نارون1
9th October 2011, 07:00 PM
همه ما يك تصوير ذهني از خودمان داريم؛ اينكه چه هستيم، چه تفكراتي داريم، چه تواناييها و نقاط قوتي داريم و در چه مواردي ضعيف هستيم.
اين تصوير از زمان كودكي شكل ميگيرد و در طول زمان تغيير ميكند. تصوير ذهني، همان تصويري است كه ما از خودمان داريم. بيشتر تصورات ما درباره خودمان، در نتيجه تعاملات و ارتباطات با ديگران و طي تجربههاي زندگيمان شكل ميگيرد و در نهايت بر عزت نفس ما تاثير ميگذارد.
عزت نفس يعني احساس ارزشمندي و مورد قدرداني، عشق و پذيرش از طرف خود و ديگران قرار گرفتن. افراد داراي عزت نفس، در مورد خودشان احساس خوبي دارند، ارزش خودشان را درك ميكنند و به تواناييها، مهارتها و هنرهايشان افتخار ميكنند. در مقابل افراد داراي عزت نفس كم، ممكن است احساس كنند هيچكس آنها را دوست ندارد، مورد قبول ديگران نيستند و نميتوانند در هيچ زمينهاي پيشرفت كنند.
نكته ناراحتكننده اين است كه افراد با عزت نفس كم، معمولا كارهاي مفيد و بزرگي انجام ميدهند اما نميتوانند كارهايي كه انجام ميدهند ببينند چون تصوير ذهنيشان اينطور شكل گرفته كه تواناييهايشان را ناديده بگيرند.
نكوهش و سرزنش فقط از طرف ديگران نيست. بعضيها يك نكوهشگر دروني دارند؛ يك صدايي از درون كه در هر كاري كه آنها انجام ميدهند، به دنبال نقص و عيب و ايراد ميگردد. شنيدن اين نداي دروني به اندازه سرزنشهاي ديگران ميتواند عزت نفس را دچار مشكل كند.
آنها نميدانند اين سرزنشها چه تاثير بدي بر عزت نفسشان ميگذارد. وقتي سرزنشهاي دروني شما را تحقير ميكند و ميگويد: «لازم نيست تلاش كني چون تو موفق نميشوي»، به اين فكر كنيد كه اين ندا از درون شما ميآيد و ميتوانيد آن را تحت كنترل قرار دهيد. تصميم بگيريد آن را تغيير دهيد و نداي دروني مفيد و سازندهاي داشته باشيد.
عزت نفس به شما اين امكان را ميدهد كه خودتان را آنطور كه هستيد بپذيريد و از زندگي لذت ببريد.
افراد با عزت نفس بالا، در خانواده، كار و تحصيلات موفقترند و راحتتر با ديگران ارتباط برقرار ميكنند و در ضمن شادتر هستند و با مشكلات، كمبودها و نااميديها بهتر كنار ميآيند. اين افراد هدفي را كه انتخاب كردهاند رها نميكنند تا در آن موفق شوند. كسب عزت نفس ممكن است نياز به تلاش و تمرين داشته باشد اما مهارتي است كه در زندگي ياد خواهيد گرفت.
راههاي افزايش عزت نفس
اگر ميخواهيد عزت نفستان را بيشتر كنيد بايد بگوييم ما كلاس تقويتي عزت نفس نداريم اما ميتوانيد با استفاده از توصيههاي ساده و كاربردي زير براي تقويت عزت نفس استفاده كنيد.
به اشتباهات به عنوان فرصتي براي يادگيري نگاه كنيد: قبول كنيد كه شما هم مثل هر فرد ديگري ممكن است اشتباه كنيد. اشتباهات بخشي از تجربهها و فرصتي براي يادگيري است. يادتان باشد افراد در زمينههاي مختلف توانايي دارند و استعدادهايشان با هم متفاوت است.
كارهاي جديد انجام دهيد:
تجربه كردن كارها و فعاليتهاي مختلف به شما كمك ميكند تا استعداد و تواناييهايتان را كشف كنيد و در ضمن به مهارتهاي جديدي كه ياد گرفتهايد افتخار كنيد و آنها را در زندگي به كار ببريد.
نظرتان را با شجاعت اعلام كنيد: نظرات و عقايدتان را با افتخار بيان كنيد و از گفتن آن نترسيد.
كارهاي خير و ثواب انجام دهيد:
به دوستان، اقوام و همسايههايتان كمك كنيد و بخشي از وقتتان را به طور داوطلبانه در اختيار آنها قرار دهيد. اين احساس كه شما ميتوانيد و قادر هستيد به ديگران كمك كنيد و تغيير مثبتي در زندگي آنها ايجاد كنيد، عزت نفستان را بالا ميبرد.
بدانيد چه چيزهايي را ميتوانيد تغيير دهيد و چه چيزهايي را نميتوانيد: اگر از چيزي ناراحت هستيد كه ميتوانيد آن را تغيير بدهيد (مثلا چاقي و اضافه وزن)، از همين امروز دست به كار شويد. اما اگر از چيزي ناراحت هستيد كه نميتوانيد تغييرش دهيد (مثل كوتاهي قد)، سعي كنيد خودتان را همانطور كه هستيد دوست داشته باشيد.
اهدافتان را مشخص كنيد:
كار يا شرايطي را كه دوست داريد به آن برسيد مشخص كنيد و براي رسيدن به آن برنامهريزي كنيد.برنامهتان را اجرا كنيد و پيشرفتتان را ارزيابي كنيد.
سخت نگيريد: خودتان را فقط به شكل مادي و ظاهري نبينيد. نگوييد اگر زيباتر بودم دوستان بيشتري داشتم. كارهايي را كه دوست داريد انجام دهيد، به ديدن دوستانتان برويد و از اوقاتتان لذت ببريد. راحت باشيد، خيلي سخت نگيريد و از زندگي لذت ببريد.
كمك بگيريد:
هيچ وقت براي ايجاد عزت نفس سالم و مثبت دير نيست. در مواردي كه فرد عميقا نسبت به خود احساس تنفر دارد و ريشه اين حالت به دوران كودكي مربوط است، ميتوان از مشاور و روانپزشك كمك گرفت . اين متخصصان به عنوان راهنما به افراد ياد ميدهند كه چطور خودشان را دوست داشته باشند و قدر تواناييهاي منحصر به فردشان را بدانند.
با افكار منفي مبارزه كنيد:
درباره خودتان منفي فكر نكنيد. هر وقت به ضعفها و ناتوانيهايتان فكر كرديد، سعي كنيد در مقابل به تواناييها و نقاط قوتتان هم فكر كنيد. وقتي احساس ميكنيد خيلي داريد خودتان را سرزنش ميكنيد، در عوض چند جمله مثبت را بلندبلند در مورد خودتان بگوييد و به خاطر تواناييهايي كه داريد خودتان را تشويق و تحسين كنيد.
وارد گود شويد: بعضي تصورات و افكار، جلوي حركت و پيشرفت را ميگيرد. به جاي اينكه با افكاري مثل «تا وقتي نميتوانم يك دايره بكشم نميتوانم يك نقاش ماهر و موفق شوم» خودتان را كنار بكشيد، به چيزهايي فكر كنيد كه در آن استعداد و توانايي داريد و از آن لذت ميبريد و به دنبال همان برويد
..
منبع :
خانه روانشناسی ایران
اين تصوير از زمان كودكي شكل ميگيرد و در طول زمان تغيير ميكند. تصوير ذهني، همان تصويري است كه ما از خودمان داريم. بيشتر تصورات ما درباره خودمان، در نتيجه تعاملات و ارتباطات با ديگران و طي تجربههاي زندگيمان شكل ميگيرد و در نهايت بر عزت نفس ما تاثير ميگذارد.
عزت نفس يعني احساس ارزشمندي و مورد قدرداني، عشق و پذيرش از طرف خود و ديگران قرار گرفتن. افراد داراي عزت نفس، در مورد خودشان احساس خوبي دارند، ارزش خودشان را درك ميكنند و به تواناييها، مهارتها و هنرهايشان افتخار ميكنند. در مقابل افراد داراي عزت نفس كم، ممكن است احساس كنند هيچكس آنها را دوست ندارد، مورد قبول ديگران نيستند و نميتوانند در هيچ زمينهاي پيشرفت كنند.
نكته ناراحتكننده اين است كه افراد با عزت نفس كم، معمولا كارهاي مفيد و بزرگي انجام ميدهند اما نميتوانند كارهايي كه انجام ميدهند ببينند چون تصوير ذهنيشان اينطور شكل گرفته كه تواناييهايشان را ناديده بگيرند.
نكوهش و سرزنش فقط از طرف ديگران نيست. بعضيها يك نكوهشگر دروني دارند؛ يك صدايي از درون كه در هر كاري كه آنها انجام ميدهند، به دنبال نقص و عيب و ايراد ميگردد. شنيدن اين نداي دروني به اندازه سرزنشهاي ديگران ميتواند عزت نفس را دچار مشكل كند.
آنها نميدانند اين سرزنشها چه تاثير بدي بر عزت نفسشان ميگذارد. وقتي سرزنشهاي دروني شما را تحقير ميكند و ميگويد: «لازم نيست تلاش كني چون تو موفق نميشوي»، به اين فكر كنيد كه اين ندا از درون شما ميآيد و ميتوانيد آن را تحت كنترل قرار دهيد. تصميم بگيريد آن را تغيير دهيد و نداي دروني مفيد و سازندهاي داشته باشيد.
عزت نفس به شما اين امكان را ميدهد كه خودتان را آنطور كه هستيد بپذيريد و از زندگي لذت ببريد.
افراد با عزت نفس بالا، در خانواده، كار و تحصيلات موفقترند و راحتتر با ديگران ارتباط برقرار ميكنند و در ضمن شادتر هستند و با مشكلات، كمبودها و نااميديها بهتر كنار ميآيند. اين افراد هدفي را كه انتخاب كردهاند رها نميكنند تا در آن موفق شوند. كسب عزت نفس ممكن است نياز به تلاش و تمرين داشته باشد اما مهارتي است كه در زندگي ياد خواهيد گرفت.
راههاي افزايش عزت نفس
اگر ميخواهيد عزت نفستان را بيشتر كنيد بايد بگوييم ما كلاس تقويتي عزت نفس نداريم اما ميتوانيد با استفاده از توصيههاي ساده و كاربردي زير براي تقويت عزت نفس استفاده كنيد.
به اشتباهات به عنوان فرصتي براي يادگيري نگاه كنيد: قبول كنيد كه شما هم مثل هر فرد ديگري ممكن است اشتباه كنيد. اشتباهات بخشي از تجربهها و فرصتي براي يادگيري است. يادتان باشد افراد در زمينههاي مختلف توانايي دارند و استعدادهايشان با هم متفاوت است.
كارهاي جديد انجام دهيد:
تجربه كردن كارها و فعاليتهاي مختلف به شما كمك ميكند تا استعداد و تواناييهايتان را كشف كنيد و در ضمن به مهارتهاي جديدي كه ياد گرفتهايد افتخار كنيد و آنها را در زندگي به كار ببريد.
نظرتان را با شجاعت اعلام كنيد: نظرات و عقايدتان را با افتخار بيان كنيد و از گفتن آن نترسيد.
كارهاي خير و ثواب انجام دهيد:
به دوستان، اقوام و همسايههايتان كمك كنيد و بخشي از وقتتان را به طور داوطلبانه در اختيار آنها قرار دهيد. اين احساس كه شما ميتوانيد و قادر هستيد به ديگران كمك كنيد و تغيير مثبتي در زندگي آنها ايجاد كنيد، عزت نفستان را بالا ميبرد.
بدانيد چه چيزهايي را ميتوانيد تغيير دهيد و چه چيزهايي را نميتوانيد: اگر از چيزي ناراحت هستيد كه ميتوانيد آن را تغيير بدهيد (مثلا چاقي و اضافه وزن)، از همين امروز دست به كار شويد. اما اگر از چيزي ناراحت هستيد كه نميتوانيد تغييرش دهيد (مثل كوتاهي قد)، سعي كنيد خودتان را همانطور كه هستيد دوست داشته باشيد.
اهدافتان را مشخص كنيد:
كار يا شرايطي را كه دوست داريد به آن برسيد مشخص كنيد و براي رسيدن به آن برنامهريزي كنيد.برنامهتان را اجرا كنيد و پيشرفتتان را ارزيابي كنيد.
سخت نگيريد: خودتان را فقط به شكل مادي و ظاهري نبينيد. نگوييد اگر زيباتر بودم دوستان بيشتري داشتم. كارهايي را كه دوست داريد انجام دهيد، به ديدن دوستانتان برويد و از اوقاتتان لذت ببريد. راحت باشيد، خيلي سخت نگيريد و از زندگي لذت ببريد.
كمك بگيريد:
هيچ وقت براي ايجاد عزت نفس سالم و مثبت دير نيست. در مواردي كه فرد عميقا نسبت به خود احساس تنفر دارد و ريشه اين حالت به دوران كودكي مربوط است، ميتوان از مشاور و روانپزشك كمك گرفت . اين متخصصان به عنوان راهنما به افراد ياد ميدهند كه چطور خودشان را دوست داشته باشند و قدر تواناييهاي منحصر به فردشان را بدانند.
با افكار منفي مبارزه كنيد:
درباره خودتان منفي فكر نكنيد. هر وقت به ضعفها و ناتوانيهايتان فكر كرديد، سعي كنيد در مقابل به تواناييها و نقاط قوتتان هم فكر كنيد. وقتي احساس ميكنيد خيلي داريد خودتان را سرزنش ميكنيد، در عوض چند جمله مثبت را بلندبلند در مورد خودتان بگوييد و به خاطر تواناييهايي كه داريد خودتان را تشويق و تحسين كنيد.
وارد گود شويد: بعضي تصورات و افكار، جلوي حركت و پيشرفت را ميگيرد. به جاي اينكه با افكاري مثل «تا وقتي نميتوانم يك دايره بكشم نميتوانم يك نقاش ماهر و موفق شوم» خودتان را كنار بكشيد، به چيزهايي فكر كنيد كه در آن استعداد و توانايي داريد و از آن لذت ميبريد و به دنبال همان برويد
..
منبع :
خانه روانشناسی ایران