سونای
12th February 2013, 05:32 PM
http://tebyan-zn.ir/images/39272b5b-4e9a-4a02-b9f4-9e030af971e7.jpg شيردهي تجربه‌اي جديد براي تمام زناني است که بچه‌دار مي‌شوند. از همان اولين روز تا پايان شيردهي معمولا سوال‌هاي زيادي در ذهن مادر شيرده به وجود مي‌آيد؛ مثل اينکه آيا شيرم براي نوزادم کافي است؟ چه کنم شيرم بيشتر شود؟ و... در بيشتر بيمارستان‌هاي دوستدار مادر و کودک، ماماها قبل از زايمان و حتي بعد از آن، طي تماس‌هاي تلفني به تمام سوال‌هاي مادران پاسخ مي‌دهند...
اگر در يکي از اين بيمارستان‌ها زايمان نکرده‌ايد، شايد سوال‌هايي ذهنتان را مشغول کرده باشد که پاسخي درست (http://tebyan-zn.ir/tags/%d8%af%d8%b1%d8%b3%d8%aa.html) براي آنها نمي‌يابيد. همراه ما باشيد تا جواب آنها را از دکتر محمود راوري، متخصص اطفال و عضو هيات مديره انجمن ترويج تغذيه با شير مادر بگيريد. برخي مادران وقتي شيرشان را مي‌دوشند و مي‌بينند رقيق (http://tebyan-zn.ir/tags/%d8%b1%d9%82%d9%8a%d9%82.html) است، فكر مي‌كنند شيرشان قوي نيست و بايد به فرزندشان شيرخشک بدهند. اين کار درست (http://tebyan-zn.ir/tags/%d8%af%d8%b1%d8%b3%d8%aa.html) است؟ وقتي مادر شيردهي را آغاز مي‌كند، در هر وعده بخشي از شير كه ابتدا بيرون مي‌آيد، رقيق (http://tebyan-zn.ir/tags/%d8%b1%d9%82%d9%8a%d9%82.html) و حاوي پروتئين بالاست و انتهاي آن چربي بيشتري دارد و سفيدتر و غليظ‌تر است. هر دو قسمت شير براي نوزاد لازم و ضروري است؛ قسمت رقيق (http://tebyan-zn.ir/tags/%d8%b1%d9%82%d9%8a%d9%82.html) عطش او را برطرف مي‌کند و قسمت غليظ او را کاملا سير خواهد کرد. بنابراين مادران بايد بدون نگراني اجازه دهند شيرخوار سينه را کاملا تخليه کند و بعد از 10 تا 20 دقيقه مکيدن، اگر باز هم درخواست کرد، پستان ديگر را در دهانش بگذارند. شير هر مادري بهترين و کامل‌ترين غذا براي نوزادش است و نيازي به تغذيه شيرخوار با شير مصنوعي نيست. برخي مادران فکر مي‌کنند در هر وعده شيردهي پستان از شير خالي مي‌شود و بايد بعد از چند دقيقه پستان ديگر را در دهان نوزاد بگذارند، اين باور درست (http://tebyan-zn.ir/tags/%d8%af%d8%b1%d8%b3%d8%aa.html) است؟ سينه هرگز از شير کاملا خالي نمي‌شود. وقتي شيرخوار مكيدن موثر دارد، گرچه شير ذخيره?شده داخل پستان كاملا خالي مي‌شود اما مكيدن محركي براي ترشح مجدد شير در پستان است. اگر شيرخوار درست (http://tebyan-zn.ir/tags/%d8%af%d8%b1%d8%b3%d8%aa.html) بمكد و كاملا هاله اطراف نوک سينه را در دهان داشته باشد و درست (http://tebyan-zn.ir/tags/%d8%af%d8%b1%d8%b3%d8%aa.html) شير را بمكد، در يك وعده شيردهي پستان چند مرتبه تخليه و تحريك ترشح شير انجام مي‌شود. جريان شير تا پايان وعده شيردهي كه معمولا 10 تا 20 دقيقه طول مي‌كشد، كم نمي‌شود و حتي بيشتر هم مي‌شود. بعد از 4-3 دقيقه اوليه، جريان شير پرچرب آغاز مي‌شود. نكته قابل توجه اينكه در اتمام هر وعده شيردهي، هنوز 25 سي‌سي شير در پستان و امكان دوشيدن شير وجود دارد. دوشيدن شير بعد از اتمام شيردهي توصيه مي‌شود زيرا باعث افزايش توليد شير در همان پستان خواهد شد. چرا بعضي بچه‌ها فقط نوك پستان را مي‌مكند؟ معمولا علت اين كار استفاده از پستانك و بطري است. وقتي نوزادي مي‌خواهد از بطري شير بنوشد، كافي است نوك پستانك را بمكد اما مكيدن موثر از پستان نيازمند دوشيدن شير با فک است. هر وعده شيردهي چقدر طول مي‌كشد؟ چرا بعضي شيرخواران 40 دقيقه سينه مي‌مكند اما در نهايت سير نمي‌شوند؟ معمولا 10 تا 20 دقيقه مكيدن موثر، معده شيرخوار را پر مي‌كند. البته در هر سني اين موضوع متفاوت است. شيرخواراني که نيم ساعت تا 40 دقيقه در حال شير خوردن هستند، فقط وقت تلف مي‌کنند و سير هم نمي‌شوند. البته نوزادان نارس و نوزاداني با وزن پايين يعني زير 2 كيلوگرم، به دليل فك كوچك مكيدن ضعيف دارند و مدت شيرخوردنشان طولاني‌تر است. اگر نوزادي ضعيف و نارس نباشد، نبايد شيردهي 40 دقيقه طول بكشد. اين يعني مكيدن موثر را نياموخته و سينه را تخليه نمي‌كند. در اين صورت لازم است معاينه و به‌وسيله مشاور شيردهي مكيدن موثر شيرخوار ديده شود. حداكثر بعد از 20 دقيقه شيرخوار بايد سير شود. اگر نوزاد هنگام شيرخوردن خوابش ببرد، چگونه او را تحريك كنيم تا باز هم شير بنوشد؟ معمولا نوزاد سالم هنگام شيرخوردن خوابش مي‌برد. اين علامت خوبي است و نيازي به بيداركردن شيرخوار نيست. گاهي هم شيرخوار بيمار است و به اين دليل خوابش مي‌برد. در اين حالت مادر بايد با ماساژ ملايم پيشاني و گونه‌ها و پشت او بيدارش كند. اگر كودك تازه متولدشده و بعد از چند دقيقه خوابش مي‌برد، به اين دليل است كه آغوز به اندازه حجم معده نوزاد يعني 7 سي‌سي (يك قاشق مرباخوري) است. در هر بار شيردهي 5 تا 10 سي‌سي آغوز توليد مي‌شود و نوزاد با خوردن آن کاملا سير خواهد شد. البته چون ممکن است نوزاد مرتب گرسنه شود، بهتر است در 2 روز اول مادر به دفعات و با فواصل كم مثلا هر نيم ساعت يكبار، به نوزاد شير دهد. هرچه سن شيرخوار بالاتر رود، معده او بزرگ‌تر مي‌شود و بعد از روز سوم که آغوز تمام مي‌شود، جريان شير برقرار و فواصل شيرخوردن شيرخوار بيشتر مي‌شود. مي‌توان گفت 10 تا 12 مرتبه شيردهي در طول روز براي سير کردن شيرخوار كافي است. : آيا لازم است فواصل شيردهي را رعايت و حتي وقتي شيرخوار خواب است، او را براي شير خوردن بيدار کرد؟ نه، معمولا اگر كودك گرسنه شود، خودش بيدار مي‌شود. در 2 ماه اول، نوزاد 10 تا 12 بار در روز و بعد از 3 ماه حداقل 8 بار در روز شير مي‌خورد. ممكن است شير مادر صبح زياد باشد و نوزاد 3 ساعت بخوابد اما بعدازظهر هر يك ساعت شير بنوشد. نبايد براي نوزاد زمان شيرخوردن تعيين كرد. تعداد دفعات شيردهي به چند عامل بستگي دارد؛ تقاضاي شيرخوار و حجم پستان مادر. اگر نوزادي وزن‌گيري خوبي دارد حتي در شب هم نبايد او را براي شيرخوردن بيدار كرد. اگر شيرخواري حتي بعد از اتمام شيردهي نمي‌خوابد و گريه مي‌کند يعني سير نشده و شير مادر کم است؟ اين اتفاق بسيار نادر است. فقط يكي، دو درصد مادران- به‌خصوص آنهايي كه بالاي 35 سال دارند يا سينه‌هايشان رشد نكرده است- شير كمي توليد مي‌كنند. بهترين روش براي آنكه بفهميم دليل گريه شيرخوار گرسنگي است يا نه، وزن كردن او است. اگر وزن شير خوار مطابق با نمودار رشد است، يعني مادر به اندازه كافي شير دارد. اگر شيرخوار مكيدن موثر دارد، دليل كم‌وزني ترشح كم شير مادر است. در اين شرايط روش‌هايي مثل دوشيدن شير، شيردهي مكرر و شيردهي در طول شب (2 تا 3 بار 2 تا 6 صبح) پيشنهاد مي‌شود. شيردهي در طول شب مي‌تواند تا حد زيادي به وزن‌گيري شيرخوار كمك كند زيرا هم چربي شير بالاتر است و هم باعث مي‌شود هورمون ترشح شير بيشتر توليد شود و در طول روز ميزان شير مادر افزايش يابد. گريه شيرخوار دلايل بسياري مي‌تواند داشته باشد و بايد آنها را بررسي كرد. گريه آخرين نشانه گرسنگي است. نبايد صبر كنيم شيرخواري به گريه بيفتد بعد به او شير بدهيم. وقتي شيرخوار سرش را به سمت مادر مي‌چرخاند، دستش را به دهان مي‌برد و دهانش را باز مي‌كند يا زبانش را بيرون مي‌آورد، يعني گرسنه است و بايد به او شير داد. وقتي كودك گريه مي‌كند، نبايد او را به زور به سينه چسباند تا شير بخورد. بايد اجازه داد آرام شود و تماس پوست به پوست برقرار كرد تا سينه را بگيرد. چرا شيرخواراني که شير مادر مي‌خورند، از نوزاداني که شير خشک مي‌خورند لاغرترند؟ بچه‌هاي شيرمادرخوار در 6 ماه اول نسبت به بچه‌هايي كه شيرخشك مي‌خورند وزن بيشتري مي‌گيرند و بعد از 6 ماهگي هم منحني رشد شيرخواران شيرمادرخوار با منحني رشد شيرخواراني كه شيرخشك مي‌خورند، تفاوت دارد اما همين كندي وزن‌گيري است كه در آينده باعث مي‌شود بچه‌هايي كه شير مادرشان را خورده‌اند، به قند و چربي خون بالا و ناراحتي‌هاي قلبي– عروقي مبتلا نشوند. براي افزايش شير بايد رژيم خاصي داشت يا دارو مصرف كرد؟ براي افزايش شير، دوشيدن آن مهم‌ترين اقدام است. بعد از آنكه شيرخوار شير خورد، بهتر است مادر باقي شير را بدوشد. پستان تخليه شده شير بيشتري توليد مي‌كند. شيردوشيده شده را با قاشق و استكان يا در نهايت سرنگ به نوزاد بدهيد. به هيچ‌وجه نبايد از بطري استفاده كرد زيرا وقتي شيرخواري بطري خورد، ديگر سينه مادر را درست (http://tebyan-zn.ir/tags/%d8%af%d8%b1%d8%b3%d8%aa.html) نمي‌مكد. شيرنخوردن از پستان مادر يعني استراحت دادن به پستان و كم شدن توليد شير. شيرمصنوعي عوارض بسياري براي شيرخوار دارد و وقتي با بطري به او داده شود، باعث مي‌شود شير مادر هر روز كمتر توليد شود. براي افزايش شير، نيازي نيست مادر رژيم خاصي را دنبال كند. البته مصرف برخي موادغذايي مثل سوپ جو، رازيانه و ريحان در افزايش شير بسيار موثر است. ماساژدادن سينه قبل از شيردهي، استفاده از كيسه آب گرم، فشاردادن سينه حين مكيدن نوزاد از بالا به پايين هم از جمله اقدام‌هاي موثر است. البته برخي مادران براي افزايش شير به دارو نياز دارند كه پزشك در صورت صلاحديد تجويز خواهد كرد. اگر شير کم است و نمي‌توان آن را با دست دوشيد، مي‌توان از شيردوش برقي استفاده کرد؟ متاسفانه در كشور ما مشاور شيردهي وجود ندارد. بسياري از مادراني كه مراجعه مي‌كنند و مي‌گويند شيرشان کم است و نمي‌توانند آن را با دست بدوشند، در واقعا شيردوشي بلد نيستند. لازم است به مادر بياموزيم دستش را چگونه روي پستان بگذارد و چگونه و به چه مدت و با چه سرعتي ماساژ دهد تا بتواند شير بدوشد. با 2 پستان مي‌توان 3 بچه را به صورت انحصاري تا 6 ماه شير داد. مشكل كمي شير نيست، مادرها بايد دوشيدن شير را بياموزند. با دست دوشيدن شير بسيار مفيد است زيرا به كانال‌هاي شيري كاملا فشار مي‌آيد و تخليه مي‌شوند. لازم نيست پمپ‌هاي گران‌قيمت خريد. احساس كم‌بودن شير يا زخم شدن سينه مادر به دليل مكيدن غيرموثر شيرخوار است. بايد درست (http://tebyan-zn.ir/tags/%d8%af%d8%b1%d8%b3%d8%aa.html) بغل كردن شيرخوار و شيردادن به او را كاملا به مادر آموزش داد. مادري که بعد از گذشت چند روز از عمل سزارين هنوز شيرش جاري نشده، چه بايد بکند؟ متاسفانه يكي از مشكلات در كشور ما سزارين است. بعد از برزيل، ما بيشترين آمار سزارين را در دنيا داريم. بيشتر متخصصاني كه فارغ‌التحصيل مي‌شوند، حتي در اتاق زايمان، زايمان طبيعي انجام نداده‌اند. خوشبختانه امروز بيمارستان‌هاي دوستدار كودك در كشور وجود دارد، از سال 1392 به بعد قرار است بيمارستان‌هاي دوستدار مادر هم تاسيس شود. در اين بيمارستان‌ها در صورت لزوم عمل سزارين انجام مي‌شود. اگر سزارين اورژانسي باشد، متاسفانه شير به زودي توليد نمي‌شود. در سزارين با تعيين وقت قبلي نيز چون نوزاد از مادر جدا شده است، شير جاري نمي‌شود. درحالي كه در زايمان طبيعي همان لحظه يا نهايتا يك ساعت بعد، نوزاد در بغل مادر قرار مي‌گيرد و جريان شير برقرار مي‌شود. در روش سزارين نوزاد 5-4 ساعت از مادر جداست و متاسفانه در اتاقي ديگر با شير مصنوعي يا آب‌قند تغذيه مي‌شود. اين کار جرم محسوب مي‌شود و والدين مي‌توانند شكايت كنند. مادر سزارين شده حتي بعد از به هوش آمدن به دليل درد جاي زخم نمي‌تواند بنشيند و به فرزندش راحت شير دهد. بايد نوزاد را حتي وقتي هنوز مادر بيهوش است، در همان اتاق ريكاوري با او تماس پوست به پوست داد و بايد بعد از آنكه مادر هوشيار شد نيز نوزاد را از بغل به او نزديك كرد تا سينه مادرش را بيابد و بمكد. مادر به روش خوابيده به پهلو مي‌تواند به فرزندش شير دهد. بعد از آنكه مادر توانست بنشيند، مي‌توان نوزاد را زير بغل مادر گذاشت تا فشاري به شكم نيايد. اگر اين كارها انجام شود، جريان شير برقرار خواهد شد و در غير اين صورت شير به جاي آنكه در نهايت روز دوم توليد شود، در روز پنجم هم توليد نخواهد شد. آيا خوردن مايعات بعد از سزارين ممنوع است؟ بعد از عمل سزارين خوردن هيچ ماده غذايي‌اي ممنوع نيست. توصيه به نخوردن آب و مايعات غيرعلمي است. فقط خوردن غذاهاي نفاخ توصيه نمي‌شود. چه كنيم در طول دوران شيردهي دچار دردهاي عضلاني نشويم؟ اولين مساله‌اي كه مادر در شيردهي بايد به آن توجه كند، وضعيت نشستن است. شيردهي زمان‌بر است و مادر مجبور است 10 تا 20 دقيقه در يك وضعيت ثابت بنشيند و شير بدهد. اين كار مي‌تواند باعث كمردرد و پادرد او شود بنابراين لازم است روي يك صندلي راحت بنشيند، زيرپايي داشته باشد و حتما يكي دو بالش كنارش باشد تا راحت تكيه دهد. نبايد با عجله شير داد و به سمت جلو خم شد.
منبع:سميه مقصودعلي/سلامت ایران
لینک (http://tebyan-zn.ir/News-Article/healthy_safe_life/2012/12/22/88336.html)
اگر در يکي از اين بيمارستان‌ها زايمان نکرده‌ايد، شايد سوال‌هايي ذهنتان را مشغول کرده باشد که پاسخي درست (http://tebyan-zn.ir/tags/%d8%af%d8%b1%d8%b3%d8%aa.html) براي آنها نمي‌يابيد. همراه ما باشيد تا جواب آنها را از دکتر محمود راوري، متخصص اطفال و عضو هيات مديره انجمن ترويج تغذيه با شير مادر بگيريد. برخي مادران وقتي شيرشان را مي‌دوشند و مي‌بينند رقيق (http://tebyan-zn.ir/tags/%d8%b1%d9%82%d9%8a%d9%82.html) است، فكر مي‌كنند شيرشان قوي نيست و بايد به فرزندشان شيرخشک بدهند. اين کار درست (http://tebyan-zn.ir/tags/%d8%af%d8%b1%d8%b3%d8%aa.html) است؟ وقتي مادر شيردهي را آغاز مي‌كند، در هر وعده بخشي از شير كه ابتدا بيرون مي‌آيد، رقيق (http://tebyan-zn.ir/tags/%d8%b1%d9%82%d9%8a%d9%82.html) و حاوي پروتئين بالاست و انتهاي آن چربي بيشتري دارد و سفيدتر و غليظ‌تر است. هر دو قسمت شير براي نوزاد لازم و ضروري است؛ قسمت رقيق (http://tebyan-zn.ir/tags/%d8%b1%d9%82%d9%8a%d9%82.html) عطش او را برطرف مي‌کند و قسمت غليظ او را کاملا سير خواهد کرد. بنابراين مادران بايد بدون نگراني اجازه دهند شيرخوار سينه را کاملا تخليه کند و بعد از 10 تا 20 دقيقه مکيدن، اگر باز هم درخواست کرد، پستان ديگر را در دهانش بگذارند. شير هر مادري بهترين و کامل‌ترين غذا براي نوزادش است و نيازي به تغذيه شيرخوار با شير مصنوعي نيست. برخي مادران فکر مي‌کنند در هر وعده شيردهي پستان از شير خالي مي‌شود و بايد بعد از چند دقيقه پستان ديگر را در دهان نوزاد بگذارند، اين باور درست (http://tebyan-zn.ir/tags/%d8%af%d8%b1%d8%b3%d8%aa.html) است؟ سينه هرگز از شير کاملا خالي نمي‌شود. وقتي شيرخوار مكيدن موثر دارد، گرچه شير ذخيره?شده داخل پستان كاملا خالي مي‌شود اما مكيدن محركي براي ترشح مجدد شير در پستان است. اگر شيرخوار درست (http://tebyan-zn.ir/tags/%d8%af%d8%b1%d8%b3%d8%aa.html) بمكد و كاملا هاله اطراف نوک سينه را در دهان داشته باشد و درست (http://tebyan-zn.ir/tags/%d8%af%d8%b1%d8%b3%d8%aa.html) شير را بمكد، در يك وعده شيردهي پستان چند مرتبه تخليه و تحريك ترشح شير انجام مي‌شود. جريان شير تا پايان وعده شيردهي كه معمولا 10 تا 20 دقيقه طول مي‌كشد، كم نمي‌شود و حتي بيشتر هم مي‌شود. بعد از 4-3 دقيقه اوليه، جريان شير پرچرب آغاز مي‌شود. نكته قابل توجه اينكه در اتمام هر وعده شيردهي، هنوز 25 سي‌سي شير در پستان و امكان دوشيدن شير وجود دارد. دوشيدن شير بعد از اتمام شيردهي توصيه مي‌شود زيرا باعث افزايش توليد شير در همان پستان خواهد شد. چرا بعضي بچه‌ها فقط نوك پستان را مي‌مكند؟ معمولا علت اين كار استفاده از پستانك و بطري است. وقتي نوزادي مي‌خواهد از بطري شير بنوشد، كافي است نوك پستانك را بمكد اما مكيدن موثر از پستان نيازمند دوشيدن شير با فک است. هر وعده شيردهي چقدر طول مي‌كشد؟ چرا بعضي شيرخواران 40 دقيقه سينه مي‌مكند اما در نهايت سير نمي‌شوند؟ معمولا 10 تا 20 دقيقه مكيدن موثر، معده شيرخوار را پر مي‌كند. البته در هر سني اين موضوع متفاوت است. شيرخواراني که نيم ساعت تا 40 دقيقه در حال شير خوردن هستند، فقط وقت تلف مي‌کنند و سير هم نمي‌شوند. البته نوزادان نارس و نوزاداني با وزن پايين يعني زير 2 كيلوگرم، به دليل فك كوچك مكيدن ضعيف دارند و مدت شيرخوردنشان طولاني‌تر است. اگر نوزادي ضعيف و نارس نباشد، نبايد شيردهي 40 دقيقه طول بكشد. اين يعني مكيدن موثر را نياموخته و سينه را تخليه نمي‌كند. در اين صورت لازم است معاينه و به‌وسيله مشاور شيردهي مكيدن موثر شيرخوار ديده شود. حداكثر بعد از 20 دقيقه شيرخوار بايد سير شود. اگر نوزاد هنگام شيرخوردن خوابش ببرد، چگونه او را تحريك كنيم تا باز هم شير بنوشد؟ معمولا نوزاد سالم هنگام شيرخوردن خوابش مي‌برد. اين علامت خوبي است و نيازي به بيداركردن شيرخوار نيست. گاهي هم شيرخوار بيمار است و به اين دليل خوابش مي‌برد. در اين حالت مادر بايد با ماساژ ملايم پيشاني و گونه‌ها و پشت او بيدارش كند. اگر كودك تازه متولدشده و بعد از چند دقيقه خوابش مي‌برد، به اين دليل است كه آغوز به اندازه حجم معده نوزاد يعني 7 سي‌سي (يك قاشق مرباخوري) است. در هر بار شيردهي 5 تا 10 سي‌سي آغوز توليد مي‌شود و نوزاد با خوردن آن کاملا سير خواهد شد. البته چون ممکن است نوزاد مرتب گرسنه شود، بهتر است در 2 روز اول مادر به دفعات و با فواصل كم مثلا هر نيم ساعت يكبار، به نوزاد شير دهد. هرچه سن شيرخوار بالاتر رود، معده او بزرگ‌تر مي‌شود و بعد از روز سوم که آغوز تمام مي‌شود، جريان شير برقرار و فواصل شيرخوردن شيرخوار بيشتر مي‌شود. مي‌توان گفت 10 تا 12 مرتبه شيردهي در طول روز براي سير کردن شيرخوار كافي است. : آيا لازم است فواصل شيردهي را رعايت و حتي وقتي شيرخوار خواب است، او را براي شير خوردن بيدار کرد؟ نه، معمولا اگر كودك گرسنه شود، خودش بيدار مي‌شود. در 2 ماه اول، نوزاد 10 تا 12 بار در روز و بعد از 3 ماه حداقل 8 بار در روز شير مي‌خورد. ممكن است شير مادر صبح زياد باشد و نوزاد 3 ساعت بخوابد اما بعدازظهر هر يك ساعت شير بنوشد. نبايد براي نوزاد زمان شيرخوردن تعيين كرد. تعداد دفعات شيردهي به چند عامل بستگي دارد؛ تقاضاي شيرخوار و حجم پستان مادر. اگر نوزادي وزن‌گيري خوبي دارد حتي در شب هم نبايد او را براي شيرخوردن بيدار كرد. اگر شيرخواري حتي بعد از اتمام شيردهي نمي‌خوابد و گريه مي‌کند يعني سير نشده و شير مادر کم است؟ اين اتفاق بسيار نادر است. فقط يكي، دو درصد مادران- به‌خصوص آنهايي كه بالاي 35 سال دارند يا سينه‌هايشان رشد نكرده است- شير كمي توليد مي‌كنند. بهترين روش براي آنكه بفهميم دليل گريه شيرخوار گرسنگي است يا نه، وزن كردن او است. اگر وزن شير خوار مطابق با نمودار رشد است، يعني مادر به اندازه كافي شير دارد. اگر شيرخوار مكيدن موثر دارد، دليل كم‌وزني ترشح كم شير مادر است. در اين شرايط روش‌هايي مثل دوشيدن شير، شيردهي مكرر و شيردهي در طول شب (2 تا 3 بار 2 تا 6 صبح) پيشنهاد مي‌شود. شيردهي در طول شب مي‌تواند تا حد زيادي به وزن‌گيري شيرخوار كمك كند زيرا هم چربي شير بالاتر است و هم باعث مي‌شود هورمون ترشح شير بيشتر توليد شود و در طول روز ميزان شير مادر افزايش يابد. گريه شيرخوار دلايل بسياري مي‌تواند داشته باشد و بايد آنها را بررسي كرد. گريه آخرين نشانه گرسنگي است. نبايد صبر كنيم شيرخواري به گريه بيفتد بعد به او شير بدهيم. وقتي شيرخوار سرش را به سمت مادر مي‌چرخاند، دستش را به دهان مي‌برد و دهانش را باز مي‌كند يا زبانش را بيرون مي‌آورد، يعني گرسنه است و بايد به او شير داد. وقتي كودك گريه مي‌كند، نبايد او را به زور به سينه چسباند تا شير بخورد. بايد اجازه داد آرام شود و تماس پوست به پوست برقرار كرد تا سينه را بگيرد. چرا شيرخواراني که شير مادر مي‌خورند، از نوزاداني که شير خشک مي‌خورند لاغرترند؟ بچه‌هاي شيرمادرخوار در 6 ماه اول نسبت به بچه‌هايي كه شيرخشك مي‌خورند وزن بيشتري مي‌گيرند و بعد از 6 ماهگي هم منحني رشد شيرخواران شيرمادرخوار با منحني رشد شيرخواراني كه شيرخشك مي‌خورند، تفاوت دارد اما همين كندي وزن‌گيري است كه در آينده باعث مي‌شود بچه‌هايي كه شير مادرشان را خورده‌اند، به قند و چربي خون بالا و ناراحتي‌هاي قلبي– عروقي مبتلا نشوند. براي افزايش شير بايد رژيم خاصي داشت يا دارو مصرف كرد؟ براي افزايش شير، دوشيدن آن مهم‌ترين اقدام است. بعد از آنكه شيرخوار شير خورد، بهتر است مادر باقي شير را بدوشد. پستان تخليه شده شير بيشتري توليد مي‌كند. شيردوشيده شده را با قاشق و استكان يا در نهايت سرنگ به نوزاد بدهيد. به هيچ‌وجه نبايد از بطري استفاده كرد زيرا وقتي شيرخواري بطري خورد، ديگر سينه مادر را درست (http://tebyan-zn.ir/tags/%d8%af%d8%b1%d8%b3%d8%aa.html) نمي‌مكد. شيرنخوردن از پستان مادر يعني استراحت دادن به پستان و كم شدن توليد شير. شيرمصنوعي عوارض بسياري براي شيرخوار دارد و وقتي با بطري به او داده شود، باعث مي‌شود شير مادر هر روز كمتر توليد شود. براي افزايش شير، نيازي نيست مادر رژيم خاصي را دنبال كند. البته مصرف برخي موادغذايي مثل سوپ جو، رازيانه و ريحان در افزايش شير بسيار موثر است. ماساژدادن سينه قبل از شيردهي، استفاده از كيسه آب گرم، فشاردادن سينه حين مكيدن نوزاد از بالا به پايين هم از جمله اقدام‌هاي موثر است. البته برخي مادران براي افزايش شير به دارو نياز دارند كه پزشك در صورت صلاحديد تجويز خواهد كرد. اگر شير کم است و نمي‌توان آن را با دست دوشيد، مي‌توان از شيردوش برقي استفاده کرد؟ متاسفانه در كشور ما مشاور شيردهي وجود ندارد. بسياري از مادراني كه مراجعه مي‌كنند و مي‌گويند شيرشان کم است و نمي‌توانند آن را با دست بدوشند، در واقعا شيردوشي بلد نيستند. لازم است به مادر بياموزيم دستش را چگونه روي پستان بگذارد و چگونه و به چه مدت و با چه سرعتي ماساژ دهد تا بتواند شير بدوشد. با 2 پستان مي‌توان 3 بچه را به صورت انحصاري تا 6 ماه شير داد. مشكل كمي شير نيست، مادرها بايد دوشيدن شير را بياموزند. با دست دوشيدن شير بسيار مفيد است زيرا به كانال‌هاي شيري كاملا فشار مي‌آيد و تخليه مي‌شوند. لازم نيست پمپ‌هاي گران‌قيمت خريد. احساس كم‌بودن شير يا زخم شدن سينه مادر به دليل مكيدن غيرموثر شيرخوار است. بايد درست (http://tebyan-zn.ir/tags/%d8%af%d8%b1%d8%b3%d8%aa.html) بغل كردن شيرخوار و شيردادن به او را كاملا به مادر آموزش داد. مادري که بعد از گذشت چند روز از عمل سزارين هنوز شيرش جاري نشده، چه بايد بکند؟ متاسفانه يكي از مشكلات در كشور ما سزارين است. بعد از برزيل، ما بيشترين آمار سزارين را در دنيا داريم. بيشتر متخصصاني كه فارغ‌التحصيل مي‌شوند، حتي در اتاق زايمان، زايمان طبيعي انجام نداده‌اند. خوشبختانه امروز بيمارستان‌هاي دوستدار كودك در كشور وجود دارد، از سال 1392 به بعد قرار است بيمارستان‌هاي دوستدار مادر هم تاسيس شود. در اين بيمارستان‌ها در صورت لزوم عمل سزارين انجام مي‌شود. اگر سزارين اورژانسي باشد، متاسفانه شير به زودي توليد نمي‌شود. در سزارين با تعيين وقت قبلي نيز چون نوزاد از مادر جدا شده است، شير جاري نمي‌شود. درحالي كه در زايمان طبيعي همان لحظه يا نهايتا يك ساعت بعد، نوزاد در بغل مادر قرار مي‌گيرد و جريان شير برقرار مي‌شود. در روش سزارين نوزاد 5-4 ساعت از مادر جداست و متاسفانه در اتاقي ديگر با شير مصنوعي يا آب‌قند تغذيه مي‌شود. اين کار جرم محسوب مي‌شود و والدين مي‌توانند شكايت كنند. مادر سزارين شده حتي بعد از به هوش آمدن به دليل درد جاي زخم نمي‌تواند بنشيند و به فرزندش راحت شير دهد. بايد نوزاد را حتي وقتي هنوز مادر بيهوش است، در همان اتاق ريكاوري با او تماس پوست به پوست داد و بايد بعد از آنكه مادر هوشيار شد نيز نوزاد را از بغل به او نزديك كرد تا سينه مادرش را بيابد و بمكد. مادر به روش خوابيده به پهلو مي‌تواند به فرزندش شير دهد. بعد از آنكه مادر توانست بنشيند، مي‌توان نوزاد را زير بغل مادر گذاشت تا فشاري به شكم نيايد. اگر اين كارها انجام شود، جريان شير برقرار خواهد شد و در غير اين صورت شير به جاي آنكه در نهايت روز دوم توليد شود، در روز پنجم هم توليد نخواهد شد. آيا خوردن مايعات بعد از سزارين ممنوع است؟ بعد از عمل سزارين خوردن هيچ ماده غذايي‌اي ممنوع نيست. توصيه به نخوردن آب و مايعات غيرعلمي است. فقط خوردن غذاهاي نفاخ توصيه نمي‌شود. چه كنيم در طول دوران شيردهي دچار دردهاي عضلاني نشويم؟ اولين مساله‌اي كه مادر در شيردهي بايد به آن توجه كند، وضعيت نشستن است. شيردهي زمان‌بر است و مادر مجبور است 10 تا 20 دقيقه در يك وضعيت ثابت بنشيند و شير بدهد. اين كار مي‌تواند باعث كمردرد و پادرد او شود بنابراين لازم است روي يك صندلي راحت بنشيند، زيرپايي داشته باشد و حتما يكي دو بالش كنارش باشد تا راحت تكيه دهد. نبايد با عجله شير داد و به سمت جلو خم شد.
منبع:سميه مقصودعلي/سلامت ایران
لینک (http://tebyan-zn.ir/News-Article/healthy_safe_life/2012/12/22/88336.html)