poune
21st September 2011, 12:02 PM
http://konjkav.com/images/image.php?w=200&h=200&url=/images/news/Multimedia_pics_1385_3_cities_601316516032.jpeg با تمام پيشرفت‌هاي علمي بشر در درمان بيماران هنوز هيچ ماده‌اي جايگزين خون نشده است.
در كشور ما ادامه زندگي حدود 20 هزار بيمار تالاسمي و هزاران بيمار دردمند ديگر نظير بيماران جراحي، نوزادان مبتلا به زردي، مصدومان تصادفات، آسيب ديدگان حوادث غيرمترقبه، بيماران دچار سوختگي، بيماران دياليزي، مبتلا به بدخيمي‌ها و بيماران هموفيلي به ايثار انسان‌هاي آگاه و دلسوزي كه اهداكننده مستمر خون سالم هستند وابسته است.
خون چيست؟
خون بافت زنده‌اي است كه نجات بخش جان‌ها بوده و ميانگين حجم آن در هر فرد بالغ 5،4 تا 5،5 ليتر است. خون از دو قسمت سلولي و پلاسمايي تشكيل شده است.
- عناصر سلولي، 45 درصد حجم خون را تشكيل مي‌دهند كه شامل گلبولهاي قرمز با طول عمر 120 روز است كه مسئول اكسيژن رساني به سلول‌هاي بدن است. گلبولهاي سفيد با طول عمري از چند روز تا چند ماه مسئول دفاع از بدن در برابر عوامل خارجي مي‌باشد. پلاكت‌ها با طول عمر 7 الي 10 روز كه در بند آمدن خونريزي دخالت دارد.
- پلاسما، 55 درصد حجم خون را تشكيل مي‌دهد و داراي پروتئينهايي نظير آنتي باديها فاكتورهاي انعقادي خون و مواد غذايي نظير انواع قندها، چربي‌ها،املاح مختلف و هورمون‌ها مي‌باشد.
لازم به ذكر است در شرايط استاندارد خارج از بدن گلبولهاي قرمز فشرده تهيه شده از خونهاي اهدايي براي مدت 35 روز و پلاكتهاي اهدايي براي مدت سه روز قابل استفاده بيماران خواهند بود.
شرايط اهداي خون
شرايط اهداي خون عبارتند از:
- حداقل سن 17 سال تمام و حداكثر 65 سال
- حداقل وزن 50 كيلوگرم
- فواصل اهداي خون هر هشت هفته يكبار مشروط به آنكه تعداد دفعات آن در طول يكسال بيش از 4 بار نباشد.
- همراه داشتن كارت شناسايي معتبر عكس‌دار
- در صورت وجود سابقه موارد ذيل حتما پزشك انتقال خون را در جريان قرار دهيد: ابتلا به آلرژيها، تب يونجه، سابقه مصرف دارو، سابقه بيماريهاي قلبي و عروقي،ريوي، كليوي، كبدي، سابقه تزريق خون و فرآورده‌هاي آن، سابقه غش، صرع و تشنج، سابقه اعتياد به مواد مخدر تزريقي، سابقه اعمال جراحي، سابقه رفتارهاي پرخطر (تماس جنسي خارج از چهارچوب خانواده)، سابقه خالكوبي، حجامت، تاتو، سابقه زردي يا يرقان در خود و خانواده و همچنين مسافرت به مناطق آندميك مالاريا
مراحل اهداي خون داوطلبانه
-ثبت نام
- انجام تست هموگلوبين:
در اين مرحله ميزان هموگلوبين اهداكننده اندازه‌گيري مي‌شود.
- معاينه و مشاوره پزشكي:
در اتاق معاينه توسط پزشك نبض، فشار خون و وزن شما اندازه‌گيري مي‌شود و از نظر كم خوني نتيجه آزمايش هموگلوبين بررسي و سپس سوالاتي در مورد بيماري‌ها، داروها و رفتارهاي شخصي از شما پرسيده خواهد شد.
مرحله مشاوره اين اهميت را دارد كه شما بدانيد، بخش مهمي از تضمين سلامت خون و فرآورده‌هاي آن وابسته به دقت و صداقت داوطلبين در پاسخگويي به پزشك اهداكنندگان در مورد سوابق بيماري، رفتارهاي شخصي و يا مواجهه با عوامل خطرساز است.
- دريافت رضايت نامه:
پس از تاييد سلامت فرد توسط پزشك، رضايت نامه اهدا توسط داوطلب اهداي خون امضا خواهد شد.
- مرحله خودحذفي محرمانه:
دواطلب بعد از مطالعه بروشور خودحذفي و معاينه و مشاوره پزشكي و اطلاع كامل از مطالب مربوط به رفتارهاي پرخطر همانگونه كه در پايين فرم ثبت نام توضيح داده شده است در مورد مصرف و يا عدم مصرف خون اهدايي نظير خود را اعلام مي نمايد.
در صورت انتخاب گزينه بله، خون اهداكننده پس از تاييد آزمايشات غربالگري مرود استفاده قرار مي‌گيرد.
در صورت انتخاب گزينه خير، با وجود انجام آزمايشات غربالگري، خون اهداكننده از چرخه مصرف خارج مي‌گردد.
- مرحله اهداخون:
داوطلبان پذيرفته شده به سالن خونگيري راهنمايي مي‌شوند و توسط تكنيسين، خونگيري در شرايط استريل و با استفاده از وسايل يكبار مصرف انجام مي‌گيرد و ظرف مدت 10-5 دقيقه يك واحد خون از شما دريافت خواهد شد.
- استراحت و پذيرايي
- اطلاع رساني تلفني:
با ارائه بروشور مربوطه ضمن ارائه توصيه‌هاي پس از اهداي خون از اهداكننده درخواست مي‌شود تا در صورت بروز علائم مربوط به ابتلا به هر گونه بيماري عفوني در طي روزهاي آينده و يا اعلام هر گونه سوابق پزشكي فراموش شده نظير سابقه مصرف دارويي و ...، انتقال خون مربوطه را به منظور حذف خون اهدايي در جريان امر قرار دهد.
اهداي خون مستمر
اهداكننده مستمر فرد سالمي است كه حداقل در طي يكسال دو بار خون اهدا كند. اهداي خون مستمرعملي انساني و خداپسندانه است كه با افزايش احساس پويايي و ايجاد تعهد فردي شده و ضريب امنيت و سلامت خون را بالا مي برد، زيرا در هر بار اهدا، مشاوره انجام و كليه آزمايش‌هاي غربالگري بر روي خون اهدايي انجام مي‌شود.
داوطلبان مستمر اهداي خون سهم بسزايي در ارتقاي سلامت سيستم اهداي خون و سلامت عمومي جامعه دارند.
اگرچه آمار داوطلبان اهداي خون در سال‌هاي اخير افزايش داشته ولي تا رسيدن به حدمطلوب (40 اهداكننده از هر يك‌هزار نفر جمعيت) نياز به همكاري بيش از پيش شهروندان ايثارگر است.
در كشور ما ادامه زندگي حدود 20 هزار بيمار تالاسمي و هزاران بيمار دردمند ديگر نظير بيماران جراحي، نوزادان مبتلا به زردي، مصدومان تصادفات، آسيب ديدگان حوادث غيرمترقبه، بيماران دچار سوختگي، بيماران دياليزي، مبتلا به بدخيمي‌ها و بيماران هموفيلي به ايثار انسان‌هاي آگاه و دلسوزي كه اهداكننده مستمر خون سالم هستند وابسته است.
خون چيست؟
خون بافت زنده‌اي است كه نجات بخش جان‌ها بوده و ميانگين حجم آن در هر فرد بالغ 5،4 تا 5،5 ليتر است. خون از دو قسمت سلولي و پلاسمايي تشكيل شده است.
- عناصر سلولي، 45 درصد حجم خون را تشكيل مي‌دهند كه شامل گلبولهاي قرمز با طول عمر 120 روز است كه مسئول اكسيژن رساني به سلول‌هاي بدن است. گلبولهاي سفيد با طول عمري از چند روز تا چند ماه مسئول دفاع از بدن در برابر عوامل خارجي مي‌باشد. پلاكت‌ها با طول عمر 7 الي 10 روز كه در بند آمدن خونريزي دخالت دارد.
- پلاسما، 55 درصد حجم خون را تشكيل مي‌دهد و داراي پروتئينهايي نظير آنتي باديها فاكتورهاي انعقادي خون و مواد غذايي نظير انواع قندها، چربي‌ها،املاح مختلف و هورمون‌ها مي‌باشد.
لازم به ذكر است در شرايط استاندارد خارج از بدن گلبولهاي قرمز فشرده تهيه شده از خونهاي اهدايي براي مدت 35 روز و پلاكتهاي اهدايي براي مدت سه روز قابل استفاده بيماران خواهند بود.
شرايط اهداي خون
شرايط اهداي خون عبارتند از:
- حداقل سن 17 سال تمام و حداكثر 65 سال
- حداقل وزن 50 كيلوگرم
- فواصل اهداي خون هر هشت هفته يكبار مشروط به آنكه تعداد دفعات آن در طول يكسال بيش از 4 بار نباشد.
- همراه داشتن كارت شناسايي معتبر عكس‌دار
- در صورت وجود سابقه موارد ذيل حتما پزشك انتقال خون را در جريان قرار دهيد: ابتلا به آلرژيها، تب يونجه، سابقه مصرف دارو، سابقه بيماريهاي قلبي و عروقي،ريوي، كليوي، كبدي، سابقه تزريق خون و فرآورده‌هاي آن، سابقه غش، صرع و تشنج، سابقه اعتياد به مواد مخدر تزريقي، سابقه اعمال جراحي، سابقه رفتارهاي پرخطر (تماس جنسي خارج از چهارچوب خانواده)، سابقه خالكوبي، حجامت، تاتو، سابقه زردي يا يرقان در خود و خانواده و همچنين مسافرت به مناطق آندميك مالاريا
مراحل اهداي خون داوطلبانه
-ثبت نام
- انجام تست هموگلوبين:
در اين مرحله ميزان هموگلوبين اهداكننده اندازه‌گيري مي‌شود.
- معاينه و مشاوره پزشكي:
در اتاق معاينه توسط پزشك نبض، فشار خون و وزن شما اندازه‌گيري مي‌شود و از نظر كم خوني نتيجه آزمايش هموگلوبين بررسي و سپس سوالاتي در مورد بيماري‌ها، داروها و رفتارهاي شخصي از شما پرسيده خواهد شد.
مرحله مشاوره اين اهميت را دارد كه شما بدانيد، بخش مهمي از تضمين سلامت خون و فرآورده‌هاي آن وابسته به دقت و صداقت داوطلبين در پاسخگويي به پزشك اهداكنندگان در مورد سوابق بيماري، رفتارهاي شخصي و يا مواجهه با عوامل خطرساز است.
- دريافت رضايت نامه:
پس از تاييد سلامت فرد توسط پزشك، رضايت نامه اهدا توسط داوطلب اهداي خون امضا خواهد شد.
- مرحله خودحذفي محرمانه:
دواطلب بعد از مطالعه بروشور خودحذفي و معاينه و مشاوره پزشكي و اطلاع كامل از مطالب مربوط به رفتارهاي پرخطر همانگونه كه در پايين فرم ثبت نام توضيح داده شده است در مورد مصرف و يا عدم مصرف خون اهدايي نظير خود را اعلام مي نمايد.
در صورت انتخاب گزينه بله، خون اهداكننده پس از تاييد آزمايشات غربالگري مرود استفاده قرار مي‌گيرد.
در صورت انتخاب گزينه خير، با وجود انجام آزمايشات غربالگري، خون اهداكننده از چرخه مصرف خارج مي‌گردد.
- مرحله اهداخون:
داوطلبان پذيرفته شده به سالن خونگيري راهنمايي مي‌شوند و توسط تكنيسين، خونگيري در شرايط استريل و با استفاده از وسايل يكبار مصرف انجام مي‌گيرد و ظرف مدت 10-5 دقيقه يك واحد خون از شما دريافت خواهد شد.
- استراحت و پذيرايي
- اطلاع رساني تلفني:
با ارائه بروشور مربوطه ضمن ارائه توصيه‌هاي پس از اهداي خون از اهداكننده درخواست مي‌شود تا در صورت بروز علائم مربوط به ابتلا به هر گونه بيماري عفوني در طي روزهاي آينده و يا اعلام هر گونه سوابق پزشكي فراموش شده نظير سابقه مصرف دارويي و ...، انتقال خون مربوطه را به منظور حذف خون اهدايي در جريان امر قرار دهد.
اهداي خون مستمر
اهداكننده مستمر فرد سالمي است كه حداقل در طي يكسال دو بار خون اهدا كند. اهداي خون مستمرعملي انساني و خداپسندانه است كه با افزايش احساس پويايي و ايجاد تعهد فردي شده و ضريب امنيت و سلامت خون را بالا مي برد، زيرا در هر بار اهدا، مشاوره انجام و كليه آزمايش‌هاي غربالگري بر روي خون اهدايي انجام مي‌شود.
داوطلبان مستمر اهداي خون سهم بسزايي در ارتقاي سلامت سيستم اهداي خون و سلامت عمومي جامعه دارند.
اگرچه آمار داوطلبان اهداي خون در سال‌هاي اخير افزايش داشته ولي تا رسيدن به حدمطلوب (40 اهداكننده از هر يك‌هزار نفر جمعيت) نياز به همكاري بيش از پيش شهروندان ايثارگر است.