توجه ! این یک نسخه آرشیو شده میباشد و در این حالت شما عکسی را مشاهده نمیکنید برای مشاهده کامل متن و عکسها بر روی لینک مقابل کلیک کنید : معرفی حضرت آيت ا... العظمى موسوى اردبيلى
AvAstiN
18th February 2009, 09:31 PM
ولادت
حضرت آيت ا... العظمى موسوى اردبيلى ، سحرگاه سيزدهم رجب 1344 ه ق، مقارن با سالروز ميلاد اميرالمؤمنينعليه السلام و برابر با 8 بهمن 1304 ه ش در شهر اردبيل ، در خانوادهاى روحانى وتهىدست متولد شدند . پدر ايشان روحانى بزرگوار مرحوم سيد عبدالرحيم و مادرشان، زنى پارسا مرحومه سيده خديجه بود كه پيش از آن صاحب هشت فرزند دختر شده بودند . ايشان كه آخرين و تنها فرزند ذكور خانواده بودند ، در سال 1346 ه ق ، در دو سالگى مادر خود را در اثر بيمارى حصبه از دست داده و تحت مراقبت خواهرانشان قرار گرفتند . يكى از خاطرات ايشان از دوران كودكى ، مربوط به خوابى است كه در آن سنين ديده بودند . خود ايشان در اين باره مىفرمايند: «در كودكى بسيار مشتاق زيارت امام زمانعليه السلام بودم و از اين رو ، تمامى اعمالى را كه در كتابها جهت ملاقات ولى عصرعليه السلام ذكر شده بود ، انجام مىدادم و سعى مىكردم كه حتى مستحبات را نيز ترك نكنم ؛ تا اينكه شبى آن حضرت را در خواب ديدم و مانند كودكى كه خود را به پدرش مىچسباند ، دامن ايشان را گرفتم و خود را به پاهاى مبارك آن حضرت انداختم و از آن بزرگوار خواستم چيزى به من عطا فرمايند . آن حضرت نيز انگشترى فيروزهاى را از انگشت مباركشان خارج فرموده و در انگشت من كردند . وقتى اين خواب را براى پدرم تعريف كردم ، به من گفتند كه از اين پس براى تو هيچ نگرانى ندارم چون زير سايه الطاف امام زمانعليه السلام خواهى بود» . وضعيت اقتصادى ، مذهبى و سياسى خانواده پدر معظم له كه يك روحانى متعصب و به شدت مذهبى و مقيد بود ، مىخواست افراد خانواده را معتقد، عارف و عامل به مذهب تربيت نمايد و در اين خصوص بسيار اصرار مىورزيد . آن روزگار مقارن با ايام سلطنت رضاپهلوى در ايران بود و او به پيروى از اربابان انگليسىاش ، هر روز سياست جديدى را با زور و تهديد اعمال مىنمود . روزى تحت عنوان اتحاد شكل ، لباس و كلاه مردم را تغيير مىداد و روز ديگر با اعلام كشف حجاب غائلهاى را بر پا مىنمود . زمانى مراسم عزادارى و روضهخوانى و مجالس وعظ و خطابه را منع مىكرد و زمانى ديگر با ممنوع كردن استفاده از لباس روحانيت ، علماء و روحانيون را تحت فشار قرار مىداد . در مقابل اين اعمال ، بعضى از روحانيون خانه نشين شده سياست صبر و انتظار را در پيش گرفتند و جمعى با تغيير وضع و لباس ، از سلك روحانيت خارج شده شغل ديگرى اختيار كردند . گروهى ديگر كه چندان اندك نيز نبودند ، تسليم نشده مقاومت كردند و با تحمل فشار و سختىهاى فراوان ، گاه مخفى و گاه علنى به مبارزه برخاستند . مرحوم ميرعبدالرحيم از زمره اين افراد بود . وى همه مظاهر سلطنت پهلوى را نادرست ، خلاف شرع و حرام مىدانست . اين طرز فكر ، همراه با وضعيت سياسى و اجتماعى آن روز ايران ، باعث شده بود كه او تحت فشار مضاعف قرار بگيرد ، بطورى كه گاهى مجبور مىشد به مدت چندين ماه در منزل بماند و تنها براى رفع حوائج ضرورى به ناچار با استفاده از تاريكى شب با دلهره و اضطراب از خانه خارج شده و به سرعت به منزل بازگردد . اوضاع آن ايام چنان دهشت زا و خفقان آور بود كه به غير از معدودى از آشنايان و دوستان ، كسى جرأت نمىكرد به خانه ايشان رفت و آمد نمايد . نتيجه قهرى اين پيشآمدها ، فقر وتهىدستى روزافزون خانواده بود ، به طورى كه بسيارى از روزها و شبها را همه افراد خانواده گرسنه و بىغذا مىگذراندند . در شهريور 1320 ، با هجوم متفقين به ايران و ورود روسها به آذربايجان و فرار رضاپهلوى از ايران ، هر چند كه اوضاع اجتماعى ايران آشفته شد ، اما مردم از فشار حكومت رهايى يافتند و محدوديتهايى كه در مورد روحانيون اعمال مىشد ، كاهش يافت و در نتيجه تسهيلاتى براى رفت و آمد آزادانه براى اين خانواده فراهم گرديد .
AvAstiN
18th February 2009, 09:32 PM
شروع تحصيل و آغاز طلبگى
حضرت آيت ا... العظمى موسوى اردبيلى تحصيلات خود را در اوان كودكى و در سن شش سالگى با ورود به مكتب خانه آغاز كردند و قرآن كريم را فرا گرفته آنگاه كتابهايى چون رساله عمليه ، گلستان ، تنبيه الغافلين ، نصاب الصبيان ، گلزار بهار ، ابواب الجنان ، مجالس المتقين ، تاريخ معجم ، درّه نادرى ، تاريخ وصاف ، حساب فارسى و برخى كتب ديگر را نزد معلمان خود آموختند . در سال 1318 ه ش فراگيرى دروس عربى را آغاز كرده و در سال 1319 ه ش به قصد ادامه تحصيل در دروس حوزوى ، وارد مدرسه علميه ملاابراهيم در شهرستان اردبيل شدند . در آن زمان در اردبيل سه مدرسه علوم دينى به نامهاى مدرسه ميرزا علىاكبر ، مدرسه صالحيه ، و مدرسه ملاابراهيم وجود داشت كه اولى تبديل به دبستان و دومى محل استقرار مهاجرين ايرانى قفقاز شده بود و تنها مدرسه ملاابراهيم جهت تحصيل طلبهها باقى مانده بود . در آن ايام رغبتى براى خواندن دروس حوزوى وجود نداشت به نحوى كه اين مدرسه تنها داراى چهار طلبه بود . در چنين شرائط سختى ، ايشان طلبگى را آغاز نموده و دروس جامع المقدمات ، سيوطى ، جامى ، مطول ، حاشيه ملاعبدا... ، شمسيه ، معالم و شرايع را تا سال 1322 ه ش درهمان مدرسه به اتمام رساندند . پس از ورود متفقين به ايران ، مردم از آزار واذيت دولت رهايى يافتند و در پى آن رغبت جوانان به دروس حوزوى افزايش يافت . لذا تعدادى طلبه جوان جهت تحصيل در دروس حوزوى وارد مدرسه ملاابراهيم شدند . ورود اين طلاب جوان و نشاط و جديت آنان باعث گرديد معظم له تدريس دروس مقدماتى علوم حوزوى يعنى صرف، نحو و منطق را آغاز نمايند. افزون بر آن در همان زمان به منظور جبران خلأ فرهنگى ناشى از بيست سال ديكتاتورى رضاخانى ، اقدام به برپايى مجالس وعظ و خطابه و سخنرانى در شهرستان اردبيل و مناطق اطراف آن نيز نمودند .
AvAstiN
18th February 2009, 09:33 PM
هجرت به قم
حضرت آيت ا... العظمى موسوى اردبيلى در رمضانالمبارك 1322 ه ش تصميم گرفتند به شهر مقدس قم مهاجرت نموده تحصيلات عاليه را در آن شهر مقدس ادامه دهند و در آخر همان ماه از اردبيل خارج و در نهم شوال وارد شهر مقدس قم شدند و در يكى از حجرات فيضيه رحل اقامت افكندند . مدت اقامت ايشان در شهر مقدس قم ، سه سال و اندى به طول انجاميد كه در اين مدت لمعتين ، رسائل ، مكاسب ، كفايتين ، مباحثى از درس خارج اصول و بحثهايى از تفسير قرآن و فلسفه را فراگرفته همزمان به تدريس معالم ، لمعتين و قوانين مشغول شدند . معظم له در اين مدت از محضر اساتيد بزرگوارى استفاده برده و كسب دانش نمودند؛ از جمله مقدارى از مكاسب و جلد اول كفايه را نزد آيت ا... العظمى سيد محمّد رضا گلپايگانى ، بيع مكاسب و جلد دوم كفايه و شرح هدايه ميبدى را نزد آيت ا... العظمى حاج سيد احمد خونسارى ، رسائل را نزد آيت ا... حاج شيخ مرتضى حائرى و آيت ا... سلطانى ، منظومه را نزد آيت ا... حاج ميرزا مهدى مازندرانى و اسفار را نزد آيت ا... سيد محمد حسين طباطبائىقدس سرهم ، به تحصيل پرداختند. افزون بر اين، معظم له هيچگاه از ترويج معارف دين غفلت نكرده در ايام تبليغ در مناطق مختلف ايران مجالس وعظ و خطابه تشكيل داده با سخنرانىهاى مذهبى خويش، شور و نشاط معنوى به جامعه تزريق مىكردند. در آن تاريخ زعامت حوزه علميه قم بر عهده آيات عظام مرحومين حجت كوهكمرهاى ، سيد محمد تقى خونسارى و صدرالدين اصفهانى بود و امور مربوط به روحانيت شهر نيز توسط آيت ا... فيض ، آيت ا... كبير و آيت ا... روحانىقدس سرهم اداره مىشد . بزرگانى چون آيات عظام امام خمينى ، سيد محمد رضا گلپايگانى ، حاج شيخ محمد على عراقى (اراكى) و سيد محمد دامادقدس سرهم جزء شخصيتهاى روحانى طبقه دوم حوزه محسوب مىشدند و سطوح عالى دروس حوزوى را تدريس مىنمودند . در همان ايام ، برخى از فضلاء حوزه علميه قم تصميم گرفتند كه براى اعتلاء حوزه علميه ، مرحوم آيت ا... العظمى بروجردىرحمه الله را به قم دعوت كنند . با فعاليت پىگير اين علماء ، ايشان به قم آمده با شروع تدريس، حوزه علميه را با نشاطتر، پر بارتر و پر جنب و جوشتر ساختند . در آن سالها به واسطه هجوم نيروهاى بيگانه به ايران ، وضعيت سياسى كشور و به تبع آن قم ، آشفته بود . از طرف ديگر ، به دليل حضور نيروهاى روسى در آذربايجان كه منجر به قطع كمكهاى ارسالى از طرف خانوادههاى آذرى شده بود ، طلاب آذرى در مضيقه شديد مالى قرار گرفته بودند . مقارن اين ايام ، حضرت آيت ا... العظمى سيد ابوالحسن اصفهانىرحمه الله در نجف اشرف رحلت فرمودند كه فوت ايشان انعكاس عظيمى در جهان تشيع خصوصا در ايران داشت . حكومت وقت ايران با اهميت دادن به رحلت ايشان ، قصد داشت از يك طرف تودهايها و مخالفين خود را تضعيف نمايد و از طرف ديگر حتى الامكان مقدمات انتقال حوزه علميه از نجف به قم را فراهم نمايد تا شايد بتواند با استفاده از وجهه روحانيت ، ثبات سياسى كشور را تضمين نمايد . در راستاى همين اهداف ، محمدرضا پهلوى تلگراف تسليت رحلت مرحوم آيت ا... العظمى اصفهانىرحمه الله را خطاب به آيت ا... العظمى بروجردىرحمه الله ارسال كرد كه اين عمل نشان از قدرت روز افزون حوزه علميه در آن روزگار داشت ؛ هر چند بعدها رژيم پهلوى متوجه خطرات ناشى از چنين اشتباهاتى شد و تمامى توان خودرا به كار گرفت ولى هرگز نتوانست مانع محبوبيت و اقتدار روز افزون روحانيت و حوزههاى علميه شود . با توجه به شخصيت بارز علمى مرحوم آيت ا... العظمى بروجردىرحمه الله از يك سو و سياست بىطرفى حكومت وقت از سوى ديگر، تلاش و كوشش فضلاء حوزه براى تثبيت و تعميق حوزه علميه قم موثر افتاد و علماء و روحانيون از هر طرف به قم رو آوردند و جنب و جوش فراوانى در حوزه آغاز شد . در همان ايام حوزه نجف آرامش سابق خود را حفظ كرده محيط علمى آرامى به شمار مىرفت . حضرت آيت ا... العظمى موسوى اردبيلى كه آن روزها سخت تشنه تحصيل بودند و محيطى آرام و مناسب را براى تحصيل و تدريس جستجو مىكردند ، نجف را براى اين منظور مناسبتر تشخيص داده عزم سفر به آن ديار نمودند .
AvAstiN
18th February 2009, 09:34 PM
مهاجرت به نجف اشرف
حضرت آيت ا... العظمى موسوى اردبيلى به اتفاق سه نفر از فضلاى حوزه علميه قم تصميم گرفتند به نجفاشرف مهاجرت نمايند . با انصراف دو نفر از همراهان ، ايشان با نفر سوم يعنى مرحوم شيخ ابوالفضل حلالزاده اردبيلى در 16 آبان 1324 ه ش برابر با اول ذىالحجه 1364 ه ق، از قم حركت كردند . به دليل اينكه در آن زمان امكان مسافرت قانونى به عراق وجود نداشت و يا بسيار مشكل بود ، به ناچار به شكل مخفيانه توسط يك بَلَم از طريق خرمشهر واروندرود وارد شهر بصره در عراق شده با تحمل مشقات و سختيهاى فراوان كه شرح آن بسيار طولانى و در عين حال شنيدنى است ، از شهرهاى بصره ، عباسيه و ديوانيه عبور كرده با عنايت و لطف الهى كه مشكلات را بر آنها هموار مىكرد ، موفق شدند عصر روز هفتم ذىالحجه همان سال وارد مدرسه سيد در نجفاشرف شوند . ورود آنها به نجف اشرف مقارن با شب عرفه بود ، لذا دو همسفر پس از انجام مقدمات مستحبّه ، طبق سنت ديرين در حوزه علميه نجف اشرف ، همان شب عازم كربلا شده و دو روز بعد به نجفاشرف مراجعت و فراگيرى دروس حوزوى را آغاز نمودند . معظم له دوران اقامت خويش در نجفاشرف را بهترين ايام تحصيل خود مىدانند كه محيطى امن و آرام براى طلاب حاصل شده بود و محصلين غير از تحصيل و تدريس و تحقيق ، فعاليت ديگرى نداشتند . ايشان نيز با شور و شوق زائد الوصفى ، در دروس اساتيد بزرگ حوزه در آن روزگار حاضر شده ضمن خوشه چينى از خرمن آن بزرگان ، با علاقه مفرطى به تحقيق و تفحص پيرامون مسائل علمى مطرح در دروس حوزوى پرداخته و قسمتى از دروس آن اساتيد را نيز به رشته تحرير درآوردند .
AvAstiN
18th February 2009, 09:35 PM
فعاليت علمى در نجف
حضرت آيت ا... العظمى موسوى اردبيلى در مدت اقامت در نجف اشرف ، در اصول فقه مباحث قطع و ظن ، برائت و اشتغال و پارهاى از مباحث الفاظ و در فقه ، اعداد صلاة و اوقات ، قبله و لباس مصلى و مكان مصلى و خلل صلوة و شروط تا آخر مكاسب را نزد مرحوم آيت ا... العظمى خوئى ، بحث طهارة را تا آخر وضو نزد مرحوم آيت ا... العظمى حكيم ، مبحث اجتهاد و تقليد را نزد مرحوم آيت ا... العظمى سيد عبدالهادى شيرازى ، اول كتاب بيع را نزد مرحوم آيت ا... العظمى ميلانى ، بيع صبى را نزد مرحوم آيت ا... العظمى شيخ محمد كاظم شيرازى ، مقدارى از عروة را نزد مرحوم آيت ا... العظمى شيخ محمد كاظم آلياسين و در فلسفه از اول طبيعيات تا آخر منظومه را نزد مرحوم صدراى بادكوبى تحصيل نموده همزمان دروس آيات عظام خوئى ، ميلانى و حكيم را نيز تقرير نمودند. مدت اقامت معظمله در نجف اشرف هر چند نستبا كوتاه بود و تنها قريب دو سال و اندى به طول انجاميد ، اما همين مدت كوتاه به دليل اينكه اساتيد آن روزگار حوزه نجف از اعاظم فقه و اصول قرون اخير شيعه بودهاند ، از نظر علمى براى ايشان بسيار پرثمر و ارزشمند بوده و دقتها و موشكافيهاى آن بزرگان در حوزههاى فقه ، اصول و فلسفه ، تاثيرات شگرفى در شخصيت علمى معظم له گذاشت . مناسب است سخنى را از آيت ا... العظمى خوئىرحمه الله در مورد حضور ايشان در نجفاشرف نقل كنيم. ايشان از حضور كوتاه مدت سه طلبه كه از قم به نجفاشرف رفته و پس از مدت كوتاهى بازگشته بودند ابراز تأسف نموده و فرمودند: «اى كاش اينها در نجف مانده و به قم باز نمىگشتند». يكى از اين سه تن، حضرت آيت ا... العظمى موسوى اردبيلى بود.
AvAstiN
18th February 2009, 09:36 PM
بازگشت به ايران
در آن تاريخ از نظر سياسى جو عراق به تدريج ناآرام و متشنج مىشد . مردم بر ضد هيئت حاكمه كه دست نشانده انگلستان بود ، شورش نموده خواهان سقوط آن بودند . شورش و آشوب اوج گرفت و در بغداد ، نجف و بعضى شهرهاى ديگر به خونريزى انجاميد . در نتيجه دولت صالح جابر سقوط كرد و مرحوم سيد محمد صدر تشكيل دولت داد . پس از چند صباحى دولت مرحوم صدر نيز سقوط كرد ونورى سعيد كه يكى ديگر از مهرههاى اجانب بود نخست وزير شد . در اين احوال نامهاى كه حاكى از بيمارى شديد پدر معظم له بود ، به دست ايشان رسيد و ايشان را پريشان حال ساخت . اوضاع نابسامان عراق و نگرانى ناشى از بيمارى پدر موجب گرديد معظم له ، عليرغم ميل باطنى ناچار به ترك عراق و عزيمت به ايران شوند . حضرت آيت ا... العظمى موسوى اردبيلى پس از باگشت از عراق ، در سال 1327 ه ش وارد قم شده در مدرسه فيضيه اقامت گزيدند . ايشان هنگام مراجعت از عراق مصمم بودند در اسرع وقت به نجف بازگردند و با همين انگيزه ، از به همراه آوردن وسايل و اثاثيه موجودشان در نجفاشرف ، خوددارى كرده بودند . ولى تقدير بر خلاف اين بود و ديگر امكان مسافرت مجدد جهت تحصيل در عراق براى ايشان فراهم نشد . هنگامى كه به قم رسيدند ، با دريافت خبر سلامتى پدر ، براى اطلاع از وضع حوزه و كيفيت و كميت دروس ، چند ماهى در قم ماندند و در همين مدت در جلسات درس خارج فقه مرحوم آيت ا... العظمى بروجردى ، فقه و اصول مرحوم آيت ا... داماد و فلسفه مرحوم علامه طباطبايى (منظومه) حاضر شدند ، تا اينكه در ماه رجب به اردبيل رفته با پدر بزرگوارشان ديدار كردند . پدر ايشان مايل بود بقيه عمر خود را در نجف يا قم اقامت نمايد و چون رفتن به نجف با خانواده ممكن نبود ، به اتفاق به قم رفته منزل كوچك و محقرى تهيه كردند و در آنجا مشغول تدريس و تحصيل شدند . ادامه اقامت در قم براى پدر معظم له به دليل شرائط سخت زندگى مقدور نشد ؛ لذا به اردبيل بازگشته و در سال 1330 ه ش به رحمت خدا پيوست .
AvAstiN
18th February 2009, 09:39 PM
فهرست تأليفات
1 - فقه القضاء جلد 1 - جلد 2
2 - فقه الحدود والتعزيرات
3 - فقه الديات
4 - فقه القصاص
5 - فقه الشركة والتأمين
6 - فقه المضاربة
7 - فقه الشهادات (تحت طبع)
8 - حاشيه بر خيارات مكاسب (مخطوط)
9 - يك دوره كامل اصول فقه (مخطوط)
10 - تقريرات دروس آيات عظام حكيم و خوئى» در فقه و اصول (مخطوط)
11 - الرسائل الفقهية (مشتمل بر بحثهاى: ربا، تلقيح مصنوعى، ذبيحه اهل كتاب،...)، مخطوط
12 - مقالاتى در تفسير قرآن
13 - اخلاق (تدريس در دانشگاه مفيد)، مخطوط
14 - چهار جلد اقتصاد (مخطوط)
15 - يك دوره اقتصاد اسلامى بر اساس كتاب و سنت (مخطوط)
16 - جمال ابهى (در رد بهائيت)
17 - رساله عمليه
18 - مناسك حج
19 - نهج الرشاد (رساله عمليه به زبان عربى)
20 - مناسك الحجّ - عربي
21 - استفتاآت - فقه القضاء جلد 1 - جلد 2
2 - فقه الحدود والتعزيرات
3 - فقه الديات
4 - فقه القصاص
5 - فقه الشركة والتأمين
6 - فقه المضاربة
7 - فقه الشهادات (تحت طبع)
8 - حاشيه بر خيارات مكاسب (مخطوط)
9 - يك دوره كامل اصول فقه (مخطوط)
10 - تقريرات دروس آيات عظام حكيم و خوئى» در فقه و اصول (مخطوط)
11 - الرسائل الفقهية (مشتمل بر بحثهاى: ربا، تلقيح مصنوعى، ذبيحه اهل كتاب،...)، مخطوط
12 - مقالاتى در تفسير قرآن
13 - اخلاق (تدريس در دانشگاه مفيد)، مخطوط
14 - چهار جلد اقتصاد (مخطوط)
15 - يك دوره اقتصاد اسلامى بر اساس كتاب و سنت (مخطوط)
16 - جمال ابهى (در رد بهائيت)
17 - رساله عمليه
18 - مناسك حج
19 - نهج الرشاد (رساله عمليه به زبان عربى)
20 - مناسك الحجّ - عربي
21 - استفتاآت
استفاده از تمامی مطالب سایت تنها با ذکر منبع آن به نام سایت علمی نخبگان جوان و ذکر آدرس سایت مجاز است
استفاده از نام و برند نخبگان جوان به هر نحو توسط سایر سایت ها ممنوع بوده و پیگرد قانونی دارد
vBulletin® v4.2.5, Copyright ©2000-2024, Jelsoft Enterprises Ltd.