ال لوبو سفر مرگ، خدایان هم، غارهای پولادی، سفر شگفت انگیز، سفر معجزه آسا، شبانگاه، سیاره محکوم به نابودی، جریان های فضا، گورهای فولادی، کودک زمان، آخرین بنیاد کهکشانی، مأموریت فراموش شده، آزمایش مرگ، نپتون، عطارد، ستاره های دنباله دار و شهاب ها، ماه زمین، سیزده برنامه اخترشناسی، اخترشناس باستان، مریخ و کوازارها، تب اخترها و سیاهچاله ها از دیگر آثار این نویسنده روس است

[*FATIMA*]

13دی ماه
===========================


درگذشت "نيمايوشيج" شاعر نوسراي معاصر (1338ش)


درگذشت "نيمايوشيج" شاعر نوسراي معاصر (1338ش) علي اسفندياري معروف به نيما يوشيج در سال 1276ش در روستاي يوش در استان مازندران به دنيا آمد. او در مدرسه چندان موفق نبود و به تحصيلات آكادميك اهميتي نمي‏داد. انقلاب‏هاي اجتماعي سال‏هاي 1300 و 1301، نيما را به كناره‏گيري از مردم و زندگي در ميان جنگل‏ها و دامان طبيعت و هواي آزاد كشاند و در آن‏جا اشعار بيشتري سرود. نيما از 1311 ساكن تهران شد و تا اواخر عمر در آن جا ماند. نيما با حركتي كه در طول زندگي خود داشت، نشان داد كه از شعر و هنر، ادراكي عميق و تازه دارد و شايستگي اين را داراست كه در عرصه سرشار و پربار ادب فارسي، بنيانگذار شيوه‏اي نوين باشد. بنابراين نيما، شعري را وارد صحنه ادب فارسي نمود كه در عين دارا نبودن قافيه و رديف، داراي وزن و هجا بود. اين سبك شعر به شعر نو و شعر نيمايي مشهور است و افراد فراواني به پيروي از سبك او، هنر آزمايي كرده‏اند. شعر آزاد نيمايي تفاوت‏هاي آشكاري با شعر سنتي داشته، از لحاظ عاطفي بيشتر جنبه اجتماعي و انساني دارد و تخيل و صور خيال هر شاعر از تجربه شخص او سرچشمه مي‏گيرد. او از لحاظ زبان، هر كلمه‏اي را در شعر نو به كار مي‏برد با اين شرط كه با كلمات همجوار، بيگانه و ناساز نباشد. به نظر او وزن بايد تابع احساسات و عواطف شاعر باشد. نيمايوشيج را به حق، پدر شعرِ نو فارسي مي‏خوانند. از نيما يوشيج به غير از مجموعه اشعار، آثار ديگري به چاپ رسيده است از جمله: داستان‏ها، اشعار، آثار تحقيقي، يادداشت و نامه‏ها. نيما يوشيج سرانجام در شانزده دي ماه 1338ش در هفتاد سالگي در تهران بدرود حيات گفت و در امامزاده عبداللَّه تهران به خاك سپرده شد. سي و چهار سال بعد، در دي ماه 1372، به همت مردم نور و يوش، پيكر نيما يوشيج از امامزاده عبداللَّه تهران به زادگاهش، يوش منتقل شد و در آن‏جا مدفون گرديد.


===========================


زادروز جلال‌ الدین همایی ادیب، شاعر و استاد زبان و ادبیات فارسی (1278ش)


زادروز جلال‌ الدین همایی ادیب، شاعر و استاد زبان و ادبیات فارسی (1278ش) جلال‌الدین همایی ادیب، شاعر و استاد زبان و ادبیات فارسی، در سال ۱۲۷۸ در اصفهان زاده شد. پدرش میرزا ابوالقاسم محمدنصیر متخلص به طرب و جدش ملا محمدرضا همای شیرازی هر دو از شعرا و دانشمندان معروف عصر خود بودند. جلال‌الدین تحت نظارت پدر دانشمند خود و در خانواده‌ای که کلیه اعضای آن اهل خط و قلم بودند رشد یافت و از اوان کودکی ملزم به فراگیری ادبیات عرب و حکمت و فلسفه شد. در سن ده سالگی منشآت قائم مقام فراهانی، منشآت فرهاد میرزا و منشآت امیر نظام و تاریخ معجم را نزد میرزا عبدالغفار و شاهنامه فردوسی، کلیات سعدی، منتخب قاآنی و غزلیات محمد خان دشتی را در نزد پدر مطالعه کرد و به اطلاعات فراوانی دست یافت. همایی از سن یازده سالگی به مدت بیست سال در مدرسه نماورد از مدارس قدیم و معروف اصفهان که مرکز دانش و فرهنگ این شهر بود به کسب علوم اسلامی پرداخت . جلال طی این سالها ادبیات عرب، فقه، اصول، تفسیر، درایه، رجال، هیئت، نجوم، استخراج تقویم، فنون ریاضی، طب و فلسفه را در نزد بزرگ‌ترین علما و روحانیون ایران فراگرفت و خود نیز مدتی مدرس بزرگ‌ترین حوزه‌های علمی و ادبی اصفهان بود. جلال‌الدین همایی در سال ۱۳۰۰ به نظام آموزشی جدید پیوست و ابتدا به تدریس در مدرسه صارمیه اصفهان پرداخت‌. سپس در سال ۱۳۰۷ به تهران آمد و از طرف وزارت معارف وقت عهده‌دار تدریس فلسفه و ادبیات در تبریز گردید. همائی درسال ۱۳۱۰ به تهران منتقل شد و در دارالفنون، دبیرستان نظام و دانشکده افسری به تدریس ادبیات پرداخت‌. وی پس از تأسیس دانشگاه تهران به این دانشگاه دعوت شد و سالها در دورهٔ دکتری دانشکده‌های حقوق و ادبیات تدریس کرد و مدتی نیز عضو فرهنگستان ایران بود. استاد همائی دو دوره نیز به دعوت دانشگاههای بیروت و لاهور در این دانشگاهها تدریس نمود که با استقبال محافل علمی این کشورها مواجه شد. در سال ۱۳۵۶ دانشگاه تهران مراسم بزرگداشت این استاد بزرگ تاریخ و فرهنگ ایران را برگزار کرد و در این مراسم نسخه ای از کتاب همائی نامه که به قلم همکاران و ارادتمندان استاد تهیه شده بود به او تقدیم گردید. جلال‌الدین همائی علاوه بر تألیف و تصحیح کتب متعدد شعر هم می‌سرود وبیش از پانزده هزار بیت او در دیوانی گردآوری شده است‌. از مشهورترین اشعار او مسجد کبود است که در وصف مسجد کبود تبریز و اظهار تأسف از ویرانی آن سروده است‌.


===========================


درگذشت "پير لاروس" اديب و لغت‏ شناس معروف فرانسوي (1875م)


درگذشت "پير لاروس" اديب و لغت‏ شناس معروف فرانسوي (1875م) پيِر لاروس اديب و لغت شناس بزرگ فرانسوي در23 اكتبر 1817م در خانواده‏اي فقير در شهر پاريس به دنيا آمد. وضع مالي پدرش به قدري بد بود كه قدرت نداشت حتي براي پسرش يك لباس آبرومند خريداري نمايد و پيِر با شلوار پاره و مندرس در دبستان و دبيرستان مورد تمسخر و استهزاء دانش‏آموزان قرار مي‏گرفت. او تا 15 سالگي در كارگاه پدرش به عنوان شاگرد آهنگر، اسب را نعل مي‏كرد. لاروس سپس تحصيلات خود را در شهر ورساي فرانسه ادامه داد و در اين زمان، كتب منتشر شده در فرانسه و سايرنقاط جهان رامطالعه مي‏كرد. وي از اين زمان، درصدد تهيه فرهنگي جامع برآمد و با پشتكار فراوان، فرهنگ خود را به نام لاروس تكميل نمود. تا اينكه با اتمام تحصيلات وي، فرهنگ او نيز كامل شد و انتشار يافت. او قبل از آن، تاليفات خود را از كتب لغت و دستور زبان براي تدريس در مدارس و انتشار روزنامه تعليم و تربيت براي دانش‏آموزان آغاز كرده بود و سپس به تدوين اين دايرةالمعارف بزرگ پرداخت. در اين هنگامْ در فرانسه كسي نبود كه اسم لاروس را نشنيده باشد. پيِر لاروس فقط مبدع دايره‏المعارف نيست بلكه او نخستين كسي است كه كتاب‏هاي تدريسي آموزشگاه‏ها را تدوين و روش آنها را عوض كرده و به صورت امروزي درآورده است. لاروس بر اثر كار مداوم بيمار شد تا اينكه در سوم ژانويه 1875م در58 سالگي درگذشت. اكنون هرساله دايره المعارف وكتب لغت و فرهنگ‏هاي تاريخي و جغرافيايي متعدد به نام لاروس از طرف هيأت‏هاي علمي فرانسه منتشر مي‏شود كه نام لاروس را جاودان ساخته است.

[*FATIMA*]

14دی ماه
===========================


درگذشت "ابن اثير" مورخ، اديب و محدث شافعي (630 ق)


درگذشت "ابن اثير" مورخ، اديب و محدث شافعي (630 ق) ابوالحسن، علي بن ابي الكرم محمد بن عبدالكريم بن عبداللَّه شيباني، معروف به ابن اثير جزري از مورخان نيمه‏ي دوم قرن ششم و اوايل قرن هفتم هجري است. او در حفظ حديث و مبادي و متعلقات آن، پيشواي محدّثين به شمار مي‏رود و در تاريخ، انساب، سيره و وقايع و جنگ‏هاي عرب، متبحربود. شهرت ابن اثير به دليل دو كتاب بزرگ او به نام "الكامل في التاريخ" و "اُسْدُالغابَه في معرفة الصحابه" است. از كتب ديگر وي مي‏توان "اللُّباب في تهذيب الانساب" و "الباهر" را نام برد. الباهر درباره‏ي خاندان زنگيان موصل نوشته شده است.


===========================


مرگ "توماس اِلْيوت" شاعر بزرگ انگليسي - امريكايي (1965م)


مرگ "توماس اِلْيوت" شاعر بزرگ انگليسي - امريكايي (1965م) توماس اِستِرِنْزْ الْيوت اديب معروف انگليسي در بيستم سپتامبر 1888م در امريكا به دنيا آمد. وي پس از اتمام تحصيلات مقدماتي، وارد دانشگاه هاروارد گرديد و موفقيت‏هاي درخشاني به دست آورد؛ به طوري كه برتراند راسل، استاد مشهور آن دانشگاه، اليوت را بهترين شاگرد خود مي‏دانست. اليوت مدتي در فرانسه و انگلستان نيز ساكن شد و به فعاليت‏هاي مطبوعاتي روي آورد. اما چون مدت اقامت وي در انگليس طولاني شد تابعيت آنجا را پذيرفت و به شعر و شاعري پرداخت. وي در سال 1922، مجموعه زمين باير را كه مشتمل بر يك سلسله اشعار مفصل بود و به عنوان بهترين كار شعري قرن بيستم شناخته شده، منتشر ساخت. اين كتاب كه تصوير غم‏انگيزي از اوضاع بعد از جنگ جهاني اول است چنان مورد توجه قرار گرفت كه به تمام زبان‏هاي زنده دنيا ترجمه شد و او را به شهرت فراواني رساند. اليوت هم‏چنين پس از آن‏كه مدت‏ها عقايد ضد كليسا و ضد كشيشي داشت، ناگهان ايماني را كه به دنبالش مي‏گشت، پيدا كرد و به مردي مذهبي تبديل شد. از اين روست كه مؤلفه‏هاي روحاني و معنوي كه در اشعارش موجود بوده و بر ديگران نفوذ مي‏كند، از تاريخي شروع شد كه تغيير عقيده داد. اليوت چند نمايش‏نامه مهم نگاشت كه با استقبال عمومي مواجه گرديد. اليوت را بايد يكي از بزرگ‏ترين شعراي معاصر انگليس و از پايه گذاران ادبيات جديد اين كشور دانست. شعرهاي او در ادبيات معاصر، نفوذ بسيار دارد و به شدت مورد تقليد قرار گرفته است. فهم برخي اشعار اليوت به دليل اشارات و كنايات فراوان دشوار است با اين حال، در اشعار زيباي او، عميق‏ترين و با معني‏ترين زبان قرن بيستم براي غني كردن فصاحت انگليسي به كار رفته است. استعاره‏ها و تمثيل‏هاي بسيار غني كه در آثار او گسترش مي‏يابد، حال شاعرانه‏اي كه در آن، مفهوم و وزن به طور مداوم به هم مي‏پيوندد، لحن سنگيني كه به وسيله آن، اوضاع و احوال بشر در برابر عالم هستي و عالم ابدي عرضه مي‏شود، همه موجب شده است كه به توماس اليوت، عنوانِ شاعر ماوراءالطبيعه عصر جديد داده شود. از اليوت آثار متعددي بر جاي مانده كه چهارشنبه خاكستر، زمام‏دار پيشين، جمع خانوادگي و درباره شعر و شاعران از آن جمله است. هم‏چنين رسالات انتقادي وي كه مبتني بر اصول كلاسيك است، شاعران و نويسندگان گذشته را دوباره مورد توجه قرار داده است. توماس اليوت در سال 1948 به مناسبت فعاليت‏هاي ادبي، موفق به دريافت جايزه نوبل ادبيات گرديد تا اينكه سرانجام در 4 ژانويه 1965م در هفتادوهفت سالگي درگذشت.


===========================


مرگ کامو،نویسنده ی فرانسوی (1960م)

مرگ کامو،نویسنده ی فرانسوی (1960م) آلبر کامو نویسنده معروف فرانسوی، هفتم نوامبر ۱۹۱۳م در الجزایر و در خانواده‏ای فقیر به‌دنیا آمد. کودکی کامو در فقر و تنگ‏دستی گذشت و در میان طبقه کارگر بزرگ شد. وی دوران تحصیل را با نمراتی درخشان به پایان رسانید و سپس به تدریس و تحصیلات دانشگاهی پرداخت. کامو چندی بعد به روزنامه‏نگاری و فلسفه علاقه‏مند شد و عشق فراوانی به درام و درام‏نویسی پیدا کرد. از این‏رو، در یک گروه نمایشی سیار مشغول به‌کار شد و در ایفای نقش‏های کلاسیک شرکت جست. سپس، خود گروهی نمایشی تشکیل داد و آثار متعددی را آماده نمایش نمود. هرچند کامو در دوران تحصیل مبتلا به مرض سل شده بود، ولی مطالعه و نویسندگی را‌‌ رها نکرد و پایان‌نامه دکترای خود را در رشته مسیحیت و اعتقاد یونانی به رشته تحریر درآورد. وی سفرهایى به ایتالیا، استرالیا و چکسلواکی نمود و چندین اثر بزرگ نگاشت. کامو در سال ۱۹۴۰م به پاریس رفت و نشریه "کومبا" را که از انتشارات نهضت زیرزمینی مقاومت ملی فرانسه در برابر نازی‏‌ها بود، تأسیس کرد و چندی نگذشت که همین روزنامه، ارگان رسمی و اساس نهضت مقاومت ملی شد. کامو پس از خاتمه جنگ جهانی دوم، نویسندگی را ادامه داد و با نگارش کتاب معروف «طاعون» به شهرت دست یافت و در سال ۱۹۵۷م موفق به اخذ جایزه ادبی نوبل شد. طاعون، رمزی است برای فرانسه اشغال شده از طرف آلمان و رمزی است برای وضع بشر به‌طور کلی. آلبر کامو، یکی از صاحب‏نظران بزرگ قرن بیستم میلادی به‌شمار می‌‏رود و آثار و شخصیت او، نماینده اختلافات بزرگ این قرن است که تمدن جهان غرب را متزلزل ساخته. کامو در جست‏وجوی یک عقیده فلسفی یا دینی نبود، بلکه در جست‏وجوی یک راه زندگی بود که در آن، منطق دل و احساس با منطق اندیشه و تفکر مورد احترام قرار گیرد و حدودی که واقعیت بر افراد تحمیل کرده است، در نظر گرفته شود. به همین جهت، کامو یک اگزیستانسیالیست خوش‌بین است که بر اصالت وجود و انسان‏گرایى عقیده دارد و درصدد پیدا کردن اخلاقی است که بر پایه هم‌بستگی و سعادت و عشق باشد. کامو را هم‏چنین از مردان مبارز و در عین حال پوچ‏اندیش زمان خود دانسته‏اند که مدت‏‌ها با نیش قلم خود، با دیکتاتوری‏های زمان به مبارزه پرداخت. کامو در عین حال که در مجاورت نزدیک امور واقعی و جاری کشورش به‌سر می‌‏برد، پا را از وقایع فرا‌تر می‌‏نهاد تا به مسائل واقعی‏‌تر و والا‌تر دست یابد. شیوه بیان کامو به شیوه نگارش باب روز بستگی ندارد و از فصاحت و سادگی سبک کلاسیک برخوردار است. از کامو آثار متعددی به‌جای مانده است که "سوءتفاهم"، "حکومت نظامی"، "درست‏کاران"، "پشت و رو"، "جشن‏‌ها" و "بیگانه" از جمله نمایش‏نامه‏‌ها و آثار ادبی او می‌‏باشند. آلبر کامو سرانجام در تاریخ چهارم ژانویه سال ۱۹۶۰ میلادی بر اثر برخورد اتومبیلش به درخت در سن چهل و هفت سالگی درگذشت.

[*FATIMA*]

15دی ماه
===========================


درگذشت "ابوالعلاء مُعرّي" شاعر، نويسنده و اديبِ شهير عرب (449 ق)


درگذشت "ابوالعلاء مُعرّي" شاعر، نويسنده و اديبِ شهير عرب (449 ق) احمد بن عبداللَّه بن سليمان مُعِرِّي تَنوخي، از ادبا، شعرا، نحويين، لُغَويين بسيار متبحّر و حاذق مي‏باشد. وي داراي حافظه‏اي عالي و عجيب بود كه خارج از حيطه‏ي بيان و قدرت زبان مي‏باشد، به طوري كه هر چيزي را به يك بار خواندن حفظ مي‏نمود. ابوالعلاء در كودكي بر اثر بيماري آبله نابينا شد و تا آخر عمر كور بود. در ده يازده سالگي قريحه‏ي شعري بسيار عالي در خود مشاهده كرد و از آن پس به سرودن اشعار ناب پرداخت. وي مدتي در مجلس سيدمرتضي عالم و دانشمند بزرگ شيعه حضور داشته و در سلك شعراي درس و مجلس او بوده است. هرچند پس از مدتي به سبب بيان عقايدي باطل، از مجلسِ درس سيد مرتضي بيرون رانده شد. عقيده‏ي مذهبي ابوالعلاء در بين رجال نويسان محل اختلاف و نظر مي‏باشد. بيشتر بزرگانِ اين فن، او را به كفر و الحاد محكوم كرده و كافرش مي‏دانند. همچنين با بعضي از سوره‏هاي قرآن معارضه و مخالفت كرده است. ابوالعلاء، توليد نسل را روا نديده و آن را جنايت مي‏دانست كه والدين، فرزند را به اين دنيا مي‏آورند. با اين همه، عده‏اي مي‏گويند كه ابوالعلاء در اوايل حال، طريقتي باطل داشت ولي در اواخر عمر توبه كرده است. الامالي، الحقير النافع، الرسايل و... از جمله تأليفات وي مي‏باشند.

[*FATIMA*]

16دی ماه
===========================


درگذشت فقيه جليل "شيخ يوسف بحراني" عالم محدث و محقق بزرگ (1186 ق)


شيخ يوسف بحراني، فقيه، محدث، محقق و نويسنده‏ي معروف قرن دوازده هجري قمري بود. او شرح حال خود را در مقدمه‏ي كتابي به نام لوءلوء البحرين آورده است بر اساس نوشته‏هاي اين كتاب، بحراني نزد پدرش خواندن و نوشتن و مقدمات علوم ديني را آموخت. سپس براي تكميل تحصيلات خود رهسپار بحرين و مكه شد. پس از حج به ايران آمد و از آنجا كه محيط ايران رامحيطي مناسب براي سكونت خويش يافت، در شهر فسا در استان فارس اقامت نمود و به كار تدريس، تحقيق و تاليف مشغول شد. در همين زمان، او نگارش مشهورترين كتاب فقهي خود به نام الحدايق الناظره را آغاز كرد و بعدها به نام همين كتاب، به صاحب حدايق شهرت يافت. بحراني در مجموع، 32 اثرتاليفي دارد كه از بين آن‏ها مي‏توان به كتاب‏هاي انيس المسافر و جليس الخواطر اشاره كرد. شيخ يوسف بحراني از اساتيد آيت اللَّه سيدمحمد مهدي بحرالعلوم مي‏باشد. وفات اين عالم شهير در كربلا روي داد و در حرم مطهر امام حسين(ع) مدفون گرديد.

===========================


تولد "الكساندْرْ دوما" "پسر" نويسنده برجسته فرانسوي (1824م)

تولد "الكساندْرْ دوما" "پسر" نويسنده برجسته فرانسوي (1824م) الكساندر دوماي پسر فرزند الكساندر دوماي پدر در ششم ژانويه 1824م در پاريس به دنيا آمد و دوران كودكي سخت و ملال‏آوري را گذراند. خاطرات و تاثّرات كودكي اين نويسنده، راه و روش دوران بزرگسالي را براي او تعيين كرد و ترديدي نيست كه اين خاطرات، در طرز فكر و اشتغالات او در زندگي آينده‏اش اثري قاطع و بزرگ بخشيده است. داستان زندگي الكساندر در واقع با آثارش مخلوط است. وي در ابتدا به نوشتن رمان پرداخت و سپس به نگارش نمايش‏نامه مشغول شد. در اين زمان بود كه كمدي‏ها و درام‏هاي متعددي نوشت و به شهرت فراواني دست يافت. دوما وسعت تخيلات پدر را كه او نيز نويسنده‏اي برجسته بود، به ارث برد و متوالياً نمايش‏نامه‏هايى به سبك رئاليسم يا واقع‏بيني و حقيقت‏جويى خلق كرد. وي همه هنر نويسندگي خود را درباره بينش مستقيم جامعه به كار انداخت و در بيشتر آثار خود، آداب و رسوم جامعه و زمان خود را به تصوير كشانيد. دوما پيوسته در انديشه اصلاح اخلاق جامعه بود و با نگارش نمايش‏نامه‏هاي كمدي، به عنوان ايجادكننده عمده "كمدي آداب" در دوره جديد مطرح شده است. وي در كتاب خود با نام مساله پول، جامعه سرمايه‏داري و عطش سيري‏ناپذير آن به پول را مطرح ساخته و عملكرد سرمايه‏داران را كه براي رسيدن به پول بيشتر، همه چيز را زير پا مي‏گذارند، مورد توجه قرار داده است. او توانسته است چهره واقعي و حقيقي جامعه خود را با واقع‏بيني هرچه تمام‏تر به نمايش بگذارد و بر ضد برداشت‏هاي شاعرانه غيرواقعي و خيال پردازانه قلم ر بزند. دوما در كمدي‏هايش، خود را مصلحِ بي‏پرواي جامعه، دشمن بي‏عدالتي‏ها و رياكاري‏ها معرفي مي‏كند. قهرمانان نمايش‏نامه‏هاي او، همه جا سخنگوي صادقِ شخصِ وي به شمار مي‏آيند و او در خلق صحنه‏هاي پرتحرك و گفت و شنودهاي آميخته با زيركي و هوشياري و فصاحت و بلاغت، استادي خاص نشان مي‏دهد. اگرچه بسياري از نمايش‏نامه‏هاي الكساندر دوما به سبب القاي افكار گستاخانه و نو، بحث‏ها و مشاجره‏هاي شديد برانگيخت، با اين حال وي پيوسته نمايش‏نامه‏نويس محبوب نيمه دوم قرن نوزدهم باقي ماند. از الكساندر دوماي پسر آثار متعددي بر جاي مانده كه پدر مُسرف، تئاتر كامل، فرانسيون پرنسس و بغداد از آن جمله‏اند. وي در سال 1874م به عضويت آكادمي فرانسه درآمد. دوماي پسر در حالي كه در اواخر عمر پدر، از او مشهورتر شده بود، سرانجام در يازدهم دسامبر 1895م در 71 سالگي درگذشت.

[*FATIMA*]

17دی ماه
===========================


رحلت اديب محقق و فقيه فرزانه آيت‏ اللَّه "ميرزا علي آقا شيرازي" (1334 ش)

رحلت اديب محقق و فقيه فرزانه آيت‏ اللَّه "ميرزا علي آقا شيرازي" (1334 ش)عالم رباني و عارف بزرگوار، آيت‏اللَّه ميرزا علي آقا شيرازي در حدود سال 1255 ش (1294 ق) در نجف اشرف به دنيا آمد. او پس از درگذشت پدر، در 22 سالگي راهي اصفهان شد و از محضر درس استادان نامداري همچون سيد محمد باقر درچه‏اي در فقه و آخوند ملامحمد كاشاني و جهانگير خان قشقايي در علوم حكمت و فلسفه استفاده‏هاي وافر بُرد. ميرزا علي آقا همچنين به دليل علاقه به طب، به فراگيري اين علم روي آورد و در آن تبحر يافت. ايشان سپس به شوق علم‏اندوزي بيشتر به نجف اشرف شتافت و از درس عالماني همچون شيخ الشريعه اصفهاني، علامه محمد كاظم يزدي و ملامحمد كاظم آخوند خراساني استفاده‏هاي شاياني برد. ميرزا علي‏آقا شيرازي از آن پس به اصفهان بازگشت و مدتي به امور بازرگاني پرداخت تا اينكه با همفكري شهيد سيد حسن مدرس، به تدريس نهج البلاغه روي آورد و جان شيفتگان را با دُرهاي تابناك اين كتاب مقدس سيراب مي‏ساخت. افكار ميرزا در علوم متداول آن زمان تحول آفريد. وي مبناي درس اخلاق و جلسات وعظ خويش را بر محور نهج‏البلاغه قرار داد و گروه كثيري از شهرهاي مختلف در محضرش گرد آمدند. در اين مسير شاگرداني پرورش يافتند كه: شهيد مرتضي مطهري، حاج آقا رحيم ارباب، سيد جلال الدين همايي، احمد فياض، علي مشكوة، سيد روح‏اللَّه خاتمي، شيخ عبدالكريم ملكان، شيخ جواد جبل عاملي و حسين عمادزاده و علي شيخ الاسلام و... از آن جمله‏اند. ميرزا علي آقا شيرازي به موازات تدريس، از كاوش در منابع قرآني، رِوايي و نيز آثار گذشتگان غافل نبود و به احيا و چاپ كتبي همچون تفسير تبيان شيخ طوسي، زادُالمعاد علامه مجلسي و من لايحضُرُهُ الطَّبيب زكرياي رازي اهتمام ورزيد. سرانجام اين استاد فرهيخته در 17 دي ماه 1334ش در 79 سالگي رحلت كرد و در قبرستان شيخانِ قم دفن شد.


==========================


تولد "شارل پگي" اديب و نويسنده فرانسوي (1873م)

تولد "شارل پگي" اديب و نويسنده فرانسوي (1873م) شارْلْ پِگي، شاعر و نويسنده فرانسوي در هفتم ژانويه 1873م در فرانسه به دنيا آمد. وي در جواني وارد نظام شد اما پس از چندي آن را رها كرد و پس از ورود به دانش‏سراي عالي پاريس، از پايان اين دوره نيز صرف‏نظر كرد. پگي از آن پس به نويسندگي روي آورد و در سال 1900م نشريه دفترهاي دو هفتگي را بنيان گذارد كه انتشار آن تا زمان مرگش ادامه يافت. مطالب اين نشريه شامل انديشه‏هاي مختلف و مباحث گوناگون در قلمرو افكار بود كه با بينشي روشن طرح مي‏گرديد. قدرت خستگي‏ناپذير پگي در القاي فكر و پرخاشگري و حساسيت فراوان و هم‏چنين نظريه‏هايش در سلسله نوشته‏هاي اين دفتر آشكار شده است. پگي براي ادراك عمق و عظمت عالم انساني و عالم هنر، هم با اشارات و كنايات سمبوليسم و نمادگرايى مخالف است و هم با صراحتِ ناتوراليسم كه در آن بيشتر به تقليد دقيق و مو به موي طبيعت پرداخته مي‏شود. مذهب پگي، نوعي مذهب شاعرانه بود بدون قيد و مستقل از هر نوع قانون خشك مذهبي. مسائل مربوط به خدا در وجود پگي با نوعي عرفان آميخته بود. شارل پگي هرچند از جانب بسياري از نويسندگان بزرگ عصر خود تحقير مي‏شد و انتقاد او به كليسا مورد هجوم واقع مي‏گرديد، اما بعدها پيشرو گروهي از نسل جوان گشت و آثارش از مهم‏ترين آثار در طول نيمه اول قرن بيستم به شمار آمد. حتي مقامات دانشگاهي و كليسايى آن را ستودند. شيوه نگارش پگي چنان است كه دست يافتن به انديشه‏هايش را دشوار مي‏سازد. نثرش همراه با تكرار خستگي ناپذيري است كه تازگي و ابتكار فكري او را از چشم عامه مردم، دور نگه مي‏دارد. آثار كامل پگي پس از مرگ او در پانزده جلد منتشر شد و آثار كامل منظوم وي در سال 1941م به چاپ رسيد. شارل پگي سرانجام در پنجم سپتامبر 1914م در چهل و يك سالگي درگذشت.

[*FATIMA*]

18دی ماه
===========================


تولد مولانا جلال الدين محمد رومي معروف به مولوي (604 ق)

تولد مولانا جلال الدين محمد رومي معروف به مولوي (604 ق) جلال‏الدين محمد بن بهاءالدين محمد در بلخ به دنيا آمد. مقارن حمله‏ي مغولان، به آسياي صغير واقع در تركيه‏ي امروزي رفت و در قونيه ساكن شد. وي در نزد پدردانشمند خود تلمذ نمود و چندي نيز در شام كسب دانش كرد. در بازگشت به قونيه به تعليم علوم ديني اشتغال يافت تا با عارفي واصل و بزرگ به نام شمس الدين محمد بن علي تبريزي در قونيه ملاقات كرد واز نَفس گرم او چنان به تاب و تب افتاد كه ديگر تا دم واپسين، سردي نيافت. او هيچ گاه از ارشاد سالكان و افاضه‏ي حقايق الهيه باز نايستاد. از اين دوره‏ي پرشور كه سي سال از پايان حيات مولوي را دربرمي‏گرفت، آثار بي‏نظير ملاّي روم باقي مانده است. مثنوي عظيم معنوي در 26 هزار بيت، ديوان غزليات شمس، رباعيات معروف او و مجالس سبعه و فيه ما فيه، از جمله آثار اوست.

[*FATIMA*]

19دی ماه
===========================


آغاز هفته اهداي كتاب

آغاز هفته اهداي كتاب با توجه به تأکید قرآن مجید و سیره پیشوایان، به ویژه با وجود برخی مسایل از قبیل تهاجم فرهنگی و تأثیر آموزش در پیشرفت اجتماعی ـ فرهنگی کشور، ترویج فرهنگ مطالعه از ارزش های دینی و ملی به شمار می آید. در روایات اسلامی، به اصل هدیه دادن، به منظور افزایش محبت، بسیار تأکید و سفارش شده است. به یقین اگر در کنار سایر وسایل، کتاب نیز به عنوان نیازی اساسی برای ارتقای سطح فرهنگ، به عنوان هدیه بین مردم رد و بدل شود، منافع بی شماری از این جهت عاید خود آنها و جامعه می گردد. به منظور ترویج فرهنگ اهدای کتاب و همچنین گسترش کتاب خانه های عمومی، از 19 تا 25 دی ماه، به عنوان هفته اهدای کتاب نام گذاری شده است.


===========================


درگذشت علي بن محمد تنوخي اديب و شاعر(342 ق)


درگذشت علي بن محمد تنوخي اديب و شاعر(342 ق) علي بن محمد تنوخي عالم، اديب و شاعر مشهور قرن چهارم هجري در شهر انطاكيه در شرق تركيه‏ي امروزي به دنيا آمد. در دوران جواني به بغداد رفت و در آنجا مسكن گزيد. تنوخي در علوم نحو، لغت، هندسه و ادبيات، از مشاهير عصر خود به شمار مي‏رفت. وي پس از بغداد به بصره رفت و به كار قضاوت مشغول شد و از اين رو به قاضي تنوخي شهرت يافت. او علاوه بر كسب مراتب علمي، از بياني شيوا نيز برخوردار بود و به همين جهت در ميان بزرگان عراق به عنوان سخنوري برتر شهرت پيدا كرد. تنوخي علاوه بر ديوان شعري كه از خود به يادگار گذاشته، داراي تأليفات ديگري نيز هم‏چون كتاب العروض است. درگذشت تنوخي در شهر بصره در عراق روي داد.


===========================


تولد "جيوواني پاپيني" نويسنده و فيلسوف معروف ايتاليايي (1881م) (ر.ك: 8 ژوئيه)


جيوواني پاپيني فيلسوف و نويسنده‌ي معروف ايتاليايى در نهم ژانويه‌ي ۱۸۸۱م در فلورانس ايتاليا به‌دنيا آمد. جيوواني، دوره‌ي كودكي و نوجواني خود را با تيره‌روزي گذراند اما شيفتگي او در كسب معلومات موجب شد كه بسيار زود به كتابخانه‌ي عمومي روي آورد و بر دانش خود بيفزايد و به‌تدريج استعداد خود را در ادبيات آشكار سازد. پاپيني در جواني داستان مردي زوال يافته را انتشار داد كه زندگي‌نامه‌ي او بود و در آن، بي‏اعتقادي به مذهب و آشفتگي‏هاي روحي‌اش را منعكس كرده بود. اين اثر كه شاه‏كار دوره‌ي اول نويسندگي پاپيني به‌شمار آمد، استعدادش را در داستان‌نويسي آشكار ساخت. اما پس از جنگ جهاني اول، در روح او تحول و انقلابي عظيم پديدار شد و احساس كرد كه بعد از طغيان‏ها و ابراز عقايد تند ضد كليسايى، تمايلي عميق به ايمان در وجودش راه يافته است. به بيان ديگر، وي در گام‏هاي نخست زندگي فكري خود، مبلغ تندرو و پرشور انكار خدا بود اما در ادوار بعدي حيات خود، نبود خدا را به‌عنوان يك خلأ احساس نمود كه بايد پر شود. او در حقيقت، از بي‏ديني به مذهب كاتوليك روي آورد. پاپيني در فلسفه از پيروان فلسفه‌ي اصالت عمل بود كه يك عقيده را در صورتي حقيقي و مبتني بر حقيقت مي‏دانست كه عمل بر آن واقع شود و به عبارت ديگر، نتايج رضايت‌بخش و محسوسي داشته باشد. وي معتقد بود كه در تكامل و ترقي انسان، هدف و مقصدي وجود دارد و نيز باور داشت كه در وجود آدمي، يك قريحه و استعداد اخلاقي و علمي براي استقرار همكاري و برادري براساس دموكراسي قرار دارد. بدين‌ترتيب، پاپيني، معناي زندگي را تعرض و تعدي فردي نمي‏دانست بلكه از نظر او، همكاري و معاونت اجتماعي، زندگي را معنا مي‏بخشد. وي مي‏گفت، راه گذر حيات تنها به چند نفر تعلق ندارد، بلكه از آن همه‌ي انسان‏هاست. هم‏چنين چراغي كه راه ما را هنگام عبور از اين رهگذر، روشن مي‏سازد، عشق همگاني و جهاني است نه ستيزه و نزاع. پاپيني، نظرات و افكار خود را در آثاري هم‏چون "سپيده‌دم فلسفه"، "مرد تمام"، "سعادت موجودي تيره‌روز"، "زندگي مسيح (ع)" و "خاطرات خدا" بيان كرده است. پاپيني در آخرين سال‏هاي زندگي، به بيماري شديدي دچار شد و با وضع غم‏انگيزي كه داشت، احساس‏هاي خود را به‌وسيله‌ي خواهرزاده‏اش ثبت مي‏كرد. آثار جيوواني پاپيني كه به اغلب زبان‏ها ترجمه شده است در نيمه‌ي اول قرن بيستم ميلادي، شهرتي جهاني به دست آورد و او را در رديف بزرگ‏ترين نويسندگان ايتاليايي قرار داد. جيوواني پاپيني سرانجام در هشتمين روز از ماه ژوئيه‌ي سال ۱۹۵۶ ميلادي در سن ۷۵ سالگي درگذشت.

[*FATIMA*]

20دی ماه
===========================


تولد "فرانْسْوا رابْلِه" اديب و نويسنده معروف فرانسوي (1494م)


فرانسوا رابله ادیب و نویسنده برجسته فرانسوی در چنین روزی از سال ۱۴۹۴ میلادی متولد شد. فرانسوا رابله رمان‏نویس، ادیب و پزشک فرانسوی در تاریخ دهم ژانویه سال ۱۴۹۴ میلادی در این کشور به‌دنیا آمد. وی تحصیلات خود را در صومعه‏ای نزدیک زادگاهش سپری کرد و پس از آموختن الهیات و حکمت و فلسفه، به سلک روحانیون مذهبی درآمد. این امر بیش‌تر به سبب شوق او در فراگرفتن علوم ادبی یونان و روم بود تا به‌سبب تمایلش به علوم مذهبی و الهی. رابله از آن پس مدتی به سیر و سفر و مطالعه و ثبت خاطرات خود پرداخت و با بسیاری از فاضلان و ادیبان بزرگ زمان آشنایى یافت. او هم‏چنین پس از طی دروس دانشگاهی در رشته پزشکی، به طبابت پرداخت و چندین متن پزشکی را به زبان یونانی با تفسیرهای شخصی منتشر کرد. رابله هم‏چنین کتاب گارگانتوا و سپس رمان بزرگ پانتاگروئل را انتشار داد که از جانب برخی مقامات علمی و مذهبی به اتهام منافی اخلاق بودن محکوم گردید و باعث شد که وی مقام و جایگاه روحانیت خود را از دست دهد. با این حال، انتشار جلدهای دوم تا پنجم این اثر، باعث شهرت زیادی برای رابله شد و با ارائه تغییراتی در جلدهای بعد، سعی کرد تا رضایت مقامات مذهبی را نیز جلب نماید. رابله از نظر مورخان، مرد تحول بود و در دوره تحول می‌‏زیست. وی از آسایش می‌‏گریخت و تشنه تجسس و تبحر بود. همه وقت خود را با شوق و شیفتگی فراوان به آموزش می‌‏گذراند. او نمونه کامل عهد رنسانس به‌شمار می‌‏آمد که می‌‏کوشید تا فلسفه و معنویات زمان را در پرتو اندیشه‏های باستانی، نو گرداند. رابله بیش از هر چیز، در شیوه انشاء و به‌کار بردن قواعد زبان و برجا نشاندن درست کلمه و تناسب در ترکیب کلام، هنرمندی و استادی دارد و در نوشته‏‌ها، روح مضحکه‏آمیز و هزل و مطایبه فصیح و شیوا را با قدرت نویسندگی می‌‏آمیزد. وی با خطوط وسیع، چهره‏های مختلف انسان را به‌طور مسخره‏آمیز ترسیم می‌‏کند و نهاد آدمی را آن‌چنان که هست، به خواننده القا می‌‏نماید. شگفتی سبک نگارش رابله در آن است که میان خنده و دانش، رابطه نزدیک برقرار می‌‏دارد. درباره او گفته‏اند که: «رابله وجود بشر را به مسخره می‌‏گیرد، وجود خدایان را نیز به مسخره می‌‏گیرد، اما این کار را با چنان لطفی انجام می‌‏دهد که نه به بشر لطمه وارد می‌‏آورد نه به خدایان.»


==========================


درگذشت "اوژن لابيش" نويسنده و نمايش‏نامه نويس فرانسوي (1888م)

اوژن مارن لابيش مصنّف و نمايش‏نامه نويس معروف فرانسوي در اول سپتامبر 1815م در پاريس به دنيا آمد. وي در حين تحصيل در رشته حقوق، به ادبيات شوق فراوان يافت و به نگارش داستان‏هاي كوتاه، پراحساس و خيال‏انگيز براي روزنامه‏هاي پاريس پرداخت. لابيش پس از آن با سرعتي باورنكردني، كمدي و نمايش‏نامه‏هاي آهنگين خود را كه تعدادشان به صد مي‏رسيد به طور پياپي عرضه كرد. غالب اين كمدي‏ها، با همكاري چند تن از دوستانش نوشته شده بود. در ميان آنها شاه‏كارهايى وجود داشت و در بيشتر تئاترهاي مهم پاريس به نمايش گذاره مي‏شد كه كلاه حصيري ايتاليايى و مردم گريز از آن جمله‏اند. او در نوشتن كمدي‏هاي انتقادي مهارت بسيار فراواني داشت و در كنار آن، تراژدي‏هاي موفقي مي‏نوشت. لابيش نويسنده‏اي است كه بي هيچ گونه بلند پروازي توانسته است در نمايش‏نامه‏هاي عامه پسند و نشاطانگيز، آداب زندگي و اخلاق مردم، به ويژه طبقه كاسب و نوكيسه را به صورتي كاملاً دقيق و صادقانه بدون تحقير و نيشخند پيش چشم گذارد و با وسعت تخيل خود، آثاري بيافريند كه مردم را به خنده وادارد، بي آن كه به عمق موضوع لطمه وارد آيد. درباره او گفته‏اند: لابيش نه تنها نمايش‏نامه‏نويسي بود كه با مزاح و نوشته‏هاي مسخره‏آميزش مي‏توانست مردم را بخنداند و سرگرم كند، بلكه داراي جهان‏بيني عميقي بود كه مي‏دانست هدف از بذله‏گويي چيست. آثار نمايشي كامل لابيش در دو جلد به چاپ رسيده و آثار فراواني از او در تئاترهاي بزرگ دنيا به معرض نمايش گذاشته شده است. اوژن مارن لابيش سرانجام در دهم ژانويه 1888م در 73 سالگي درگذشت.

[*FATIMA*]

21دی ماه
===========================


درگذشت استاد ابوالقاسم سحاب (1335ش)


ابوالقاسم سحاب در ۱۹ فروردین‌ماه ۱۲۶۶ش در یک خانواده دهقانی در قریه فم تفرش به‌دنیا آمد. در سه سالگی به مکتب‌خانه آخوند ملاحسین شاهمیری رفت و با استعداد شگرفی که داشت، در مدت کوتاهی دروس مقدماتی را فراگرفت. سپس در محضر دیگر علمای تفرش، شادروانان امامی و سیدعلی‌اکبر سجادی، به فراگرفتن فقه و اصول و زبان‌های عربی و فرانسه اهتمام کرد. او خطی خوش و طبعی روان داشت. ابوالقاسم در ۲۰ سالگی با دخترخاله‌اش ازدواج کرد. تلاش شبانه‌روزی این همسر وفادار موجب آسایش و آرامش بیش‌تر وی در پیشرفت‌های علمی و فرهنگی شد. سحاب با کمک رجال تفرش، دبیرلشکر و سناءالدوله، در صد سال پیش مدرسه‌ای دخترانه در تفرش تأسیس کرد. وی در سال ۱۲۹۰ش، با انتقال به تهران و ادامه تحصیل، موفق به تدریس در مدرسه آلیانس گردید. استاد ابوالقاسم سحاب که شغل معلمی را برگزیده بود، به کار تدریس و پژوهش ادامه داد و به استخدام وزارت معارف درآمد. در ۱۲۹۹ش به تقاضای شیخ جلال نهاوندی به ریاست معارف ثلاث (ملایر و نهاوند و تویسرکان) برگزیده شد و در این مأموریت، خدمات ارزنده‌ای به فرهنگ آن منطقه کرد. پس از بازگشت از نهاوند، در دانشسرای عالی و مدارس بزرگ تهران مشغول به‌کار شد. این دوره از زندگانی استاد سحاب، بیش‌تر صرف مطالعه و تألیف آثار ارزشمند وی شد. معاشرت با فرهیحتگان آن زمان از جمله محمدتقی فخر داعی گیلانی، علامه علی‌اکبر دهخدا، امیر رضوانی، پروفسور محمود حسابی، استاد محیط طباطبایی و... موجب شکوفائی بیش‌تر او شد و ضمن آغاز فعالیت‌های مطبوعاتی، با نگارش مقالات و اشعار برای نشریات داخل و خارج کشور آثار ارزشمندی از خود به‌جای گذاشت. استاد سحاب به زبان‌های عربی، فرانسه، انگلیسی و آلمانی آشنائی داشت و در اواخر عمر به یادگیری زبان روسی نزد دکتر فاطمه سیاح پرداخت. ترجمه‌های مقالات و کتب از زبان‌های مختلف به فارسی، نشان از تسلط وی به زبان‌های بیگانه دارد. از وی بیش از ۷۲ عنوان کتاب که برخی از آن‌ها در چند مجلد تألیف شده، باقی مانده ‌است. از جمله این آثار، زندگانی ائمه: حضرت سیدالشهداء اباعبدالله الحسین (ع)، امام جعفر صادق (ع)، امام جواد (ع)، عسکریین (ع) و دیگر امامان و معصومین (ع) را می‌توان نام برد. از دیگر آثار وی، ترجمه کتاب‌های «تاریخ قرآن»، «فلسفه و اسرار حج»، «تاریخ نقاشی در ایران»، «تاریخ هنر اسلامی» (از زبان عربی)، ترجمه «جغرافیای کارپنتر» در ۶ جلد (از انگلیسی)، تألیف کتاب‌های ارزشمند «فرهنگ خاور‌شناسان»، «زندگانی شاه عباس کبیر»، «تاریخ مدرسه عالی سپهسالار» را می‌توان نام برد. نگارش و ترجمه مقالات بسیار در روزنامه‌ها و مجلات آن زمان از جمله شفق سرخ، گل‌های رنگارنگ و نور دانش نیز از دیگر فعالیت‌های علمی او بود. استاد سحاب، طبع شعر داشت و اشعاری به‌صورت قصیده در موضوعات مختلف از جمله سفر مازندران و یا در مدح ائمه اطهار (ع) سروده‌ است. استاد ابوالقاسم سحاب، سرانجام در تاریخ بیست و یکم دی‌ماه سال ۱۳۳۵ هجری شمسی در سن شصت و نُه سالگی در تهران بدورد حیات گفت و پیکرش را در صحن حرم مطهر حضرت معصومه (س) در قم به خاک سپردند. از جمله کارهای بزرگ استاد، تأسیس مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی سحاب در سال ۱۳۱۵ش با همکاری فرزندش عباس سحاب بود که فعالیت گسترده‌ای در زمینه تهیه نقشه‌ها و انتشارات تاریخ و جغرافیا بر عهده دارد.

[*FATIMA*]

22دی ماه
===========================


درگذشت شاهرخ اورامی ، از شاعران آیینی ایران(1391ش)


«شاهرخ اورامی»، شاعر کردستانی متخلص به ماموستا اهون، متولد 1332 شهرستان سنندج، پنجشنبه 22 دی در سن 59 سالگی به دلیل ایست قلبی در بیمارستان توحید سنندج درگذشت. این شاعر یکی از شاعرانی بود که با این‌ که خود اهل سنت بود، اما شعرهای زیادی در مدح اهل بیت سروده بود. از آثار این شاعر کشورمان می‌توان به «تولای علی(ع) در فرهنگ کردهای اهل سنت جهان»، «شعاع مهر حسین(ع)»، «دیوان شعر کردی فاطمی و علوی»، «تولای حسین(ع) در ادب اهل تسنن»، «مهر رضوی در آیینه ادبای کرد» و «ترا من دوست دارم» اشاره کرد.


===========================


تولد "جك لندن" نويسنده بلند آوازه امريكايي (1876م)


جك لندن نويسنده شهير امريكايى در 12 ژانويه سال 1876م در سانفرانسيسكو به دنيا آمد. جك، دوره كودكي را به دشواري گذراند و براي كمك به وضع مالي خانواده، به شغل‏هاي گوناگون دست زد. هم‏چنين سال‏هاي بسياري از عمر جك لندن در سرزمين‏هاي قطب شمال و درياهاي ناآرام جنوب سپري شد و با اقوام گوناگون آشنا گرديد. وي پس از اين سفرها، داستان‏هاي كوتاهي نگاشت كه در مجله‏هاي گوناگون منتشر شد و در سال 1903م، داستان آواي وحش را به نگارش درآورد. لندن در سال‏هاي بعد داستان‏هاي ديگري انتشار داد و به شهرت رسيد. لندن بسياري از صحنه‏هايى را كه در كتاب‏هايش به تصوير كشيده، به چشم ديده و با برخي از قهرمان‏هاي داستان‏ها نيز آشنا بود. در نوشته‏هاي جك لندن كه متأثر از افرادي هم‏چون چارلز داروين، كارل ماركس و فردريك نيچه مي‏باشد، غالباً تجزيه و تحليل‏هاي بسيار دقيق اجتماعي مشهود است. شهرت اين نويسنده بزرگ در اروپا و قاره‏هاي ديگر نيز بسيار است و هر سال، ترجمه‏هاي فراواني از آثارش در اغلب كشورهاي جهان چاپ و در تيراژ بسيار منتشر مي‏شوند. جك لندن، آثار خود را ظاهراً تنها براي به دست آوردن پول نوشته است، اما همه اين آثار مبتني بر فلسفه خاصي است كه در آن مبارزه دايمي بشر را براي رهايى از فقر و بي‏نوايى نشان مي‏دهد. جك لندن، مدافع مستمندان و بينوايان و طرفدار اصل زندگي مرفه براي همه است. عصيان بر ضد جامعه و برضد عقايد باطل و خرافي در همه آثار او به چشم مي‏خورد. وي جز توانايى و استادي در هنر نقل، طبع و نهاد خود را در وجود قهرمانانش گنجانده است و آن شور زندگي، حسن نيت، جوانمردي، بردباري، اصالت در مبارزه و تمايل به بخشايش است. كمتر كسي در ميان نويسندگان امريكايى از چنين پيروزي و محبوبيت عام و مداوم در كشور و خارج از كشورش برخوردار بوده است. عشق به زندگي، انسان‏هاي تهي‏دست، نداي جنگل و سپيد دندان از مشهورترين رمان‏هاي اوست. وي در مدت هجده سال نويسندگي، بيش از پنجاه داستان بلند و 125 داستان كوتاه نگاشت. جك لندن سرانجام در 22 نوامبر سال 1916م بر اثر عصيان روحي برضد اجتماع و تطابق نيافتن با شيوه زندگي زمان، در چهل سالگي خودكشي كرد.

[*FATIMA*]

23دی ماه
===========================


تولد عالم بزرگ شیعه شیخ "آقا بزرگ تهرانی" مؤلف و محقق شهیر(1293 ق)


شیخ محمدحسن رازی مشهور به شیخ آقابزرگ تهرانی، فقیهی محقق، مدقّق، اصولی، رجالی و جامع علوم متنوع و از شاگردان آخوند خراسانی، شیخ الشریعه‏ی اصفهانی، سیدمحمدکاظم یزدی و میرزا محمدتقی شیرازی است. علامه تهرانی، اهمیت بسیاری به روایت و نقل حدیث می‏داد و در کسب اجازه برای نقل احادیث می‏کوشید. علما و فُقهای بسیاری برای او اجازه‏نامه‏ی روایى نوشته یا از او اجازه گرفته‏اند، تا آنجا که پس از محدّث نوری از او به عنوان سرشناس‏ترین شیخِ روایت یاد می‏شود. آیت اللَّه تهرانی از محدثان بزرگی همچون محدّث نوری، شیخ علی خاقانی، سید ابوتراب خوانساری، شیخ محمد طه نجف، آخوند خراسانی، شیخ الشریعه‏ی اصفهانی، حاج شیخ عباس قمی و... اجازه‏ی نقل حدیث گرفت. همچنین علمای بزرگی از شیخ آقابزرگ تهرانی اجازه‏ی نقل روایت گرفته‏اند که حضرات آیات عظام: سیدحسین بروجردی، علامه امینی، سیدعبدالحسین شرف الدین، سید عبدالهادی شیرازی، سیدمحمد هادی میلانی، شیخ مرتضی حائری یزدی، محمدرضا حکیمی، علامه طباطبایى، سیدشهاب الدین مرعشی نجفی و ده‏ها عالم فاضلِ دیگر از آن جمله‏اند. آثار قلمی و کتاب‏های شیخ آقابزرگ تهرانی را تا هشتاد جلد می‏توان شمرد که الذّریعَة الی تَصانیفِ الشّیعهَ در 29 جلد در بیان آثار قلمی و هنری عالمان شیعه و نیز طَبَقاتُ اعلامُ الشّیعه در 20 جلد حاوی زندگی دانشمندان شیعه، مهم‏ترین آثار این رجالی و محدث بزرگ می‏باشند. شیخ آقابزرگ تهرانی در سیزدهم ذیحجه‏ی سال 1389 ق برابر با 12 اسفند 1348 ش در نجف وفات یافت و در آن شهر به خاک سپرده شد.

[*FATIMA*]

24دی ماه
===========================


درگذشت "عبدالوهاب وصال شيرازي" محقق و شاعر (1373 ش)


عبدالوهاب وصال شيرازي متخلّص به نوراني از نوادگان شاعر معروف دوره قاجار، وصال شيرازي، در سال 1302 ش در شيراز به دنيا آمد. وي پس از طي دوران تحصيلات مقدماتي در شيراز، به تهران رفت و دكتراي زبان و ادبيات فارسي گرفت. نوراني از آن پس در بخش زبان و ادبيات فارسي دانشگاه شيراز به تدريس پرداخت و از همين مركز علمي با درجه استادي بازنشسته شد. از جمله كارهاي ادبي وصال، تصحيح و تحشيه بر متون كلاسيك است كه تصحيح مصيبت نامه عطار، هزار مزار و نوايدُ السُّلوك از آن جمله است. وصال شيرازي، بيش از سي سال عضو پيوسته انجمن ادب فارسي بود و در جلسات كانون دانش پارس شركت مستمر داشت. وي سرانجام در 71 سالگي درگذشت.


===========================


درگذشت مترجم شهير معاصر استاد "محمد قاضي" (1376 ش)


استاد محمد امامي قاضي كه بعدها به محمد قاضي تخفيف شهرت داد، در مردادماه 1292ش در مهاباد به دنيا آمد. وي پس از اخذ ليسانس به كارهاي متنوع اداري و دولتي روي آورد و به دليل تسلط به زبان فرانسه، به ترجمه آثار برجسته ادبي و تاريخي جهان پرداخت كه بي‏شك آشنايي نسل كنوني با حجم عظيمي از رمان‏هاي مشهور غرب، مرهون تلاش و ذوق‏ورزي‏هاي محمد قاضي است. نثر ترجمه‏هاي او چنان شيوا و رسا و بدون تعقيد و گره است كه آثارش را به واقع سرمشقي براي ديگر مترجمان ساخته است. قاضي به جز ترجمه آثاري از قبيل: دُن كيشوت، سپيد دندان، جزيره پنگوئن‏ها، تاريك‏ترين زندان و مهاتما گاندي و... كه جزو برترين آثار ادبي جهان محسوب مي‏شوند، چند داستان و نيز كتابي درباره سرگذشتِ ترجمه‏هايش و كتابي با عنوان خاطرات يك مترجم دارد كه در آن با بياني بسيار جذاب از دوران كودكي و زندگي خود سخن گفته است. محمد قاضي گرچه بيش از سي سال از آخر عمر خود را تنها با عينك مي‏ديد و با سمعك مي‏شنيد و با صوتك سخن مي‏گفت، اما تا واپسين روزهاي عمر، از كار و خلاقيت باز نايستاد و بر گنجينه نفيس آفرينش‏هاي ادبي خويش گوهري ديگر مي‏افزود. اين استاد مترجم، سرانجام پس از تحمل سال‏ها بيماري، در 24 دي ماه 1376 ش در 84 سالگي دارفاني را وداع گفت و پيكرش بنا بر وصيت او در زادگاهش مدفون گرديد.

[*FATIMA*]

25دی ماه
===========================


تصويب طرح چاپ فرهنگ دهخدا در مجلس شوراي ملي (1324 ش)


پايه لغت‏نامه دهخدا ظاهراً در دوران جنگ جهاني اول پي‏ريزي گرديد. تهيه مواد اين لغت نامه در مدت چهل سال، عظيم‏ترين كاري بود كه علامه دهخدا آن را به انجام رسانيد. با اين حال نخستين گام براي چاپ اين اثر كم‏نظير، با پيشنهاد وزير دارايي وقت برداشته شد. چند سال بعد در بهمن 1314، قراردادي بين وزارت معارف و دهخدا به امضا رسيد كه براساس آن قرار بر اين شد كه اين لغت‏نامه در نه جلد هفتصد صفحه‏اي طي پنج سال به چاپ برسد. در ادامه اقدامات عملي براي چاپ و نشر اين اثر، در دي ماه 1324 طرحي از طرف حدود 25 نفر از نمايندگان مجلس شوراي ملي با قيد دو فوريت تقديم شد كه در آن ضمن اشاره به تحمل زحمات فوق‏العاده و بذل عمر گرانمايه علي‏اكبر دهخدا در تاليف اين دايرةالمعارف فارسي، از هيئت رئيسه مجلس خواسته شده بود اقدام لازم را به عمل آوَرَد تا چاپخانه مجلس شوراي ملي، به سرعت اقدام به چاپ دايرةالمعارف دهخدا بكند. در تبصره اين ماده واحده آمده بود: "وزارت فرهنگ مكلف است افراد لازم در اختيار آقاي دهخدا براي جمع‏آوري دايرةالمعارف ايشان بگذارد." دو فوريت فوق در جلسه 25 دي ماه 1324 ش به تصويب رسيد. ده سال بعد و در اواخر عمر دهخدا، كليه فيش‏ها، كتاب‏ها و لوازم كار به ساختمان بهارستان منتقل شد و دو سال پس از آن، لغت‏نامه و متعلقات آن به دانشگاه تهران واگذار گرديد. لغت‏نامه دهخدا در چاپ جديد خود داراي 23911 صفحه و 71733 ستون در پانزده جلد متن و يك جلد مقدمه، دريايي از اطلاعات در چارچوب ادبيات فارسي را به اهل علم و خرد ارايه مي‏دهد.


===========================


تولد "قاضي جُرجاني" از ادبا و فقهاي بزرگ شافعي(290 ق)


علي بن‏عبدالعزيز بن حسن بن‏علي بن‏اسماعيل، مكنّي به ابوالحسن جُرجاني، فقيه شافعي بود. وي در عين حال شاعري ماهر و نويسنده‏اي زبردست به شمار مي‏رفت. جرجاني براي تحصيل علوم و معارف، به بيشتر بلاد اسلامي سفر كرد. از آثار وي، ديوان شعر، رسائل، تفسير القرآن و تهذيب التاريخ را مي‏توان نام برد. وفات او را به اختلاف در سال‏هاي 366 362 و 392 ذكر كرده‏اند. قاضي جرجاني در گرگان مدفون است.

===========================


تولد "ملك الشعراء بهار" اديب و سياست‏مدار ايراني(1304 ق)

استاد محمدتقي بهار يكي از بزرگ‏ترين گويندگان پارسي در چند قرن اخير ازتاريخ ادبيات ايران است. فعاليت‏هاي ممتد ادبي او نزديك به نيم قرن ادامه داشت و در كنار آن وارد كارهاي سياسي نيز گرديد. اهميت شعر بهار در آن است كه زبان فصيح پيشينيان را به بهترين صورت درسخن خود به كار برد و از حدود فشرده و تنگ موضوعات قديم در شعر بيرون آمد. تاليف سبك‏شناسي و نيز تصحيح تاريخ سيستان و مُجمَلُ التَّواريخِ و القِصَص ازفعاليت‏هاي ادبي وي به شمار مي‏روند.


===========================


شجاعی صائین «مدیر کل دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی» شد


وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در حکمی علی شجاعی‌صائین را به سمت «مدیرکل دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی» منصوب کرد.
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، در متن این حکم آمده است:
نظر به سوابق علمی، فرهنگی و تجربیات اجرائی جنابعـالی بنا به پیشنهاد معاونت محترم امور فرهنگی، به موجب این حکم به سمت مدیر کل دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی منصوب می‌شوید.
امید می‌رود با استعانت از خداوند متعال و بهره گیری از شخصیت های فرهیخته و صاحبنظر در جهت برنامه ریزی برای تولید، توسعه و ترویج آثار مکتوب، گسترش فرهنگ مطالعه و پژوهش و ترویج کتاب و کتابخوانی با هدف رشد و ارتقاء سطح معرفت، دانش و فرهنگ اسلامی موفق و موید باشید.
علی شجاعی صائین از سال 1386 با حکم محسن پرویز به عنوان مدیر عامل موسسه خانه کتاب منصوب شد. وی نزدیک به 7 سال در این سمت قرار داشت و به زودی به اداره کل کتاب نقل مکان می‌کند.
وی مدیریت خبرگزاری کتاب، هفته نامه کتاب هفته و همچنین ماهنامه های کتاب ماه، مسوولیت برگزاری جایزه‌های کتاب فصل، کتاب سال، پروین اعتصامی و جایزه‌ی جلال آل‌ احمد را بر عهده داشت

[*FATIMA*]

26دی ماه
===========================


تولد "ابن‏ فارس رازي" دانشمند بزرگ ايراني (325 ق)


احمد بن فارس بن زكرياي رازي، اديب و نحوي و شاعر لغوي بود و در ادبيات و بسياري از علوم متداوله تبحر داشت. صاحب بن عباد دانشمند شهير از شاگردان وي محسوب مي‏شود. الاِتباع و المُزاوجه، اَخلاقُ النبي وسيرةُالنَّبي از جمله تاليفات وي مي‏باشند. ابن فارس در سال 395 ق در شهر ري درگذشت.


===========================


قتل كعب بن اشرف شاعر مفسد به امر پيامبر اسلام(ص) (3 ق)

كعْب بن اشرف يهودي با سرودن اشعار بي‏ادبانه عليه پيامبر اسلام(ص) و مسلمانان، به ويژه زنان مسلمان، مشركان مكه را عليه مسلمين تحريك مي‏كرد. كعب از سوي پيامبر اكرم(ص)، مفسد في الارض شناخته شد و دستور به قتل او داد.براي اين كار محمد بن مِسْلَمَه داوطلب شد و او را در يك عمليات غافلگيرانه به قتل رساند. پس از قتل كعب بن اشرف، يهوديان مجبور به نوشتن قرارداد صلح با مسلمين شدند.


===========================

تولد "طه حسين" نويسنده و اديب شهير مصري (1889م)

دكتر طه حسين، اديب و محقق معاصر مصري در 16 ژانويه سال 1889م در روستايى در مصر عليا به دنيا آمد. وي در كودكي بينايى خود را از دست داد، اما با هوش سرشاري كه داشت به تحصيل پرداخت و تا سال 1918م از دانشگاه‏هاي مصر و سوربُن فرانسه درجه دكتراي ادبيات گرفت. وي سپس به فعاليت‏هاي فرهنگي پرداخت و خدمات فراواني در زمينه علم وادب انجام داد كه تأسيس دانشگاه‏هاي اسكندريه و اسيوط در مصر از آن جمله است. وي در سال 1950، وزير فرهنگ مصر شد و تعليمات رايگان دوره‏هاي ابتدايى و متوسطه را برقرار كرد. علاوه بر اين، تأسيس انيستيتوي تحصيلات اسلامي در مادريد اسپانيا و ايجاد كرسي در شهر نيس فرانسه و تأسيس مدرسه زبان‏هاي مختلف در قاهره، تحت نظر او صورت گرفت. به علاوه وي در مقام يك شخصيت مورد اعتماد در جامعه ادبي جهان عرب، با مدعيان روشن‏فكري و نويسندگان ناسيوناليسم عرب به مقابله برخاست. به نظر وي آثار علمي و ادبي برجاي مانده از صدر اسلام تاكنون، اگرچه به زبان عربي است، اما فرهنگ اسلامي به حساب مي‏آيد نه انديشه قوم عرب. طه حسين در سال 1955م به رياست انجمن رجال و ادب مصر انتخاب شد و در سال بعد به عضويت شوراي عالي ادب و هنرهاي زيباي مصر منصوب گرديد. اين اديب مصري هم‏چنين عضو فرهنگستان‏هاي ادبي و تاريخي پاريس، مادريد، مايانِس آلمان، دمشق، تهران، بغداد و رُم نيز بود. از طه حسين بالغ بر هفتاد جلد كتاب باقي مانده كه تاريخ ادبيات عرب، در حاشيه سيره نبوي در 3 جلد، رنگارنگ و الايام از آن جمله است كه به زبان‏هاي زنده دنيا ترجمه شده است. وي در اثر داستاني خود به نام رؤياهاي شهرزاد به صورت كنايه‏آميز به پادشاهان و حكام پند مي‏دهد كه لازم است در حفظ منافع رعايا و زيردستان بكوشند و اگر از انجام وظايفي كه برعهده دارند سر باز زنند، حقوق خود را نيز از دست مي‏دهند. طه حسين در كتاب الايام كه به زبان فارسي نيز تحت عنوان "آن روزها" ترجمه شده ضمن پرداختن به زندگي‏نامه خود، به جايگاه فرهنگ، تضاد فرهنگ سنتي و مدرن و جايگاه شعر و ادب در راهنمايى اهل معني پرداخته است. طه حسين نوشته‏هاي فراوان ديگري هم دارد كه در آنها انديشه‏هاي خود را درباره سفرهاي خود به اروپا و مطالعات درباره ادبيات يونان و روم بيان مي‏دارد. طه حسين علاوه بر تسلط به زبان و ادبيات عربي و فرهنگ اسلامي، به علوم باستاني و تاريخ روم و يونان و قرون وسطي و فلسفه جديد علاقه مي‏ورزيد. وي هم‏چنين زبان يوناني و لاتيني را آموخت و در زبان و ادبيات فرانسوي استادي يافت و از وسعت دانش بي‏نظيري بهره‏مند گشت. طه حسين به سبب همت شخصي و حوادث و دشواري‏هاي زندگي و پشتكار و اراده، شخصيتي جهاني و ممتاز يافته و در ادبيات معاصر عرب، از برجستگي خاص برخوردار گشته است. دكتر طه حسين به تاريخ 1972م در 84 سالگي در مصر درگذشت.


===========================


مرگ "شارل ماري لوكنت دوليل" شاعر معروف فرانسوي (1894م)


شارل رِنِه ماري لوكنت دوليل، شاعر فرانسوي، در 5 دسامبر 1820م به دنيا آمد. وي در جواني مدتي به تجارت روي آورد اما آن را رها كرد و پس از فراگيري زبان يوناني و مطالعه تاريخ، اولين اشعار خود را منتشر كرد. لوكنت دوليل پس از آن مدتي به فعاليت‏هاي سياسي كشيده شد ولي چون در مبارزه انتخاباتي شكست خورد، دچار فقر و تنگ‏دستي گرديد. او هم‏چنين بيانيه‏اي درباره لغو بردگي انتشار داد كه موجب تيرگي روابطش با خانواده‏اش گرديد. ناكامي‏هاي دوليل از دموكراسي موجب كناره‏گيري او از سياست شد و از آن پس، تنها پناهگاه خود را در شعر جستجو كرد. بدبيني او نسبت به همه مظاهر اجتماعي زمان موجب شد كه به شكوه و جلال قرن‏هاي گذشته روي آورد و به مطالعه آثار ادبي و تاريخي كهن بپردازد. وي سپس شاه‏كارهاي شاعران نامدار يونان باستان را ترجمه كرد و اين كار كه حدود بيست سال به طول انجاميد، به شهرت او كمك فراواني نمود. لوكنت دوليل با الهام از شاعران عهد كهن، در اشعارش با دقت و وسواس فراوان به توصيف زيبايى‏ها و رنگ‏ها پرداخت و به زيبايى قالب و آيين هنر براي هنر پاي‏بند گشت. او پس از چندي يك مجله ادبي را راه‏اندازي كرد و شهرتش افزون شد. توصيف دقيق و تيزبيني بيش از حد در زيبايى اشيا و ارائه قالب صحيح و اديبانه از خصوصيت‏هاي شعر او به شمار مي‏آيد. لوكنت دوليل، عشق به زيبايى را تنها داروي ناكامي‏هاي زندگي تشخيص داد. او كه به پوچي همه چيز در زندگي ايمان يافته بود به تاريخ از نظر چشم‏اندازي با شكوه نگريست و در عالم مذهب و تمدن‏هاي گذشته و طبيعت در پي چيزي جز زيبايى نبود. احساس غريزي وي بر مبناي بدبيني و عصيان بر ضد عالم خلقت و خدا گذاشته شده بود و تنها نظر انتقادآميز و زيبايى‏پرستي به او آرامش و صفا مي‏بخشيد. اشعار مهم لوكنت دوليل از قاطعيت علمي برخوردار است. وي در عالم هنر به لزومِ همان نظم و صداقتي قائل است كه دانشمند در دنياي دانش. هم‏چنين توصيف دقيق و تيزبيني بيش از حد در زيبايى اشيا و قالب صحيح و اديبانه، از خصوصيت‏هاي شعر او به شمار مي‏آيد. از لوكنت دوليل آثاري برجاي مانده كه منظومه‏هاي غم‏انگيز و الهگان انتقام در دين يونان و... از آن جمله‏اند. شارل رِنِه ماري لوكنت دوليل سرانجام در 16 ژانويه 1894م در 74 سالگي در اوج شهرت درگذشت.

[*FATIMA*]

27دی ماه
===========================


تولد "آنتوان چخوف" نويسنده شهير و برجسته روسي (1860م)


آنتوان پاولوويچ چخوف نويسنده بلندآوازه روسي در 17 ژانويه سال 1860م در خانواده‏اي فقير در روسيه به دنيا آمد و پس از اتمام تحصيلات پزشكي به طبابت پرداخت. ولي اين روال چندان طول نكشيد و با انتشار نوشته‏هايش از نوزده سالگي، چنان مورد استقبال قرار گرفت كه از طبابت دست كشيد و كار نويسندگي و ادبيات را دنبال كرد. چخوف طبعي روان و نبوغ درخشاني در زمينه نويسندگي داشت و در داستان‏هاي خود، پستي‏هاي طبع آدمي را به سختي مورد انتقاد قرار مي‏داد. وي در صنعت ايجاز و خلاصه‏نويسي و هنر داستان نويسي و نگارش داستان‏هاي كوتاه قدرتي شگرف و در خلق شخصيت‏هاي جالب، مهارتي بسزا داشت. علاوه بر اين، چخوف، بشر دوستي و نيك نفسي و خدمت به مردم را نيز وظيفه هر انسان شرافت‏مندي مي‏دانست و اين علاقه شديد انسان دوستي به شكلي گيرا و دل‏انگيز، در آثارش به چشم مي‏خورد. آثار چخوف در عين حال كه خواننده را مي‏خندانَد، به فكر و دقت نيز وامي‏دارد و معايب اجتماعي را در نظرش جلوه‏گر مي‏سازد. چخوف يكي از بزرگ‏ترين استادان داستان‏هاي كوتاه است كه آثار درخشان و نافذ او از حيث انشاء فوق العاده روان، حاكي از مهارت عجيب وي در برگردانيدن ناگهاني يك وضعيت مضحك به صحنه‏اي حزن‏انگيز و دردناك است. چخوف در ادبيات روسيه، خالق سبكي تازه در شيوه نمايش‏نامه‏نويسي و داستان نويسي شده است. آثار چخوف مورد ستايش نويسندگان بزرگ زمان واقع شد و به طور مستقيم يا غيرمستقيم در بيشتر رمان‏نويسان معاصر او نفوذ فراوان برجاي گذاشت. چخوف از بزرگ‏ترين و برجسته‏ترين داستان‏نويسان رئاليسم و واقع بين روسيه در دوران قبل از انقلاب اين كشور به شمار مي‏آيد. از آثار متعدد چخوف مي‏توان فاجعه در شكارگاه، دهقانان، سه خواهر، مرغ دريايي، اتاق شماره شش، گم‏گشته‏ها و باغ آلبالو را نام برد. آنتوان چخوف سرانجام در 2 ژوئيه سال 1904 در 44 سالگي درگذشت.


===========================


تولد "ايليا اِرِنْبورْگْ" اديب و نويسنده بزرگ روس (1891م) (ر.ك: 2 سپتامبر)

ایلیا گریگوریویچ ارنبورگ داستان‏‌پرداز، منتقد و نمایش‏نامه‏نویس برجسته روسی در تاریخ هفدهم ژانویه سال ۱۸۹۱ میلادی در کیف اوکراین به‏دنیا آمد و از سن بیست سالگی به سرودن شعر پرداخت. او از دوران دانشجویی به فعالیت‏های انقلابی روی آورد و پس از چندی، راهی فرانسه شد تا این‏که هم‏زمان با پیروزی انقلاب شوروی در سال ۱۹۱۷م به کشورش بازگشت. ارنبورگ سال‏های طولانی با سمت خبرنگاری، در اروپای غربی و فرانسه به‏سر برد و در طی دوران جنگ داخلی اسپانیا، راهی این کشور گردید. از این‏رو، به‏علت فعالیت‏های هنری خویش و به‏ویژه خبرنگاری، به دریافت عالی‏‌ترین نشان‏های ادبی و اجتماعی کشور شوروی نائل گردید. درمورد ارزیابی آثار ارنبورگ باید گفت که کیفیت و حاصل کار رمان‏‌ها و داستان‏های کوتاه او، ناموزون‌اند. ایده‏های محوری آن‏‌ها معمولاً جالب توجه، و طنز او نیز گزنده است. با این‏همه، شخصیت‏های داستان‏های او بد پرورده شده‏اند، به زبان خودشان سخن نمی‌‏گویند و بی‏روح می‌‏مانند. بدین‏سان می‌‏توان گفت که ارنبورگ، روزنامه‏نگار و خاطره‏نویسی برجسته، شاعری میان‏مایه و رمان‏نویس و داستان کوتاه‏نویسی خوب و‌ گاه عالی بود. ارنبورگ تنها نویسنده شوروی زمان خویش بود که درباره زندگی و فرهنگ غرب، آگاهی وسیعی داشت و با ادراک عمیق و لحن انتقادآمیز درباره آن بحث می‌‏کرد. مقاله‏های بی‏شمار وی پیوسته مورد پسند عامه مردم قرار داشت و در مقاومت مردم شوروی در برابر ارتش آلمان در جریان جنگ جهانی دوم از نفوذ فراوانی برخوردار بود. ارنبورگ در وصف و صراحت بیان، استادی و نیرومندی خاصی دارد. مجموع آثارش که حاکی از احساس پرشور برادری و هم‏بستگی افراد بشر با یک‏دیگر و نمودار ادبیات زمان جنگ است، در خارج از روسیه نیز محبوبیت عام یافته و به زبان‏های بسیاری ترجمه شده است. از ارنبورگ آثار متعددی به‏جای مانده است که «راه‏های اروپا»، «اندیشه‏هایی درباره آینده»، «حکایات جنگی»، «صلح»، «توفان» و «رویدادهای زمین» از آن جمله‏اند. هم‏چنین «ماجراهای شگفت‏انگیز ژولیو ژورنیتو» را که هجو غرب است را بهترین کار او می‌‏دانند. ایلیا ارنبورگ سرانجام در دوم سپتامبر ۱۹۶۷م در سن هفتاد و شش سالگی درگذشت.


===========================


"ویرجینیا والف "یكی از نامدارترین بانوان نویسنده و ادیب انگلستان در قرن بیستم میلادی ،بعد از 59 سال زندگی بدرود حیات گفت" .ویرجینیا والف "روز25 ژانویه 1882 میلادی در" لندن "قدم به عرصه وجود گذاشته بود .از بهترین آثار وی كه میان نویسندگان به تنبلی معروف است" میسیزداوی "را میتوان نام برد