باید‌ها و نباید‌های کودکان و نوجوانان در دنیای مجازی

[vahid5835]

باید‌ها و نباید‌های کودکان و نوجوانان در دنیای مجازی


(http://zoomit.ir/media/k2/items/cache/63dbcdbc80a73077e21174b095029074_XL.jpg)http://zoomit.ir/media/k2/items/cache/63dbcdbc80a73077e21174b095029074_XL.jpg (http://zoomit.ir/media/k2/items/cache/63dbcdbc80a73077e21174b095029074_XL.jpg)
همانطور که بارها و بارها در زومیت و در مقاله‌های مختلف برایتان از شبکه‌های اجتماعی گفته‌ایم، این اجتماعات به خودی خود نه تنها ضرری ندارند، بلکه گاهی می‌توانند بسیار هم مفید فایده واقع شوند. اما به نظر روانشناسان، چه سن و سالی برای پیوستن به شبکه‌های اجتماعی مناسب است?

به عنوان فردی که مسئولیت یک انسان خردسال را بر عهده گرفته یا چه به عنوان پدر یا مادر، چه نکاتی را باید در زمینه استفاده فرزندانمان از شبکه‌های اجتماعی در نظر داشته باشیم؟ با زومیت برای رسیدن به پاسخ این سوال همراه شوید.
به نقل اززومیت؛ کودکان نسل‌های گذشته و هم‌سن و سال‌های ما، این جمله خاطره‌انگیز را از زبان پدرها و مادرهایشان به یاد دارند:‌ «اگر دوستانت بخوان بیفتن تو چاه، آیا تو هم همراه اونا می‌خوای سقوط کنی؟‌»‌ این جمله و جملات نظیر آن، شاید در نسل قبلی برای جلوگیری پدرمادرها از اتفاقات و مشکلات ناگواری گفته می‌شد که فرزندان همسن و سال ما را با خود به گودال ناکامی کشانده بود. مشکلاتی که کودکان همیشه با آن به نوعی گریبان‌گیرند. مشکلات و اشتباهاتی که اغلب ناشی از فشار اطرافیان و دیدن دوستانی است که در انجام یک کار با یکدیگر همراه هستند و این همراهی، همچون دامی است که آن‌ها را تشویق می‌کند که به جریان خاصی بپیوندند و به نوعی شریک اشتباهات متداول دیگران شوند.

اما حالا عصر ارتباطات، راه خود را به دنیای کودکانه فرزندان نسل امروز باز کرده است و همراه با تغییرات شگرف خود، جملاتی که به کودکانمان باید بگوییم را نیز تغییر داده است. در واقع نسخه جدید این جمله این روزها بدین صورت شنیده می‌شود:

اگه همه دوستای تو تا قبل از 13 سالگی تو فیس بوک باشن، آیا تو هم باید مثل اونا بشی؟
موضوعی که غالب پدر و مادرها باید از آن اطلاع داشته‌ باشند آن است که FFC قانونی را برای حفاظت از کودکان خردسال در اینترنت وضع کرده است که به تبع آن، سرویس‌های اینترنتی همچون فیس‌بوک، توئییتر، Ask.Fm، Yik Yak و ... موظفند که اطلاعاتی را که باعث بروز حس کنجکاوی یا ایراددار هستند را از دسترس کودکان خارج کرده و از نمایش آن‌ها برای این طیف از کاربران خودداری کنند. به طور خیلی ساده، بسیاری از سایت‌ها با جلوگیری از ثبت نام نوجوانان زیر 13 سال، این مشکل را حل می‌کنند.
اما همانطور که بسیاری از ما در شبکه‌های اجتماعی در فیس بوک مشاهده می‌کنیم، کودکان کم سن و سال در رابطه با سن و سال واقعیشان در هنگام ثبت نام دروغ گفته و به دنیای آنلاین می‌پیوندند. اما شما به عنوان یک پدر و مادر، با دیدن دوستان و فرزاندان آن‌ها نمی‌توانید از این موضوع کاملا گذشته و آن را عادی قلمداد کنید.

http://zoomit.ir/images/93/04/protecting-kids-online.jpg خوشبختانه فیس بوک در این زمینه، یک صفحه مختص ابزار و امکاناتی برای کنترل فرزندان دارد که به سبب آن می‌توانید از امکان کنترل کودکانتان در فیس بوک بهره مند شوید. برای مثال، در این صفحه آموزش‌هایی برای نحوه گزارش کودکانی که زیر 13 سال قرار داشته و از این سرویس استفاده می‌کنند به همراه آموزش پاک کردن تصاویر فرزندانتان از فیس بوک یا نحوه گزارش مزاحمت‌هایی که برای خودتان یا برای فردی دیگر اتفاق افتاده دیده می‌شود.
البته، این که سن کودک شما 13 سال یا بیشتر از آن است نیز دلیل قانع کننده‌ای برای اینکه آن‌ها امکان بهره‌مندی آزادانه و بدون محدودیت از تمامی شبکه‌های اجتماعی را دارند نیز محسوب نمی‌شود. در واقع، این موضوع که آن‌ها از نظر قانونی اجازه ورود به شبکه‌های اجتماعی را پیدا کرده‌اند، دلیلی بر پذیرش این موضوع که آن‌ها به بلوغ لازم برای کنترل و کنار آمدن با مسئولیت‌هایشان (handle the responsibility) را دارند، نیست.
«اگه همه دوستای تو همکلاسی‌هایشان را با اپلیکیشن‌ها اذیت می‌کنند، آیا تو هم باید این کار رو انجام بدی؟» وب، تلفن‌های هوشمند و اپلیکیشن‌ها، راه را برای قلدری و آزار و اذیت یا کارهای وحشتناک دیگری که برخی کودکان در قبال دیگران انجام می‌دهند، بدون آنکه پیامد منفی یا مجازاتی آنی برای آن‌ها داشته باشد، آسان و باز نموده است. اپلیکیشن‌ها و سرویس‌های اجتماعی که هویت‌های ناشناس در آن دیده می‌شوند، همچون Yik Yak که مقبولیت آن در حال افزایش است، در بعضی کشورها و مناطق برای دانش‌آموزان محصل در دوره‌های دبیرستان و راهنمایی ممنوع اعلام شده است. اما چرا؟‌ یکی از دلایل ایجاد این محدودیت، استفاده از این شبکه و برخی از کاربران با هویت ناشناس برای ترساندن و آزار و اذیت همکلاسی‌ها و ایجاد رعب و وحشت در آن‌ها بوده است. این موضوعات متاسفانه به قدری جدی است که برخی از خودکشی‌های اخیر کودکان کم سن و سال را با کامنت‌ها و نظرات رعب‌انگیز و آزاردهنده برخی افراد ناشناس در Ask.Fm نسبت می‌دهند.

http://zoomit.ir/images/93/04/shutterstock_58743445.jpg خوشبختانه، بر خلاف برخی شبکه‌های اجتماعی که نام برده شد، فیس بوک و با حرارت کمتر، توئیتر، اینستاگرام، تامبلر و ... امکان ردیابی نظرات و پیغام‌های کاربران به آسانی وجود دارد و ناشناس ماندن در این شبکه‌ها و فعالیت‌ کردن در آن‌ها چندان کار ساده‌ای نیست. بدین ترتیب پدر و مادرها می‌توانند با دنبال کردن فعالیت فرزندانشان در این شبکه‌ها، در صورت بروز مشکل برای آن‌ها یا حتی ایجاد مشکل توسط آن‌ها به سرعت خود را وارد ماجرا کرده و برای رفع این مسائل اقدام نمایند.
در طرف دیگر، اما اپلیکیشن‌ها و سایت‌هایی که کاربران با هویت‌های ناشناس در آن حضور دارند، به شما به عنوان پدر یا مادر یا سرپرست امکان ردیابی و دنبال کردن آنچه در جریان است یا چه کسی در پشت آن قرار گرفته را نمی‌دهد. به همین خاطر شما در نقش پدر و مادر یا سرپرست، باید تا حد امکان از فعالیت فرزندانتان در شبکه‌های اجتماعی ناشناس جلوگیری کرده و با روشن کردن قضیه و توضیح شفاف آنچه در این شبکه‌های اجتماعی ممکن است برای فرزندانتان اتفاق بیفتد، آن‌ها را از مشکلات و خطرات این گونه اجتماعات آگاه نمایید.
«اگر همه دوستان تو کارهای ناشایاسته انجام می‌دهند، آیا تو هم باید این کار را انجام دهی؟» در کمال تاسف، این روزها، مشکلات پدر و مادرها با فرزاندانشان دیگر مثل قبل نیست. مشکلات فرزندان دیگر تنها به قلدری، بد اخلاقی یا مسائل عاطفی آن‌ها باز نمی‌گردد. در واقع نگرانی پدر و مادرهای امروزی در قبال کودکان نسل امروز، تنها محدود به دنیای آنلاین‌ آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی نمی‌شود، بلکه مشکلات دیگری همچون رابطه‌های جنسی در سنین پایین و مسائل اینچنینی نیز گریبان آن‌ها را گرفته است. در واقع، پیغام‌های رمزنگاری شده که با جستجو در اینترنت و منابع اجتماعی نمونه‌های آن را مشاهده می‌کنید، روابط پنهانی و مشکلات و مسائل نامناسب دیگری که در سن و سال پایین دامن‌گیر بچه‌ها و خانواده‌ها می‌شود، مسئله مهمی است که پدر و مادرهای امروزی باید با آن دست و پنجه نرم کنند.
در حالی که این مسائل، جز موضوعاتی است که پدر و مادرها خصوصا برای صحبت کردن در موردشان با فرزاندانشان چندان راحت نیستند، اما بهترین راه حل برای درمان و مدیریت این بحران‌ها، گفتگوی مستقیم و صریح با فرزندان در این رابطه است. در واقع، شما به عنوان پدر و مادر یا سرپرست، باید رک و بی‌پرده و مستقیم با فرزندانتان در باره این موضوعات بحث کنید و بدان‌ها اجازه دهید که بدانند که شما چه چیزی را مناسب و چه چیزی را نامناسب می‌خوانید. در این صورت، در صورت بروز هر گونه مشکل یا اتفاقی در این زمینه، آن‌ها موضع‌گیری شما را به خوبی می‌دانند و شما می‌توانید راه‌حل‌های بعدی را از همین قسمت پیگیری کنید.




کد خبر: 21652 گروه خبری: اخبار فناوری اطلاعات منبع خبر: zoomit.ir

[*nura*]

فرهنگ استفاده از شبکه‌های اجتماعی نیز همچون سایر تکنولوژی‌های وارداتی غرب، به کشور وارد نشده است، بنابراین گاهی اوقات این موضوع موجب به بیراهه‌ رفتن، برخی از جوانان می‌شود.
شبکه‌های اجتماعی از جمله سوژه‌هایی است که این روزها مطبوعات و رسانه‌ها روی آن کلیک کرده و آن را از ابعاد مختلف زیر بوته نقد می‌برند. از سوی دیگر مسئولان مختلف نیز در این خصوص اظهارنظرهای متفاوتی عنوان می‌کنند.


فیس‌بوک از جمله این شبکه‌های اجتماعی است که جوانان رغبت بیشتری برای عضویت در این شبکه دارند، با اینکه این شبکه به نوع خود، مزیت‌هایی به همراه دارد اما معضلات و مشکلات پنهان آن صد برابر بیشتر از این مسائل است که باید مسئولان و رسانه‌ها در آگاه‌سازی این مسائل اقدامات بیشتری انجام دهند.

با این حال، می‌توان فیس‌بوک را به دو لبه چاقو تشبیه کرد، یکی تیز و برنده و دیگری نرم و لطیف که اگر جهت‌دهی از سوی مسئولان صورت نگیرد، مشکلات بروز آمده از سوی فیس‌بوک، کم از تهاجم فرهنگی به وجود آمده از سوی غرب نخواهد داشت. البته فیلتربودن یا نبودن فیس‌بوک هیچ دردی را دوا نخواهد کرد، چرا که اعضای این شبکه‌اجتماعی از راه‌های مختلفی وارد صفحه اجتماعی خود خواهند شد.

یکی از مسائلی که باید در خصوص فیس‌بوک بیشتر به آن پرداخت، انتشار تصاویر و متون نامشروعی است که شاید در آینده نه چندان دور به خود اشخاص و اعضای این شبکه اجتماعی ضربه بزرگی وارد کند. به طور مثال شاید در آینده و زندگی زناشویی جوانان، بیشتر اختلافات بر سر این مسائل باشد.


جایگاه وارونه شبکه‌های اجتماعی در کشور
روح‌الله ساعی یک کارشناس ارشد جامعه‌شناسی با بیان اینکه شبکه‌های اجتماعی با اهداف مختلفی از جمله ایجاد تعاملات اجتماعی در جهان به وجود آمدند، افزود : در برخی موارد این شبکه‌ها به صورت تخصصی با هدف تبادل اطلاعات علمی با یکدیگر تشکیل شده که هر شبکه در نوع خود نکات مثبت و منفی فراوانی دارند.

وی تصریح‌کرد: جایگاه شبکه‌های اجتماعی از جمله فیس‌بوک در ایران، جایگاه وارونه‌ای به خود گرفته و جوانان به جای تبادل اطلاعات علمی، فرهنگی و اجتماعی، متأسفانه به غیر این می‌پردازند که این مسئله نیازمند فرهنگ‌سازی بیش از پیش دارد.

ساعی در ادامه فیلتربودن برخی از شبکه‌های اجتماعی را عامل اصلی رغبت جوانان برای عضویت در این شبکه‌ها عنوان‌کرد و افزود: در برخی از مواقع رسانه‌ها به دلیل وجود فیلتر در برخی از شبکه‌های اجتماعی، ناخواسته این شبکه‌ها را تبلیغ می‌کنند و این موجب ترغیب جوانان برای حضور در این شبکه‌ها می‌شود.

وی همچنین در ادامه با بیان اینکه باید در کشور یک شبکه اجتماعی پرقدرت راه‌اندازی شود، ادامه‌داد: با اینکه حدود 240 میلیون فارسی زبان و افرادی که زبان رسمی‌شان فارسی است در جهان زندگی می‌کند، بهتر است از این ظرفیت استفاده کرد و با طرح‌های ابداعی و ابتکاری در این شبکه‌ها، جوانان را به این سمت و سو هدایت کنیم. البته لازم است فرهنگ استفاده از شبکه‌های اجتماعی در ایران جاافتاده شود.


فرهنگ استفاده از شبکه‌های اجتماعی را یاد نگرفتیم
لیلا آقازاده یک دانشجوی اردبیلی به ایسنا گفت: متأسفانه فرهنگ استفاده از شبکه‌های اجتماعی در میان جوانان جا نیافتاده است و فیس‌بوک تنها کاربردی که در بین جوانان دارد، اتلاف وقت آنان است.

آقازاده افزود: تنها قشر کوچکی از جوانان عضو فیس‌بوک که در صفحات تخصصی همچون آموزش زبان انگلیسی یا علمی فعالیت می‌کنند، استفاده صحیحی از شبکه‌های اجتماعی دارند که سایر جوانان نیز به جای اینکه وقت خود را با حرف‌های بیهوده تلف کنند، از شبکه‌های اجتماعی برای ارتقای سطح علمی خود استفاده کنند.

وی تصریح‌کرد: با اینکه هر فردی در فیس‌بوک، صفحه ظاهرا شخصی و منحصر بفردی دارد اما امکان محدودسازی در این شبکه اجتماعی بسیار کم است و جوانان باید مواظب مطالب و تصاویری که می‌گذارند باشند چرا که فیس‌بوک امنیت بسیار پایینی دارد.

آقازاده در ادامه برداشتن فیلتر از فیس‌بوک را مشروط به فرهنگ سازی مناسب دانست و افزود: جوانان باید فرهنگ استفاده از شبکه‌های اجتماعی را یاد بگیرند و از انتشار برخی مطالب و تصاویر خودداری کنند چرا که نخستین فردی که از این مطالب ضربه خواهند دید، خود منتشرکنندگان است.


برخی آرام آرام در حال عبور از خطوط قرمز هستند
در همین حال سردار اسماعیل احمدی‌مقدم فرمانده نیروی انتظامی در واکنش به استفاده برخی مسئولان دولتی از شبکه‌های اجتماعی و فیس‌بوک گفت: این روش که برخی مسئولان آرام آرام شروع به عبور از خط قرمز کرده و وارد فضاهایی می‌شوند که استفاده از آن برای شهروندان ممنوع است، چیز خوبی نیست و همه باید در این زمینه رعایت کنند.

وی در نشست روسای پلیس فتا افزود: نگاه ما به بحث اینترنت و استفاده از شبکه‌های اجتماعی، نگاهی مبتنی بر فرصت‌محوری است اما برخی مسئولان باید به خاطر داشته باشند که با زیر پا گذاشتن قوانین راه را بر تخطی از قوانین هموار نسازند.


مجلس برای فیس‌بوک تصمیم می‌گیرد
غلامعلی حدادعادل درباره برخی درخواست‌ها بمنظور رفع فیلتر فیس‌بوک گفت: هر تصمیمی درباره موضوعات مربوط به فضای مجازی از جمله فیس‌بوک باید از طریق مجلس اتخاذ شود.

نماینده مردم تهران تاکید کرد: تصمیم‌گیری باید درباره حسن و عیب فضای مجازی در شورای عالی فضای مجازی که به دستور رهبر معظم انقلاب تشکیل شده، کارشناسی شود و اگر پیشنهادی مطرح است باید قبل از اجرا، در مجلس شورای اسلامی به تصویب برسد.

وی تصریح‌کرد: غیر از این مسیر، اگر تصمیمی به هر شکل دیگری گرفته شود مورد تایید مجلس نیست و نتیجه نخواهد داشت.

با این حال که برخی‌ها موافق رفع بی چون و چرای فیلتر شبکه‌های اجتماعی در ایران هستند، اما بسیاری از افراد و حتی اعضای شبکه‌های اجتماعی، لازمه رفع فیلتر از شبکه‌های اجتماعی را نخست فرهنگ‌سازی مناسب عنوان کردند.



گزارش از خبرنگار ایسنا علی انوار در اردبیل