طلیعه طلا
15th October 2011, 08:59 PM
چرا سگ نجس است؟
سگ، از حیوانات نجس است. دلیل نجاست سگ، روایات است؛ اما در قرآن آیه ای نداریم که بر نجاست سگ دلالت کند. البته بايد توجه داشت كه تمام احکام
دینی در آیات قرآن بیان نشده است؛ بلکه برخی احکام، در روایات پیامبر و امامان معصوم (ع) آمده است که از جمله آن ها حکم نجاست سگ می باشد.
روایات نیز آن را به طور مطلق بیان کردهاند که شامل همه سگ ها مي شود و فرقی بین انواع سگها از نظر نوع و نژاد و كيفيت نگهداري و ...، نگذاشته اند.
به عنوان مثال چند نمونه از اين روايات ذكر مي شود:
1. از امام صادق (ع) در مورد سگ پرسيده شد؛ حضرت فرمود: «آن، پليد و نجس است و از باقيمانده آبي كه خورده نمي توان وضو گرفت. چنين آبي را دور
بريز و ظرف را اول با خاك و آن گاه با آب بشوي».
2. راوي مي گويد از امام صادق - عليه السلام - در مورد سگ پرسيدم كه به بدن انسان برخورد مي كند؟ حضرت فرمود: « همان قسمت برخورد را بشويد ».
3. در مورد باقيمانده آب سگ سؤال شد که آيا مي توان آن را خورد يا با آن وضو گرفت؟ حضرت فرمودند: خير. راوي پرسيد: آيا سگ همانند ساير حيوانات درنده
نيست؟ (كه مي توان باقيمانده آبشان را خورد) حضرت فرمود: « به خدا قسم نه، آن نجس است. به خدا قسم نه، آن نجس است».
4. راوي گويد: از امام در مورد سگ شكاري پرسیدم. حضرت فرمود: «هر گاه به او دست زدي، دستت را بشوي».
5. علي عليه السلام فرمودند: « از نزديكي با سگ ها دوري كنيد. پس هر كس با سگ برخورد داشت، در حالي كه بدنش خيس بود، بايد بدنش (محل برخورد)
را بشويد». (وسائل الشيعة، ج 3، باب 12، از ابواب نجاسات )
اما در مورد دلايل اين حكم بايد گفت:
جزييات و نكات دقيق اين مسئله همانند بسياري از مسائل تعبدي ديگر بر ما روشن نيست ، چنان كه نظير اين روايات در مورد شغال و روباه و مانند آن ها - كه
همه از يك تيره هستند - بيان نشده است .
البته از نظر علمي مشكلاتي براي ارتباط با سگ مطرح مي شود؛ اما اين مسائل مطالب قطعي و صد در صدي در اين زمينه محسوب نمي شود و بعيد است
كه اين نوع حرمت ها مربوط به جنبه هاي ظاهري و مشكلات بهداشتي و طبيعي باشد.
آن چه از ظاهر روايات برمي آيد آن است كه:
حكم نجاست به خاطر لزوم پرهيز از سگ هاست كه منشاء آن هم نوعي پليدي باطني و معنوي است كه تاثيرات آن بر ما روشن و محسوس نيست. اما در هر
حال با وجود اين ارتباط نزديك اين آثار منفي متوجه ما مي شود و به ما آسيب مي رساند .
هر چند زمينه ظاهری هم مي تواند در اين روايات مد نظر باشد؛ چنان كه مثلاً گفته شده: در روده سگ کِرم کوچکی به طول چهار میلی متر به نام «تینیا ایکینوسکوس»
است. وقتی این کرم از طریق مدفوع سگ بیرون می آید، تخم های زیادی از این کرم نيز خارج مي شود و به آساني انتقال مي يابد و اگر یکی از این تخم ها به معده
انسان وارد شود، مرض های گوناگونی تولید می کند.
گفتگوی قرآنی
سگ، از حیوانات نجس است. دلیل نجاست سگ، روایات است؛ اما در قرآن آیه ای نداریم که بر نجاست سگ دلالت کند. البته بايد توجه داشت كه تمام احکام
دینی در آیات قرآن بیان نشده است؛ بلکه برخی احکام، در روایات پیامبر و امامان معصوم (ع) آمده است که از جمله آن ها حکم نجاست سگ می باشد.
روایات نیز آن را به طور مطلق بیان کردهاند که شامل همه سگ ها مي شود و فرقی بین انواع سگها از نظر نوع و نژاد و كيفيت نگهداري و ...، نگذاشته اند.
به عنوان مثال چند نمونه از اين روايات ذكر مي شود:
1. از امام صادق (ع) در مورد سگ پرسيده شد؛ حضرت فرمود: «آن، پليد و نجس است و از باقيمانده آبي كه خورده نمي توان وضو گرفت. چنين آبي را دور
بريز و ظرف را اول با خاك و آن گاه با آب بشوي».
2. راوي مي گويد از امام صادق - عليه السلام - در مورد سگ پرسيدم كه به بدن انسان برخورد مي كند؟ حضرت فرمود: « همان قسمت برخورد را بشويد ».
3. در مورد باقيمانده آب سگ سؤال شد که آيا مي توان آن را خورد يا با آن وضو گرفت؟ حضرت فرمودند: خير. راوي پرسيد: آيا سگ همانند ساير حيوانات درنده
نيست؟ (كه مي توان باقيمانده آبشان را خورد) حضرت فرمود: « به خدا قسم نه، آن نجس است. به خدا قسم نه، آن نجس است».
4. راوي گويد: از امام در مورد سگ شكاري پرسیدم. حضرت فرمود: «هر گاه به او دست زدي، دستت را بشوي».
5. علي عليه السلام فرمودند: « از نزديكي با سگ ها دوري كنيد. پس هر كس با سگ برخورد داشت، در حالي كه بدنش خيس بود، بايد بدنش (محل برخورد)
را بشويد». (وسائل الشيعة، ج 3، باب 12، از ابواب نجاسات )
اما در مورد دلايل اين حكم بايد گفت:
جزييات و نكات دقيق اين مسئله همانند بسياري از مسائل تعبدي ديگر بر ما روشن نيست ، چنان كه نظير اين روايات در مورد شغال و روباه و مانند آن ها - كه
همه از يك تيره هستند - بيان نشده است .
البته از نظر علمي مشكلاتي براي ارتباط با سگ مطرح مي شود؛ اما اين مسائل مطالب قطعي و صد در صدي در اين زمينه محسوب نمي شود و بعيد است
كه اين نوع حرمت ها مربوط به جنبه هاي ظاهري و مشكلات بهداشتي و طبيعي باشد.
آن چه از ظاهر روايات برمي آيد آن است كه:
حكم نجاست به خاطر لزوم پرهيز از سگ هاست كه منشاء آن هم نوعي پليدي باطني و معنوي است كه تاثيرات آن بر ما روشن و محسوس نيست. اما در هر
حال با وجود اين ارتباط نزديك اين آثار منفي متوجه ما مي شود و به ما آسيب مي رساند .
هر چند زمينه ظاهری هم مي تواند در اين روايات مد نظر باشد؛ چنان كه مثلاً گفته شده: در روده سگ کِرم کوچکی به طول چهار میلی متر به نام «تینیا ایکینوسکوس»
است. وقتی این کرم از طریق مدفوع سگ بیرون می آید، تخم های زیادی از این کرم نيز خارج مي شود و به آساني انتقال مي يابد و اگر یکی از این تخم ها به معده
انسان وارد شود، مرض های گوناگونی تولید می کند.
گفتگوی قرآنی