zoh_reh
23rd November 2013, 11:51 PM
سربازی،متهم جدید افزایش سن ازدواج!
رئیس مرکز بررسیهای دکترینال امنیت بدون مرز با تاکید بر بازنگری نسبت به مقوله سربازی بر حرفه‌ای شدن سربازی به عنوان یک اصل پافشاری و به تبیین رابطه سربازی با کاهش زاد وولد و افزایش سن ازدواج، پرداخت. حسن عباسی از جمله چهره‌هایی است که نظرات و دیدگاه‌های وی در حوزه‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فلسفی و فرهنگی نشان از مطالعه و تحقیقات گسترده وی دارد که به واسطه حساسیت و اهمیت آنها در کانون توجهات او قرار گرفته است. نظرات عباسی از بانکداری اسلامی و مقابله با ربا تا سخنان بی‌پرده سیاسی و نقدهای اساسی به فرهنگ غرب و شبکه‌های خبری و تبلیغی آن سوی آبی، و حتی انتقادات وی به فلسفه همه و همه نشان دهنده حساسیت او نسبت به موضوعات جدی پیرامونی جامعه است که با چاشنی جسارت نفوذ کلامش اثرگذاری بیشتری یافته است. مساله سربازی را با وی مطرح کردیم و نظرش را جویا شدیم:
http://img1.tebyan.net/big/1392/08/2174116920110920624213017315513323823614822078.jpg
آقای عباسی شما جزء معدود افرادی بودید که در چند سال گذشته بر لزوم جایگزینی سربازی حرفه‌ای به جای سربازی اجباری تاکید کرده‌اید و در توجیه این امر از دریچه و زاویه خاصی به موضوع خدمت سربازی پرداختید که پیش از شما چندان به آن توجه نشده بود. به نظر شما مبانی نظری خاصی که شما به آن تاکید کردید هنوز هم پس از گذشت چند سال قابل دفاع است؟
البته در قوانین بالادستی خدمت وظیفه و سربازی اصلاحاتی برای به روز شدن این قوانین صورت گرفته ولی سربازی حرفه‌ای به عنوان بحثی که بسیاری از کشورهای جهان و نیروهای مسلح آنها به آن سمت و سوی روی آورده‌اند مساله‌ای است که باید به آن به صورت جدی‌تری نگاه کرد. من از یک سو به دلیل آشنایی کامل و نزدیک با دستگاه‌های نظامی و انتظامی کشور و از سوی دیگر به واسطه تحقیقاتی که پیرامون خدمت وظیفه سربازی انجام داده‌ام اعلام می‌کنم که طراحی ساز و کاری برای حرفه‌ای ساختن سربازی باید به صورت جدی پیگیری شود و این موضوع ضرورتی است که باید نظام توجه جدی خود را به آن معطوف کند.
لذا در طراحی معماری آینده نیروهای مسلح، همانطور که ساختارها باید در تطابق با تهدیدات، فرصت‌ها و توجه به عنصر زمان‌‌‌‌‌آگاهی با گذشت زمان تغییر کند، ساختار سربازی نیز نیازمند تغییر است. از این رو من بارها به مسئولان و سیاست‌گذاران کلان کشور تاکید کرده‌ام که حرفه‌ای شدن سربازی یک اصل است. چراکه تاثیرات این موضوع را در مسائل و مشکلات فعلی جمعیتی، ازدواج، اقتصادی، معضلات اجتماعی بوضوح می‌توان دید.
ولی با این وجود ستادکل نیروهای مسلح و بسیاری از مسئولین همچنان نسبت به این مساله به شدت مقاومت می‌کنند و شما هم بر نظر خود کماکان مصرید...
پیش از هرچیز می‌بایست به این نکته توجه داشت که با اتکا به قوانین 70 ساله‌ای که خدمت سربازی را مقدس می‌دانستند و اجازه نمی‌دادند که فردی متعرض آن قوانین شود و انتقاد و اصلاحی را به آن وارد سازد، نمی‌توان مشکلات امروز جامعه را مرتفع کرد. لذا برای طراحی ساز و کاری مناسب نسبت به این موضوع باید با بهره‌گیری از نظرات نخبگان و کارشناسان بهترین ساختار ممکن را طراحی و عملیاتی کرد.
از این رو به واسطه این قوانین و مقاومت برخی از افراد، پرداختن به مساله سربازی چندان از سوی نخبگان جدی گرفته نشده است و مجالی برای ورود اندیشمندان و نخبگان جامعه به این موضوع داده نشده بنابراین از نظر شرعی و عرفی این مسئولیت بر عهده من و امثال من قرار دارد که با توجه به شناختی که از نیروهای مسلح و ساختار آنها داریم و همچنین به واسطه درگیر بودن با مسائل فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و آینده شناختی نسبت به جدی گرفته نشدن این موضوع و مخاطرات پیش روی، هشدارهای جدی را بدهیم. در مقابل نیز نیروهای مسلح باید با سعه صدر بیشتری اجازه نقد و بررسی کارشناسانه این ساختار را بدهند. همچنین رسانه‌ها لازم است تا با برگزاری میزگردهای تخصصی و مناظره‌هایی پیرامون خدمت سربازی، این موضوع را از حالت تک صدایی که تنها متکلم آن حسن عباسی است خارج کنند.
ستاد کل نیروهای مسلح در کنار قدرت ملی سیاسی، فرهنگی و نظامی یک از منابع قدرت اربعه کشور است که این مقاومت‌ها معمولا به دلیل دارا بودن تفکر همیت قسمتی و نگاه بخشی صورت می‌گیرد که بر مبنای آن پدیده سربازی به عنوان پدیده‌ای مقدس شناخته شده و با توجه به قانونی بودن آن و همچنین تایید برخی از سران نظام، کسی اجازه تعرض و باز تعریف چارچوب آن را ندارد. از سوی دیگر بخشی از این مقاومت‌ها نسبت به رسانه‌ای شدن چنین موضوعاتی است که به برخی از قوانین نیز استناد می‌شود که در شرایط فعلی برای تبیین این موضوعات نیازمند پرداختن به چنین مسائلی است.
شما پایین آمدن نرخ رشد جمعیت را یکی از دلایل روی‌آوری به سربازی حرفه‌ای بیان کرده‌اید. توضیحی پیرامون ارتباط این دو موضوع با یکدیگر می‌دهید؟
http://img1.tebyan.net/big/1390/09/12491171572394916418021910111133411748094.jpg
قطعاً یکی از عوامل بالارفتن سن ازدواج و یکی از فاکتورهای اصلی کاهش زاد و ولد در کشور و همچنین معضلات اجتماعی و خاصه اقتصادی، بحث خدمت سربازی در شرایط فعلی است چراکه هیچ‌گاه به صورت جدی به این مساله توجه نشده که ساختار، شکل و محتوای خدمت سربازی باید با گذشت زمان و تحولات روز تغییر کند. به عنوان نمونه این قاعده که پسران18 تا 20 ساله باید تحت قوانینی خاص برای انجام خدمت سربازی عازم پادگان‌ها شوند باعث شده تا وقفه و سکته‌ای 2 ساله در روند حرکت حیات اجتماعی این پسران جوان شکل بگیرد و این امکان بوجود آید که دختران جوان بدون هیچ مانعی تحصیلات خود را ادامه دهند و با سرعت بیشتری زندگی اجتماعی خود را شکل دهند. لذا پیشی‌گرفتن تعداد دانشجویان دختر نسبت به پسران در 12 سال گذشته شاهدی بر این مانع تراشی خدمت سربازی برای پسران جوان است.
به نظر بسیاری از افراد، سبقت گرفتن دختران از پسران در تحصیلات دانشگاهی در جوامعی که به سمت و سوی توسعه پیش می‌روند می‌تواند بیانگر تغییرات مثبتی باشد اما به نظر شما این مساله مخاطراتی را به همراه دارد. درسته؟
بر هم خوردن تعادل دانشجویان دختر و پسر تا حدی جدی است که در برخی موارد درصد ورود دختران به دانشگاه به بیش از 63 درصد نیز رسیده است و در مقابل متاسفانه پسران به دلیل برخورد با مانعی بنام سربازی و خدمت وظیفه بخش کوچکی از جمعیت 4 میلیون و 400 هزار نفری دانشجویان کشور را تشکیل داده‌اند و کمتر از 37 درصد ظرفیت دانشگاه‌ها توسط پسران تکمیل شده است. اما مهمترین تاثیر منفی این مساله آن است که در حال حاضر با گذشت بیش از 10 سال از برهم خوردن این تعادل، ما شاهد نسلی از دختران در جامعه هستیم که به واسطه تاثیرات این معضل، امکان ازدواج ندارند.
به عبارت دیگر با توجه به اینکه پسران برای رسیدن به مرحله ازدواج باید ابتدا 2 سال زمان خدمت خود را سپری و پس از آن مساله اشتغال را حل کنند تا بتوانند حداقل شرایط لازم را برای ورود به مساله ازدواج دارا شوند لذا خدمت سربازی تاثیر مستقیمی در بالا رفتن سن ازدواج و پایین آمدن زاد و ولد در کشور دارد.
تنها دلیل شما برای روی‌آوری به سربازی حرفه‌ای کاهش سن ازدواج و افزایش زاد و ولد است؟
من بارها در طول 12 سال گذشته به مسئولان فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشور گوشزد کرده‌ام که حل مشکل اشتغال، ازدواج و مواردی از این دست در صورت عدم توجه به مشکلات سربازی که به مانعی جدی در مسیر حرکت پسران جوان تبدیل شده امکان‌پذیر نخواهد بود. به عبارت دیگر ما به بهانه تامین امنیت کشور و ارتقای امنیت دفاعی کشور خدمت زیر پرچم را برای همه ذکور بالای 18 سال اجباری می‌کنیم ولی زیان این راهکار به دلیل عدم مطالعه پیرامون جنبه‌های حاشیه‌ای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی از سود و فایده آن بیشتر شده است.
از سوی دیگر بنده به واسطه فعالیت استراتژیک خود باید نگاهی جامع به مسائل داشته باشم و نباید مشکلات یک بخش را تنها در همان بخش جستجو کنم. از این رو با توجه به نگاه استراتژیک و کلی‌نگر درمی‌یابیم که بخشی از مشکلات فرهنگی، سیاسی و اقتصادی کشور به برخی از ساختارهای موجود در نیروهای مسلح ما باز می‌گردد. لذا حرفه‌ای شدن سربازی تاثیر بسزایی در فرهنگ، اقتصاد، سیاست و در مجموع بر آرامش حاکم بر جامعه خواهد داشت و پسران جوان زودتر و راحت‌تر برای تشکیل خانواده و ازدواج آمادگی لازم را کسب می‌کنند.
البته نباید فراموش کرد که خدمت سربازی در پروسه شکل‌گیری شخصیت، مسئولیت‌پذیری و به اصطلاح مرد شدن پسران جوان تاثیرات بسیاری دارد.
تبیان
رئیس مرکز بررسیهای دکترینال امنیت بدون مرز با تاکید بر بازنگری نسبت به مقوله سربازی بر حرفه‌ای شدن سربازی به عنوان یک اصل پافشاری و به تبیین رابطه سربازی با کاهش زاد وولد و افزایش سن ازدواج، پرداخت. حسن عباسی از جمله چهره‌هایی است که نظرات و دیدگاه‌های وی در حوزه‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فلسفی و فرهنگی نشان از مطالعه و تحقیقات گسترده وی دارد که به واسطه حساسیت و اهمیت آنها در کانون توجهات او قرار گرفته است. نظرات عباسی از بانکداری اسلامی و مقابله با ربا تا سخنان بی‌پرده سیاسی و نقدهای اساسی به فرهنگ غرب و شبکه‌های خبری و تبلیغی آن سوی آبی، و حتی انتقادات وی به فلسفه همه و همه نشان دهنده حساسیت او نسبت به موضوعات جدی پیرامونی جامعه است که با چاشنی جسارت نفوذ کلامش اثرگذاری بیشتری یافته است. مساله سربازی را با وی مطرح کردیم و نظرش را جویا شدیم:
http://img1.tebyan.net/big/1392/08/2174116920110920624213017315513323823614822078.jpg
آقای عباسی شما جزء معدود افرادی بودید که در چند سال گذشته بر لزوم جایگزینی سربازی حرفه‌ای به جای سربازی اجباری تاکید کرده‌اید و در توجیه این امر از دریچه و زاویه خاصی به موضوع خدمت سربازی پرداختید که پیش از شما چندان به آن توجه نشده بود. به نظر شما مبانی نظری خاصی که شما به آن تاکید کردید هنوز هم پس از گذشت چند سال قابل دفاع است؟
البته در قوانین بالادستی خدمت وظیفه و سربازی اصلاحاتی برای به روز شدن این قوانین صورت گرفته ولی سربازی حرفه‌ای به عنوان بحثی که بسیاری از کشورهای جهان و نیروهای مسلح آنها به آن سمت و سوی روی آورده‌اند مساله‌ای است که باید به آن به صورت جدی‌تری نگاه کرد. من از یک سو به دلیل آشنایی کامل و نزدیک با دستگاه‌های نظامی و انتظامی کشور و از سوی دیگر به واسطه تحقیقاتی که پیرامون خدمت وظیفه سربازی انجام داده‌ام اعلام می‌کنم که طراحی ساز و کاری برای حرفه‌ای ساختن سربازی باید به صورت جدی پیگیری شود و این موضوع ضرورتی است که باید نظام توجه جدی خود را به آن معطوف کند.
لذا در طراحی معماری آینده نیروهای مسلح، همانطور که ساختارها باید در تطابق با تهدیدات، فرصت‌ها و توجه به عنصر زمان‌‌‌‌‌آگاهی با گذشت زمان تغییر کند، ساختار سربازی نیز نیازمند تغییر است. از این رو من بارها به مسئولان و سیاست‌گذاران کلان کشور تاکید کرده‌ام که حرفه‌ای شدن سربازی یک اصل است. چراکه تاثیرات این موضوع را در مسائل و مشکلات فعلی جمعیتی، ازدواج، اقتصادی، معضلات اجتماعی بوضوح می‌توان دید.
ولی با این وجود ستادکل نیروهای مسلح و بسیاری از مسئولین همچنان نسبت به این مساله به شدت مقاومت می‌کنند و شما هم بر نظر خود کماکان مصرید...
پیش از هرچیز می‌بایست به این نکته توجه داشت که با اتکا به قوانین 70 ساله‌ای که خدمت سربازی را مقدس می‌دانستند و اجازه نمی‌دادند که فردی متعرض آن قوانین شود و انتقاد و اصلاحی را به آن وارد سازد، نمی‌توان مشکلات امروز جامعه را مرتفع کرد. لذا برای طراحی ساز و کاری مناسب نسبت به این موضوع باید با بهره‌گیری از نظرات نخبگان و کارشناسان بهترین ساختار ممکن را طراحی و عملیاتی کرد.
از این رو به واسطه این قوانین و مقاومت برخی از افراد، پرداختن به مساله سربازی چندان از سوی نخبگان جدی گرفته نشده است و مجالی برای ورود اندیشمندان و نخبگان جامعه به این موضوع داده نشده بنابراین از نظر شرعی و عرفی این مسئولیت بر عهده من و امثال من قرار دارد که با توجه به شناختی که از نیروهای مسلح و ساختار آنها داریم و همچنین به واسطه درگیر بودن با مسائل فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و آینده شناختی نسبت به جدی گرفته نشدن این موضوع و مخاطرات پیش روی، هشدارهای جدی را بدهیم. در مقابل نیز نیروهای مسلح باید با سعه صدر بیشتری اجازه نقد و بررسی کارشناسانه این ساختار را بدهند. همچنین رسانه‌ها لازم است تا با برگزاری میزگردهای تخصصی و مناظره‌هایی پیرامون خدمت سربازی، این موضوع را از حالت تک صدایی که تنها متکلم آن حسن عباسی است خارج کنند.
ستاد کل نیروهای مسلح در کنار قدرت ملی سیاسی، فرهنگی و نظامی یک از منابع قدرت اربعه کشور است که این مقاومت‌ها معمولا به دلیل دارا بودن تفکر همیت قسمتی و نگاه بخشی صورت می‌گیرد که بر مبنای آن پدیده سربازی به عنوان پدیده‌ای مقدس شناخته شده و با توجه به قانونی بودن آن و همچنین تایید برخی از سران نظام، کسی اجازه تعرض و باز تعریف چارچوب آن را ندارد. از سوی دیگر بخشی از این مقاومت‌ها نسبت به رسانه‌ای شدن چنین موضوعاتی است که به برخی از قوانین نیز استناد می‌شود که در شرایط فعلی برای تبیین این موضوعات نیازمند پرداختن به چنین مسائلی است.
شما پایین آمدن نرخ رشد جمعیت را یکی از دلایل روی‌آوری به سربازی حرفه‌ای بیان کرده‌اید. توضیحی پیرامون ارتباط این دو موضوع با یکدیگر می‌دهید؟
http://img1.tebyan.net/big/1390/09/12491171572394916418021910111133411748094.jpg
قطعاً یکی از عوامل بالارفتن سن ازدواج و یکی از فاکتورهای اصلی کاهش زاد و ولد در کشور و همچنین معضلات اجتماعی و خاصه اقتصادی، بحث خدمت سربازی در شرایط فعلی است چراکه هیچ‌گاه به صورت جدی به این مساله توجه نشده که ساختار، شکل و محتوای خدمت سربازی باید با گذشت زمان و تحولات روز تغییر کند. به عنوان نمونه این قاعده که پسران18 تا 20 ساله باید تحت قوانینی خاص برای انجام خدمت سربازی عازم پادگان‌ها شوند باعث شده تا وقفه و سکته‌ای 2 ساله در روند حرکت حیات اجتماعی این پسران جوان شکل بگیرد و این امکان بوجود آید که دختران جوان بدون هیچ مانعی تحصیلات خود را ادامه دهند و با سرعت بیشتری زندگی اجتماعی خود را شکل دهند. لذا پیشی‌گرفتن تعداد دانشجویان دختر نسبت به پسران در 12 سال گذشته شاهدی بر این مانع تراشی خدمت سربازی برای پسران جوان است.
به نظر بسیاری از افراد، سبقت گرفتن دختران از پسران در تحصیلات دانشگاهی در جوامعی که به سمت و سوی توسعه پیش می‌روند می‌تواند بیانگر تغییرات مثبتی باشد اما به نظر شما این مساله مخاطراتی را به همراه دارد. درسته؟
بر هم خوردن تعادل دانشجویان دختر و پسر تا حدی جدی است که در برخی موارد درصد ورود دختران به دانشگاه به بیش از 63 درصد نیز رسیده است و در مقابل متاسفانه پسران به دلیل برخورد با مانعی بنام سربازی و خدمت وظیفه بخش کوچکی از جمعیت 4 میلیون و 400 هزار نفری دانشجویان کشور را تشکیل داده‌اند و کمتر از 37 درصد ظرفیت دانشگاه‌ها توسط پسران تکمیل شده است. اما مهمترین تاثیر منفی این مساله آن است که در حال حاضر با گذشت بیش از 10 سال از برهم خوردن این تعادل، ما شاهد نسلی از دختران در جامعه هستیم که به واسطه تاثیرات این معضل، امکان ازدواج ندارند.
به عبارت دیگر با توجه به اینکه پسران برای رسیدن به مرحله ازدواج باید ابتدا 2 سال زمان خدمت خود را سپری و پس از آن مساله اشتغال را حل کنند تا بتوانند حداقل شرایط لازم را برای ورود به مساله ازدواج دارا شوند لذا خدمت سربازی تاثیر مستقیمی در بالا رفتن سن ازدواج و پایین آمدن زاد و ولد در کشور دارد.
تنها دلیل شما برای روی‌آوری به سربازی حرفه‌ای کاهش سن ازدواج و افزایش زاد و ولد است؟
من بارها در طول 12 سال گذشته به مسئولان فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشور گوشزد کرده‌ام که حل مشکل اشتغال، ازدواج و مواردی از این دست در صورت عدم توجه به مشکلات سربازی که به مانعی جدی در مسیر حرکت پسران جوان تبدیل شده امکان‌پذیر نخواهد بود. به عبارت دیگر ما به بهانه تامین امنیت کشور و ارتقای امنیت دفاعی کشور خدمت زیر پرچم را برای همه ذکور بالای 18 سال اجباری می‌کنیم ولی زیان این راهکار به دلیل عدم مطالعه پیرامون جنبه‌های حاشیه‌ای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی از سود و فایده آن بیشتر شده است.
از سوی دیگر بنده به واسطه فعالیت استراتژیک خود باید نگاهی جامع به مسائل داشته باشم و نباید مشکلات یک بخش را تنها در همان بخش جستجو کنم. از این رو با توجه به نگاه استراتژیک و کلی‌نگر درمی‌یابیم که بخشی از مشکلات فرهنگی، سیاسی و اقتصادی کشور به برخی از ساختارهای موجود در نیروهای مسلح ما باز می‌گردد. لذا حرفه‌ای شدن سربازی تاثیر بسزایی در فرهنگ، اقتصاد، سیاست و در مجموع بر آرامش حاکم بر جامعه خواهد داشت و پسران جوان زودتر و راحت‌تر برای تشکیل خانواده و ازدواج آمادگی لازم را کسب می‌کنند.
البته نباید فراموش کرد که خدمت سربازی در پروسه شکل‌گیری شخصیت، مسئولیت‌پذیری و به اصطلاح مرد شدن پسران جوان تاثیرات بسیاری دارد.
تبیان