امید عباسی
26th July 2009, 04:05 PM
بیماری های كاربیش از حد با رایانه
استفاده از رایانه در زمانما به یكی از رایج ترین كارها تبدیل شده است. امروزه رایانه نه تنها درخانه ها بلكه در محیط های كاری نیز گسترش بی رویه ای پیدا كرده اند و كمتراداره و سازمانی را مشاهده می كنیم كه از رایانه در آن خبری نباشد. اینپدیده جدید اگرچه فواید بی شماری به ما انسان ها هدیه كرده است امامشكلاتی برای كاربران به همراه می آورد. كارشناسان بهداشت حرفه ای وارگونومی معتقدند كار با رایانه عوارضی به همراه دارد. از جمله مهم ترینآنها، به مشكلات بینایی برای كاربر، عوارض مفصلی و عضلانی، مشكلات زایمانیدر دوران بارداری، عوارض پوستی، استرس و تنفس گازهای مضر متصاعد شده ازرایانه اشاره می كنیم.
مشكلات بینایی
مشكلات بینایی، از شایعترین مشكلاتی است كه در اثر كار زیاد با رایانه بروز می كند. درد، سرخی وسوزش چشم و آب ریزش آن، دوبینی، احساس تاری دید كه به كاهش قدرت بینایی،خستگی و درد چشم و سردرد منجر می شود، از جمله این عوارض است. چشم هایانسان عادت دارند تا بسیار راحت روی اشیای دور و نزدیك متمركز شوند، بههمین دلیل احتمال خستگی ماهیچه چشمی كه روی كاغذ و صفحه مانیتور متمركزشده وجود دارد. همچنین ماهیچه های دیگر چشم، از تغییرات نور یا درخشندگییا از تغییر مسیر دید بین صفحه نمایشگر و نوشته های در حال تایپ خسته میشوند و به دلیل جابه جایی زیاد كلمات، چشم قدرت تطابق خود را به مرور ازدست می دهد. افرادی كه دارای اختلالات انكساری اصلاح نشده هستند، بیشتر درمعرض خطرند.
عوارض مفصلی و عضلانی
یكی دیگر از شایع ترین عوارضكار با رایانه، دردهای عضلانی و درد مچ دست و بازوها است. درد گردن و كمردر طولانی مدت، خمیدگی پشت از عوارض دیگر كار زیاد و طولانی با رایانهاست. به طور معمول، كاربران رایانه، ساعدها، دست ها، بازوان، پشت و گردنخود را در یك حالت ثابت قرار می دهند و این عمل سبب وارد شدن فشار زیاد،در زمان طولانی، روی ماهیچه ها و تاندون های فرد می شود و در نهایت میتواند به مشكلات عضلانی و مفصلی نیز منجر شود. در این رابطه، عواملارگونومیكی مانند بار كاری، حركات تكراری، طرز نشستن، زاویه دید، وضعیتمیز و صندلی، ارتفاع صفحه كلید و مانیتور، وضعیت نوری، سرعت تایپ و نداشتنآرامش روانی می تواند از مشكلات جدی به شمار رود.
مشكلات دوران بارداری و زایمان
برخیپژوهشگران بر این باورند كه زایمان ها و بارداری های غیرعادی و تولد نارسو ناقص به استفاده از صفحه نمایش رایانه و وجود تشعشات آن مربوط است. برخیتحقیقات نشان دهنده این مطلب است كه سقط جنین در زمانی كه در معرض میدانهای مغناطیسی حاصل از رایانه با قدرت بیش از ۹/۰ میكروتسلا قرار دارند،شایع تر است. بنابراین هنگام خرید یا استفاده از رایانه باید دقت كنید كهرایانه شدت میدان مغناطیسی زیادی نداشته باشد.
مشكلات پوستی
ولتاژزیاد لامپ تصویر در انواع نمایشگرهای قدیمی موجب تولید میدانالكترواستاتیك و بارهای الكتریكی مثبت در سطح خارجی صفحه نمایش می شود. درمیدان بین بارهای مثبت و صورت كاربر، گرد و خاك و ذرات در تمامی جهات حركتمی كنند. اگرچه میزان گرد و خاك و ذرات بسته به نوع تهویه اتاق، كف پوش وعوامل دیگر تغییر می كند، همیشه وجود دارند. جریان بارهای مثبت حاصل دراین میدان ممكن است در افرادی كه حساسیت پوستی دارند، موجب خشك شدن پوستدست و صورت و ترك خوردن آن شود. همچنین بررسی ها نشان داده اند افرادی كهاز حساسیت های پوستی شكایت دارند و هنگام كار بیشتر تحت فشارهای فكری وعصبی قرار می گیرند، فشارها و استرس ها موجب تغییرات هورمونی مانندتیروكسین و پرولاكتین و همچنین ضایعات پوستی در آنها می شود. در یك مطالعهدیگر نیز ارتباط میان ضایعات پوست صورت و كار با رایانه را به عوامل روانیاجتماعی و مسایل محیط كار نسبت داده اند. البته عوامل شخصی هم در بروز اینضایعات دخالت دارند.
استرس و مشكلات عصبی، روانی
حجم كار زیاد ودوری از همكاران در محیط كار می تواند به بروز مشكلات روانی منجر شود. البته كار با رایانه افسردگی زا به شمار نمی رود بلكه حجم زیاد كار است كهدر ایجاد استرس روانی نقش دارد.
تنفس گازهای رایانه
بدنه رایانهها و نمایشگرها بر اثر گرم شدن، بوی مخصوصی از خود متصاعد می كنند. ازجمله این بوها، گاز دیوكسین است كه به وسیله بدنه رایانه و صفحه نمایشگرتولید می شود. این مواد به عنوان مواد ضدحریق در بدنه نمایشگر و بردهایرایانه به كار می روند. همچنین گاز اوزن به هنگام كار چاپگر لیزری تولیدمی شود كه به بافت مخاطی بینی، چشم و گلو آسیب می رساند. بنابراین رعایتاستانداردهای مربوط در این خصوص از سوی واردكنندگان یا تولیدكنندگانرایانه ضروری است
استفاده از رایانه در زمانما به یكی از رایج ترین كارها تبدیل شده است. امروزه رایانه نه تنها درخانه ها بلكه در محیط های كاری نیز گسترش بی رویه ای پیدا كرده اند و كمتراداره و سازمانی را مشاهده می كنیم كه از رایانه در آن خبری نباشد. اینپدیده جدید اگرچه فواید بی شماری به ما انسان ها هدیه كرده است امامشكلاتی برای كاربران به همراه می آورد. كارشناسان بهداشت حرفه ای وارگونومی معتقدند كار با رایانه عوارضی به همراه دارد. از جمله مهم ترینآنها، به مشكلات بینایی برای كاربر، عوارض مفصلی و عضلانی، مشكلات زایمانیدر دوران بارداری، عوارض پوستی، استرس و تنفس گازهای مضر متصاعد شده ازرایانه اشاره می كنیم.
مشكلات بینایی
مشكلات بینایی، از شایعترین مشكلاتی است كه در اثر كار زیاد با رایانه بروز می كند. درد، سرخی وسوزش چشم و آب ریزش آن، دوبینی، احساس تاری دید كه به كاهش قدرت بینایی،خستگی و درد چشم و سردرد منجر می شود، از جمله این عوارض است. چشم هایانسان عادت دارند تا بسیار راحت روی اشیای دور و نزدیك متمركز شوند، بههمین دلیل احتمال خستگی ماهیچه چشمی كه روی كاغذ و صفحه مانیتور متمركزشده وجود دارد. همچنین ماهیچه های دیگر چشم، از تغییرات نور یا درخشندگییا از تغییر مسیر دید بین صفحه نمایشگر و نوشته های در حال تایپ خسته میشوند و به دلیل جابه جایی زیاد كلمات، چشم قدرت تطابق خود را به مرور ازدست می دهد. افرادی كه دارای اختلالات انكساری اصلاح نشده هستند، بیشتر درمعرض خطرند.
عوارض مفصلی و عضلانی
یكی دیگر از شایع ترین عوارضكار با رایانه، دردهای عضلانی و درد مچ دست و بازوها است. درد گردن و كمردر طولانی مدت، خمیدگی پشت از عوارض دیگر كار زیاد و طولانی با رایانهاست. به طور معمول، كاربران رایانه، ساعدها، دست ها، بازوان، پشت و گردنخود را در یك حالت ثابت قرار می دهند و این عمل سبب وارد شدن فشار زیاد،در زمان طولانی، روی ماهیچه ها و تاندون های فرد می شود و در نهایت میتواند به مشكلات عضلانی و مفصلی نیز منجر شود. در این رابطه، عواملارگونومیكی مانند بار كاری، حركات تكراری، طرز نشستن، زاویه دید، وضعیتمیز و صندلی، ارتفاع صفحه كلید و مانیتور، وضعیت نوری، سرعت تایپ و نداشتنآرامش روانی می تواند از مشكلات جدی به شمار رود.
مشكلات دوران بارداری و زایمان
برخیپژوهشگران بر این باورند كه زایمان ها و بارداری های غیرعادی و تولد نارسو ناقص به استفاده از صفحه نمایش رایانه و وجود تشعشات آن مربوط است. برخیتحقیقات نشان دهنده این مطلب است كه سقط جنین در زمانی كه در معرض میدانهای مغناطیسی حاصل از رایانه با قدرت بیش از ۹/۰ میكروتسلا قرار دارند،شایع تر است. بنابراین هنگام خرید یا استفاده از رایانه باید دقت كنید كهرایانه شدت میدان مغناطیسی زیادی نداشته باشد.
مشكلات پوستی
ولتاژزیاد لامپ تصویر در انواع نمایشگرهای قدیمی موجب تولید میدانالكترواستاتیك و بارهای الكتریكی مثبت در سطح خارجی صفحه نمایش می شود. درمیدان بین بارهای مثبت و صورت كاربر، گرد و خاك و ذرات در تمامی جهات حركتمی كنند. اگرچه میزان گرد و خاك و ذرات بسته به نوع تهویه اتاق، كف پوش وعوامل دیگر تغییر می كند، همیشه وجود دارند. جریان بارهای مثبت حاصل دراین میدان ممكن است در افرادی كه حساسیت پوستی دارند، موجب خشك شدن پوستدست و صورت و ترك خوردن آن شود. همچنین بررسی ها نشان داده اند افرادی كهاز حساسیت های پوستی شكایت دارند و هنگام كار بیشتر تحت فشارهای فكری وعصبی قرار می گیرند، فشارها و استرس ها موجب تغییرات هورمونی مانندتیروكسین و پرولاكتین و همچنین ضایعات پوستی در آنها می شود. در یك مطالعهدیگر نیز ارتباط میان ضایعات پوست صورت و كار با رایانه را به عوامل روانیاجتماعی و مسایل محیط كار نسبت داده اند. البته عوامل شخصی هم در بروز اینضایعات دخالت دارند.
استرس و مشكلات عصبی، روانی
حجم كار زیاد ودوری از همكاران در محیط كار می تواند به بروز مشكلات روانی منجر شود. البته كار با رایانه افسردگی زا به شمار نمی رود بلكه حجم زیاد كار است كهدر ایجاد استرس روانی نقش دارد.
تنفس گازهای رایانه
بدنه رایانهها و نمایشگرها بر اثر گرم شدن، بوی مخصوصی از خود متصاعد می كنند. ازجمله این بوها، گاز دیوكسین است كه به وسیله بدنه رایانه و صفحه نمایشگرتولید می شود. این مواد به عنوان مواد ضدحریق در بدنه نمایشگر و بردهایرایانه به كار می روند. همچنین گاز اوزن به هنگام كار چاپگر لیزری تولیدمی شود كه به بافت مخاطی بینی، چشم و گلو آسیب می رساند. بنابراین رعایتاستانداردهای مربوط در این خصوص از سوی واردكنندگان یا تولیدكنندگانرایانه ضروری است