Almas Parsi
12th September 2014, 03:09 PM
گفت و گو با جواد گلپایگانی آتقی سریال آئینه عبرت
در یکی از روزهای فروردین 1380 آتقی معروف سریال آینه عبرت بعد از یک تصادف پشت میله های زندان رفت آتقی بعد از 25 سال هنوز محبوب است گلپایگانی از سال 80 پشت میله های زندان است و هنوز آزاد نشده گفت و گو با او خواندنی است
ماجرای پیش آمده برای جواد گلپایگانی بازیگر سال های دور به یک تراژدی شبیه است. سقوطی ناخواسته که بر زندگی موفق یک سینماگر فعال نقطه پایان گذاشت.
یادآور دیالوگ شخصیت اصلی رستگاری در شاوشنک که در توضیح زندانی شدنش می گوید:
بدشانسی تو هوا معلقه. باید رو سر یکی بشینه. اون شب نوبت من بود.
در یکی از روزهای فروردین 1380 هم نوبت به آتقی معروف و محبوب سریال آینه عبرت رسید که هدف تیر بلا قرار بگیرد و محبوبیتی را که می توانست راه ها را برایش هموارتر کند با خود به پشت میله های زندانببرد و چهارده سال انتظار بکشد. در دورانی که عمر برخی از محبوبیت ها به یک دهه هم نمی رسد.
آتقی سریال آینه عبرت بعد از 25 سال هنوز محبوب است و گرچه در چهره رنج دیده اش نشانی از آن شخصیت آشنای قدیمی نیست ولی هر که می شنود او کیست، بلافاصله عزیزش می دارد؛ مثل راننده آژانسی که قرار بود او را به خانه اش برساند و وقتی شناختش، اختیار از کف داد و بغض کرد.
http://1doost.com/Files/Pictures/1393/06/19/1410330981.jpg
جواد گلپایگانی از سال 80 پشت میله های زندان است. با او در یکی از مرخصی های کوتاهش گفت و گوکردیم؛ در حالی که آثار سکته هایش در چهره و حرکت های او پیدا بود. مشکلش مثل تار عنکبوت دور و بر زندگی اش تنیده شده و دست و پایش را بسته اما حل نشدنی است.
اگر از توضیح های او سردر نیاورید، مهم نیست. خودش هم می گوید که ماجرا پیچیده است ولی مهم این است که مشکل حل شدنی است. در شماره اخیر ماهنامه فیلم گفت و گویی با این بازیگر سال های گذشته انجام شده است که خواندنش خالی از لطف نیست.
[*=center]شما از سال 57 تا 73 هفت فیلم سینمایی را در مقام تهیه کننده، سرمایه گذار و بازیگر در کارنامه دارید و ده سال از این مدت هم به بازی در سریال آینه عبرت گذشت. از این نظر و با توجه به تعداد تولیدات سالانه آن روزهای سینمای ایران، پرکار بودید. ولی چرا پس از پخش آینه عبرت فعالیت های تان در مقام تهیه کننده کم شد؟
من اصلا از همان ابتدا با دو عنوان تهیه کننده, بازیگر در سینما مشغول کار شدم و هیچ وقت فقط بازیگر نبودم. سال 1350 نخستین فیلمم را با نام مادر با رضا گمرکی کار کردم که به دلیل رگه های سیاسی اش توقیف شد. سال 57 زر خرید (رضا صفایی) را تهیه کردم و اواخر همان سال در باغ بلور (ناصر محمدی) که انقلاب شد. مدتی بعد, شجاعان ایستاده می میرند (عباس کسایی) را تهیه کردم.
شرایط مبهم و پیچیده بود و هیچ سینماگری تکلیف خودش را نمی دانست. کار کردن در آن فضا بسیار سخت بود. در همان دوران فیلمی در مصر ساختم که هیچ جا خبری از آن منتشر نشد؛ فیلمی به نام شیر سینا که در مصر فیلم برداری شد و موضوعش هم جنگ اسرائیل و مصر بود.
به دلایل سیاسی نگذاشتند فیلم را به ایران بیاورم و نمایش بدهم. پول و سرمایه را از ایران بردم ولی چیزی نیاوردم. در عوض 75 روز زندانی شدم. تعجبی هم نداشت. بالاخره انقلاب شده بود و شرایط کشور عادی نبود. دوست و دشمن قاطی بودند و هر روز خبر یک ترور و یک اتفاق تکان دهنده سیاسی منتشر می شد.
به دلیل همین شک و تردیدهای حاکم بر فضا سر ساختن فیلم شیلات (رضا میرلوحی) باز سه ماه زندانی شدم. تصور دیگری درباره فیلم وجود داشت که باعث شد مشکلاتی برایم ایجاد شود و تا مدتی درگیر جواب پس دادن باشم.
جلال پیشواییان را به عنوان مدیر تولید انتخاب کردم و از داخل زندان با پروژه در ارتباط بودم. فیلم ساخته شد و در نهایت هم به نمایش عمومی درآمد و مشکلی نداشت. تنها اتفاقی که برخلاف پیش بینی ها افتاد بازی نکردن خودم در آن فیلم بود.
http://1doost.com/Files/Pictures/1393/06/19/1410334036.jpg
[*=center]گویا یکی از علت های مشکلاتی که پیش می آمد مایه های سیاسی و وجوه کنایی فیلم های شما بود. به نظر می رسد دلیل مصمم شدن تان برای ساخت فیلم نقطه ضعف (محمدرضا اعلامی) هم همین بود که فیلم مسائلی سیاسی را مطرح می کرد.
بله. همیشه در فیلم هایی که برای تهیه و تولید انتخاب می کردم به دنبال چنین رگه هایی بودم؛ درامهایی با ته مایه های سیاسی که هم داستان شان را به درستی تعریف کنند و هم اشاره هایی به اوضاع روز جامعه داشته باشند و وقتی علی صادقی آقای محمدرضا اعلامی را به من معرفی کرد و کتاب نقطه ضعف (آنتونیس ساراماکیس) را خواندم، حس کردم فیلمی که بر اساس آن کتاب ساخته شود، از نظرسیاسی می تواند بر فضای روز جامعه تأثیر بگذارد.
[*=center]ولی بعد از آقای شانس (رحمان رضایی) دیگر فعالیتی نداشتید. درگیر تلویزیون شده بودید؟
نه، آقای شانس ضرر مالی بدی برایم داشت و به همین دلیل فعالیتم در سینما عملا متوقف شد. من خانه ام را فروختم و آقای شانس را ساختم، ولی ضربه ای خوردم که قابل جبران نبود. سر تولید این فیلم مستأجر شدم و تا الان مستأجرم.
[*=center]این همه بدشانسی با فیلمی به نام آقای شانس؟! مشکل چه بود؟
دوره ای بود که فیلم های اکبر عبدی با مشکل روبرو بودند. همه فیلم هایی که او بازی می کرد اگر هماکران می شدند، اکران های پردردسری داشتند. آقای شانس هم قربانی آن شرایط شد.
[*=center]خب آینه عبرت از کجا آغاز شد؟
من در باغ بلور نقش یک معتاد را بازی کرده بودم و تجربه تیپ سازی در این قالب را داشتم. سال 67 محمود دینی از طرف اداره مبارزه با مواد مخدر به سراغ من آمد تا برای سه روز سر صحنه بروم و نقش معتاد را بازی کنم. آن سه روز شد ده سال! شاید جالب باشد بدانید که برای کل بازی ام در آینه عبرت حتی یک ریال هم دستمزد نگرفتم.
http://1doost.com/Files/Pictures/1393/06/08/1409420749.jpg
[*=center]تعجب نمی کنم! یادم هست سال ها پیش محمود دینی در مصاحبه ای گفته بود در برخی صحنه ها تنها دو بازیگر اصلی و یک فیلم بردار حضور داشته اند و حتی خبری از گریمور نبوده است.
اصلا خبری نبود. حتی خانه و ماشین خودم را هم در اختیار آن مجموعه گذاشتم. فقط یک پروژکتور داشتیم که وقتی می خواستیم سکانس های شب را بگیریم، نورش جواب نمی داد. سریال که پربیننده شد، کمی امکانات در اختیارمان گذاشتند، اما در کل اوضاع تولید تعریفی نداشت و کار با حداقل ها پیش می رفت. تقریبا فیلم نامه ای هم نداشتیم. خیلی از دیالوگ های آتقی را خودم فی البداهه می گفتم.
[*=center]نقش معتادان در سینما و تلویزیون ایران کلیشه ای دارد که اغلب، ذهن ها را متوجه گوزن ها می کند. شما برای رسیدن به شخصیت آتقی الگوی خاصی داشتید؟
[*=center]
چند سال در میدان گمرک بنگاه فروش اتومبیل داشتم. آن منطقه پر از آدم های معتادی بود که زندگی رقت انگیزی داشتند و از پیرو جوان در بعضی ویژگی ها و حرکات، مشترک بودند. آن آدم ها و مدل حرکت شان الگوی من بود.
[*=center]و شما به یکی از نخستین ستاره های تلویزیون پس از انقلاب تبدیل شدید. هنوز هم کم نیستند کسانی که آن سریال را به نام آتقی می شناسند.
بله، اصلا آن جلیقه و زیرشلواری تا مدت ها در سریال های تلویزیونی تکرار شد. حتی در پوشش حمید لولایی در سریال زیر آسمان شهر (مهران غفوریان) هم, تأثیر آن کاراکتر مشهور بود.
یادم هست وقتی قسمت مرگ آتقی پخش شد، مردم به سلیقه خودشان آگهی های تسلیت چاپ کرده بودند! چند نمونه اش را دارم. آگهی ها را روی در و دیوار چسبانده بودند یا بین خودشان دست به دست می کردند.
یک خبرنگار خارجی که آن ها را دیده بود، من را پیدا کرد و گفت تعجب کرده که توانسته ام با بازی در نقش یک معتاد منفور به چنین محبوبیتی برسم. او با من مصاحبه ای کرد و حرف هایم را در کنار خبر این اتفاق در روزنامه شان چاپ کرد. آن روزنامه هنوز در آرشیو تلویزیون هست. یک بار رفتم آن را بگیرم که ندادند و گفتند متعلق به تلویزیون است.
[*=center]خب برسیم به اتفاق تلخی که زندگی شما را عملا به دو قسمت تقسیم کرد.
فروردین سال 80 مقابل حرم امام خمینی(ره) در اتوبان قم در حال رانندگی بودم. یک عابر پیاده می خواست از خیابان رد شود. تصادف بدی شد. چند اتومبیل به هم خوردند و آخرینش متعلق به من بود. اتومبیل من هم به جلو پرت شد و عابر را زیر گرفتم و متاسفانه کشته شد.
اتومبیل بیمه نداشت و من چند روز زندانی شدم که با وثیقه آمدم بیرون و دنبال رفع پیامدهای این تصادف بودم که اتفاق تلخ بعدی چند روز پس از این ماجرا رخ داد. در خیابان سهروردی با خانمی تصادف کردم. انگار سایه شومی بر آن اتومبیل افتاده بود، البته این دومی منجر به فوت نشد، ولی شرایط اقتصادی من کاملا به هم ریخت. باید از آن خانم رضایت می گرفتم ولی از ایشان هم خبری نشد.
می دانستم عازم زندان هستم. برای اداره اموالم به یکی از بستگانم وکالت دادم و خودم آماده پیامدهای ماجرا شدم. بستگان نازنین آن مقتول آمدند و رضایت دادند، ولی تصادف دوم و گرفتار شدن من در زندان باعث شد کلی چک برگشت خورده و بدهی به وجود بیاید. فرزندان آن خویشاوند هم الان صاحب پست و مقام شده اند و من از نظر حقوقی امکان اداره اموالم را ندارم چون در آن زمان وکالت تام به آن فرد داده بودم.
آن قدر در زندان مانده ام که اصلا فرصتی برای این کار پیدا نمی کنم. چون در دوره ای که باید کلاف سردرگم امور مالی ام را باز می کردم و اداره وضعیت را در دست می گرفتم، دائم بدهی پشت بدهی می آمد و من هم گرفتار زندان بودم و هستم و بدهی هایی دارم که امکان پرداخت شان برایم وجود ندارد. شخص رهبر معظم انقلاب از همان زمان پخش سریال آینه عبرت به من لطف داشتند.
چند بار خدمتشان رسیدم و تاکید کردند سریال را ادامه دهیم. آن لطف حتی در زمان زندانی شدن من هم شامل حالم شد و ایشان دستور رسیدگی به پرونده من را دادند. متاسفانه در دادستانی تهران کار پیش نمی رود و اتفاق های عجیبی افتاده است. ما یک قرارداد در تهران بسته ایم و بعد رسیدگی پرونده به دادسرایی در قم احاله می شود. من که اصلا مشخص نیست کی بتوانم از زندان بیرون بیایم، چه گونه می توانم هر بار به قم بروم و ببینم پرونده در چه مرحله ای است؟
[*=center]متوجه نمی شوم گره این کار کجاست. خب می توانید یک وکیل بگیرید که پیگیر کارتان شود.
وکیل دارم ولی وضعیت مالی ام آشفته است. آقای هاشمی شاهرودی حکم دادند که من شرایط اعسار دارم و آقای لاریجانی هم دستور رسیدگی داده اند.
هر بار منتظرم این دستورها منجر به اتفاقی شود ولی در دادستانی اتفاقی رخ نمی دهد. در این مدت دو بار سکته کرده ام. یک بار قلبی و یک بار مغزی، دست راستم بی حس شده و حس می کنم آخرین اخطارها را هم از زندگی گرفته ام. وضعیت مالی من هم روشن است. واقعا ندارم. از کجا بیاورم؟
http://1doost.com/Files/Pictures/1393/06/19/1410334110.jpg
حتی امکان عمل جراحی هم ندارم چون بیمه ام در خانه سینما هنوز درست نشده است
(کارت عضویت انجمن بازیگران را از جیبش بیرون می آورد).
این کارت عضویت من است در انجمن بازیگران و در مدت زندانی بودنم هم داود رشیدی، فریبرز عرب نیا، سعید لنکرانی، حسین فرح بخش و تعدادی از دوستان به ملاقاتم آمدند.
[*=center]کاری هم برای شما کردند؟ در همین 14 سال سینماگران بارها بانی حل مشکلات مالی مردم عادی هم شده اند.
توقعی ندارم. خود دوستان لابد ده ها مشکل و گرفتاری دارند. زمانی دفتر داشتم و نمی گذاشتم هیچ کس دست خالی از دفترم بیرون برود. تعدادی از بچه های سینما را داماد کردم. در سال های اول انقلاب که اوضاع سینما آشفته بود و اغلب اهل سینما خانه نشین و بی کار شده بودند دست خیلی ها را گرفتم. الان وضعیتم این است و همه چیز پیچیده شده. شاید عمرم در همین کلاف سردرگم تمام شود.
[*=center]این کلاف سردرگم با چه مبلغی گشوده خواهد شد؟
هفتاد میلیون تومان
[*=center]یعنی شما 14 سال به خاطر هفتاد میلیون تومان در زندان بوده اید؟
نه، کمتر از این بود. الان به این رقم رسیده است. مشکلات در طول زمان به جای آن که کم رنگ تر شود پیچیده تر شد. سال گذشته با خانواده رفتیم برای انتخابات ریاست جمهوری رأی بدهیم. خانمی که مسئول مهر زدن شناسنامه ها بود شناسنامه من را دید و گذاشت کنار. گفتم خانم شناسنامه ام مشکلی دارد؟ گفت نه، من همان کسی هستم که 14 سال پیش در خیابان سهروردی به من زدی. گفتم خانم کجایی؟ من برای رضایت گرفتن کلی دنبال شما بودم.
ایشان الان در وزارت کشور مشغول کار است و گفت باید 12 میلیون تومان به من بپردازی تا رضایت بدهم. در این شرایط 12 میلیون تومان پول از کجا بیاورم؟ اگر آن 70 میلیون تومان را بپردازم، بیرون بیایم و پیگیر کارهای اموالم شوم، حتی آن رقم را هم در کوتاه ترین مدت خواهم پرداخت، ولی تا وقتی در زندان باشم، نمی توانم و جز خودم هم کسی نمی تواند ماجرا را درست کند.
[*=center]حالا در زندان وضعیت تان چه طور است؟
[*=center]
زندانی ها آتقی صدایم می زنند. کسی جواد گلپایگانی را نمی شناسد، ولی همه با آتقی رفیق اند. آقای جواد مؤمنی معاون زندان به من محبت دارند و آقای حسنی رئیس بند و آقای یزدان پرست رئیس فرهنگی زندان هم با من بسیار مهربان اند.
14 سال در زندان بودن با لطف همین دوستان و کمک شان به فیلم ساختن من تا حدی قابل تحمل شد. بله در زندان تا حالا 5 مستند ساخته ام که برای تعدادی از همین فیلم ها در زندان اوین برای فعالیت های فرهنگی جایزه گرفتم. دوست دارم کار کنم.
اتفاقا یک طرح هم نوشته ام. من عاشق سینما هستم. دلم می خواهد بیرون بیایم و کار کنم. اما عمرم سوخت. استودیو و دفتر و بنگاه و خانه ام رفت. من تنها نان آور خانه بودم. نمی خواهم جلب ترحم کنم وگرنه خیلی حرف ها برای گفتن دارم. 14 سال تاوان دادم، بس نیست؟
[*=center]نمی دانم چرا زندانی شدن شما چندان که باید بازتابی نداشت؛ تا سال گذشته که یکی از خبرگزاری ها از زندانی بودن تان نوشت.
مجله همشهری جوان عکسم را چاپ کرده بود و نوشته او کجاست؟ خوشحالم که الان در دفتر مجله فیلم هستم. روزهای آغاز کار این مجله را یادم هست. شاید از اولین تهیه کنندگانی بودم که آگهی فیلمم را به این مجله دادم. امیدوارم همین نشریه و همین مصاحبه باعث فرجی بشود. باعث شود بیرون بیایم. خسته ام. واقعا خسته ام...
منبع : خبرگزاری فارس (http://www.1doost.com/go/?u=http%3A%2F%2Fwww.farsnews.com%2Fnewstext.php%3F nn%3D13930601001195)
در یکی از روزهای فروردین 1380 آتقی معروف سریال آینه عبرت بعد از یک تصادف پشت میله های زندان رفت آتقی بعد از 25 سال هنوز محبوب است گلپایگانی از سال 80 پشت میله های زندان است و هنوز آزاد نشده گفت و گو با او خواندنی است
ماجرای پیش آمده برای جواد گلپایگانی بازیگر سال های دور به یک تراژدی شبیه است. سقوطی ناخواسته که بر زندگی موفق یک سینماگر فعال نقطه پایان گذاشت.
یادآور دیالوگ شخصیت اصلی رستگاری در شاوشنک که در توضیح زندانی شدنش می گوید:
بدشانسی تو هوا معلقه. باید رو سر یکی بشینه. اون شب نوبت من بود.
در یکی از روزهای فروردین 1380 هم نوبت به آتقی معروف و محبوب سریال آینه عبرت رسید که هدف تیر بلا قرار بگیرد و محبوبیتی را که می توانست راه ها را برایش هموارتر کند با خود به پشت میله های زندانببرد و چهارده سال انتظار بکشد. در دورانی که عمر برخی از محبوبیت ها به یک دهه هم نمی رسد.
آتقی سریال آینه عبرت بعد از 25 سال هنوز محبوب است و گرچه در چهره رنج دیده اش نشانی از آن شخصیت آشنای قدیمی نیست ولی هر که می شنود او کیست، بلافاصله عزیزش می دارد؛ مثل راننده آژانسی که قرار بود او را به خانه اش برساند و وقتی شناختش، اختیار از کف داد و بغض کرد.
http://1doost.com/Files/Pictures/1393/06/19/1410330981.jpg
جواد گلپایگانی از سال 80 پشت میله های زندان است. با او در یکی از مرخصی های کوتاهش گفت و گوکردیم؛ در حالی که آثار سکته هایش در چهره و حرکت های او پیدا بود. مشکلش مثل تار عنکبوت دور و بر زندگی اش تنیده شده و دست و پایش را بسته اما حل نشدنی است.
اگر از توضیح های او سردر نیاورید، مهم نیست. خودش هم می گوید که ماجرا پیچیده است ولی مهم این است که مشکل حل شدنی است. در شماره اخیر ماهنامه فیلم گفت و گویی با این بازیگر سال های گذشته انجام شده است که خواندنش خالی از لطف نیست.
[*=center]شما از سال 57 تا 73 هفت فیلم سینمایی را در مقام تهیه کننده، سرمایه گذار و بازیگر در کارنامه دارید و ده سال از این مدت هم به بازی در سریال آینه عبرت گذشت. از این نظر و با توجه به تعداد تولیدات سالانه آن روزهای سینمای ایران، پرکار بودید. ولی چرا پس از پخش آینه عبرت فعالیت های تان در مقام تهیه کننده کم شد؟
من اصلا از همان ابتدا با دو عنوان تهیه کننده, بازیگر در سینما مشغول کار شدم و هیچ وقت فقط بازیگر نبودم. سال 1350 نخستین فیلمم را با نام مادر با رضا گمرکی کار کردم که به دلیل رگه های سیاسی اش توقیف شد. سال 57 زر خرید (رضا صفایی) را تهیه کردم و اواخر همان سال در باغ بلور (ناصر محمدی) که انقلاب شد. مدتی بعد, شجاعان ایستاده می میرند (عباس کسایی) را تهیه کردم.
شرایط مبهم و پیچیده بود و هیچ سینماگری تکلیف خودش را نمی دانست. کار کردن در آن فضا بسیار سخت بود. در همان دوران فیلمی در مصر ساختم که هیچ جا خبری از آن منتشر نشد؛ فیلمی به نام شیر سینا که در مصر فیلم برداری شد و موضوعش هم جنگ اسرائیل و مصر بود.
به دلایل سیاسی نگذاشتند فیلم را به ایران بیاورم و نمایش بدهم. پول و سرمایه را از ایران بردم ولی چیزی نیاوردم. در عوض 75 روز زندانی شدم. تعجبی هم نداشت. بالاخره انقلاب شده بود و شرایط کشور عادی نبود. دوست و دشمن قاطی بودند و هر روز خبر یک ترور و یک اتفاق تکان دهنده سیاسی منتشر می شد.
به دلیل همین شک و تردیدهای حاکم بر فضا سر ساختن فیلم شیلات (رضا میرلوحی) باز سه ماه زندانی شدم. تصور دیگری درباره فیلم وجود داشت که باعث شد مشکلاتی برایم ایجاد شود و تا مدتی درگیر جواب پس دادن باشم.
جلال پیشواییان را به عنوان مدیر تولید انتخاب کردم و از داخل زندان با پروژه در ارتباط بودم. فیلم ساخته شد و در نهایت هم به نمایش عمومی درآمد و مشکلی نداشت. تنها اتفاقی که برخلاف پیش بینی ها افتاد بازی نکردن خودم در آن فیلم بود.
http://1doost.com/Files/Pictures/1393/06/19/1410334036.jpg
[*=center]گویا یکی از علت های مشکلاتی که پیش می آمد مایه های سیاسی و وجوه کنایی فیلم های شما بود. به نظر می رسد دلیل مصمم شدن تان برای ساخت فیلم نقطه ضعف (محمدرضا اعلامی) هم همین بود که فیلم مسائلی سیاسی را مطرح می کرد.
بله. همیشه در فیلم هایی که برای تهیه و تولید انتخاب می کردم به دنبال چنین رگه هایی بودم؛ درامهایی با ته مایه های سیاسی که هم داستان شان را به درستی تعریف کنند و هم اشاره هایی به اوضاع روز جامعه داشته باشند و وقتی علی صادقی آقای محمدرضا اعلامی را به من معرفی کرد و کتاب نقطه ضعف (آنتونیس ساراماکیس) را خواندم، حس کردم فیلمی که بر اساس آن کتاب ساخته شود، از نظرسیاسی می تواند بر فضای روز جامعه تأثیر بگذارد.
[*=center]ولی بعد از آقای شانس (رحمان رضایی) دیگر فعالیتی نداشتید. درگیر تلویزیون شده بودید؟
نه، آقای شانس ضرر مالی بدی برایم داشت و به همین دلیل فعالیتم در سینما عملا متوقف شد. من خانه ام را فروختم و آقای شانس را ساختم، ولی ضربه ای خوردم که قابل جبران نبود. سر تولید این فیلم مستأجر شدم و تا الان مستأجرم.
[*=center]این همه بدشانسی با فیلمی به نام آقای شانس؟! مشکل چه بود؟
دوره ای بود که فیلم های اکبر عبدی با مشکل روبرو بودند. همه فیلم هایی که او بازی می کرد اگر هماکران می شدند، اکران های پردردسری داشتند. آقای شانس هم قربانی آن شرایط شد.
[*=center]خب آینه عبرت از کجا آغاز شد؟
من در باغ بلور نقش یک معتاد را بازی کرده بودم و تجربه تیپ سازی در این قالب را داشتم. سال 67 محمود دینی از طرف اداره مبارزه با مواد مخدر به سراغ من آمد تا برای سه روز سر صحنه بروم و نقش معتاد را بازی کنم. آن سه روز شد ده سال! شاید جالب باشد بدانید که برای کل بازی ام در آینه عبرت حتی یک ریال هم دستمزد نگرفتم.
http://1doost.com/Files/Pictures/1393/06/08/1409420749.jpg
[*=center]تعجب نمی کنم! یادم هست سال ها پیش محمود دینی در مصاحبه ای گفته بود در برخی صحنه ها تنها دو بازیگر اصلی و یک فیلم بردار حضور داشته اند و حتی خبری از گریمور نبوده است.
اصلا خبری نبود. حتی خانه و ماشین خودم را هم در اختیار آن مجموعه گذاشتم. فقط یک پروژکتور داشتیم که وقتی می خواستیم سکانس های شب را بگیریم، نورش جواب نمی داد. سریال که پربیننده شد، کمی امکانات در اختیارمان گذاشتند، اما در کل اوضاع تولید تعریفی نداشت و کار با حداقل ها پیش می رفت. تقریبا فیلم نامه ای هم نداشتیم. خیلی از دیالوگ های آتقی را خودم فی البداهه می گفتم.
[*=center]نقش معتادان در سینما و تلویزیون ایران کلیشه ای دارد که اغلب، ذهن ها را متوجه گوزن ها می کند. شما برای رسیدن به شخصیت آتقی الگوی خاصی داشتید؟
[*=center]
چند سال در میدان گمرک بنگاه فروش اتومبیل داشتم. آن منطقه پر از آدم های معتادی بود که زندگی رقت انگیزی داشتند و از پیرو جوان در بعضی ویژگی ها و حرکات، مشترک بودند. آن آدم ها و مدل حرکت شان الگوی من بود.
[*=center]و شما به یکی از نخستین ستاره های تلویزیون پس از انقلاب تبدیل شدید. هنوز هم کم نیستند کسانی که آن سریال را به نام آتقی می شناسند.
بله، اصلا آن جلیقه و زیرشلواری تا مدت ها در سریال های تلویزیونی تکرار شد. حتی در پوشش حمید لولایی در سریال زیر آسمان شهر (مهران غفوریان) هم, تأثیر آن کاراکتر مشهور بود.
یادم هست وقتی قسمت مرگ آتقی پخش شد، مردم به سلیقه خودشان آگهی های تسلیت چاپ کرده بودند! چند نمونه اش را دارم. آگهی ها را روی در و دیوار چسبانده بودند یا بین خودشان دست به دست می کردند.
یک خبرنگار خارجی که آن ها را دیده بود، من را پیدا کرد و گفت تعجب کرده که توانسته ام با بازی در نقش یک معتاد منفور به چنین محبوبیتی برسم. او با من مصاحبه ای کرد و حرف هایم را در کنار خبر این اتفاق در روزنامه شان چاپ کرد. آن روزنامه هنوز در آرشیو تلویزیون هست. یک بار رفتم آن را بگیرم که ندادند و گفتند متعلق به تلویزیون است.
[*=center]خب برسیم به اتفاق تلخی که زندگی شما را عملا به دو قسمت تقسیم کرد.
فروردین سال 80 مقابل حرم امام خمینی(ره) در اتوبان قم در حال رانندگی بودم. یک عابر پیاده می خواست از خیابان رد شود. تصادف بدی شد. چند اتومبیل به هم خوردند و آخرینش متعلق به من بود. اتومبیل من هم به جلو پرت شد و عابر را زیر گرفتم و متاسفانه کشته شد.
اتومبیل بیمه نداشت و من چند روز زندانی شدم که با وثیقه آمدم بیرون و دنبال رفع پیامدهای این تصادف بودم که اتفاق تلخ بعدی چند روز پس از این ماجرا رخ داد. در خیابان سهروردی با خانمی تصادف کردم. انگار سایه شومی بر آن اتومبیل افتاده بود، البته این دومی منجر به فوت نشد، ولی شرایط اقتصادی من کاملا به هم ریخت. باید از آن خانم رضایت می گرفتم ولی از ایشان هم خبری نشد.
می دانستم عازم زندان هستم. برای اداره اموالم به یکی از بستگانم وکالت دادم و خودم آماده پیامدهای ماجرا شدم. بستگان نازنین آن مقتول آمدند و رضایت دادند، ولی تصادف دوم و گرفتار شدن من در زندان باعث شد کلی چک برگشت خورده و بدهی به وجود بیاید. فرزندان آن خویشاوند هم الان صاحب پست و مقام شده اند و من از نظر حقوقی امکان اداره اموالم را ندارم چون در آن زمان وکالت تام به آن فرد داده بودم.
آن قدر در زندان مانده ام که اصلا فرصتی برای این کار پیدا نمی کنم. چون در دوره ای که باید کلاف سردرگم امور مالی ام را باز می کردم و اداره وضعیت را در دست می گرفتم، دائم بدهی پشت بدهی می آمد و من هم گرفتار زندان بودم و هستم و بدهی هایی دارم که امکان پرداخت شان برایم وجود ندارد. شخص رهبر معظم انقلاب از همان زمان پخش سریال آینه عبرت به من لطف داشتند.
چند بار خدمتشان رسیدم و تاکید کردند سریال را ادامه دهیم. آن لطف حتی در زمان زندانی شدن من هم شامل حالم شد و ایشان دستور رسیدگی به پرونده من را دادند. متاسفانه در دادستانی تهران کار پیش نمی رود و اتفاق های عجیبی افتاده است. ما یک قرارداد در تهران بسته ایم و بعد رسیدگی پرونده به دادسرایی در قم احاله می شود. من که اصلا مشخص نیست کی بتوانم از زندان بیرون بیایم، چه گونه می توانم هر بار به قم بروم و ببینم پرونده در چه مرحله ای است؟
[*=center]متوجه نمی شوم گره این کار کجاست. خب می توانید یک وکیل بگیرید که پیگیر کارتان شود.
وکیل دارم ولی وضعیت مالی ام آشفته است. آقای هاشمی شاهرودی حکم دادند که من شرایط اعسار دارم و آقای لاریجانی هم دستور رسیدگی داده اند.
هر بار منتظرم این دستورها منجر به اتفاقی شود ولی در دادستانی اتفاقی رخ نمی دهد. در این مدت دو بار سکته کرده ام. یک بار قلبی و یک بار مغزی، دست راستم بی حس شده و حس می کنم آخرین اخطارها را هم از زندگی گرفته ام. وضعیت مالی من هم روشن است. واقعا ندارم. از کجا بیاورم؟
http://1doost.com/Files/Pictures/1393/06/19/1410334110.jpg
حتی امکان عمل جراحی هم ندارم چون بیمه ام در خانه سینما هنوز درست نشده است
(کارت عضویت انجمن بازیگران را از جیبش بیرون می آورد).
این کارت عضویت من است در انجمن بازیگران و در مدت زندانی بودنم هم داود رشیدی، فریبرز عرب نیا، سعید لنکرانی، حسین فرح بخش و تعدادی از دوستان به ملاقاتم آمدند.
[*=center]کاری هم برای شما کردند؟ در همین 14 سال سینماگران بارها بانی حل مشکلات مالی مردم عادی هم شده اند.
توقعی ندارم. خود دوستان لابد ده ها مشکل و گرفتاری دارند. زمانی دفتر داشتم و نمی گذاشتم هیچ کس دست خالی از دفترم بیرون برود. تعدادی از بچه های سینما را داماد کردم. در سال های اول انقلاب که اوضاع سینما آشفته بود و اغلب اهل سینما خانه نشین و بی کار شده بودند دست خیلی ها را گرفتم. الان وضعیتم این است و همه چیز پیچیده شده. شاید عمرم در همین کلاف سردرگم تمام شود.
[*=center]این کلاف سردرگم با چه مبلغی گشوده خواهد شد؟
هفتاد میلیون تومان
[*=center]یعنی شما 14 سال به خاطر هفتاد میلیون تومان در زندان بوده اید؟
نه، کمتر از این بود. الان به این رقم رسیده است. مشکلات در طول زمان به جای آن که کم رنگ تر شود پیچیده تر شد. سال گذشته با خانواده رفتیم برای انتخابات ریاست جمهوری رأی بدهیم. خانمی که مسئول مهر زدن شناسنامه ها بود شناسنامه من را دید و گذاشت کنار. گفتم خانم شناسنامه ام مشکلی دارد؟ گفت نه، من همان کسی هستم که 14 سال پیش در خیابان سهروردی به من زدی. گفتم خانم کجایی؟ من برای رضایت گرفتن کلی دنبال شما بودم.
ایشان الان در وزارت کشور مشغول کار است و گفت باید 12 میلیون تومان به من بپردازی تا رضایت بدهم. در این شرایط 12 میلیون تومان پول از کجا بیاورم؟ اگر آن 70 میلیون تومان را بپردازم، بیرون بیایم و پیگیر کارهای اموالم شوم، حتی آن رقم را هم در کوتاه ترین مدت خواهم پرداخت، ولی تا وقتی در زندان باشم، نمی توانم و جز خودم هم کسی نمی تواند ماجرا را درست کند.
[*=center]حالا در زندان وضعیت تان چه طور است؟
[*=center]
زندانی ها آتقی صدایم می زنند. کسی جواد گلپایگانی را نمی شناسد، ولی همه با آتقی رفیق اند. آقای جواد مؤمنی معاون زندان به من محبت دارند و آقای حسنی رئیس بند و آقای یزدان پرست رئیس فرهنگی زندان هم با من بسیار مهربان اند.
14 سال در زندان بودن با لطف همین دوستان و کمک شان به فیلم ساختن من تا حدی قابل تحمل شد. بله در زندان تا حالا 5 مستند ساخته ام که برای تعدادی از همین فیلم ها در زندان اوین برای فعالیت های فرهنگی جایزه گرفتم. دوست دارم کار کنم.
اتفاقا یک طرح هم نوشته ام. من عاشق سینما هستم. دلم می خواهد بیرون بیایم و کار کنم. اما عمرم سوخت. استودیو و دفتر و بنگاه و خانه ام رفت. من تنها نان آور خانه بودم. نمی خواهم جلب ترحم کنم وگرنه خیلی حرف ها برای گفتن دارم. 14 سال تاوان دادم، بس نیست؟
[*=center]نمی دانم چرا زندانی شدن شما چندان که باید بازتابی نداشت؛ تا سال گذشته که یکی از خبرگزاری ها از زندانی بودن تان نوشت.
مجله همشهری جوان عکسم را چاپ کرده بود و نوشته او کجاست؟ خوشحالم که الان در دفتر مجله فیلم هستم. روزهای آغاز کار این مجله را یادم هست. شاید از اولین تهیه کنندگانی بودم که آگهی فیلمم را به این مجله دادم. امیدوارم همین نشریه و همین مصاحبه باعث فرجی بشود. باعث شود بیرون بیایم. خسته ام. واقعا خسته ام...
منبع : خبرگزاری فارس (http://www.1doost.com/go/?u=http%3A%2F%2Fwww.farsnews.com%2Fnewstext.php%3F nn%3D13930601001195)