نارون1
5th November 2011, 05:56 PM
اسکیزوفرنی Schizophrenia :
اسکیزوفرنی یا جنون جوانی یکی از پیچیده ترین نوع اختلالات روانی است که قدیمی تر ها از آن بعنوان تحلیل تدریجی خصوصیات عقلی و شخصیت ذکر می کردند که فرد در خود فرو رفته و گرفتار تخیلات و تصورات بیمارگونه و عجیبی شده بود . امروزه اصطلاح اسکیزوفرنی گروهی از واکنش های جنونی را شامل می شود که در آن آشفتگی های اساسی در ارتباط با حقیقت در روندهای ذهنی و عاطفی بیمار موجود است و بطور کلی بیماران به حوادث حقیقی بی اعتنا می باشند و در افکار آنها شکاف و تجزیه ملاحظه می شود .
اپیدمیولوژی Epidemiology :
یکی از شایعتری نوع اختلالات روانی سایکوتیک است میزان شیوع آن تقریبا یک درصد جمعیت است درصد ابتلای به این بیماری در زن و مرد مساوی است ، می گویند فاکتور های ذیل در آن نقش دارد یا حداقل تفاوت محسوسی داشته : اشخاص مجرد تقریبا دو برابر افراد متاهل دچار این بیماری بوده اند ، در طبقات پایین اجتماعی بیشتر دیده می شود ، در مهاجران بیششتر دیده می شود ، در کشورهای صنعتی بیشتر است ، و تغییرات فرهنگی و معیارهای اجتماعی فرهنگی در آن نقش داشته .
علایم symptom :
بلولر دو دسته علایم برای بیماری قائل بود علایم اولیه و علایم ثانویه که علایم اولیه به چهار A بلولر معروفند عبارتند از Autism یا اوتیسم ، Ambivalenceیا تضاد و دوگانگی ، Association (یا اختلال افکار و تداعی Disorder of Association) ، Affect (یا اختلال عواطف Disorder of Affect ) . بلولر معتقد بود این چهار اختلال سازش فرد را با محیط مختل خواهد کرد و منجر به بروز علایم ثانوی خواهد شد که عبارتند از : هذیان ها Delusion، توهمات Hallucination، اختلال در رفتار حرکتی ، اختلال لفظی و گفتاری ، و غیره .
بطور کلی علایم بیماری اسکیزوفرنی را می توان بصورت ذیل بیان کرد :
اختلالات درک Perception Disorder :
توهم Hallucination تجربیات حسی یا درک بدون محرک خارجی از علایم شایع اسکیزوفرنی است .
توهم شنوائی Auditory Hallucination توهم شنوائی 75 درصد بیماران اسکیزوفرنی توهم شنوائی دارند . شایعترین توهم شنوائی شنیدن صداست شخص صدای دو یا چند نفر را می شنود که در مورد بیمار صحبت می کنند . اغلب صداها خطاب به بیمار است ، یا تهدید می کنند یا حرفهای توهین کننده و زشت می زنند ، یا به بیمار دستوراتی می دهند ، یا بیمار صدرای افکار خودش را می شنود .
توهم بینائی Visual Hallucination کمتر از توهم شنوائی شایع است بیمار ممکن است شیطان ، افراد خطرناک و ارازل و اوباش ، حیوانات درنده ، را ببیند . توهم بینائی در اسکیزوفرنی واضح ، دقیق ، سه بعدی ، به اندازه طبیعی ، و محرک است .
توهم چشائی Sense Hallucination غالبا توام با ترس از مسموم شدن است .
توهم بویائی Smell Hallucination بسیاری مواقع به کثیفی ، یا بوی بد ، یا کثیف بودن بدن خود بیمار مربوط می گردد .
توهم لامسه Touch Hallucinationبصورت لمس بدن بیمار ، سرد و گرم شدن بدن بیمار توسط چیزی خارجی ، ظهور می کند .
توهمات سنستتیک Cenesthetic Hallucination یا تغییرات اعضای بدن بصورت احساس سوزش در مغز ، احساس فشار در عروق داخل شکم ، احساس برش مغز و استخوان ، دیده می شود .
توهم جنسی ***ual Hallucination توهم جنسی متداول است ممکن است احساس عجیبی در دستگاه جنسی خود بکند یا احساس غیر عادی بودن ، یا احساس تحت کنترل بودن ، یا احساس مورد تجاوز قرار گرفتن ، یا مورد عشق واقع شدن .
ایلوزیون Illusion :
ایلوژن یا ایلوژن یا خطاهای حسی نیز در بیماران اسکیزوفرنی ممکن است دیده شود مثلا صداها را بلند تر از حد طبیعی یا غیر عادی تر بشنوند .
محتوای رویا Dream : محتوای رویای افراد اسکیزوفرن نامربوط تر و عجیب و غریب است ، عواطف ناخوشایند در رویای بیماران اسکیزوفرن بیشتر از اشخاص طبیعی است .
اختلالات شناختی Consciousness Didorder :
بینش Insight : بینش در بیماران اسکیزوفرن مختل می شود ، و بیمار اسکیزوفرن نسبت به مشکلات خود آگاهی ندارد .
قضاوت Judgment : قضاوت نیز در بیماران اسکیزوفرن مختل است ، و بیمار نتیجه احتمالی رفتار خود را نمی داند ، و قدرت نظم دادن به فعالیتهای روزمره خود را ندارد.
تفکر ذاتی و انضمامی Concrete thinking و تفکر انتزاعی Abstract thinking : بعضی بیماران اسکیزوفرن قدرت اندیشیدن انتزاعی و منطقی را از دست می دهند و تمایل به اندیشیدن و بکاربردن الفاظ مشخص ملموس پیدا می کنند . همچنین در طبقه بندی و تعمیم نیز دچار مشکل می شوند .
تفکر اوتیستیک Autism :
در درون خود فرو رفتن و به خود مشغول بودن و با دنیای بیرون کاری نداشتن ، بیمار اغلب در خود فرو رفته و با خود مشغول است ، ارتباط وی با دنیای واقعی بی ثبات ، سست ، و متزلزل است ، ممکن است ارتباط وی با دنیای خارج و واقعیت قطع باشد و به دنیای درون خود فرو رفته باشد که مشتمل بر خواسته ها ، ترسها ، توهمات ، و هذیانها و تصورات بیمارگونه هستند و تحت تسلط دنیای درونی نابهنجار خود قرار دارد .
سمبولیسم Symbolism : یکی از علایم و مشخصه های بیمار اسکیزوفرن وجود سمبولیسم در تفکر ، گفتار ، ورفتار عجیب و غیر عادی بیمار اسکیزوفرن است ، که ممکن است برای هیچکس غیر از خود بیمار قابل درک نباشد . همچنین اشتغال ذهنی بیمار اسکیزوفرن با نیروهای نامرئی ، تشعشع ، سحر و جادو ، مذهب ، فلسفه ، روانشناسی ، روانشناسی ماورای طبیعی ، تمایل و گرایش او به رمز ، تلخیص ، و سمبولیسم است .
اختلالات تفکر Thinking Disorders :
اختلال در تفکر و درک مفاهیم یکی از مشخصه های بیمار اسکیزوفرن است تفکر بیمار اغلب عجیب و غریب و غیر قابل پیش بینی است ، بیمار اغلب در خود فرو رفته و با خود مشغول است ، ارتباط وی با دنیای واقعی بی ثبات ، سست ، و متزلزل است ، ممکن است ارتباط وی با دنیای خارج و واقعیت قطع باشد و به دنیای درون خود فرو رفته باشد که مشتمل بر خواسته ها ، ترسها ، توهمات ، و هذیانها و تصورات بیمارگونه هستند و بیمار بدان مشغول بوده و تحت تسلط دنیای درونی نابهنجار خود قرار دارد .
اختلال تفکر را برای سهولت فهم به دو قسمت اختلال در محتوای تفکر و اختلال در ظاهر و جریان تفکر تقسیم می کنند :
اختلال در محتوای تفکر یا هذیانها Delusion :
هذیان را اینطور تعریف می کنند عقاید باطلی است که نمی توان با استدلال آن را اصلاح کرد و در عین حال جزای از زمینه فرهنگی بیمار نیست . مثلا جن عقاید باطلی است ولی چون با زمینه فرهنگی ارتباط دارد هذیان تلقی نمی شود . هذیانها شایع ترین علایم بیماران اسکیزوفرنی هستند ، هذیانهای بیمار اسکیزوفرن بیانگر نیازها ، ترسها ، و افکار درونی اوست و بعضا بر اساس توهمات بیمار استوار است ، و ممکن است متضاد و متناقض همدیگر باشند . هذیانهای بیماران اسکیزوفنی بصورت ذیل هستند :
هذیان اشاره و کنایه Delusion of reference بیمار فکر می کند در رفتار و گفتار دیگران اشاره به وی وجود دارد یا در مطالب و محتویات روزنامه ها و مجلات به وی اشاره دارند .
هذیان نفوذ Delusion of influenceبیمار فکر می کند گروهی یا سازمانی یا افرادی وی را تحت نفوذ خود قرار داده اند ، مثلا دشمنان با امواج الکترونیکی در افکار او مداخله می کنند .
هذیان گزند و تعقیب Delusion of persecution بیمار فکر می کند فرد یا گروهی وی را تعقیب می کنند یا در صدد آزار و اذیت او هستند ، او احساس می کند جاسوسهای بیگانه مرتب او را تحت نظر دارند و مراغب او هستند .
هذیان بزرگ منشی Delusion of Grandeur بیمار ممکن است خود را شخص مخترع و دانشمند ، منجی مذهبی ، ناجی بشریت ، یا ناپلئون و غیره بداند . یا در عین حال که 6 کلاس بیشتر نخوانده ادعا کند چند تا دکترا دارد . یا هنرپیشه معروفی عاشق و شیفته وی شده .
هذیان هیپوکندریاک Delusion of Hypochondriac ممکن است فکر کند مبتلا به بیماری خطرناکی شده ، یا گندیده شده ، یا قسمتی از بدن وی پوسیده شده است ، یا مغز وی از بین رفته یا در رگهای بدنش کرم و حشرات وارد شده اند .
هذیان گناه Delusion of Guilt or sin ممکن است فرد احساس کند خطای غیر قابل بخششی انجام داده و مستوجب مجازات است یا گناه نابخشودنی مرتکب شده است .
هذیان نفی وجود یا فنا Delusion of Nihilistic بیمار ممکن است فکر کند مرده و وجود ندارد ، یا چیزی که وجود دارد روح اوست و خودش مرده ، یا فکر کند تمام دنیا از بین خواهد رفت ، یا موجودات و انسانها را اشباه تلقی نماید.
هذیان قانونی Delusion of Litigious Nes گاهی اوقات بیمار مرتب به دادگستری مراجعه می کند و بر علیه این و آن شکایت مطرح می کند ، بدون اینکه دلیلی ارائه نماید .
اختلال در جریان تفکر :
اختلالات تفکر : اختلال در تفکر و درک مفاهیم یکی از مشخصه های بیمار اسکیزوفرن است تفکر بیمار اغلب عجیب و غریب و غیر قابل پیش بینی است ، بیمار اغلب در خود فرو رفته و با خود مشغول است ، ارتباط وی با دنیای واقعی بی ثبات ، سست ، و متزلزل است ، ممکن است ارتباط وی با دنیای خارج و واقعیت قطع باشد و به دنیای درون خود فرو رفته باشد که مشتمل بر خواسته ها ، ترسها ، توهمات ، و هذیانها و تصورات بیمارگونه هستند و تحت تسلط دنیای درونی نابهنجار خود قرار دارد .
تداخل بیش از حد Over inclusion : بیمار اقلام نامربوط متعددی را در تفکر و رفتار کلامی خود وارد می کند ، و هر چیز نامربوطی را برایش اهمیت قائل می شود و وارد تفکر و موضوع می کند .
منطق بیمارگونه Pathological thinking : تفکر بیمار اسکیزوفرن از نوع منطق بیمارگونه ساخته شده ، آنها معمولا اشیا و شرایط و افرادی که بصورت صوری شباهت هائی با هم دارند ولیکن از نظر محتوا کاملا با هم متفاوتند را یکسان می بینند .
وقفه یا انسداد ناگهانی جریان تفکر : بیمار اسکیزوفرن ممکن است در حین سخن گفتن و بدون دخالت محرک خارجی از سخن گفتن باز ایستد و جریان افکار بیمار ناگهان و بدون نشانه قبلی قطع گردد . ممکن است منگ و آشفته بوده و در هماهنگ کردن تفکر و گفتار و رفتارش دچار اشکال گردد .
پرش افکار Flight of Ideas : بیمار هر لحظه از موضوعی به موضوع دیگر می پرد .
اختلالات رفتار کلامی :
بیربطی Incoherence : بیمار عبارات بیربطی به زبان می آورد ، صحبتها و نوشته اغلب مبهم و پوچ است ، زبان برای بیمار اسکیزوفرن در درجه اول وسیله اظهار وجود است تا برقراری ارتباط ،
لغت سازی Neologism : آنها معمولا برای خود لغت جدیدی می سازند که برای خودشان معنی و مفهوم خاصی دارد ، ممکن است بدلیل همین لغت سازی تکلم بیمار کاملا بدون ارتباط و نامفهوم باشد .
لالی یا عدم تکلم Mutism: ممکن است بیمار اسکیزوفرن سئوالات را جواب ندهد یا خیلی کوتاه جواب بدهد ، ممکن است بیمار ساعت ها و روزها حرف نزند و کلماتی بیان نکند .
اکولالیا Echolalia : ممکن است بیمار اسکیزوفرن در جواب سئوال شما کلمات شما را تکرار کند ، یا بخشی از جمله شما را بهمراه جواب خود تحویل دهد .
تکرار Verbigeration یا استریوتایپ Stereotype : که بیشتر در بیماران اسکیزوفرن مزمن دیده می شود بیمار یک کلمه یا عبارت بی معنی را پشت سر هم تکرار می کند .
زبان لفظ قلم Stilted language : بعضی بیماران در ارتباط اجتماعی لفظ قلم عجیب و مضحک نشان می دهند .
تکلم یکنواخت و تک هجائی Monosyilables : در بعضی بیماران تکلم بسیار یکنواخت ، تک هجائی و خسته کننده است ، بلعکس در بعضی نیز بلند ، پرخاشگرانه و هیجانی است .
اختلالات رفتاری Behavior Disorder :
کاهش کلی انرژی ، بیحالی ، ناهماهنگی رفتار ، غیر مترقبه بودن ، عدم تناسب و غیر عادی بودن از علایم بیماران اسکیزوفرن است . دست و پا چلفتی بودن ، خشکی و غیر قابل انعطاف بودن ، یا تحرک شدید و غیر قابل کنترل بودن اختلالات رفتاری اسکیزوفرن است
بیحالی Inertia : کاهش کلی انرژی ، بیحالی اغلب در بیماران مشاهده می شود .
رفتار و عادات ویژه Mannerism : نوعی حرکت بی منظور و بی هدف که بدنبال آن یک حرکت هدفدار صورت می گیرد ، اطوار و حرکات خاص ، حرکات تیک مانند ، حرکات خاص اطراف دهان .
بهت Stuporous state بیمار ممکن است دچار حالت بهت شود و ساعت ها در این وضعیت بماند.
کاتالپسی یا انعطاف مومی شکل Waxy flexibility : بیمار را در هر وضعیت ولو ناراحت کننده قرار بدهند بیمار در همان وضعیت مجسمه ای باقی می ماند این علایم خاص بیماران کاتاتونیک است . مثلا اگر دست بیمار را بالا ببرند دست بیمار در همان وضعیت می ماند و بیمار بطور خودکار دست خود را پائین نمی آورد.
اکوپراکسی Echoproxia : یکی از خصوصیات بیمار اسکیزوفرن کاتاتونیک تقلید بی اراده از دیگران است .
اطاعت غیر ارادی Automatic obedience : بیمار اسکیزوفرن کاتاتونیک ممکن است بی اراده از ساده ترین دستورات پیروی کند .
منفی گرائی Negativism : بعضی از بیماران اسکیزوفرن ممکن است بدون دلیل واضحی همکاری نکنند ، و حتی بالعکس آنچه گفته می شود رفتار کنند . گاهی منفی گرائی در اثر توهمات شنوائی بیمار است بیمار دستور می گیرد که همکاری نکند .
رفتار کلیشه ای Stereotyped behavior : مثل حرکات و راه رفتن های محدود تکراری ، یا انجام حرکات عجیب و غریب تکراری . یا ادای کلمات و جملات تکراری ، .
پسرفت در وضعیت ظاهر بیمار Appearance : بیماران اسکیزوفرن حمام نمی کنند ، به ظاهر ، مو ، لباس اهمیت نمی دهند و پسرفت پیدا می کنند و ظاهر آنها روز به روز بدتر و ژولیده تر و کثیف تر می گردند .
رفتارهای نامناسب : از هم گسیخته شدن رفتار از علایم بیماران اسکیزوفرن است ، رفتار این بیماران با محرکهای بیرونی ارتباطی نارد و بیشتر از مسائل درونی بیمار نشات می گیرد ، همینطور با معیارهای اجتماعی و اخلاقی نیز تناسبی ندارد بهمین دلیل بیمار اسکیزوفرن را ممکن است لخت و بدون لباس ببینید یا وی را بصورت زندگی حیوانی مشاهده نمائید مثلا در وضعیت عورت نمائی Exhibitionism و یا در حالت استمناء ... .
اختلالات عاطفی Affective Disorder :
اختلالات عاطفی در بیماران اسکیزوفرن بصورت تغییرات کمی و کیفی بروز می کند :
بی حالتی و یکنواختی عاطفی Hat Affect :
هیچ عاطفه ای در صورت بیمار مشاهده نمی گردد ، نه از چیزی خوشحال می شود و نه از چیزی ناراحت ، چهره بیما کویر است .
بی ثباتی عاطفی :
بیمار ناگهان از یک وضعیت عاطفی به وضعیت دیگری تغییر می کند . از شادی به غم یا از غم به شادی مثلا در حال که می خندد ناگهان می گرید .
عاطفه ناکافی :
بیمار نسبت به اطرافیان نزدیک خود واکنش هیجانی مناسب نشان نمی دهد .
ناهماهنگی عاطفی :
بیمار در جائی که باید بخندد گریه می کند ، یا در جائی که باید گریه کند می خندد .
احساس دوگانه Ambivalence :
بیمار ممکن است همزمان نسبت به فردی هم تنفر داشته باشد وهم احساس علاقه نماید .
عدم احساس لذت Anhedonia :
عدم احساس لذت از علایم بعضی بیمار اسکیزوفرنی است ، ممکن است احساس پوچی ، بیهودگی ، و عدم احساس لذت کند و این باعث وا داشتن بیمار به خودکشی شود .
واکنش های عاطفی نامناسب :
از هم گسیخته شدن واکنش عاطفی از علایم بیماران اسکیزوفرن است ، عاطفه این بیماران با محرکهای بیرونی ارتباطی نارد و بیشتر از مسائل درونی بیمار نشات می گیرد ، همینطور با معیارهای اجتماعی و اخلاقی نیز تناسبی ندارد بهمین دلیل بیمار اسکیزوفرن را ممکن است لخت و بدون لباس ببینید یا .. .
هیجانات غیر عادی :
حالتهائی نظیر سرخوشی Exhalation ، احساس قادر مطلق بودن ، خلسه های مذهبی Religious ecstasies ، حراس از گسیختگی جسم و روح ، در آنها دیده می شود .
اضطراب دائم و زودانگیز :
بیماران اسکیزوفرن ضمن بی اهمیت بودن نسبت به مسائل اجتماعی اضطراب دائم را هم تجربه می کنند .
عقب نشینی و قطع روابط اجتماعی Social withdrawal :
تقریبا همه بیماران اسکیزوفرن مردم گریزی و ناتوانی در ایجاد هماهنگی با دیگران Rapport را دارند . Empathy همدلی یا احساس دیگران را درک کردن و Sympathy یعنی همدردی با دیگران در بیماران اسکیزوفرن مختل است .
حساسیت Sensitivity :
همه بیماران اسکیزوفرن حداقل قبل از ابتلا حساسیتی بیش از افراد عادی داشتند . و ممکن است بیماری خودش مکانیزمی دفاعی برای انبوه محرکهای درونی و بیرونی آسیب پذیر باشد .
اسکیزوفرنی یا جنون جوانی یکی از پیچیده ترین نوع اختلالات روانی است که قدیمی تر ها از آن بعنوان تحلیل تدریجی خصوصیات عقلی و شخصیت ذکر می کردند که فرد در خود فرو رفته و گرفتار تخیلات و تصورات بیمارگونه و عجیبی شده بود . امروزه اصطلاح اسکیزوفرنی گروهی از واکنش های جنونی را شامل می شود که در آن آشفتگی های اساسی در ارتباط با حقیقت در روندهای ذهنی و عاطفی بیمار موجود است و بطور کلی بیماران به حوادث حقیقی بی اعتنا می باشند و در افکار آنها شکاف و تجزیه ملاحظه می شود .
اپیدمیولوژی Epidemiology :
یکی از شایعتری نوع اختلالات روانی سایکوتیک است میزان شیوع آن تقریبا یک درصد جمعیت است درصد ابتلای به این بیماری در زن و مرد مساوی است ، می گویند فاکتور های ذیل در آن نقش دارد یا حداقل تفاوت محسوسی داشته : اشخاص مجرد تقریبا دو برابر افراد متاهل دچار این بیماری بوده اند ، در طبقات پایین اجتماعی بیشتر دیده می شود ، در مهاجران بیششتر دیده می شود ، در کشورهای صنعتی بیشتر است ، و تغییرات فرهنگی و معیارهای اجتماعی فرهنگی در آن نقش داشته .
علایم symptom :
بلولر دو دسته علایم برای بیماری قائل بود علایم اولیه و علایم ثانویه که علایم اولیه به چهار A بلولر معروفند عبارتند از Autism یا اوتیسم ، Ambivalenceیا تضاد و دوگانگی ، Association (یا اختلال افکار و تداعی Disorder of Association) ، Affect (یا اختلال عواطف Disorder of Affect ) . بلولر معتقد بود این چهار اختلال سازش فرد را با محیط مختل خواهد کرد و منجر به بروز علایم ثانوی خواهد شد که عبارتند از : هذیان ها Delusion، توهمات Hallucination، اختلال در رفتار حرکتی ، اختلال لفظی و گفتاری ، و غیره .
بطور کلی علایم بیماری اسکیزوفرنی را می توان بصورت ذیل بیان کرد :
اختلالات درک Perception Disorder :
توهم Hallucination تجربیات حسی یا درک بدون محرک خارجی از علایم شایع اسکیزوفرنی است .
توهم شنوائی Auditory Hallucination توهم شنوائی 75 درصد بیماران اسکیزوفرنی توهم شنوائی دارند . شایعترین توهم شنوائی شنیدن صداست شخص صدای دو یا چند نفر را می شنود که در مورد بیمار صحبت می کنند . اغلب صداها خطاب به بیمار است ، یا تهدید می کنند یا حرفهای توهین کننده و زشت می زنند ، یا به بیمار دستوراتی می دهند ، یا بیمار صدرای افکار خودش را می شنود .
توهم بینائی Visual Hallucination کمتر از توهم شنوائی شایع است بیمار ممکن است شیطان ، افراد خطرناک و ارازل و اوباش ، حیوانات درنده ، را ببیند . توهم بینائی در اسکیزوفرنی واضح ، دقیق ، سه بعدی ، به اندازه طبیعی ، و محرک است .
توهم چشائی Sense Hallucination غالبا توام با ترس از مسموم شدن است .
توهم بویائی Smell Hallucination بسیاری مواقع به کثیفی ، یا بوی بد ، یا کثیف بودن بدن خود بیمار مربوط می گردد .
توهم لامسه Touch Hallucinationبصورت لمس بدن بیمار ، سرد و گرم شدن بدن بیمار توسط چیزی خارجی ، ظهور می کند .
توهمات سنستتیک Cenesthetic Hallucination یا تغییرات اعضای بدن بصورت احساس سوزش در مغز ، احساس فشار در عروق داخل شکم ، احساس برش مغز و استخوان ، دیده می شود .
توهم جنسی ***ual Hallucination توهم جنسی متداول است ممکن است احساس عجیبی در دستگاه جنسی خود بکند یا احساس غیر عادی بودن ، یا احساس تحت کنترل بودن ، یا احساس مورد تجاوز قرار گرفتن ، یا مورد عشق واقع شدن .
ایلوزیون Illusion :
ایلوژن یا ایلوژن یا خطاهای حسی نیز در بیماران اسکیزوفرنی ممکن است دیده شود مثلا صداها را بلند تر از حد طبیعی یا غیر عادی تر بشنوند .
محتوای رویا Dream : محتوای رویای افراد اسکیزوفرن نامربوط تر و عجیب و غریب است ، عواطف ناخوشایند در رویای بیماران اسکیزوفرن بیشتر از اشخاص طبیعی است .
اختلالات شناختی Consciousness Didorder :
بینش Insight : بینش در بیماران اسکیزوفرن مختل می شود ، و بیمار اسکیزوفرن نسبت به مشکلات خود آگاهی ندارد .
قضاوت Judgment : قضاوت نیز در بیماران اسکیزوفرن مختل است ، و بیمار نتیجه احتمالی رفتار خود را نمی داند ، و قدرت نظم دادن به فعالیتهای روزمره خود را ندارد.
تفکر ذاتی و انضمامی Concrete thinking و تفکر انتزاعی Abstract thinking : بعضی بیماران اسکیزوفرن قدرت اندیشیدن انتزاعی و منطقی را از دست می دهند و تمایل به اندیشیدن و بکاربردن الفاظ مشخص ملموس پیدا می کنند . همچنین در طبقه بندی و تعمیم نیز دچار مشکل می شوند .
تفکر اوتیستیک Autism :
در درون خود فرو رفتن و به خود مشغول بودن و با دنیای بیرون کاری نداشتن ، بیمار اغلب در خود فرو رفته و با خود مشغول است ، ارتباط وی با دنیای واقعی بی ثبات ، سست ، و متزلزل است ، ممکن است ارتباط وی با دنیای خارج و واقعیت قطع باشد و به دنیای درون خود فرو رفته باشد که مشتمل بر خواسته ها ، ترسها ، توهمات ، و هذیانها و تصورات بیمارگونه هستند و تحت تسلط دنیای درونی نابهنجار خود قرار دارد .
سمبولیسم Symbolism : یکی از علایم و مشخصه های بیمار اسکیزوفرن وجود سمبولیسم در تفکر ، گفتار ، ورفتار عجیب و غیر عادی بیمار اسکیزوفرن است ، که ممکن است برای هیچکس غیر از خود بیمار قابل درک نباشد . همچنین اشتغال ذهنی بیمار اسکیزوفرن با نیروهای نامرئی ، تشعشع ، سحر و جادو ، مذهب ، فلسفه ، روانشناسی ، روانشناسی ماورای طبیعی ، تمایل و گرایش او به رمز ، تلخیص ، و سمبولیسم است .
اختلالات تفکر Thinking Disorders :
اختلال در تفکر و درک مفاهیم یکی از مشخصه های بیمار اسکیزوفرن است تفکر بیمار اغلب عجیب و غریب و غیر قابل پیش بینی است ، بیمار اغلب در خود فرو رفته و با خود مشغول است ، ارتباط وی با دنیای واقعی بی ثبات ، سست ، و متزلزل است ، ممکن است ارتباط وی با دنیای خارج و واقعیت قطع باشد و به دنیای درون خود فرو رفته باشد که مشتمل بر خواسته ها ، ترسها ، توهمات ، و هذیانها و تصورات بیمارگونه هستند و بیمار بدان مشغول بوده و تحت تسلط دنیای درونی نابهنجار خود قرار دارد .
اختلال تفکر را برای سهولت فهم به دو قسمت اختلال در محتوای تفکر و اختلال در ظاهر و جریان تفکر تقسیم می کنند :
اختلال در محتوای تفکر یا هذیانها Delusion :
هذیان را اینطور تعریف می کنند عقاید باطلی است که نمی توان با استدلال آن را اصلاح کرد و در عین حال جزای از زمینه فرهنگی بیمار نیست . مثلا جن عقاید باطلی است ولی چون با زمینه فرهنگی ارتباط دارد هذیان تلقی نمی شود . هذیانها شایع ترین علایم بیماران اسکیزوفرنی هستند ، هذیانهای بیمار اسکیزوفرن بیانگر نیازها ، ترسها ، و افکار درونی اوست و بعضا بر اساس توهمات بیمار استوار است ، و ممکن است متضاد و متناقض همدیگر باشند . هذیانهای بیماران اسکیزوفنی بصورت ذیل هستند :
هذیان اشاره و کنایه Delusion of reference بیمار فکر می کند در رفتار و گفتار دیگران اشاره به وی وجود دارد یا در مطالب و محتویات روزنامه ها و مجلات به وی اشاره دارند .
هذیان نفوذ Delusion of influenceبیمار فکر می کند گروهی یا سازمانی یا افرادی وی را تحت نفوذ خود قرار داده اند ، مثلا دشمنان با امواج الکترونیکی در افکار او مداخله می کنند .
هذیان گزند و تعقیب Delusion of persecution بیمار فکر می کند فرد یا گروهی وی را تعقیب می کنند یا در صدد آزار و اذیت او هستند ، او احساس می کند جاسوسهای بیگانه مرتب او را تحت نظر دارند و مراغب او هستند .
هذیان بزرگ منشی Delusion of Grandeur بیمار ممکن است خود را شخص مخترع و دانشمند ، منجی مذهبی ، ناجی بشریت ، یا ناپلئون و غیره بداند . یا در عین حال که 6 کلاس بیشتر نخوانده ادعا کند چند تا دکترا دارد . یا هنرپیشه معروفی عاشق و شیفته وی شده .
هذیان هیپوکندریاک Delusion of Hypochondriac ممکن است فکر کند مبتلا به بیماری خطرناکی شده ، یا گندیده شده ، یا قسمتی از بدن وی پوسیده شده است ، یا مغز وی از بین رفته یا در رگهای بدنش کرم و حشرات وارد شده اند .
هذیان گناه Delusion of Guilt or sin ممکن است فرد احساس کند خطای غیر قابل بخششی انجام داده و مستوجب مجازات است یا گناه نابخشودنی مرتکب شده است .
هذیان نفی وجود یا فنا Delusion of Nihilistic بیمار ممکن است فکر کند مرده و وجود ندارد ، یا چیزی که وجود دارد روح اوست و خودش مرده ، یا فکر کند تمام دنیا از بین خواهد رفت ، یا موجودات و انسانها را اشباه تلقی نماید.
هذیان قانونی Delusion of Litigious Nes گاهی اوقات بیمار مرتب به دادگستری مراجعه می کند و بر علیه این و آن شکایت مطرح می کند ، بدون اینکه دلیلی ارائه نماید .
اختلال در جریان تفکر :
اختلالات تفکر : اختلال در تفکر و درک مفاهیم یکی از مشخصه های بیمار اسکیزوفرن است تفکر بیمار اغلب عجیب و غریب و غیر قابل پیش بینی است ، بیمار اغلب در خود فرو رفته و با خود مشغول است ، ارتباط وی با دنیای واقعی بی ثبات ، سست ، و متزلزل است ، ممکن است ارتباط وی با دنیای خارج و واقعیت قطع باشد و به دنیای درون خود فرو رفته باشد که مشتمل بر خواسته ها ، ترسها ، توهمات ، و هذیانها و تصورات بیمارگونه هستند و تحت تسلط دنیای درونی نابهنجار خود قرار دارد .
تداخل بیش از حد Over inclusion : بیمار اقلام نامربوط متعددی را در تفکر و رفتار کلامی خود وارد می کند ، و هر چیز نامربوطی را برایش اهمیت قائل می شود و وارد تفکر و موضوع می کند .
منطق بیمارگونه Pathological thinking : تفکر بیمار اسکیزوفرن از نوع منطق بیمارگونه ساخته شده ، آنها معمولا اشیا و شرایط و افرادی که بصورت صوری شباهت هائی با هم دارند ولیکن از نظر محتوا کاملا با هم متفاوتند را یکسان می بینند .
وقفه یا انسداد ناگهانی جریان تفکر : بیمار اسکیزوفرن ممکن است در حین سخن گفتن و بدون دخالت محرک خارجی از سخن گفتن باز ایستد و جریان افکار بیمار ناگهان و بدون نشانه قبلی قطع گردد . ممکن است منگ و آشفته بوده و در هماهنگ کردن تفکر و گفتار و رفتارش دچار اشکال گردد .
پرش افکار Flight of Ideas : بیمار هر لحظه از موضوعی به موضوع دیگر می پرد .
اختلالات رفتار کلامی :
بیربطی Incoherence : بیمار عبارات بیربطی به زبان می آورد ، صحبتها و نوشته اغلب مبهم و پوچ است ، زبان برای بیمار اسکیزوفرن در درجه اول وسیله اظهار وجود است تا برقراری ارتباط ،
لغت سازی Neologism : آنها معمولا برای خود لغت جدیدی می سازند که برای خودشان معنی و مفهوم خاصی دارد ، ممکن است بدلیل همین لغت سازی تکلم بیمار کاملا بدون ارتباط و نامفهوم باشد .
لالی یا عدم تکلم Mutism: ممکن است بیمار اسکیزوفرن سئوالات را جواب ندهد یا خیلی کوتاه جواب بدهد ، ممکن است بیمار ساعت ها و روزها حرف نزند و کلماتی بیان نکند .
اکولالیا Echolalia : ممکن است بیمار اسکیزوفرن در جواب سئوال شما کلمات شما را تکرار کند ، یا بخشی از جمله شما را بهمراه جواب خود تحویل دهد .
تکرار Verbigeration یا استریوتایپ Stereotype : که بیشتر در بیماران اسکیزوفرن مزمن دیده می شود بیمار یک کلمه یا عبارت بی معنی را پشت سر هم تکرار می کند .
زبان لفظ قلم Stilted language : بعضی بیماران در ارتباط اجتماعی لفظ قلم عجیب و مضحک نشان می دهند .
تکلم یکنواخت و تک هجائی Monosyilables : در بعضی بیماران تکلم بسیار یکنواخت ، تک هجائی و خسته کننده است ، بلعکس در بعضی نیز بلند ، پرخاشگرانه و هیجانی است .
اختلالات رفتاری Behavior Disorder :
کاهش کلی انرژی ، بیحالی ، ناهماهنگی رفتار ، غیر مترقبه بودن ، عدم تناسب و غیر عادی بودن از علایم بیماران اسکیزوفرن است . دست و پا چلفتی بودن ، خشکی و غیر قابل انعطاف بودن ، یا تحرک شدید و غیر قابل کنترل بودن اختلالات رفتاری اسکیزوفرن است
بیحالی Inertia : کاهش کلی انرژی ، بیحالی اغلب در بیماران مشاهده می شود .
رفتار و عادات ویژه Mannerism : نوعی حرکت بی منظور و بی هدف که بدنبال آن یک حرکت هدفدار صورت می گیرد ، اطوار و حرکات خاص ، حرکات تیک مانند ، حرکات خاص اطراف دهان .
بهت Stuporous state بیمار ممکن است دچار حالت بهت شود و ساعت ها در این وضعیت بماند.
کاتالپسی یا انعطاف مومی شکل Waxy flexibility : بیمار را در هر وضعیت ولو ناراحت کننده قرار بدهند بیمار در همان وضعیت مجسمه ای باقی می ماند این علایم خاص بیماران کاتاتونیک است . مثلا اگر دست بیمار را بالا ببرند دست بیمار در همان وضعیت می ماند و بیمار بطور خودکار دست خود را پائین نمی آورد.
اکوپراکسی Echoproxia : یکی از خصوصیات بیمار اسکیزوفرن کاتاتونیک تقلید بی اراده از دیگران است .
اطاعت غیر ارادی Automatic obedience : بیمار اسکیزوفرن کاتاتونیک ممکن است بی اراده از ساده ترین دستورات پیروی کند .
منفی گرائی Negativism : بعضی از بیماران اسکیزوفرن ممکن است بدون دلیل واضحی همکاری نکنند ، و حتی بالعکس آنچه گفته می شود رفتار کنند . گاهی منفی گرائی در اثر توهمات شنوائی بیمار است بیمار دستور می گیرد که همکاری نکند .
رفتار کلیشه ای Stereotyped behavior : مثل حرکات و راه رفتن های محدود تکراری ، یا انجام حرکات عجیب و غریب تکراری . یا ادای کلمات و جملات تکراری ، .
پسرفت در وضعیت ظاهر بیمار Appearance : بیماران اسکیزوفرن حمام نمی کنند ، به ظاهر ، مو ، لباس اهمیت نمی دهند و پسرفت پیدا می کنند و ظاهر آنها روز به روز بدتر و ژولیده تر و کثیف تر می گردند .
رفتارهای نامناسب : از هم گسیخته شدن رفتار از علایم بیماران اسکیزوفرن است ، رفتار این بیماران با محرکهای بیرونی ارتباطی نارد و بیشتر از مسائل درونی بیمار نشات می گیرد ، همینطور با معیارهای اجتماعی و اخلاقی نیز تناسبی ندارد بهمین دلیل بیمار اسکیزوفرن را ممکن است لخت و بدون لباس ببینید یا وی را بصورت زندگی حیوانی مشاهده نمائید مثلا در وضعیت عورت نمائی Exhibitionism و یا در حالت استمناء ... .
اختلالات عاطفی Affective Disorder :
اختلالات عاطفی در بیماران اسکیزوفرن بصورت تغییرات کمی و کیفی بروز می کند :
بی حالتی و یکنواختی عاطفی Hat Affect :
هیچ عاطفه ای در صورت بیمار مشاهده نمی گردد ، نه از چیزی خوشحال می شود و نه از چیزی ناراحت ، چهره بیما کویر است .
بی ثباتی عاطفی :
بیمار ناگهان از یک وضعیت عاطفی به وضعیت دیگری تغییر می کند . از شادی به غم یا از غم به شادی مثلا در حال که می خندد ناگهان می گرید .
عاطفه ناکافی :
بیمار نسبت به اطرافیان نزدیک خود واکنش هیجانی مناسب نشان نمی دهد .
ناهماهنگی عاطفی :
بیمار در جائی که باید بخندد گریه می کند ، یا در جائی که باید گریه کند می خندد .
احساس دوگانه Ambivalence :
بیمار ممکن است همزمان نسبت به فردی هم تنفر داشته باشد وهم احساس علاقه نماید .
عدم احساس لذت Anhedonia :
عدم احساس لذت از علایم بعضی بیمار اسکیزوفرنی است ، ممکن است احساس پوچی ، بیهودگی ، و عدم احساس لذت کند و این باعث وا داشتن بیمار به خودکشی شود .
واکنش های عاطفی نامناسب :
از هم گسیخته شدن واکنش عاطفی از علایم بیماران اسکیزوفرن است ، عاطفه این بیماران با محرکهای بیرونی ارتباطی نارد و بیشتر از مسائل درونی بیمار نشات می گیرد ، همینطور با معیارهای اجتماعی و اخلاقی نیز تناسبی ندارد بهمین دلیل بیمار اسکیزوفرن را ممکن است لخت و بدون لباس ببینید یا .. .
هیجانات غیر عادی :
حالتهائی نظیر سرخوشی Exhalation ، احساس قادر مطلق بودن ، خلسه های مذهبی Religious ecstasies ، حراس از گسیختگی جسم و روح ، در آنها دیده می شود .
اضطراب دائم و زودانگیز :
بیماران اسکیزوفرن ضمن بی اهمیت بودن نسبت به مسائل اجتماعی اضطراب دائم را هم تجربه می کنند .
عقب نشینی و قطع روابط اجتماعی Social withdrawal :
تقریبا همه بیماران اسکیزوفرن مردم گریزی و ناتوانی در ایجاد هماهنگی با دیگران Rapport را دارند . Empathy همدلی یا احساس دیگران را درک کردن و Sympathy یعنی همدردی با دیگران در بیماران اسکیزوفرن مختل است .
حساسیت Sensitivity :
همه بیماران اسکیزوفرن حداقل قبل از ابتلا حساسیتی بیش از افراد عادی داشتند . و ممکن است بیماری خودش مکانیزمی دفاعی برای انبوه محرکهای درونی و بیرونی آسیب پذیر باشد .