باستان شناس
28th September 2012, 12:14 AM
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Kufic_Quran_7th_Cent.jpg/200px-Kufic_Quran_7th_Cent.jpg (http://www.njavan.com/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Kufic_Quran_7 th_Cent.jpg) http://bits.wikimedia.org/static-1.20wmf10/skins/common/images/magnify-clip-rtl.png (http://www.njavan.com/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Kufic_Quran_7 th_Cent.jpg)
نمونهای از خط کوفی (http://www.njavan.com/wiki/%D8%AE%D8%B7_%DA%A9%D9%88%D9%81%DB%8C) اولیه
خوشنویسی همواره برای مسلمانان اهمیتی خاص داشتهاست.
زیرا در اصل آن را هنر تجسم کلام وحی میدانستهاند. آنان خط زیبا را نه فقط در استنساخ قرآن بلکه در اغلب هنرها بهکار میبردند.
خوشنویسی یا خطاطی در کلیه کشورهای اسلامی (http://www.njavan.com/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7% D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C) همواره به عنوان والاترین هنر مورد توجه بوده است.
مردمان این سرزمینها بهویژه ایرانیان در اوج قدرت و نهایت ظرافت در این هنر تجلی یافت و خوشنویسی به مانند محوری در میان سایر هنرهای بصری (http://www.njavan.com/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B5% D8%B1%DB%8C) ایفای نقش کردهاست.
خوشنویسی از قرون اولیه اسلامی تا کنون در کلیه کشورهای اسلامی و مناطق تحت نفوذ مسلمانان با حساسیت و قدرت تمام در اوج جریانات هنری بودهاست.
قدیمیترین نسخه قرآن (http://www.njavan.com/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86) به خط کوفی (http://www.njavan.com/wiki/%D8%AE%D8%B7_%DA%A9%D9%88%D9%81%DB%8C) است و به علی بن ابیطالب(ع) (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D 8%A7%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8( %D8%B9)&action=edit&redlink=1&preload=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8%A C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8 C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C&editintro=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8 %AC%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%A A%DB%8C%D8%B3&summary=%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF+%DB%8C%DA%A 9+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D9%86%D9%88+%D8% A7%D8%B2+%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82+%D8%A7%DB%8C%D8% AC%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B1&nosummary=&prefix=&minor=&create=%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA+%DA%A9%D8%B1%D8%AF %D9%86+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D8%AC%D8%AF %DB%8C%D8%AF) منسوب است.
پس از قرن پنجم هجری، خط کوفی تقریباً جای خود را به خطّ نسخ (http://www.njavan.com/wiki/%D9%86%D8%B3%D8%AE) داد که حروف آن بر خلاف حروف زاویهدار خطّ کوفی منحنی و قوسدار است.
در اوایل قرن چهارم سال ۳۱۰ هجری قمری ابن مقله بیضاوی شیرازی (http://www.njavan.com/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%84%D9%87) خطوطی را بوجود آورد که به خطوط ششگانه یا اقلام سته (http://www.njavan.com/wiki/%D8%A7%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%B3%D8%AA%D9%87) معروف شدند که عبارتند از :
محقق (http://www.njavan.com/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D9%85%D8%AD%D9%82%D9%82)، ریحان (http://www.njavan.com/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D8%B1%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D9%86)، ثلث (http://www.njavan.com/wiki/%D8%AB%D9%84%D8%AB)، نسخ (http://www.njavan.com/wiki/%D9%86%D8%B3%D8%AE)، رقاع (http://www.njavan.com/wiki/%D8%B1%D9%82%D8%A7%D8%B9) و توقیع (http://www.njavan.com/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%82%DB%8C%D8%B9). که وجه تمایز آنها اختلاف در شکل حروف و کلمات و نسبت سطح و دور در هر کدام میباشد. همچنین او برای این خطوط قواعدی وضع کرد که یه اصول دواردهگانه خوشنویسی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84_%D8%AF%D9 %88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%A7%D 9%86%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%B4%D9%86%D9%88%DB%8C%D8 %B3%DB%8C&action=edit&redlink=1&preload=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8%A C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8 C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C&editintro=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8 %AC%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%A A%DB%8C%D8%B3&summary=%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF+%DB%8C%DA%A 9+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D9%86%D9%88+%D8% A7%D8%B2+%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82+%D8%A7%DB%8C%D8% AC%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B1&nosummary=&prefix=&minor=&create=%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA+%DA%A9%D8%B1%D8%AF %D9%86+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D8%AC%D8%AF %DB%8C%D8%AF)
معروفند و عبارتند از:
ترکیب، کرسی، نسبت، ضعف، قوت، سطح، دور، صعود مجازی، نزول مجازی، اصول، صفا و شأن.
یک قرن بعد از ابن مقله، ابن بواب (http://www.njavan.com/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8) برای خط نسخ قواعدی تازه ایجاد کرد و این خط را کامل نمود در قرن هفتم جمال الدین یاقوت مستعصمی (http://www.njavan.com/wiki/%DB%8C%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%AA_%D9%85%D8%B3%D8%AA% D8%B9%D8%B5%D9%85%DB%8C) به این خط جان تازهای بخشید و قرآن کریم را برای چندین بار کتابت نمود.
نمونهای از خط کوفی (http://www.njavan.com/wiki/%D8%AE%D8%B7_%DA%A9%D9%88%D9%81%DB%8C) اولیه
خوشنویسی همواره برای مسلمانان اهمیتی خاص داشتهاست.
زیرا در اصل آن را هنر تجسم کلام وحی میدانستهاند. آنان خط زیبا را نه فقط در استنساخ قرآن بلکه در اغلب هنرها بهکار میبردند.
خوشنویسی یا خطاطی در کلیه کشورهای اسلامی (http://www.njavan.com/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7% D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C) همواره به عنوان والاترین هنر مورد توجه بوده است.
مردمان این سرزمینها بهویژه ایرانیان در اوج قدرت و نهایت ظرافت در این هنر تجلی یافت و خوشنویسی به مانند محوری در میان سایر هنرهای بصری (http://www.njavan.com/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B5% D8%B1%DB%8C) ایفای نقش کردهاست.
خوشنویسی از قرون اولیه اسلامی تا کنون در کلیه کشورهای اسلامی و مناطق تحت نفوذ مسلمانان با حساسیت و قدرت تمام در اوج جریانات هنری بودهاست.
قدیمیترین نسخه قرآن (http://www.njavan.com/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86) به خط کوفی (http://www.njavan.com/wiki/%D8%AE%D8%B7_%DA%A9%D9%88%D9%81%DB%8C) است و به علی بن ابیطالب(ع) (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D 8%A7%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8( %D8%B9)&action=edit&redlink=1&preload=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8%A C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8 C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C&editintro=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8 %AC%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%A A%DB%8C%D8%B3&summary=%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF+%DB%8C%DA%A 9+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D9%86%D9%88+%D8% A7%D8%B2+%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82+%D8%A7%DB%8C%D8% AC%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B1&nosummary=&prefix=&minor=&create=%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA+%DA%A9%D8%B1%D8%AF %D9%86+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D8%AC%D8%AF %DB%8C%D8%AF) منسوب است.
پس از قرن پنجم هجری، خط کوفی تقریباً جای خود را به خطّ نسخ (http://www.njavan.com/wiki/%D9%86%D8%B3%D8%AE) داد که حروف آن بر خلاف حروف زاویهدار خطّ کوفی منحنی و قوسدار است.
در اوایل قرن چهارم سال ۳۱۰ هجری قمری ابن مقله بیضاوی شیرازی (http://www.njavan.com/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%84%D9%87) خطوطی را بوجود آورد که به خطوط ششگانه یا اقلام سته (http://www.njavan.com/wiki/%D8%A7%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%B3%D8%AA%D9%87) معروف شدند که عبارتند از :
محقق (http://www.njavan.com/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D9%85%D8%AD%D9%82%D9%82)، ریحان (http://www.njavan.com/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D8%B1%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D9%86)، ثلث (http://www.njavan.com/wiki/%D8%AB%D9%84%D8%AB)، نسخ (http://www.njavan.com/wiki/%D9%86%D8%B3%D8%AE)، رقاع (http://www.njavan.com/wiki/%D8%B1%D9%82%D8%A7%D8%B9) و توقیع (http://www.njavan.com/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%82%DB%8C%D8%B9). که وجه تمایز آنها اختلاف در شکل حروف و کلمات و نسبت سطح و دور در هر کدام میباشد. همچنین او برای این خطوط قواعدی وضع کرد که یه اصول دواردهگانه خوشنویسی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84_%D8%AF%D9 %88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%A7%D 9%86%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%B4%D9%86%D9%88%DB%8C%D8 %B3%DB%8C&action=edit&redlink=1&preload=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8%A C%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8 C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C&editintro=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8 %AC%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D9%88%D8%A A%DB%8C%D8%B3&summary=%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF+%DB%8C%DA%A 9+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D9%86%D9%88+%D8% A7%D8%B2+%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82+%D8%A7%DB%8C%D8% AC%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B1&nosummary=&prefix=&minor=&create=%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA+%DA%A9%D8%B1%D8%AF %D9%86+%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87+%D8%AC%D8%AF %DB%8C%D8%AF)
معروفند و عبارتند از:
ترکیب، کرسی، نسبت، ضعف، قوت، سطح، دور، صعود مجازی، نزول مجازی، اصول، صفا و شأن.
یک قرن بعد از ابن مقله، ابن بواب (http://www.njavan.com/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8) برای خط نسخ قواعدی تازه ایجاد کرد و این خط را کامل نمود در قرن هفتم جمال الدین یاقوت مستعصمی (http://www.njavan.com/wiki/%DB%8C%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%AA_%D9%85%D8%B3%D8%AA% D8%B9%D8%B5%D9%85%DB%8C) به این خط جان تازهای بخشید و قرآن کریم را برای چندین بار کتابت نمود.