poune
23rd August 2011, 08:00 PM
بینی‌تان را جراحی کرده‌اید و از جای بخیه روی صورت‌تان شاکی هستید؟ بد نیست بدانید که دانشمندان چسب‌هایی ساخته‌اند که با آن اصلا نیازی به بخیه پس از جراحی پلاستیک نیست. محققان ژاپنی موفق به ساخت نانوماده زیست‌‌سازگاری شده‌اند که بدون نیاز به بخیه به ترمیم محل برش عمل جراحی کمک میکند. بر اساس اظهارات آنها استفاده از نانوپوشش‌‌های مبتنی بر پلی‌‌استری که روی بخیه‌‌های محل جراحی استفاده شده است، در موشها سبب شده تا اثری از آثار بخیه روی پوست آنها باقی نماند...
مدیر این پروژه ژاپنی، شین‌جی‌تاکی‌کا از دانشگاه واسی دا در توکیو، می‌‌گوید: «ممکن است در آینده با استفاده از این نوارچسب‌‌های نانویی دیگر به بخیه زدن ناحیه برش‌شده نیازی نباشد. با استفاده از این روش، عمل جراحی ساده‌‌تر و در زمان کوتاه‌‌تری انجام خواهد شد و بعد از عمل جراحی، اسکار (جای زخم) ایجاد نمی‌‌شود. از این روش به‌‌ویژه در جراحی‌‌های پلاستیک و مواردی استفاده می‌شود که بیماران نگران باقی ماندن آثار جراحی روی پوست هستند.اسکارها (جای زخم) ممکن است خارجی و قابل رویت و نازیبا باشند و یا به‌‌‌صورت داخلی و همراه با درد و چسبندگی باشند، از این رو استفاده از این نوع مواد میتواند مانع از ایجاد موارد فوق شود. در آزمایش‌های انجام‌‌شده روی شکم موش‌‌هایی که به روش سنتی بخیه زده شده بودند، بعد از یک هفته علایم چسبندگی دیده شد، در حالی که با استفاده از روش جدید، نه تنها چسبندگی ایجاد نشد بلکه ایجاد اسکار به حداقل رسید.
● فرآیند ساخت ورقه نانویی
ویلیام چن، مهندس زیست‌‌‌پزشکی و داروساز در دانشگاه استونی بروک در نیویورک، می‌‌گوید: فیلم «غشاء پلی‌ال‌اسید‌لاستیک» با این روش کاملاً الاستیک، سازگار و دارای خصوصیت چسبندگی است.» او اشاره میکند که در آنالیز کلاژن عمقی (دسته‌‌های کلاژنی که بافت اسکار را تشکیل میدهند) لازم است تا کیفیت درمان زخم تایید شود. بر اساس اظهارات تاکی‌کا، حداقل سه سال طول می‌‌کشد تا پروژه وارد مرحله‌ی آزمایش‌های کلینیکی شود اما او گمان میکند که کاربردهای وسیعی مانند ترمیم بافتی، بی‌‌حرکتی داروها و آزادسازی مواد برای مراقبتهای پس از انجام عمل جراحی برای این ماده وجود دارد. او می‌‌گوید: «اگر از ۱۰۰ دکتر در مورد کاربردهای این ماده سوال کنید، هر یک ایده‌‌های منحصربه‌‌فردی را پیشنهاد خواهند کرد.» چن نگران این موضوع است که نتایج آزمایش روی موشها با نتایج آزمایش روی انسان یکسان نباشد. در مدل موش، میزان کشش بافت در هنگام کنار هم نگه داشتن لبه‌‌های بریدگی کم است و ممکن است میزان کشش بافتی بیشتر در حیوانات بزرگ‌تر، مشکلاتی را به همراه داشته باشد.
● ترمیم جای زخم
وقتی پوست شما صدمه می‌بیند، چه به صورت تصادفی و چه به صورت برنامه‌ریزی شده (برای مثال، طی یک عمل جراحی) روی پوست شما طی مراحل درمان جای زخم ایجاد می‌شود که ممکن است برای مدت‌ها روی پوست باقی بماند. خیلی از مردم معتقدند که استفاده از کرم‌های محتوی ویتامین e و یا مصرف خوراکی از ویتامین eبه بهبود زخم سرعت می‌بخشد و آثار زخم را روی پوست شما کمتر میکند. مواد غذایی که حاوی مقدار قابل توجهی ویتامین eهستند عبارتند از: گندم، تنقلات (به خصوص بادام زمینی)، روغن سبزی‌ها، تخم‌مرغ، سبزی‌ها‌یی که برگ تیره دارند مانند اسفناج... بعضی از سیاهپوستان نیز به دلیل جلوگیری از ضخیم شدن و برآمده شدن زخم از روغن نارگیل استفاده می‌کنند. زخم‌هایی که از آنها مراقبتهای لازم صورت گرفته باشد به تدریج وضوح خود را از دست میدهند.
اگر زخم شما بعد از مدت طولانی هنوز مشخص و واضح است، می‌توانید به سادگی به وسیله بعضی از لوازم آرایشی که در داروخانه‌ها موجود است آن را پنهان کنید. پزشکان معمولاً از ژل‌های سیلیکان استفاده می‌کنند که این ژل‌ها برای چند سال باعث فشردگی، نرم شدن و تا حد امکان محو شدن جای زخم شما می‌شوند. این ژل‌ها امروزه در داروخانه‌ها در دسترس هستند. راه‌های دیگری نیز برای محو کردن اثرات زخم وجود دارد که برای استفاده از آنها بهتر است به پزشک مراجعه نمایید.
● با جای زخم بخیه چه‌کار کنیم؟
پوست، عضو زنده بدن است که دارای چند لایه است. بالاترین لایه پوست اپیدرم است که از سلول‌های مرده پوست تشکیل شده و سطح پوست را می‌سازد. هر فرد سالم در هر دقیقه حدود ۳۰ هزار سلول پوست مرده‌اش می‌ریزد. با این حال سلول‌های پوست زنده به‌طور مداوم در قسمت زیرین اپیدرم تولید شده و جای سلول‌های مرده را می‌گیرند. منظور از لایه زیر اپیدرم، درم است که حاوی عروق خونی، اعصاب و لایه چربی است. به دلیل این پویایی هرگاه زخمی روی پوست ایجاد شود، ترمیم می‌شود و جای زخم یا اسکار از بین می‌رود اما بسته به نظر جراحان پلاستیک، درمان اسکار طیف وسیعی دارد و شامل اقدامات غیرجراحی و جراحی است که همه این اقدامات در جهت بهبود ظاهر اسکار انجام می‌شود. بعضی بیماران به عمل‌های جراحی متعدد نیاز دارند که به‌طور معمول این اقدامات وقتی صورت می‌گیرد که درمان دارویی یا موارد غیرجراحی پاسخگو نباشد. در این موارد جراح به وسیله یک عمل جراحی زخم یا اسکار را بر می‌دارد و در واقع با برداشتن آن بافت، اندازه اسکار کوچک‌تر می‌شود و گاهی اوقات اسکارهای بزرگی را که ناشی از تصادفات یا سوختگی هستند و بسیار بدشکل شده‌اند، با استفاده از پیوند یا گرافت پوستی یا پوست مصنوعی درمان میکند. استفاده از پوست مصنوعی که با تایید وزارت غذا و داروی آمریکا از آوریل ۲۰۰۲ به کار گرفته شده‌اند، برای اسکارهای بدشکل ناشی از سوختگی کاربرد دارد. این پوست مصنوعی شامل دو لایه است که به‌طور معمول لایه زیرین از کلاژن گاوی و لایه رویی از جنس سیلیکون است. برای استفاده از آن باید ابتدا بافت اسکار را برداشت و پوست مصنوعی را جایگزین کرد.
روش دیگر کاربرد لیزر و درم ابریژن است که به‌طور معمول برای اسکارهای کوچک مانند اسکار ناشی از آکنه و یا اسکارهای برآمده یا فرورفته کاربرد دارد. با این روش، لایه بالایی پوست یا اپیدرم برداشته می‌شود. لیزرهایی که به‌طور معمول برای رفع اسکار استفاده می‌شود، اغلب لیزرهای دی‌اکسید کربن و اربیوم یاک است که اپیدرم را بر می‌دارد و لایه‌های زیرین را محکم‌تر میکند. برخی از اسکارها به حالت برآمده هستند که آنها را کلویید می‌نامیم که آنها هم با نوعی لیزر pdl درمان می‌شوند. لیزر اغلب موجب تورم یا قرمزی موقت پوست می‌شود و در ۳۳ تا ۸۵ درصد موارد میتواند تغییر رنگ در پوست ایجاد کند که البته این خطر در افراد با پوست تیره بیشتر است.
دکتر شکیلا نیکنام
روزنامه سلامت
مدیر این پروژه ژاپنی، شین‌جی‌تاکی‌کا از دانشگاه واسی دا در توکیو، می‌‌گوید: «ممکن است در آینده با استفاده از این نوارچسب‌‌های نانویی دیگر به بخیه زدن ناحیه برش‌شده نیازی نباشد. با استفاده از این روش، عمل جراحی ساده‌‌تر و در زمان کوتاه‌‌تری انجام خواهد شد و بعد از عمل جراحی، اسکار (جای زخم) ایجاد نمی‌‌شود. از این روش به‌‌ویژه در جراحی‌‌های پلاستیک و مواردی استفاده می‌شود که بیماران نگران باقی ماندن آثار جراحی روی پوست هستند.اسکارها (جای زخم) ممکن است خارجی و قابل رویت و نازیبا باشند و یا به‌‌‌صورت داخلی و همراه با درد و چسبندگی باشند، از این رو استفاده از این نوع مواد میتواند مانع از ایجاد موارد فوق شود. در آزمایش‌های انجام‌‌شده روی شکم موش‌‌هایی که به روش سنتی بخیه زده شده بودند، بعد از یک هفته علایم چسبندگی دیده شد، در حالی که با استفاده از روش جدید، نه تنها چسبندگی ایجاد نشد بلکه ایجاد اسکار به حداقل رسید.
● فرآیند ساخت ورقه نانویی
ویلیام چن، مهندس زیست‌‌‌پزشکی و داروساز در دانشگاه استونی بروک در نیویورک، می‌‌گوید: فیلم «غشاء پلی‌ال‌اسید‌لاستیک» با این روش کاملاً الاستیک، سازگار و دارای خصوصیت چسبندگی است.» او اشاره میکند که در آنالیز کلاژن عمقی (دسته‌‌های کلاژنی که بافت اسکار را تشکیل میدهند) لازم است تا کیفیت درمان زخم تایید شود. بر اساس اظهارات تاکی‌کا، حداقل سه سال طول می‌‌کشد تا پروژه وارد مرحله‌ی آزمایش‌های کلینیکی شود اما او گمان میکند که کاربردهای وسیعی مانند ترمیم بافتی، بی‌‌حرکتی داروها و آزادسازی مواد برای مراقبتهای پس از انجام عمل جراحی برای این ماده وجود دارد. او می‌‌گوید: «اگر از ۱۰۰ دکتر در مورد کاربردهای این ماده سوال کنید، هر یک ایده‌‌های منحصربه‌‌فردی را پیشنهاد خواهند کرد.» چن نگران این موضوع است که نتایج آزمایش روی موشها با نتایج آزمایش روی انسان یکسان نباشد. در مدل موش، میزان کشش بافت در هنگام کنار هم نگه داشتن لبه‌‌های بریدگی کم است و ممکن است میزان کشش بافتی بیشتر در حیوانات بزرگ‌تر، مشکلاتی را به همراه داشته باشد.
● ترمیم جای زخم
وقتی پوست شما صدمه می‌بیند، چه به صورت تصادفی و چه به صورت برنامه‌ریزی شده (برای مثال، طی یک عمل جراحی) روی پوست شما طی مراحل درمان جای زخم ایجاد می‌شود که ممکن است برای مدت‌ها روی پوست باقی بماند. خیلی از مردم معتقدند که استفاده از کرم‌های محتوی ویتامین e و یا مصرف خوراکی از ویتامین eبه بهبود زخم سرعت می‌بخشد و آثار زخم را روی پوست شما کمتر میکند. مواد غذایی که حاوی مقدار قابل توجهی ویتامین eهستند عبارتند از: گندم، تنقلات (به خصوص بادام زمینی)، روغن سبزی‌ها، تخم‌مرغ، سبزی‌ها‌یی که برگ تیره دارند مانند اسفناج... بعضی از سیاهپوستان نیز به دلیل جلوگیری از ضخیم شدن و برآمده شدن زخم از روغن نارگیل استفاده می‌کنند. زخم‌هایی که از آنها مراقبتهای لازم صورت گرفته باشد به تدریج وضوح خود را از دست میدهند.
اگر زخم شما بعد از مدت طولانی هنوز مشخص و واضح است، می‌توانید به سادگی به وسیله بعضی از لوازم آرایشی که در داروخانه‌ها موجود است آن را پنهان کنید. پزشکان معمولاً از ژل‌های سیلیکان استفاده می‌کنند که این ژل‌ها برای چند سال باعث فشردگی، نرم شدن و تا حد امکان محو شدن جای زخم شما می‌شوند. این ژل‌ها امروزه در داروخانه‌ها در دسترس هستند. راه‌های دیگری نیز برای محو کردن اثرات زخم وجود دارد که برای استفاده از آنها بهتر است به پزشک مراجعه نمایید.
● با جای زخم بخیه چه‌کار کنیم؟
پوست، عضو زنده بدن است که دارای چند لایه است. بالاترین لایه پوست اپیدرم است که از سلول‌های مرده پوست تشکیل شده و سطح پوست را می‌سازد. هر فرد سالم در هر دقیقه حدود ۳۰ هزار سلول پوست مرده‌اش می‌ریزد. با این حال سلول‌های پوست زنده به‌طور مداوم در قسمت زیرین اپیدرم تولید شده و جای سلول‌های مرده را می‌گیرند. منظور از لایه زیر اپیدرم، درم است که حاوی عروق خونی، اعصاب و لایه چربی است. به دلیل این پویایی هرگاه زخمی روی پوست ایجاد شود، ترمیم می‌شود و جای زخم یا اسکار از بین می‌رود اما بسته به نظر جراحان پلاستیک، درمان اسکار طیف وسیعی دارد و شامل اقدامات غیرجراحی و جراحی است که همه این اقدامات در جهت بهبود ظاهر اسکار انجام می‌شود. بعضی بیماران به عمل‌های جراحی متعدد نیاز دارند که به‌طور معمول این اقدامات وقتی صورت می‌گیرد که درمان دارویی یا موارد غیرجراحی پاسخگو نباشد. در این موارد جراح به وسیله یک عمل جراحی زخم یا اسکار را بر می‌دارد و در واقع با برداشتن آن بافت، اندازه اسکار کوچک‌تر می‌شود و گاهی اوقات اسکارهای بزرگی را که ناشی از تصادفات یا سوختگی هستند و بسیار بدشکل شده‌اند، با استفاده از پیوند یا گرافت پوستی یا پوست مصنوعی درمان میکند. استفاده از پوست مصنوعی که با تایید وزارت غذا و داروی آمریکا از آوریل ۲۰۰۲ به کار گرفته شده‌اند، برای اسکارهای بدشکل ناشی از سوختگی کاربرد دارد. این پوست مصنوعی شامل دو لایه است که به‌طور معمول لایه زیرین از کلاژن گاوی و لایه رویی از جنس سیلیکون است. برای استفاده از آن باید ابتدا بافت اسکار را برداشت و پوست مصنوعی را جایگزین کرد.
روش دیگر کاربرد لیزر و درم ابریژن است که به‌طور معمول برای اسکارهای کوچک مانند اسکار ناشی از آکنه و یا اسکارهای برآمده یا فرورفته کاربرد دارد. با این روش، لایه بالایی پوست یا اپیدرم برداشته می‌شود. لیزرهایی که به‌طور معمول برای رفع اسکار استفاده می‌شود، اغلب لیزرهای دی‌اکسید کربن و اربیوم یاک است که اپیدرم را بر می‌دارد و لایه‌های زیرین را محکم‌تر میکند. برخی از اسکارها به حالت برآمده هستند که آنها را کلویید می‌نامیم که آنها هم با نوعی لیزر pdl درمان می‌شوند. لیزر اغلب موجب تورم یا قرمزی موقت پوست می‌شود و در ۳۳ تا ۸۵ درصد موارد میتواند تغییر رنگ در پوست ایجاد کند که البته این خطر در افراد با پوست تیره بیشتر است.
دکتر شکیلا نیکنام
روزنامه سلامت