Admin
16th March 2009, 10:41 PM
خرافه، نوعی از باور و اعتقاد است که پایهی علمی و منطقی ندارد و بر اساس دانستههای قبلی و اطلاعات ثابتشده مطرح نمیگردد. البته با این شرایط نمیتوان فرضیات علمی اثبات نشده یا نظرات شخصی افراد در مورد موضوعات متنوع را خرافه پنداشت چرا که خرافات معمولاً در شرایط روی دادن یک اتفاق خاص، یا در حالت استقبال از یک رویداد محتمل و نیز در مورد اتفاقات پیشبینی نشده مطرح میگردند و هیچ استدلال عقلی و منطقی نیز آن را نخواهد پذیرفت.
این باورها بیشتر به مثابه تابو هستند به این معنا که علیرغم پذیرفته شده نبودنشان از لحاظ علمی، منطقی و استدلالی و بدون اینکه هیچگونه پایهی اثبات استنتاجی یا حتی استقرایی داشته باشند، کمتر کسی به خود اجازه میدهد وارد حیطهی آن شود و برای به چالش کشیدنش اقدام کند. افرادی که حتی خود را خرافاتی نمیپندارند و حتی بسیاری از قایلان به مکتب ماتریالیسم نیز در مورد پذیرش یا عدم پذیرش برخی از این باورها تردید دارند. نحس بودن عدد سیزده، لزوم گفتن عبارت "عافیت باشد" پس از عطسه و بدشگون بودن آواز کلاغ یا جغد، از جملهی این باورها هستند که در بین اکثر کشورهای دنیا رایجند و حتی در کشورهایی مانند هلند، نروژ، ایالات متحده و انگلیس به اوج خود میرسند.
از همین رو علیرغم اینکه بسیاری از ما در مقابل برخی از خرافات، شدیداً موضع میگیریم و از واقعیت نداشتن آن سخن میگوییم، اما یک ترس و احساس درونی خاص باعث میشود تا در مقابل برخی از آنها هم سکوت کنیم و یا حداقل به ظاهر وانمود نماییم که آن را پذیرفتهایم، هرچند که بسیاری از این خرافات، در واقع رسوم و آداب نیاکان و گذشتگان ما هستند و به بخشی از فرهنگ و زندگی امروزهی ما بدل شدهاند مانند جشنهایی که اعم از هالووین و سنت پاتریک و... در سراسر دنیا رواج دارند.
واژهی "خرافه" برای نخستین بار در درگیری ایدئولوژیک بین پیروان مذهب کاتولیک و پیروان مذهب پروتستان در آمریکا و انگلیس مطرح شد و هر کدام از این گروهها سعی میکردند برای کمرنگ و بیاهمیت نشان دادن اعتقادات طرف مقابل، باورهای یکدیگر را خرافه یا superstitions بخوانند. از همان زمان بود که تصور وجود ارتباط بین اعتقادات دینی و خرافات نیز وارد افواه عمومی و رسانهها شد و به یک فرصت تبلیغاتی برای گروههای ضددین بدل شد و حتی باب بسیاری از اختلافات مذهبی و دینی در سراسر دنیا را گشود. با این حال علیرغم سوء استفادهی بسیاری از افراد فرصتطلب از ناآگاهی مردم در چنین زمینهیی، خرافات امروزه به بخشی از حیات روزمرهی ما حتی کمرنگ و ناچیز بدل گشته و کمتر کسی پیدا میشود که بتواند ادعا کند حداقل یک نوع از هزاران نوع خرافهی مشترک بین فرهنگها را نمیپذیرد.
از سوی دیگر به نظر میرسد تبلیغات گستردهی رسانهیی در کشورهای غربی برای مبرا نشان دادن مردم از اعتقادات و باورهای خرافی نیز تاثیر چندانی در رویکرد آنها نداشته و این را از متون جامعهشناختی و نتایج تحقیقات آماری در همین جوامع نیز میتوان دریافت کرد. بسیاری از این خرافات تا امروزه و در قرن بیستویکم نیز میان خانوادههای مختلف غربی و شرقی رواج دارند.
در این مقاله، به تفکیک فرهنگ هر کشور، برخی از جالبترین و رایجترین خرافات بین مردم را مطرح و بررسی میکنیم.
ایالات متحده آمریکا
1- اگر عنکبوتی روی شانهی کسی حرکت کند، نباید آن را کشت و به سرعت باید یک شمع یا چراغ روشن نمود، در غیر اینصورت شخص مورد نظر نفرین خواهد شد.
2- دیده شدن یک کلاغ سیاه به صورت تنها نشانهیی از بدشانسی است.
3- عدد سیزده به عنوان یک نشانهی قدرتمند از بدشانسی و نحوست، نباید در هیچ مکان عمومی و حتی پلاکگذاری منازل مورد استفاده قرار بگیرد، در عوض 12+1 باید جایگزین شود.
4- نعل اسب باید در ورودی در خانهها نصب شود تا نشانهی شانس و برکت باشد.
5- شکستن آینه، هفت سال بدبختی و نحسی به بار خواهد آورد. برای از بین بردن این نحسی، تکههای آینه را جمع کنید و زیر نور ماه در خاک مخفی سازید.
6- قرار گرفتن کلاه بر روی تخت، نشانهی بدشانسی است.
7- اگر کسی خواب بد و پریشانکنندهیی دیده، باید در صبح روز بعد قبل از صحبت کردن در مورد خواب یا یادآوری آن، صبحانه بخورد وگرنه خوابش تعبیر میشود!
انگلیس و بریتانیای کبیر
1- در صورتی که زوجی صاحب فرزند نمیشوند، باید قسمتهای مختلف خانه را جارو بزنند تا شیطان از خانهی آنها دور شود.
2- اگر زنی دو قاشق را در نعلبکی چایخوری خود قرار دهد، صاحب فرزندان دوقلو میشود!
3- اگر بچههای یک خانواده، مقدار زیادی گل کلم را به صورت انباشته روی هم در اطراف در یا پنجرهی منزلشان در جشن هالووین تپه کنند، فرشتهها برای آنان برادر و خواهر جدید خواهند آورد.
4- اگر میخواهید زخمی را مداوا کنید، به داروی التیام زخم یا هر وسیلهیی که با آن زخم را باندپیچی و درمان میکنید، روغن بمالید تا سرعت بهبودی افزایش یابد!
5- اگر زن حامله که در آستانهی زایمان است، سه بار با قاشقهای غذاخوری، نمک بخورد، درد زایمان کمتری تحمل خواهد کرد!
برزیل
1- در صورتی که از روی نردبان بیفتید، اتفاق بدی برایتان خواهد افتاد.
2- اگر سکهها یا پولهای موجود در جیب شما روی زمین بریزد، ثروت و داراییتان را از دست خواهید داد و آن را پیدا نخواهید کرد!
3- اگر همیشه قبل از ریختن چای در فنجان، شکر را داخل آن میریزید، ثروتمند خواهید شد.
4- اگر در روز اول ژانویه یا آغاز سال میلادی، دانههای عدس و گندم بخورید، سالی پر از ثروت و موفقیت خواهید داشت.
ژاپن
1- اگر شخصی در مسیر خود، یک مار سفیدرنگ پیدا کند، خوشبخت خواهد شد. این مار برای او نشانهی خوشیمنی است. بسیاری از مردم ژاپن، تصاویری از مارهای سفید بر دیوارهای منازل خود میآویزند.
2- هیچ کس شبها نمیتواند به صورتی بخوابد که سرش به سمت شمال باشد چرا که مردگان در ژاپن به سمت شمال دفن میشوند. اگر کسی اینگونه بخوابد، مرگ در انتظار او خواهد بود.
3- تلفظ عدد "چهار" در زبان ژاپنی همانند تلفظ کلمهی "مرگ" در این زبان است از این رو ژاپنیها عدد چهار را نحس میشمارند. اکثر هتلهای ژاپن نیز یا سه ستاره هستند و یا پنج ستاره!!
4- تلفظ نام رنگ قرمز در زبان مردم ژاپن همانند تلفظ عبارت "شانس" است. در آغاز سال نو، مردم همه چیز را به رنگ قرمز درمیآورند.
ترکیه
1- اگر گربهی سیاه رنگی را دیدید، باید بخشی از موهای خود را با دست بکشید در غیراینصورت اتفاق بدی برایتان خواهد افتاد.
2- اگر بین دو شخص بایستید که نامهای یکسان داشته باشند، همهی آرزوهایی که در آن لحظه میکنید، برآورده خواهند شد.
3- اگر دست راست شما بخارد، این معنی را دارد که از شخصی پول دریافت میکنید در حالی که اصلاً انتظارش را نداشتهاید اما اگر دست چپتان بخارد، به این معنی است که مقداری پول به کسی خواهید داد که او انتظارش را ندارد!
4- اگر هنگام غذا خوردن، مقداری از غذا روی لباس شما بریزد، آن روز میهمان خواهید داشت. دیدن عنکبوت در هرجای خانه نیز به معنای در پیش بودن میهمان است.
روسیه
1- اگر در آینهی شکستهیی نگاه کنید، برای شما بدشانسی خواهد آورد. در همین حال اگر همزمان با نگاه کردن به آیینهی شکسته، چیزی هم بخورید، در واقع شانس خود را به طور کامل ضایع کردهاید!
2- اگر چیزی را از یاد بردهاید و در خانه هستید، میتوانید به آینهیی نگاه کنید تا هم آن موضوع را به خاطر بیاورید و هم بدشانسی از یاد رفتن آن قضیه را برطرف کنید!
3- قبل از رفتن به هر سفر طولانی، همراه با اهالی خانواده در یک اتاق بنشینید، سکوت کنید و تمامی چیزهایی که از یاد بردهاید را دوباره به خاطر بیاورید تا بلا و بدی سفر از شما دور شود.
4- بعد از رفتن یک شخص به سفری طولانی، منزل یا اتاق او نباید تا موعد برگشتن خودش تمیز و نظافت شود تا مبادا برای او بدیمنی و خطر در سفر به بار بیاورد.
5- زنی که همراه با یک سطل خالی آب به سمت شما میآید، نشانهی بدشانسی و بدیمنی است.
6- نان را همیشه باید به وسیلهی چاقو قطع و نصف کرد و نصف کردن آن به وسیلهی دست، باعث شکسته شدن بنیان زندگی میشود.
قرقیزستان
1- اگر یک زن مجرد به صورت تنها بر روی یک صندلی در گوشهیی از اتاق بنشیند، هرگز ازدواج نخواهد کرد!
2- اگر در مورد نقشه یا برنامهی مهمی که دارید، قبل از عملی شدن آن با کسی صحبت کنید، شانس اتفاق افتادن آن را کاهش میدهید و ممکن است آن اتفاق خوب برای شما پیش نیاید.
3- در پشت شانهی چپ هر فرد، یک فرشتهی خبیث و سیاه زندگی میکند. پرتاب کردن آب دهان باعث میشود تا آن فرشتهی سیاه از عصبانیت و خباثت خود کم کند و در نتیجه نقشههای خوب شما را از بین نبرد.
آلمان
1- کسی که گربهیی را از بین ببرد یا به او صدمه برساند، دچار بدشانسی شدیدی میشود. کشتن عنکبوتها هم خوشیمن نیست.
2- اگر یک خانم سالخورده در صبحگاه به شما سلام کند، باید به او پاسخ دهید: "شما هم همینطور." در غیر اینصورت با بدشانسی مواجه خواهید شد!
3- کسانی که در شبهای شنبه به دور خود بچرخند، پس از مرگ در قبر آرامش نخواهند داشت!
4- اگر آب باران که روی سنگهای قبر جمع میشود را به صورت خود بمالید، ککومکهای موجود بر روی صورتتان از بین میرود.
5- دیدن پیرزنی که به یک دیدار یا همایش مهم میرود، برای شما بدشانسی خواهد داشت.
6- کودکی که تازه به دنیا میآید را نباید به پهلوی چپ خوابانید در غیراینصورت زشت و کریهالمنظر رشد خواهد کرد.
7- اگر قبل از رفتن به تختخواب، اتاق را تمیز نکنید، جوانترین عضو خانواده در هنگام خواب آرامش نخواهد داشت.
فرانسه
1- آواز خواندن در هوای آفتابی باعث ایجاد طوفان یا سیل میشود!
2- سیگار کشیدن در حال ماهیگیری یا حضور بر روی عرشهی کشتی میتواند مرگ ماهیگیر یا ملوان را به دنبال داشته باشد.
3- اگر کسی به شما یک قرص نان بدهد که دارای خطوط و شیارهای عمودی است، احتمالاً توسط آن شخص کشته میشوید.
4- هیچ وقت چاقو را به عنوان هدیه به کسی ندهید چرا که بدیمن خواهد بود. برای برطرف کردن بدیمنی هدیه دادن چاقو، از شخصی که به او هدیه دادهاید، مقداری پول طلب کنید!
این باورها بیشتر به مثابه تابو هستند به این معنا که علیرغم پذیرفته شده نبودنشان از لحاظ علمی، منطقی و استدلالی و بدون اینکه هیچگونه پایهی اثبات استنتاجی یا حتی استقرایی داشته باشند، کمتر کسی به خود اجازه میدهد وارد حیطهی آن شود و برای به چالش کشیدنش اقدام کند. افرادی که حتی خود را خرافاتی نمیپندارند و حتی بسیاری از قایلان به مکتب ماتریالیسم نیز در مورد پذیرش یا عدم پذیرش برخی از این باورها تردید دارند. نحس بودن عدد سیزده، لزوم گفتن عبارت "عافیت باشد" پس از عطسه و بدشگون بودن آواز کلاغ یا جغد، از جملهی این باورها هستند که در بین اکثر کشورهای دنیا رایجند و حتی در کشورهایی مانند هلند، نروژ، ایالات متحده و انگلیس به اوج خود میرسند.
از همین رو علیرغم اینکه بسیاری از ما در مقابل برخی از خرافات، شدیداً موضع میگیریم و از واقعیت نداشتن آن سخن میگوییم، اما یک ترس و احساس درونی خاص باعث میشود تا در مقابل برخی از آنها هم سکوت کنیم و یا حداقل به ظاهر وانمود نماییم که آن را پذیرفتهایم، هرچند که بسیاری از این خرافات، در واقع رسوم و آداب نیاکان و گذشتگان ما هستند و به بخشی از فرهنگ و زندگی امروزهی ما بدل شدهاند مانند جشنهایی که اعم از هالووین و سنت پاتریک و... در سراسر دنیا رواج دارند.
واژهی "خرافه" برای نخستین بار در درگیری ایدئولوژیک بین پیروان مذهب کاتولیک و پیروان مذهب پروتستان در آمریکا و انگلیس مطرح شد و هر کدام از این گروهها سعی میکردند برای کمرنگ و بیاهمیت نشان دادن اعتقادات طرف مقابل، باورهای یکدیگر را خرافه یا superstitions بخوانند. از همان زمان بود که تصور وجود ارتباط بین اعتقادات دینی و خرافات نیز وارد افواه عمومی و رسانهها شد و به یک فرصت تبلیغاتی برای گروههای ضددین بدل شد و حتی باب بسیاری از اختلافات مذهبی و دینی در سراسر دنیا را گشود. با این حال علیرغم سوء استفادهی بسیاری از افراد فرصتطلب از ناآگاهی مردم در چنین زمینهیی، خرافات امروزه به بخشی از حیات روزمرهی ما حتی کمرنگ و ناچیز بدل گشته و کمتر کسی پیدا میشود که بتواند ادعا کند حداقل یک نوع از هزاران نوع خرافهی مشترک بین فرهنگها را نمیپذیرد.
از سوی دیگر به نظر میرسد تبلیغات گستردهی رسانهیی در کشورهای غربی برای مبرا نشان دادن مردم از اعتقادات و باورهای خرافی نیز تاثیر چندانی در رویکرد آنها نداشته و این را از متون جامعهشناختی و نتایج تحقیقات آماری در همین جوامع نیز میتوان دریافت کرد. بسیاری از این خرافات تا امروزه و در قرن بیستویکم نیز میان خانوادههای مختلف غربی و شرقی رواج دارند.
در این مقاله، به تفکیک فرهنگ هر کشور، برخی از جالبترین و رایجترین خرافات بین مردم را مطرح و بررسی میکنیم.
ایالات متحده آمریکا
1- اگر عنکبوتی روی شانهی کسی حرکت کند، نباید آن را کشت و به سرعت باید یک شمع یا چراغ روشن نمود، در غیر اینصورت شخص مورد نظر نفرین خواهد شد.
2- دیده شدن یک کلاغ سیاه به صورت تنها نشانهیی از بدشانسی است.
3- عدد سیزده به عنوان یک نشانهی قدرتمند از بدشانسی و نحوست، نباید در هیچ مکان عمومی و حتی پلاکگذاری منازل مورد استفاده قرار بگیرد، در عوض 12+1 باید جایگزین شود.
4- نعل اسب باید در ورودی در خانهها نصب شود تا نشانهی شانس و برکت باشد.
5- شکستن آینه، هفت سال بدبختی و نحسی به بار خواهد آورد. برای از بین بردن این نحسی، تکههای آینه را جمع کنید و زیر نور ماه در خاک مخفی سازید.
6- قرار گرفتن کلاه بر روی تخت، نشانهی بدشانسی است.
7- اگر کسی خواب بد و پریشانکنندهیی دیده، باید در صبح روز بعد قبل از صحبت کردن در مورد خواب یا یادآوری آن، صبحانه بخورد وگرنه خوابش تعبیر میشود!
انگلیس و بریتانیای کبیر
1- در صورتی که زوجی صاحب فرزند نمیشوند، باید قسمتهای مختلف خانه را جارو بزنند تا شیطان از خانهی آنها دور شود.
2- اگر زنی دو قاشق را در نعلبکی چایخوری خود قرار دهد، صاحب فرزندان دوقلو میشود!
3- اگر بچههای یک خانواده، مقدار زیادی گل کلم را به صورت انباشته روی هم در اطراف در یا پنجرهی منزلشان در جشن هالووین تپه کنند، فرشتهها برای آنان برادر و خواهر جدید خواهند آورد.
4- اگر میخواهید زخمی را مداوا کنید، به داروی التیام زخم یا هر وسیلهیی که با آن زخم را باندپیچی و درمان میکنید، روغن بمالید تا سرعت بهبودی افزایش یابد!
5- اگر زن حامله که در آستانهی زایمان است، سه بار با قاشقهای غذاخوری، نمک بخورد، درد زایمان کمتری تحمل خواهد کرد!
برزیل
1- در صورتی که از روی نردبان بیفتید، اتفاق بدی برایتان خواهد افتاد.
2- اگر سکهها یا پولهای موجود در جیب شما روی زمین بریزد، ثروت و داراییتان را از دست خواهید داد و آن را پیدا نخواهید کرد!
3- اگر همیشه قبل از ریختن چای در فنجان، شکر را داخل آن میریزید، ثروتمند خواهید شد.
4- اگر در روز اول ژانویه یا آغاز سال میلادی، دانههای عدس و گندم بخورید، سالی پر از ثروت و موفقیت خواهید داشت.
ژاپن
1- اگر شخصی در مسیر خود، یک مار سفیدرنگ پیدا کند، خوشبخت خواهد شد. این مار برای او نشانهی خوشیمنی است. بسیاری از مردم ژاپن، تصاویری از مارهای سفید بر دیوارهای منازل خود میآویزند.
2- هیچ کس شبها نمیتواند به صورتی بخوابد که سرش به سمت شمال باشد چرا که مردگان در ژاپن به سمت شمال دفن میشوند. اگر کسی اینگونه بخوابد، مرگ در انتظار او خواهد بود.
3- تلفظ عدد "چهار" در زبان ژاپنی همانند تلفظ کلمهی "مرگ" در این زبان است از این رو ژاپنیها عدد چهار را نحس میشمارند. اکثر هتلهای ژاپن نیز یا سه ستاره هستند و یا پنج ستاره!!
4- تلفظ نام رنگ قرمز در زبان مردم ژاپن همانند تلفظ عبارت "شانس" است. در آغاز سال نو، مردم همه چیز را به رنگ قرمز درمیآورند.
ترکیه
1- اگر گربهی سیاه رنگی را دیدید، باید بخشی از موهای خود را با دست بکشید در غیراینصورت اتفاق بدی برایتان خواهد افتاد.
2- اگر بین دو شخص بایستید که نامهای یکسان داشته باشند، همهی آرزوهایی که در آن لحظه میکنید، برآورده خواهند شد.
3- اگر دست راست شما بخارد، این معنی را دارد که از شخصی پول دریافت میکنید در حالی که اصلاً انتظارش را نداشتهاید اما اگر دست چپتان بخارد، به این معنی است که مقداری پول به کسی خواهید داد که او انتظارش را ندارد!
4- اگر هنگام غذا خوردن، مقداری از غذا روی لباس شما بریزد، آن روز میهمان خواهید داشت. دیدن عنکبوت در هرجای خانه نیز به معنای در پیش بودن میهمان است.
روسیه
1- اگر در آینهی شکستهیی نگاه کنید، برای شما بدشانسی خواهد آورد. در همین حال اگر همزمان با نگاه کردن به آیینهی شکسته، چیزی هم بخورید، در واقع شانس خود را به طور کامل ضایع کردهاید!
2- اگر چیزی را از یاد بردهاید و در خانه هستید، میتوانید به آینهیی نگاه کنید تا هم آن موضوع را به خاطر بیاورید و هم بدشانسی از یاد رفتن آن قضیه را برطرف کنید!
3- قبل از رفتن به هر سفر طولانی، همراه با اهالی خانواده در یک اتاق بنشینید، سکوت کنید و تمامی چیزهایی که از یاد بردهاید را دوباره به خاطر بیاورید تا بلا و بدی سفر از شما دور شود.
4- بعد از رفتن یک شخص به سفری طولانی، منزل یا اتاق او نباید تا موعد برگشتن خودش تمیز و نظافت شود تا مبادا برای او بدیمنی و خطر در سفر به بار بیاورد.
5- زنی که همراه با یک سطل خالی آب به سمت شما میآید، نشانهی بدشانسی و بدیمنی است.
6- نان را همیشه باید به وسیلهی چاقو قطع و نصف کرد و نصف کردن آن به وسیلهی دست، باعث شکسته شدن بنیان زندگی میشود.
قرقیزستان
1- اگر یک زن مجرد به صورت تنها بر روی یک صندلی در گوشهیی از اتاق بنشیند، هرگز ازدواج نخواهد کرد!
2- اگر در مورد نقشه یا برنامهی مهمی که دارید، قبل از عملی شدن آن با کسی صحبت کنید، شانس اتفاق افتادن آن را کاهش میدهید و ممکن است آن اتفاق خوب برای شما پیش نیاید.
3- در پشت شانهی چپ هر فرد، یک فرشتهی خبیث و سیاه زندگی میکند. پرتاب کردن آب دهان باعث میشود تا آن فرشتهی سیاه از عصبانیت و خباثت خود کم کند و در نتیجه نقشههای خوب شما را از بین نبرد.
آلمان
1- کسی که گربهیی را از بین ببرد یا به او صدمه برساند، دچار بدشانسی شدیدی میشود. کشتن عنکبوتها هم خوشیمن نیست.
2- اگر یک خانم سالخورده در صبحگاه به شما سلام کند، باید به او پاسخ دهید: "شما هم همینطور." در غیر اینصورت با بدشانسی مواجه خواهید شد!
3- کسانی که در شبهای شنبه به دور خود بچرخند، پس از مرگ در قبر آرامش نخواهند داشت!
4- اگر آب باران که روی سنگهای قبر جمع میشود را به صورت خود بمالید، ککومکهای موجود بر روی صورتتان از بین میرود.
5- دیدن پیرزنی که به یک دیدار یا همایش مهم میرود، برای شما بدشانسی خواهد داشت.
6- کودکی که تازه به دنیا میآید را نباید به پهلوی چپ خوابانید در غیراینصورت زشت و کریهالمنظر رشد خواهد کرد.
7- اگر قبل از رفتن به تختخواب، اتاق را تمیز نکنید، جوانترین عضو خانواده در هنگام خواب آرامش نخواهد داشت.
فرانسه
1- آواز خواندن در هوای آفتابی باعث ایجاد طوفان یا سیل میشود!
2- سیگار کشیدن در حال ماهیگیری یا حضور بر روی عرشهی کشتی میتواند مرگ ماهیگیر یا ملوان را به دنبال داشته باشد.
3- اگر کسی به شما یک قرص نان بدهد که دارای خطوط و شیارهای عمودی است، احتمالاً توسط آن شخص کشته میشوید.
4- هیچ وقت چاقو را به عنوان هدیه به کسی ندهید چرا که بدیمن خواهد بود. برای برطرف کردن بدیمنی هدیه دادن چاقو، از شخصی که به او هدیه دادهاید، مقداری پول طلب کنید!