غزل بارون
26th July 2011, 08:25 AM
بخیه از روش‌های رایج برای بستن زخم‌ها است که به دلیل قابلیت استفاده برای اغلب آسیب‌های پوستی، جزو رایج‌ترین روش‌های ترمیم به حساب می‌آید.
http://img.tebyan.net/big/1390/05/92382330579614721841481481047043153167.jpg
برای ترمیم آسیب‌های وارده به پوست، عضله، تاندون و حتی مخاط می‌توان از بخیه استفاده کرد. بخیه به دلیل آن که دست پزشک را برای ترمیم به خوبی باز می‌گذارد، به عنوان روش انتخابی برای ترمیم اغلب زخم‌ها شناخته شده است.
برای ترمیم زخم‌های آلوده، عمقی، با لبه‌ای نامنظم، زخم‌هایی که بخشی از بافت از بین رفته باشد و کشش موجود بر لبه‌های پوست زیاد باشد، بخیه یک روش انتخابی مفید است. گاهی پزشکان از بخیه برای کاهش کشش موجود در کناره‌های زخم استفاده کرده و سپس برای نزدیکی لبه‌های زخم از روش دیگری همچون نوارچسب استفاده می‌کنند.
مواد بخیه ای به دو دسته جذبی و غیرجذبی تقسیم می‌شوند؛ نخ‌های جذبی برای بستن زخم در لایه‌های عمقی، درون دهان و لب استفاده می‌شوند و برای بستن لایه‌های سطحی از نخ‌های غیرجذبی استفاده می‌شود. رایج‌ترین نخ غیرجذبی نایلون است که در اورژانس کاربرد فراوانی دارد. این نخ کاربری راحتی داشته، به خوبی گره می‌خورد و بدن به آن واکنش کمی نشان می‌دهد.
معایب بخیه
ـ برای بخیه زدن نیاز به بی حسی وجود دارد و همین باعث می‌شود که انجام آن در کودکان کم سن با دشواری همراه باشد. علاوه بر بی حسی، برای زدن بخیه لازم است که وسایل مخصوصی همچون سوزن گیر، پنس و قیچی به صورت استریل در اختیار باشد. تمامی موارد یاد شده باعث می‌شود تا انجام بخیه به کاری زمانگیر و دشوارتر از روش‌های دیگر ترمیم زخم بدل شود.
ـ اثرات زیبایی بخیه در زخم‌های سطحی نسبت به چسب بافتی یا نوار چسب ناگوارتر است.
ـ به دلیل آن که نخ به عنوان جسم خارجی در محل زخم است، خطر عفونت در بخیه بیشتر می‌شود.
ـ نیازمند مراجعه شخص برای در آوردن آن پس از اتمام زمان لازم برای ترمیم است.
- زمان کشیدن بخیه به محل بستگی دارد. برای زخم‌های صورت مدت 3 تا 5 روز و برای بخیه در دست و پاها تا 2 هفته زمان نیاز است.
استفاده و عدم استفاده از هر یک از روش‌های ترمیم زخم را به پزشکی موکول کنید که از چگونگی استفاده، عوارض و کارایی آن روش، اطلاع کافی داشته باشد. استفاده خودسرانه از هر روشی برای ترمیم زخم‌ها، ممکن است سیر درمانی را به تاخیر انداخته یا با عوارضی از نظر زیبایی و ترمیم زخم همراه باشد
مراقبت از بخیه
بخیه هایی که برای بستن بریدگی‌های عمیق در پوست مورد استفاده قرار می‌گیرند باید به طور مناسب مورد مراقبت قرار گیرند.
برای مراقبت از بخیه ها به این نکات توجه داشته باشید:
* بخیه ها را تمیز و خشک نگه دارید. باید بتوانید ناحیه را سه روز پس از بخیه زدن بشویید.
* اگر پزشک شما توصیه کرد، پس از 24 ساعت، زخم را به آرامی با آب پاک کنید، آن را کاملا خشک کنید و دوباره آن را پانسمان کنید.
* اگر مایع زرد روشنی از زخم بیرون بزند، ممکن است لازم باشد، زخم را پوشیده نگه دارید.
* در صورت تایید پزشک، از مقداری پماد آنتی بیوتیک (http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=158340) روی زخم استفاده کنید تا خطر عفونت کاهش پیدا کند.
* برای کاهش درد (http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=141200) و تورم، حداکثر تا دو روز پس از بخیه زدن، سعی کنید تا آن جا که ممکن است زخم را بالاتر از سطح قلب نگه دارید.
خصوصیات نخ بخیه (Suture)
http://img.tebyan.net/big/1390/05/1234823117422418713710225387161884499189161.jpg
نخ‌های بخیه جراحی نخ‌های تک و یا چند فیلامنتی استریل می‌باشند که نقش در کنار هم نگه داشتن بافت‌های زخمی را تا زمان بهبودی آن‌ها به عهده دارند. این نخ‌ها معمولا در سوزن برای بخیه زدن بریدگی و یا برش‌های جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرند و یا این که به عنوان شریان بند (لگاتور) بدون استفاده از سوزن برای گره زدن انتهای رگ‌ها و یا مجراهای دیگر جهت جلوگیری از خونریزی و یا نشت مایعات دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
نخ‌های چند فیلامنتی ممکن است به صورت صاف یا بافته شده (قیطان) مورد استفاده قرار بگیرند. نوع قیطانی از نظر کارکرد راحت‌تر بوده و گره پایدارتری دارد.
نخ‌های بخیه صاف از نظر عبور از بافت راحت‌تر عمل کرده و همچنین راحت از بافت بیرون کشیده می‌شوند. این نوع نخ کشش بافت با خود را ندارد.
انواع نخ بخیه از نظر جذب
1- نخ‌های بخیه قابل جذب
در نوع قابل جذب، اجزای نخ می‌تواند در بافت بدن از هم متلاشی گردد و معمولا بعد از دو تا شش ماه ناپدید می‌گردد.
2- نخ‌های بخیه غیر قابل جذب
نوع غیر قابل جذب در مقابل تخریب بیولوژیکی، مقاوم بوده و به عنوان یک جسم خارجی در محل، باقی می‌ماند تا آن که از محل دور گردیده و یا آن که توسط بافت به بیرون فرستاده شود.
انواع نخ بخیه از نظر جنس
برای تولید نخ بخیه ممکن است از الیاف فلزی، الیاف طبیعی (کتان، ابریشم، پنبه)، کولاژن، روده حیوانات و الیاف مصنوعی استفاده نمود. در این بین نخ‌های بخیه فلزی قوی‌ترین و انواع طبیعی ضعیف‌ترین می‌باشند.
نخ تهیه شده از روده حیوانات و کولاژن
روده کوچک حیوانات مانند بره و گاو که اساسا از پروتین کولاژن تشکیل می‌شود، مورد استفاده نخ بخیه است. این نوع نخ بخیه که به ندرت برای بخیه زدن پوست مورد استفاده قرار می‌گیرد توسط بافت جذب می‌گردد.
نخ مصنوعی قابل جذب
نخ‌های بخیه مصنوعی قابل جذب مثل دکسون (Dexon) هستند. این نوع نخ در مقایسه با نخ‌های تهیه شده از روده از نظر خواص فیزیکیظ¬ جذب و بیولوژیکی بسیار یکنواخت‌تر است و همچنین استحکام گره اولیه آن بالاتر میباشد.
نخ ابریشمی
این نوع نخ قابل جذب نیست، اما از لحاظ کارکرد در نوع خود بهترین است. این نوع نخ صمغ گیری شده و به رنگ مشکی درآمده و سپس با لایه‌ای از واکس پوشیده می‌شود. این نوع نخ اگر چه غیرقابل جذب است، اما بعد از شش ماه باقی ماندن در بدن، یک‌سوم استحکام خود را از دست داده و ممکن است نهایتا کاملا جذب گردد.
نخ پنبه‌ای و کتانی
نخ بخیه پنبه‌ای از تابیدن الیاف نسبتا بلند تهیه می‌گردد، دارای گره ای پایدار بوده، اما ضعیف‌تر از سایر نخ‌ها است. نخ بخیه کتانی به مقدار زیاد کاربرد ندارد. از بیشترین کاربردهای آن می‌توان در جراحی‌های روده نام برد.
نخ پلی استری
غیر قابل جذب هستند. فیلامنت های پلی اتیلن تر فتالات از قوی‌ترین نخ‌های بخیه غیر قابل جذب به شمار می‌رود و استحکام خود را برای مدت زمان طولانی در بدن حفظ می‌کند. لذا از این نوع فیلامنت برای تهیه پروستزهای لوله‌ای شکل جهت جایگزین شریان به صورت بافته شده و یا تریکو مورد استفاده قرار می‌گیرد. پوشش نخ‌ها سیلیکون و یا پلیمرهای فلوئورو کربنی می‌باشند. کاربرد نخ‌های پلی استری در جراحی‌های قلب وعروق بسیار متداول است.
نخ پلی الفینی
این نوع نخ بسیار بی اثر بوده و بر خلاف پلی آمید ها، تحت تاثیر تخریبی مایعات بافتی قرار نمی‌گیرد. استحکام گره نخ پلی اتیلنی مشابه نخ ابریشمی است و از نخ پلی پروپیلنی نرم‌تر است. نخ‌های پروپیلنی از نظر استحکام گره مشابه نایلون بوده و مقاومت بالایی در مقابل خستگی دارد و در جراحی‌های قلب و عروق مورد استفاده قرار می‌گیرد. نخ‌های بخیه پلی اتیلنی و پلی پروپیلنی در تعمیر پوست و همچنین برش شکم به کار گرفته می‌شوند.
http://img.tebyan.net/big/1390/05/92382330579614721841481481047043153167.jpg
برای ترمیم آسیب‌های وارده به پوست، عضله، تاندون و حتی مخاط می‌توان از بخیه استفاده کرد. بخیه به دلیل آن که دست پزشک را برای ترمیم به خوبی باز می‌گذارد، به عنوان روش انتخابی برای ترمیم اغلب زخم‌ها شناخته شده است.
برای ترمیم زخم‌های آلوده، عمقی، با لبه‌ای نامنظم، زخم‌هایی که بخشی از بافت از بین رفته باشد و کشش موجود بر لبه‌های پوست زیاد باشد، بخیه یک روش انتخابی مفید است. گاهی پزشکان از بخیه برای کاهش کشش موجود در کناره‌های زخم استفاده کرده و سپس برای نزدیکی لبه‌های زخم از روش دیگری همچون نوارچسب استفاده می‌کنند.
مواد بخیه ای به دو دسته جذبی و غیرجذبی تقسیم می‌شوند؛ نخ‌های جذبی برای بستن زخم در لایه‌های عمقی، درون دهان و لب استفاده می‌شوند و برای بستن لایه‌های سطحی از نخ‌های غیرجذبی استفاده می‌شود. رایج‌ترین نخ غیرجذبی نایلون است که در اورژانس کاربرد فراوانی دارد. این نخ کاربری راحتی داشته، به خوبی گره می‌خورد و بدن به آن واکنش کمی نشان می‌دهد.
معایب بخیه
ـ برای بخیه زدن نیاز به بی حسی وجود دارد و همین باعث می‌شود که انجام آن در کودکان کم سن با دشواری همراه باشد. علاوه بر بی حسی، برای زدن بخیه لازم است که وسایل مخصوصی همچون سوزن گیر، پنس و قیچی به صورت استریل در اختیار باشد. تمامی موارد یاد شده باعث می‌شود تا انجام بخیه به کاری زمانگیر و دشوارتر از روش‌های دیگر ترمیم زخم بدل شود.
ـ اثرات زیبایی بخیه در زخم‌های سطحی نسبت به چسب بافتی یا نوار چسب ناگوارتر است.
ـ به دلیل آن که نخ به عنوان جسم خارجی در محل زخم است، خطر عفونت در بخیه بیشتر می‌شود.
ـ نیازمند مراجعه شخص برای در آوردن آن پس از اتمام زمان لازم برای ترمیم است.
- زمان کشیدن بخیه به محل بستگی دارد. برای زخم‌های صورت مدت 3 تا 5 روز و برای بخیه در دست و پاها تا 2 هفته زمان نیاز است.
استفاده و عدم استفاده از هر یک از روش‌های ترمیم زخم را به پزشکی موکول کنید که از چگونگی استفاده، عوارض و کارایی آن روش، اطلاع کافی داشته باشد. استفاده خودسرانه از هر روشی برای ترمیم زخم‌ها، ممکن است سیر درمانی را به تاخیر انداخته یا با عوارضی از نظر زیبایی و ترمیم زخم همراه باشد
مراقبت از بخیه
بخیه هایی که برای بستن بریدگی‌های عمیق در پوست مورد استفاده قرار می‌گیرند باید به طور مناسب مورد مراقبت قرار گیرند.
برای مراقبت از بخیه ها به این نکات توجه داشته باشید:
* بخیه ها را تمیز و خشک نگه دارید. باید بتوانید ناحیه را سه روز پس از بخیه زدن بشویید.
* اگر پزشک شما توصیه کرد، پس از 24 ساعت، زخم را به آرامی با آب پاک کنید، آن را کاملا خشک کنید و دوباره آن را پانسمان کنید.
* اگر مایع زرد روشنی از زخم بیرون بزند، ممکن است لازم باشد، زخم را پوشیده نگه دارید.
* در صورت تایید پزشک، از مقداری پماد آنتی بیوتیک (http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=158340) روی زخم استفاده کنید تا خطر عفونت کاهش پیدا کند.
* برای کاهش درد (http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=141200) و تورم، حداکثر تا دو روز پس از بخیه زدن، سعی کنید تا آن جا که ممکن است زخم را بالاتر از سطح قلب نگه دارید.
خصوصیات نخ بخیه (Suture)
http://img.tebyan.net/big/1390/05/1234823117422418713710225387161884499189161.jpg
نخ‌های بخیه جراحی نخ‌های تک و یا چند فیلامنتی استریل می‌باشند که نقش در کنار هم نگه داشتن بافت‌های زخمی را تا زمان بهبودی آن‌ها به عهده دارند. این نخ‌ها معمولا در سوزن برای بخیه زدن بریدگی و یا برش‌های جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرند و یا این که به عنوان شریان بند (لگاتور) بدون استفاده از سوزن برای گره زدن انتهای رگ‌ها و یا مجراهای دیگر جهت جلوگیری از خونریزی و یا نشت مایعات دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
نخ‌های چند فیلامنتی ممکن است به صورت صاف یا بافته شده (قیطان) مورد استفاده قرار بگیرند. نوع قیطانی از نظر کارکرد راحت‌تر بوده و گره پایدارتری دارد.
نخ‌های بخیه صاف از نظر عبور از بافت راحت‌تر عمل کرده و همچنین راحت از بافت بیرون کشیده می‌شوند. این نوع نخ کشش بافت با خود را ندارد.
انواع نخ بخیه از نظر جذب
1- نخ‌های بخیه قابل جذب
در نوع قابل جذب، اجزای نخ می‌تواند در بافت بدن از هم متلاشی گردد و معمولا بعد از دو تا شش ماه ناپدید می‌گردد.
2- نخ‌های بخیه غیر قابل جذب
نوع غیر قابل جذب در مقابل تخریب بیولوژیکی، مقاوم بوده و به عنوان یک جسم خارجی در محل، باقی می‌ماند تا آن که از محل دور گردیده و یا آن که توسط بافت به بیرون فرستاده شود.
انواع نخ بخیه از نظر جنس
برای تولید نخ بخیه ممکن است از الیاف فلزی، الیاف طبیعی (کتان، ابریشم، پنبه)، کولاژن، روده حیوانات و الیاف مصنوعی استفاده نمود. در این بین نخ‌های بخیه فلزی قوی‌ترین و انواع طبیعی ضعیف‌ترین می‌باشند.
نخ تهیه شده از روده حیوانات و کولاژن
روده کوچک حیوانات مانند بره و گاو که اساسا از پروتین کولاژن تشکیل می‌شود، مورد استفاده نخ بخیه است. این نوع نخ بخیه که به ندرت برای بخیه زدن پوست مورد استفاده قرار می‌گیرد توسط بافت جذب می‌گردد.
نخ مصنوعی قابل جذب
نخ‌های بخیه مصنوعی قابل جذب مثل دکسون (Dexon) هستند. این نوع نخ در مقایسه با نخ‌های تهیه شده از روده از نظر خواص فیزیکیظ¬ جذب و بیولوژیکی بسیار یکنواخت‌تر است و همچنین استحکام گره اولیه آن بالاتر میباشد.
نخ ابریشمی
این نوع نخ قابل جذب نیست، اما از لحاظ کارکرد در نوع خود بهترین است. این نوع نخ صمغ گیری شده و به رنگ مشکی درآمده و سپس با لایه‌ای از واکس پوشیده می‌شود. این نوع نخ اگر چه غیرقابل جذب است، اما بعد از شش ماه باقی ماندن در بدن، یک‌سوم استحکام خود را از دست داده و ممکن است نهایتا کاملا جذب گردد.
نخ پنبه‌ای و کتانی
نخ بخیه پنبه‌ای از تابیدن الیاف نسبتا بلند تهیه می‌گردد، دارای گره ای پایدار بوده، اما ضعیف‌تر از سایر نخ‌ها است. نخ بخیه کتانی به مقدار زیاد کاربرد ندارد. از بیشترین کاربردهای آن می‌توان در جراحی‌های روده نام برد.
نخ پلی استری
غیر قابل جذب هستند. فیلامنت های پلی اتیلن تر فتالات از قوی‌ترین نخ‌های بخیه غیر قابل جذب به شمار می‌رود و استحکام خود را برای مدت زمان طولانی در بدن حفظ می‌کند. لذا از این نوع فیلامنت برای تهیه پروستزهای لوله‌ای شکل جهت جایگزین شریان به صورت بافته شده و یا تریکو مورد استفاده قرار می‌گیرد. پوشش نخ‌ها سیلیکون و یا پلیمرهای فلوئورو کربنی می‌باشند. کاربرد نخ‌های پلی استری در جراحی‌های قلب وعروق بسیار متداول است.
نخ پلی الفینی
این نوع نخ بسیار بی اثر بوده و بر خلاف پلی آمید ها، تحت تاثیر تخریبی مایعات بافتی قرار نمی‌گیرد. استحکام گره نخ پلی اتیلنی مشابه نخ ابریشمی است و از نخ پلی پروپیلنی نرم‌تر است. نخ‌های پروپیلنی از نظر استحکام گره مشابه نایلون بوده و مقاومت بالایی در مقابل خستگی دارد و در جراحی‌های قلب و عروق مورد استفاده قرار می‌گیرد. نخ‌های بخیه پلی اتیلنی و پلی پروپیلنی در تعمیر پوست و همچنین برش شکم به کار گرفته می‌شوند.