poune
26th July 2011, 09:10 AM
بدن از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است که بسیاری از آنها از بیرون قابل مشاهده نیستند اما حتی این بخش‌های غیرقابل مشاهده هم مثل اعضای سطحی بدن، دچار بیماری‌های مختلف می‌شوند و در این مواقع باید به دقت مورد بررسی قرار گیرند. با توجه به این که این اعضای داخلی به راحتی برای معاینه در دسترس قرار ندارند، باید از روشی دیگر برای معاینه و آزمایش آنها استفاده کرد. روش کولونوسکوپي براي بررسي جدار داخلي رکتوم (مقعد) و کولون (روده بزرگ) استفاده شود.
کولونوسکوپ چیست؟
کولونوسکوپ دستگاهي است که از يک لوله قابل انعطاف با قطري به اندازه يک انگشت و طول حدود 5/1 متر تشکيل شده و به يک منبع نوري براي ديدن درون کولون و يک دوربين بسيار کوچک ويديوئي که براي تصويربرداري از روده مورد استفاده قرار مي گيرد مجهز مي باشد.
کولونوسکوپ امکان تشخيص پوليپ ها، تومورها، نقاط دچار خونريزي و التهاب را به پزشک معالج مي دهد.
علل انجام کولونوسکوپی
جهت تشخيص بيماری كولون (Colon) ، ركتوم (Rectum) و مقعد در كسانی كه دچار خونريزی بدون علت مشخص، اسهال يا يبوست طول كشيده، خون يا چرك مخفی در مدفوع يا درد قسمت تحتانی شكم هستند کولونوسکوپی انجام می شود:
1.در كسانی كه باريم انما در آنها اختلالاتی را نشان داده است.
2.جهت تشخيص بدخيمی ها و پوليپ‌های كولون
3.جهت پيگيری بيماری التهابی روده
4.جهت برداشت بيوپسی از بافت كولون
آمادگی های قبل از كولونوسكوپی:
قبل از انجام كولونوسكوپی موارد زير را به پزشك اطلاع دهيد :
1.اگر کودکتان داروی خاصی مصرف می كند.
2.اگر کودکتان به داروی خاصی مثل داروهای بيهوشی حساسيت دارد.
3.اگر کودکتان مشكل انعقادی دارد يا داروهای رقيق كننده خون مثل كومادين (Comadin) يا داروهای حاوی آسپرين دريافت می كند.
4.اگر کودکتان بيماری قلبی دارد.
5.اگر طی 4 روز قبل باريوم انما برای کودکتان انجام شده است.
توجه:
یک روز قبل از انجام کولونوسکوپی، بستری کودک در بخش گوارش الزامی است. از آنجا که در این مرکز صرفا در روزهای دوشنبه صبح انجام کولونوسکوپی مقدور می باشد، روز یکشنبه باید کودک با دستور پزشک در بخش گوارش بستری شود. کلیه مراقبت های کودک تحت نظر پزشک و پرستار با کمک همراه بیمار انجام می شود.
قبل از كولونوسكوپی بايد روده کاملا از مدفوع پاك شود تا ديد كافی جهت بررسی آن وجود داشته باشد، لذا ممکن است پزشک توصيه کند برخی از موارد زير را رعايت کنيد:
1.کودک يك تا دو روز قبل از انجام كولونوسكوپی غذاهای جامد و مواد غذايی قرمز رنگ مصرف نكند.
2.کودک روز قبل از تست مسهل استفاده كند.
3.کودک مايعات فراوان مصرف كند تا دچار كم آبی نشود و روده اش هم تميز شود. (4 الی 6 ساعت قبل از كولونوسكوپی مصرف مايعات را قطع شود)
حتماً همراه مطمئن با کودک خود داشته باشيد چون ممكن است در حين كولونوسكوپی داروهای خواب‌آور به او داده شود و بعد از آن احساس خواب‌آلودگی كند.
براي آمادگي کامل کولون، در 24 ساعت قبل از انجام آزمايش، موارد زير برای کودک انجام می شود:
- مصرف قرص آهن و داروهاي حاوي آهن قطع می شود زيرا آهن مي تواند رنگ پوشش داخلي کولون را تغييردهد.
- مسهل تجويز شده توسط پزشک معالج مصرف شود.
- مصرف غذاهاي جامد و مايعات رنگي ممنوع است.
- باید کودک مايعات فراوان مانند چاي و آب مصرف کند. مواد خوراکي نرم مانند ژله استفاده کند اما نه ژله قرمز رنگ.
- مايعات قرمز رنگ مصرف نکند زيرا مي تواند ترشحات روده را قرمز کرده و با خون اشتباه شود.
- در زمان مصرف مسهل، هر 10 دقيقه بمدت 10-5 دقيقه کودک وادار به قدم زدن می شود (نزديک به دستشويي باشيد.)
- در زمان آمادگي بدليل مصرف مسهل کودک چندين بار بايد از توالت استفاده کند.
- کودک شش ساعت قبل از کولونوسکوپي ناشتا باشد.
نحوه انجام کولونوسکوپی:
کولونوسکوپي توسط پزشک فوق تخصص گوارش در بيمارستان (بخش گوارش، واحد آندوسکوپی)انجام مي شود.
کولونوسکوپي ميتواند نسبتاً بدون درد باشد. اغلب موارد به کودک يک مسکن خفيف به تنها يي يا همراه با داروي مخدر تسکين دهنده (خواب آور) از طرق وريدي داده خواهد شد تا احساس ناراحتي کمتري در حين معاينه داشته باشد.
در طول انجام معاينه کودک به چپ دراز خواهد کشيد. پزشک، کولونوسکوپ آغشته به ژل را از طريق مقعد وارد رکتوم خواهد کرد. کولونوسکوپ ما بين اعمال کولونوسکوپي، ضد عفوني خواهد شد تا خطر انتقال عفونت به حداقل برسد.
لوله کولونوسکوپ به اندازه کافي بلند است تا به پزشک اجازه دهد تمام قسمت کولون را مورد بررسي قرار دهد. ممکن است جهت مشاهده بهتر، هوا توسط پمپ به داخل تزريق شود و در اين زمان ممکن است کودک دچار دل درد شود. در حين کولونوسکوپي ممکن است کودک دچار دل درد يا احساس دفع گاز شود که اين يک مساله عادي است.
دوربين تصاوير را به مونيتور انتقال خواهد داد تا پزشک معالج بطور واضح داخل کولون را ببيند. پزشک ممکن است وسيله اي را از طريق لوله کولونوسکوپ جهت برداشتن نمونه بافتي، بيرون آوردن پوليپ و تخريب بافت توسط کوترکردن (سوزاندن) يا تزريق محلول وارد لوله کولونوسکوپ کند.
اگر پوليپ يا بافت ناهنجار ديده شد پزشک ممکن است آن را بردارد، با کوتر کردن آنرا تخريب کند، از آن نمونه برداري کند و يا جهت عمل جراحي به پزشک جراح ارجاع دهد.
مدت کولونوسکوپي معمولاً 30-20 دقيقه طول خواهد کشيد و مي تواند بر اساس يافتهها يا اعمالي که انجام مي شود کمي طولانيتر شود.
براي بدست آوردن نتيجه دقيق کولونوسکوپي، کولون کودک بايد کاملاً آماده شود. کولون بايد کاملاً از مدفوع و مايعات پاک شود تا ديد کافي جهت بررسي پوشش داخلي کولون و رکتوم وجود داشته باشد.
احساس بيمار چه خواهد بود؟
كولونوسكوپی می تواند برای کودک ناراحت كننده باشد يا احساس خجالت بكنيد. دانستن آنچه اتفاق خواهد افتاد می تواند باعث احساس بهتری شده و ترس کودک را كاهش دهد. مصرف مسهل شب قبل می تواند باعث اسهال و درد شكم شده و کودک شما را مجبور كند كه اكثر ساعات شب را در دستشويی به سر ببرد.
در حين کولونوسکوپی به علت داروهای ضد درد و خواب‌آوری که به کودک داده می شود، خواب آلود و راحت خواهيد بود. در حين ورود كولونوسكوپ يا ورود هوا به داخل روده ممكن است احساس درد خفيف يا دل‌پيچه كند. در حين کولونوسکوپی ممکن است احساس دفع پيدا كند. اگر احساس درد كرد به پزشك اطلاع دهيد. ساكشن كه مدفوع يا ترشحات را می مكد ممكن است توليد صدا كند. از آنجا كه جدار روده حس درد ندارد برداشت بيوپسی يا پوليپ دردی نخواهد داشت.
اكثر افراد می گويند كه چيز زيادی از انجام كولونوسكوپی قبل، حين يا بعد از آن به علت مصرف داروها به خاطر ندارند. بعد از كولونوسكوپی ممكن است کودک به علت پرهوايی شكم احساس درد كند كه دفع گاز به بهبودی کودک كمك خواهد كرد. اگر بيوپسی يا پوليپ برداشته شود، ممكن است تا چند روز رگه‌های خونی در مدفوع کودک مشاهده شود و پزشك به شما توصيه کند كه او به مدت 7 تا 14 روز آسپرين يا داروهای ضد التهاب غير استروئيدی (NSAID) مصرف نكند. در صورت خونريزی شديد، درد شكمی شديد يا تب بعد از انجام کولونوسکوپی به پزشك مراجعه کنيد.
خطرات:
خطرات كولونوسكوپی بسيار نادر است. احتمال بسيار كمی (كمتر از 1 در 1000) برای پارگی كولون (Colon) ، خونريزی شديد به علت آسيب جدار كولون (كمتر از 3 در هزار) و عفونت كولون وجود دارد.
بيمارانی كه بيماری های درچه‌ای قلب، دريچه مصنوعی يا سابقه عفونت قبلی دريچه قلب دارند ممكن است قبل و بعد از كولونوسكوپی نياز به دريافت آنتی بيوتيك برای جلوگيری از عفونت داشته باشند. نامنظمی در ضربان قلب ممكن است حين انجام تست اتفاق بيفتد كه معمولاً بدون درمان خاص بهبود می يابد.
نتايج:
برخی از نتايج را پزشك بلافاصله به شما خواهد گفت ولی نمونه‌های بافتی كه حين كولونوسكوپی گرفته می شود برای بررسی بيشتر به آزمايشگاه پاتولوژی و ميكروبيولوژی فرستاده خواهد شد که نتايج آن می تواند چند روز تا چند هفته به طول بينجامد.
عواملی که روی كولونوسكوپی تأثير دارد:
1.انجام باريوم انما يک هفته قبل از كولونوسكوپی می تواند ديد پزشك را محدود كرده و نتايج مناسب به دست نيايد.
2.وجود مدفوع در كولون، پيچ‌های زياد روده، جراحی قبلی كولون، يا عدم همکاری کودک می تواند انجام آن را مشكل يا غير ممكن كند.
3.مصرف قرص آهن می تواند مدفوع را سياه كرده يا پاك شدن كولون از مدفوع را دچار مشكل كند، بنابراين چند روز قبل از كولونوسكوپی بايد مصرف قرص آهن را قطع کرد.
4.مايعات يا ژله‌های قرمز رنگ می تواند ترشحات روده را قرمز كرده و با خون اشتباه شود.
دستورالعمل کولونوسکوپی
شربت لاکتولوز:
• زیر دو سال: روزانه یک تا دو قاشق مربا خوری
• بالای دو سال: دو قاشق مربا خوری صبح/دو قاشق عصر
قطره دایمتیکون: (بعد از هر وعده غذا)
• زیر یک سال: 5 قطره
• یک تا دو سال: 10 قطره
• بالای دو سال: 15 قطره
پارافین:
• زیر یک سال: تجویز نمی شود.
• بالای یک سال: عصر شنبه: 1 تا 2 قاشق مربا خوری
شیاف بیزاکودیل اطفال:
• یک عدد جمعه و شنبه
رژیم غذایی:
• جمعه: سوپ و مایعات
• شنبه: سوپ صاف شده و مایعات ( هیچ چیز نخورده NPO باشد)
وضعیت:
• یک شنبه: جهت بستری به بخش مراجعه نماید.
• دوشنبه: انجام کولونوسکوپی
بیمارستان کودکان مفید
کولونوسکوپ چیست؟
کولونوسکوپ دستگاهي است که از يک لوله قابل انعطاف با قطري به اندازه يک انگشت و طول حدود 5/1 متر تشکيل شده و به يک منبع نوري براي ديدن درون کولون و يک دوربين بسيار کوچک ويديوئي که براي تصويربرداري از روده مورد استفاده قرار مي گيرد مجهز مي باشد.
کولونوسکوپ امکان تشخيص پوليپ ها، تومورها، نقاط دچار خونريزي و التهاب را به پزشک معالج مي دهد.
علل انجام کولونوسکوپی
جهت تشخيص بيماری كولون (Colon) ، ركتوم (Rectum) و مقعد در كسانی كه دچار خونريزی بدون علت مشخص، اسهال يا يبوست طول كشيده، خون يا چرك مخفی در مدفوع يا درد قسمت تحتانی شكم هستند کولونوسکوپی انجام می شود:
1.در كسانی كه باريم انما در آنها اختلالاتی را نشان داده است.
2.جهت تشخيص بدخيمی ها و پوليپ‌های كولون
3.جهت پيگيری بيماری التهابی روده
4.جهت برداشت بيوپسی از بافت كولون
آمادگی های قبل از كولونوسكوپی:
قبل از انجام كولونوسكوپی موارد زير را به پزشك اطلاع دهيد :
1.اگر کودکتان داروی خاصی مصرف می كند.
2.اگر کودکتان به داروی خاصی مثل داروهای بيهوشی حساسيت دارد.
3.اگر کودکتان مشكل انعقادی دارد يا داروهای رقيق كننده خون مثل كومادين (Comadin) يا داروهای حاوی آسپرين دريافت می كند.
4.اگر کودکتان بيماری قلبی دارد.
5.اگر طی 4 روز قبل باريوم انما برای کودکتان انجام شده است.
توجه:
یک روز قبل از انجام کولونوسکوپی، بستری کودک در بخش گوارش الزامی است. از آنجا که در این مرکز صرفا در روزهای دوشنبه صبح انجام کولونوسکوپی مقدور می باشد، روز یکشنبه باید کودک با دستور پزشک در بخش گوارش بستری شود. کلیه مراقبت های کودک تحت نظر پزشک و پرستار با کمک همراه بیمار انجام می شود.
قبل از كولونوسكوپی بايد روده کاملا از مدفوع پاك شود تا ديد كافی جهت بررسی آن وجود داشته باشد، لذا ممکن است پزشک توصيه کند برخی از موارد زير را رعايت کنيد:
1.کودک يك تا دو روز قبل از انجام كولونوسكوپی غذاهای جامد و مواد غذايی قرمز رنگ مصرف نكند.
2.کودک روز قبل از تست مسهل استفاده كند.
3.کودک مايعات فراوان مصرف كند تا دچار كم آبی نشود و روده اش هم تميز شود. (4 الی 6 ساعت قبل از كولونوسكوپی مصرف مايعات را قطع شود)
حتماً همراه مطمئن با کودک خود داشته باشيد چون ممكن است در حين كولونوسكوپی داروهای خواب‌آور به او داده شود و بعد از آن احساس خواب‌آلودگی كند.
براي آمادگي کامل کولون، در 24 ساعت قبل از انجام آزمايش، موارد زير برای کودک انجام می شود:
- مصرف قرص آهن و داروهاي حاوي آهن قطع می شود زيرا آهن مي تواند رنگ پوشش داخلي کولون را تغييردهد.
- مسهل تجويز شده توسط پزشک معالج مصرف شود.
- مصرف غذاهاي جامد و مايعات رنگي ممنوع است.
- باید کودک مايعات فراوان مانند چاي و آب مصرف کند. مواد خوراکي نرم مانند ژله استفاده کند اما نه ژله قرمز رنگ.
- مايعات قرمز رنگ مصرف نکند زيرا مي تواند ترشحات روده را قرمز کرده و با خون اشتباه شود.
- در زمان مصرف مسهل، هر 10 دقيقه بمدت 10-5 دقيقه کودک وادار به قدم زدن می شود (نزديک به دستشويي باشيد.)
- در زمان آمادگي بدليل مصرف مسهل کودک چندين بار بايد از توالت استفاده کند.
- کودک شش ساعت قبل از کولونوسکوپي ناشتا باشد.
نحوه انجام کولونوسکوپی:
کولونوسکوپي توسط پزشک فوق تخصص گوارش در بيمارستان (بخش گوارش، واحد آندوسکوپی)انجام مي شود.
کولونوسکوپي ميتواند نسبتاً بدون درد باشد. اغلب موارد به کودک يک مسکن خفيف به تنها يي يا همراه با داروي مخدر تسکين دهنده (خواب آور) از طرق وريدي داده خواهد شد تا احساس ناراحتي کمتري در حين معاينه داشته باشد.
در طول انجام معاينه کودک به چپ دراز خواهد کشيد. پزشک، کولونوسکوپ آغشته به ژل را از طريق مقعد وارد رکتوم خواهد کرد. کولونوسکوپ ما بين اعمال کولونوسکوپي، ضد عفوني خواهد شد تا خطر انتقال عفونت به حداقل برسد.
لوله کولونوسکوپ به اندازه کافي بلند است تا به پزشک اجازه دهد تمام قسمت کولون را مورد بررسي قرار دهد. ممکن است جهت مشاهده بهتر، هوا توسط پمپ به داخل تزريق شود و در اين زمان ممکن است کودک دچار دل درد شود. در حين کولونوسکوپي ممکن است کودک دچار دل درد يا احساس دفع گاز شود که اين يک مساله عادي است.
دوربين تصاوير را به مونيتور انتقال خواهد داد تا پزشک معالج بطور واضح داخل کولون را ببيند. پزشک ممکن است وسيله اي را از طريق لوله کولونوسکوپ جهت برداشتن نمونه بافتي، بيرون آوردن پوليپ و تخريب بافت توسط کوترکردن (سوزاندن) يا تزريق محلول وارد لوله کولونوسکوپ کند.
اگر پوليپ يا بافت ناهنجار ديده شد پزشک ممکن است آن را بردارد، با کوتر کردن آنرا تخريب کند، از آن نمونه برداري کند و يا جهت عمل جراحي به پزشک جراح ارجاع دهد.
مدت کولونوسکوپي معمولاً 30-20 دقيقه طول خواهد کشيد و مي تواند بر اساس يافتهها يا اعمالي که انجام مي شود کمي طولانيتر شود.
براي بدست آوردن نتيجه دقيق کولونوسکوپي، کولون کودک بايد کاملاً آماده شود. کولون بايد کاملاً از مدفوع و مايعات پاک شود تا ديد کافي جهت بررسي پوشش داخلي کولون و رکتوم وجود داشته باشد.
احساس بيمار چه خواهد بود؟
كولونوسكوپی می تواند برای کودک ناراحت كننده باشد يا احساس خجالت بكنيد. دانستن آنچه اتفاق خواهد افتاد می تواند باعث احساس بهتری شده و ترس کودک را كاهش دهد. مصرف مسهل شب قبل می تواند باعث اسهال و درد شكم شده و کودک شما را مجبور كند كه اكثر ساعات شب را در دستشويی به سر ببرد.
در حين کولونوسکوپی به علت داروهای ضد درد و خواب‌آوری که به کودک داده می شود، خواب آلود و راحت خواهيد بود. در حين ورود كولونوسكوپ يا ورود هوا به داخل روده ممكن است احساس درد خفيف يا دل‌پيچه كند. در حين کولونوسکوپی ممکن است احساس دفع پيدا كند. اگر احساس درد كرد به پزشك اطلاع دهيد. ساكشن كه مدفوع يا ترشحات را می مكد ممكن است توليد صدا كند. از آنجا كه جدار روده حس درد ندارد برداشت بيوپسی يا پوليپ دردی نخواهد داشت.
اكثر افراد می گويند كه چيز زيادی از انجام كولونوسكوپی قبل، حين يا بعد از آن به علت مصرف داروها به خاطر ندارند. بعد از كولونوسكوپی ممكن است کودک به علت پرهوايی شكم احساس درد كند كه دفع گاز به بهبودی کودک كمك خواهد كرد. اگر بيوپسی يا پوليپ برداشته شود، ممكن است تا چند روز رگه‌های خونی در مدفوع کودک مشاهده شود و پزشك به شما توصيه کند كه او به مدت 7 تا 14 روز آسپرين يا داروهای ضد التهاب غير استروئيدی (NSAID) مصرف نكند. در صورت خونريزی شديد، درد شكمی شديد يا تب بعد از انجام کولونوسکوپی به پزشك مراجعه کنيد.
خطرات:
خطرات كولونوسكوپی بسيار نادر است. احتمال بسيار كمی (كمتر از 1 در 1000) برای پارگی كولون (Colon) ، خونريزی شديد به علت آسيب جدار كولون (كمتر از 3 در هزار) و عفونت كولون وجود دارد.
بيمارانی كه بيماری های درچه‌ای قلب، دريچه مصنوعی يا سابقه عفونت قبلی دريچه قلب دارند ممكن است قبل و بعد از كولونوسكوپی نياز به دريافت آنتی بيوتيك برای جلوگيری از عفونت داشته باشند. نامنظمی در ضربان قلب ممكن است حين انجام تست اتفاق بيفتد كه معمولاً بدون درمان خاص بهبود می يابد.
نتايج:
برخی از نتايج را پزشك بلافاصله به شما خواهد گفت ولی نمونه‌های بافتی كه حين كولونوسكوپی گرفته می شود برای بررسی بيشتر به آزمايشگاه پاتولوژی و ميكروبيولوژی فرستاده خواهد شد که نتايج آن می تواند چند روز تا چند هفته به طول بينجامد.
عواملی که روی كولونوسكوپی تأثير دارد:
1.انجام باريوم انما يک هفته قبل از كولونوسكوپی می تواند ديد پزشك را محدود كرده و نتايج مناسب به دست نيايد.
2.وجود مدفوع در كولون، پيچ‌های زياد روده، جراحی قبلی كولون، يا عدم همکاری کودک می تواند انجام آن را مشكل يا غير ممكن كند.
3.مصرف قرص آهن می تواند مدفوع را سياه كرده يا پاك شدن كولون از مدفوع را دچار مشكل كند، بنابراين چند روز قبل از كولونوسكوپی بايد مصرف قرص آهن را قطع کرد.
4.مايعات يا ژله‌های قرمز رنگ می تواند ترشحات روده را قرمز كرده و با خون اشتباه شود.
دستورالعمل کولونوسکوپی
شربت لاکتولوز:
• زیر دو سال: روزانه یک تا دو قاشق مربا خوری
• بالای دو سال: دو قاشق مربا خوری صبح/دو قاشق عصر
قطره دایمتیکون: (بعد از هر وعده غذا)
• زیر یک سال: 5 قطره
• یک تا دو سال: 10 قطره
• بالای دو سال: 15 قطره
پارافین:
• زیر یک سال: تجویز نمی شود.
• بالای یک سال: عصر شنبه: 1 تا 2 قاشق مربا خوری
شیاف بیزاکودیل اطفال:
• یک عدد جمعه و شنبه
رژیم غذایی:
• جمعه: سوپ و مایعات
• شنبه: سوپ صاف شده و مایعات ( هیچ چیز نخورده NPO باشد)
وضعیت:
• یک شنبه: جهت بستری به بخش مراجعه نماید.
• دوشنبه: انجام کولونوسکوپی
بیمارستان کودکان مفید