خانه آل یاسین

[وحید 0319]

این خانه به دستور محمد علیشاه قاجار برای یکی از مرشدهای او محمد پشت مشهدی ساخته شده است .بنا در یک زمین نامنظم قرار گرفته و با این وجود از نظم و هندسه کامل برخوردار است .فضای این خانه متشکل از یک بخش اصلی شامل : حوضخانه ، تالارها و اتاق های پیرامون آن در جبهه ی شمالی و دو بخش قرینه ی یکدیگر در دو جبهه ی شرقی و غربی است .در جبهه ی تنا یک دیوار طاق نماسازی شده وجود دارد .

http://www.safar-online.com/public/article/7f/04/047b_70ec.jpg?c=476e
(http://www.safar-online.com/articles/photo/view/article_id/10/photo_id/1149)

(http://www.safar-online.com/articles/photo/view/article_id/10/photo_id/1149)
جبههی شمالی در مرکز خود حوضخانه ای مرتفع با سقف گنبدی شکل دارد که گنبد آن دارای نورگیری با پنجره های مشبک چوبی در راس و تزئینات زیبای کاربندی در زیر سقف می باشد .در دو جبهه ی غربیو جنوبی این حوضخانه دو تالار و در هر یک از آن دو جبهه ی دیگر یک اتاق سه دری ساخته شده است که همه این فضاها به حوضخانه باز می شوند .تالار سمت جنوبی حوضخانه بزرگ تر بوده ، از جانب دیگر به حیاط اصلی خانه نگاه می کند و تالار غربی حوضخانه از سوی دیگر به یک حیاط کوچک باز می شود .ارتفاع فضاهای جبهه ی شمالی خانه بیشتر از سایر بخش ها و معادل دو طبقه می باشد .بدین صورت که تالار ها مرتفع و اتاق های سه دری دو طبقه می باشند .در جلوی این بخش از بنا صفه ای قرار دارد که در حدود یک متر بالاتر از سطح حیاط گرفته لذا به آن اشراف دارد .علیرغم آنکه در میانه ی نمای این جبهه یک تالار پنج دری قرار دارد ، در نمای آن تقسیمات سه تایی دیده می شود و درو پنجره های کناری تالار همراه با فضاهای کفش کن مجائر آن در یک قوس قرار گرفته اند .به این ترتیب تقسیمات نما ترکیبی ترکیبی جدا از تقسیم فضاها در نقشه بنا پیدا کرده اند .در دو انتهای نمای این جبهه چها اتاق سه دری در دو طبقه و همچنین در هریک از دو سوی صفه جلوی آن یک اتاق سه دری مشاهده می شود .


http://www.safar-online.com/public/article/83/04/047f_90fd.jpg?c=3de5

(http://www.safar-online.com/articles/photo/view/article_id/10/photo_id/1153)



(http://www.safar-online.com/articles/photo/view/article_id/10/photo_id/1153)
دو جبهه ی شرقی و غربی حیاط کمابیش مانند یکدیگرند ، بخصوص آنکه شکل قائده ی فضاهای واقع در وسط هر یک از این دو جبهه مشابه است .این دو جبهه تنها در عناصر میانی متفاوتند .جبهه ی شرقی دارای یک ایوان نیم باز و شاه نشین می باشد و در جبهه ی غربی یک پنج دری دارای شاه نشین دیده می شود .ایوان میانه ی جبهه ی شرقی مرتفع تر است و دو گوشواره درطبقه ی دوم در طرفین آن قرار دارند .این عناصر مجموعا حجم مرتفع تری در وسط این جبهه بوجود آورده اند که هم ارتفاع با جبهه ی شمالی بنا می باشد .ایوان شرقی دارای تزئینات کاربندی گچ و سیم گل است .اتاق های طبقه ی دوم این جبهه و جبهه ی شمالی بنا به حیاط پنجره ندارند و توسط نورگیرهای مشبکی نورگیری می کنند .در نمای پنج دری جبهه ی غربی همانند جبهه ی شمالی بر تقسیمات سه تایی تاکید شده است .طاقی قوسی شکل از میانه ی خط اختتام نمای این جبهه بیرون زده و بدین ترتیب این نما صورت شاخص تری یافته است .در دو انتهای نمای این جبهه دو اتاق سه دری قرار دارند .دو فضای کفش کن در طرفین پنج دری ، مفصل های ارتباطی بین این فضا و سه دری های طرفین و دو اتاق دیگر می باشند .همین ترکیب در جبهه ی شرقی بنا نیز دیده می شود .

http://www.safar-online.com/public/article/85/04/0481_bc96.jpg?c=f99f
(http://www.safar-online.com/articles/photo/view/article_id/10/photo_id/1155)

(http://www.safar-online.com/articles/photo/view/article_id/10/photo_id/1155)
سه سرداب خانه که بصورتی مجزا از یکدیگر در جبهه های شمالی و شرقی ساخته شده اند ، هر کدام دارای فضاهای متععدی هستند و ورودی های همه ی آنها از داخل حیاط هاست .حیاط خانه نسباتا بزرگ و دارای چهار باغچه هشت ضلعی می باشد که حوضی در میانه آنها قرار گرفته است .بنا از جهات شمال ، شرق و جنوب چند ورودی دارد که جداره ی مجاور سردر ورودی خانه در جبهه ی شمالی نما سازی شده است .





تاريخ: ۱۳۹۱/۶/۱۵





http://www.marpiich.com/Members/ShowImage.aspx?w=400&url=~/images/NewsImages/1337.jpg