باورهاي اشتباه درباره سينوس

[yas-90]

رئيس بخش گوش و حلق و بيني بيمارستان مسيح دانشوري با اشاره به تجربيات چندين ساله در مواجهه با بيماران و باورهاي نادرستي که درباره عفونت سينوس ها يا سينوزيت در ميان مردم وجود دارد، مي گويد: شايع ترين علت مراجعه به متخصصان گوش و حلق و بيني سردرد يا درد در صورت است که به تصور بيماران ناشي از سينوزيت است. بايد گفت اين باور نادرست است.پيش فرض ارتباط درد سر يا درد صورت با سينوزيت که شکايت اغلب بيماران است، اشتباهي است که بايد اصلاح شود. طبق آمارها فقط ۳ درصد افرادي که بيش از ۶ ماه دچار سردرد يا درد صورت هستند، دچار عفونت مزمن سينوسي مي باشند و ۹۰ درصد اين افراد مبتلا به سردردهاي تنشي و مرتبط با بي خوابي، اضطراب، هيجان، افسردگي و دلهره هستند و هيچ يک از اين افراد نه نياز به آنتي بيوتيک دارند و نه جراحي. يک باور اشتباه درباره تشخيص سينوزيت که بسيار رايج است اين که وقتي صورت باد مي خورد و درد مي گيرد، تصور مي شود فرد دچار سينوزيت چرکي شده است. واقعيت اين است که يکي از علايم سينوزيت مي تواند درد صورت ناشي از قرار گرفتن در معرض باد باشد اما همه کساني که اين درد را تجربه مي کنند لزوما سينوزيت ندارند بلکه اين دردها اغلب ناشي از همان سردردهاي تنشي است که پيشتر گفتيم.دکتر نائيني درباره راه هاي تشخيص سينوزيت مي گويد: براي اين کار بهتر است اول خود را ارزيابي کنيم، از خود بپرسيم آيا خواب خوبي داريم، چقدر براي خوابيدن تلاش مي کنيم و طول مدت خواب ما مناسب است يا خير. متاسفانه بسياري از ما الگوي خواب صحيحي نداريم. جواني را تصور کنيد که ساعت ۳ بامداد خوابيده و صبح که مي خواهد روز را آغاز کند با کم حوصلگي، دلشوره و پرخاشگري کارهايش را انجام مي دهد و پس از درد صورت ناشي از باد صبحگاهي تصور مي کند سينوزيت دارد و بلافاصله به پزشک مراجعه مي کند.دقت کنيد که سردرد يا درد صورت به تنهايي نمي تواند علامت تشخيص سينوزيت باشد بلکه گرفتگي بيني همراه با سردرد، ترشحات حلق که بدبو و کدررنگ است مي تواند نشانه سينوزيت باشد. کساني که سيگار مي کشند يا از مواد مخدر استفاده مي کنند هم در خطر ابتلا به سينوزيت قرار دارند. دکتر نائيني به مبتلايان به سينوزيت درباره جدي گرفتن طول درمان هشدار مي دهد و مي گويد: طول مدت درمان حداقل ۲ هفته است و تجربه نشان داده است که مصرف دارو کمتر از اين مدت زمان باعث برگشت بيماري در کمتر از يک ماه مي شود. گاه علايم بيماري کاهش پيدا مي کند اما رفع نمي شود. بعضي بيماران تصور مي کنند با داروهاي تزريقي مي توانند طول درمان را کوتاه کنند و از پزشک طلب آمپول مي کنند در صورتي که براي درمان سينوزيت به جز موارد استثنايي درمان تزريقي استاندارد نيست و اگر کسي انجام مي دهد نظر شخصي خود را اعمال مي کند. فقط در مواردي که سينوزيت به عوارض چشمي يا مغزي منجر شود، بيماران پس از بستري شدن در بيمارستان، داروها را به صورت تزريقي دريافت مي کنند. داروي خوراکي در همه جاي دنيا بهترين و مطلوب ترين روش معالجه براي سينوزيت چرکي است.همچنين در موارد زيادي بيماران با عکس هاي متعدد از بيني يا سي تي اسکن سينوس به متخصصان مراجعه مي کنند و با گزارش سردرد مي گويند که با وجود مشخص نبودن مشکل سينوس در عکس ها يا سي تي اسکن، سينوزيت دارند. ما معتقديم که سي تي اسکن سينوس دقيق است و اگر شواهدي از بيماري سينوس ها وجود نداشته باشد، مي توانيم بگوييم فرد سينوزيت ندارد. علاوه بر سي تي اسکن، معاينه دقيق بيني مي تواند بسيار کمک کننده باشد.اين نکته را بايد متذکر شد که در درمان سينوزيت آنتي بيوتيک هاي ساخت کشور ما قابليت درمان کامل دارد و تجويز داروي خارجي براي درمان الزامي نيست و به افرادي که تصور مي کنند از مصرف داروهاي ايراني نتيجه نگرفته اند در اغلب موارد بايد گفت اشتباه کرده اند. داروهاي موجود در کشور اگر به درستي تجويز شده باشد و پزشک تشخيص درستي داده باشد و بيمار طول مدت درمان را جدي بگيرد و داروها را کامل مصرف کند، کاملا در درمان سينوزيت موثر است.
بهتر است بيماران پزشک معالج را از حساسيت نسبت به برخي داروها، سابقه ناراحتي معده، کليه و غيره آگاه کنند تا پزشک بتواند در انتخاب دارو اين موارد را لحاظ و داروي مناسبي تجويز کند.همچنين توصيه مي کنيم مادران نسبت به بوي بد دهان کودک خود حساس باشند و آن را گزارش کنند. اگر ماه هاست که دهان کودک بو مي دهد، بايد دندان ها را بررسي کرد و اگر مدت کمتري است به هنگام تخليه خلط بايد دقت کرد که آيا بوي بد از خلط است يا خير. کودکي که سرماخوردگي دارد، تب کرده است و ترشحات شفاف دارد، نياز به تجويز آنتي بيوتيک ندارد.
بيشتر والدين متاسفانه به محض مشاهده اين علايم به صورت خودسرانه آنتي بيوتيک به کودک مي خورانند، در حالي که اغلب سرماخوردگي هاي معمول ظرف يک هفته رفع مي شود. اگر اين بيماري پس از يک هفته يا ۱۰ روز تداوم پيدا کند احتمال دارد آلرژي تنفسي بيني و سينوس ها يا سينوس چرکي باشد که تمايز آن ها همان رنگ و بوي ترشحات است.
يک نکته درباره ارتباط آلرژي تنفسي و سينوزيت لازم است که گفته شود. اگر بخواهيم آلرژي تنفسي را به صورت ساده تعريف کنيم بايد بگوييم سرماخوردگي با تمام مشخصات بيش از يک هفته يعني آلرژي تنفسي. اگر کسي آلرژي تنفسي دارد، باز بايد به بوي ترشحات انتهاي گلو دقت کند، اگر بدبو و کدر است نياز به آنتي بيوتيک دارد. اما اگر کسي آلرژي تنفسي دارد و آن را کنترل و به درستي پرهيز کند، احتمال ابتلا به عفونت هاي تنفسي وي برابر با افراد عادي است.
يکي از راه هاي بررسي دقيق فعاليت بيني و سينوس ها، آندوسکوپي است. اين متخصص گوش و حلق وبيني ادامه مي دهد: کاري که در آندوسکوپي انجام مي شود، برطرف کردن انسداد سينوس هاست و اگر پس از عمل مراقبت هاي لازم و کافي که شامل پوشاندن صورت و بيني با ماسک يا شال است انجام نشود، ممکن است بيماري بر گردد. کساني که آلرژي تنفسي درمان نشده دارند، يا مبتلا به پوليپ بيني و انسداد سينوس ها هستند و از درمان هاي اوليه پاسخ نگرفته اند، کانديد اين عمل هستند و بايد پس از عمل براي پي گيري معالجه سينوس به صورت متناوب تحت نظر پزشک معالج باشند و توصيه هاي پزشک را جدي بگيرند.

جدي گرفتن درمان سينوزيت
دکتر نائيني به مبتلايان به سينوزيت درباره جدي گرفتن طول درمان هشدار مي دهد و مي گويد: طول مدت درمان حداقل ۲ هفته است و تجربه نشان داده است که مصرف دارو کمتر از اين مدت زمان باعث برگشت بيماري در کمتر از يک ماه مي شود. گاه علايم بيماري کاهش پيدا مي کند اما رفع نمي شود.


آیا وجود ترشحات پشت گلو نشانه سینوزیت است؟
خیر، در بیشتر افرادی که تنها مشکل شان ترشحات پشت گلو است ، سینوزیت مطرح نیست. به طور کلی طی 24 ساعت ، پوشش سینوس ها و داخل بینی مقادیر زیادی مایع ترشح می کند. این مایع هم رطوبت مجاری تنفسی را تامین می کند و هم عمل تصفیه ذرات و مبارزه با میکروب ها را عهده دار است.
این مایع به طور دایم در جریان است، حدود هر 15 دقیقه تعویض و پس از خروج از سینوس ها ، از سوراخ های پشتی بینی به فضای پشت گلو وارد می شود . سپس بی آنکه متوجه شویم ، به سوی معده (http://persianblog.ir/wiki.php?id=5) جاری می شود . این جریان ، پدیده ای طبیعی است و گواه بیماری خاصی نیست. ممکن است عوامل مختلفی سبب شود که این مایع بیش از حد غلیظ و چسبناک شده و به راحتی این مسیر را طی نکند. در این صورت ممکن است فرد آزرده و مجبور شود که پی در پی آن را از گلویش خارج کند، یا به اصطلاح گلویش را صاف کند. عواملی همچون خشکی و آلودگی هوا نیز می توانند این حالت را پدید آورند. گرچه ممکن است یکی از علایم سینوزیت، ترشحات زیاد و چرکی پشت گلو باشد، باید دقت داشت که هر ترشحی را به حساب ترشح چرکی نگذاشت . همان طور که در مورد تاثیرات محیطی اشاره شد، ممکن است عوامل غیر عفونی مانند آلرژی نیز موجب ازدیاد این ترشحات شوند.
هر چند هم این ترشحات غلیظ باشند، رنگ سفید یا شفاف آنها احتمال وجود عفونت باکتریایی را کم می کند، حتی زرد یا تیره شدن رنگ ترشحات نیز می تواند بدون وجود عفونت دیده شود. بنابراین بهتر است که بیماران ، در صورت مشاهده ترشحات پشت گلو، پیش از استفاده غیر ضروری از آنتی بیوتیک های مختلف ، به پزشک متخصص مراجعه کنند، تا با معاینه دقیق داخل بینی و پشت گلو، علت اصلی آن مشخص شود.