davoud13
21st May 2012, 01:48 PM
رنگ چيست؟
شيمي رنگ
رنگها را معمولا براساس خواص آنها و ساختمان ماده اصلي (ساختمان شيميايي مواد) طبقه بندي ميکنند. روش ديگر طبقه بندي رنگها براساس روش مصرف آنها در رنگرزي ميباشد. روش و تکنيک رنگرزي به ساختمان ، طبيعت الياف يا شئ مورد رنگرزي بستگي دارد. به عبارت ديگر رنگرزي پشم و ابريشم و ديگر الياف به دست آمده از حيوانات با رنگرزي پنبه و الياف به دست آمده از گياهان تفاوت دارد. نقش ساختمان شيميايي الياف در تعيين رنگ مورد نياز در رنگرزي هميشه ساختمان شيميايي الياف تعيين کننده نوع رنگ مورد نياز و تکنيک رنگرزي ميباشد. به عنوان مثال الياف حيوان مانند پشم و ابريشم از پروتئين تشکيل شدهاند و داراي گروههاي اسيدي و بازي ميباشند. اين گروهها نقاطي هستند که در آنها مولکول رنگ خود را به الياف متصل ميکند. پس براي رنگرزي اين گونه الياف بايد از رنگهايي که داراي بنيان اسيدي و بازي هستند استفاده کرد.پنبه يک کربوهيدرات ميباشد و تنها محتوي پيوندهاي خنثاي اتري و گروههاي هيدروکسيل است. در اين نقاط پيوندهاي هيدروژني بين الياف و رنگ ايجاد ميشود. پس بايد از رنگهاي متناسب با خصوصيات الياف پنبهاي استفاده کرد. متصل کردن رنگ به الياف مصنوعي و سنتزي مانند پلي اولفينها و هيدروکربنها که کاملا عاري از گروههاي قطبي هستند، تکنيک و روش ديگري را ميطلبد. بر اساس روش رنگرزي به صورت زير دستهبندي ميشود.
1 رنگهاي مستقيم يا رنگهاي جوهري
اين دسته از رنگها داراي گروهها و عوامل قطبي مانند عوامل اسيدي و بازي هستند و با استفاده از اين گروهها ، رنگ با الياف ترکيب ميشود. براي رنگرزي پارچه با اينگونه رنگها فقط کافي است که پارچه را در محلول آبي و داغ رنگ فرو ببريم. اسيد پيکريک و ماريتوس زرد از جمله اين رنگها هستند. هر دو رنگ ، اسيدي بوده و با گروههاي آمينه الياف پروتئيني ترکيب ميشوند. نايلون نيز که يک پليآميد است، با اين رنگها قابل رنگرزي است.
2 رنگ دانهاي
اين دسته از رنگها شامل ترکيباتي هستند که ميتوانند با برخي از اکسيدهاي فلزي ترکيب شده و نمکهاي نامحلول و رنگي که لاک ناميده ميشوند، تشکيل دهند. روش رنگرزي با اين رنگها از کهنترين روشهاي تثبيت رنگ روي الياف بوده است. اين رنگها بيشتر براي رنگرزي ابريشم و پنبه بکار ميرود. در رنگرزي با رنگهاي دانهاي پارچه يا الياف ، رنگي به نظر ميرسند. چون الياف توسط لايهاي از رسوب رنگين پوشانده ميشود. براي ايجاد دندانه روي رنگها معمولا از اکسيدهاي آلومينيوم ، کروم و آهن استفاده ميشود. آليزارين نمونهاي از اين رنگها ميباشد.
3 رنگ خميري
رنگ خميري مادهاي است که در شکل کاهش يافته ، محلول در آب بوده و ممکن است بيرنگ هم باشد. در اين حالت الياف به اين رنگ آغشته شده و پس از جذب رنگ توسط الياف ، آنها را از خمره خارج کرده و در معرض هوا با يک ماده شيميايي اکسيد کننده قرار ميدهند. در اين مرحله رنگ اکسيد شده و به صورت رنگين و نامحلول در ميآيد. رنگهاي باستاني اينديگو و تيريان ازاين جملهاند.
4 رنگ واکنشي
اين رنگها که تحت عنوان رنگهاي ظاهر شونده هم شناخته ميشوند، در درون خود پارچه ، تشکيل شده و ظاهر ميگردند. مثال مهمي از اين گروه رنگها ، رنگهاي آزو ميباشند. رنگرزي با اين رنگها به اين صورت است که پارچه را در محلول قليايي ترکيبي که بايد رنگ در آن مشتق شود (فنل يا نفتول) فرو ميبريم. سپس پارچه را در محلول سرد آمين دي ازت دار شده در داخل خود الياف انجام شده و رنگ تشکيل ميگردد. به رنگي که به اين صورت حاصل ميشود رنگ يخي نيز ميگويند، زيرا براي پايداري و جلوگيري از تجزيه نمک دي آزونيوم دماي پائين ضرورت دارد.
5 رنگ پخش شونده
اين دسته از رنگها در خود الياف محلول هستند، اما در آب نامحلول ميباشند. رنگهاي پخش شونده در رنگرزي بسياري از الياف سنتزي بکار ميروند. به اين الياف گاهي اوقات الياف آبگريز نيز گفته ميشود. معمولا ساختمان شيميايي آنها فاقد گروههاي قطبي است. روش رنگرزي به اينگونه است که رنگ به صورت پودر نرم در بعضي از ترکيبات آلي مناسب (معمولا ترکيبات فنل) حل ميشود و در دما و فشار بالا در حمامهاي ويژه به الياف منتقل ميشود.
==============
رنگدانه
رنگدانه و انواع آن
نگاه کلي معمولا مواد رنگي را به دو دسته پيگمانها ( رنگدانهها ) و رنگها طبقهبندي ميکنند. رنگدانه با رنگ متفاوت ميباشد. تفاوت آنها در اين است که رنگ بايستي توسط ماده مورد رنگرزي جذب شود در حاليکه رنگدانه فقط سطح جسم را رنگي ميکند. رنگدانهها در آب نامحلول هستند. اما ميتوان آنها را مانند رنگدانههاي مورد مصرف در نقاشي ، توسط حلال مناسبي به صورت سوسپانسيون در آورد.اگر ساختمان شيميايي رنگدانه را بتوان اندکي تغيير داد بطوري که در آب انحلال پذير گردد، در اينصورت ممکن است بتوان آن را به عنوان رنگ در رنگرزي مصرف کرد.
تاريخچه پيدايش پيگمانهاي جديد در طول زمان به کندي صورت گرفت. بعد از سنتز اولين رنگ مصنوعي توسط "ويليام پرکين" در سال 1856 متعاقباً در اوايل قرن بيستم ، پيگمانهاي مصنوعي آلي تهيه و به بازار عرضه شدند. اين پيگمانها داراي اهميت خاصي بودند، زيرا علاوه بر موارد استعمال پيگمانهاي معدني ( لاکها ، رنگهاي روغني ، صنعت چاپ و … ) در رنگرزي الياف و منسوجات هم بکار ميرفتند. يکي از مهمترين اکتشافات در مورد پيگمانهاي آلي ، کشف پيگمانهاي فتالوسيانين در سال 1935 توسط شيميدانهاي شرکت رنگرزان اسکاتلند بود.
رنگدانهها رنگدانهها يا پيگمانها ، مواد جامد تزئيني هستند که در شکل و اندازههاي مختلف در حلالهاي مربوط به حالت معلق تهيه و بکار ميروند و مشتمل بر مواد سياه – سفيد و رنگي بوده ، موارد استفاده زيادي در رويه زدن ، رنگرزي انبوه و ديسپرسيون در هوا دارند.
انواع رنگدانهها معمولاً رنگدانهها را براساس انواع شيميايي به رنگدانههاي معدني يا آلي طبقهبندي ميکنند، اما اين رنگدانههاي آلي يا معدني ميتوانند طبيعي يا سنتزي باشند.
رنگدانههاي طبيعي و مصنوعي رنگدانههاي معدني طبيعي از پوسته زمين استخراج ميشوند، خرد شده ، شسته شده ، از لحاظ اندازه درجهبندي ميشوند. غالباً براي اين رنگدانههاي طبيعي ، معادل مصنوعي هم وجود دارد، يعني رنگدانه از اجزاء ديگري در اثر يک فرآيند شيميايي ساخته ميشود. ظاهراً از نظر شيميايي با نمونه طبيعي يکسان است، ولي اغلب خواص متفاوتي دارد و معمولاً به خاطر شکل بلوري مطلوبتر ، خلوص بيشتر و دانهبندي مطلوبتر ، مرغوبتر از نوع طبيعي مي باشد.رنگدانههاي معدني طبيعي که هنوز اهميت دارند، از خانواده اکسيد آهن ميباشند که عبارتند از: گل اخرا ، گل ماشي (خاک سرخ) ، اخراي زرد ، اکسيدهاي آهن قرمز زرد و سياه.
رنگدانههاي آلي امروزه رنگدانههاي آلي به مراتب بيشتر از رنگدانههاي معدني ميباشند. بعضي از جديدترين رنگدانهها ساختمان آلي فلزي دارند. بيشتر رنگدانههاي آلي ، مواد شيميايي آلي هستند که روي يک هسته معدني هيدروکسيد آلومينيوم رسوب داده شدهاند. از مهمترين رنگدانههاي آلي ميتوان به گروه فتالوسيانينها اشاره کرد که طيف رنگهاي آبي و سبز را در بر ميگيرند و فتالوسيانين مس ، رنگدانه آبي ميباشد که به علت خواص مقاومتي خوب در برابر عوامل مختلف ، يک رنگدانه با ارزش به شمار ميرود.فتالوسيانينها را از فتاليک و اوره سنتز ميکنند. رنگدانههاي آلي ، به صورتي که امروزه در صنعت استفاده ميشوند، در طبيعت يافت نميشوند و تقريباً همه آنها سنتزي ميباشند.
=========
رنگ از نظر آلي
ديد کلي معمولا ترکيبات رنگي را به طرق مختلف طبقهبندي ميکنند؛ مثلا رنگهاي گياهي و غير گياهي ، رنگ طبيعي و مصنوعي ، رنگ آلي و معدني. ولي يکي از طبقهبنديهاي جديد بر اساس کاربرد رنگهاست. در اينجا رنگها را بر اساس کارايي آنها در رنگرزي طبقهبندي ميکنيم و خصوصيات هر يک و کاربردشان را مورد بررسي قرار ميدهيم.
رنگهاي بازي اين نوع رنگها ، از ترکيبات آلي يا هيدروکلريدها ميباشند که کرومورفورها بصورت کاتيوني است. از اين نظر اين دسته رنگها را رنگهاي کاتيوني نيز ميگويند و معمولا داراي فرمول عمومي ميباشند. رنگ باز وقتي ظاهر ميشود که بصورت نمک در آيد. رنگهاي مختلفي که به اين گروه تعلق دارند عبارتند از:
مشتقات تريفنيل متان نظير مالاکيت سبز ، متيل سبز و ...
مشتقات تيازين که بارزترين نمونه آن آبي متيلن است.
رنگ بازي که حاوي گروه اکسازين است، مانند آبي ملدولا.
آذينها مانند قرمز خنثي
رنگهاي بازي که حاوي گروههاي آزو هستند، مانند قهوهاي بيسمارک
خصوصيات رنگهاي بازي رنگهاي بازي به راحتي در الکل حل ميشوند، ولي بندرت و تحت شرايط ويژه اي در آب حل ميشوند. در برخي از موارد ، انحلال با تجزيه شدن مولکول رنگ همراه ميشود. بدون استثنا همه آن با اسيد تانيک ترکيب شده به جسم نامحلول تبديل ميشوند.
کاربرد رنگهاي بازي در رنگرزي الياف سلولزي تمايلي به واکنش با رنگهاي بازي ندارند، مگر اينکه تمايل را با آغشته کردن اسيد تانيک بهعنوان تثبيت کننده با الياف سلولزي ايجاد کرد. رنگهاي بازي براي رنگ آميزي ابريشم و پشم مناسب هستند. براي الياف سنتزي نيز عملياتي شبيه به الياف سلولزي بايد انجام داد.
رنگهاي اسيدي اين رنگها نمکهاي سديم ، اسيدهاي سولفونيک و کربوکسيليک هستند و براي الياف سلولزي نامناسباند. اما براي الياف پروتئيني و پليآميدي مناسباند. رنگهاي اسيدي فقط بکمک گرما جذب الياف ميشوند و در کمتر از ابدا جذب الياف نميشوند و هر چه دما از بالاتر رود، شدت جذب رنگ توسط الياف نيز افزايش مييابد. از انواع مختلف رنگها ، ميتوان نمونههاي زير را نام برد:
مشتقات تري فنيل متان ، مانند آبي زايلن.
رنگهاي نيترو که ترکيب آروماتيک موجود در ساختار آنها نيتره شدهاند، معمولا براي الياف پروتئيني مناسباند، مانند زرد مفتول.
رنگهاي حاوي گروه آزو مانند آزوگرانين.
رنگهاي مستقيم اين رنگها بدليل داشتن گروههاي اسيد سولفونيک يا نمکهاي سديم آنها به رنگهاي اسيدي شباهت دارد و بطور کلي ، از ترکيبات سولفونه شده آزو ميباشند. اين رنگها مستقيما براي رنگرزي الياف سلولزي بکار گرفته ميشود. اما براي الياف پروتئيني شرايط ويژهاي لازم است. مهمترين اين سري رنگها عبارتند از :
رنگهاي مستقيم منو آزو مانند دي آزوامين اسکارلت B
رنگهاي مستقيم دي آزو
رنگهاي مستقيم تريس آزو ، مانند قهوهاي ديآزو
رنگهاي مستقيم تترا آزوماهيت اتصال مولکولهاي رنگ به الياف عمدتا پيوند هيدروژني است که بين هيدروژن گروه الياف سلولزي با گروههاي و موجود بر روي رنگهاي مستقيم برقرار ميشود. با افزايش دما تمايل رنگ پذيري الياف ، کاهش مييابد.
رنگهاي دندانهاي اين رنگها بهتنهايي روي الياف نميتوانند تثبيت شوند، بلکه براي اين کار به ماده تثبيت کننده که اصطلاحا «دندانه» ناميده ميشود، نياز دارند که مهمترين انها هيدروکسيدهاي کروم ، قلع ، آلومينيوم و آهن است. در اين سيستم رنگرزي ، مولکولهاي رنگ در نقش ليگاند يک يا چند الکترون غير پيوندي خود را به فلزي که داراي اوربيتالهاي خالي است، ميدهند. بدين صورت پيوند داتيو بين آنها تشکيل ميشود.
رنگهاي دندانهاي دو نوعاند :
رنگهاي دندانهاي طبيعي که از معروفترين آنها آليزارين يا ( 1 و –2 دي هيدروکسي آنتراکينون ) را ميتوان نام برد.
رنگهاي دندانهاي اسيدي که نمونه معرف آنها اريوکروم سياه آوسولوکروم نارنجي M است که در رنگرزي الياف پشم و پليآميد کاربرد وسيعي دارند و هر دو بوسيله کروم تثبيت ميشوند.
رنگهاي آزوئيکي اين سري از رنگها در آب نامحلولاند و در داخل الياف بوجود ميآيند. سپس با باز ديازوي نيتره شده ترکيب ميشوند. عمدتا براي رنگآميزي الياف سلولزي بکار ميروند. اما براي الياف پروتئين چندان مناسب بنظر نميرسند. نمونهاي از اين رنگها قرمز نيتروز امين است.
رنگهاي گوگردي اين دسته از رنگها ترکيبات آلي پيچيدهاي هستند که در ساختار آنها گوگرد شرکت دارد، براق نيستند و معمولا در رنگرزي الياف سلولزي بکار ميروند. در آب حل نميشوند، ولي در محلول سولفيد سديم حل ميشوند. در اين عمل سولفيد سديم در نقش احياکننده مولکول اصلي را به مولکولهاي کوچکتر محلول در آب تفکيک ميکند. يکي از رنگهاي گوگردي را ميتوان از حرارت دادن پارائولوئيدين با گوگرد تهيه کرد. از حرارت دادن مخلوط دي هيدرو ـ تولوئيدن با بنزوروين و گوگرد ، نيز يک رنگ زرد که ايمديال ناميده ميشود، بدست ميآيد.
رنگهاي خمرهاي اين رنگها از نظر غير محلول بودن در آب ، شبيه رنگهاي گوگردياند. بطوري که پس از واکنش با هيدرو سولفيت سديم بصورت محلول درميآيد. اينديگو يکي از رنگهاي طبيعي خمرهاي است که امروزه در مقياس صنعتي از قطران زغال سنگ (نفتالين) تهيه ميشود. رنگهاي خمرهاي به دو دسته تقسيم ميشوند.
رنگهاي خمرهاي اينديگويي حاوي کروموفور مثل مشتقات اينديگويتي
رنگهاي خمرهاي آنتراکتيوني که از آنتراکينون مشتق ميشوند. مثل: زردي ايندانترن
رنگهاي کلوئيدي الياف هيدروفوبيک مانند استات سلولز نوع سوم و دوم ، عمدتا رنگها غير محلول در آب را بهتر به خود ميگيرند. اين سري رنگها هم ميتوانند از زمره ترکيبات آزو باشد (مانند زرد قند ديسپر سول G ) و هم ميتوانند از مشتقات آنتراکينون باشد (مانند آبي براق دوانول CB) اتصال بين الياف و رنگ از طريق پيوند هيدروژني ، نيروهاي واندروالسي و همچنين جاذبه دو قطبي ـ دو قطبي تامين ميشود.
رنگهاي فعال رنگهايي که براي رنگآميزي الياف سلولزي معرفي شدهاند، پس از انتقال از حالت محلول به حالت جامد ، بر روي الياف تثبيت ميشوند و بعضي از آنها به علت اينکه در مقابل رطوبت مقاوم نيستند، کارايي چنداني ندارند (مانند رنگهاي مستقيم). از اينرو پژوهشگران تلاش کردند تا رنگ را بوسيله پيوند کووالانسي به الياف سلولزي متصل کنند. براي اين منظور ، تمام کوشش خود را بر روي کلريد سيانوريک يا به بيان ديگر به رنگهاي تري ازينيل معطوف داشتند. زيرا اتمهاي کلر ميتواند بهآساني بوسيله يک ، يا دو يا سه گروه هيدروکسيل يا گروه آمين و ... جايگزين شود و مولکول رنگ را به گروههاي روي الياف متصل کند. مانند رنگهاي زرد و قرمز و آبي پرويسون.
=============
رنگدانه سياه
توليد صنعتي رنگدانه سياه
دوده کربن تنها رنگدانه عمده سياه ميباشد. اين رنگدانه در صنعت لاستيک سازي و همچنين به عنوان سفت کننده بعضي از قطعات مکانيکي بکار ميرود. اغلب مرکبهاي چاپ بر پايه اين رنگدانه تهيه ميشوند. کربن سياه بکار رفته در مرکبهاي چاپ بايد به صورت دانههاي ريز باشد. رنگدانههاي سياه بکار رفته در پلاستيکها و رنگها و لباسها از جنس کربن سياه ميباشند.
روشهاي سنتز صنعتي رنگدانه سياه با توجه به کاربرد وسيع رنگدانه سياه در صنعت ، امروزه روشهاي مختلفي براي توليد آن ابداع شده است و قطر ذرات بدست آمده با توجه به نوع کاربرد متفاوت ميباشد. سه روش اصلي براي تهيه اين رنگدانه وجود دارد که عبارتند از:
فرايند کانالي در اين فرايند ، شعله گاز طبيعي وارد يک کانال آهني به طول 20 الي 25 سانتيمتر ميشود. دوده حاصل را از اين کانال خارج ميکنند. قطر ذرات بدست آمده با اين روش 10 تا 300 نانومتر ميباشد.
فرايند دمايي ( Internal black proces ) در اين روش گاز طبيعي در دماي 1100 تا 1650 درجه سانتيگراد ، به هيدروژن و کربن شکسته ميشود. قطر ذرات بدست آمده در اين روش 140 تا 500 نانومتر است.
فرايند کورهاي روغن در اين فرايند از روغنهاي آروماتيک استفاده ميشود. در بعضي موارد هم مشتقات قير را بکار ميبرند. اين فرايند در راکتور فولادي صورت ميگيرد. بايد توجه کرد که دوده بر روي فلزات خاصيت فعالکنندگي دارد، بنابراين براي جلوگيري از خوردگي فلزات ، آن را مستقيما روي فلز مصرف نميکنند.
============
رنگ پلي يورتان
رنگ پلي يورتان BEH410
اين محصول بر پايه رزين پلي اول A و هاردنر ايزو سيانات B ارائه مي گردد . در اين محصول خواص مكانيكي بگونه اي است كه تنش تسليم نسبتاً پائين ولي تنش شكست بالا مي باشد ، به اين ترتيب اين محصول پليمري با الاستيسيته بالا محسوب مي شود . در نتيجه خاصيت فوق مقاومت به سايش و خراش ، مقاومت به ضربه و مقاومت در برابر عوامل خورنده بين دانه اي در اين ماده بسيار بالا است .
خواص ، اثرات و موارد كاربرد :
-مقاومت بسيار بالا در برابر سايش و خراش
-مقاومت بسيار بالا دربرابر ضربه و عوامل خورنده
-چسبندگي بسيار بالا
-دارا بودن دو خاصيت كشساني و چسبندگي
-عدم ترك يا گسيختگي هنگام تغيير حالت فيزيكي در لايه هاي زيرين
-استفاده در قسمتهاي داخلي و خارجي لوله هاي آب شرب و فاضلاب
نحوه و ميزان مصرف :
پس از تميز نمودن و اعمال لايه پرايمر رقيق و پر نمودن درزها و خلل وفرج سطح زيرين ( زيرسازي ) دو جزء A و B را به نسبت وزني 100 به 33 ( سه به يك ) درون يك ظرف مناسب ريخته و با همزن دور آرام ( حداكثر 200دور در دقيقه ) عمل اختلاط را به مدت 2 الي 3 دقيقه ادامه مي دهيم . با توجه به محدود بودن زمان مصرف ، هنگام اختلاط مي بايست به ميزان مورد مصرف توجه نمود . اين اختلاط گرمازا بوده كه در نهايت منجر به سفت شدن مي گردد در اين حالت به هيچ عنوان از رقيق كننده استفاده ننمائيد . بنابراين مي بايست دقت شود ميزان اختلاط متناسب با توانائي سرعت مصرف تهيه گردد .
نكات ايمني :
- پس از اتمام كار ، كليه ابزار را بوسيله حلالهاي نفتي ( مثل تينر ) شستشو دهيد . مجدداً تاكيد مي شود كه از اختلاط هر نوع حلال يا محصول شديداً خودداري نمائيد .
- از تماس محصول با پوست بدن جلوگيري بعمل آوريد . چنانچه رزين با پوست بدن تماس يافت آنرا بوسيله حلالهاي نفتي زدوده و سپس بوسيله آب و صابون شستشو دهيد . هرگاه هاردنر با پوست بدن تماس پيدا نمود ، از آب و صابون جهت زدودن آن استفاده نمائيد .
- از آنجا كه اين محصولات ، در حالت مايع ، موجب آلودگي آب و خاك مي شود ، از ريختن باقيمانده مواد مايع در طبيعت خودداري نمائيد .
شرايط نگهداري :
عمر انبار محصول در بسته بندي اوليه و در دماي C30 - C 5 يكسال مي باشد .
===========
زينك ريچ BEH415
پوشش BEH415 بر پايه رزين اپوكسي غني شده روي و هاردنر پلي اميد توليد وارائه مي گردد . اين محصول به صورت دو جزئي و يا سه جزئي ( جزء سوم : پودري روي ) قابل ارائه مي باشد .پوشش اجرا شده ضمن محافظت كاتديك سطح و مانع از خوردگي آن در صورت آسيب پذيري لايه هاي بعدي خواهد بود و پودر روي نيز مانع از گسترش خوردگي ( آسيب ) خواهد شد .
خواص ، اثرات و موارد كاربرد :
- محافظت كاتديك سطح
- جلوگيري از خوردگي سطح
- اجراي پرايمر به منظور مقاوم سازي لايه هاي دوم و سوم
ميزان و نحوه مصرف :
قبلاً مي بايست سطح كار را از هرگونه آلودگي ( از قبيل چربي ، گرد و خاك ، رنگ و ... ) پاك نمود ، پس از اختلاط دو جزء رزين و هاردنر با تركيب دقيق ارائه شده و ميكس آن توسط همزن مكانيكي حداكثر 200 دور در دقيقه به مدت سه دقيقه ، بلافاصله اجراي پوشش را آغاز مي نمائيم . بايد توجه نمود تركيب آماده شده در مدت زمان حداكثر 20 دقيقه مورد استفاده قرار گيرد .
- از قرار دادن اين محصول در معرض تابش آفتاب جداً خودداري كنيد .
- براي رقيق نمودن محصول هرگز از حلال استفاده ننمائيد .
- براي پوشش يك متر مربع سطح فلزي و به ضخامت 250 ميكرون حدود 600 تا 650 گرم از محصول GAM315 مورد نياز مي باشد .
مشخصات فيزيكي و شيميائي :
رنگ محصول :
جزء A بي رنگ ( رزين )
جزء B زرد رنگ ( هاردنر )
جزء C طوسي رنگ ( پودر روي )
ويسكوزيته :
جزء A : 1200 سانتي پوآز
جزء B : 150 سانتي پوآز
جزء C : 2600 سانتي پوآز
چگالي :
جزء A : gr/cm3 1/1
جزء B : gr/cm3 07/1
جزء C : gr/cm3 6
تركيب سه جزء : gr/cm3 3
عمر مصرف پس از اختلاط كامل : 30 دقيقه
زمان خشك شدن سطحي : 3 ساعت ( انجماد كامل )
زمان خشك شدن عمقي : 48 ساعت ( بهره برداري )
زمان خشك شدن كامل : يك هفته
حداقل زمان لازم جهت اجراي لايه بعدي : 7 ساعت
اختلاط وزني سه جزء : A-B-C =10 - 1 - 20
شرايط نگهداري : دور از يخبندان و تابش مستقيم آفتاب ( دماي 30- 5 درجه سانتيگراد ) و در بسته بندي اوليه به مدت يكسال قابل نگهداري مي باشد .
=============
رنگ ميكاسيوس BEH420
اين رنگ بر پايه رزينهاي اپوكسي و هاردنر پلي آمين توليد و ارائه مي شود كه به عنوان رنگ رويه يا رنگ مياني مورد استفاده قرار مي گيرد . اكسيد آهن ميكايي بكار فته شده در ساخت اين محصول ، مقاومت پوشش ايجاد شده را در مقابل عوامل فرساينده ، به ميزان قابل توجهي افزايش داده و به عنوان لايه اي مناسب در محلهائي كه سايش فيزيكي اتمسفريك وجود دارد به شمار مي آيد .
خواص ، اثرات و موارد كاربرد :
- چسبندگي فوق العاده به سطح فلزي و بتني
- مقاومت بالا در برابر فرسايش
- براي صنايع نفت بهتر است از رنگ زينك رينچ BEH415 به عنوان لايه زيرين و از رنگ BEH420 به عنوان رنگ مياني و از رنگ اپوكسي پلي آمين BEH425 به عنوان رنگ رويه استفاده گردد .
نحوه و ميزان مصرف :
قبل از اجرا حتماً مي بايست از رنگ زينك ريچ BEH415 به عنوان پرايمر يا رنگ زيرين استفاده شود و پس از آن ضمن تركيب دقيق دو جزء ، طبق فرمول ارائه شده و ميكس آن توسط همزن مكانيكي ( حداكثر 200 دور در دقيقه ) به مدت 3 دقيقه بلافاصله محصول تركيب شده را تا حداكثر 20 دقيقه روي سطح اجرا نمود . بايد توجه نمود هيچ يك از اجزاء رنگ BEH420 در مقابل تابش مستقيم نور آفتاب قرار نگيرد .
- براي رقيق نمودن محصول هرگز از حلال استفاده ننمائيد .
براي پوشاندن يك متر مربع سطح با ضخامت 250 ميكرون حدود 350 تا 400 گرم از محصول BEH425 مورد نياز مي باشد .
مشخصات فيزيكي و شيميائي :
رنگ محصول >> جزء A : تيره ( دلخواه )
جزء B : قرمز ( شفاف )
ويسكوزيته :
جزء A : 3200 سانتي پوآز
جزء B : 1400 سانتي پوآز
تركيب شده دو جزء : 2600 سانتي پوآز
چگالي :
جزء A : gr/cm3 85/1
جزء B : gr/cm3 05/1
تركيب شده دو جزء : gr/cm3 6/1
زمان مصرف پس از تركيب دو جزء : حد اكثر 20 دقيقه
زمان خشك شدن سطحي : 8 ساعت ( انجماد كامل )
زمان خشك شدن عمقي : 24 ساعت ( بهره برداري )
زمان خشك شدن كامل : يك هفته
زمان لازم براي اجراي لايه دوم : حداقل يك روز تمام
شرايط نگهداري :
در دماي 30-5 درجه سانتيگراد و دور از تابش مستقيم آفتاب به مدت 8 ماه قابل نگهداري مي باشد .
=============
آزمايشگاه مرجع رنگ و پوشش
نظر به اهميت رنگ و پوشش در حفاظت تجهيزات و تأسيسات صنايع مختلف بالاخص صنعت برق، آزمايشگاه رنگ و پوشش تأسيس گرديده است. اين آزمايشگاه تجهيزات مورد نياز براي انجام انواع آزمايش مربوط به رنگ و پوشش را دارا ميباشد. در حال حاضر باتوجه به وجود كارشناسان مجرب و تجربيات طولاني، علاوه بر انجام خدمات آزمايشگاهي و مشاورهاي فعاليتهاي تحقيقاتي در رابطه با رنگ و پوشش نيز انجام ميشود. آزمايشهاي قابل انجام و خدمات قابل ارائه در ادامه توضيح داده شده است.
پرسنل آزمايشگاه
1 كارشناس متخصص در رنگهاي صنعتي و آناليز انواع پوشش به همراه ارزيابي و اظهار نظر كارشناسي در خصوص نتايج آزمايشها
2 تكنسين آزمايشگاه متخصص در رنگهاي صنعتي و ارزيابي آنها
دامنه فعاليت
آزمايشهاي لازم به منظور كنترل كيفيت بر روي موارد زير:
? رنگهاي محيط هاي صنعتي - رنگهاي محيط هاي دريايي - رنگهاي محيط هاي شيميايي
3 رنگهاي ترافيكي و مطابق با استانداردهاي بينالمللي (ISO, BS, DIN, ASTM و استانداردهاي ملي ايران)
آزمايشهاي قابل انجام در آزمايشگاه
1- آزمايشهاي تعيين مشخصههاي فيزيكي رنگ (رنگ تر)
آزمايش سلامت ظاهري رنگ (پوسته شدن، يكنواختي)
آزمايش تعيين درجه ته نشيني
آزمايش تعيين دانهبندي
آزمايش تعيين قدرت پوشش (Determination of Hiding Power)
آزمايش تعيين قدرت گسترش رنگ (Determination of Theoretical Spreading Rate)
آزمايش تعيين ويسكوزيته
آزمايش تعيين دانسيته
آزمايش تعيين درصد مواد جامد (حجمي)
آزمايش تعيين درصد مواد جامد (وزني)
آزمايش تعيين عمر مفيد مخلوط رنگ (Determination of Pot Life)
آزمايش تعيين ضخامت فيلم تر
آزمايش تعيين زمان خشك شدن رنگ
آزمايش تعيين مقاومت در مقابل سينه دادن (Sag Resistance)
2- آزمايشهاي تعيين مشخصههاي فيزيكي رنگ (فيلم خشك)
تعيين براقيت
تعيين رال رنگ
تعيين ضخامت فيلم خشك رنگ
3- آزمايشهاي تعيين خواص مكانيكي رنگ:
آزمايش تعيين مقاومت به چسبندگي
آزمايش تعيين مقاومت به ضربه
آزمايش تعيين مقاومت به سايش
آزمايش تعيين مقاومت به شستشو و سايش در مقابل مواد شوينده
آزمايش تعيين مقاومت به جامي شدن
آزمايش تعيين مقاومت به خمش
4- آزمايشهاي شيميايي و محيطي رنگها و ساير پوششها
آزمايش تعيين مقاومت در محيط مرطوب
آزمايش تعيين مقاومت در محيط مه نمكي
آزمايش تعيين مقاومت در مقابل مواد و حلالهاي شيميايي به روش غوطهوري
آزمايش تعيين مقاومت در مقابل تابش UV
آزمايش تعيين مقاومت حرارتي
ساير خدمات قابل انجام
آزمايشگاه رنگ و پوشش گروه شيمي و فرآيند پژوهشگاه نيرو با در اختيار داشتن تجهيزات و امكانات آزمايشگاهي و دانش فني و تجربيات طولاني توانايي ارائه خدمات زير را دارا ميباشد:
ارزيابي كارشناسي انواع رنگهاي صنعتي، ترافيكي، دريايي و نسوز
تعيين و انتخاب رنگها و پوششهاي مناسب جهت كاربردهاي مختلف
ارائه دورههاي آموزشي در زمينه آزمايشهاي رنگها و پوششها
مشاوره جهت كاليبراسيون تجهيزات و سيستمهاي آزمايشگاهي و صنعتي مربوط به رنگ و پوشش
============
رنگ نماي بتن (حلال آب) BEH431
اين محصول بر پايه رزين اكريليك ترموپلاست امولسيوني ساخته مي شود از اين رنگ مي توان به عنوان پوشش محافظتي سطوح بتني ، گچي و سراميكي در داخل ويا خارج ساختمان استفاده نمود . اين محصول به وسيله آب رقيق مي شود و اشتعال ناپذير است .
خواص ، اثرات و موارد كابرد :
- سختي وچسبندگي فوق العاده با عمر مفيد طولاني
- مقاوم در برابر رطوبت ، عوامل جوي و محيطي
- مقاومت كامل در برابر نور خورشيد
نحوه وميزان مصرف :
سطح زير كار مي بايست عاري از هرگونه چربي ، آلودگي رطوبت و گرد و غبار باشد .
اين رنگ را در دو لايه با فاصله زماني دو ساعت توسط اسپري يا قلمو اجرا نمائيد .
يك كيلوگرم جهت پوشش 7 الي 10 متر مربع كفايت مي كند .
توجه :
رنگ سفيد اين محصول بالاترين كيفيت را دارا است .
در بسته بندي اوليه در دماي 5 تا 30 درجه به مدت دو سال قابل نگهداري مي باشد.
=============
Ag
به فرمول شيميايي Ag در سيستم كوبيك متبلور مي شود به حالت خالصي در طبيعت، از مس كمتر و از طلا خيلي كمتر است. در محل شكستگي تازه سفيد نقرهاي است. ولي سطح شكستگي آن در مجاورت هوا تيره يا سياه ميشود. جلاي فلزي دارد. چكش خوار است و قابليت كشش آن زياد است. ورقههاي بسيار نازكي از آن ميتوان تهيه كرد. سختي آن 2/5 است. رساناي خوب برق و دما است. داراي بلورهاي كج شده به صورت شاخه است. به شكل توده نامنظم و فلس و صفحه مانند ديده ميشود.ويژگي شاخص: به وسيله رنگ، شكستگي استخواني رنگ و چكشخواري و چگالي به آساني ميتوان آن را تشخيص داد.پيدايش : نقره آزاد به مقدار كم به گستردگي زياد در زونهاي اكسيد ديده ميشود. نهشتههاي بزرگ نقره معمولاً به صورت اوليه از محلولهاي هيدروترمال جدا شده و
تهنشين ميشود. در رگههاي گرمايي كانيهاي نقرهدار يافت ميشود.كاربرد : معمولاًُ نقره را به صورت آلياژ با مس در صنعت به كار ميبرند. در حالت خاص بودن در ميله كاري و تهيه بوتههاي مخصوص ذوب مواد قليايي در شيمي براي بدست آوردن تركيبات مختلف به كار ميبرند. در تهيه فيلمهاي عكاسي و آبكاري، ساخت آلياژهاي نقره و وسايل الكتريكي نيز بكار ميرود
=============
نيومرها
نيومرها گلاس آينومرها موادي همرنگ دندان هستند كه از مخلوط اسيد آكريليك و پودر شيشه نرم تهيه مي شوند و براي ترميم حفرات بويژه در سطح ريشه دندانها استفاده مي شوند. گلاس آينومرها مقادير اندكي فلورايد آزاد مي سازندكه براي بيماران در معرض خطر بالاي پوسيدگي ممكن است مفيد باشد. ميزان تراش دندان و در نتيجه وسعت ترميم نهايي در ترميم با گلاس آينومر كوچكتر از آمالگام است. گلاس آينومر در ترميم هاي كوچك كه تحت فشارهاي مضغي قوي نيست، استفاده مي شود، چون مقاومت اندكي نسبت به شكستگي دارند، اغلب در حفرات كوچكي كه تحت فشار نيستند(بين دندانها) يا روي ريشه دندانها استفاده مي شوند. رزين آينومرها هم از فيلر شيشه و اسيدهاي آكريليك و رزين آكريليك تشكيل شده اند. آنها نيز مقاومت كم تا متوسطي نسبت به شكستگي داشته و در ترميم هايي كه تحت فشار نيست( بين دندانها) بكار مي روند. آينومرها در سطوح اكلوزال دچار سايش زيادي مي شوند. هم گلاس و هم رزين آينومرها رنگ طبيعي دندان را تقليد مي كنند ولي شفافيت مينا را ندارند. هردو بخوبي توسط بيماران تحمل مي شوند و به ندرت واكنش آلرژيك ديده شده است.
==============
رنگ و لعاب
در فرايند تهيه يک لعاب به منظور حصول عاري از نقص دومرحله وجود دارد . مرحله اول تعيين تکليف فرمول اکسيدي لعاب مي باشد . اکسيدهاي متعددي که امکان بکارگيري آنها در فرمول لعاب وجود دارد هريک داراي محدوديتهايي هستند که بايد مدنظر قرار گيرد . مرحله دوم انتخاب مواد خام مي باشد . در عين حال بسياري از رنگدانه هاي بکارگرفته شده در صنعت لعاب به دما و بسياري از عناصري که در ساختار شيميايي لعاب به کار مي روند حساس هستند . رنگهاي حاصل در نتيجه واکنشهاي متفاوت ناشي از طبيعت متفاوت فريتها مي باشد . تعدد رنگها و ساختارهاي بلورين وابسته به طبيعت فريت و دماي عملياتي مي باشد . در اين پروژه علاوه بر شناسايي عوامل موثر در بهينه سازي اثرات مواد تشکيل دهنده لعاب برساختار و رنگ لعاب در بدنه هاي سفالي به انجام تحقيقات جهت حصول و شناسايي و ترکيب يک فريت به منظور ايجاد رنگ صورتي توسط رنگدانه کروم - قلع در بدنه هاي سفالي گرديده است . در حقيقت ترکيب صحيح فريت و دماي عملياتي صحيح هر دواز عوامل مهم و حياتي هستند که به منظور حصول يک لعاب عاري از نقص و پيدايش رنگ مطلوب بايستي مدنظر قرار گيرند .
============
رنگ در نساجي
چكيده : پليمرهايي كه جهت توليد الياف مصنوعي مورد استفاده قرار مي گيرند معمولا همه اهداف مورد نظر در مورد مصرف نهايي را بطور عام برآورده نخواهد كرد و داراي نقص ها و يا كمبودهايي مي باشد كه جهت رفع اين كمبودها و رسيدن به اهداف موردنظر مصرف كننده مواد افزودني مناسب به الياف قبل از ريسندگي اضافه مي گردد. مواد افزودني اضافه شده به الياف پلي پروپيلن باعث تغيير خواص مكانيكي و ساختار الياف مي گردد. در اين تحقيق اثر بعضي از مواد افزودني بر روي ساختار و خواص مكانيكي الياف پلي پروپيلن و علل اين تغييرات مورد بررسي قرار گرفت. بدين منظور الياف به همراه مواد افزودني مختلف در سرعتهاي ريسندگي 48، 900 و 1200 متر بر دقيقه ريسيده شد و خواص مكانيكي آنها نظير استحكام ازدياد طول مدول و جمع شدگي حرارتي آنها اندازه گيري گرديد. جهت بررسي ساختار از ميكروسكوپ نور پلاريزه آنالي حرارتي تفاضلي و FTIR استفاده گرديد. بررسي پاشيدگي ذرات با استفاده از اندازه گيري قدرت رنگي انجام گرديد. به منظور بررسي معني دار بودن اثر مواد افزودني بر خواص مكانيكي الياف توليد شده تجزيه و تحليلهاي آماري بر روي داده ها انجام گرديد. نتايج آزمايشات نشان مي دهد كه بعضي از مواد افزودني خاصيت هسته زايي داشته و با ايجاد هسته هاي آغازگر كريستاليزاسيون در پليمز باعث تغيير در شكل و اندازه گويچه ها افزايش دماي كريستاليزاسيون و افزايش تبلور در الياف مي گردند. همچنين اثر مواد افزودني بر روي جمع شدگي حرارتي الياف مورد بررسي قرار گرفت. مواد هسته زاي فرم
كريستالي a(آلفا) به علت افزايش درصد تبلور جمع شدگي حرارتي را كاهش مي دهند
ولي مواد هسته زاي فرم كريستالي B(بتا) هگزاگونال به علت پايداري حرارتي كم اين فرم و تبديل آن در دماي بالا به فرم a(آلفا) منو كلينيك داراي جمع شدگي حرارتي بالايي مي باشند.
=============
تشخيص جابه جايي رنگ در چاپ پارچه
چكيده : در دهه هاي اخير توجه به كيفيت توليدات مختلف خصوصا از ديد خريدار بسيار مورد توجه قرار گرفته است. كيفيت ظاهري توليدات نساجي يكي از مهمترين جنبه هاي مورد توجه اين توليدات است كه تا حدودي تعيين كننده قيمت و نيز جلب نظر و رضايت مشتري است. در حال حاضر در اكثريت قريب به اتفاق كارخانجات نساجي كنترل بعد از چاپ به صورت دستي انجام ميگيرد و بر اين اساس فاكتورهاي انساني از جمله تجربه، ميزان دقت شرايط محيطي و رواني شخص، عوامل اساسي و تعيين كننده در كيفيت نهايي توليدات ميباشد. در طي دهه هاي اخير فناوري بينايي ماشين بطور روز افزوني در صنايع فضايي و نظامي و به طور محدودتر در ديگر صنايع به كار گرفته شده است. در مجموع آنچه كه توسط سيستم بينايي انسان انجام ميشود ميتواند توسط بينايي ماشين نيز انجام گيرد با اين تفاوت كه كارايي بينايي ماشين از نظر دقت و اطمينان از بنيايي انسان برتر است. كاربرد سيستم ماشين بينايي در صنايع نساجي به مجموعه اي شامل دوربين، رايانه، تجهيزات نورپردازي و نيز داشتن نرم افزار مناسب جهت پردازش اطلاعات نيازمند است. در اين تحقيق سعي گرديده است تا با ارائه روشي خود كار عيب جابجايي رنگ در اثر عدم هماهنگي شابلون هاي ماشين چاپ تشخيص داده شود. شايان ذكر است كه تشخيص اين عيوب در حين كار با سرعت هاي بالا به راحتي توسط انسان امكان پذير نميباشد. لازمه اين امر در چاپ پارچه مقايسه پي در پي تصوير طرح پارچه با تصويري سالم از همان طرح است كه به عنوان معيار سنجش در نظر گرفته ميشود. در اين تحقيق روش همبستگي عرضي به عنوان روشي مناسب انتخاب و فاكتورهاي مختلف موثر بر آن مورد بررسي قرار گرفت. كليه بررسي ها در ابتدا روي نمونه هاي شبيه سازي شده توسط نرم افزارهاي پينت و فتوشاپ صورت پذيرفت و سپس نمونه هاي واقعي پارچه كه به وسيله پويشگر تصوير برداري شده بودند مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج حاصل بيانگر قابليت اين روش در تشخيص عيوب ناشي از جابجايي رنگ وحتي عيوب ديگري كه منجر به معيوب شدن طرح شكل گرفته روي پارچه ميگردد ميباشد.
============
چاپ رنگي
در کل ما از ديدگاه چاپي 3 گروه کلي «رنگ» که بر اساس نوع باز آفريني و ساخت طبقه بندي مي شن داريم :
1. رنگهاي تقلبي يا fake 2 . رنگهاي موضعي يا Spot3 . رنگهاي پردازش شده يا Process1. رنگهاي تقلبي يا fake: شايد اين نام براي اين دسته از رنگها کمي انتزاعي باشه اما اين نوع رنگها به رنگ هايي گفته مي شه که از چاپ يک لايه رنگ بر روي سطح چاپ شوند ه اي مثل کاغذ که خودش داراي رنگ هست به وجود مي ياد . براي مثال وقتي شما يک لايه رنگ آبي رو بر روي کاغذي که خودش رنگ زرد داشته باشه چاپ کني از ترکيب اين دولايه رنگ يک رنگ ساختگي به وجود مي ياد و رنگي که شما مي بينيد رنگ سبز خواهد بود. در اينجا کاغذ مورد استفاده شما هر رنگي مي تونه داشته باشه و رنگي هم که چاپ مي کنيد باز هر رنگي مي تونه باشه منتها لزوما اين رنگ با زدن يک لايه مرکب و نه بيشتر به وجود مي ياد. 2. رنگهاي موضعي يا spot : هر رنگي که از مخلوط کردن دو يا چند نوع مرکب ديگه بدست بياد يک رنگ موضعي هست. در اينجا صحبت از مخلوط کردن چند نوع رنگ هست طوريکه يک نوع مرکب با رنگ خاص توليد بشه. در کل رنگهاي موضعي به 2 روش بدست مي ياند:
الف : با مخلوط کردن چند رنگ ديگه به صورت دستي و آزمون و خطايي
ب : با استفاده از يک سيستم مشخص ترکيب رنگ براي مثال روش ترکيب رنگ پنتن که يک نام تجاري هست و اشاره به سيستمي داره که در اون رنگها کد گذاري مي شن و بعد به صورت نمونه رنگ در کاتالوگ هاي مخصوص چاپ مي شن . در واقع اونجا شما رنگهايي رو مي بينيد که مثلا شرکت پنتون مي سازه و با دفتر چه اي که داره شما رو براي استفاده از اونها چه بصورت يک رنگ خاص يا چه بصورت ترکيبي از رنگهاي خاص توليد شده راهنمايي مي کنه.
3 . رنگهاي پروسس يا پردازش شده رنگهايي هستند که ما اونها رو با ترکيب مشخصي از 2/3 يا 4 رنگ چاپي يعني سايان، ماژنتا ، زرد و سياه به عنوان رنگ مکمل بدست مي ياريم .
============
رنگ هاي آزو
فرايند تهيه رنگهاي آزو
روشهاي مختلفي براي تهيه اين نوع رنگها وجود دارد، ولي عموما آنها را از کوپلاسيون مواد ديآزونيوم توليد ميکنند. اين مواد از واکنش دي آزوتاسيون آمينهاي آروماتيک نوع اول حاصل ميشوند. واکنش ديآزوتاسيون در سال 1862 توسط "گريس" کشف شد و باعث تحول در صنايع رنگسازي گرديد.در اين واکنش ، فنلها ، نفتلها و آريل آمينها به عنوان مواد کوپلاسيون بکار برده ميشوند.در رنگهاي حاصله گرده آزو بعنوان رنگزا و گروههاي هيدروکسي يا آمينو به عنوان آکسوکروم ( تشديد کننده قدرت نفوذ رنگ ) شناخته ميشوند.
طبقه بندي رنگهاي آزو اين رنگها را برحسب تعداد گروههاي آزو بصورت رنگهاي مونو آزو ، دي آزو و پليآزو طبقهبندي ميکنند.
رنگهاي منو آزو اين رنگها داراي يک گروه آزو بوده و از پر استفادهترين گروههاي آزو هستند. اين رنگها به دو دسته تقسيم ميشوند:
رنگهاي فاقد گروههاي کربوکسيليک و سولنونيک : اين گروه از رنگها با توجه به کاربردشان به شکل زير دستهبندي ميشوند:
رنگهاي حلال : مانند زرد آنيلين يا نارنجي سودان G که به عنوان حلال ساير رنگها بکار ميروند.
رنگهاي بازي يا کاتيوني : از قديميترين رنگهاي سنتزي هستند و موارد استعمال فراواني در رنگرزي الياف طبيعي دارند، اما داراي ثبات کافي نيستند.
رنگهاي دندانهاي : اين رنگها داراي گروههاي هيدروکسي ارتو نسبت به گروه آزو هستند که تشکيل کمپلکس فلزي با نمکهاي مختلف از جمله بيکرومات ميدهند. از اين گروه ميتوان مردانت قرمز 28 و مردانت قهوه اي 54 را نام برد.
رنگهاي داراي گرده اسيدي : چهار رنگ معروف نارنجي (نارنجي ، نارنجي ، نارنجي ، (متيل اورانژ و نارنجي) جز اين گروه هستند و از ديآزوتاسيون آمينهاي حلقوي و سولفانيليک اسيد ، سنتز ميشوند.
رنگهاي ديآزو
رنگهايي که دو گروه آزو دارند : در ساختمان اين رنگها ، ماده کوپلاسيون از دو طرف توسط دو گروه ديآزونيوم جفت ميشوند. Z : ماده کوپلاسيون و A و ’A :ترکيبات دي آزونيومتعداد اين رنگها محدود و اغلب غير قابل حل در آب است که از لحاظ کاربردي جز رنگهاي اسيدي دندانهاي و مستقيم محسوب ميشوند. يکي از مهمترين اين رنگها ، اسيد بلک است.
رنگهاي تترا آزونيوم در اين رنگها ماده کوپلاسون با يک ترکيب تترا آزونيوم جفت ميشود. از مهمترين اين رنگها قرمز کنگو بوده که از جفت شدن بنزيدين با دو گروه نفيتونيک اسيد تهيه ميشود. اين رنگها از فراوانترين رنگهاي دسيس آزو هستند و در بر گيرنده پيگمانها ، رنگهاي مستقيم و همچنين تعدادي از رنگهاي اسيدي و دندانهاي هستند. ماده D در ترکيب اين رنگها معين کننده نوع رنگ اسيدي يا دندانهاي است. دي آمينها مانند بنزيدين نمونهاي از اين ترکيب هستند.قرمز کنگو به عنوان يکي از رنگهاي اين گروه جزو رنگهاي مستقيم محسوب شده و براي رنگرزي الياف پليآميد ، پشم و سلولز بکار ميرود. همچنين به علت نداشتن ثبات کافي بيشتر در تيتراسيونها بعنوان معرف استفاده ميشود.
منبع: نشریه علمی امیرکبیر
شيمي رنگ
رنگها را معمولا براساس خواص آنها و ساختمان ماده اصلي (ساختمان شيميايي مواد) طبقه بندي ميکنند. روش ديگر طبقه بندي رنگها براساس روش مصرف آنها در رنگرزي ميباشد. روش و تکنيک رنگرزي به ساختمان ، طبيعت الياف يا شئ مورد رنگرزي بستگي دارد. به عبارت ديگر رنگرزي پشم و ابريشم و ديگر الياف به دست آمده از حيوانات با رنگرزي پنبه و الياف به دست آمده از گياهان تفاوت دارد. نقش ساختمان شيميايي الياف در تعيين رنگ مورد نياز در رنگرزي هميشه ساختمان شيميايي الياف تعيين کننده نوع رنگ مورد نياز و تکنيک رنگرزي ميباشد. به عنوان مثال الياف حيوان مانند پشم و ابريشم از پروتئين تشکيل شدهاند و داراي گروههاي اسيدي و بازي ميباشند. اين گروهها نقاطي هستند که در آنها مولکول رنگ خود را به الياف متصل ميکند. پس براي رنگرزي اين گونه الياف بايد از رنگهايي که داراي بنيان اسيدي و بازي هستند استفاده کرد.پنبه يک کربوهيدرات ميباشد و تنها محتوي پيوندهاي خنثاي اتري و گروههاي هيدروکسيل است. در اين نقاط پيوندهاي هيدروژني بين الياف و رنگ ايجاد ميشود. پس بايد از رنگهاي متناسب با خصوصيات الياف پنبهاي استفاده کرد. متصل کردن رنگ به الياف مصنوعي و سنتزي مانند پلي اولفينها و هيدروکربنها که کاملا عاري از گروههاي قطبي هستند، تکنيک و روش ديگري را ميطلبد. بر اساس روش رنگرزي به صورت زير دستهبندي ميشود.
1 رنگهاي مستقيم يا رنگهاي جوهري
اين دسته از رنگها داراي گروهها و عوامل قطبي مانند عوامل اسيدي و بازي هستند و با استفاده از اين گروهها ، رنگ با الياف ترکيب ميشود. براي رنگرزي پارچه با اينگونه رنگها فقط کافي است که پارچه را در محلول آبي و داغ رنگ فرو ببريم. اسيد پيکريک و ماريتوس زرد از جمله اين رنگها هستند. هر دو رنگ ، اسيدي بوده و با گروههاي آمينه الياف پروتئيني ترکيب ميشوند. نايلون نيز که يک پليآميد است، با اين رنگها قابل رنگرزي است.
2 رنگ دانهاي
اين دسته از رنگها شامل ترکيباتي هستند که ميتوانند با برخي از اکسيدهاي فلزي ترکيب شده و نمکهاي نامحلول و رنگي که لاک ناميده ميشوند، تشکيل دهند. روش رنگرزي با اين رنگها از کهنترين روشهاي تثبيت رنگ روي الياف بوده است. اين رنگها بيشتر براي رنگرزي ابريشم و پنبه بکار ميرود. در رنگرزي با رنگهاي دانهاي پارچه يا الياف ، رنگي به نظر ميرسند. چون الياف توسط لايهاي از رسوب رنگين پوشانده ميشود. براي ايجاد دندانه روي رنگها معمولا از اکسيدهاي آلومينيوم ، کروم و آهن استفاده ميشود. آليزارين نمونهاي از اين رنگها ميباشد.
3 رنگ خميري
رنگ خميري مادهاي است که در شکل کاهش يافته ، محلول در آب بوده و ممکن است بيرنگ هم باشد. در اين حالت الياف به اين رنگ آغشته شده و پس از جذب رنگ توسط الياف ، آنها را از خمره خارج کرده و در معرض هوا با يک ماده شيميايي اکسيد کننده قرار ميدهند. در اين مرحله رنگ اکسيد شده و به صورت رنگين و نامحلول در ميآيد. رنگهاي باستاني اينديگو و تيريان ازاين جملهاند.
4 رنگ واکنشي
اين رنگها که تحت عنوان رنگهاي ظاهر شونده هم شناخته ميشوند، در درون خود پارچه ، تشکيل شده و ظاهر ميگردند. مثال مهمي از اين گروه رنگها ، رنگهاي آزو ميباشند. رنگرزي با اين رنگها به اين صورت است که پارچه را در محلول قليايي ترکيبي که بايد رنگ در آن مشتق شود (فنل يا نفتول) فرو ميبريم. سپس پارچه را در محلول سرد آمين دي ازت دار شده در داخل خود الياف انجام شده و رنگ تشکيل ميگردد. به رنگي که به اين صورت حاصل ميشود رنگ يخي نيز ميگويند، زيرا براي پايداري و جلوگيري از تجزيه نمک دي آزونيوم دماي پائين ضرورت دارد.
5 رنگ پخش شونده
اين دسته از رنگها در خود الياف محلول هستند، اما در آب نامحلول ميباشند. رنگهاي پخش شونده در رنگرزي بسياري از الياف سنتزي بکار ميروند. به اين الياف گاهي اوقات الياف آبگريز نيز گفته ميشود. معمولا ساختمان شيميايي آنها فاقد گروههاي قطبي است. روش رنگرزي به اينگونه است که رنگ به صورت پودر نرم در بعضي از ترکيبات آلي مناسب (معمولا ترکيبات فنل) حل ميشود و در دما و فشار بالا در حمامهاي ويژه به الياف منتقل ميشود.
==============
رنگدانه
رنگدانه و انواع آن
نگاه کلي معمولا مواد رنگي را به دو دسته پيگمانها ( رنگدانهها ) و رنگها طبقهبندي ميکنند. رنگدانه با رنگ متفاوت ميباشد. تفاوت آنها در اين است که رنگ بايستي توسط ماده مورد رنگرزي جذب شود در حاليکه رنگدانه فقط سطح جسم را رنگي ميکند. رنگدانهها در آب نامحلول هستند. اما ميتوان آنها را مانند رنگدانههاي مورد مصرف در نقاشي ، توسط حلال مناسبي به صورت سوسپانسيون در آورد.اگر ساختمان شيميايي رنگدانه را بتوان اندکي تغيير داد بطوري که در آب انحلال پذير گردد، در اينصورت ممکن است بتوان آن را به عنوان رنگ در رنگرزي مصرف کرد.
تاريخچه پيدايش پيگمانهاي جديد در طول زمان به کندي صورت گرفت. بعد از سنتز اولين رنگ مصنوعي توسط "ويليام پرکين" در سال 1856 متعاقباً در اوايل قرن بيستم ، پيگمانهاي مصنوعي آلي تهيه و به بازار عرضه شدند. اين پيگمانها داراي اهميت خاصي بودند، زيرا علاوه بر موارد استعمال پيگمانهاي معدني ( لاکها ، رنگهاي روغني ، صنعت چاپ و … ) در رنگرزي الياف و منسوجات هم بکار ميرفتند. يکي از مهمترين اکتشافات در مورد پيگمانهاي آلي ، کشف پيگمانهاي فتالوسيانين در سال 1935 توسط شيميدانهاي شرکت رنگرزان اسکاتلند بود.
رنگدانهها رنگدانهها يا پيگمانها ، مواد جامد تزئيني هستند که در شکل و اندازههاي مختلف در حلالهاي مربوط به حالت معلق تهيه و بکار ميروند و مشتمل بر مواد سياه – سفيد و رنگي بوده ، موارد استفاده زيادي در رويه زدن ، رنگرزي انبوه و ديسپرسيون در هوا دارند.
انواع رنگدانهها معمولاً رنگدانهها را براساس انواع شيميايي به رنگدانههاي معدني يا آلي طبقهبندي ميکنند، اما اين رنگدانههاي آلي يا معدني ميتوانند طبيعي يا سنتزي باشند.
رنگدانههاي طبيعي و مصنوعي رنگدانههاي معدني طبيعي از پوسته زمين استخراج ميشوند، خرد شده ، شسته شده ، از لحاظ اندازه درجهبندي ميشوند. غالباً براي اين رنگدانههاي طبيعي ، معادل مصنوعي هم وجود دارد، يعني رنگدانه از اجزاء ديگري در اثر يک فرآيند شيميايي ساخته ميشود. ظاهراً از نظر شيميايي با نمونه طبيعي يکسان است، ولي اغلب خواص متفاوتي دارد و معمولاً به خاطر شکل بلوري مطلوبتر ، خلوص بيشتر و دانهبندي مطلوبتر ، مرغوبتر از نوع طبيعي مي باشد.رنگدانههاي معدني طبيعي که هنوز اهميت دارند، از خانواده اکسيد آهن ميباشند که عبارتند از: گل اخرا ، گل ماشي (خاک سرخ) ، اخراي زرد ، اکسيدهاي آهن قرمز زرد و سياه.
رنگدانههاي آلي امروزه رنگدانههاي آلي به مراتب بيشتر از رنگدانههاي معدني ميباشند. بعضي از جديدترين رنگدانهها ساختمان آلي فلزي دارند. بيشتر رنگدانههاي آلي ، مواد شيميايي آلي هستند که روي يک هسته معدني هيدروکسيد آلومينيوم رسوب داده شدهاند. از مهمترين رنگدانههاي آلي ميتوان به گروه فتالوسيانينها اشاره کرد که طيف رنگهاي آبي و سبز را در بر ميگيرند و فتالوسيانين مس ، رنگدانه آبي ميباشد که به علت خواص مقاومتي خوب در برابر عوامل مختلف ، يک رنگدانه با ارزش به شمار ميرود.فتالوسيانينها را از فتاليک و اوره سنتز ميکنند. رنگدانههاي آلي ، به صورتي که امروزه در صنعت استفاده ميشوند، در طبيعت يافت نميشوند و تقريباً همه آنها سنتزي ميباشند.
=========
رنگ از نظر آلي
ديد کلي معمولا ترکيبات رنگي را به طرق مختلف طبقهبندي ميکنند؛ مثلا رنگهاي گياهي و غير گياهي ، رنگ طبيعي و مصنوعي ، رنگ آلي و معدني. ولي يکي از طبقهبنديهاي جديد بر اساس کاربرد رنگهاست. در اينجا رنگها را بر اساس کارايي آنها در رنگرزي طبقهبندي ميکنيم و خصوصيات هر يک و کاربردشان را مورد بررسي قرار ميدهيم.
رنگهاي بازي اين نوع رنگها ، از ترکيبات آلي يا هيدروکلريدها ميباشند که کرومورفورها بصورت کاتيوني است. از اين نظر اين دسته رنگها را رنگهاي کاتيوني نيز ميگويند و معمولا داراي فرمول عمومي ميباشند. رنگ باز وقتي ظاهر ميشود که بصورت نمک در آيد. رنگهاي مختلفي که به اين گروه تعلق دارند عبارتند از:
مشتقات تريفنيل متان نظير مالاکيت سبز ، متيل سبز و ...
مشتقات تيازين که بارزترين نمونه آن آبي متيلن است.
رنگ بازي که حاوي گروه اکسازين است، مانند آبي ملدولا.
آذينها مانند قرمز خنثي
رنگهاي بازي که حاوي گروههاي آزو هستند، مانند قهوهاي بيسمارک
خصوصيات رنگهاي بازي رنگهاي بازي به راحتي در الکل حل ميشوند، ولي بندرت و تحت شرايط ويژه اي در آب حل ميشوند. در برخي از موارد ، انحلال با تجزيه شدن مولکول رنگ همراه ميشود. بدون استثنا همه آن با اسيد تانيک ترکيب شده به جسم نامحلول تبديل ميشوند.
کاربرد رنگهاي بازي در رنگرزي الياف سلولزي تمايلي به واکنش با رنگهاي بازي ندارند، مگر اينکه تمايل را با آغشته کردن اسيد تانيک بهعنوان تثبيت کننده با الياف سلولزي ايجاد کرد. رنگهاي بازي براي رنگ آميزي ابريشم و پشم مناسب هستند. براي الياف سنتزي نيز عملياتي شبيه به الياف سلولزي بايد انجام داد.
رنگهاي اسيدي اين رنگها نمکهاي سديم ، اسيدهاي سولفونيک و کربوکسيليک هستند و براي الياف سلولزي نامناسباند. اما براي الياف پروتئيني و پليآميدي مناسباند. رنگهاي اسيدي فقط بکمک گرما جذب الياف ميشوند و در کمتر از ابدا جذب الياف نميشوند و هر چه دما از بالاتر رود، شدت جذب رنگ توسط الياف نيز افزايش مييابد. از انواع مختلف رنگها ، ميتوان نمونههاي زير را نام برد:
مشتقات تري فنيل متان ، مانند آبي زايلن.
رنگهاي نيترو که ترکيب آروماتيک موجود در ساختار آنها نيتره شدهاند، معمولا براي الياف پروتئيني مناسباند، مانند زرد مفتول.
رنگهاي حاوي گروه آزو مانند آزوگرانين.
رنگهاي مستقيم اين رنگها بدليل داشتن گروههاي اسيد سولفونيک يا نمکهاي سديم آنها به رنگهاي اسيدي شباهت دارد و بطور کلي ، از ترکيبات سولفونه شده آزو ميباشند. اين رنگها مستقيما براي رنگرزي الياف سلولزي بکار گرفته ميشود. اما براي الياف پروتئيني شرايط ويژهاي لازم است. مهمترين اين سري رنگها عبارتند از :
رنگهاي مستقيم منو آزو مانند دي آزوامين اسکارلت B
رنگهاي مستقيم دي آزو
رنگهاي مستقيم تريس آزو ، مانند قهوهاي ديآزو
رنگهاي مستقيم تترا آزوماهيت اتصال مولکولهاي رنگ به الياف عمدتا پيوند هيدروژني است که بين هيدروژن گروه الياف سلولزي با گروههاي و موجود بر روي رنگهاي مستقيم برقرار ميشود. با افزايش دما تمايل رنگ پذيري الياف ، کاهش مييابد.
رنگهاي دندانهاي اين رنگها بهتنهايي روي الياف نميتوانند تثبيت شوند، بلکه براي اين کار به ماده تثبيت کننده که اصطلاحا «دندانه» ناميده ميشود، نياز دارند که مهمترين انها هيدروکسيدهاي کروم ، قلع ، آلومينيوم و آهن است. در اين سيستم رنگرزي ، مولکولهاي رنگ در نقش ليگاند يک يا چند الکترون غير پيوندي خود را به فلزي که داراي اوربيتالهاي خالي است، ميدهند. بدين صورت پيوند داتيو بين آنها تشکيل ميشود.
رنگهاي دندانهاي دو نوعاند :
رنگهاي دندانهاي طبيعي که از معروفترين آنها آليزارين يا ( 1 و –2 دي هيدروکسي آنتراکينون ) را ميتوان نام برد.
رنگهاي دندانهاي اسيدي که نمونه معرف آنها اريوکروم سياه آوسولوکروم نارنجي M است که در رنگرزي الياف پشم و پليآميد کاربرد وسيعي دارند و هر دو بوسيله کروم تثبيت ميشوند.
رنگهاي آزوئيکي اين سري از رنگها در آب نامحلولاند و در داخل الياف بوجود ميآيند. سپس با باز ديازوي نيتره شده ترکيب ميشوند. عمدتا براي رنگآميزي الياف سلولزي بکار ميروند. اما براي الياف پروتئين چندان مناسب بنظر نميرسند. نمونهاي از اين رنگها قرمز نيتروز امين است.
رنگهاي گوگردي اين دسته از رنگها ترکيبات آلي پيچيدهاي هستند که در ساختار آنها گوگرد شرکت دارد، براق نيستند و معمولا در رنگرزي الياف سلولزي بکار ميروند. در آب حل نميشوند، ولي در محلول سولفيد سديم حل ميشوند. در اين عمل سولفيد سديم در نقش احياکننده مولکول اصلي را به مولکولهاي کوچکتر محلول در آب تفکيک ميکند. يکي از رنگهاي گوگردي را ميتوان از حرارت دادن پارائولوئيدين با گوگرد تهيه کرد. از حرارت دادن مخلوط دي هيدرو ـ تولوئيدن با بنزوروين و گوگرد ، نيز يک رنگ زرد که ايمديال ناميده ميشود، بدست ميآيد.
رنگهاي خمرهاي اين رنگها از نظر غير محلول بودن در آب ، شبيه رنگهاي گوگردياند. بطوري که پس از واکنش با هيدرو سولفيت سديم بصورت محلول درميآيد. اينديگو يکي از رنگهاي طبيعي خمرهاي است که امروزه در مقياس صنعتي از قطران زغال سنگ (نفتالين) تهيه ميشود. رنگهاي خمرهاي به دو دسته تقسيم ميشوند.
رنگهاي خمرهاي اينديگويي حاوي کروموفور مثل مشتقات اينديگويتي
رنگهاي خمرهاي آنتراکتيوني که از آنتراکينون مشتق ميشوند. مثل: زردي ايندانترن
رنگهاي کلوئيدي الياف هيدروفوبيک مانند استات سلولز نوع سوم و دوم ، عمدتا رنگها غير محلول در آب را بهتر به خود ميگيرند. اين سري رنگها هم ميتوانند از زمره ترکيبات آزو باشد (مانند زرد قند ديسپر سول G ) و هم ميتوانند از مشتقات آنتراکينون باشد (مانند آبي براق دوانول CB) اتصال بين الياف و رنگ از طريق پيوند هيدروژني ، نيروهاي واندروالسي و همچنين جاذبه دو قطبي ـ دو قطبي تامين ميشود.
رنگهاي فعال رنگهايي که براي رنگآميزي الياف سلولزي معرفي شدهاند، پس از انتقال از حالت محلول به حالت جامد ، بر روي الياف تثبيت ميشوند و بعضي از آنها به علت اينکه در مقابل رطوبت مقاوم نيستند، کارايي چنداني ندارند (مانند رنگهاي مستقيم). از اينرو پژوهشگران تلاش کردند تا رنگ را بوسيله پيوند کووالانسي به الياف سلولزي متصل کنند. براي اين منظور ، تمام کوشش خود را بر روي کلريد سيانوريک يا به بيان ديگر به رنگهاي تري ازينيل معطوف داشتند. زيرا اتمهاي کلر ميتواند بهآساني بوسيله يک ، يا دو يا سه گروه هيدروکسيل يا گروه آمين و ... جايگزين شود و مولکول رنگ را به گروههاي روي الياف متصل کند. مانند رنگهاي زرد و قرمز و آبي پرويسون.
=============
رنگدانه سياه
توليد صنعتي رنگدانه سياه
دوده کربن تنها رنگدانه عمده سياه ميباشد. اين رنگدانه در صنعت لاستيک سازي و همچنين به عنوان سفت کننده بعضي از قطعات مکانيکي بکار ميرود. اغلب مرکبهاي چاپ بر پايه اين رنگدانه تهيه ميشوند. کربن سياه بکار رفته در مرکبهاي چاپ بايد به صورت دانههاي ريز باشد. رنگدانههاي سياه بکار رفته در پلاستيکها و رنگها و لباسها از جنس کربن سياه ميباشند.
روشهاي سنتز صنعتي رنگدانه سياه با توجه به کاربرد وسيع رنگدانه سياه در صنعت ، امروزه روشهاي مختلفي براي توليد آن ابداع شده است و قطر ذرات بدست آمده با توجه به نوع کاربرد متفاوت ميباشد. سه روش اصلي براي تهيه اين رنگدانه وجود دارد که عبارتند از:
فرايند کانالي در اين فرايند ، شعله گاز طبيعي وارد يک کانال آهني به طول 20 الي 25 سانتيمتر ميشود. دوده حاصل را از اين کانال خارج ميکنند. قطر ذرات بدست آمده با اين روش 10 تا 300 نانومتر ميباشد.
فرايند دمايي ( Internal black proces ) در اين روش گاز طبيعي در دماي 1100 تا 1650 درجه سانتيگراد ، به هيدروژن و کربن شکسته ميشود. قطر ذرات بدست آمده در اين روش 140 تا 500 نانومتر است.
فرايند کورهاي روغن در اين فرايند از روغنهاي آروماتيک استفاده ميشود. در بعضي موارد هم مشتقات قير را بکار ميبرند. اين فرايند در راکتور فولادي صورت ميگيرد. بايد توجه کرد که دوده بر روي فلزات خاصيت فعالکنندگي دارد، بنابراين براي جلوگيري از خوردگي فلزات ، آن را مستقيما روي فلز مصرف نميکنند.
============
رنگ پلي يورتان
رنگ پلي يورتان BEH410
اين محصول بر پايه رزين پلي اول A و هاردنر ايزو سيانات B ارائه مي گردد . در اين محصول خواص مكانيكي بگونه اي است كه تنش تسليم نسبتاً پائين ولي تنش شكست بالا مي باشد ، به اين ترتيب اين محصول پليمري با الاستيسيته بالا محسوب مي شود . در نتيجه خاصيت فوق مقاومت به سايش و خراش ، مقاومت به ضربه و مقاومت در برابر عوامل خورنده بين دانه اي در اين ماده بسيار بالا است .
خواص ، اثرات و موارد كاربرد :
-مقاومت بسيار بالا در برابر سايش و خراش
-مقاومت بسيار بالا دربرابر ضربه و عوامل خورنده
-چسبندگي بسيار بالا
-دارا بودن دو خاصيت كشساني و چسبندگي
-عدم ترك يا گسيختگي هنگام تغيير حالت فيزيكي در لايه هاي زيرين
-استفاده در قسمتهاي داخلي و خارجي لوله هاي آب شرب و فاضلاب
نحوه و ميزان مصرف :
پس از تميز نمودن و اعمال لايه پرايمر رقيق و پر نمودن درزها و خلل وفرج سطح زيرين ( زيرسازي ) دو جزء A و B را به نسبت وزني 100 به 33 ( سه به يك ) درون يك ظرف مناسب ريخته و با همزن دور آرام ( حداكثر 200دور در دقيقه ) عمل اختلاط را به مدت 2 الي 3 دقيقه ادامه مي دهيم . با توجه به محدود بودن زمان مصرف ، هنگام اختلاط مي بايست به ميزان مورد مصرف توجه نمود . اين اختلاط گرمازا بوده كه در نهايت منجر به سفت شدن مي گردد در اين حالت به هيچ عنوان از رقيق كننده استفاده ننمائيد . بنابراين مي بايست دقت شود ميزان اختلاط متناسب با توانائي سرعت مصرف تهيه گردد .
نكات ايمني :
- پس از اتمام كار ، كليه ابزار را بوسيله حلالهاي نفتي ( مثل تينر ) شستشو دهيد . مجدداً تاكيد مي شود كه از اختلاط هر نوع حلال يا محصول شديداً خودداري نمائيد .
- از تماس محصول با پوست بدن جلوگيري بعمل آوريد . چنانچه رزين با پوست بدن تماس يافت آنرا بوسيله حلالهاي نفتي زدوده و سپس بوسيله آب و صابون شستشو دهيد . هرگاه هاردنر با پوست بدن تماس پيدا نمود ، از آب و صابون جهت زدودن آن استفاده نمائيد .
- از آنجا كه اين محصولات ، در حالت مايع ، موجب آلودگي آب و خاك مي شود ، از ريختن باقيمانده مواد مايع در طبيعت خودداري نمائيد .
شرايط نگهداري :
عمر انبار محصول در بسته بندي اوليه و در دماي C30 - C 5 يكسال مي باشد .
===========
زينك ريچ BEH415
پوشش BEH415 بر پايه رزين اپوكسي غني شده روي و هاردنر پلي اميد توليد وارائه مي گردد . اين محصول به صورت دو جزئي و يا سه جزئي ( جزء سوم : پودري روي ) قابل ارائه مي باشد .پوشش اجرا شده ضمن محافظت كاتديك سطح و مانع از خوردگي آن در صورت آسيب پذيري لايه هاي بعدي خواهد بود و پودر روي نيز مانع از گسترش خوردگي ( آسيب ) خواهد شد .
خواص ، اثرات و موارد كاربرد :
- محافظت كاتديك سطح
- جلوگيري از خوردگي سطح
- اجراي پرايمر به منظور مقاوم سازي لايه هاي دوم و سوم
ميزان و نحوه مصرف :
قبلاً مي بايست سطح كار را از هرگونه آلودگي ( از قبيل چربي ، گرد و خاك ، رنگ و ... ) پاك نمود ، پس از اختلاط دو جزء رزين و هاردنر با تركيب دقيق ارائه شده و ميكس آن توسط همزن مكانيكي حداكثر 200 دور در دقيقه به مدت سه دقيقه ، بلافاصله اجراي پوشش را آغاز مي نمائيم . بايد توجه نمود تركيب آماده شده در مدت زمان حداكثر 20 دقيقه مورد استفاده قرار گيرد .
- از قرار دادن اين محصول در معرض تابش آفتاب جداً خودداري كنيد .
- براي رقيق نمودن محصول هرگز از حلال استفاده ننمائيد .
- براي پوشش يك متر مربع سطح فلزي و به ضخامت 250 ميكرون حدود 600 تا 650 گرم از محصول GAM315 مورد نياز مي باشد .
مشخصات فيزيكي و شيميائي :
رنگ محصول :
جزء A بي رنگ ( رزين )
جزء B زرد رنگ ( هاردنر )
جزء C طوسي رنگ ( پودر روي )
ويسكوزيته :
جزء A : 1200 سانتي پوآز
جزء B : 150 سانتي پوآز
جزء C : 2600 سانتي پوآز
چگالي :
جزء A : gr/cm3 1/1
جزء B : gr/cm3 07/1
جزء C : gr/cm3 6
تركيب سه جزء : gr/cm3 3
عمر مصرف پس از اختلاط كامل : 30 دقيقه
زمان خشك شدن سطحي : 3 ساعت ( انجماد كامل )
زمان خشك شدن عمقي : 48 ساعت ( بهره برداري )
زمان خشك شدن كامل : يك هفته
حداقل زمان لازم جهت اجراي لايه بعدي : 7 ساعت
اختلاط وزني سه جزء : A-B-C =10 - 1 - 20
شرايط نگهداري : دور از يخبندان و تابش مستقيم آفتاب ( دماي 30- 5 درجه سانتيگراد ) و در بسته بندي اوليه به مدت يكسال قابل نگهداري مي باشد .
=============
رنگ ميكاسيوس BEH420
اين رنگ بر پايه رزينهاي اپوكسي و هاردنر پلي آمين توليد و ارائه مي شود كه به عنوان رنگ رويه يا رنگ مياني مورد استفاده قرار مي گيرد . اكسيد آهن ميكايي بكار فته شده در ساخت اين محصول ، مقاومت پوشش ايجاد شده را در مقابل عوامل فرساينده ، به ميزان قابل توجهي افزايش داده و به عنوان لايه اي مناسب در محلهائي كه سايش فيزيكي اتمسفريك وجود دارد به شمار مي آيد .
خواص ، اثرات و موارد كاربرد :
- چسبندگي فوق العاده به سطح فلزي و بتني
- مقاومت بالا در برابر فرسايش
- براي صنايع نفت بهتر است از رنگ زينك رينچ BEH415 به عنوان لايه زيرين و از رنگ BEH420 به عنوان رنگ مياني و از رنگ اپوكسي پلي آمين BEH425 به عنوان رنگ رويه استفاده گردد .
نحوه و ميزان مصرف :
قبل از اجرا حتماً مي بايست از رنگ زينك ريچ BEH415 به عنوان پرايمر يا رنگ زيرين استفاده شود و پس از آن ضمن تركيب دقيق دو جزء ، طبق فرمول ارائه شده و ميكس آن توسط همزن مكانيكي ( حداكثر 200 دور در دقيقه ) به مدت 3 دقيقه بلافاصله محصول تركيب شده را تا حداكثر 20 دقيقه روي سطح اجرا نمود . بايد توجه نمود هيچ يك از اجزاء رنگ BEH420 در مقابل تابش مستقيم نور آفتاب قرار نگيرد .
- براي رقيق نمودن محصول هرگز از حلال استفاده ننمائيد .
براي پوشاندن يك متر مربع سطح با ضخامت 250 ميكرون حدود 350 تا 400 گرم از محصول BEH425 مورد نياز مي باشد .
مشخصات فيزيكي و شيميائي :
رنگ محصول >> جزء A : تيره ( دلخواه )
جزء B : قرمز ( شفاف )
ويسكوزيته :
جزء A : 3200 سانتي پوآز
جزء B : 1400 سانتي پوآز
تركيب شده دو جزء : 2600 سانتي پوآز
چگالي :
جزء A : gr/cm3 85/1
جزء B : gr/cm3 05/1
تركيب شده دو جزء : gr/cm3 6/1
زمان مصرف پس از تركيب دو جزء : حد اكثر 20 دقيقه
زمان خشك شدن سطحي : 8 ساعت ( انجماد كامل )
زمان خشك شدن عمقي : 24 ساعت ( بهره برداري )
زمان خشك شدن كامل : يك هفته
زمان لازم براي اجراي لايه دوم : حداقل يك روز تمام
شرايط نگهداري :
در دماي 30-5 درجه سانتيگراد و دور از تابش مستقيم آفتاب به مدت 8 ماه قابل نگهداري مي باشد .
=============
آزمايشگاه مرجع رنگ و پوشش
نظر به اهميت رنگ و پوشش در حفاظت تجهيزات و تأسيسات صنايع مختلف بالاخص صنعت برق، آزمايشگاه رنگ و پوشش تأسيس گرديده است. اين آزمايشگاه تجهيزات مورد نياز براي انجام انواع آزمايش مربوط به رنگ و پوشش را دارا ميباشد. در حال حاضر باتوجه به وجود كارشناسان مجرب و تجربيات طولاني، علاوه بر انجام خدمات آزمايشگاهي و مشاورهاي فعاليتهاي تحقيقاتي در رابطه با رنگ و پوشش نيز انجام ميشود. آزمايشهاي قابل انجام و خدمات قابل ارائه در ادامه توضيح داده شده است.
پرسنل آزمايشگاه
1 كارشناس متخصص در رنگهاي صنعتي و آناليز انواع پوشش به همراه ارزيابي و اظهار نظر كارشناسي در خصوص نتايج آزمايشها
2 تكنسين آزمايشگاه متخصص در رنگهاي صنعتي و ارزيابي آنها
دامنه فعاليت
آزمايشهاي لازم به منظور كنترل كيفيت بر روي موارد زير:
? رنگهاي محيط هاي صنعتي - رنگهاي محيط هاي دريايي - رنگهاي محيط هاي شيميايي
3 رنگهاي ترافيكي و مطابق با استانداردهاي بينالمللي (ISO, BS, DIN, ASTM و استانداردهاي ملي ايران)
آزمايشهاي قابل انجام در آزمايشگاه
1- آزمايشهاي تعيين مشخصههاي فيزيكي رنگ (رنگ تر)
آزمايش سلامت ظاهري رنگ (پوسته شدن، يكنواختي)
آزمايش تعيين درجه ته نشيني
آزمايش تعيين دانهبندي
آزمايش تعيين قدرت پوشش (Determination of Hiding Power)
آزمايش تعيين قدرت گسترش رنگ (Determination of Theoretical Spreading Rate)
آزمايش تعيين ويسكوزيته
آزمايش تعيين دانسيته
آزمايش تعيين درصد مواد جامد (حجمي)
آزمايش تعيين درصد مواد جامد (وزني)
آزمايش تعيين عمر مفيد مخلوط رنگ (Determination of Pot Life)
آزمايش تعيين ضخامت فيلم تر
آزمايش تعيين زمان خشك شدن رنگ
آزمايش تعيين مقاومت در مقابل سينه دادن (Sag Resistance)
2- آزمايشهاي تعيين مشخصههاي فيزيكي رنگ (فيلم خشك)
تعيين براقيت
تعيين رال رنگ
تعيين ضخامت فيلم خشك رنگ
3- آزمايشهاي تعيين خواص مكانيكي رنگ:
آزمايش تعيين مقاومت به چسبندگي
آزمايش تعيين مقاومت به ضربه
آزمايش تعيين مقاومت به سايش
آزمايش تعيين مقاومت به شستشو و سايش در مقابل مواد شوينده
آزمايش تعيين مقاومت به جامي شدن
آزمايش تعيين مقاومت به خمش
4- آزمايشهاي شيميايي و محيطي رنگها و ساير پوششها
آزمايش تعيين مقاومت در محيط مرطوب
آزمايش تعيين مقاومت در محيط مه نمكي
آزمايش تعيين مقاومت در مقابل مواد و حلالهاي شيميايي به روش غوطهوري
آزمايش تعيين مقاومت در مقابل تابش UV
آزمايش تعيين مقاومت حرارتي
ساير خدمات قابل انجام
آزمايشگاه رنگ و پوشش گروه شيمي و فرآيند پژوهشگاه نيرو با در اختيار داشتن تجهيزات و امكانات آزمايشگاهي و دانش فني و تجربيات طولاني توانايي ارائه خدمات زير را دارا ميباشد:
ارزيابي كارشناسي انواع رنگهاي صنعتي، ترافيكي، دريايي و نسوز
تعيين و انتخاب رنگها و پوششهاي مناسب جهت كاربردهاي مختلف
ارائه دورههاي آموزشي در زمينه آزمايشهاي رنگها و پوششها
مشاوره جهت كاليبراسيون تجهيزات و سيستمهاي آزمايشگاهي و صنعتي مربوط به رنگ و پوشش
============
رنگ نماي بتن (حلال آب) BEH431
اين محصول بر پايه رزين اكريليك ترموپلاست امولسيوني ساخته مي شود از اين رنگ مي توان به عنوان پوشش محافظتي سطوح بتني ، گچي و سراميكي در داخل ويا خارج ساختمان استفاده نمود . اين محصول به وسيله آب رقيق مي شود و اشتعال ناپذير است .
خواص ، اثرات و موارد كابرد :
- سختي وچسبندگي فوق العاده با عمر مفيد طولاني
- مقاوم در برابر رطوبت ، عوامل جوي و محيطي
- مقاومت كامل در برابر نور خورشيد
نحوه وميزان مصرف :
سطح زير كار مي بايست عاري از هرگونه چربي ، آلودگي رطوبت و گرد و غبار باشد .
اين رنگ را در دو لايه با فاصله زماني دو ساعت توسط اسپري يا قلمو اجرا نمائيد .
يك كيلوگرم جهت پوشش 7 الي 10 متر مربع كفايت مي كند .
توجه :
رنگ سفيد اين محصول بالاترين كيفيت را دارا است .
در بسته بندي اوليه در دماي 5 تا 30 درجه به مدت دو سال قابل نگهداري مي باشد.
=============
Ag
به فرمول شيميايي Ag در سيستم كوبيك متبلور مي شود به حالت خالصي در طبيعت، از مس كمتر و از طلا خيلي كمتر است. در محل شكستگي تازه سفيد نقرهاي است. ولي سطح شكستگي آن در مجاورت هوا تيره يا سياه ميشود. جلاي فلزي دارد. چكش خوار است و قابليت كشش آن زياد است. ورقههاي بسيار نازكي از آن ميتوان تهيه كرد. سختي آن 2/5 است. رساناي خوب برق و دما است. داراي بلورهاي كج شده به صورت شاخه است. به شكل توده نامنظم و فلس و صفحه مانند ديده ميشود.ويژگي شاخص: به وسيله رنگ، شكستگي استخواني رنگ و چكشخواري و چگالي به آساني ميتوان آن را تشخيص داد.پيدايش : نقره آزاد به مقدار كم به گستردگي زياد در زونهاي اكسيد ديده ميشود. نهشتههاي بزرگ نقره معمولاً به صورت اوليه از محلولهاي هيدروترمال جدا شده و
تهنشين ميشود. در رگههاي گرمايي كانيهاي نقرهدار يافت ميشود.كاربرد : معمولاًُ نقره را به صورت آلياژ با مس در صنعت به كار ميبرند. در حالت خاص بودن در ميله كاري و تهيه بوتههاي مخصوص ذوب مواد قليايي در شيمي براي بدست آوردن تركيبات مختلف به كار ميبرند. در تهيه فيلمهاي عكاسي و آبكاري، ساخت آلياژهاي نقره و وسايل الكتريكي نيز بكار ميرود
=============
نيومرها
نيومرها گلاس آينومرها موادي همرنگ دندان هستند كه از مخلوط اسيد آكريليك و پودر شيشه نرم تهيه مي شوند و براي ترميم حفرات بويژه در سطح ريشه دندانها استفاده مي شوند. گلاس آينومرها مقادير اندكي فلورايد آزاد مي سازندكه براي بيماران در معرض خطر بالاي پوسيدگي ممكن است مفيد باشد. ميزان تراش دندان و در نتيجه وسعت ترميم نهايي در ترميم با گلاس آينومر كوچكتر از آمالگام است. گلاس آينومر در ترميم هاي كوچك كه تحت فشارهاي مضغي قوي نيست، استفاده مي شود، چون مقاومت اندكي نسبت به شكستگي دارند، اغلب در حفرات كوچكي كه تحت فشار نيستند(بين دندانها) يا روي ريشه دندانها استفاده مي شوند. رزين آينومرها هم از فيلر شيشه و اسيدهاي آكريليك و رزين آكريليك تشكيل شده اند. آنها نيز مقاومت كم تا متوسطي نسبت به شكستگي داشته و در ترميم هايي كه تحت فشار نيست( بين دندانها) بكار مي روند. آينومرها در سطوح اكلوزال دچار سايش زيادي مي شوند. هم گلاس و هم رزين آينومرها رنگ طبيعي دندان را تقليد مي كنند ولي شفافيت مينا را ندارند. هردو بخوبي توسط بيماران تحمل مي شوند و به ندرت واكنش آلرژيك ديده شده است.
==============
رنگ و لعاب
در فرايند تهيه يک لعاب به منظور حصول عاري از نقص دومرحله وجود دارد . مرحله اول تعيين تکليف فرمول اکسيدي لعاب مي باشد . اکسيدهاي متعددي که امکان بکارگيري آنها در فرمول لعاب وجود دارد هريک داراي محدوديتهايي هستند که بايد مدنظر قرار گيرد . مرحله دوم انتخاب مواد خام مي باشد . در عين حال بسياري از رنگدانه هاي بکارگرفته شده در صنعت لعاب به دما و بسياري از عناصري که در ساختار شيميايي لعاب به کار مي روند حساس هستند . رنگهاي حاصل در نتيجه واکنشهاي متفاوت ناشي از طبيعت متفاوت فريتها مي باشد . تعدد رنگها و ساختارهاي بلورين وابسته به طبيعت فريت و دماي عملياتي مي باشد . در اين پروژه علاوه بر شناسايي عوامل موثر در بهينه سازي اثرات مواد تشکيل دهنده لعاب برساختار و رنگ لعاب در بدنه هاي سفالي به انجام تحقيقات جهت حصول و شناسايي و ترکيب يک فريت به منظور ايجاد رنگ صورتي توسط رنگدانه کروم - قلع در بدنه هاي سفالي گرديده است . در حقيقت ترکيب صحيح فريت و دماي عملياتي صحيح هر دواز عوامل مهم و حياتي هستند که به منظور حصول يک لعاب عاري از نقص و پيدايش رنگ مطلوب بايستي مدنظر قرار گيرند .
============
رنگ در نساجي
چكيده : پليمرهايي كه جهت توليد الياف مصنوعي مورد استفاده قرار مي گيرند معمولا همه اهداف مورد نظر در مورد مصرف نهايي را بطور عام برآورده نخواهد كرد و داراي نقص ها و يا كمبودهايي مي باشد كه جهت رفع اين كمبودها و رسيدن به اهداف موردنظر مصرف كننده مواد افزودني مناسب به الياف قبل از ريسندگي اضافه مي گردد. مواد افزودني اضافه شده به الياف پلي پروپيلن باعث تغيير خواص مكانيكي و ساختار الياف مي گردد. در اين تحقيق اثر بعضي از مواد افزودني بر روي ساختار و خواص مكانيكي الياف پلي پروپيلن و علل اين تغييرات مورد بررسي قرار گرفت. بدين منظور الياف به همراه مواد افزودني مختلف در سرعتهاي ريسندگي 48، 900 و 1200 متر بر دقيقه ريسيده شد و خواص مكانيكي آنها نظير استحكام ازدياد طول مدول و جمع شدگي حرارتي آنها اندازه گيري گرديد. جهت بررسي ساختار از ميكروسكوپ نور پلاريزه آنالي حرارتي تفاضلي و FTIR استفاده گرديد. بررسي پاشيدگي ذرات با استفاده از اندازه گيري قدرت رنگي انجام گرديد. به منظور بررسي معني دار بودن اثر مواد افزودني بر خواص مكانيكي الياف توليد شده تجزيه و تحليلهاي آماري بر روي داده ها انجام گرديد. نتايج آزمايشات نشان مي دهد كه بعضي از مواد افزودني خاصيت هسته زايي داشته و با ايجاد هسته هاي آغازگر كريستاليزاسيون در پليمز باعث تغيير در شكل و اندازه گويچه ها افزايش دماي كريستاليزاسيون و افزايش تبلور در الياف مي گردند. همچنين اثر مواد افزودني بر روي جمع شدگي حرارتي الياف مورد بررسي قرار گرفت. مواد هسته زاي فرم
كريستالي a(آلفا) به علت افزايش درصد تبلور جمع شدگي حرارتي را كاهش مي دهند
ولي مواد هسته زاي فرم كريستالي B(بتا) هگزاگونال به علت پايداري حرارتي كم اين فرم و تبديل آن در دماي بالا به فرم a(آلفا) منو كلينيك داراي جمع شدگي حرارتي بالايي مي باشند.
=============
تشخيص جابه جايي رنگ در چاپ پارچه
چكيده : در دهه هاي اخير توجه به كيفيت توليدات مختلف خصوصا از ديد خريدار بسيار مورد توجه قرار گرفته است. كيفيت ظاهري توليدات نساجي يكي از مهمترين جنبه هاي مورد توجه اين توليدات است كه تا حدودي تعيين كننده قيمت و نيز جلب نظر و رضايت مشتري است. در حال حاضر در اكثريت قريب به اتفاق كارخانجات نساجي كنترل بعد از چاپ به صورت دستي انجام ميگيرد و بر اين اساس فاكتورهاي انساني از جمله تجربه، ميزان دقت شرايط محيطي و رواني شخص، عوامل اساسي و تعيين كننده در كيفيت نهايي توليدات ميباشد. در طي دهه هاي اخير فناوري بينايي ماشين بطور روز افزوني در صنايع فضايي و نظامي و به طور محدودتر در ديگر صنايع به كار گرفته شده است. در مجموع آنچه كه توسط سيستم بينايي انسان انجام ميشود ميتواند توسط بينايي ماشين نيز انجام گيرد با اين تفاوت كه كارايي بينايي ماشين از نظر دقت و اطمينان از بنيايي انسان برتر است. كاربرد سيستم ماشين بينايي در صنايع نساجي به مجموعه اي شامل دوربين، رايانه، تجهيزات نورپردازي و نيز داشتن نرم افزار مناسب جهت پردازش اطلاعات نيازمند است. در اين تحقيق سعي گرديده است تا با ارائه روشي خود كار عيب جابجايي رنگ در اثر عدم هماهنگي شابلون هاي ماشين چاپ تشخيص داده شود. شايان ذكر است كه تشخيص اين عيوب در حين كار با سرعت هاي بالا به راحتي توسط انسان امكان پذير نميباشد. لازمه اين امر در چاپ پارچه مقايسه پي در پي تصوير طرح پارچه با تصويري سالم از همان طرح است كه به عنوان معيار سنجش در نظر گرفته ميشود. در اين تحقيق روش همبستگي عرضي به عنوان روشي مناسب انتخاب و فاكتورهاي مختلف موثر بر آن مورد بررسي قرار گرفت. كليه بررسي ها در ابتدا روي نمونه هاي شبيه سازي شده توسط نرم افزارهاي پينت و فتوشاپ صورت پذيرفت و سپس نمونه هاي واقعي پارچه كه به وسيله پويشگر تصوير برداري شده بودند مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج حاصل بيانگر قابليت اين روش در تشخيص عيوب ناشي از جابجايي رنگ وحتي عيوب ديگري كه منجر به معيوب شدن طرح شكل گرفته روي پارچه ميگردد ميباشد.
============
چاپ رنگي
در کل ما از ديدگاه چاپي 3 گروه کلي «رنگ» که بر اساس نوع باز آفريني و ساخت طبقه بندي مي شن داريم :
1. رنگهاي تقلبي يا fake 2 . رنگهاي موضعي يا Spot3 . رنگهاي پردازش شده يا Process1. رنگهاي تقلبي يا fake: شايد اين نام براي اين دسته از رنگها کمي انتزاعي باشه اما اين نوع رنگها به رنگ هايي گفته مي شه که از چاپ يک لايه رنگ بر روي سطح چاپ شوند ه اي مثل کاغذ که خودش داراي رنگ هست به وجود مي ياد . براي مثال وقتي شما يک لايه رنگ آبي رو بر روي کاغذي که خودش رنگ زرد داشته باشه چاپ کني از ترکيب اين دولايه رنگ يک رنگ ساختگي به وجود مي ياد و رنگي که شما مي بينيد رنگ سبز خواهد بود. در اينجا کاغذ مورد استفاده شما هر رنگي مي تونه داشته باشه و رنگي هم که چاپ مي کنيد باز هر رنگي مي تونه باشه منتها لزوما اين رنگ با زدن يک لايه مرکب و نه بيشتر به وجود مي ياد. 2. رنگهاي موضعي يا spot : هر رنگي که از مخلوط کردن دو يا چند نوع مرکب ديگه بدست بياد يک رنگ موضعي هست. در اينجا صحبت از مخلوط کردن چند نوع رنگ هست طوريکه يک نوع مرکب با رنگ خاص توليد بشه. در کل رنگهاي موضعي به 2 روش بدست مي ياند:
الف : با مخلوط کردن چند رنگ ديگه به صورت دستي و آزمون و خطايي
ب : با استفاده از يک سيستم مشخص ترکيب رنگ براي مثال روش ترکيب رنگ پنتن که يک نام تجاري هست و اشاره به سيستمي داره که در اون رنگها کد گذاري مي شن و بعد به صورت نمونه رنگ در کاتالوگ هاي مخصوص چاپ مي شن . در واقع اونجا شما رنگهايي رو مي بينيد که مثلا شرکت پنتون مي سازه و با دفتر چه اي که داره شما رو براي استفاده از اونها چه بصورت يک رنگ خاص يا چه بصورت ترکيبي از رنگهاي خاص توليد شده راهنمايي مي کنه.
3 . رنگهاي پروسس يا پردازش شده رنگهايي هستند که ما اونها رو با ترکيب مشخصي از 2/3 يا 4 رنگ چاپي يعني سايان، ماژنتا ، زرد و سياه به عنوان رنگ مکمل بدست مي ياريم .
============
رنگ هاي آزو
فرايند تهيه رنگهاي آزو
روشهاي مختلفي براي تهيه اين نوع رنگها وجود دارد، ولي عموما آنها را از کوپلاسيون مواد ديآزونيوم توليد ميکنند. اين مواد از واکنش دي آزوتاسيون آمينهاي آروماتيک نوع اول حاصل ميشوند. واکنش ديآزوتاسيون در سال 1862 توسط "گريس" کشف شد و باعث تحول در صنايع رنگسازي گرديد.در اين واکنش ، فنلها ، نفتلها و آريل آمينها به عنوان مواد کوپلاسيون بکار برده ميشوند.در رنگهاي حاصله گرده آزو بعنوان رنگزا و گروههاي هيدروکسي يا آمينو به عنوان آکسوکروم ( تشديد کننده قدرت نفوذ رنگ ) شناخته ميشوند.
طبقه بندي رنگهاي آزو اين رنگها را برحسب تعداد گروههاي آزو بصورت رنگهاي مونو آزو ، دي آزو و پليآزو طبقهبندي ميکنند.
رنگهاي منو آزو اين رنگها داراي يک گروه آزو بوده و از پر استفادهترين گروههاي آزو هستند. اين رنگها به دو دسته تقسيم ميشوند:
رنگهاي فاقد گروههاي کربوکسيليک و سولنونيک : اين گروه از رنگها با توجه به کاربردشان به شکل زير دستهبندي ميشوند:
رنگهاي حلال : مانند زرد آنيلين يا نارنجي سودان G که به عنوان حلال ساير رنگها بکار ميروند.
رنگهاي بازي يا کاتيوني : از قديميترين رنگهاي سنتزي هستند و موارد استعمال فراواني در رنگرزي الياف طبيعي دارند، اما داراي ثبات کافي نيستند.
رنگهاي دندانهاي : اين رنگها داراي گروههاي هيدروکسي ارتو نسبت به گروه آزو هستند که تشکيل کمپلکس فلزي با نمکهاي مختلف از جمله بيکرومات ميدهند. از اين گروه ميتوان مردانت قرمز 28 و مردانت قهوه اي 54 را نام برد.
رنگهاي داراي گرده اسيدي : چهار رنگ معروف نارنجي (نارنجي ، نارنجي ، نارنجي ، (متيل اورانژ و نارنجي) جز اين گروه هستند و از ديآزوتاسيون آمينهاي حلقوي و سولفانيليک اسيد ، سنتز ميشوند.
رنگهاي ديآزو
رنگهايي که دو گروه آزو دارند : در ساختمان اين رنگها ، ماده کوپلاسيون از دو طرف توسط دو گروه ديآزونيوم جفت ميشوند. Z : ماده کوپلاسيون و A و ’A :ترکيبات دي آزونيومتعداد اين رنگها محدود و اغلب غير قابل حل در آب است که از لحاظ کاربردي جز رنگهاي اسيدي دندانهاي و مستقيم محسوب ميشوند. يکي از مهمترين اين رنگها ، اسيد بلک است.
رنگهاي تترا آزونيوم در اين رنگها ماده کوپلاسون با يک ترکيب تترا آزونيوم جفت ميشود. از مهمترين اين رنگها قرمز کنگو بوده که از جفت شدن بنزيدين با دو گروه نفيتونيک اسيد تهيه ميشود. اين رنگها از فراوانترين رنگهاي دسيس آزو هستند و در بر گيرنده پيگمانها ، رنگهاي مستقيم و همچنين تعدادي از رنگهاي اسيدي و دندانهاي هستند. ماده D در ترکيب اين رنگها معين کننده نوع رنگ اسيدي يا دندانهاي است. دي آمينها مانند بنزيدين نمونهاي از اين ترکيب هستند.قرمز کنگو به عنوان يکي از رنگهاي اين گروه جزو رنگهاي مستقيم محسوب شده و براي رنگرزي الياف پليآميد ، پشم و سلولز بکار ميرود. همچنين به علت نداشتن ثبات کافي بيشتر در تيتراسيونها بعنوان معرف استفاده ميشود.
منبع: نشریه علمی امیرکبیر