اشعار ترکی آذری و فارسی

[تووت فرنگی]

شراب اولا، من اولام، بیرده نازلی دلبر اولا
بیر ئوزگه عالمی واردر، اگر میسر اولا
صفای مجلس می مین، بهشتدن آرتقدر
بیر الده گل توتا جانان، بیر الده ساغر اولا
اولاندا مست، آچا زلفین نگار، نشئه سی وار
عمومه ذوق ویره بزم می معطر اولا
بساط باده ده حال اهلینین فداسی، اولوم
شرابی قال ایله ایچمه، اگر پیمبر اولا
اسیر زلفنم، ای شوخ، گل آجیقلانما
اسیره حرمت ایدرلر، اگرچی کافر اولا
نه لیلی سن کیمی اولمش، نه من کیمی مجنون
نه کاره در گلوپ اونلار بیزه برابر اولا
گوره‌نده، واحد، اوزون یاریمین اسیر کونلوم
نه نوع ساکت اولار؛ اود اولا، سمندر اولا
علی آقا واحد

[تووت فرنگی]

ای طایران قدس را عشقت فزوده بال‌ها در حلقه سودای تو روحانیان را حال‌ها
در "لا احب الافلین"، پاکی ز صورت‌ها یقین
در دیده‌های غیب بین، هر دم ز تو تمثال‌ها
افلاک از تو سرنگون، خاک از تو چون دریای خون
ماهت نخوانم،‌ای فزون از ماه‌ها و سال‌ها
کوه از غمت بشکافته، وآن غم به دل درتافته
یک قطره خونی یافته، از فضلت این افضال‌ها
ای سروران را تو سند، بشمار ما را زان عدد
دانی سران را هم بود، اندر تبع دنبال‌ها
سازی ز خاکی سیدی، بر وی فرشته حاسدی
با نقد تو جان کاسدی، پامال گشته مال‌ها
آن کو تو باشی بال او،‌ای رفعت و اجلال او
آن کو چنین شد حال او، بر روی دارد خال‌ها
گیرم که خارم، خار بَد، خار از پی گـُل میزهد
صرافِ زر هم می‌نهد، جو بر سر مثقال‌ها
فکری بُدست افعال‌ها، خاکی بُدست این مال‌ها
قالی بُدست این حال‌ها، حالی بُدست این قال‌ها
آغاز عالم غلغله، پایان عالم زلزله
عشقی و شکری با گله، آرام با زلزال‌ها
توقیع شمس آمد شفق، طغرای دولت عشق حق
فال وصال آرد سبق، کان عشق زد این فال‌ها
از رحمة للعالمین، اقبال درویشان ببین
چون مه منور خرقه‌ها، چون گل معطر شال‌ها
عشق امر کل، ما رقعه‌ای، او قلزم و ما جرعه‌ای
او صد دلیل آورده و، ما کرده استدلال‌ها
از عشق گردون مؤتلف، بی‌عشق اختر منخسف
از عشق گشته دال الف، بی‌عشق الف چون دال‌ها
آب حیات آمد سخن، کاید ز علم من لدُن
جان را از او خالی مکن، تا بردهد اعمال‌ها
بر اهل معنی شد سخن، اجمال‌ها، تفصیل‌ها
بر اهل صورت شد سخن، تفصیل‌ها، اجمال‌ها
گر شعرها گفتند پُر، پُر به بود دریا ز دُر
کز ذوق شعر آخر شتر، خوش می‌کشد ترحال‌ها
مولوی

[تووت فرنگی]

عشقه وئردیکجه کونول دردایله دریالاندیق اتک آچدیقجا یخیب سدلری دنیالاندیق
دویغولار دالغالارا دونمه ده دالدیق دولدوق
اوتوروب بارلی باخیشلاردا تماشالاندیق
من عطش سن ده گونش عشقیمیز آتش آرادا
جلوه لندیکجه دل ذره ده گویالاندیق
اولدو لال کار بیزی کور تعبیر ائده‌ن تصویرلر
گوردولر هر دورو صاف گوزگوده رویالاندیق
گونش‌ین عشقینه مین رشک ایله آچماغدا آغیز
درو گوهر آخیدیب لولو لالالاندیق
بیزده بیر ذره قرار دوتمادی عشق ایله عطش
هئی پریشانلیقی آشدیق گئنه بلوالاندیق
دوشدو فیکر ائتمه چکیمده‌ن داها پیر اولدو موغان
هر نفس ده‌ن دم آلارکن ئینه شیدالاندیق
محمدعلی نهاوندی(موغان)

[تووت فرنگی]

بسله‌ییب دیر سینه سینده چیلخا عصیان‌لار کوراوغلو قالدیریب دیر گؤزلرینده قانلی طوفان‌لار کوراوغلو
دالغا دالغا آغ بولودلاردان قیرآت‌لان ایسلانیب‌دیر
اورمان اورمان هایلاییب‌لار بارلی نیسان‌لار کوراوغلو
پوتقو پوتقو کیشنه‌ییب آت شئه‌لی یول لاردان کئچیب دیر
چیرپینیب‌دیر چنلی بئل باغریندا وولقان‌لار کوراوغلو
دالغالاندیرمیش عدالت بایراغین آل یوردو اوسته
مین‌لر عشق اولسون گتیرمیش تازه دوران‌لار کوراوغلو
تا گؤروب‌لر قان قیلینجین آل گونش‌ده پارلادیب‌دیر
سسله‌ییب‌دیر جان جییردن، زوغ زوغ اورمان‌لار کوراوغلو
تورپاق اوسته لاله‌لردن ژاله ژاله عشق آخاندا
سؤیله‌ییب قان‌لار کوراوغلو، دینله‌ییب جان‌لار کوراوغلو
وار آدین زنگین قوپوزلاردان یاییلمیش ماهنی ماهنی
هایدی بوی بوی سؤیله‌ییب‌لر اسکی دستان‌لار کوراوغلو
بوردا بیر سورگون آتین کیشنرتی سسی داغلاردا قالمیش
آختاریرلار هئی اودور ائل‌لرده کروان‌لار کوراوغلو
کاظم نظری(بقا)

[تووت فرنگی]

کؤنول کؤنول سیزه غوربت‌ده ناله‌دن یازیرام سینیق سینیق آیا، ایوان‌دا هاله‌دن یازیرام
آران‌دا بولدوزرین قانلی قیناغین گؤروره‌م
چمن چمن پوزولان غملی لاله‌دن یازیرام
زامان دوداق لارینا بوش پیاله‌لر چیله‌نیب
چاخیر چاخیر اوره‌یه قان پیاله‌دن یازیرام
آیاق لانیبدی شوخوم‌لوق‌دا آرزولار چیچه‌ییم
نه آرزو بیر تیکه روح مچاله‌دن یازیرام
بولاق بولاق قورویوب بختیمین ایشیق گؤزه‌سی
قارانلیغا بورولان کور شلاله‌دن یازیرام
حکایه‌لر پوزولوب، قالماییب‌دی نئی‌ده نوا
اوتورموشام هله پیس پیس نواله‌دن یازیرام
بوداق بوداق باهاری داللاییب‌دی کوز دولوسو
دایانمیشام هله من رقص ژاله‌دن یازیرام
نه دالغا دالغا قالیب بوغدالیق نه بیلدیرچین
نه دنسه من هله یئردن، قباله‌دن یازیرام
باهارلی سؤزلره نئیلیم کاغیذ عطیرلنمیر
نه دن بقا! سیزه من زر کلاله‌دن یازیرام
کاظم نظری(بقا)

[تووت فرنگی]

لعنت اینترنتـه کی لال لاری گویا ائله‌دی یوخی وار قاره نی آغ چیرکینی زیبا ائله‌دی
اته نه قوش لارینا قدرت پرواز وئریب
سوت دیشین توکمیه‌نی حکمته دارا ائله‌دی
آچدی علمین قاپی سین غرب ده انسان اوزونه
تکجه فکر اوغروسونو شرق ده احیا ائله‌دی
لوله‌یین گورمه‌یه‌نین آفتافا وئردی الینه
خورخورا دوشدو خبرآلمـا نه غوغا ائله‌دی
اوشاقین آلدی الین‌ده‌ن توته‌کی وئردی موبایل
او طفیل ده اونو دفترچه‌ی انشا ائله‌دی
یئتمیش ایل سانجی چکیب نیما بئجرده‌ن وطنی
آز زامان دا نئچه مین صاحب نیما ائله‌دی
شاملووون قویدو ایاغ چینینه قوزاندی گویه
اخوان نقشی‌نی اشعارده امحا ائله‌دی
فکر صاحب‌لری‌نین گنجینی تاراجه قویوب
رنج سیز بیرگئجه‌ده سارساقی سینا ائله‌دی
وزن‌ایلن قافیه‌نی شاققالایب آتدی ایته
حضرت حافظه بیر محکمه برپا ائله‌دی
سعدی‌نین قبری‌نی قازدیردی گلستانین‌ده
قتل فرمانی‌نی فردوسی‌یه امضاء ائله‌دی
مولوی‌نی ائله‌دی نفی بلد قونیه‌ده‌ن
اولو خاقانی‌نی شیروانیده رسوا ائله‌دی
نظم‌ده‌ن سالدی نظامی کیمی شعرین آتاسین
صائبین سبکی‌نی هند اوغلونا اهدا ائله‌دی
بیدل‌این کسدی دیلین دهلی‌ده باسدیردی یئره
سعـد سلمانی‌ده زندانیده ابقا ائله‌دی
شهریارین گوتوروب شعر تاجین باشیندان
گونش‌این چشمه سینی شب پره حاشا ائله‌دی
بوغدو حیدربابانی دوغدو مدرنیسمی بیزه
درده باخ اوندادا بی‌سرلری بی‌پا ائله‌دی
سیمین‌این دیوانی‌نی زوللادی آشغال قابینا
پروینی کهنه بئین شاعره معنا ائله‌دی
سایه‌نی حال حیاتی‌نده زمین‌گیر ائله‌ین
فروغی رتبه‌ده بیر شاعر نوپا ائله‌دی
ادبیات دنیزینده اوزه‌ن اوزگونچولری
بوشلایب گول‌ده باتان قطره‌نی دریا ائله‌دی
و بو اینترنت اگر وئردی تعالی بشره
بیزیم ایران دا بوتون اسفلی اعلا ائله‌دی
قارقانی قوزقونو دولدوردی ادب باغچاسینا
بولبولی داردان آسیب پشه‌نی عنقا ائله‌دی
ادبیاتیده چالـدی ادبین داش باشینا
یئنی معجونیده‌ن اخلاقی مجزا ائله‌دی
سرقته فرصتی بذل ائتدی شعر اوغروسونا
اودا اوز ذاتینی وبلاگ‌دا هویدا ائله‌دی
زلف اوزاندی قاش آلیندی دیشی‌لندی کیشی‌میز
لعنت اول تکنیکه مجنونو لیلا ائله‌دی
طاووسی ساتماق ایچون یوللادی مال میدانینا
دورری خرمهره‌یه بازاریده همتا ائله‌دی
اوز کوکون‌داندی اوشاق باغلادی بیگانه‌یه بئل
نه اوتاندی نه اوساندی نه ده پروا ائله‌دی
آتاسین دان بئخبر بیلدی اوز ائل‌داشلاری‌نی
نه بیلیم بلکه ده اوز سری‌نی افشا ائله‌دی
نه گیله فقرده‌ن ائتدی نه آخان قان یاشدان
نه تالانمیش‌لار ایچون صبر تمنا ائله‌دی
نه قارانلیق گئجه‌یه بیر جوما اولدوز چیله‌دی
نه دومانلیق به‌یه‌نن آزمانا ایذا ائله‌دی
نه بولاق اولدو آچیب یول آخا یار باغچاسینا
نه چراغ ایله‌ایتن یولداشی پیدا ائله‌دی
تکجه اوهام‌ایله شعرین پری سین سالدی تورا
چالیشیب صبحه کیمی نفسینی اغنا ائله‌دی
اعتراض نامه آدین قویدو هدر سوزلری‌نین
تا کی اوز شاه اثرین ائل‌لره اهدا ائله‌دی
تف سنین گردش دورانینا ای چرخ فلک
بو دولانماق کیمی گور کیم لره مولا ائله‌دی
عاصما بسدی دایان شعرینه صون قوی بونو دء
لعنت اینترنته کی لال لاری گویا ائله‌دی
استاد عاصم اردبیلی خرداد 1390

[تووت فرنگی]

مین مین اوجالان قصر بیر آلچاق داغا دگمز ظلم اوسته دوران قله اسن چارداغا دگمز
یوز پارچا تیکان‌لیق دره باغبان باخیمیندان
بیر باغچا قرنفیل بیتیره‌ن توپراغا دگمز
حشمت‌لی سرای لاردا کی مرمر پاسیولار
دامان طبیعت‌ده حصار سیز باغا دگمز
اشداد الی‌نین زینتی قیمت‌لی بیلرزیک
احراره ده‌میرده‌ن دوزه‌لن قولباغا دگمز
بی غیرت آدام قصرده اگلش‌سه ده آنجاق
زندان‌دا شهامت‌له یاتان دوستاغا دگمز
هر بیر یاراماز قولدورا تعظیمه‌انن باش
ظالم باشینا اندیریله‌ن توخماغا دگمز
ناحق لره یاردیم‌لیقا قالخان یوموروق‌لار
حق اوسته گناه‌سیز چکیلن دیرناغا دگمز
ایش گورمه‌ین آرتیق یئیه‌ن آغ جانلی بیله‌ک‌لر
بیر ایلمه سالان خیردا قابار بارماغا دگمز
هرگون بو فنا دهرده مین رنگه دوشن‌لر
یئل‌لن دولانان یئرده گئده‌ن یارپاغا دگمز
بو جرم و جنایت یئری‌نین جاه و جلالی
مولا بویوروب بیرجه جیریق باشماغا دگمز
خوشدور بو شعار: آزیاشا انسان یاشا«صادق»
چوخ چوخ یاشایان گورموشم اوچ مترآغا دگمز
علی عسگر صادقی(صادق) اردبیلی

[تووت فرنگی]

ساقیا در ساغر هستی شراب ناب نیست و آنچه در جام شفق بینی به‌جز خوناب نیست
زندگی خوشتر بود در پرده وهم خیال
صبح روشن را صفای سایه مهتاب نیست
شب ز آه آتشین یک‌دم نیاسایم چو شمع
در میان آتش سوزنده جای خواب نیست
مردم چشمم فرومانده است در دریای اشک
مور را پای رهایی از دل گرداب نیست
خاطر دانا ز طوفان حوادث فارغ است
کوه گردون سای را اندیشه از سیلاب نیست
ما به آن گل از وفای خویشتن دل بسته‌ایم
ورنه این صحرا تهی از لاله سیراب نیست
آنچه نایاب است در عالم وفا و مهر ماست
ورنه در گلزار هستی سرو و گل نایاب نیست
گر ترا با ما تعلق نیست ما را شوق هست
ور ترا بی ما صبوری هست ما را تاب نیست
گفتی اندر خواب بینی بعد ازین روی مرا
ماه من در چشم عاشق آب هست و خواب نیست
جلوه صبح و شکرخند گل و آوای چنگ
دلگشا باشد ولی چون صحبت احباب نیست
جای آسایش چه می‌جویی رهی در ملک عشق
موج را آسودگی در بحر بی‌پایاب نیست
رهی معیری

[تووت فرنگی]

خیال انگیز و جان پرور چو بوی گل سراپایی نداری غیر ازین عیبی که میدانی که زیبایی
من از دلبستگی‌های تو با آیینه دانستم
که بر دیدار طاقت‌سوز خود عاشق‌تر از مایی
به‌شمع و ماه حاجت نیست بزم عاشقانت را
تو شمع مجلس افروزی تو ماه مجلس آرایی
منم ابر و تویی گلبن که می‌خندی چو می‌گریم
تویی مهر و منم اختر که می‌میرم چو می‌آیی
مراد ما نجویی ورنه رندان هوس‌جو را
بهار شادی انگیزی حریف باده‌پیمایی
مه روشن میان اختران پنهان نمی‌ماند
میان شاخه‌های گل مشو پنهان که پیدایی
کسی از داغ و درد من نپرسد تا نپرسی تو
دلی بر حال زار من نبخشد تا نبخشایی
مرا گفتی: که از پیر خرد پرسم علاج خود
خرد منع من از عشق تو فرماید چه فرمایی
من آزرده دل را کس گره از کار نگشاید
مگر ای اشک غم امشب تو از دل عقده بگشایی
رهی تا وارهی از رنج هستی ترک هستی کن
که با این ناتوانی‌ها به‌ترک جان توانایی
رهی معیری

[تووت فرنگی]

گر به چشم دل جانا جلوه‌های ما بینی در حریم اهل دل جلوه خدا بینی
راز آسمان‌ها را در نگاه ما خوانی
نور صبحگاهی را بر جبین ما بینی
در مصاف مسکینان چرخ را زبون یابی
با شکوه درویشان شاه را گدا بینی
گر طلب کنی از جان عشق و دردمندی را
عشق را هنر یابی درد را دوا بینی
چون صبا ز خار و گل ترک آشنایی کن
تا به‌هر چه روی آری روی آشنا بینی
نی ز نغمه واماند چون ز لب جدا ماند
وای اگر دل خود را از خدا جدا بینی
تار و پود هستی را سوختیم و خرسندیم
رند عافیت سوزی همچو ما کجا بینی
تا بد از دلم شب‌ها پرتوی چو کوکب‌ها
صبح روشنم خوانی گر شبی مرا بینی
ترک خودپرستی کن عاشقی و مستی کن
تا ز دام غم خود را چون رهی رها بینی
رهی معیری

[تووت فرنگی]

نداند رسم یاری بی وفا یاری که من دارم به آزار دلم کوشد دل‌آزاری که من دارم
و گر دل را به صد خواری رهانم از گرفتاری
دل‌آزاری دگر جوید دل زاری که من دارم
به خاک من نیفتد سایه سرو بلند او
ببین کوتاهی بخت نگونساری که من دارم
گهی خاری کشم از پا گهی دستی زنم بر سر
به‌کوی دل‌فریبان این بود کاری که من دارم
دل رنجور من از سینه هر دم می‌رود سویی
ز بستر می‌گریزد طفل بیماری که من دارم
ز پند همنشین درد جگر سوزم فزون‌تر شد
هلاکم می‌کند آخر پرستاری که من دارم
رهی آن مه به‌سوی من به‌چشم دیگران بیند
نداند قیمت یوسف خریداری که من دارم
رهی معیری

[تووت فرنگی]

در پیش بی‌دردان چرا فریاد بی حاصل کنم گر شکوه‌ای دارم ز دل با یار صاحبدل کنم
در پرده سوزم همچو گل در سینه جوشم همچو مل
من شمع رسوا نیستم تا گریه در محفل کنم
اول کنم اندیشه‌ای تا برگزینم پیشه‌ای
آخر به یک پیمانه می اندیشه را باطل کنم
ز آن رو ستانم جام را آن مایه آرام را
تا خویشتن را لحظه‌ای از خویشتن غافل کنم
از گل شنیدم بوی او مستانه رفتم سوی او
تا چون غبار کوی او در کوی جان منزل کنم
روشنگری افلاکیم چون آفتاب از پاکیم
خاکی نیم تا خویش را سرگرم آب و گل کنم
غرق تمنای توام موجی ز دریای توام
من نخل سرکش نیستم تا خانه در ساحل کنم
دانم که آن سرو سهی از دل ندارد آگهی
چند از غم دل چون رهی فریاد بی‌حاصل کنم
رهی معیری