Knee arthroplasty

[*nura*]

چه موقع باید تصمیم به انجام جراحی تعویض مفصل زانو گرفت؟


http://www.iranorthoped.ir/iranorthoped_content/media/image/2013/08/4378_orig.jpg


در مواردی که مفصل زانو دچار تخریب زیادی شده باشد معمولا آخرین راه رهایی از درد ناشی از آن انجام عمل جراحی تعویض مفصل زانو است. تصمیم گیری برای جراحی تعویض مفصل فقط به عهده پزشک ارتوپد نیست. این یک تصمیم جمعی است که در آن خود بیمار و خانواده وی نیز باید دخالت کنند.

در شرایط زیر ممکن است تعویض مفصل زانو بتواند به بیمار کمک کند:



درد شدید مفصل زانو بطوریکه فعالیت های روزمره مثل راه رفتن، بالا رفتن از پله و نشستن و بلند شدن از روی صندلی را هم محدود میکند.



درد متوسط یا شدید زانو حتی در موقع استراحت



درد زانو همراه با تغییر شکل و انحراف زانو



درد زانو همراه با خشکی در حرکت مفصل



درد با استفاده از داروهای ضد التهابی کاهش نمیابد



تحمل نکردن داروی مسکن و یا ایجاد عوارض با مصرف آنها



عدم بهبودی زانو با جراحی های دیگر




انتظاراتی که میتوان از عمل جراحی تعویض مفصل زانو داشت چیست؟
نکته بسیار مهم اینست که قبل از عمل جراحی بیمار باید بداند که این عمل چه فوایدی برای او دارد و چه مشکلاتی را نمیتواند حل کند و چه مشکلاتی را میتواند برای وی بوجود آورد.
بیش از 90 درصد افراد بعد از تعویض مفصل زانو دردشان بطور محسوسی کاهش پیدا کرده و بهتر میتوانند فعالیت های روزمره را انجام دهند. البته این عمل جراحی هیچوقت نمیتواند زانوی شما را کاملاً مثل یک زانوی سالم کند. بعد از جراحی میتوانید فعالیت هایی هایی مثل راه رفتن، شنا، دوچرخه سواری، رانندگی، بالا رفتن از پله یا سربالایی را انجام دهید.
فعالیت هایی مثل راه رفتن تند، بالا رفتن از تپه و کوه، اسکی، تنیس، بلند کردن اشیاء با وزن بیش از 25 کیلوگرم برای مفصل مصنوعی زیاد مناسب نیستند و فعالیت هایی مانند دویدن، جهیدن و ورزش های ضربه ای برای مفصل مصنوعی بسیار خطرناک هستند.
حتی اگر تمام نکات را برای یک مرقبت خوب از مفصل مصنوعی رعایت کنیم بعد از مدتی قسمت پلاستیکی مفصل کم کم سائیده میشود. مسلماً فعالیت های بدنی زیاد و یا وزن زیاد این روند را سرعت میدهد.


منبع :http://www.iranorthoped.ir/fa/news/157
دکتر مهرداد منصوری

[*nura*]

تعویض مفصل زانو چیست؟

تعویض مفصل زانو که به آن آرتروپلاستی زانو هم میگویند نوعی جراحی است که با استفاده از آن سطح مفصلی استخوان های ران و ساق در مفصل زانو را با یک سطح مصنوعی جایگزین میکنند. مهمترین هدف تعویض مفصل زانو از بین بردن دردی است که در زانو براثر ،روماتیسم و یا تخریب سطح مفصلی ایجاد شده است. بدست آوردن دامنه حرکتی مطلوب در مفصل زانو و اصلاح تغییر شکل های ایجاد شده در زانو از دیگر بکار گیری مفصل مصنوعی زانو است.
وقتی غضروف مفصلی زانو به هر علتی تخریب میشود حرکت مفصل دردناک شده و مفصل دچار خشکی و محدودیت حرکتی میشود. در این وضعیت میتوان با تعویض سطوح مفصلی حرکات مفصل را بهتر کرده و درد را از بین برد. عمل جراحی تعویض مفصل زانو یکی از موفق ترین اعمال جراحی است. در غالب اوقات مفصل مصنوعی زانو بیش از 20 سال عمر میکند.
عمل جراحی تعویض مفصل زانو بیشتر در افراد مسن و میانسال انجام میشود ولی امروزه با بکارگیری مفاصل مصنوعی بهتر و تکنیک های جراحی جدیدتر میتوان در سنین جوانی و حتی نوجوانی هم این عمل را انجام داد. سن بیمار، وزن وی و یا جنسیت او عامل تعیین کننده در تصمیم گیری برای انجام جراحی نیست و مهمترین عامل در تصمیم گیری شدت درد بیمار و ناتوانی است که این درد برای زندگی بیمار ایجاد کرده است. البنه باید این نکته را در نظر داشت که در افراد چاق احتمال عفونت بعد از جراحی 3 برابر و احتمال لق شدن مفصل 1.5 برابر افراد معمولی است.
گرچه ممکن است اینطور به نظر برسد که انجام جراحی تعویض مفصل زانو در سنین پایین فرد را مجبور میکند تا در سنین بالاتر یک بار دیگر مفصل را جایگرین کند ولی مطالعات نشان داده است که هرچه این عمل جراحی زودتر انجام شود نتیجه آن در از بین بردن درد و خشکی مفصل بهتر خواهد بود.

*در تصمیم گیری برای انجام جراحی نکات زیر اهمیت دارند:


http://www.iranorthoped.ir/iranorthoped_content/media/image/2013/08/4379_orig.jpg




آیا شدت درد و محدودیت حرکت، توانایی بیمار را برای انجام دادن کارهای روزمره مانند راه رفتن، بالا رفتن از پله، سوار ماشین شدن و نشستن روی صندلی کاهش داده است




آیا درد در هنگام استراحت هم وجود دارد




آیا تورم زانو با دارو از بین نمیرود و یا بیمار تحمل دارو را ندارد




آیا شکل ظاهری زانو تغییر زیادی پیدا کرده است




آیا دارو دیگر نمیتواند درد زانوی بیمار را از بین ببرد

در صورتی که پاسخ به سوالات بالا مثبت باشد به احتمال زیاد بیمار باید عمل جراحی تعویض مفصل زانو را انجام دهد.
مهمترین بیماری هایی که مفصل زانو را به حدی تخریب میکنند که نیاز به تعویض مفصل پیدا میشود عبارتند از



آرتروز و ساییدگی مفصل زانو که معمولا در سنین بالا ایجاد شده و وسعت میابد. آرتروز زانو با تخریب غضروف مفصل شروع شده و در نهایت موجب خراب شدن استخوان میشود



روماتیسم مفصلی که آن هم موجب تخریب غضروف مفصل زانو و در نهایت آسیب به استخوان مفصل میشود



بد جوش خوردن یا جوش نخوردن شکستگی های داخل مفصلی که بعد زا چند سال موجب ساییدگی و خراب شدن مفصل میشوند

برای انجام جراحی تعویض مفصل زانو پزشک جراح با برش هایی که در سطح پایینی استخوان ران و سطح بالایی استخوان تیبیا (درشت نی) میدهد باقیمانده غضروف مفصلی و مقدار کمی از استخوان را از این نواحی برمیدارد سپس قطعات فلزی را بجای آنها قرار داده و آنها را با ماده خاصی به نام سیمان استخوانی به بستر استخوان محکم میکند. سپس یک قطعه پلاستیکی از جنس پلی اتیلن محکم را در بین این دو قطعه فلزی قرار میدهد.
بدین ترتیب استخوان های ران و درشت نی میتوانند به راحتی و بدون درد بر روی هم حرکت کنند. جراح در حین تعویض مفصل زانو برش های استخوانی را به نحوی انجام میدهد که تغییر شکل و انحراف زانو هم تصحیح شود.

دکتر مهرداد منصوری

[*nura*]

آیا زانوی من نیاز به عمل جراحی تعویض مفصل دارد؟

در مواقعی که به علت آسیب های زانو این مفصل تخریب شده است، دردهای شدیدی در آن ایجاد میشود که ممکن است فرد را حتی از فعالیت های ساده ای نظیر بالا رفتن از پله و یا راه رفتن دور کند. درد حتی ممکن است در هنگام نشستن و خوابیدن هم وجود داشته باشد. اگر استفاده از دارو، تغییر سطح فعالیت های روزمره زندگی و استفاده از عصا هم نتواند کمکی به کاهش مشکلات بیمار بکند معمولاً آخرین اقدام تعویض مفصل زانو است.
تعویض سطوح مفصلی میتواند مشکل درد زانو و تغییر شکل آنرا حل کند و بیمار را به فعالیت های روزمره برگرداند. اولین تعویض مفصل زانو در سال 1968 انجام شد. بعد از آن بتدریج تکنیک های عمل جراحی بهتر شده و مفاصل مصنوعی بهتری هم ساخته شد. امروزه هر سال بیش از یک میلیون تعویض مفصل زانو در دنیا انجام میشود.

آناتومی مفصل زانو
زانو بزرگترین مفصل بدن است. این مفصل از کنار هم قرار گرفتن سه استخوان تشکیل شده است. قسمت پایینی استخوان ران ، قسمت بالایی استخوان ساق و استخوان کشکک. قسمت انتهای پایینی ران روی ساق حرکات لولایی دارد و کشکک در فرورفتگی شیار مانند پهنی که در جلوی انتهای پایینی ران قرار دارد میتواند به طرف بالا و پایین حرکت کند.
در قسمت هایی که این سه استخوان با یکدیگر تماس دارند سطح آنها پوشیده از غضروف است و همین سطح لغزنده موجب میشود که این سه استخوان به راحتی روی یکدیگر حرکت کنند. همچنین داخل مفصل زانو مایع غلیظ و لزجی به نام مایع مفصلی یا مایع سینوویال وجود دارد که روی غضروف ها را لیز میکند و موجب تسهیل بیشتر حرکت مفصل میگردد.



http://www.iranorthoped.ir/iranorthoped_content/media/image/2010/09/260_orig.jpg




بدنبال چه بیماری هایی نیاز به تعویض مفصل زانو وجود دارد؟
علت اصلی انجام عمل جراحی تعویض مفصل زانو درد و خشکی این مفصل است. شایعترین بیماری هایی که موجب درد و خشکی مفصل زانو شده و بدنبال ابتلا به آنها بیمار نیاز به انجام عمل جراحی تعویض مفصل زانو پیدا میکند عبارتند از


آرتروز یا استئوآرتریت : آرتروز (http://www.iranorthoped.ir/fa/news/661) معمولاً در سنین بالاتر از 50 سالگی بروز میکند. در این بیماری غضروف مفصل کم کم از بین میرود. در نتیجه استخوان های بدون غضروف روی یکدیگر سائیده میشوند که نتیجه آن درد و محدودیت حرکت است



آرتریت روماتوئید : در آرتریت روماتوئید لایه سینوویال ( که سطح داخلی کپسول مفصلی را پوشانده و مسئول ترش مایع سینوویال است) رشد کرده و ملتهب میشود و مایع زیادی ترشح میکند. این التهاب بتدریج موجب آسیب و صدمه به غضروف مفصلی شده که نتیجه آن درد و محدودیت حرکتی است



ضربات زانو : گاهی اوقات ضربات شدید به زانو میتوانند به علت بد جوش خوردن محل شکستگی یا آسیب شدید به لیگامان های زانو موجب خراب شدن آن شوند. این ضایعات میتوانند بتدریج به غضروف مفصل صدمه زده و موجب درد و محدودیت حرکت گردند


دکتر مهرداد منصوری

[*nura*]

عمل جراحی تعویض مفصل زانو چگونه انجام میشود؟




در عمل تعویض مفصل زانو قسمتی از استخوان و غضروف پایین ترین بخش استخوان ران و بالاترین بخش استخوان ساق و قسمت پشتی استخوان کشکک خارج شده و به جای آنها مفصل مصنوعی که قسمت هایی از آن فلز و قسمتی دیگر نوعی پلاستیک بسیار مقاوم است.منسک و بعضی لیگامان های زانو نیز خارج میشوند. اتصال بخش های فلزی مفصل مصنوعی به استخوان های باقیمانده ران و ساق و کشکک معمولا با استفاده از ماده ای به نام سیمان استخوانی انجام میشود. البته مفاصل مصنوعی زانو از نوع بدون سیمان هم وجود دارند.
برای انجام عمل جراحی تعویض مفصل زانو پزشک جراح ابتدا یک شکاف پوستی در جلو مفصل زانو ایجاد کرده و پس از کنار زدن پوست و بافت های زیر پوستی استخوان کشکک را به کنار میزند تا استخوان های ران و درشت نی مشخص شوند. وی ابتدا با استفاده از اره های برقی مخصوص برش هایی را در انتهای پایینی استخوان ران ایجاد میکند. با این برش ها غضروف مفصلی در این ناحیه کاملا برداشته شده و انتهای پایینی استخوان ران آماده پذیرش مفصل مصنوعی میشود. جراح سپس یک قطعه فلزی را با استفاده از سیمان استخوانی به این ناحیه برش داده شده میچسباند.





http://www.iranorthoped.ir/iranorthoped_content/media/image/2010/09/262_orig.jpg



http://www.iranorthoped.ir/iranorthoped_content/media/image/2010/09/261_orig.jpg



در قسمت بالایی استخوان تیبیا یا درشت نی هم همین مراحل تکرار میشود. یعنی برشی در بالای این استخوان داده شده و سپس یک قطعه فلزی با استفاده از سیمان استخوانی در بالای استخوان درشت نی چسبانده میشود.
در مرحله آخر یک قطعه پلاستیکی از جنس پلی اتیلن مقاوم در بین این دو قطعه فلزی قرار میگیرد.
در بعضی موارد سطح پشتی استخوان کشکک هم برش داده شده و یک قطعه پلاستیکی به آن ناحیه چسبانده میشود.
مشاهده میشود که با استفاده از عمل جراحی تعویض مفصل زانو سعی میشود تا سطوحی که بر روی هم حرکت میکنند تعویض شده و با قسمت های مصنوعی و مقاوم تعویض گردند.
بر خلاف مفاصل مصنوعی ران که امروزه اکثرا از نوع بدون سیمان آنها استفاده میشود اکثر مفاصل مصنوعی زانو را امروزه با سیمان به استخوان میچسبانند.

آیا یک مفصل مصنوعی زانو برای همیشه درست کار خواهد کرد؟
مفاصل مصنوعی زانو معمولا سال های زیادی برای بیمار کار کرده و موجب میشوند تا بیمار بتواند از یک زندگی فعال و پرتحرک لذت ببرد. با این حال مفاصل مصنوعی هم مانند هر ساختار دیگری میتواند بتدریج فرسوده شود. مهمترین مکانیسم فرسودگی این مفاصل مصنوعی لق شدن آنها در استخوان است.
در حین راه رفتن با هر باری که پا به زمین میرسد نیرویی به استخوان های زانو وارد میشود. این نیرو به محل اتصال مفصل مصنوعی و استخوان های اطرافش هم وارد میشود. اگر مقدار این نیرو زیاد باشد به مرور زمان موجب میشود اتصال بین استخوان و سیمان و در نتیجه اتصال استخوان و مفصل مصنوعی سست شود. در این صورت مفصل مصنوعی لق شده و این لقی موجب درد و ناپایداری و مشکلات دیگر در مفصل میشود.
همچنین به مرور زمان بر اثر فشارهایی که به پلاستیک کارگذاشته شده در مفصل مصنوعی وارد میشود ذرات میکروسکوپی ریزی از آن کنده میشود. این ذرات توسط گلبول های سفید بدن خورده میشوند تا از بدن خارج شوند ولی متاسفانه در این روند، گلبول های سفید برای مبارزه بیشتر با این ذرات از خود مواد سمی ترشح میکنند که همین مواد به مرور زمان موجب خورده شدن و جذب استخوان اطراف مفصل مصنوعی توسط بدن میشوند. جذب استخوان موجب میشود تا اتصال آن به مفصل مصنوعی هم سست شود.









دکتر مهرداد منصوری