«ام ‌اس» ترس ندارد

[poune]

جام جم آنلاين: به محض اين‌كه دستش كمي گزگز مي‌كند يا چشم‌هايش سياهي مي‌رود، مي‌ترسد و مي‌گويد: «حتماً ام‌اس گرفته‌ام». ضعف و بي‌حسي اندام‌ها نيز براي او برابر است با بيماري ام‌اس و اين بيماري هم يعني پايان زندگي فعال و پويا.

با اين‌كه بسياري از مردم اين چنين فكر مي‌كنند، اما پزشكان مي‌گويند گاهي ام‌اس مشكل خاصي براي بيمار ايجاد نمي‌كند بنابراين بسياري از مبتلايان مي‌توانند به زندگي عادي‌شان ادامه دهند؛ به اين معني كه حتي شايد يكي از همكاران يا دوستان‌ نزديكتان هم ام‌اس داشته باشد و شما هيچ وقت متوجه مشكلش نشويد.

دكتر مهدي وحيد دستجردي، متخصص مغز و اعصاب با اشاره به اين‌كه ام‌اس در گروه بيماري‌هاي خودايمن قرار مي‌گيرد، به جام‌جم توضيح مي‌دهد: در بيماري‌هاي خودايمن، سيستم ايمني بدن به اشتباه به بدن خود فرد حمله مي‌كند كه ام‌اس نيز يكي از اين نوع بيماري‌هاست.

به گفته اين پزشك متخصص، سيستم ايمني بدن در بيماري ام‌اس به بافت چربي درون مغز حمله كرده و نقاط مختلفي را درگير مي‌كند؛ بنابراين علائم بيماري با توجه به ناحيه‌اي كه درگير مي‌شود، متفاوت خواهد بود؛ علائم بينايي، حركتي و حسي از جمله مشكلاتي است كه فرد با آن روبه‌رو خواهد شد.

دكتر وحيد دستجردي مي‌افزايد: ام‌اس بيشتر در سنين جواني و در دوران طلايي زندگي بروز مي‌كند و به همين دليل رسيدگي و درمان آن اهميت ويژه‌اي دارد. علاوه بر اين، احتمال روبه‌رو شدن با اين بيماري نيز براي خانم‌ها كمي بيشتر از آقايان است.

نشانه‌هاي متنوع ولي پايدار

نشانه‌هاي بيماري ام‌اس متنوع و متفاوت است، اما بايد توجه داشته باشيد هيچ يك از اين نشانه‌ها، در ام‌اس موقت و گذرا نيست و حداقل بايد يك روز ادامه داشته باشد.

دكتر وحيد دستجردي ضمن بيان اين‌كه شايع‌ترين حالت درگيري بيماري با علائم حسي نمايان مي‌شود، مي‌گويد: در چنين شرايطي معمولاً فرد در قسمت‌هاي انتهايي هر دو دست و هر دو پا (قسمت‌هايي از بدن كه فرد از دستكش و جوراب استفاده مي‌كند) سوزش و گزگز شديدي را احساس خواهد كرد.

وي تاكيد مي‌كند: سوزش و گزگز مربوط به بيماري ام‌اس بسيار شديد و مداوم است و به همين دليل افرادي كه گاهي چنين حسي دارند، نبايد نگران مبتلاشدن به ام‌اس باشند.

به گفته اين عضو هيات علمي دانشگاه، در حالت ديگري از درگيري‌هاي حسي بيماري ام‌اس، نيمي از بدن فرد يا قسمت پايين‌تر از سينه او در يك طرف بدن بي‌حس مي‌شود.

دكتر وحيد دستجردي در مورد دومين نشانه بيماري ام‌اس چنين مي‌گويد: تاري ديد يكي از علائم شايع اين بيماري است؛ البته در اين مورد هم بايد دقت داشته باشيد كه همه افراد سالم و كساني كه هيچ مشكلي ندارند نيز ممكن است گاهي اين حالت را تجربه كنند، بويژه زماني كه فرد به صورت ناگهاني از حالت خوابيده يا نشسته برمي‌خيزد، اما دردناك شدن يكي از چشم‌ها هنگام حركت به طرفين و از دست دادن بينايي همان چشم پس از گذشت چند ساعت يا چند روز، يكي از نشانه‌هاي بيماري ام‌اس است.

وي با اشاره به مشكلات حركتي بيماران نيز توضيح مي‌دهد: گاهي شخص متوجه كاهش قدرت و توانش مي‌شود؛ به عنوان مثال ممكن است هنگام بالا رفتن از پله حس كند پاهايش ضعيف‌تر از قبل شده است و گاهي نيز يك سمت بدن فرد دچار ضعف شديد مي‌شود.

دكتر وحيد دستجردي درباره مشكلات تعادلي بيماران مي‌گويد: يكي ديگر از علائم بيماري ام‌اس مشكلات تعادلي است؛ در اين حالت شخص كم‌كم حس مي‌كند تعادل ندارد، دائم زمين مي‌خورد يا هنگام راه رفتن بدنش به يك طرف متمايل مي‌شود.

اين پزشك متخصص تاكيد مي‌كند: هيچ يك از علائم ام‌اس گذرا و لحظه‌اي نيست؛ به اين معني كه تاري ديد، عدم تعادل، كاهش قدرت و... حتماً بايد حداقل 24 ساعت ادامه داشته باشد تا بتوان به بروز اين بيماري شك كرد بنابراين افراد نبايد با تجربه كردن لحظه‌اي چنين علائمي، نگران ابتلا به ام‌اس شوند.

ام‌اس انواع مختلفي دارد

دكتر وحيد دستجردي درباره انواع مختلف بيماري ام‌اس توضيح مي‌دهد: بسياري از افرادي كه دچار اين مشكل هستند، هيچ وقت با علامت خاصي روبه‌رو نمي‌شوند؛ به طوري كه حتي تا زمان فوت، اين بيماري بروز نمي‌كند و چه‌بسا افرادي كه به دلايل ديگري مانند تصادف مورد بررسي پزشكي قرار مي‌گيرند و در آن زمان بيماري ام‌اس آنها كه هيچ علامتي نداشته است، تشخيص داده مي‌شود. درصدي از بيماران نيز فقط يك بار دچار علائم بيماري مي‌شوند و اين مساله ديگر هيچ وقت تكرار نمي‌شود.

وي با تاكيد بر اين كه عمده بيماران مبتلا به ام‌اس، هر چند ماه يك بار با علامت جديدي روبه‌رو مي‌شوند، مي‌گويد: اغلب بيماران چنين وضعيتي دارند كه به اين نوع ام‌اس عودكننده ـ بهبوديابنده مي‌گوييم. البته در گروهي از اين بيماران ممكن است بيماري به شكل پيش‌رونده تغيير كند يا اين كه براي تعداد كمي از افراد از ابتدا ممكن است ام‌اس به شكل پيش‌رونده وجود داشته باشد كه در اين حالت بيماري دائم بدتر مي‌شود.

درمان بيماري ام‌اس

بدون ترديد چگونگي درمان بيماري يكي از مهم‌ترين سوالاتي است كه براي مبتلايان پيش مي‌آيد؛ اين‌كه بيماري به صورت كامل درمان مي‌شود يا نه؟ علائم بهبود آن چيست؟ و...

دكتر وحيد دستجردي ضمن بيان اين كه درمان‌هاي ام‌اس به سه گروه اصلي تقسيم‌بندي مي‌شود، توضيح مي‌دهد: دسته اول درمان‌ها هنگام حملات بيماري صورت مي‌گيرد كه در اين دوران بيمار بايد در بيمارستان بستري شود. دومين دسته، درمان‌هاي پيشگيري است؛ در اين شرايط با توجه به وضعيت بيمار از داروهاي متفاوتي استفاده مي‌كنند كه با كمك آنها تعداد حملات بعدي كمتر مي‌شود.

به گفته اين پزشك متخصص، سومين گروه درمان‌ها، مربوط به علائم بيماري است و بيماران بايد بدانند عوارض بيماري مانند خستگي بيش از حد، تكرر ادرار و سفتي اندام‌ها با دارو تا حد زيادي قابل درمان است.

ام‌اس مانع زندگي عادي نمي‌شود

متاسفانه اغلب افراد تصور مي‌كنند ام‌اس به معناي ناتواني كامل فرد است و تنها تصويري كه از مبتلايان به ام‌اس در ذهن آنها نقش مي‌بندد، فردي است كه روي صندلي چرخدار نشسته و توانايي حركت ندارد. در حالي كه بسياري از بيماران مي‌توانند زندگي عادي خود را بدون هيچ مشكلي ادامه ‌‌دهند.

اين پزشك متخصص در اين زمينه توضيح مي‌دهد: مردم معمولا از بيماري افرادي كه علائم خاصي ندارند، آگاه نيستند و شايد حتي ندانند يكي از همكاران يا دوستانشان به اين بيماري مبتلاست، اما درصد كمي از بيماران كه شرايط بدي دارند، هميشه مورد توجه قرار مي‌گيرند و به همين دليل مردم بيماري ام‌اس را با توجه به آن نشانه‌ها مي‌شناسند.

به گفته وي، مبتلايان به ام‌اس تا جايي كه خيلي خسته نشوند، مي‌توانند هر فعاليتي را كه در توانشان هست، انجام دهند.

اين پزشك متخصص تاكيد مي‌كند: بيماران مبتلا به ام‌اس نيز مي‌توانند مانند ساير افراد ازدواج كنند، باردار شوند و زايمان طبيعي داشته باشند، اما از نظر اخلاقي شخص موظف است بيماري‌اش را به همسرش اطلاع دهد.

به گفته وي براي پيشگيري از بيماري تنها كاري كه مي‌توان انجام داد، اجتناب از مصرف دخانيات است؛ چون عواملي كه باعث بروز بيماري مي‌شود مانند ژنتيك، جنسيت، ناحيه جغرافيايي و ويروس‌هايي كه در سال‌هاي قبل فرد به آنها مبتلا شده است، هيچ كدام قابل كنترل نيست.

به گفته اين پزشك متخصص، اختلالات خلقي مانند افسردگي نيز در اين بيماران شايع است كه بسادگي درمان مي‌شود.

همه ساله آخرين چهارشنبه ماه مي، به عنوان روز جهاني ام‌اس در نظر گرفته مي‌شود تا با استفاده از رسانه‌هاي مختلف مردم جهان بيشتر با اين بيماري آشنا شده و دريابند نه‌تنها ام‌اس پايان زندگي نيست، بلكه مبتلايان به آن مي‌توانند زندگي موفق و شادي را تجربه كنند.

منبع: گروه سلامت (نيلوفر اسعدي‌بيگي)