سیاره‌ای ابرمشتری پیرامون ستاره‌ای پرجرم

[مسافر007]

http://canot.ir/wp-content/uploads/2012/11/121119140621-large.jpg (http://canot.ir/wp-content/uploads/2012/11/121119140621-large.jpg)گروهی بین‌المللی از اخترفیزیک‌دانان، سیاره‌ای ابرمشتری پیرامون ستاره‌ی کاپا-آندرومدا یافته‌اند. این سیاره ۱۳ برابر مشتری جرم دارد و در مداری بزرگ‌تر از مدار نپتون به دور ستاره‌اش می‌گردد. دانشمندان نام این سیاره را «کاپا آندرومدا بی، Kappa AND b» گذاشته‌اند. ستاره‌ی این منظومه ۲/۵ برابر خورشید جرم دارد و حتی با چشم غیرمسلح هم به سادگی در صورت‌فلکی آندرومدا در فاصله‌ی ۱۷۰ سال نوری دیده می‌شود.کاپا-آندرومدا آن‌قدر سریع در آسمان حرکت می‌کند که به سادگی تغییر جابه‌جایی‌اش در آسمان نسبت به اجرام دورتر رصد می‌شود. دانشمندان در دی ماه جرمی کم‌نور در نزدیکی این ستاره رصد کردند و در تیر ماه هنگامی‌که در طول‌موج‌های گوناگون باز هم ستاره را بررسی کردند،‌ متوجه شدند که آن جرم کم‌نور دقیقاً در همان جایی نسبت به ستاره قرار دارد که قبلاً در دی ماه رصد شده بود. این نشان می‌داد که جرم کم‌نور به نوعی با ستاره در ارتباط است. یکی از مهم‌ترین بخش‌های این یافته، نحوه‌ی کشف سیاره بوده که جز معدود مواردی است که با روش عکس‌برداری مستقیم کشف شده است. در تصاویر در نورفروسرخ، نور سیاره میان درخشش نور ستاره‌اش گم شده است اما دانشمندان با استفاده از روش عکس‌برداری از زوایای گوناگون نور سیاره را آشکار کردند. در این روش از ترکیبی از تصاویر در زمان‌های معین استفاده می‌شود که دانشمندان می‌توانند نهایتاً در آخرین تصویر نور ستاره را از تصویر حذف کنند تا آن‌چه باقی‌ می‌ماند به خوبی دیده شود. سیاره‌های جوان گرمای زمان شکل‌گیری‌اشان را حفظ می‌کنند و همین باعث افزایش نور آن‌ها در تصاویر با نورفروسرخ می‌شود. همین امر باعث دشوار شدن کشف سیارات جوان می‌شود اما از سویی آن‌ها را به هدف‌هایی جذاب برای عکس‌برداری مستقیم تبدیل می‌کند.تا به حال بیش از ۸۰۰ سیاره‌ی فراخورشیدی کشف شده است اما فقط شش‌تای آن‌ها با آشکارسازی مستقیم نور جَوّشان کشف‌ شده‌اند و این سیاره هم یکی از این شش تا به حساب می‌آید. از سویی تا به حال گمان می‌رفت که در منظومه‌های اندکی چنین موقعیتی پیش می‌آید که ستاره و سیاره هردو بسیار پرجرم باشند چراکه تابش‌های شدید ستاره‌ای بسیار پرجرم مانع شکل گیری سیارات جدید می‌شود. اما به نظر می‌رسد ستاره‌هایی مانند کاپا-آندرومدا توانایی بسیار خوبی برای تولید سیاره‌های پرجرم پیرامون خود دارند. اما هنوز نحوه‌ی شکل‌گیری این سیاره که از همه‌ی سیاره‌های منظومه‌ی شمسی بزرگ‌تر است، در هاله‌ای از ابهام باقی‌مانده است زیرا شکل‌گیری سیاره‌های پرجرم و بزرگ در فاصله‌ی بسیار دور از ستاره بسیار پیچیده و دشوار است. دانشمندان همچنان در حال بررسی این منظومه و به دنبال یافتن سیاره‌ی دوم آنند. اگر هم سیاره‌ی دومی کشف نشود، مطالعات بیشتر پرسش‌های گوناگون دانشمندان درباره‌ی این منظومه‌ی عجیب را پاسخ خواهند داد.(در تصویر بالا داخل دایره‌ی مشکی، علامت + نشان‌دهنده‌ی ستاره‌ی کاپا- آندرومدا، خط نقطه‌چین دور دایره نشان‌دهنده‌ی مداری به اندازه‌ی مدار نپتون به دور خورشید و نقطه‌ی سفید رنگ نشان‌دهنده‌ی سیاره‌ی «کاپا آندرومدا بی» است.)

منبع: Sciencedaily.com (http://www.sciencedaily.com/releases/2012/11/121119140621.htm)

مطالعه‌ي بیشتر: http://canot.ir/?p=2893 (http://canot.ir/?p=2893)