مراحل گام به گام واردات کالا+ با مفاهیم

[Almas Parsi]

واردکننده کالا کیست؟؟؟
وارد كننده كالا شخصی حقیقی یا حقوقی میباشد كه نسبت به ورود كالاهای مورد مصرف در داخل كشور طبق مجوزهای مربوطه اقدام مینماید و میبایست از مقررات وقانون تجارت كشور خود بطور كامل و از مقررات و قانون تجارت كشور فروشنده نیز مطلع باشد . برای واردات داشتن كارت بازرگانی ، كد اقتصادی و چنانچه واحد تولیدی باشد ، داشتن پروانه بهره برداری یا پروانه تولید الزامی است .

كارت بازرگانی چیست؟؟؟
كارت بازرگانی سندی است كه به موجب آن میتوان اقدام به صادرات و واردات كالا نمود و توسط شعب اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران در تهران یا شهرستانها بنام متقاضیان اعم از اشخاص حقیقی (ایرانی و غیرایرانی) ، اشخاص حقوقی ،‌ صادر و در صورت تایید توسط واحد صدور كارت بازرگانی معتبر می‌باشد . ضوابط و شرایط و نحوه تمدید آن طبق آئیننامه اجرائی خواهد بود كه به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید .

اشخاص و كالاهای ذیل نیاز به ارائه كارت بازرگانی ندارند :

1.شركتهای تعاونی مرزنشینان
2.ملوانان ایرانی شاغل در شناورهائی كه بین سواحل ایران و سایر كشورها در تردد هستند .
3.پیله وران برای ورود كالاهای قابل ورود نیاز استان خود و استانهای همجوار در صورت اخذ كارت پیله وری و مجوز ورود از اداره بازرگانی شهر یا استان مربوطه .
4.كارگران ایرانی شاغل در خارج از كشور در صورت داشتن كارنامه شغل از وزارت كار و امور اجتماعی .
5.كالاهائی كه ورود آنها به تشخیص گمرك برای فروش نمی‌باشد .
6.كالاهای مسافری .
7.كالاهای هدیه و سوغات كه از طریق پست وارد می‌شوند .

به چه كالاهای تجاری گفته میشود؟؟؟

كالاهایی كه به تشخیص گمرك برای فروش ، وارد یا صادر می‌گردد ، اعم از اینكه به همان شكل یا پس از انجام عملیات تولیدی ، تفكیك و بسته بندی به فروش برسد تجاری تلقی خواهد شد .

تشریفات مربوطه به خرید كالا

خریدار (وارد كننده) كالا به توجه به محلهای خرید و شرایط مربوط كه قبلا از طرق مختلف پیش‌بینی و بررسی نموده است ، اقدام به خرید می‌نماید . نحوه خرید از بازارهای خارجی و از طریق نمایشگاههای بین‌المللی ، بروشورهای تحقیقی و اتاق بازرگانی در ایران انجام می‌گیرد . خرید بخش دولتی بیشتر از طریق مناقصه و بخش عمومی بیشتر از طریق استعلام بهاء انجام می‌پذیرد .

مراحل ثبت سفارش
مراحل انجام ثبت سفارش جهت واردات كالا عبارت است از :

1.آگاهی از تعرفه كالای مورد ثبت سفارش . (صاحب كالا قبل از ورود كالا چنانچه تعرفه صحیح كالای خود را نداند یا در تشخیص آن تردید داشته باشد ، میتواند از گمرك ایران تعرفه صحیح كالای خود را استعلام نماید .)
2.اخذ پروفرما از فروشنده كالا .
3.مراجعه به معاونت بازرگانی خارجی جهت تكمیل فرم ثبت سفارش .
3.اخذ مجوز ورود كالا طبق جدول مقررات صادرات و واردات از سازمانهای ذیربط .
4.مراجعه به شركت بیمه و اخذ بیمه نامه
5.اقدام به ثبت سفارش در بانك واسطه معامله بمنظور ثبت سفارش كالا (پس از تكمیل فرم تقاضا برای گشایش اعتبار بانضمام فرم بانكی و پروفرما و بیمه‌نامه اجازه نامه نسبت به پرداخت حق ثبت سفارش اقدام گردد .

حق ثبت سفارش

حق ثبت سفارش عبارت از میزان و مبلغی است كه به موجب قانون بودجه هر سال تعیین می‌گردد و به بعضی كالاهای وارده به كشور اعم از اینكه از طریق سیستم بانكی یا خارجی ازسیستم بانكی سفارش گردیده باشند ، تعلق می‌گیرد كه مبلغ cif)فوب + كرایه و بیمه‌نامه) و به میزان هر دلار 275 ریال (براساس 1379) وصول می‌شود . حق ثبت سفارش ممكن است در زمان گشایش اعتبار در بانك پرداخت گردد و یا در زمان ترخیص كالا در گمرك وصول شود. در ضمن برای كلیه كالاها صرفنظر از تاریخ ورود كالا یا اظهار به گمرك ، حق ثبت سفارش به میزان مقرر در زمان ثبت سفارش پرداخت خواهد شد .

كالاهائی كه از پرداخت حق ثبت سفارش معاف هستند عبارتند از :

1.كالاهای مسافری
2.كالاهای هدیه و سوغات وارده از طریق پست
3.به موجب تبصره 14 قانون بودجه سال 1379 كالاهای اساسی شامل (گندم ، قند ، شكر ، چای ، روغن نباتی ، برنج ، گوشت قرمز ، شیر ، كود و سم و بذر ، واكسن ، سموم دامی) اعم از یارانه‌ای و غیریارانه‌ای و كاغذ و كالاهای وارداتی مربوط به طرحهای بیع متقابل و سرمایه‌گذاری خارجی و خرید خارجی بخش فرهنگ از جمله صدا و سیما از حق ثبت سفارش معاف می‌باشند .

گمرک ایران

[Almas Parsi]

واردات

واردات كالا به دو منظور صورت می‌پذیرد كه عبارت است از :
الف – ورود قطعی
ب – ورود موقت

الف ) واردات قطعی
منظور از واردات قطعی ، كالاهائی هستند كه برای مصرف یافروش سفارش شده و به كشور وارد و با انجام تشریفات قطعی گمركی ترخیص می‌شوند .

انواع واردات عبارتند از :

1. واردات در مقابل صادرات (ارز صادراتی غیرنفتی)
2. واردات به صورت گشایش اعتبار (ارزی(
3. واردات به صورت بدون انتقال ارز
4. واردات از مناطق آزاد تجاری ، صنعتی
5. واردات مبادلات مرزی (تعاونی مرزنشینان(
6. واردات مبادلات پیله‌وری
7. واردات از بازارچه‌های مرزی
8. واردات كالا از طریق پست

1. واردات در مقابل صادرات (ارز صادرات غیرنفتی(

صادركنندگان كالاهای غیرنفتی مجازخواهند بود در مقابل صادرات كالاهای خود، كالاهای قابل ورودی را كه از طرف وزارت بازرگانی یا ستاد پشتیبانی برنامه تنظیم بازار اعلام می‌گردد ، وارد نمایند و یا اینكه از محل صادرات دیگران با استفاده از واریزنامه صادراتی اقدام به ورود كالاهای اعلام شده مذكور بنمایند .

2.واردات به صورت گشایش اعتبار (ارزی(

اینگونه واردات به صورت اعتباری اسنادی یا بروات اسنادی از طریق بانك گشایش كننده اعتبار انجام می‌گیرد و شامل انواع زیر می‌باشد .
الف – انواع اعتبارات اسنادی
ب – انواع بروات اسنادی
الف – انواع اعتبارات اسنادی :
1.اعتبار اسنادی برگشت‌پذیر
2.اعتبار اسنادی برگشت‌ناپذیر
3.اعتبار اسنادی تایید شده
4.اعتبار اسنادی گردان
5.اعتبار اسنادی قابل انتقال
6.اعتبار اسنادی یك ، دو و یا چند مرحله‌ای
7.اعتبار اسنادی فرعی
8.اعتبار اسنادی اتكائی

ب – انواع برات :
1. برات ساده
2. برات اسنادی(برات مستند)

اشكال مختلف بروات اسنادی :
1. برات دیداری
2. برات مدت دار
3. برات در مقابل تایید بخشی از ارزش كالا و قبول مانده
4. برات در مقابل قبول
5. برات رسید یا تعهد

3 - واردات قطعی كالا به صورت بدون انتقال ارز

واردات قطعی كالا به صورت بدون انتقال ارز شامل آن قسمت از واردات می‌باشد كه خارج از سیستم بانكی عمل می‌شود و بابت ورود كالا هیچگونه ارزی از كشور خارج نمی‌گردد و باستناد مفاد ماده 38 آییننامه اجرائی قانون مقررات صادرات و واردات شامل :

الف – قطعات یدكی ، ابزار برشی ، قالب نو یا مستعمل و نمونه كالا (برای تحقیق و كپی‌برداری) برای واحدهای تولیدی ، آموزشی یا تحقیقاتی همچنین نمونه دارو (فرآورده‌های داروئی ، مواد اولیه و جانبی) مواد بسته‌بندی آن و تجهیزات و ملزومات پزشكی و آزمایشگاهی و بهداشتی ،شیر و غذای كودك و كتب و نشریات و تجهیزات آزمایشگاهی و ملزومات تحقیقاتی علمی برای دانشگاههای علوم پزشكی در صورتیكه جنبه تجاری نداشته باشد ، راسا بنام واحد تولیدی یا موسسه آموزشی یا تحقیقاتی مربوط قابل ورود و ترخیص است .

ب – در صورت كسر تخلیه ، ضایعات كالای وارداتی و مغایرت كالای وارداتی با كالای سفارش شده كه فروشنده خارجی ملزوم به ارسال كالای مجانی برای جبران خسارت می‌گردد ، كالای ارسالی با تشخیص گمرك ایران و موافقت وزارت بازرگانی قابل ورود و ترخیص است .

تبصره : كسر تخلیه سی،كی،دی ((Compelitly Knocked Down - CKDعبارت است از كالائی كه به صورت كاملا پیاده شده و مجزا از هم به سبب سهولت و اقتصادی بودن حمل و نقل وارد می‌شود كه پس از عملیات ساده مونتاژ ، از قبیل پیچ و مهره‌ كردن و جوشكاری و پرچ و غیره تشكیل یك دستگاه كامل را داده و در ردیف دستگاه كامل طبقه‌بندی می‌گردد و بیشتر مربوط به ماشین آلات می‌باشد .
كارخانجات مونتاژ و اقلام موردنیاز برای ایفای تعهدات گارانتی با تشخیص وزارتخانه تولیدی ذیربط و موافقت وزارت بازرگانی مشمول این بند خواهد بود .

ج – كاتالوگ ، بروشور ، تقویم ، كتابچه حاوی مشخصات فنی و تجاری كالا ، اسناد مربوط به حمل كالا ، نقشه‌های فنی و نمونه‌های فاقد بهای ذاتی (نظیر تابلو منسوجات و غیره) بدون پرداخت سود بازرگانی و بدون كسب مجوزهای مقرر در جدول ضمیمه آئیننامه مقررات صادرات و واردات قابل ترخیص است .
د – كالای مورد نیاز پیمانكاران و مشاوران با تشخیص و موافقت سازمان دولتی ذیربط و موافقت وزارت بازرگانی قابل ورود و ترخیص است .
هـ – ورود و ترخیص موقت یا قطعی كتب و نشریات و سایر محصولات صنعت چاپ ، تكثیر و كپی برداری در زمینه‌های علمی و فنی با موافقت وزارت علوم ، تحقیقات و فن‌آوری و وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكی حسب مورد و در سایر زمینه‌ها با موافقت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بدون ارائه هیچگونه مجوز دیگری قابل انجام است .

4. واردات از طریق مناطق آزاد تجاری ،‌ صنعتی

مناطق آزاد تجاری صنعتی در كشورمان عبارتند از :
كیش ، قشم ، چابهار ، ارس ، اروند و انزلی
واردات از مناطق آزاد تجاری – صنعتی :
منطقه آزاد تجاری ، صنعتی ، منطقه ویژه حراست شده بندری و غیربندری می‌باشد كه طبق بند و تبصره 2 قانون برنامه دوم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی با توجه به تبصره 2 قانون برنامه اول ایجاد شده است .

فعالیتهای مجاز در مناطق آزاد به شرح زیر است :
1.نگهداری امانی كالا
2. تسریع و تسهیل در دستیابی به كالا ، برای نزدیك كردن صحنه فعالیت صاحبان كالا اعم از مواد اولیه ، ماشین آلات و سایر كالاهای ساخته شده یا به مصرف‌كنندگان داخلی به منظور پشتیبانی از تولید داخلی كشور .
3. پردازش كالا یا ایجاد تغییرات در آن برای تحصیل ارزش افزوده با استفاده از امكانات بالقوه .
4.فراهم نمودن تسهیلات جهت دستیابی خریداران عمده داخلی و خارجی به كالاهای موردنیاز خود از این مناطق
5. ایجاد عرصه فعالیتهای تجاری منطقه
6. ارتباط با كشورهای آسیائی و اروپائی و سایر نقاط و برخورداری مفید از این بازارها با استفاده از تمامی تسهیلات ترانزیت داخلی و خارجی ، صادرات .
7. جذب سرمایه و امكانات داخلی و خارجی برای موارد فوق‌الذكر در نیل به اهداف موردنظر .
مهلت توقف كالای وارد شده به منطقه با تشخیص مدیریت منطقه است . صاحبان كالای وارد شده به منطقه می‌توانند تمام یا قسمتی از كالای خود را به منظور ورود قطعی یا ورود موقت به داخل كشور به گمرك اظهار و با انجام تشریفات و مقررات مربوطه ترخیص نمایند .هزینه‌های تخلیه و بارگیری ، انبارداری كالا در این مناطق براساس تعرفه‌های پیشنهادی مدیر منطقه و تصویب اكثریت وزرای عضو شورای عالی مناطق می‌باشد . كلیه كالاهائی كه برای تولید یا ارائه خدمات موردنظر از خارج به منطقه وارد می‌شود از پرداخت سود بازرگانی معاف است .

.5 واردات از طریق مبادلات مرزی (تعاونی مرزنشینان)
با توجه به آئیننامه اجرائی قانون مقررات صادرات و واردات ، ساكنین نقاط مرزی محروم و اهالی كلیه بخشهای مرزی استانهای كشور (بغیر از استانهای گیلان و مازندران) باستثنای بخشهای مربوط به مراكز شهرستانها مجاز خواهند بود تا بخشی از مایحتاج خود را از كشور همجوار استان خود تامین نمایند و برای این منظور اقدام به صدور كالا به كشور مذكور می‌نمایند . كالاهای وارده نیاز به مجوزهای لازم ندارند ولی در هر مورد رعایت مقررات مربوط به بهداشت و استاندارد اجباری می‌باشد . مرزنشینان بایستی دارای كارت مبادلات مرزی باشند كه به مهر شركت تعاونی مربوطه ممهور گردد. كارت مبادلات مرزی توسط اداره بازرگانی محل و در صورت نبودن آن در بخشداری محل در اسفند ماه هر سال تا پایان فروردین ماه سال بعد بنام سرپرست خانواده صادر می‌گردد و به مدت یكسال اعتبار دارد .
در ضمن نوزادان خانواده‌های دارنده كارت مبادلات مرزی در صورتی كه عضو ششم به بعد باشد مشمول تسهیلات فوق نخواهند بود .
.6 مبادلات مرزی (پیله وری)
مبادلات مرزی به سوداگران و پیله وران اماكن نقاط مرزی استانهای كشور اختصاص دارد كه تحت شرایطی با كارت پیله‌وری كه توسط ادارات بازرگانی با احراز شرایط مخصوص به خود صادر می‌شود ، طبق آئیننامه اجرائی قانون مقررات صادرات و واردات از محل فهرستی كه توسط وزارت بازرگانی اعلام می‌گردد ، اقدام به ورود و صدور كالا می‌نمایند . در ابتدا به كشور مقابل استان خود كالا صادر و برابر ارزش آن اقدام به ثبت سفارش كالا می‌نمایند . افراد مذكور حق دادن وكالت جهت ورود كالا به دیگران را ندارند . افراد ساكن بخشهای مرزی كشور كه پنج سال مستمر قبل از تقاضا در مناطق مرزی محل فعالیت خود سكونت داشته و حداقل دو سال سابقه خرید و فروش كالا در داخل كشور داشته و دارای پیمان یا تعهد ارزی مهلت منقضی واریز نشده باشد ، می‌توانند با دریافت كارت پیله‌وری بنام خود به مبادلات مرزی در چارچوب مقررات مربوطه اقدام نمایند . كارت پیله‌وری توسط اداره بازرگانی محل صادر و دارای یكسال اعتبار از تاریخ صدور می‌باشد . دارندگان كارت پیله‌وری می‌توانند كالاهائی را كه صادرات آنها مجاز و یا با صادرات آنها موافقت كلی شده است با رعایت مقررات مربوط ، به كشور یا كشورهای مقابل محل سكونت خود صادر كرده، در مقابل كالاهای صادر شده كالاهای مجاز یا مجاز مشروط موردنیاز خود را با كسب مجوزهای مربوطه در جداول مقررات صادرات و واردات از كشورهای مذكور وارد و ترخیص نماید . واردات كالای تولید شده در كشورهای آسیای میانه (آذربایجان ، گرجستان ، ارمنستان ، تركمنستان ، ازبكستان ، قرقیزستان ، تاجیكستان ، قزاقستان ، روسیه و اكراین ) نیاز به تودیع سپرده ثبت سفارش ندارند .
.7 بازارچه‌های مرزی
بازارچه‌های مرزی محوطه‌ای است محصور واقع در نقطه صفر مرزی در جوار گمركات مجاز به انجام تشریفات ترخیص كالا ، یا مكانهائی كه طبق تفاهم‌نامه‌های منعقد شده بین جمهوری اسلامی ایران و كشورهای همجوار تعیین می‌شود و اهالی دو طرف مرز می‌توانند تولیدات و محصولات كشور خود را با رعایت مقررات صادرات و واردات برای داد و ستد در این بازارچه‌ها عرضه نمایند . استقرار گمرك در درب ورود و خروج بازارچه جهت اعمال مقررات صادرات و واردات و نظارت بر رعایت آن در بازارچه‌ ضروری است و انجام این امور به عهده گمرك می‌باشد . فهرست كالاهای قابل داد و ستد در بازارچه و میزان ارزش آن را وزارت بازرگانی با توجه به نیازمندیهای استانهای مرزی و تفاهم بعمل آمده با كشور مقابل و مقررات صادرات و واردات كشور ،‌ تهیه و اعلام می‌نماید.
ورود و ترخیص كالا در بازارچه‌های مرزی صرفا با ارائه فاكتور فروش غرفه‌های بازارچه‌های مرزی كشور مقابل امكان پذیر بوده و نیاز به ارائه سایر مدارك از قبیل پروفرما و بارنامه حمل نمی‌باشد . كلیه كالاهای مجاز در بازارچه‌های مرزی قابل داد و ستد می‌باشند . ورود هر نوع كالا از طریق بازارچه‌های مرزی موكول به صدور كالا بوده و در هر سال ارزش كالاهای قابل ورود هر بازارچه تا سقف پنج میلیون دلار تعیین گردیده است . كلیه اشخاص حقیقی ساكن در مناطق مرزی و اشخاص حقوقی كه در مناطق مرزی فعالیت می‌نمایند مجاز به فعالیت در بازارچه‌های مرزی هستند .
.8 واردات از طریق پست
طبق ماده 39 آئیننامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات سال 1379 از طریق پست می‌توان كالاهائی را كه ورود آنها شرعا یا قانونا ممنوع نباشد و جنبه تجاری پیدا نكند تا پنجاه هزار ریال بنام هر نفر بدون پرداخت حقوق گمركی و سود بازرگانی ، بدون مطالبه كارت بازرگانی و مجوزهای مقرر در جدول مقررات صادرات و واردات وارد و ترخیص نمود . در صورتیكه ورود كالا از این طریق به صورت یك جریان تجاری درآید یا مشكلات دیگری را برای كشور ایجاد كند ، وزارت بازرگانی می‌تواند با هماهنگی وزارت پست و تلگراف و تلفن فهرست كالاهای مذكور را برای جلوگیری از ترخیص به گمرك اعلام نماید . ورود كالاهای موضوع ماده 38 آئیننامه اجرائی قانون مقررا ت صادرات و واردات (بدون انتقال ارز) از طریق پست نیز امكان پذیر می‌باشد .
ب - واردات موقت
ورود موقت رویه گمركی است كه به موجب آن می‌توان كالای خاصی را برای منظور خاصی در مدت معین وارد كشور و سپس خارج كرد . ورود كالای مجاز و مشروط و غیرمجاز با موافقت گمرك ایران و ورود كالاهای ممنوع‌الورود موكول به مصوبه هیئت دولت می‌باشد .
ورود موقت به منظورهای ذیل انجام می‌پذیرد :
1.ورود موقت مواد اولیه .
2.ورود موقت كالاهای خارجی برای شركت در نمایشگاههای بین‌المللی .
3. ورود موقت كالا برای تكمیل و تعمیر .
4. ورود موقت دستگاههای فیلمبرداری و عكسبرداری هوائی و مطالعات علمی و فنی و غیره .
5. ورود موقت وسائط نقلیه .
6. ورود موقت دام كه به منظور تعلیف موقتا وارد كشور می‌شوند .
7. ورود موقت محفظه‌های مخصوص حمل كالا (كانتینر) .
8. ورود موقت كالاهائی كه طبق كنوانسیون گمركی به صورت موقت وارد می‌شوند .
ج - كالاهای مرجوعی (اعاده به خارج از كشور)
كالاهای مرجوعی كالاهایی هستند كه :
1. بدلیل ممنوعیت و یا غیرمجاز بودن و یا عدم تطبیق با مجوزهای مربوطه قابل ترخیص نمی‌باشند.
الف : برای این منظور چنانچه كالا در گمرك مرزی موجود باشد اظهارنامه در دو نسخه تنظیم می‌گردد و مشمول پرداخت هزینه‌های گمركی است و تحت‌نظر مستمر ماموران گمرك از كشور خارج می‌گردد .
ب : چنانچه كالا در گمركخانه داخلی موجود باشد برای این منظور اظهارنامه در سه نسخه تنظیم می‌گردد و برای مرجوع نمودن كالاهای مجاز مبلغی معادل یك برابر مجموع حقوق گمركی و سود بازرگانی و عوارض مربوطه و برای مرجوع نمودن كالاهای غیرمجاز و مجاز مشروط و ممنوع ‌الورود مبلغی معادل یك برابر حقوق گمركی و سود بازرگانی و عوارض مربوطه بعلاوه سه برابر ارزش كالا سپرده اخذمی‌گردد كه پس از تایید پروانه مرجوعی مربوط توسط گمرك خروجی، سپرده مذكور به صاحب آن مسترد می‌گردد .
2. بعنوان ورود موقت قبلا به كشور وارد شده‌اند و در پایان مهلت مربوطه برای اعاده به خارج از كشور اظهار مرجوع می‌شوند .

گمرک ایران

[Almas Parsi]

راههای واردات كالا

1.واردات از طریق دریائی
2.واردات از طریق هوائی
3.واردات از طریق زمینی (جاده‌ای) و یا راه‌آ‎هن

تشریفات ترخیص كالا از گمرك

برای ترخیص كالا از گمرك مراحل زیرانجام می‌گیرد :
1. تنظیم اظهارنامه توسط صاحب كالا یا نماینده قانونی وی همراه با كلیه اسناد و مدارك و مجوزها در صورت لزوم .
2. بررسی اظهارنامه توسط قسمت احراز هویت .
3. مراجعه به بانك جهت پرداخت مبلغ تعیین شده بابت حقوق و عوارض و هزینه‌های گمركی در اظهارنامه .
4. ارائه فیش بانك به دفتر ژورنال گمرك .
5. مراجعه به قسمت پروانه جهت صدور پروانه سبز گمركی .
6. مراجعه به دفتر كوتاژ جهت ثبت اظهارنامه .
7. مراجعه به سرویس ارزیابی جهت تعیین ارزیاب .
8. مراجعه به انبار در معیت ارزیاب مربوطه جهت ارزیابی كالا .
9. ارزیابی كالای اظهار شده ، در این مرحله چنانچه نیاز به ارسال نمونه به آزمایشگاه باشد ، می‌باید به آزمایشگاه مراجعه شود .
10. مراجعه به دایره ارزش جهت تایید ارزش اظهار شده .
11. مراجعه مجدد به ارزیاب مربوطه پس از انجام مراحل 9 و 10
12. پس از امضای ارزیاب ، مراجعه به كارشناس و سپس مسئول سرویس ارزیابی .
13. پس از مهر رئیس سرویس ارزیابی ، مراجعه به دفتر كل انبارها .
14. مراجعه به درب خروج جهت اخذ مجوز بارگیری (در این مرحله اظهارنامه مجددا بررسی و سپس اجازه بارگیری صادر می‌شود)‌.
15. مراجعه به انبار جهت تحویل كالا.
16. مراجعه به درب خروج و پس از امضای دفتر درب خروج ، اقدام به خارج نمودن كالا می‌گردد .

اسناد و ضمائم اظهارنامه

1. قبض انبار
2. ترخیصیه
3.بارنامه حمل (Bill of lading)
4. عدلبندی (Packing List)
5. بیمه نامه
6. گواهی مبدا
7. گواهی بازرسی
8. سیاهه خرید (فاكتور)
9. پیش فاكتور (پروفرما)
10. گواهینامه مربوط به بهداشت (حسب مورد)
11.گواهینامه استاندارد (حسب مورد)
12. فتوكپی كارت بازرگانی
13. فتوكپی كد اقتصادی
14. فتوكپی پروانه بهره‌برداری (واحد تولیدی)
15. فتوكپی وكالتنامه رسمی و ثبتی برای نماینده ترخیص
16.فتوكپی كارت حق‌العملكاری (برای حق‌العملكار)
17. مجوزهای ورود (حسب مورد)
18. اعلامیه فروش ارز
19. كاتالوگ ، بروشور (حسب مورد)

حمل یكسره

حمل یكسره عبارت است از انتقال كالای گمرك نشده از گمرك مرز ورودی به گمرك مقصد بارنامه حمل ، در داخل كشور بدون تخلیه از وسیله حمل ، تشریفات حمل یكسره غیر قطعی است .

ترخیص یكسره

ترخیص یكسره عبارت است از ترخیص قطعی كالا كه عملیات ارزیابی روی وسیله نقلیه انجام می‌شود و تشریفات آن قطعی است .

كابوتاژ

کابوتاژ عبارت است از حمل كالا از یك نقطه گمركخانه به نقطه دیگر كشور از راه دریا و یا رودخانه‌های مرزی .

كالاهای انتقالی

كالاهای انتقالی عبارتند از كالاهایی كه از لنگرگاهها یا بندرها یا فرودگاههای كشور از یك كشتی به كشتی دیگر ، از یك هواپیما به هواپیمای دیگر انتقال داده می‌شود كه ممكن است بطور مستقیم یا غیرمستقیم انجام شود . برای انتقال كالا بطور مستقیم ، اظهارنامه در دو نسخه تنظیم می‌گردد . برای انتقال كالا بطور غیر مستقیم ، اظهارنامه در سه نسخه تنظیم می‌گردد.

روز اظهار كالا

روز اظهار كالا روزی است كه صاحب كالا با توجه به منظورهای پنجگانه (ورود قطعی ، ورود موقت ، ترانزیت داخلی ، ترانزیت خارجی ، مرجوعی) طبق اظهار خود وجوهی را كه به ترخیص كالا تعلق می‌گیرد ، به صندوق گمرك پرداخته باشد .روز اظهار نیز جزو ایام توقف كالا در اماكن گمركی محسوب می‌گردد .


سند ترخیص
سند ترخیص سندی است كه به موجب آن بتوان كالا را از گمرك خارج نمود . مانند پروانه گمركی برای كالاهای تجاری و پته برای كالاهای غیرتجاری .

تاریخ صدور سند ترخیص

تاریخ صدور سند ترخیص روزی است كه رئیس گمرك محل ترخیص كالا یا قائم مقام او ، سند (پروانه سبز گمركی ، پته) را امضا و اجازه ترخیص صادر نموده است .

كالای متروكه

كالای متروكه مطابق ماده 22 قانون امور گمركی ، كالاهایی است كه صاحب آن به هر دلیل جهت ترخیص آن به گمرك مراجعه نكرده باشد و یا اگر مراجعه نموده در ارائه اسناد و مداركی كه لازم است تاخیر كرده باشد و یا به علت عدم ارائه مجوزهای خاص موردنیاز ، كالا متروكه شده باشد .

در فرودگاههای كشور پس از دو ماه و در سایر اماكن گمركی پس از چهارماه توقف از تاریخ صدور اولین قبض انبار ، كالا متروكه می‌گردد . بعد از این مدت با موافقت گمرك تا چهارماه دیگر (در گمركات زمینی و دریائی) و تا 2 ماه دیگر در گمركات فرودگاهی قابل تمدید می‌باشد . همچنین با توجه به ماده 389 آئیننامه اجرائی قانون امور گمركی هرگاه كالایی اظهار و سند ترخیص صادر و تا چهار ماه از گمرك خارج نشود جز در موارد قوه قهریه (فورس ماژور) كالا متروكه شده و تحویل سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیكی می‌گردد و گمرك هیچگونه دخل و تصرفی در آن ندارد .

كالاهای ضبطی در گمرك (ماده 31 قانون امور گمركی)

ضبط كالا در گمرك اصولا در مواردی است كه كالا ممنوع‌الورود یا غیرمجاز بوده و با نام مشخصات صحیح اظهار شده باشد كه گمرك نسبت به ضبط آن اقدام می‌نماید و سه ماه به صاحب كالا فرصت داده می‌شود كه كالای وارده را از كشور اعاده نماید . ولی صاحب آن در این مورد اقدامی ننموده ، در این صورت بعد از انقضای مهلت مذكور كالا اصطلاحا ضبط می‌شود . پس از ضبط كالا ، به صاحب آن تا دو ماه مهلت داده می‌شود . پس از ضبط كالا ، به صاحب آن تا دو ماه مهلت داده می‌شود كه اگر شكایتی دارد به مراجع قضایی تسلیم نماید ، در غیر اینصورت و گذشت مدت دو ماه فوق اصطلاحا كالا ضبط قطعی می‌گردد یعنی به مالكیت دولت درمی‌آید .

انواع كالا از لحاظ شرایط ورود

الف – كالاهای مجاز : عبارتند از كالاهایی كه ورود آنها نیاز به انجام شرط نباشد.

ب – كالاهای مشروط : كالاهایی هستند كه ورود آنها نیاز به انجام شرط شده باشد كه در ستون جدول مقررات صادرات و واردات سالانه یا در مندرجات ذیل یادداشتهای فصل تعرفه پیش‌بینی می‌گردد .

ج – كالاهای ممنوع الورود : كالاهایی می‌باشند كه ورود آنها به موجب قوانین خاص و تصویب مجلس شورای اسلامی و یا در چارچوب قانون شرع مقدس اسلام منع گردیده باشد .

مرور زمان در گمرك
مرور زمان در گمرك موضوع ماده 16 قانون امور گمركی عبارت است از اینكه چنانچه در اثر اشتباه محاسبه و غیره چه از طرف گمرك و چه از طرف صاحب كالا مبالغی كمتر یا بیشتر دریافت و یا پرداخت شده باشد هر دو طرف در مدت زمان هشت ماه می‌توانند نسبت به مطالبه كسر دریافتی از طریق گمرك و یا مطالبه اضافه پرداختی اقدام نمایند . مبدا مرور زمان تاریخ صدور سند ترخیص است .
انواع بارنامه یا سندحمل كالا
1. بارنامه دریائی (Bill of Landing)
2. بارنامه حمل سراسری Trough B/L
3. بارنامه حمل مركب فیاتا F.B.L) Fiata combined transport)
4. راهنامه هوائی (Air way Bill)
5.راهنامه زمینی - جاده‌ای9 (CMR)
6. راهنامه راه آهن (Railway of Landing)
7. بارنامه پستی
لازم به ذكر است كه در حمل و نقل بین‌المللی كالا اسناد و مدارك حمل دیگری نیز وجود دارد كه ذكر آنها در این مقال نمی‌گنجد .

ارزش كالا در گمرك
ارزش كالای ورودی در گمرك در همه موارد عبارت است از بهای سیف (‌CIF) (بهای خرید كالا در مبدا باضافه هزینه بیمه ، حمل و نقل و باربندی ) و كلیه هزینه‌های مربوط به افتتاح اعتبار یا واریز بروات و سایر هزینه‌ها كه به آن كالا تا مرز ورود به اولین دفتر گمركی تعلق می‌گیرد كه از روی سیاهه خرید یا سایر اسناد تسلیمی صاحب كالا به گمرك تعیین و براساس نرخ ارز و برابریهای اعلام شده از طرف بانك مركزی ایران در روز اظهار (تسلیم اظهارنامه) محاسبه خواهد شد .
سپرده در گمرك
سپرده در گمرك مبلغی است كه نقدا یا به صورت ضمانتنامه بانكی معتبر بعنوان تامین پرداخت وجوهی بابت حقوق گمركی ، سود بازرگانی یا عوارض و هزینه‌های گمركی و سایر مخارجی كه ممكن است به كالا تعلق بگیرد موقتا پرداخت می‌شود ، اصولا دارای مدت معین می‌باشد و چنانچه ظرف مدت مذكور صاحب كالا تعهدات خود را انجام ندهد مبلغ سپرده به درآمد قطعی منظور می‌گردد .

حقوق گمركی
حقوق گمركی كه خود یك نوع مالیات غیرمستقیم محسوب می‌گردد عبارت است از وجوهی كه به موجب جدول تعرفه گمركی از كالاهای ورودی دریافت می‌گردد و برای توسعه اقتصادی و حمایت از صنایع داخلی می‌باشد كه توسط مصوبه هیئت دولت به مجلس پیشنهاد و قوه مقننه آنرا تعیین می‌نماید .

سود بازرگانی
سود بازرگانی یك نوع مالیات غیر مستقیم است و عبارت است از وجوهی كه طبق تصویبنامه هیئت وزیران به استناد قانون تجارت خارجی ، قانون امور گمركی و قانون مقررات صادرات و واردات از برخی كالاهای وارداتی اخذ می‌گردد و هرگاه دولت لازم بداند به منظور حمایت از تولیدات صنایع كشور میزان آن را تغییر می‌دهد .

هزینه‌های گمركی
هزینه‌های گمركی وجوهی هستند كه میزان و چگونگی وصول آنها با تصویب هیئت وزیران برای تخلیه ، باربری ، صفافی (بارچینی) ، بارگیری ، انبارداری ، آزمایش ، تعرفه‌بندی كالا، كارشناسی ، بدرقه كالا ، خدمات فوق‌العاده و نظایر آن، توسط گمرك وصول می‌شود .

عوارض دریافتی
عوارض شامل وجوهی است كه وصول آن طبق مقررات بعهده گمرك قرار گرفته است و عبارتند از: عوارض شهرداری ، عوارض هلال احمر ، عوارض هوائی، عوارض شهرداری محل (تعاون) ، عوارض بندری ،عوارض بهداری ،یك درصد عوارض ویژه ،تضمین صادرات ،حق ثبت سفارش.

بیمه محلی
گمرك ایران برای جبران خسارت ناشی از آتش‌سوزی احتمالی و از بین رفتن كالا در مدت توقف در اماكن گمركی به نفع شركت بیمه طبق جدول اعلام شده از كالاهای وارده حق بیمه دریافت می‌نماید و نرخ آن در تمام اماكن گمركی اعم از زمینی ، دریایی ، هوائی یكسان است .هم اكنون در ازای هر ماه یك و نیم در هزار سیف كالا دریافت می‌شود .

تعیین تعرفه
در مواردی كه صاحب كالا یا نماینده قانونی او تعرفه صحیح كالای خود را نداند و یا در تشخیص آن تردید داشته باشد می‌تواند قبل از تنظیم اظهارنامه با تسلیم درخواست كتبی و ارائه اسناد مالكیت و الصاق نمونه كالا و مدارك مربوطه به آن و با پرداخت هزینه آزمایش از رئیس گمرك حمل تعرفه‌بندی كالای خود را استعلام كند و پس از دریافت پاسخ كتبی و حصول اطلاع قطعی از تعرفه كالاهای خود به تنظیم اظهارنامه مبادرت نماید (ماده 99 آ.ا.ق.ا.گ( .

انوانتر
صاحب كالا یا نماینده قانونی او حق دارد قبل از تسلیم اظهارنامه ، طبق تقاضای كتبی و ارائه اسناد مالكیت با موافقت گمرك كالای خود را رویت و به توزین بسته‌ها یا باز كردن و دیدن محتویات آنها جهت بدست آوردن مشخصات مذكور و نمونه برداری و همچنین به خشك كردن كالا و تعویض لفاف آن اقدام نماید .
اقدام مزبور باید با حضور و تحت نظارت مستمر ماموران مطلع و بصیر انجام بگیرد كه اداره در ضمن صدور اجازه تعیین خواهد نمود .
هرگاه بر اثر باز كردن و بستن بسته‌ها به ترتیب فوق خسارتی به محتویات آنها وارد آید مسئولیت آن متوجه گمرك نخواهد بود و از بابت آن خسارت ، تخفیفی در حقوق گمركی و سود بازرگانی و هزینه‌های گمركی و عوارض داده نخواهد شد .
هرگاه صاحب كالا بخواهد اقدام به بازدید محتویات بسته‌ها و یا تغییر لفاف و یا خشك كردن كالا و یا سایر اعمالی كه مستلزم تغییر در بسته‌بندی و دست‌خوردگی كالا باشد بكند باید مراتب را صریحا و بطور وضوح و تفكیك در درخواست خود قید نماید و ماموری كه برای این كار تعیین می‌گردد باید مراقبت نماید كه غیر از آنچه صاحب كالا درخواست نموده و با آن موافقت شده عمل دیگری انجام نگیرد . همچنین قبل از انجام هرگونه عملی مامور باید مشخصات ظاهری بسته‌ها را از حیث نوع بسته و علامت وسالم بودن یا پاره‌گی و یا دستخوردگی داشتن ، صورتمجلس كرده سپس اجازه باز كردن آنها را بدهد . پس از باز كردن بسته‌ها باید پر و یا خالی بودن ، وزن خالص ، نوع ، جنس ، مقدار ، تعداد و سایر مشخصات كامل كالای محتوی تمام بسته‌ یا بسته‌هائی را كه مورد درخواست صاحب كالا بوده صورتمجلس نماید و در هر حال یك نسخه از صورتمجلس باید به انبار تسلیم شود (ماده 98 آ.ا.ق.ا.گ( .

مراجع رسیدگی به اختلافات گمركی
تعداد اعضاء كمیسیون رسیدگی به اختلافات گمركی متشكل از هفت نفر عضو اصلی و پنج نفر عضو علی‌البدل می‌باشد كه از میان هفت نفر دو نفر از صاحب منصبان وزارت دارائی و وزارت بازرگانی و بقیه از كارمندان بصیر و مطلع گمرك برای مدت دو سال بموجب احكام رسمی بترتیب از طرف وزرای دارائی و بازرگانی و رئیس‌كل گمرك ایران انتخاب می‌شوند .

كمیسیون رسیدگی به اختلافات گمركی

وظایف كمیسیون رسیدگی به اختلافات گمركی

الف : رسیدگی و صدور رای نسبت به پرونده‌های گمركات مختلف كه از لحاظ تشخیص و تطبیق نوع كالا با مندرجات تعرفه گمركی ، مورد اختلاف واقع شده است .
ب : رسیدگی و صدور رای در مورد هر اختلافی كه در اجرای مقررات گمركی و مقررات عمومی صادرات و واردات ناشی می‌شود .
ج : مشاوره و اظهارنظر در مورد طرحها و یا گزارشها یا پیشنهادهای رسیده به گمرك .
د : رسیدگی به درخواستهای استعلام تعرفه‌بندی بین گمركات كشور و بازرگانان .
هـ : رسیدگی به درخواستهای تعرفه‌بندی كالا قبل از ورود .
در صورت تصویب اكثریت اعضا در مورد رای صادره ،‌ هرگاه ما به التفاوت موضوع اختلاف پنج میلیون ریال و كمتر باشد ، رای مربوطه قطعی خواهد بود و در مورد مبلغ مابه التفاوت بیشتر می باید صریحا به قابل تجدیدنظر بودن رای اعلام نظر نمایند و طرفین می‌توانند ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ رای تقاضای تجدیدنظر نمایند .

كمیسیون تجدیدنظر
كمیسیون تجدیدنظر با حضور كلیه اعضاء به موارد زیر رسیدگی می نماید :
الف : رسیدگی به پرونده‌هائی كه مبلغ مورد اختلاف بین رای كمیسیون رسیدگی به اختلافات گمركی و مبلغ مورد قبول صاحب كالا بدون احتساب جریمه از مبلغ پنج میلیون ریال كمتر نباشد .
ب : رسیدگی به رای كمیسیون رسیدگی به اختلافات گمركی كه ظرف مدت 20 روز مورد اعتراض گمرك و صاحب كالا قرار گرفته باشد .

كالاهای وارده به گمرك امانات پستی
كالاهای وارده به گمرك امانات پستی به سه منظور وارد می‌گردد :
الف : هدیه و سوغات
ب : كالاهای مسافری
ج : كالاهای نمونه و لوازم یدكی برای واحدهای تولیدی

الف : به صورت هدیه و سوغات برای اشخاص حقیقی ، در حال حاضر طبق ماده 39 آئیننامه اجرائی قانون مقررات صادرات و واردات سال 1379 برای هر نفر تا مبلغ پنجاه هزار ریال بشرط نداشتن جنبه تجاری و منع شرعی و قانونی و غیرمستعمل بودن (در مورد البسه) با معافیت از پرداخت حقوق و سود و عوارض مربوطه قابل ترخیص و برای مازاد آن بمیزانی كه در مقررات مربوطه تعیین می‌شود با توجه به نكات فوق با اخذ حقوق و عوارض مربوطه طبق جدول مقررات صادرات و واردات با صدور پته گمركی قابل ترخیص می‌باشد .

ب : به صورت لوازم و كالاهای مسافری : كه مقررات مربوطه در بخش مسافری این كتاب بیان شده است .

ج : به صورت نمونه كالا و لوازم یدكی برای واحدهای تولیدی تحقیقاتی و آموزشی و كاتالوگ و بوروشور و غیره …

نحوه ارزیابی و ترخیص كالاهای وارده به گمرك امانات پستی

1. بسته‌های وارده ابتدا در بخش غیابی بدون حضور صاحب بسته در حضور نماینده پست مورد ارزیابی قرار می‌گیرند كه با در نظر گرفتن نوع كالا و غیرمستعمل بودن آن (در مورد البسه) و نداشتن منع شرعی و قانونی و غیرتجاری بودن تا مبلغ پنجاه هزار ریال بدون اخذ حقوق و سود و عوارض ترخیص و تحویل نماینده پست می‌گردد تا تحویل صاحبان آنها گردد و مازاد بر آن طبق شرایط بند الف فوق‌الذكر ترخیص می‌گردد . كالاهای ترخیص شده همراه نسخه‌ای از پته گمركی مذكور توسط نماینده پست برای آنها ارسال تا پس از پرداختن وجه پته كالا را تحویل گیرند .

2. تعدادی از بسته‌هائی كه احتیاج به بررسی بیشتر دارد به صورت حضوری با حضور صاحب بسته و در حضور نماینده پست ارزیابی می‌گردد . در این قسمت پس از تعیین میزان حقوق و سود و عوارض مربوطه و پرداخت آن پته صادره تحویل صاحب كالا می‌گردد كه به موجب آن بسته خود را تحویل گرفته و از گمرك ترخیص نماید .

نكته : هرگونه كسری و خسارت دیدن بسته‌ها و محتویات آنها و عدم تحویل به موقع به صاحب بسته بعهده شركت پست كه آورنده و نگهدارنده بسته است ، می‌باشد و در این زمینه گمرك هیچ مسئولیتی ندارد .

نحوه ترخیص بسته‌ها در بخش حضوری
جهت صاحب بسته كه قبلا از طریق شركت پست دعوتنامه ارسال شده است شخصا با داشتن كارت شناسائی به گمرك مراجعه می‌نماید ، افرادی كه بعنوان نماینده صاحب بسته برای ترخیص مراجعه می‌نمایند می‌بایست دارای وكالتنامه رسمی یا معرفی‌نامه از طرف صاحب بسته باشند و به شرح زیر برای ترخیص بسته اقدام نمایند .
1. اخذ شماره نوبت از گمرك .
2. مراجعه به قسمت احراز هویت پست (در این قسمت پس از احراز هویت ، صاحب بسته یا نماینده وی ، شماره نوبت اخذ شده از گمرك درظهر اعلامیه پستی نامبرده منعكس و جهت بیرون آوردن بسته از انبار برای ارزیابی به قسمت ثبت دفتر انبار تحویل می‌گردد .)
3. ثبت شماره اعلامیه پستی و شماره نوبت اخذ شده در دفتر انبار .
4. تحویل اعلامیه پستی به كارشناسان بخش تجاری و غیرتجاری گمرك جهت تعیین ارزیاب .
5. بیرون آوردن بسته از انبار و تحویل به ارزیاب مربوطه جهت ارزیابی .
6. ارزیابی بسته‌ها با توجه به اولویت شماره نوبت اخذ شده در حضور نماینده پست شروع می‌شود و میزان معافیت و حقوق و عوارض مربوطه تعیین می‌گردد .
در این قسمت میبایست مجوز ترخیص كالاهایی كه به موجب جدول مقررات صادرات و واردات بعهده سازمان یا وزارتخانه بخصوصی است كه در بند 7 ذكر گردیده ، كسب گردد . بعضی از نمایندگان سازمانها یا وزارتخانه های مذكور در گمرك مستقر هستند كه نظریه خود را اعلام می‌دارند ، ولی بعضی دیگر از نمایندگان مذكور در گمرك مستقر نمی‌باشند. بنابراین برای آن دسته از كالاهایی كه نیاز به كسب نظر سازمان خاصی دارد قبض نگهداری صادر می‌گردد تا پس از ارائه موافقت ترخیص گردد .
7. نظر نماینده اداره ارتباطات رادیوئی درباره : رادیو ، تلفنهای بی‌سیم ، تلفن همراه (موبایل) ، بردهای الكترونیكی ، IC (آی – سی) ، دزدگیر ، آیفون تصویری ، كنترل دستگاههای رادیوئی ، تلویزیونی و كنترل ماشینهای اسباب بازی و غیره .
نظر نماینده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره كتب ، نشریات ، مجلات ، كاتالوگ ، بروشور ، روزنامه و بعضی مدلهای گیتار و ارگ ، نوار ویدئو ، نوار كاست ، دیسكتهای موسیقی ، فلاپی دیسكتها و غیره .
نظر نماینده وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشكی (معاونت امور داروئی در ارتباط با داروها ، سموم و حشره ‌كشهای خانگی و مواد خوراكی ، آشامیدنی ، آرایشی ، بهداشتی) و ( معاونت تجهیزات در ارتباط با لوازم و تجهیزات پزشكی)
نظر نماینده وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری درباره كتب علمی و آموزشی و غیره .
نظر نماینده قرنطینه نباتی درباره بذر ، گل ، نهال ، كود ، سموم دفع آفات نباتی .
نظر نماینده سازمان انرژی اتمی ایران درباره مایكروویو (غذا گرم‌كن) و كلیه دستگاههای پرتوزا و مواد تشعشع زا و غیره .
نظر نماینده وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در رابطه با كالاهای تحت‌نظر از جمله فشفشه ، ترقه ، طپانچه ، اسلحه و مهمات و غیره .
نظر نماینده موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی درباره كالاهای مشمول استاندارد اجباری و تعیین نوع كالای شیمیائی و غیره از نظر نوع مواد متشكله .
8. امضای اعلامیه پستی توسط ارزیاب و كارشناس مربوطه .
9. مراجعه به بانك جهت پرداخت مبلغ تعیین شده بابت حقوق و عوارض گمركی توسط ارزیاب در متن اعلامیه پستی .
10. مراجعه به قسمت صدور پته گمركی .
11. مراجعه به صندوق گمرك .
12. مراجعه به كارشناس مربوطه جهت امضاء و مهر پته گمركی .
13. مراجعه به قسمت دفتر كل انبارها .
14.مراجعه به پست جهت پرداخت وجهی كه بعنوان عوارض پست دریافت می‌دارند .
15. مراجعه به دفتر خروج پست (ثبت ردیف اعلامیه پستی و شماره پته مربوطه و امضای صاحب كالا) .
16. تحویل بسته از پست .
17 - مراجعه به درب خروج گمرك ، در این قسمت ضمن ارزیابی اجمالی مجدد و ثبت پته در دفتر درب خروج و ثبت ردیف دفتر مربوطه در ظهر پته و امضا و ممهور نمودن آن به مهر درب خروج، بسته تحویل صاحب آن شده از گمرك ترخیص می‌شود .

نحوه ترخیص بسته‌های تجاری
ارزیابی بسته‌های واحدهای تولیدی ،‌آموزشی و تحقیقاتی جدا از بخش غیرتجاری انجام می‌پذیرد كه خود باعث تسریع در روند ترخیص كالاهای وارده به این گمرك می‌باشد . این بسته‌ها بیشتر به صورت پته ترخیص می‌گردند و برای این كار فتوكپی كارت بازرگانی ، كد اقتصادی ، پروانه بهره ‌برداری و پروانه تولیدی ضمیمه اعلامیه پستی مربوطه می‌شود .

حق ‌العملكار گمرك (Customs Broker)
حق‌العملكار در گمرك به شخصی (اعم از حقیقی یا حقوقی) اطلاق می‌شود كه تشریفات گمركی كالای متعلق به شخص دیگری را به وكالت از طرف آن شخص در گمرك انجام ‌می‌دهد . برای این منظور می‌بایست قبلا طبق مقررات مربوطه پروانه مخصوص این شغل را از گمرك ایران دریافت نموده باشد .

موارد لازم الرعایه توسط حق‌العملكار
1 - حق‌العملكار موظف است اصل وكالتنامه رسمی ثبتی اشخاصی كه از طرف آنان تشریفات گمركی كالا را انجام می‌دهد ، به هنگام ترخیص به گمرك ارائه و فتوكپی آن را به اظهارنامه تسلیمی ضمیمه نماید .
2 - تسلیم ضمانت كتبی نماینده معرفی شده خود به گمرك
3 - ثبت تمام عملیات انجام شده گمركی به وكالت اشخاص در دفتر مخصوص حق‌العملكاری خود .
4 - تحویل به موقع دفتر حق‌العمكاری به رئیس گمرك در زمان اخطار كتبی .
5 - حق‌العملكار بایستی دارای كارت بازرگانی نیز باشد .

سازمان حمایت از تولیدكنندگان و مصرف‌كنندگان
یكی از سازمانهای تحت نظارت وزارت بازرگانی می‌باشد كه در راستای سیاستهای اقتصادی جامعه انجام وظیفه می‌نماید و در رابطه با ترخیص كالاهای وارده كه مشمول مابه‌التفاوت می‌باشند به شرح زیر تصمیم‌گیری می‌نماید .
1 – كالاهای مشمول مابه‌التفاوت شامل كلیه واردكنندگان (اعم از بخش خصوصی، تعاونی ، دولتی) می‌باشد مگر مواردی كه معافیت آنها در دستورالعمل صریحا درج گردیده است و یا اینكه در هر مورد مجوز سازمانی مبنی بر بلامانع بودن ترخیص كالا صرفا از لحاظ عدم مطالبه مابه‌التفاوت را به گمرك ارائه دهند .
2 – كالای مشمول مابه‌التفاوت كه درگمرك موجود می‌باشد و یا به كشور وارد خواهد شد (باستثناء هدایا و كالاهای همراه مسافر) ترخیص آنها را گمرك موكول به پرداخت مابه‌التفاوت مقرر می‌باشد كه می‌بایست تاییدیه سازمان را مبنی بر دریافت مابه‌التفاوت مربوطه در هر مورد ارائه نماید . چنانچه واردكننده كالا بدون اخذ تاییدیه سازمان به گمرك مراجعه نماید گمرك مربوطه از ترخیص كالا خودداری و واردكننده را جهت پرداخت مابه‌التفاوت و اخذ تایید لازم به سازمان راهنمای نماید .
3 – گمركات كشور از ترخیص كالای مشمول مابه‌التفاوت با اخذ سپرده یا تعهدنامه اكیدا خودداری می‌نمایند مگر با نظر سازمان .
4 – كلیه مجوزهای ترخیص صادره توسط سازمان حمایت از تولیدكنندگان و مصرف‌كنندگان دارای مهر و دو امضا مجاز معرفی شده به گمرك می‌باشد .
5 – اخذ مجوز سازمان حمایت به هنگام ترخیص و درج شماره و تاریخ آن در پروانه سبز گمركی .
6 – اعلام فهرست كالاهای مشمول پرداخت مابه‌التفاوت در طول سال و یا تغییر مبلغ مابه‌التفاوت مربوط به گمرك .
توجه : كالاهای وارداتی مشمول مابه‌التفاوت بشرح جدول شماره یك شامل 16 ردیف می‌باشد .
كالاهای وارداتی (با هر نوع ارز) مشمول ضوابط قیمت‌گذاری بشرح جدول شماره دو شامل 36 ردیف می‌باشد .

گمرک ایران