ریزش مو

[دستیار]

آلوپشيا آرتا (Alopecia areata) يک بيماری خود ايمنی فراگير است که باعث ريزش مو‌های سر و جاهای ديگر بدن می‌شود. اين بيماری به طور معمول با يک يا چند لکه‌ی تاسی کوچک و گرد روی سر خود را نشان می‌دهد و ممکن است تا از دست رفتن همه‌ی موهای سر (آلوپشيا توتاليس) يا موهای سراسر بدن (آلوپشيا يونيورساليس) گسترش پيدا کند. آلوپشيا آرتا هم در زنان هم در مردانی از همه‌ی سن‌ها و نژادها رخ می‌دهد. با وجود اين، اغلب در کودکی آغاز می‌شود. اين بيماري نزديک 2 درصد از کل جمعيت را درگير می‌کند. در آلوپشيا آرتا، دستگاه ايمنی (گلبول‌های سفيد) به نادرست به فوليکول‌های مو يورش می‌برد و مرحله‌ی رشد موها را از کار می‌اندازند. اين فوليکول‌ها بسيار کوچک می‌شوند و توليد آن‌ها بسيار آهسته می‌شود و برای ماه‌ها يا سال‌ها مويی که بر سطح پوست پديدار باشد، توليد نمی‌کنند. سر بيش از جاهای ديگر از اين بيماری اثر می‌پذيرد، اما ريش و سبيل و هر جايی از بدن که مويی بر آن روييده باشد نيز ممکن است از آسيب آن دور نماند. هنوز دليل واکنش دستگاه ايمنی عليه فوليکول‌های مو روشن نيست.
در برخی از مردم فقط چند لکه‌ی بی‌مو پديدار می‌شود که در سال ديگر مو بر آن‌ها می‌رويد. در ديگران، ريزش مو گسترده‌تر است و در شمار اندکی همه‌ی موی سر (آلوپشيا توتاليس) يا سر و بدن (آلوپشيا يونيورساليس) از دست می‌رود. گستردگی بيماری به هر اندازه که باشد، باز هم فوليکول‌های مو زنده می‌مانند و آماده‌ی توليد دوباره‌ی موی عادی هستند، به شرط آن که پيام مناسب را دريافت کنند. در همه‌ی موارد، رشد دوباره‌ی مو ممکن است بدون درمان يا حتی پس از چند سال رخ دهد.
وراثت نقش مهمی در ابتلای فرد به اين بيماری دارد. از هر پنج نفر يک نفر از کسانی که به اين بيماری دچار شده‌اند، فردی مانند خود را در خانواده‌ی داشته‌اند. اگر فردی برای نخستين بار پس از 30 سالگی به اين بيماری دچار شود، احتمال دچار شدن فرد ديگری در خانواده‌اش به همين بيماری کمتر است تا فردی که نخستين لکه‌ی تاسی را پيش از 30سالگی داشته است. آلوپشيا اغلب در خانواده‌هايی رخ می‌دهد که افرادی از آن به آسم، تب يونجه، اگزما يا هر گونه بيماری خودايمنی ديگری دچار شده باشند.
هم اکنون درمانی برای اين بيماری وجود ندارد، گرچه ممکن است موها خودشان باز گردند. در حالتی که بيماری زياد شديد نيست می‌توان اندکی از پيشرفت آن کاست. آلوپشيا آرتا به دو صورت خود را نشان می‌دهد: در يک حالت کمتر از 50 درصد موهای سر می‌ريزند و در حالت ديگر بيش از 50 درصد موهای سر از دست می‌روند. اين دوحالت به صورت متفاوتی رفتار می‌کنند و گزينش درمان مناسب برای آن‌ها بستگی دارد که از چه نوعی باشند.
تزريق کورتيزون به بخش بدون موی سر می‌تواند در آلوپشيای ملايم کارآمد باشد. اين کار بايد هر ماه زير نظر متخصص پوست انجام می‌شود. محلول پنج درصد مينوکسيديل (Minoxidil) که دو بار در روز بر ناحيه‌ی آسيب ديده گذاشته می‌شود نيز ممکن است پاسخ خوبی داشته باشد. موی سر، ابروها و ريش و سبيل ممکن است برويد. کرم يا پماد آنترالين (Anthralin) نيز روزی يک ‌بار بر ناحيه‌ی آسيب ديده گذاشته و 30 تا 60 دقيقه پس از آن شسته می‌شود. اگر موها بار ديگر برويند، بايد 8 تا 12 هفته ديگر خود را نشان بدهند.
در آلوپشيای شديد از قرص‌های کورتيزون بهره می‌گيرند. اين قرص‌ها از کورتيزون تزريقی نيرومندتر هستند و ممکن است اثر جانبی داشته باشند. افراد جوان اغلب اين قرص‌ها و اثرات جانبی آن‌ها را تحمل می‌کنند. با وجود اين، به دليل خطری که اين قرص‌ها برای تندرستی انسان دارند، برای بيماران انگشت شماری برای زمانی دراز تجويز می‌شوند. همچنين، پس از دست کشيدن از قرص‌ها رشد دوباره‌ی موها ممکن است باز ايستد. محلول پنج درصد مينوکسيديل نيز به روشی که گفته شد به کار می‌رود. در موارد بسيار شديد آلوپشيا(توتاليس و يونيورسال) به ايمنی‌درمانی می‌پردازند. سرانجام، خريدن يک کلاه‌گيس شايد ارزانترين وکارآمدترين راه برای آلوپشيای شديد باشد.

جزیره دانش