عرفان سلیم زاده
2nd September 2011, 02:28 PM
بانوان وظیفه دارند خود را از مردان بیگانه بپوشند، با چادر، عبا، پیراهن بلند، مانتو، پالتو، روپوش، یا مقنعه، و ... و دلیلى بر وجوب استفاده از نوعى پوشش خاص نداریم.
۱۳۹۰ جمعه ۱۱ شهریور ساعت 12:46
http://www.bornanews.com/Image/News/2011/9/74088_634505642943023023_m.jpg (http://www.bornanews.com/Image/News/2011/9/74088_634505642943023023_l.jpg)
به گزارش خبرنگار سرویس قاب نقره برنا، حجاب، در لغت به معناى پوشش است. حجاب، یعنى لباسى كه بدن زن را بپوشاند. اسلام به بانوان دستور داده بدن خود را به طور كامل بپوشانند و از نظر مردان بیگانه محفوظ بدارند.
براى وجوب حجاب از آیات قرآن و احادیث استفاده شده است. در اینجا به چند آیه اشاره می‌شود که حضرت آیت الله ابراهیم امینی آن را در کتاب "آشنایی با وظایف و حقوق زن" شرح داده‌اند که آیه دوم آن را در ادامه می‌خوانید.
قرآن می‌فرماید:
«اى زنان پیامبر! شما همانند دیگر زنان نیستید، اگر از خدا بترسید. پس نازك سخن نگویید تا كسى كه در قلبش مرض هست به طمع بیفتد، بلكه به طور معروف سخن بگویید و در خانه‌هاى خود بمانید و همانند زنان جاهلیت با زینت و آرایش كرده خود را ظاهر نسازید».(1)
در آیه فوق به زنان سه توصیه شده است:
1- هنگام سخن گفتن صداى خود را نازك و رقیق نسازند، زیرا نازك سخن گفتن شاید موجب تحریك نیروى شهوت براى مردان ناپاك باشد.
2- خانه‌دار و خانه‌نشین باشند.
3- همانند زنان جاهلیت، بدون پوشش و براى خودنمایى و تظاهر به آرایش و زیبایى خود را در معرض دید بیگانگان قرار ندهند.
گرچه آیه درباره همسران و دختران پیامبر نازل شده، دستورهایش شامل همه زنان می‌شود.
گفتنى است مقصود از « قَرْنَ فِى بُیُوتِكُنَّ» این نیست كه زنان پیامبر و سایر بانوان وظیفه دارند خانه‌نشین باشند و اصلاً از منزل خارج نشوند، زیرا چنانكه گفتم، زن عضو واقعى جامعه است و مسئولیت‌هایى را بر عهده دارد كه لازمه آنها خروج از منزل است. زنان در زمان رسول خدا نیز از خانه خارج می‌شدند و در مساجد حضور می‌یافتند. آنان به سخنان پیامبر گوش می‌دادند و مسائل دینى را سؤال می‌كردند، حتى بسیارى از زنان، راوى حدیث هستند و جمعى از راویان از آنان حدیث نقل كرده‌اند. آنان در جنگ‌ها شركت می‌كردند و به مداواى مجروحان و پرستارى آنان می‌پرداختند. همسران رسول خدا نیز در جنگ‌ها شركت می‌نمودند، ولى به جنگیدن مأمور نبودند.
سیره پیامبر صلیاللهعلیهوآله و اصحاب چنین نبوده كه بانوان را در خانه‌ها محصور بدارند و مقصود آیه همچنین نیست، بلكه مقصود این است كه بانوان به خانه و زندگى دل بسته باشند و آن را جایگاه اصلى خود بدانند. همچنین به خانه‌دارى، بچه‌دارى و شوهردارى عنایت داشته باشند و خود را در این باره مسئول بدانند و از ولگردى و خیابانگردى و بی‌قید و بند بودن بپرهیزند.
محارم
مردان درباره زنان دو دسته‌اند: محرم و نامحرم.
آنچه در مورد وجوب حجاب بر زنان گفته شد در مورد مردان نامحرم است، اما رعایت حجاب درباره مردان محرم واجب نیست. مردان محرم عبارتند از:
1. پدر و جد و هرچه بالا روند.
2. پدر و جد مادرى و هرچه بالا روند.
3. برادر و فرزندان برادر تا هرچه پایین روند.
4. فرزند خواهر و فرزندان او تا هرچه پایین روند.
5 . عمو و عموىِ عمو و هرچه بالا روند.
6 . دایى و دایىِ دایى و هرچه بالا روند.
7. شوهر و پدر شوهر و هرچه بالا روند.
8. پدر و مادر شوهر و پدر او و هرچه بالا روند.
9. پسر شوهر و فرزندان او تا هرچه پایین روند.
10. پسر و فرزندان پسرى و دخترى تا هرچه پایین روند.
11. دختر و فرزندان دخترى و پسرى تا هرچه پایین روند.
12. داماد و دامادِ داماد تا هرچه پایین روند.
این افراد می‌توانند به بدن یكدیگر بنگرند و رعایت حجاب بر آنان واجب نیست. البته مشروط به این كه نگاه آنان از روى ریبه و لذتجویى نباشد و الاّ حتى به محارم و اطفال غیربالغ نیز نمی‌توان نگریست. همچنین اگر نگاه از روى لذتجویى باشد، زن به زن و مرد به مرد نیز نمی‌تواند بنگرد.
حدود حجاب
وجوب حجاب از احكام قطعى اسلام است كه همه فقها بر آن اتفاق دارند. بانوان وظیفه دارند بدن خود را از مردان بیگانه بپوشند، با چادر، عبا، پیراهن بلند، مانتو، پالتو، روپوش، یا مقنعه، روسرى و هر وسیله دیگرى كه مجموع بدن را بپوشاند و دلیلى بر وجوب استفاده از نوعى پوشش خاص نداریم.
در اصلِ وجوب حجاب اختلافى نیست، اما در پوشیدن صورت و دو دست تا مچ در بین فقها اختلاف است. تعدادى از فقها پوشیدن آنها را نیز واجب دانسته یا حكم به احتیاط كرده‌اند، ولى اكثر فقها پوشیدن آنها را واجب نمی‌دانند و براى اثبات عدم وجوب به چند دلیل استناد نموده‌اند:
دلیل اول: احادیثى كه به طور مستقیم و صریح، وجوب ستر وجه و كفین را نفى می‌كند:
ـ مسعدة بن زیاد می‌گوید: از امام جعفر صادق علیه‌السلام شنیدم كه در پاسخ سؤال از زینت‌هاى ظاهر زن فرمود: مقصود صورت و دو دست است(2).
حضرت صادق علیه‌السلام در پاسخ اینكه مرد در صورتى كه محرم نباشد به چه عضوى از زن می‌تواند نگاه‌كند، فرمود: صورت و دو دست و دو پا(3).
ـ على بن جعفر می‌گوید: از برادرم موسى بن جعفر علیه‌السلام سؤال كردم: مرد به چه عضوى از زن نامحرم می‌تواند بنگرد؟ فرمود: صورت و دست و جاى دستبند(4).
دلیل دوم: احادیثى كه به وجه و كفین تصریح ندارد، اما به طور غیرمستقیم دلالت دارند كه پوشیدن صورت و دو دست واجب نیست.
دلیل سوم: چنانكه اشاره شد، از جمله: « َلا یُبْدِینَ زِینَـتَهُنَّ إِلاّ ما ظَـهَرَ مِنْها» می‌توان استنباط كرد كه پوشیدن صورت و دست‌ها واجب نیست، زیرا در احادیث اهل بیت سرمه كشیدن و انگشترى به دست كردن از مصداق‌هاى « إِلاّ ما ظَـهَرَ مِنْها» معرفى شده كه وجوب پوشش ندارند. بنابراین، باید پوشش صورت و دست، كه محل این دو زینتاند، نیز واجب نباشد.
دلیل چهارم: از برخى احادیث و شواهد تاریخى استفاده می‌شود كه رسم زنان در زمان رسول خدا صلیاللهعلیهوآله این نبوده كه صورت خود را بپوشند، بلكه با صورت باز در مجامع و كوچه و بازار ظاهر می‌شدند. چشم مردان به صورت آنان می‌افتاد و با یكدیگر صحبت می‌كردند، معاشرت و معامله داشتند، از پیامبر حدیث می‌شنیدند و براى مردان نقل می‌كردند. در بین راویان حدیث صدها زن وجود دارد، حتى همسران و دختران پیامبر نیز از این عمل مستثنا نبوده‌اند. ولى رسول خدا صلیاللهعلیهوآله نه زنان را به پوشیدن صورت امر كرد، نه مردان را از نگریستن به صورت زنان و شنیدن صداى آنان نهى فرمود، مگر اینكه به قصد لذتجویى و چشمچرانى باشد.
فلسفه حجاب
چنانكه گفته شد، یكى از احكام قطعى اسلام، وجوب پوشش است، اما سؤال مهم اینكه فلسفه حجاب چیست و چرا اسلام با تشریع حجاب، حق آزادى را از بانوان سلب كرده است و آیا این، ستم نیست؟
در پاسخ باید گفت: هدف اسلام از تشریع حجاب، تحكیم بنیاد مقدس خانواده و جلوگیرى از انحراف‌هاى جنسى و عوارض سوء ناشى از آن، تأمین سلامت و امنیت اجتماعى، كمك به پاكسازى محیط و كاهش مفاسد اخلاقى است و این مقدار محدودیت نه تنها به زیان بانوان نیست، بلكه به نفع بانوان و فرزندان و شوهران آنان و سایر افراد اجتماع تمام خواهد شد.
پی نوشت:
1. همان، آیات 32 ـ 33
2. وسائل الشیعه، ج 20، ص 212
3. همان، ج 20، ص 201
4. نورالثقلین، ج 3، ص 590
منبع:http://www.bornanews.com/Pages/News-74088.aspx
۱۳۹۰ جمعه ۱۱ شهریور ساعت 12:46
http://www.bornanews.com/Image/News/2011/9/74088_634505642943023023_m.jpg (http://www.bornanews.com/Image/News/2011/9/74088_634505642943023023_l.jpg)
به گزارش خبرنگار سرویس قاب نقره برنا، حجاب، در لغت به معناى پوشش است. حجاب، یعنى لباسى كه بدن زن را بپوشاند. اسلام به بانوان دستور داده بدن خود را به طور كامل بپوشانند و از نظر مردان بیگانه محفوظ بدارند.
براى وجوب حجاب از آیات قرآن و احادیث استفاده شده است. در اینجا به چند آیه اشاره می‌شود که حضرت آیت الله ابراهیم امینی آن را در کتاب "آشنایی با وظایف و حقوق زن" شرح داده‌اند که آیه دوم آن را در ادامه می‌خوانید.
قرآن می‌فرماید:
«اى زنان پیامبر! شما همانند دیگر زنان نیستید، اگر از خدا بترسید. پس نازك سخن نگویید تا كسى كه در قلبش مرض هست به طمع بیفتد، بلكه به طور معروف سخن بگویید و در خانه‌هاى خود بمانید و همانند زنان جاهلیت با زینت و آرایش كرده خود را ظاهر نسازید».(1)
در آیه فوق به زنان سه توصیه شده است:
1- هنگام سخن گفتن صداى خود را نازك و رقیق نسازند، زیرا نازك سخن گفتن شاید موجب تحریك نیروى شهوت براى مردان ناپاك باشد.
2- خانه‌دار و خانه‌نشین باشند.
3- همانند زنان جاهلیت، بدون پوشش و براى خودنمایى و تظاهر به آرایش و زیبایى خود را در معرض دید بیگانگان قرار ندهند.
گرچه آیه درباره همسران و دختران پیامبر نازل شده، دستورهایش شامل همه زنان می‌شود.
گفتنى است مقصود از « قَرْنَ فِى بُیُوتِكُنَّ» این نیست كه زنان پیامبر و سایر بانوان وظیفه دارند خانه‌نشین باشند و اصلاً از منزل خارج نشوند، زیرا چنانكه گفتم، زن عضو واقعى جامعه است و مسئولیت‌هایى را بر عهده دارد كه لازمه آنها خروج از منزل است. زنان در زمان رسول خدا نیز از خانه خارج می‌شدند و در مساجد حضور می‌یافتند. آنان به سخنان پیامبر گوش می‌دادند و مسائل دینى را سؤال می‌كردند، حتى بسیارى از زنان، راوى حدیث هستند و جمعى از راویان از آنان حدیث نقل كرده‌اند. آنان در جنگ‌ها شركت می‌كردند و به مداواى مجروحان و پرستارى آنان می‌پرداختند. همسران رسول خدا نیز در جنگ‌ها شركت می‌نمودند، ولى به جنگیدن مأمور نبودند.
سیره پیامبر صلیاللهعلیهوآله و اصحاب چنین نبوده كه بانوان را در خانه‌ها محصور بدارند و مقصود آیه همچنین نیست، بلكه مقصود این است كه بانوان به خانه و زندگى دل بسته باشند و آن را جایگاه اصلى خود بدانند. همچنین به خانه‌دارى، بچه‌دارى و شوهردارى عنایت داشته باشند و خود را در این باره مسئول بدانند و از ولگردى و خیابانگردى و بی‌قید و بند بودن بپرهیزند.
محارم
مردان درباره زنان دو دسته‌اند: محرم و نامحرم.
آنچه در مورد وجوب حجاب بر زنان گفته شد در مورد مردان نامحرم است، اما رعایت حجاب درباره مردان محرم واجب نیست. مردان محرم عبارتند از:
1. پدر و جد و هرچه بالا روند.
2. پدر و جد مادرى و هرچه بالا روند.
3. برادر و فرزندان برادر تا هرچه پایین روند.
4. فرزند خواهر و فرزندان او تا هرچه پایین روند.
5 . عمو و عموىِ عمو و هرچه بالا روند.
6 . دایى و دایىِ دایى و هرچه بالا روند.
7. شوهر و پدر شوهر و هرچه بالا روند.
8. پدر و مادر شوهر و پدر او و هرچه بالا روند.
9. پسر شوهر و فرزندان او تا هرچه پایین روند.
10. پسر و فرزندان پسرى و دخترى تا هرچه پایین روند.
11. دختر و فرزندان دخترى و پسرى تا هرچه پایین روند.
12. داماد و دامادِ داماد تا هرچه پایین روند.
این افراد می‌توانند به بدن یكدیگر بنگرند و رعایت حجاب بر آنان واجب نیست. البته مشروط به این كه نگاه آنان از روى ریبه و لذتجویى نباشد و الاّ حتى به محارم و اطفال غیربالغ نیز نمی‌توان نگریست. همچنین اگر نگاه از روى لذتجویى باشد، زن به زن و مرد به مرد نیز نمی‌تواند بنگرد.
حدود حجاب
وجوب حجاب از احكام قطعى اسلام است كه همه فقها بر آن اتفاق دارند. بانوان وظیفه دارند بدن خود را از مردان بیگانه بپوشند، با چادر، عبا، پیراهن بلند، مانتو، پالتو، روپوش، یا مقنعه، روسرى و هر وسیله دیگرى كه مجموع بدن را بپوشاند و دلیلى بر وجوب استفاده از نوعى پوشش خاص نداریم.
در اصلِ وجوب حجاب اختلافى نیست، اما در پوشیدن صورت و دو دست تا مچ در بین فقها اختلاف است. تعدادى از فقها پوشیدن آنها را نیز واجب دانسته یا حكم به احتیاط كرده‌اند، ولى اكثر فقها پوشیدن آنها را واجب نمی‌دانند و براى اثبات عدم وجوب به چند دلیل استناد نموده‌اند:
دلیل اول: احادیثى كه به طور مستقیم و صریح، وجوب ستر وجه و كفین را نفى می‌كند:
ـ مسعدة بن زیاد می‌گوید: از امام جعفر صادق علیه‌السلام شنیدم كه در پاسخ سؤال از زینت‌هاى ظاهر زن فرمود: مقصود صورت و دو دست است(2).
حضرت صادق علیه‌السلام در پاسخ اینكه مرد در صورتى كه محرم نباشد به چه عضوى از زن می‌تواند نگاه‌كند، فرمود: صورت و دو دست و دو پا(3).
ـ على بن جعفر می‌گوید: از برادرم موسى بن جعفر علیه‌السلام سؤال كردم: مرد به چه عضوى از زن نامحرم می‌تواند بنگرد؟ فرمود: صورت و دست و جاى دستبند(4).
دلیل دوم: احادیثى كه به وجه و كفین تصریح ندارد، اما به طور غیرمستقیم دلالت دارند كه پوشیدن صورت و دو دست واجب نیست.
دلیل سوم: چنانكه اشاره شد، از جمله: « َلا یُبْدِینَ زِینَـتَهُنَّ إِلاّ ما ظَـهَرَ مِنْها» می‌توان استنباط كرد كه پوشیدن صورت و دست‌ها واجب نیست، زیرا در احادیث اهل بیت سرمه كشیدن و انگشترى به دست كردن از مصداق‌هاى « إِلاّ ما ظَـهَرَ مِنْها» معرفى شده كه وجوب پوشش ندارند. بنابراین، باید پوشش صورت و دست، كه محل این دو زینتاند، نیز واجب نباشد.
دلیل چهارم: از برخى احادیث و شواهد تاریخى استفاده می‌شود كه رسم زنان در زمان رسول خدا صلیاللهعلیهوآله این نبوده كه صورت خود را بپوشند، بلكه با صورت باز در مجامع و كوچه و بازار ظاهر می‌شدند. چشم مردان به صورت آنان می‌افتاد و با یكدیگر صحبت می‌كردند، معاشرت و معامله داشتند، از پیامبر حدیث می‌شنیدند و براى مردان نقل می‌كردند. در بین راویان حدیث صدها زن وجود دارد، حتى همسران و دختران پیامبر نیز از این عمل مستثنا نبوده‌اند. ولى رسول خدا صلیاللهعلیهوآله نه زنان را به پوشیدن صورت امر كرد، نه مردان را از نگریستن به صورت زنان و شنیدن صداى آنان نهى فرمود، مگر اینكه به قصد لذتجویى و چشمچرانى باشد.
فلسفه حجاب
چنانكه گفته شد، یكى از احكام قطعى اسلام، وجوب پوشش است، اما سؤال مهم اینكه فلسفه حجاب چیست و چرا اسلام با تشریع حجاب، حق آزادى را از بانوان سلب كرده است و آیا این، ستم نیست؟
در پاسخ باید گفت: هدف اسلام از تشریع حجاب، تحكیم بنیاد مقدس خانواده و جلوگیرى از انحراف‌هاى جنسى و عوارض سوء ناشى از آن، تأمین سلامت و امنیت اجتماعى، كمك به پاكسازى محیط و كاهش مفاسد اخلاقى است و این مقدار محدودیت نه تنها به زیان بانوان نیست، بلكه به نفع بانوان و فرزندان و شوهران آنان و سایر افراد اجتماع تمام خواهد شد.
پی نوشت:
1. همان، آیات 32 ـ 33
2. وسائل الشیعه، ج 20، ص 212
3. همان، ج 20، ص 201
4. نورالثقلین، ج 3، ص 590
منبع:http://www.bornanews.com/Pages/News-74088.aspx