poune
2nd May 2012, 01:24 PM
«ميزگردزيبايي» درباره ريزش موي ناشي از لوپوس خانم راضيه.پ با حضور دکتر محمدعلي نيلفروش‌زاده و دکتر محمد شيزرپور متخصصان پوست دکتر مهرداد کريمي دکتراي تخصصي طب سنتي دکتر حسين ابراهيمي‌مقدم روان‌شناس
رابطه لوپوس و ريزش مو
هروقت از بيماري?ها، علايم و مشکلات مربوط به آنها حرفي به ميان مي‌آيد، مي‌گويم بايد خوشحال باشيم از اينکه در عصري زندگي مي‌کنيم که راه‌حل درماني بسياري از بيماري?ها يا کشف شده يا به?طور معمول قابل اجراست....
يکي از واضح‌ترين آنها در مورد ريزش مو است؛ با اينکه اين مشکل در ميان خانم‌ها و آقايان رايج است، اما با انواع لوسيون‌ها و داروها مي‌توان آن را کنترل کرد و در نهايت هم با انواع روش‌هاي کاشت مو، اين افراد مي‌توانند زيبايي خود را به‌دست آورند، در حالي که چند دهه قبل، اين درست مثل يک رويا و آرزو بود. اما خانم راضيه، مهمان اين هفته «ميزگرد زيبايي»، خانم جواني با مشکل ريزش موي ناشي از ابتلا به يک بيماري خودايمني به نام لوپوس است و تاکنون هيچ راهي براي درمانش پيدا نشده؛ نظر متفاوتي دارد و از ما خواسته مشکلش را با کارشناسان «سلامت» در ميان بگذاريم.
خانم راضيه از ريزش موهايش مي?گويد:
مشکلم از خارش سر شروع شد
سلامت: از شروع مشکلتان بگوييد.
يک ماه بود سرم به شدت مي‌خاريد و فکر مي‌کردم به دليل رنگ کردن موهايم يا تغييرات هورموني‌اي که اغلب حوالي زمان عادت‌ماهيانه دارم، است. اين مشکل آزارم مي‌داد تا اينکه يک روز جلوي آينه رفتم و ديدم موهايم به اندازه يک سکه 5 توماني ريخته است. به متخصص پوست مراجعه کردم. اولش ترسيدم و فکر کردم شايد اين اتفاق به دليل تزريق بوتاکس که 3-2 روز قبل انجام داده بودم، افتاده باشد اما وقتي به پزشک مراجعه کردم گفت ربطي به تزريق بوتاکس ندارد.
سلامت: براي چه بوتاکس تزريق کرده بوديد؟
براي از بين بردن خط اخم پيشاني‌ام. اتفاقا قبل از آن، دو جلسه هم براي رفع لک ليزر کرده بودم. به همين دليل وقتي ديدم قسمتي از ابروهايم ريخته شک کردم شايد عارضه ليزر يا بوتاکس باشد اما پزشک گفت اين هيچ ربطي به بوتاکس ندارد ولي ليزر شايد بتواند بيماري شما را شعله‌ور کند. البته پزشک ديگري عقيده داشت اين اتفاق يعني ريزش مو، فقط همزمان با اين اقدام‌ها رخ داده و هيچ ربطي به آنها ندارد.
سلامت: تشخيص پزشک در مورد اين ريزش موي به اصطلاح سکه‌اي چه بود؟
متاسفانه با بررسي بيشتر و نمونه‌برداري گفتند به لوپوس مبتلا هستم. هيچ درماني هم ندارد فقط بايد تحت درمان و کنترل باشم. الان هم درمان قطعي نشده‌ام و موهاي جلوي سرم کامل ريخته است.
سلامت: حتما خيلي ناراحت‌کننده است، به‌خصوص که جوان هم هستيد. چطور خودتان را آرام مي‌کنيد؟
بله، الان 43 ساله هستم و 3 بچه دارم. از سال 86 هم با اين مشکل درگيرم. به هر دکتري که فکرش را بکنيد مراجعه و انواع داروها و لوسيون‌ها را استفاده کرده‌ام. در فاز حاد بيماري‌ام به طور مقطعي دارو مصرف مي‌کنم و وقتي دوره رکود بيماري‌ام است، لوسيون بتامتازون. مناطقي از سرم که موهايش ريخته، دچار جوشگاه شده و خلاصه همه اينها آزارم مي‌دهد. آنقدر کتاب‌هاي مختلف خوانده‌ام و روش‌هاي گوناگون را براي کسب آرامش استفاده کرده‌ام که حد و اندازه ندارد اما آرام نيستم. قرص‌هاي آرام‌بخش هم مي‌خورم ولي روزي نيست که اتفاقي خودم را در آينه نبينم و به دليل اين موهايي که تا فرق سرم ريخته و خالي شده گريه نکنم. الان از کلاه‌گيس استفاده مي‌کنم ولي اين هم آرامم نمي‌کند چون مي‌دانم براي تنوع يا زيبايي از اين موهاي مصنوعي استفاده نمي‌کنم بلکه مجبورم کچلي‌ام را بپوشانم. حتي براي کاشت مو هم به متخصص پوست مراجعه کردم ولي گفتند چون الان در فاز حاد بيماري هستي و مشکلت مهار نشده، هر مويي هم که کاشته شود، بدنت آن را پس مي‌زند و فايده‌اي ندارد.
سلامت: پس چرا با «سلامت» تماس گرفتيد و درخواست کرديد مهمان «ميزگرد زيبايي» شويد؟
چون دلم مي‌خواهد کارشناسان شما که همه از استادان بنام کشور هستند، به سوال‌هايم پاسخ دهند. مي‌خواستم از طب سنتي و کمکي که اين علم ميتواند به من کند، بدانم. چند باري ديده‌ام شما از پزشکان با اين تخصص مطلب داشته‌ايد و مي‌خواهم آنها در مورد من نظر بدهند. نکته ديگر اينکه دلم مي‌خواهد بدانم آيا امکان دارد لوپوس غيرسيستميک به نوع سيستميک تبديل شود؟ آيا ليزر لکه‌برداري ميتواند تحريک‌کننده بيماري دروني من باشد و بالاخره اينکه نکته‌هاي تغذيه و مواد غذايي خاصي براي کنترل اين بيماري و بدترشدن آن وجود دارد يا نه.
نگاه اول
توصيه هاي دکتر مهردادکريمي دكتراي تخصصي طب سنتي به سوژه «ميزگرد زيبايي»
تـغـذيـه سـالـم، تـحـرک کـافـي و اصـلاح شـيـوه زنـدگي
سلامت: آيا براي لوپوس در طب سنتي درماني وجود دارد؟
در حال حاضر ديدگاه نادرستي وجود دارد که گفته مي‌شود براي درمان بيماري‌هاي مختلف در طب سنتي، درمان‌هايي وجود دارد. اين باور اشتباه است. ابتدا بايد از ديدگاه طب سنتي، بيماري کنوني را کاملا تحليل کنيم. در بيماري لوپوس، متخصص طب سنتي معيارهايي که باعث تشخيص بيماري لوپوس شده است بررسي مي‌کند و تعريف ديگري را براي اين بيماري در طب سنتي متصور مي‌شود. به عبارت ساده‌تر نام اين بيماري در طب سنتي دقيقا لوپوس نيست. شيوه برخورد با بيماري نيز متفاوت است.
سلامت: لوپوس در طب سنتي جزو کدام بيماري‌ها دسته‌بندي مي‌شود؟
در گروه بيماري‌هاي بافت همبند، مفاصل و روماتولوژي.
سلامت: آيا دليل بروز آن مشخص است؟
يکي از ستون‌هاي سلامت در طب سنتي حالت‌هاي روحي-رواني است. گفته مي‌شود علت بيشتر بيماري‌ها، نگراني بي‌حد نسبت به آينده يا خشم شديد به‌طور غيرمنتظره و با ميزان بالاست که بروز مي‌کند و به علل خاصي در اعضاي مختلف خود را نشان مي‌دهد. تجربه ثابت کرده بيشتر بيماران مبتلا به بيماري بافت همبند دچار يک حادثه يا مشکل رواني يا تغيير خاصي در زندگي هستند.
سلامت: معمولا براي بهبود چه درماني پيشنهاد مي‌شود؟
در مواجهه با بيماري‌هايي نظير لوپوس و ناراحتي‌هاي بافت همبند بخش اعظم درمان به تصحيح حالت‌هاي روحي-رواني بيمار اختصاص داده مي‌شود. تجربه نشان داده با تصحيح حالت‌ها و برطرف‌شدن مشکل بسياري از علايم فروکش مي‌کند يا قابل‌کنترل مي‌شود، اما نبايد از ياد برد که حالت‌هاي روحي-رواني که به‌طور ناگهاني بروز مي‌کند، چرخه‌اي را به وجود مي‌آورد که به‌راحتي قابل‌کنترل نيست.
بعد از اين مرحله، ستون دوم سلامت در طب سنتي پاکسازي است. از ديدگاه طب سنتي پوست يکي از سطوح پاکسازي است و بروز ضايعه‌هاي پوستي در بيماري لوپوس، نشانگر مشکل در برخي پاکسازي‌ها در سطح بدن است. بعد از پاکسازي، ضايعات روي پوست کاهش مي‌يابد. بيماران مبتلا به لوپوس گاهي دچار ضايعه‌هاي دهاني هم مي‌شوند که مي‌توان آنها را به صورت موضعي يا با پاکسازي کنترل کرد. غير از ضايعه‌هاي پوستي برخي علايم در بيماري لوپوس ظاهر مي‌شود که مثلا در طب رايج به عنوان دفع پروتئين شناخته مي‌شود. انجام پاکسازي در برخي بيماران، باعث تغييرات مثبت در تست‌هاي ايمونولوژيک مي‌شود اما اين مساله در تمام بيماران عموميت ندارد و بسيار بارز هم نيست.
سلامت: براي ريزش موي اين خانم چطور؟ آيا در طب سنتي درماني توصيه مي‌شود؟
بيماري‌هاي پوست و مو در مکاتب طبي مختلف مقاوم است و به صراحت در هيچ مکتب طبي‌اي ضايعه‌هاي پوست و مو به‌راحتي قابل‌درمان نيست! در اين خانم که به درمان‌هاي رايج پاسخ نداده‌اند، نمي‌توان مشخصا گفت در طب سنتي درماني برايشان وجود دارد اما «احتمالا» بتوان به ايشان کمک کرد. به نظر بنده مشکل ايشان فقط ريزش مو نيست حتما مشکل‌هاي ديگري وجود دارد که برايشان تشخيص لوپوس داده‌اند. احتمالا علايم ديگر تحت‌کنترل است اما ريزش مو برطرف نشده و حساسيت ايشان را برانگيخته است. براي اين خانم درمان‌هاي خوراکي وجود دارد که ميتواند چرخه طبيعي بدن را اصلاح کند و فعل و انفعالاتي، نظير رويش مجدد مو، سالم‌شدن پوست و... را بهبود ببخشد. غير از درمان‌هاي خوراکي برخي ترکيب‌هاي موضعي نيز وجود دارد که احتمالا ميتواند جوابگو باشد.
سلامت: آيا مي‌توانيد تعدادي از درمان‌هاي خوراکي را نام ببريد؟
از آنجا که بيمار را نديده‌ام نمي‌توانم نسخه‌اي تجويز کنم اما برخي پرهيزها را متذکر مي‌شوم.
1- شيوه زندگي فرد بايد تغيير کند. چرخه خواب و بيداري مهم است. ايشان بايد به ميزان مناسب و در ساعت مناسب خواب کافي داشته باشند.
2- نکته مهم ديگر در مورد خوراکي‌ها و آشاميدني‌هاست. غذا از جمله ورودي‌هايي است که با آن سروکار داريم. انسان ناگزير به خوردن و آشاميدن است و نوع غذا در بدن و سلامت آن انعکاس دارد. هر ماده غذايي‌اي که مزه تندي دارد مثل ادويه‌هاي تند، ادويه‌کاري، فلفل و هر آنچه حرارت بالا دارد براي اين گروه از بيماران مناسب. نيست. اگر بيمار مشکل کليوي دارد برخي موادغذايي مثل بادمجان، گوجه‌فرنگي، باميه خورشي، غذاهاي خميري و نان‌هاي خميري محدود مي‌شود. مصرف مواد ادرارآور نيز بايد کنترل شود. در اين صورت دفع پروتئين در بيماران مبتلا به لوپوس کاهش مي‌يابد. مصرف غذاهاي مانده نيز براي اين افراد ممنوع است. کنسروها جلوه‌اي از غذاهاي مانده هستند که نبايد زياد مصرف شوند. مصرف گوشت گاو و گوساله نيز بايد کنترل شود. مصرف بالاي اين موادغذايي توصيه نمي‌شود.
3- ورزش مناسب و در حد اعتدال داشته باشند. ورزش‌هاي شديد مناسب اين بيماران نيست. ماساژهاي خاصي روي بافت عضلاني در بهبود و به آرامش رسيدن فرد و رفع مشکل‌هاي رواني موثر است.
4- اين بيمار حتما بايد با شرح‌حال مفصل طب سنتي و به صورت دقيق موردمعاينه قرار بگيرد. بيماري لوپوس در طب سنتي به شکل بيماري‌هاي مختلف تعريف مي‌شود. ممکن است بعد از ويزيت، بيمار نام‌هاي ديگري براي بيماري ايشان تشخيص داده و درمان‌هاي مختلفي تجويز شود.
5- توصيه مي‌کنم به شخصي مراجعه کنند که هم پزشک باشد هم به طب سنتي احاطه داشته باشد. فرد مبتلا به بيماري‌هاي بافت همبند، نبايد به افرادي مراجعه کنند که پزشک نيستند و از ماهيت بيماري لوپوس اطلاعي ندارد. فردي که فقط طب سنتي خوانده، نمي‌تواند به ايشان کمک کند حتي ممکن است مفاصل يا کليه‌ها و... را به دليل ندانستن هويت بيماري دچار مشکل کنند.
6- تصور نبايد مبني بر اين باشد که بيماري‌ها به‌طور کامل و صددرصد توسط درمان‌هاي طبيعي و طب سنتي بهبود مي‌يابند. تمام طب‌ها در درمان بيماري‌ها دچار اشکال‌اند و درمان توأم با سختي است. همکاري متخصص روماتولوژيست و پزشک متخصص طب سنتي و استفاده از دو روش درماني ميتواند به بهبود ايشان کمک کند.
نگاه دوم
8 تکنيک ضداسترس
دکتر حسين ابراهيمي‌مقدم/ روان‌شناس و عضو هيات علمي دانشگاه آزاد اسلامي
در ارتباط با دنياي پيرامون ما، زنگ‌خطرهايي وجود دارد که اگر به‌درستي متوجه آنها شويم مي‌توانيم از بسياري مسايل پيشگيري کنيم. همان‌طور که اگر چراغ روغن اتومبيلي روشن شد راننده بايد به فکر تعويض روغن باشد و ممکن است خاموش‌کردن چراغ باعث خرابي موتور در درازمدت شود. استرس و بسياري بيماري‌ها علايم هشداردهنده‌اي دارند که بايد در برطرف‌کردن منشاء آنها کوشا باشيم. ريزش مو يکي از علايم عمومي استرس و از جمله علايم اختصاصي برخي بيماري‌هاي خودايمني نظير لوپوس است. به تمام افراد مبتلا به ريزش مو توصيه مي‌شود با مشاهده اين علامت آرام باشند و براي رفع آن تلاش کنند. اگر به هر دليل احساس مي‌کنيد دچار استرس هستيد اين راهکارها ميتواند تا حد زيادي شما را آرام کند:
1- تغذيه خوبي داشته باشيد: از زيادخوردن، کم‌خوردن يا تندخوردن بيش از حد بپرهيزيد. هرگز وعده‌هاي غذايي‌تان را حذف نکنيد. تا جاي ممکن از مصرف کافئين، شکر، نمک و چربي زياد دوري کنيد. اين مواد استرس‌زا هستند. مصرف ويتامين‌ها بهويژه گروه‌هاي b و c بسيار موثرند. بدن در شرايط استرس به استفاده از ذخاير ويتامين a و c روي مي‌آورد، پس مصرف مواد غذايي حاوي انواع ويتامين‌ها از اهميت ويژه‌اي برخوردار است.
2- آب بنوشيد: آب و نوشيدني‌هاي سالم به حذف مواد ناخوشايند از بدن کمک مي‌کنند.
3- مرتب ورزش کنيد: ورزش مجراي فيزيکي خوبي براي خروج هورمون‌هاي استرس از بدن است. از سوي ديگر جريان خون را افزايش مي‌دهد و از برخي مسايل بهويژه ريزش مو پيشگيري مي‌کند. پياده‌روي از جمله ورزش‌هايي است که نه‌تنها عضلات را قوي مي‌کند بلکه با افزايش انرژي، خستگي را دور مي‌کند. افرادي که منظم ورزش مي‌کنند نه‌تنها قلب و عروق سالم‌تري دارند، بلکه آرامش بيشتري هم حس مي‌کنند. در واقع هورمون آندروفين حين پياده‌روي شروع به ترشح و فرد بدون وابستگي به موادمخدر، احساس آرامش مي‌کند.
4- به اندازه بخوابيد: ديده شده کساني که بي‌خوابي‌هاي ممتد را تجربه مي‌کنند، دچار تشديد استرس و علايم مربوطه از جمله ريزش مو مي‌شوند.
5- سبک زندگي‌تان را تغيير دهيد: به جاي استفاده از آسانسور يا پله‌برقي از پله استفاده کنيد تا عضلاتتان قوي‌تر شود، حمام آب‌گرم بگيريد، بدنتان را ماساژ دهيد، تمرين تنفس کنيد، حرکات موزون انجام دهيد، به موسيقي‌هاي آرامش‌بخش گوش دهيد، تصوير ذهني مثبت داشته باشيد، با کودکان بازي کنيد، به تعطيلات برويد و از طبيعت لذت ببريد و دعا و مراقبه را از ياد نبريد.
6- فعاليت اجتماعي داشته باشيد: فعاليت اجتماعي داشتن به يافتن حمايت رواني اجتماعي کافي کمک مي‌کند.
7- افکار منفي را دور کنيد: اگر احساس مي‌کنيد خشمگين، افسرده يا از پا افتاده‌ايد همگي به دليل افکار منفي خودتان است؛ افکاري که باعث استرس مي‌شوند. مسايلي نظير کمال‌طلبي -عبارت‌هاي بايددار- ذهن خواني و... را کنار بگذاريد و از مبالغه بپرهيزيد. خود را درگير فکر کردن در مورد مسايل بيهوده نکنيد. به جاي اين کار به دنبال حل مسايل باشيد. خلاقيت داشته باشيد و خود را از شر افکار منفي خلاص کنيد. برداشت‌هاي شتابزده نداشته باشيد و بعد از مطالعه کافي، نتيجه‌گيري کنيد.
8- انتظارات خود را تعديل کنيد: در حال زندگي کنيد و انتظارات بيش‌از‌حد از خود نداشته باشيد. خود را اسير گذشته نکنيد و در ارتباط با زندگي آينده اغراق‌آميز فکر نکنيد.
نگاه سوم
درمان?هاي دارويي را ادامه بدهيد
دكتر محمدعلي نيلفروش‌زاده
متخصص پوست و رييس مرکز تحقيقات پوست و سلول?هاي بنيادي
در مورد اين بيمار با توجه به اينکه لوپوس فعال دارد فعلا درمان دارويي بايد ادامه پيدا کند و تحت‌نظر باشد. جراحي پيوند مو فقط در صورتي که ريزش مو به صورت تکه‌اي باشد و بيماري کنترل شده و غيرفعال باشد، امکان‌پذير است. بيشتر مردم حتي به از دست دادن 100-50 تار موي خود در روز توجه نمي‌كنند زيرا طبيعي است ولي در مورد بيماري لوپوس مشكل بسيار متفاوت است و در مبتلايان به اين بيماري، تعداد بسيار بيشتري مو مي‌ريزد و براي فرد قابل‌توجه مي‌شود. بروز ريزش‌مو در لوپوس ميتواند به دليل ابتلا به خود بيماري به‌عنوان يك بيماري درگيركننده سيستم ايمني كه با تخريب فوليكول مو همراه است باشد يا به دليل مصرف داروهاي خوراكي آن؛ از جمله پردنيزولون يا سركوب‌كننده‌هاي ايمني ديگر. اگر علت ريزش‌مو موردمصرف دوم باشد، با قطع مصرف دارو، ريزش متوقف مي‌شود. در اين بيماري موها با كمي كشش، از ريشه جدا مي‌شوند و مي‌ريزند و نازك‌شدن و شكنندگي آنها نيز قابل‌توجه است. در نيمي از مبتلايان به لوپوس درگيري مو رخ مي‌دهد. ريزش‌مو ميتواند با بروز اسكار همراه باشد كه اغلب قابل‌درمان نيست و بايد اين عيب پوشانده شود.
برخي راهكارهاي درماني در اين مورد عبارتند از: 1) تغيير مدل آرايش‌مو به شيوه‌اي كه منطقه طاس پوشش داده شود. 2) اكستنشن مو البته اگر موهايتان سالم است و فقط بخشي از موها را در كناره‌هاي سر از دست داده‌ايد (البته نه در بالاي سر) و بيماري شما فعال نيست. 3) از كلاه گيس استفاده كنيد. 4) پيوند مو براي ريزش شديد و دايمي موها در صورت فعال‌نبودن بيماري، مي‌توان از پيوند مو از نواحي سالم پوست‌سر استفاده كرد.حتما از استفاده از محصولات شيميايي خشن و رنگ‌مو پرهيز كنيد و در صورتي كه دچار كاهش ويتامين هستيد، آن را جبران و از شستشوي بيش از اندازه موها اجتناب كنيد.
نگاه چهارم
استرس
لوپوس را شعله ور مي کند
دکتر محمد شيزرپور
متخصص پوست و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران
معمولا وقتي موها دريک ناحيه به اندازه يک سکه يا گاهي بيشتر مي‌ريزند، آن ناحيه از پوست مثل کف دست صاف و بدون مو مي‌شود. اين ناحيه ممکن است در سر يا ريش يا سبيل يا ابروها باشد. البته بقيه جاهاي مودار بدن نيز ممکن است دچار اين مشکل شوند. معمولا هيچ علامت ديگر مثل خارش، سوزش، قرمزي يا پوسته‌ريزي وجود ندارد. اين يک بيماري خودايمني است. يعني سيستم ايمني بدن به دلايل ناشناخته به موهاي يک ناحيه بدن حمله مي‌كند و باعث ريزش آنها مي‌شود. استرس و ژنتيک در به‌وجودآمدن بيماري نقش دارند. معمولا در 20 درصد بيماران سابقه خانوادگي ابتلا به اين بيماري وجود دارد. شايد در خيلي از آنها اين سابقه فاميلي در نسل‌هاي گذشته وجود داشته باشد و به ياد نياورند (مانند اين خانم)، ولي به‌طور خلاصه مي‌توان گفت در فردي که زمينه ارثي دارد، به دنبال استرس، بيماري خود را نشان مي‌دهد و بروز مي‌کند. در بيشتر موارد بيماري تا يکسال بعد خوب مي‌شود. در مواردي که فقط يک ناحيه ريزش داشته و سابقه قبلي هم وجود نداشته باشد، در 80 درصد موارد موها طي يکسال درمي‌آيند و با درمان مي‌توان رويش آنها را جلو انداخت، بنابراين کساني که دچار ريزش‌موي سکه‌اي مي‌شوند، نبايد نگران شوند، اما در مواردي که بيماري پيشرفت کرده، به تدريج همه موهاي سر يا قسمت اعظم آن مي‌ريزد. در ريزش سکه‌اي، هيچ‌وقت ريشه موها از بين نمي‌رود و پتانسيل دوباره درآمدن موها هميشه وجوددارد. البته نكته‌اي كه در مورد ريزش‌موي سکه‌اي و پيشرفته اين خانم وجود دارد اين است که مشکل ريزش‌مويشان علامت لوپوس پوستي ايشان است و همان‌طور که ديگر همکاران پوست اشاره کردند، هيچ درمان قطعي‌اي وجود ندارد و فقط مي‌توان با دارودرماني مانع ريزش بقيه موها شد و امکان رويش مجدد موها نيز وجود ندارد. ضمنا نوع تغذيه افراد نمي‌تواند در بهتر يا بدتر شدن اين مشکل نقشي داشته‌باشد. نگراني ديگر اين خانم در مورد اينکه آيا امکان دارد لوپوس غيرسيستميک و پوستي ايشان به لوپوس سيستميک تبديل شود، بي‌مورد است و بايد بگويم جز موارد نادر هرگز اين امکان وجود ندارد.
هفته نامه سلامت
رابطه لوپوس و ريزش مو
هروقت از بيماري?ها، علايم و مشکلات مربوط به آنها حرفي به ميان مي‌آيد، مي‌گويم بايد خوشحال باشيم از اينکه در عصري زندگي مي‌کنيم که راه‌حل درماني بسياري از بيماري?ها يا کشف شده يا به?طور معمول قابل اجراست....
يکي از واضح‌ترين آنها در مورد ريزش مو است؛ با اينکه اين مشکل در ميان خانم‌ها و آقايان رايج است، اما با انواع لوسيون‌ها و داروها مي‌توان آن را کنترل کرد و در نهايت هم با انواع روش‌هاي کاشت مو، اين افراد مي‌توانند زيبايي خود را به‌دست آورند، در حالي که چند دهه قبل، اين درست مثل يک رويا و آرزو بود. اما خانم راضيه، مهمان اين هفته «ميزگرد زيبايي»، خانم جواني با مشکل ريزش موي ناشي از ابتلا به يک بيماري خودايمني به نام لوپوس است و تاکنون هيچ راهي براي درمانش پيدا نشده؛ نظر متفاوتي دارد و از ما خواسته مشکلش را با کارشناسان «سلامت» در ميان بگذاريم.
خانم راضيه از ريزش موهايش مي?گويد:
مشکلم از خارش سر شروع شد
سلامت: از شروع مشکلتان بگوييد.
يک ماه بود سرم به شدت مي‌خاريد و فکر مي‌کردم به دليل رنگ کردن موهايم يا تغييرات هورموني‌اي که اغلب حوالي زمان عادت‌ماهيانه دارم، است. اين مشکل آزارم مي‌داد تا اينکه يک روز جلوي آينه رفتم و ديدم موهايم به اندازه يک سکه 5 توماني ريخته است. به متخصص پوست مراجعه کردم. اولش ترسيدم و فکر کردم شايد اين اتفاق به دليل تزريق بوتاکس که 3-2 روز قبل انجام داده بودم، افتاده باشد اما وقتي به پزشک مراجعه کردم گفت ربطي به تزريق بوتاکس ندارد.
سلامت: براي چه بوتاکس تزريق کرده بوديد؟
براي از بين بردن خط اخم پيشاني‌ام. اتفاقا قبل از آن، دو جلسه هم براي رفع لک ليزر کرده بودم. به همين دليل وقتي ديدم قسمتي از ابروهايم ريخته شک کردم شايد عارضه ليزر يا بوتاکس باشد اما پزشک گفت اين هيچ ربطي به بوتاکس ندارد ولي ليزر شايد بتواند بيماري شما را شعله‌ور کند. البته پزشک ديگري عقيده داشت اين اتفاق يعني ريزش مو، فقط همزمان با اين اقدام‌ها رخ داده و هيچ ربطي به آنها ندارد.
سلامت: تشخيص پزشک در مورد اين ريزش موي به اصطلاح سکه‌اي چه بود؟
متاسفانه با بررسي بيشتر و نمونه‌برداري گفتند به لوپوس مبتلا هستم. هيچ درماني هم ندارد فقط بايد تحت درمان و کنترل باشم. الان هم درمان قطعي نشده‌ام و موهاي جلوي سرم کامل ريخته است.
سلامت: حتما خيلي ناراحت‌کننده است، به‌خصوص که جوان هم هستيد. چطور خودتان را آرام مي‌کنيد؟
بله، الان 43 ساله هستم و 3 بچه دارم. از سال 86 هم با اين مشکل درگيرم. به هر دکتري که فکرش را بکنيد مراجعه و انواع داروها و لوسيون‌ها را استفاده کرده‌ام. در فاز حاد بيماري‌ام به طور مقطعي دارو مصرف مي‌کنم و وقتي دوره رکود بيماري‌ام است، لوسيون بتامتازون. مناطقي از سرم که موهايش ريخته، دچار جوشگاه شده و خلاصه همه اينها آزارم مي‌دهد. آنقدر کتاب‌هاي مختلف خوانده‌ام و روش‌هاي گوناگون را براي کسب آرامش استفاده کرده‌ام که حد و اندازه ندارد اما آرام نيستم. قرص‌هاي آرام‌بخش هم مي‌خورم ولي روزي نيست که اتفاقي خودم را در آينه نبينم و به دليل اين موهايي که تا فرق سرم ريخته و خالي شده گريه نکنم. الان از کلاه‌گيس استفاده مي‌کنم ولي اين هم آرامم نمي‌کند چون مي‌دانم براي تنوع يا زيبايي از اين موهاي مصنوعي استفاده نمي‌کنم بلکه مجبورم کچلي‌ام را بپوشانم. حتي براي کاشت مو هم به متخصص پوست مراجعه کردم ولي گفتند چون الان در فاز حاد بيماري هستي و مشکلت مهار نشده، هر مويي هم که کاشته شود، بدنت آن را پس مي‌زند و فايده‌اي ندارد.
سلامت: پس چرا با «سلامت» تماس گرفتيد و درخواست کرديد مهمان «ميزگرد زيبايي» شويد؟
چون دلم مي‌خواهد کارشناسان شما که همه از استادان بنام کشور هستند، به سوال‌هايم پاسخ دهند. مي‌خواستم از طب سنتي و کمکي که اين علم ميتواند به من کند، بدانم. چند باري ديده‌ام شما از پزشکان با اين تخصص مطلب داشته‌ايد و مي‌خواهم آنها در مورد من نظر بدهند. نکته ديگر اينکه دلم مي‌خواهد بدانم آيا امکان دارد لوپوس غيرسيستميک به نوع سيستميک تبديل شود؟ آيا ليزر لکه‌برداري ميتواند تحريک‌کننده بيماري دروني من باشد و بالاخره اينکه نکته‌هاي تغذيه و مواد غذايي خاصي براي کنترل اين بيماري و بدترشدن آن وجود دارد يا نه.
نگاه اول
توصيه هاي دکتر مهردادکريمي دكتراي تخصصي طب سنتي به سوژه «ميزگرد زيبايي»
تـغـذيـه سـالـم، تـحـرک کـافـي و اصـلاح شـيـوه زنـدگي
سلامت: آيا براي لوپوس در طب سنتي درماني وجود دارد؟
در حال حاضر ديدگاه نادرستي وجود دارد که گفته مي‌شود براي درمان بيماري‌هاي مختلف در طب سنتي، درمان‌هايي وجود دارد. اين باور اشتباه است. ابتدا بايد از ديدگاه طب سنتي، بيماري کنوني را کاملا تحليل کنيم. در بيماري لوپوس، متخصص طب سنتي معيارهايي که باعث تشخيص بيماري لوپوس شده است بررسي مي‌کند و تعريف ديگري را براي اين بيماري در طب سنتي متصور مي‌شود. به عبارت ساده‌تر نام اين بيماري در طب سنتي دقيقا لوپوس نيست. شيوه برخورد با بيماري نيز متفاوت است.
سلامت: لوپوس در طب سنتي جزو کدام بيماري‌ها دسته‌بندي مي‌شود؟
در گروه بيماري‌هاي بافت همبند، مفاصل و روماتولوژي.
سلامت: آيا دليل بروز آن مشخص است؟
يکي از ستون‌هاي سلامت در طب سنتي حالت‌هاي روحي-رواني است. گفته مي‌شود علت بيشتر بيماري‌ها، نگراني بي‌حد نسبت به آينده يا خشم شديد به‌طور غيرمنتظره و با ميزان بالاست که بروز مي‌کند و به علل خاصي در اعضاي مختلف خود را نشان مي‌دهد. تجربه ثابت کرده بيشتر بيماران مبتلا به بيماري بافت همبند دچار يک حادثه يا مشکل رواني يا تغيير خاصي در زندگي هستند.
سلامت: معمولا براي بهبود چه درماني پيشنهاد مي‌شود؟
در مواجهه با بيماري‌هايي نظير لوپوس و ناراحتي‌هاي بافت همبند بخش اعظم درمان به تصحيح حالت‌هاي روحي-رواني بيمار اختصاص داده مي‌شود. تجربه نشان داده با تصحيح حالت‌ها و برطرف‌شدن مشکل بسياري از علايم فروکش مي‌کند يا قابل‌کنترل مي‌شود، اما نبايد از ياد برد که حالت‌هاي روحي-رواني که به‌طور ناگهاني بروز مي‌کند، چرخه‌اي را به وجود مي‌آورد که به‌راحتي قابل‌کنترل نيست.
بعد از اين مرحله، ستون دوم سلامت در طب سنتي پاکسازي است. از ديدگاه طب سنتي پوست يکي از سطوح پاکسازي است و بروز ضايعه‌هاي پوستي در بيماري لوپوس، نشانگر مشکل در برخي پاکسازي‌ها در سطح بدن است. بعد از پاکسازي، ضايعات روي پوست کاهش مي‌يابد. بيماران مبتلا به لوپوس گاهي دچار ضايعه‌هاي دهاني هم مي‌شوند که مي‌توان آنها را به صورت موضعي يا با پاکسازي کنترل کرد. غير از ضايعه‌هاي پوستي برخي علايم در بيماري لوپوس ظاهر مي‌شود که مثلا در طب رايج به عنوان دفع پروتئين شناخته مي‌شود. انجام پاکسازي در برخي بيماران، باعث تغييرات مثبت در تست‌هاي ايمونولوژيک مي‌شود اما اين مساله در تمام بيماران عموميت ندارد و بسيار بارز هم نيست.
سلامت: براي ريزش موي اين خانم چطور؟ آيا در طب سنتي درماني توصيه مي‌شود؟
بيماري‌هاي پوست و مو در مکاتب طبي مختلف مقاوم است و به صراحت در هيچ مکتب طبي‌اي ضايعه‌هاي پوست و مو به‌راحتي قابل‌درمان نيست! در اين خانم که به درمان‌هاي رايج پاسخ نداده‌اند، نمي‌توان مشخصا گفت در طب سنتي درماني برايشان وجود دارد اما «احتمالا» بتوان به ايشان کمک کرد. به نظر بنده مشکل ايشان فقط ريزش مو نيست حتما مشکل‌هاي ديگري وجود دارد که برايشان تشخيص لوپوس داده‌اند. احتمالا علايم ديگر تحت‌کنترل است اما ريزش مو برطرف نشده و حساسيت ايشان را برانگيخته است. براي اين خانم درمان‌هاي خوراکي وجود دارد که ميتواند چرخه طبيعي بدن را اصلاح کند و فعل و انفعالاتي، نظير رويش مجدد مو، سالم‌شدن پوست و... را بهبود ببخشد. غير از درمان‌هاي خوراکي برخي ترکيب‌هاي موضعي نيز وجود دارد که احتمالا ميتواند جوابگو باشد.
سلامت: آيا مي‌توانيد تعدادي از درمان‌هاي خوراکي را نام ببريد؟
از آنجا که بيمار را نديده‌ام نمي‌توانم نسخه‌اي تجويز کنم اما برخي پرهيزها را متذکر مي‌شوم.
1- شيوه زندگي فرد بايد تغيير کند. چرخه خواب و بيداري مهم است. ايشان بايد به ميزان مناسب و در ساعت مناسب خواب کافي داشته باشند.
2- نکته مهم ديگر در مورد خوراکي‌ها و آشاميدني‌هاست. غذا از جمله ورودي‌هايي است که با آن سروکار داريم. انسان ناگزير به خوردن و آشاميدن است و نوع غذا در بدن و سلامت آن انعکاس دارد. هر ماده غذايي‌اي که مزه تندي دارد مثل ادويه‌هاي تند، ادويه‌کاري، فلفل و هر آنچه حرارت بالا دارد براي اين گروه از بيماران مناسب. نيست. اگر بيمار مشکل کليوي دارد برخي موادغذايي مثل بادمجان، گوجه‌فرنگي، باميه خورشي، غذاهاي خميري و نان‌هاي خميري محدود مي‌شود. مصرف مواد ادرارآور نيز بايد کنترل شود. در اين صورت دفع پروتئين در بيماران مبتلا به لوپوس کاهش مي‌يابد. مصرف غذاهاي مانده نيز براي اين افراد ممنوع است. کنسروها جلوه‌اي از غذاهاي مانده هستند که نبايد زياد مصرف شوند. مصرف گوشت گاو و گوساله نيز بايد کنترل شود. مصرف بالاي اين موادغذايي توصيه نمي‌شود.
3- ورزش مناسب و در حد اعتدال داشته باشند. ورزش‌هاي شديد مناسب اين بيماران نيست. ماساژهاي خاصي روي بافت عضلاني در بهبود و به آرامش رسيدن فرد و رفع مشکل‌هاي رواني موثر است.
4- اين بيمار حتما بايد با شرح‌حال مفصل طب سنتي و به صورت دقيق موردمعاينه قرار بگيرد. بيماري لوپوس در طب سنتي به شکل بيماري‌هاي مختلف تعريف مي‌شود. ممکن است بعد از ويزيت، بيمار نام‌هاي ديگري براي بيماري ايشان تشخيص داده و درمان‌هاي مختلفي تجويز شود.
5- توصيه مي‌کنم به شخصي مراجعه کنند که هم پزشک باشد هم به طب سنتي احاطه داشته باشد. فرد مبتلا به بيماري‌هاي بافت همبند، نبايد به افرادي مراجعه کنند که پزشک نيستند و از ماهيت بيماري لوپوس اطلاعي ندارد. فردي که فقط طب سنتي خوانده، نمي‌تواند به ايشان کمک کند حتي ممکن است مفاصل يا کليه‌ها و... را به دليل ندانستن هويت بيماري دچار مشکل کنند.
6- تصور نبايد مبني بر اين باشد که بيماري‌ها به‌طور کامل و صددرصد توسط درمان‌هاي طبيعي و طب سنتي بهبود مي‌يابند. تمام طب‌ها در درمان بيماري‌ها دچار اشکال‌اند و درمان توأم با سختي است. همکاري متخصص روماتولوژيست و پزشک متخصص طب سنتي و استفاده از دو روش درماني ميتواند به بهبود ايشان کمک کند.
نگاه دوم
8 تکنيک ضداسترس
دکتر حسين ابراهيمي‌مقدم/ روان‌شناس و عضو هيات علمي دانشگاه آزاد اسلامي
در ارتباط با دنياي پيرامون ما، زنگ‌خطرهايي وجود دارد که اگر به‌درستي متوجه آنها شويم مي‌توانيم از بسياري مسايل پيشگيري کنيم. همان‌طور که اگر چراغ روغن اتومبيلي روشن شد راننده بايد به فکر تعويض روغن باشد و ممکن است خاموش‌کردن چراغ باعث خرابي موتور در درازمدت شود. استرس و بسياري بيماري‌ها علايم هشداردهنده‌اي دارند که بايد در برطرف‌کردن منشاء آنها کوشا باشيم. ريزش مو يکي از علايم عمومي استرس و از جمله علايم اختصاصي برخي بيماري‌هاي خودايمني نظير لوپوس است. به تمام افراد مبتلا به ريزش مو توصيه مي‌شود با مشاهده اين علامت آرام باشند و براي رفع آن تلاش کنند. اگر به هر دليل احساس مي‌کنيد دچار استرس هستيد اين راهکارها ميتواند تا حد زيادي شما را آرام کند:
1- تغذيه خوبي داشته باشيد: از زيادخوردن، کم‌خوردن يا تندخوردن بيش از حد بپرهيزيد. هرگز وعده‌هاي غذايي‌تان را حذف نکنيد. تا جاي ممکن از مصرف کافئين، شکر، نمک و چربي زياد دوري کنيد. اين مواد استرس‌زا هستند. مصرف ويتامين‌ها بهويژه گروه‌هاي b و c بسيار موثرند. بدن در شرايط استرس به استفاده از ذخاير ويتامين a و c روي مي‌آورد، پس مصرف مواد غذايي حاوي انواع ويتامين‌ها از اهميت ويژه‌اي برخوردار است.
2- آب بنوشيد: آب و نوشيدني‌هاي سالم به حذف مواد ناخوشايند از بدن کمک مي‌کنند.
3- مرتب ورزش کنيد: ورزش مجراي فيزيکي خوبي براي خروج هورمون‌هاي استرس از بدن است. از سوي ديگر جريان خون را افزايش مي‌دهد و از برخي مسايل بهويژه ريزش مو پيشگيري مي‌کند. پياده‌روي از جمله ورزش‌هايي است که نه‌تنها عضلات را قوي مي‌کند بلکه با افزايش انرژي، خستگي را دور مي‌کند. افرادي که منظم ورزش مي‌کنند نه‌تنها قلب و عروق سالم‌تري دارند، بلکه آرامش بيشتري هم حس مي‌کنند. در واقع هورمون آندروفين حين پياده‌روي شروع به ترشح و فرد بدون وابستگي به موادمخدر، احساس آرامش مي‌کند.
4- به اندازه بخوابيد: ديده شده کساني که بي‌خوابي‌هاي ممتد را تجربه مي‌کنند، دچار تشديد استرس و علايم مربوطه از جمله ريزش مو مي‌شوند.
5- سبک زندگي‌تان را تغيير دهيد: به جاي استفاده از آسانسور يا پله‌برقي از پله استفاده کنيد تا عضلاتتان قوي‌تر شود، حمام آب‌گرم بگيريد، بدنتان را ماساژ دهيد، تمرين تنفس کنيد، حرکات موزون انجام دهيد، به موسيقي‌هاي آرامش‌بخش گوش دهيد، تصوير ذهني مثبت داشته باشيد، با کودکان بازي کنيد، به تعطيلات برويد و از طبيعت لذت ببريد و دعا و مراقبه را از ياد نبريد.
6- فعاليت اجتماعي داشته باشيد: فعاليت اجتماعي داشتن به يافتن حمايت رواني اجتماعي کافي کمک مي‌کند.
7- افکار منفي را دور کنيد: اگر احساس مي‌کنيد خشمگين، افسرده يا از پا افتاده‌ايد همگي به دليل افکار منفي خودتان است؛ افکاري که باعث استرس مي‌شوند. مسايلي نظير کمال‌طلبي -عبارت‌هاي بايددار- ذهن خواني و... را کنار بگذاريد و از مبالغه بپرهيزيد. خود را درگير فکر کردن در مورد مسايل بيهوده نکنيد. به جاي اين کار به دنبال حل مسايل باشيد. خلاقيت داشته باشيد و خود را از شر افکار منفي خلاص کنيد. برداشت‌هاي شتابزده نداشته باشيد و بعد از مطالعه کافي، نتيجه‌گيري کنيد.
8- انتظارات خود را تعديل کنيد: در حال زندگي کنيد و انتظارات بيش‌از‌حد از خود نداشته باشيد. خود را اسير گذشته نکنيد و در ارتباط با زندگي آينده اغراق‌آميز فکر نکنيد.
نگاه سوم
درمان?هاي دارويي را ادامه بدهيد
دكتر محمدعلي نيلفروش‌زاده
متخصص پوست و رييس مرکز تحقيقات پوست و سلول?هاي بنيادي
در مورد اين بيمار با توجه به اينکه لوپوس فعال دارد فعلا درمان دارويي بايد ادامه پيدا کند و تحت‌نظر باشد. جراحي پيوند مو فقط در صورتي که ريزش مو به صورت تکه‌اي باشد و بيماري کنترل شده و غيرفعال باشد، امکان‌پذير است. بيشتر مردم حتي به از دست دادن 100-50 تار موي خود در روز توجه نمي‌كنند زيرا طبيعي است ولي در مورد بيماري لوپوس مشكل بسيار متفاوت است و در مبتلايان به اين بيماري، تعداد بسيار بيشتري مو مي‌ريزد و براي فرد قابل‌توجه مي‌شود. بروز ريزش‌مو در لوپوس ميتواند به دليل ابتلا به خود بيماري به‌عنوان يك بيماري درگيركننده سيستم ايمني كه با تخريب فوليكول مو همراه است باشد يا به دليل مصرف داروهاي خوراكي آن؛ از جمله پردنيزولون يا سركوب‌كننده‌هاي ايمني ديگر. اگر علت ريزش‌مو موردمصرف دوم باشد، با قطع مصرف دارو، ريزش متوقف مي‌شود. در اين بيماري موها با كمي كشش، از ريشه جدا مي‌شوند و مي‌ريزند و نازك‌شدن و شكنندگي آنها نيز قابل‌توجه است. در نيمي از مبتلايان به لوپوس درگيري مو رخ مي‌دهد. ريزش‌مو ميتواند با بروز اسكار همراه باشد كه اغلب قابل‌درمان نيست و بايد اين عيب پوشانده شود.
برخي راهكارهاي درماني در اين مورد عبارتند از: 1) تغيير مدل آرايش‌مو به شيوه‌اي كه منطقه طاس پوشش داده شود. 2) اكستنشن مو البته اگر موهايتان سالم است و فقط بخشي از موها را در كناره‌هاي سر از دست داده‌ايد (البته نه در بالاي سر) و بيماري شما فعال نيست. 3) از كلاه گيس استفاده كنيد. 4) پيوند مو براي ريزش شديد و دايمي موها در صورت فعال‌نبودن بيماري، مي‌توان از پيوند مو از نواحي سالم پوست‌سر استفاده كرد.حتما از استفاده از محصولات شيميايي خشن و رنگ‌مو پرهيز كنيد و در صورتي كه دچار كاهش ويتامين هستيد، آن را جبران و از شستشوي بيش از اندازه موها اجتناب كنيد.
نگاه چهارم
استرس
لوپوس را شعله ور مي کند
دکتر محمد شيزرپور
متخصص پوست و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران
معمولا وقتي موها دريک ناحيه به اندازه يک سکه يا گاهي بيشتر مي‌ريزند، آن ناحيه از پوست مثل کف دست صاف و بدون مو مي‌شود. اين ناحيه ممکن است در سر يا ريش يا سبيل يا ابروها باشد. البته بقيه جاهاي مودار بدن نيز ممکن است دچار اين مشکل شوند. معمولا هيچ علامت ديگر مثل خارش، سوزش، قرمزي يا پوسته‌ريزي وجود ندارد. اين يک بيماري خودايمني است. يعني سيستم ايمني بدن به دلايل ناشناخته به موهاي يک ناحيه بدن حمله مي‌كند و باعث ريزش آنها مي‌شود. استرس و ژنتيک در به‌وجودآمدن بيماري نقش دارند. معمولا در 20 درصد بيماران سابقه خانوادگي ابتلا به اين بيماري وجود دارد. شايد در خيلي از آنها اين سابقه فاميلي در نسل‌هاي گذشته وجود داشته باشد و به ياد نياورند (مانند اين خانم)، ولي به‌طور خلاصه مي‌توان گفت در فردي که زمينه ارثي دارد، به دنبال استرس، بيماري خود را نشان مي‌دهد و بروز مي‌کند. در بيشتر موارد بيماري تا يکسال بعد خوب مي‌شود. در مواردي که فقط يک ناحيه ريزش داشته و سابقه قبلي هم وجود نداشته باشد، در 80 درصد موارد موها طي يکسال درمي‌آيند و با درمان مي‌توان رويش آنها را جلو انداخت، بنابراين کساني که دچار ريزش‌موي سکه‌اي مي‌شوند، نبايد نگران شوند، اما در مواردي که بيماري پيشرفت کرده، به تدريج همه موهاي سر يا قسمت اعظم آن مي‌ريزد. در ريزش سکه‌اي، هيچ‌وقت ريشه موها از بين نمي‌رود و پتانسيل دوباره درآمدن موها هميشه وجوددارد. البته نكته‌اي كه در مورد ريزش‌موي سکه‌اي و پيشرفته اين خانم وجود دارد اين است که مشکل ريزش‌مويشان علامت لوپوس پوستي ايشان است و همان‌طور که ديگر همکاران پوست اشاره کردند، هيچ درمان قطعي‌اي وجود ندارد و فقط مي‌توان با دارودرماني مانع ريزش بقيه موها شد و امکان رويش مجدد موها نيز وجود ندارد. ضمنا نوع تغذيه افراد نمي‌تواند در بهتر يا بدتر شدن اين مشکل نقشي داشته‌باشد. نگراني ديگر اين خانم در مورد اينکه آيا امکان دارد لوپوس غيرسيستميک و پوستي ايشان به لوپوس سيستميک تبديل شود، بي‌مورد است و بايد بگويم جز موارد نادر هرگز اين امکان وجود ندارد.
هفته نامه سلامت